مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ اسفند ۱۳۴۷ نشست ۱۱۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ اسفند ۱۳۴۷ نشست ۱۱۸

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۰ اسفند ۱۳۴۷ نشست ۱۱۸

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲

جلسه :۱۱۸

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۲- ادامه مذاکره در کلیات گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۸ کل کشور

۳- تعیین موقع جلسه آینده - ختم جلسه

مجلس در ساعت نه و سی دقیقه بعد از ظهر به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه

آقایان اسدی – اهری- دکتر خطیبی- دکتر رشتی – ریگی – دکتر ستوده – شکیبا – شیخ بهائی – فخر طباطبائی – مهندس معتمدی – مهندس معینی زند- دکتر گاگیک – دکتر یگانگی.

غائبین بی‌اجازه

آقای کریم بخش سعیدی.

غائبین مریض

آقایان دکتر اسدی – بختیار بختیاریها – بوشهری-پرویزی- تیمسار حکیمیان – سیعد وزیری – سلیمانی کاشانی – شیخ الاسلامی‌– صادقی – دکتر ضیائی – فولادوند – فیاض -دکتر قهرمان – مرندی – مروتی – مصطفوی نائینی – تیمسار همایونی – امام مردوخ – ارسنجانی.

- ادامه مذاکره در کلیات گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۸ کل کشور

۲- ادامه مذاکره در کلیات گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۴۸ کل کشور

رئیس- وارد دستور می‌شویم کلیات لایحه بودجه سال ۱۳۴۸ کل کشور مطرح است آقای رامبد تشریف بیاورید.

رامبد- با حسابی که کردیم و در آمد ناخالص ملی را چیزی کمتر از ۵۰میلیارد تومان و بودجه دولت را چیزی بیش ز ۳۳ میلیارد تومان دیدیم به این نتیجه رسیدیم که در حدود۶۷ الی ۷۰درصد درآمد ناخالص ملی بوسیله دستگاه دولت و سازمانهای مختلف وابسته به دولت خرج می‌شود حال ببینیم این رقم ۷۰ درصد چگونه حاصل شده؟ این نسبت درصد در سال ۳۸ پانزده درصد بوده در سال ۴۵ به ۲۳ درصد رسیده یعنی در فاصله ۷ سال از ۱۵ درصد به ۲۳ درصد یعنی فقط ۸ درصد اضافه شده ولی در این دولت در ظرف سه سال از سال ۴۵ تا سال ۴۸ رقم ۲۳ درصد به رقم ۷۰ درصد رسیده بنده عرضی ندارم فقط حساب بکنید آیا حسن روابط ملت و دولت و یا رضایت و اعتقاد ملت از دولت برای پیشرفتهای اساسی مملکت لازمست یا لازم نیست؟ این همه قبضه کردن کارها در دست دولت طبعاً باعث ایجاد توقعات به حق مردم از دولت خواهد شد ولی با سازمان فعلی ما یک مرتبه این حجم بودجه و کار را در اختیار دولت گذاردن از لحاظ اجتماع و روابط بین مردم و دولت نکته قابل تاملی است قبول می‌کنم خود مردم نمی‌توانند ذوب آهن را در مملکت درست بکنند باید دولت بکند شاید برای نظارت بر قیمتها هم لازم باشد که دولت یک موسساتی داشته باشد که عنداللزوم وارد عرصه بازار بشود ولی ما تنها مملکتی نیستیم بالاخره با انصاف و بی طرفانه باید قبول بکنیم که قسمت زیادی از کارها را می‌شود با وسائل مقتضی به مردم داد و مردم را در کارهای خودشان ذیسهم باشند بنده در این قسمت تصور نمی‌کنم نه از دولت و نه از نمایندگان محترم ملت کسی باشد که بتواند منکر این عدم تعادل در نسبت حجم بودجه و درآمد ناخالص ملی بشود پس این اولین عدم تعادل اما یک نگاهی به رویه‌ای که ما به این رقم بودجه ۳۳ میلیارد تومان رسیدیم مبنای مقایسه را اجازه بفرمائید که از سال ۴۴ بگذاریم برای اینکه بطور قطع از سال ۴۴ این دولت مسئولیت داشته سال۴۴ جمع کل بودجه ۱۷ میلیارد بود سال ۴۵ به ۱۹ میلیارد رسید سال ۴۶ به ۲۱ میلیارد و سال ۴۷ به ۲۷ میلیارد و سال ۴۸ به ۳۳ میلیارد تومان بالاخره مقایسه بودجه سال ۴۸ با مقایسه سال ۴۴ بودجه این دولت صد درصد زیاد شده جناب دکتر یگانه جواب بفرمائید بادعای خودتان که این ارقام هنوز محرز نیست امسال رشد اقتصادی ما ۱۲ درصد بود و سال قبل کمتر از این بود و سال قبل تر باز کمتر به فرض آنکه هر ۴ سال با رشد اقتصادی ۱۲ درصد حساب کنیم ۴ تا ۱۲ تا می‌شود ۴۸ تا یعنی درآمد ناخالص مملکت در این چهار سال اخیر ۴۸ درصد اضافه شد ولی بودجه شما صددرصد اضافه (دکتر کیان – ارقام قبلی در بودجه منعکس نیست) (دکتر میرعلاء – تصاعدی بالا می‌رود) بنده خواهش می‌کنم نسبت به این اعداد نه تنها ایراد نگیرید بلکه اگر بخواهید ایراد بگیرید بزرگترین تهمت را به دولت زده‌اید که اوراق غلط و دروغ چاپ می‌کند (صحیح است) بنده خواهش می‌کنم جناب آقای دکتر میرعلاء یادداشت بفرمایند جناب آقای دکتر میرعلاء راجع به سرنوشت افرادی که شما بنام نمایندگان آنها اینجا جمع شده‌اید صحبت می‌کنم نه من حق دارم حرف گزافی بزنم نه شما حق دارید حرف غیر واقعی بزنید (صحیح است) این ارقامی‌را که می‌خوانم یادداشت بفرمائید و هر رقمش که اشتباه بود من فردایش از نمایندگی استعفا می‌دهم (قراچورلو- اگر ملایمتر هم بفرمائید ایشان یادداشت می‌کنند) بنابراین با حسابی که دولت ارائه داده و بنده در محاسبه این رشد اقتصادی دستی نداشته‌ام آن چیزی بود که جناب آقای نخست وزیر اینجا اعلام فرمودند که ما سالیانه ۱۲ درصد رشد کرده‌ایم به فرض اینکه از۴ سال قبل رشد اقتصادی ما به همین میزان بوده باشد می‌شود ۴۸ درصد ولی رقم بودجه شما در این مدت نزدیک بدو برابر رسیده پس عدم تعادل دوم را یادداشت بفرمائید. اما نکته‌ای دیگر در این رقم ۵۷ میلیارد ریالی که شما در جمع کل سه بودجه عادی برنامه و سازمانهای وابسته اضافهکردید۲۶ میلیارد مربوط بودجه عادی است هشت میلیارد به بودجه سازمان برنامه اضافه شده در حالیکه بنا به اصول اقتصادی سیاسی مملکت ازدیاد بودجه برنامه‌ای سالم و ازدیاد بودجه عادی غیر سالم است بودجه عادی شما ۲۶ میلیارد اضافه شده بودجه برنامه ش ما فقط ۸ میلیارد اجازه بفرمایند که عدم تعادل سوم را هم یادداشت بفرمائید. اکنون به مناسبت تکرار عدد ۱۲ درصد رشد اقتصادی و با اصطلاح مکرر درآمد ناخالص ملی چند کلمه‌ای راجع به این درآمد و این عدد تجزیه و تحلیل کنم قبل از همه چیز به نام یک ایرانی منهم نهایت خوشوقت هستم که این رشد اقتصادی نصیب ملت ایران شده احتیاجی هم به مقایسه با سایر ممالک نمی‌بینم دوست ما جناب مصطفوی نائینی وکیل نائین فرمودند که در برزیل چه می‌گذرد در آرژانتین چه می‌گذرد منهم به شما می‌گویم در ژاپن بدون توجه به شرایط ثبات قیمتها به رشد ۱۸ درصد هم رسیده‌اند ولی بارها در اینجا تکرار کردم ما نه بشرق میگرائیم نه بغرب می‌پیوندیم سیاست مستقل خود را داریم از این توفیق استثنائی و فوق العاده ۱۲درصد رشد با شرایط ثبات نسبی قیمتها نهایت خوشوقتیم (احسنت) اجازه بفرمائید ببینیم این رشد ۱۲ درصد در بخشهای اساسی تشکیل دهنده این رشد چگونه تقسیم شده رقم هفت هشت ده سال اخیر را می‌بینیم بنابراین ارقام متوسط این رشد است جناب آقای دکتر ولیان یادداشت بفرمائید رشد کشاورزی صرفنظر از سالیانه ۴ /۱ درصد بوده امسال به ۳ و ۴ درصد نزدیک می‌شود یعنی در تمام ۸ سال جمع رشد کشاورزی ۱۱درصد بوده در حالیکه در مدت مشابه رشد آب و برق ۱۵۵ درصد (یک نفر از نمایندگان – خوب باران آمده) رشد اقتصادی در رشته صنایع ۱۴۱ درصد رسید و همزمان آن رشد ما در بخش نفت ۱۱۹ درصد بوده این ارقام را به جهتی که بعد نتیجه‌گیری می‌کنم بعرضتان میرسانم اجازه می‌فرمائید که با توجه به رقم ۱۱ درصد در بخش کشاورزی رقم ۱۵۵ درصد در بخش آب و برق رقم ۱۴۱ درصد در بخش صنایع، رقم ۱۱۹ درصد در قسمت نفت و بالاخره با توجه به اینکه بگفته وزیر اصلاحات ارضی شما در هر حال هنوز در حدود ۶۰ درصد از ساکنین این مملکت جزو روستانشینان محسوب می‌شوند و رشد آنها از تمام بخش‌ها فوق‌العاده کمتر است عدم تعادل چهارم را یادداشت بفرمائید حال به بینید که چه مسائلی باعث این رشد ۱۲ درصد شده و آقای هزاره تنظیم کننده گزارشات اساسی دولت شما قبول می‌کنید که سرمایه گذاری فعالیت بخش خصوصی، جلب سرمایه‌های خارجی، تامین اعتبار از داخل و خارج همه اینها از برکت ثبات سیاسی و امنیت اساسی مملکت ما است (صحیح است) من کاری ندارم که این امنیت را دولت فراهم کرده یا از قبل هم این امنیت فراهم شده بود پس همه قبول می‌کنیم که قسمت اول ریشه و موجب این رشد ثبات سیاسی وا منیت اساسی است که قطعاً به این دولت مربوط نیست تصور می‌کنم اگر آقای وزیر اقتصاد اینجا تشریف داشتند (یکنفر از نمایندگان – معاونشان هستند) قبول می‌کردند که تا حدی هم توسعه بازرگانی خارج ما با ممالک شرقی اروپا در سهم خود به این فعالیت کمک کرده صحیح است یا خیر؟ جواب به من بفرمائید صحیح ا ست یا خیر؟ بنده باید بدانم آیا ذوب آهن، مبادله با ممالک شرقی، لوله کشی گاز در این رشد موثر بوده یا نبوده؟ (قراچورلو- اینها اصولی است که همه قبول دارند) بله موثر بوده ولی این امور که بر اساس اتخاذ سیاست مستقل ملی حاصل گردید این را همه قبول دارند من ریشه‌های اساسی که موجب امکان این رشد اقتصادی بود تجزیه و تحیلیل می‌کنم تا سهم هر یک از دستگاهها یا اشخاص معلوم شود پس قسمت اول ثبات سیاسی و امنیت، قسمت دوم سیاست مستقل ملی اما یک قسمت دیگر که ضمن فرمایشات منصفانه خود آقای نخست وزیر منعکس بود که در بخش کشاورزی همان رشد نسبی هم بر اثر اوضاع مساعد جوی بوده است و اگر در آمد نفت را هم اضافه کنیم و به این ترتیب نتیجه گیری کنیم که این رشد بر اساس ریشه‌های ثبات سیاسی، سیاست مستقل ملی در آمد نفت، اوضاع مساعد جوی و بالاخره اگر در قسمت مامورین بخواهند سهمی‌قائل بشوند طبق گزارش خود دولت یکی وزارت دارائی و یکی سازمان برنامه و یکی بانک مرکزی بوده‌اند حال سهم وزراء حزب ایران نوین با قضاوت خود شماست پس در مورد رشد اقتصادی ملاحظه کردید یکی نحوله تقسیم این رشد که متوجه شدند غیر متعادل است، یکی مرشد که توجه کردید به وزراء حزب ایران نوین ارتباط ندارد و دیگر می‌خواهم یکی در نحوه تولید و تهیه این رشد و یکی در استفاده این رشد یا توزیع این رشد بین طبقات اجتماع صحبت بکنم به فرمایش جناب آقای نخست وزیر میزان سرمایه گذاری سهمش از در آمد ناخالص ملی به ۲۰ درصد شاید به ۲۱ درصد رسیده جای خیلی خوشوقتی است رقم رشد که مکرر به آن برخورد می‌کنیم ۱۲ درصد است همه این اندازه میدانید که میزان رشد با میزان سرمایه گذاری یک تناسبی دارد و ما ۲۰ درصد سرمایه گذاری کردیم ۱۲ درصد بهره برداری کردیم مفهوم آن چیست؟ این است که نسبت بهره برداری به میزان سرمایه فوق العاده بود (صحیح است) اما متاسفانه این اصل به جای بدی خاتمه پیدا می‌کند (دکتر دادفر – این تئوری درست نیست) ۲۰ درصد درآمد ناخالص ملی ما عبارت از نیل نهائی پس انداز است که سرمایهگذاری شد و نتیجه حاصله ۱۲ درصد رشد اقتصادی است همه میدانند که با مدیریت صحیح اگر یک رشد سالمی‌بخواهیم داشته باشیم چهار برابر آن باید سرمایه گذاری شده باشد چهار برابر ۱۲ درصد یعنی ما ۴۸ درصد درآمد ناخالص ملی را باید سرمایه‌گذاری کرده باشیم که چنین سرمایه‌گذاری نه داشتیم نه کردیم پس باید با سرمایه کمتر بهره برداری بیشتر کرده باشیم اما این سرمایه‌گذاری دو قسمت شده یکی در سهم بخش دولت ی است که سهم بخش دولتی طبعاً چون در سرمایه‌گذاریهای اساسی و زیر بنای اقتصادی مثل جاده مثل سد مثل کارهای بزرگ دیگر می‌باشد هیچ وقت بهره برداری زیاد و فوری از چنین سرمایه گذار اساسی حاصل نمی‌شود یا به اصطلاح آنچه می‌گویند ضریب سرمایه اینگونه سرمایه گذاری در حدود ۴ یا ۵ درصد کمتر نمی‌شود و نتیجتاً رشد حاصله از آن خیلی کم خواهد بود پس ا ین اضافه رشد از کجا فراهم شده این آقای دکتر اقتصاد خوب می‌توانند به شما بگویند این اضافه بر اثر بهره برداری زائد از حد متعادل بخش خصوصی نسبت به سرمایه ایست که گذاشته شده که تازه به آن عدد ضریب سرمایه دولتی یعنی با عدد چهار و پنج دولت که معدل گرفته شده این رقم معدل آن شده و این نوع سرمایهگذاری نمی‌تواند سرمایه گذاری سالمی‌باشد جناب آقای دکتر یگانه نظارت و فعالیت و هدایت بخش خصوصی نسبت به سرمایهگذاری که کرده اندو میزان بهره برداری که کرده‌اند در این مورد باز عدم تعادل جدیدی بوجود آورده بنده خیلی معذرت می‌خواهم که با این نوع بحث‌ها حقاً موجب خستگی شما را فراهم می‌کنم آقایانی که در این کار سهیم هستند خیال می‌کنم متاسف نمی‌شوند از اینکه این تذکرات داده شود (دکتر غلامرضا عدل- آقای رامبد شما نفت را هم جزو سرمایه آوردید؟) البته، بنده برای نتیجه گیری از این قسمت خسته کننده این مقدمه را شروع کردم برای اینکه نتیجه‌اش به موکلین شما آقایان بستگی مستقیم پیدا می‌کند و آن این است که متوجه شدید رشد اقتصادی ما در سهم کشاورزان اگر امسال به۳ ،۴ برسد با توجه به ازدیاد جمعیت این طبق کم و بیش ز همان ۴ /۱ تجاوز نمی‌کند رشد اقتصادی کارگران به شهادت جناب آقای خسروانی بعد از ۷، ۸ سال تازه حداقل دستمزد مورد تجدید نظر قرار می‌گیرد گفتیم هزینه زندگی ۵ /۱ درصد ترقی کرده بنده قبول می‌کنم ولی به طور قطع این۵ /۱ درصد در تمام اجناس بطور مساوی که نیست این متوسط ازدیاد هزینه زندگی است و میدانید که فقط در ظرف یکماه افزایش قیمت پوشاک ۳ درصد تجاوز کرد میدانید فقط در ظرف یک ماه افزایش قیمت خوراک ۵ /۱ درصد تجاوز کرد میدانید که در دوره تصدی دولت حاضر مالیاتهای مستقیم ۹۰ درصد ترقی کرد. بنابراین در اینکه رشد اقتصادی ما به میزان قابل توجهی بالا رفته در این شکی نیست در این که فرمایش شاهنشاه بزرگ را نمی‌توانیم تکذیب کنیم که فرمودند که متاسفانه رشد اقتصادی در بخش روستائی بسیار بسیار ناچیز بوده و باید در این قسمت همت کرد این هم شکی نیست نتیجه گیری می‌کنیم که عواید این رشد بصورت عادلانه تقسیم نشده اساس تحول بزرگ ایران بر این بود که طبقات وسیع تر و بیشتری از زندگی بهتر متنعم بشوند نه اینکه هزاران نفر که تا پنج سال ۱۰ سال قبل هیچ در زندگانی نداشتند امروز از صدها میلیون تومان بیشتر دارند و به اصطلاح اقتصادی منحنی لرنس سیر به صعودی می‌کند یعنی اختلاف طبقاتی بیشتر شده لذا دولت باید متوجه باشد که صاحبان دستگاههای بزرگ بخش خصوصی باید مواظب وظیفه اساسی خود باشند در سال آینده ما برای جبران این عدم تعادل باید سیاست جدیدی اتخاذ کنیم باید در مملکت عدالت اجتماعی برقرار کنیم همچنانکه خود شاهنشاه می‌فرمایند (این منطقی نیست که یک عده از فرط ثروت ندانند با پول خود چه کنند و عده‌ای از گرسنگی بمیرند) آقای معاون وزارت دارائی وجود کالای قاچاق لوکس در یک اجتماع چه معنائی دارد من برای شما تشریح می‌کنم یعنی عدهای آنقدر به ثروت رسیده‌اند که از برآورد احتیاجات زندگی خودشان دیگر تمتع و حظی حاصل نمی‌کنند و محتاجند برای سیراب کردن هوس و لذائذی که طالبند به چیزهائی متوسط شوند که از دسترس همه کس خارج است و اشیاء لوکس قاچاق خارجی با قیمت‌های گران بخرند من آرزو می‌کنم که همه ملت ایران بتوانند از زندگی عالی و مرفه حتی لوکس برخوردار باشند و لیکن اگر این توزیع عادلانه رشد اقتصادی صحیح انجام گرفته بود و در تقسیم رشد بین بخش‌های مختلف توجه کافی انجام گرفته بود این نتیجه فعلی بهتر ز این می‌شد پس نکته‌ای که به جناب آقای هزاره بخصوص یاد آور می‌شوم ترتیب تعادل عرضه و تقاضای کل بعد تعادل عرضه و تقاضای متناسب در هر بخش هم چنین تعادل تولید و مصرف با همدیگر و بلافاصله برای امکان مصرف بالا بردن سطح اشتغال در قسمت نیروی کار که بعداً در آن باره بحث خواهیم کرد. اما حال بیائیم به تعادل خود بودجه نظری کنیم.

راجع به تعادل بودجه در دنیای امروز دیگر صحبت بر این نیست که چه مبلغ می‌گریم و همانقدر خرج می‌کنیم تعادل بودجه باید یک تعادل سیاسی و اقتصادی و اجتماعی بدنبال داشته باشد و چرا اصولا اینقدر اهمیت می‌دهند به تعادل بودجه، گر چه هیچ مملکتی بر اثر عدم تعادل بودجه متوقف نشده ولی عواقبی بر آن مترتب است اگر بودجه متعادل نباشد دولت قادر به پرداخت تعهدات خود نیست یا ناچار می‌شود بیش از سلامت اقتصاد مملکت اسکناس چاپ بکند یا دچار وام از خارج می‌شود و در هر حال هر کدام از اینها یک عواقب مخصوص به خود دارد که بحمدالله وضع مملکت ما در حال رشد اقتصادی انشاءالله با چنین مسائلی مواجه نخواهیم بود ولی با توجه به مملکتی مثل مصر که اکنون بر اثر بحران اقتصادی ناچار گردیده به قرضه اجباری ملت را تحت فشار گذارد لذا برای آنکه ما بتوانیم این رشد اقتصادی را که حاصل کردیم با خشنودی ادامه بدهیم باید مطالعه بکنیم که تا چه اندازه بودجه ما متعادل است و یا تا چه اندازه‌اید احتیاط بکنیم. برای تعادل داشتن بودجه کل مملکتی باید توجه داشت که ما در واقع سه بودجه جزء داریم بودجه ادارات برای کار عادی دولت، بودجه سازمان برنامه برای امور عمرانی – بودجه موسسات بازرگانی و انتفاعی وابسته بته دولت برای امور اقتصادی و برای تعادل هر یک راه جداگانه است در بودجه عادی ادارات بهترین راه تعادل صرفه‌جوئی از خرج‌های زائد است بعد می‌بینیم در این بودجه چنین کاری کرده‌اند یا نه برای بودجه موسسات بازرگانی و انتفاعی وابسته به دولت بهترین راه تعادل بودجه این موسسات آنست آنچه را دولت بتواند از سر خود باز کند بدهد بدست مردم یعنی به بخش خصوصی آزادی بدهد یعنی همان اصلی که در انقلاب اساسی ایران راجع به کارخانجات دولتی مطرح بود و بالاخره در قسمت بودجه صحیح برنامه‌های اساس بودجه برنامه‌ای خود برای متعادل کردن رشد و هدف است و آن نمی‌تواند غیر متعادل باشد یعنی اگر یک برنامه‌ای از لحاظ اقتصادی مملکت توجه به تمام جهت مفید نباشد طرح چنین برنامه مورد ندارد و اما بر اثر یک بودجه واقعی متعادل باید کلیه افراد ملت که خارج این دیوارهای مجلس در نقاط مختلف مملکت زندگی می‌کنند در حد نسبی از یک زندگی مرفه برخوردار باشند و نیز این ردیفی که در این جلو به اسم وزیر نشسته‌اند هر روز جهت تامین در آمد برای خرجهای جاری که تصویب شده نگران نباشند تا وقت دولت فقط صرف تامین هزینه‌های روزمره بشود اکنون اهم بودجه را از این باب باید قدری حلاجی کنیم هزینه مسلم شما ۳۳ میلیارد تومان آنچه که ازدرآمد پیش بینی شده مسلم است ۲۷ میلیارد است که تفاوت آن را به اصطلاح خودتان باید از طریق تامین اعتبار ترمیم کنید جناب آقای هزاره بنده چون دیدم که یادداشت کردید و این عدم تعادل را قبول کردید بحثی نمی‌کنم ولی از این مطلب که بگذریم می‌آئیم به قسمتی از این بودجه کل که بودجه عادی ادارات دولت است و اصولاً رائی که مجلس می‌دهد فقط نسبت به آن بودجه است جمع هزینه آن۱۲۴ میلیارد ریال جمع درآمد آن به استثنای طرحهای مستمر ۱۰۲ میلیارد ریال چقدر کم آمد ۲۲ میلیارد ریال یعنی ۱۷ درصد گویا این عدم تعادل هفتمی است. اما اجازه بدهید به قسمت بعدی بپردازیم و اصولا این افزایش ۵۷ میلیارد ریال به بودجه کل مملکت ببینیم آیا بهصورت متعادلی تقسیم شده؟ چون شنیدن ارقام خسته کننده است بنده فقط نتیجه را اشاره می‌کنم افزایش بودجه کل ۲۱ درصد، افزایش بودجه عادی ۲۶ درصد و افزایش بودجه برنامه‌ای غیر مستمر یعنی کارهای عمرانی ۱۰ درصد درحالی که بگفته علمای اقتصاد ترتیب اهمیت بودجه‌های مختلف که باید به ازدیاد آنها توجه شود به ترتیب عبارتند اول از بوجه عمران (برنامه) بعد بودجه عادی و جاری دستگاههای دولت در حالیکه افزایش بودجه‌های مزبور در این بودجه دولت شما درست برعکس عمل شه راجع به منابع درآمد این بودجه مالیات مستقیم سال قبل ۵ /۴ درصد کل درآمد را تشکیل می‌داد و در سال آتی در حدود پنج درصد به نوبه خود خوشوقتم اما مالیات غیر مستقیم سال قبل ۱۲ درصد را تشکیل می‌داد سال آینده ۱۴درصد را تشکیل می‌دهد یعنی اگر در مالیات مستقیم نیم درصد کل درآمد توفیق پیدا کردیم در مالیات غر مستقیم دو درصد اضافه کردید میدانید که مالیات مستقیم را قاعدتاً طبق مرفه می‌دهند و مالیات غیر مستقیم را همه مصرف کنندگان می‌دهند لذا در این قسمت بهتر است یک مقایسه‌ای برای کار دولت در مدت تصدی چهار سال بکنیم در این چهار سال اخیر وصول مالیات مستقیم ۱۲ درصد بالا رفته بسیار خوب است ولی از طرف دیگر مالیات غیر مستقیم که ۲۳ میلیارد ریال بود به ۴۴ میلیارد رسید یعنی ۲۱ میلیارد ۹۰ درصد اضافه شده افزایش تصدی دولت در موسسات که نفت هم جزء آنست ۶۰ الی ۶۵ درصد خدمات یعنی برای آن چیزی که اگر کسی می‌خواهد شناسنامه اش را بگیرد رونوشت بگیرد یا کاری دارد که دولت برای انجام آن کار حقی می‌گرید و امثال آن ۱۳۰ درصد یعنی این ارقامی‌است که اگر بودجه۴۴ را ملاحظه کنید می‌بینید این اقلام چه بوده و حالا چه شده است و بالاخره تامین اعتبار از منابع دیگر و وام را دولت فعلی در بودجه سال ۴۴ با ۱۸ میلیارد ریال شروع کرد و در سال ۴۵۸ به ۵۳ میلیارد یعنی ۳۰۰ درصد رسانید (دکتر دادفر- از بانک مرکزی این اعتبار را بفرمائید؟) به تجزیه و تحلیل آنهم می‌رسیم. جناب آقای هزاره میداند که اضافه شدن فوق العاده بخش پنجم که تامین اعتبار از منابع دیگر اصطلاح شده بهیچوجه مصلحت نیست لازم است توجه بفرمائید من چرا روی مالیاتهای مستقیم تکیه می‌کنم که باید رویه دولت ادامه یابد توضیح می‌دهم قسمت مهمی‌از سرمایه اکثر موسسات تولیدی بخش خصوصی فعلی ما از اعتبارات دولت است، ارز موردنیاز آنها از درآمد نفت زمین آنها که بر اثر عمران شهری قیمتش به چند برابر رسیده همچنین بازار داخلی بر اثر حمیت یکطرفه دولت در انحصار تولیدات آنها قرار گرفته و ملت ایران از درآمد گمرک کالای متشابه صرفنظر کرده، اشیاء مورد نیاز این صنایع با تخفیف یا بدون گمرک وارد شده، جنس را با کیفیتی پائین تر و یا قیمتی بالاتر از استاندارد بین المللی به ۲۶ میلیون جمعیت ایران مصرفش را تحمیل می‌کنیم، تا صاحبان صنایع ما بدر آمد قابل توجهی می‌رسند لذا با چنین مزایائیکه از حمایت دولت و موقعیت مملکت برخوردار می‌شوند باید بسهم خود در بودجه مملکت با پرداخت مالیات حقه کمک بکنند یا خیر (دکتر دادفر – اضافه درآمدها از کجا حاصل شده ؟) متناسب نیست جناب آقای دکتر (قراچورلو- معافیتها را منظور بفرمائید صنایع معافیت پنج ساله دارند) حال صرفنظر از یک مقایسه‌ای که در تعادل بودجه عادی کرم بهتر است یک نگاهی هم به بودجه برنامه‌ای بکنیم بودجه برنامه بطور کلی ۳ رقم درآمد دارد یکی درآمد نفت، یکی تامین اعتبار از منارع دیگر، یکی هم درآمد خود برنامه، یکرقم غیر عادی اینجا چشمگیر همه شده منهم بودجه را خیلی مطالعه کردم مطلب روشن نشد آن این است سال قبل درآمد سازمان برنامه از منابع خود سازمان۷۰ میلیون تومان بود سال ۴۸ آن ۲۷۰ میلیون تومان پیش بینی کرده‌اند این ۲۰۰ میلیون تومان قطعاً از یک محلی است که باید نماینده محترم دولت توضیح بفرمایند اما قسمت اعظم بودجه برنامهاز نفت است ما سال قبل به سازمان برنامه از درآمد نقتمان ۵۰ میلیارد دادیم و امسال۶۳ میلیارد و با این حساب قاعدتاً باید درحدود۷۹ میلیارد ریال درآمد نفت ما باشد که در حدودی ک میلیارد و پنجاه میلیون دلار برآورد شده باشد درباره نفت چند کلمه مقدمه باید عرض کنم و بعد برویم سر سهم سازمان برنامهمسائل تشنجات خاورمیانه عربی همه روزه درصد اخبار روزنامه اجلی نظرش همه خوانندگان رامیکند دول بزرگ کیک بطرفداری ممالک عربی کی به واخواهی نژاد اسرائیل هر روز به یکدیگر اولتیماتوم می‌دهند ولی اگر بیه یک دو سه رقمی‌مربوط به نفت نگاه بکنیم می‌بینیم که این اولتیماتومها و تشنجات نه از راه بشر دوستی و توجه به عراب نه بخاطر محبت اسرائیل و یا عناد بلکه به خاطر گنجی است که در این خاورمیانه خوابیده و آن توجه به این سبب است یعنی ۷۰ درصد از منابغ و ذخیره نفت دنیا در خاورمیانه است (صحیح است) و از این ۷۰ درصد در حدود ۱۲ درصد از کل نفت دنیا یعنی ۵/۱ نفت خاورمیانه در ایران در سرزمین ماست همچنانکه هر ثروتمندی برای حفظ و بهره برداری از ثروت خود باید توجه و مراقبت کند ما هم در قسمت نفت باید توجه و مراقبت کنیم مثلا هر ایرانی تنها نباید رقم درآمد نفت هزار و پنجاه میلیون دلار که بعد به میزان صحیح آن رقم می‌رسیم توجه بکند وقتی که برای دفاع خلیج فارس لایحه‌ای می‌آورند باید بداند که چرا با توجه مخصوص تصویب می‌شود ازجمله همه عوامل مهم برای حفظ همین درآمد است وقتی که برای خلیج فارس صحبت می‌کنیم باید ملت ایران بدانند که خلیج فارس تنها یک خلیج عادی نیست بلکه بزرگترین راهروی عبور نفت دنیا این خلیج فارس ما است (صحیح است) خوب راجع به یک چنین مطلب به این مهمی‌من از دولت خواهش می‌کنم یک توضیح بفرمایند طبق ارقام رسمی‌خود دولت ازدیاد تولید نفت در سال قبل ۲۳ درصد بود و ام در سال جاری فقط ۹ درصد ولی در سال قبل که اضافه تولید ۲۳ درصد بود ۱۳ درصد اضافه درآمد نفت در بودجه گذاشتید امسال که اضافه درآمد نفت ۹ درصد بود شما ۱۴ درصد در قسمت نفت اضافه درآمد گذاشتید این مطلب چگونه محاسبه شده در هر حال این نکاتی است که مجلس شورای ملی باید روشن بشود حالا ممکن است بگوئید که این مطلب به حوزه جدید ساسان – لاپکو مربوط است ممکن است مربوط باشد اما توضیح دولت در این مورد لازم است راجع به نفت طبق آماری که خود مناطق نفتی دنیا داده‌اند مدعی هستند که نفت دنیا بطور متوسط تا۴۰ الی ۵۰ سال دیگر ذخیره‌های شناخته شده اش تمام خواهد شد و از این ذخیره‌ها آنچه که به نسبت فعلی استخراج می‌کنند منابع امریکا تا ۱۰-۱۲ سال دیگر تمام می‌شود و ذخائر نفتی خاورمیانه تا ۱۱۸ سال دیگر گر کار به این روال پیش برود پس ما از هم اکنون باید متوجه و آماده مراجعت، ناراحتیها درآمدها، خوبیها و بدیهای روزافزون مترتب بر آن باشیم (صحیح است) و بی از پیش آمادگی همه جانبه داشته باشیم (صحیح است) اما از طرف دیگر برای اکتشاف منابع جدی حتی درمناطق قطبی هم به سراغ نفت رفته‌اند در دو ساه سالی که گذشت منابع جدید نفتی در شمال افریقا و در افریقای سیاه ودر خیلی از جاهایدیگرکمو بیشپیداشده پس اگر از این طرف منابع نفت آنقدر زیاد شد که تامین احتیاجات دنیا از منابع نفت ما کم بشود یا بفرض دیگر با پیشرفت‌ها علمی احتیاج نصف و مصرف ماده نفت آنقدری که امروز منحصر به فرد است دیگر نبود ما را به فکر می‌اندازد که اولا باید در مصرف عاقلانه و حد اعلای صحیح مصرف کردن درامد فعلی نفت خودمان دقت بکنیم، قسمت دوم دریافت اعتبار و وام به حساب درآمدهای آتی نفت بدون محاسبه و شر احتیاط نباید باشد (صحیح است). قسمت دیگر منبع درآمد سازمان برنامه تامین اعتبار از منابع دیگر است جای کمال خوشوقتی است که امسال نسبت به سال قبل کم شده منخم در این بابت مثل هر ایرانی خوشوقت هستم شاید این نظر مرا نپسندید ولی همانطوری که عرض کردم من بهترین سیاستها را در ک گوئی حقیقت گوئی ودرد را درست با مریض به میان گذاشتن میدانم این اعتباراتی را که شما می‌گیرید برای خرج شخص شما و من و دولت که نیست با این اعتبارات میگوئید سد می‌سازند نیروی برق تامین می‌کنند و حتی می‌توانید بگوئید که اگر قسمتی از استرداد این اعتبارات به نسل آینده باقی ماند مانعی ندارد چون سرمایه گذاری عمران آبادانی ما هم قسمت مهم برای همان نسل آینده است پس بیائید لغت نسازید، درست بگوئید که برای انجام فلان طرح و برنامه و پروژه این مبلغ اعتبار یا وام را می‌گیریم ولی چند نکته باید توضیح داده شود که احتیاج به توجه دارد و آن این است که بگوئید بهره این اعتبار یا وام اینقدر است اگر این وام را امسال نگیریم و برنامه را انجام ندهیم و دو سال دیگر بخواهیم با درآمد خودمان محل خرج آن را تامینن کنیم این پروژه تا آن موقع اینقدر گرانتر تمام می‌شود پس تقبل آن بهره مفیدتر از تاخیر انجام این برنامه ست یعنی بعد از اجرای این برنامه ما هم اصل وهم بهره را پس داده‌ایم و هم این اصلاح را بعمل آوردیم و این استفاده را هم برده‌ایم اما حالا اگر شما توانستی در یکی از این برنامه‌ها این توضیحات را درست به مجلس بدهید این وظیفه اصلی را انجام داده‌اید. ما امسال قسمتی هم از وام‌های قبل پس می‌دهیم اصولا دونوع وم داریم یکی از داخل و کی از خارح وخود وام داخل هم دو نوع است یکی از مردم و یکی تامین اعتبار از طریق بانک مرکزی آنچه که از مردم است بهصورت اوراق قرضه و اسناد خزانه هر چقدر توزیع و توسعه بدهید در سلامت اقتصاد این مملکت کمک است (صحیح است) ولی از فروش و تحمیل اوراق قرضه به بانک مرکزی بای احتراز و احتیاط کرد فروش این اوراق قرضه را در آلمان فدرال یک توفیقی برای اعتبار اقتصادی ایران میدان خیلی خوشوقتم ولی میزانی را که از طریق بانک مرکزی تأمین می‌کند حقاً ناراحتم آن را یادداشت نکنید آقای هزاره این را یادداشت بکنید در سال ۴۴ دولتی که شما را به معاونت نخست وزیری انتخاب کرده با ۱۸ میلیارد ریال بدهی به بانک مرکزی بر سر کار آمد ولی در سال ۴۷ این رقم به ۴۱ میلیارد ریال رسید (دکتر دادفر – شما میدانید پشتوانه اسکناس چیست ۶۰ درصدش سپرده‌های دولت است) متاسفم بهتر است آقای هزاره به شما بگویند این مبلغ غیر از آنست (دکتر دادفر – شما بفرمائید) من خیال می‌کنم که اگر آقای دکتر یگانه این موضوع را هم بصورت عدم تعادل یادداشت نکنند آقای هزاره این کار راخواهند کرد در هر حال جای خوشوقتی است که یک مقداری دولت شروع کرده است به پس دادن وام ولی در این جا حقاً آنچه که به نانک مرکزی باید پس بدهد بنده چیزی ندیدم اگر سیصد میلیون تومان بابت اختلاف محسبه کارمندان دولت می‌دهید این ربطی به پرداخت وام ندارد اگر ۴۰۰ میلیون بابت اوراق قرضه سال قبل می‌دهد و امسال هزار میلیون میگرد ین را استرداد نمیگوئیم مهمترین نکته‌ای که من جلب نتیجه نمایندگان محترم را می‌کنم مربوط به وامهای خارجی است در عصر حاضر اصول گرفتن وام از ممالمک خارجی و از منابع بین المللی جزو یکی از رشته‌های صحیح وسیله توسعه اقتصاد است ولی نظر شخص من این است که حتی المقدور باید از این وسیله احتراز کرد آقای وزیر آب و برق بخاطر می‌آورد که با وام مورد احتیاج دستگاه ایشان مخالفت کردم بگذارید من را در این مورد روشنفکر ندانند بازهم در این مورد با وام خارجی هر دستگه دیگر مخالفت می‌کنم زیرا اگر به این ارقام توجه کنید با من هم عقیده می‌شوید این وام‌ها از هیچج بهره تا ۵ /۸ بهره ست ولی من از همه بدتر آن هیچ بهره‌ها را میدانم برای اینکه کالایی است با جنس نامرغوب و به قیمت گرانتر (صحیح است) این را از آن جهت عرض می‌کنم که شما وزراء در آینده پشت میزهای مذاکره که با اعتبار دهند نگویند صحبت می‌کنید بگوئید که نمایندگان ملت ما این چنین می‌گویند و شرایط شما اگر بهتر از این نباشد نمی‌توانیم قبول بکنیم اما نکته مهمتر این است البته مدت این وامها از دو سال هست تا ۳۵ سال همه جور داریم جمع ۱۵۹ فقره قرارداد قریب به دو میلیارد دلار اعتبار تامین کره تا بدانجا که من مطلع بودم تا اوائل سال جاری از نصف کمتر آن فقط استفاده شده بود و از آن مبلغ کمتر از نصف هم قریب ثلث مسترد گردیده و این مطلب از لحاظ اعتبار مالی ایران بسیار جای خوشوقتی است که اقساط معوقه نگذارد و برخلاف دولت مصر که در سال قبل از پشت همین تریبون اخبار رسمی‌منابع بین المللی را خواندم که برای چهار میلیون دلار نتوانسته بود قسط وام خود را مسترد دارد و بی اعتباری دولت مصر دردنیا اعلام شده بود. خوشبختانه ما ۲۵۶ میلیون دلار پس دادیم ولی میدانید ۱۱۸ میلیون دلار هم از بهره پرداخته‌ایم که معادل ۴۶ درصد اصل خود وام است و لی از این مبلغ آنچه به سازمان برنامه مربوط است سازمان برنامه۱۲۱ میلیون دلار اصل و ۸۶ میلیون دلار هم قطعاً بهره کل بوده (دکتر حکیم شوشتری – نسبت به دوهزار میلیون دلار باید حساب کرد) بنابراین آنچه که من از دولت استدعا دارم این است که بیاینو بفرمایند مااین اعتبارات راکه گرفتیم ودر امور عمرانی و اقتصادی به کار بردیم و پروژههای ی که اجرا کردیم درآمدمستقیم و غیر مستقیم از اجرای این پروژه‌ها چه بود؟ تا این بهره که می‌پردازیم متناسب آن بهره برداری ما معقول به نظر آید (صحیح است – آفرین ۹ ولی درهر حال جای کمال تشکر است که امسال ما در مقابل ۲۵ میلیارد ریال اعتباری که از خارج می‌گریم ۹ میلیارد ریال وام مسترد می‌داریم ولی باهم مصراً عقیده دارد م باید موضوع وام‌ها تامین اعتبار مورد تجدید ظر قرار بگیرد. اما چه بکنیم که اعتبار نگیریم آقای هزاره میداند میزان پس ان از مردم که در بخش خصوصی بر اثر رشد اقتصادی مملکت در سال ۴۲ ،۵۶ میلیارد ریال بود در مهر سال ۴۷ به ۱۲۰ میلیارد ریال رسیده اگر شما محیط مناسب و مطمئن سرمایه گذاری و خرید اوراق قرضه ملی و گردش صحیح بروس ورا فراهم کردید در اختیار شما قرار می‌گیرید (رضوی- ولی ارزش را از کجا می‌آورید آقای رامبد ؟) حق با شماست به آنهم می‌رسیم ر این مورد من به یک نکته بسیار مهمی‌لازم میدانم مراجعه کنم و آن این است در برنامه سوم بانکهای خصوصی تا ۳۵ درصد منابع ولی ۶۵ درصد شبکه بانکی را دراختیار داشتند با خوشوقتی از این فعالیت در بخش خصوصی فراموش نکنیم که اعتماد مردم به بانکها فقط روی حساب دولت است.

زارعی که به تابلوی بانک اعتماد می‌کند و پنجاه تومان پس انداز خانواده اش را در آنجا میسپارد صاحب سهم و شریک و مدیر بانک خصوصی را نمی‌شناسد فقط تصور می‌کند بانک مطمئن ترین جاست و فکر می‌کند ضامن بانک دولت است او بانک را موسسه رسمی می‌شناسد و فیش بانک را مثل اسکناس میداند من لزوم نظارت بیشتر و هدایت بیشتر بانک مرکزی را در بانکهای خصوصی شدیداً از دولت تقاضا می‌کنم تا واقعهای که درمورد بانک را در بیروت اتفاق افتاد مبادا در ایران پیش آید گرچه عوامل مربوط به آن موضوع غیر قابل مقایسه با کار بانکها در ایران است بهره حال در توسعه پس انداز مردم در بانک باید اقدام شود و با هر گونه اقدامی‌باید احتیاط کرد که مبادا مطلبی باعث شود تنا روزی بیش از ۱۲۰ میلیارد ریال پس انداز بخش خصوصی از بانکها کشیده شود (صحیح است) اقدامات بانک مرکزی آنچه که در جریان تغییر نرخ پولهای ممالک دیگر پیش آمد امتحان خوبی داد من نشریات و سخنرانیهای مربوطه را در بانک حتی‌القدور تعقیب می‌کنم امیدوارم سازمانهای دیگر هم به ازای ظاهر سازی به وظایف اصولی خود بپردازند ولی متوجه شما را به این نکته جلب می‌کنم که از تمام این اعتبارات بانکی فقط ۱۱ درصد به بخش کشاورزی تخصیص داده شد و میدانید هر کس که به بانک خصوصی مراجعه می‌کند قباله مستغلات داخل محدوده شهر را مطالبه می‌کنند شما بهتر میدانید که این پول‌ها مال بانکها نیست و مال مردم است یعنی این سرمایه‌ای که از پس اندازها متشکل شده باید در جهت مورد نیاز برنامه‌های مملکت سرمایه گذاری شود البته در حدودی که امنیت اقتصادی مملکت نیز مراعات گردد.

مطلب دیگر راجع به ارز موردنیاز مملکت که در آخر برنامه چهارم ما در حدود نزدیک به دو میلیارد دلار احتیاج به واردات داریم تا به آن بتوانیم احتیاجات کالای سرمایه‌ای و واسطه موردنیاز جهت تحقق رشد اقتصادی در صنعت و کشاورزی را تامین کنیم دولت مدعی است که ۷۰ درد واردات ما در حال حاضر کالای سرمایه‌ای و واسطه است شاید که یک مقداری از مواد مصرفی جزو کالای واسطه حساب شه بهر حال با پیشرفت‌های کلی کشور کدام ایرانی است که بتواند قبول بکند برای چای، گوشت، کره، پنیر، روغن نباتی، شکر و اتومبیل و صدها کالای شبیه آن بعد از پنج سال با تمام امکانات فوقالعاده که دراختیار دولت بود، هنوز ارقام قابل ملاحظه‌ای که سی درصد کل رقم واردات ما را تشکیل می‌دهد کالای مصرفی که ممکن بود در داخل تهیه شود از خارج وارد می‌کنیم میدانیم دولت گاهی از اوقات برای ثابت نگهداشتن قیمتها و بالا نرفتن هزینه زندگی مجبور است که ورود بعضی کالاهای مصرف را اجازه دهد ولی نه گوشت، نه آنک ه طبق بودجه موجود شما بیست میلیون تومان بابت هزینه گمرکی گوشت بدهیم و یا پل هوائی بین تهران و حبشه برای آوردن گوشت جزو افتخارات شما باشد که گوشت وارد می‌کنیم شما بودجه‌های دیگری که حالا خواهیم رسید ملاحظه بفرمائید ببینید که اگر این بودجه‌ها درست می‌بود برای فراهم آوردن وسائل جهت تامین گوشت در داخل مملکت مصرف می‌شد آنوقت بودجه دامپروری را نگاه بکنید، بودجه‌ای دیگرمان رانگاه بکنید بعد در عدم تعادل کارهای دولت هم عقیده می‌شویم مازاد واردات بر صادرات در ده ماهه اول سال ۴۷ قریب یکهزار میلیون دلار بوده تنها در سه ماهه اول سال ۴۷ ازدیاد واردات بر صادرات ۹۳ میلیون دلار هم بیش از سه ما اول سال ۴۶ بوده ولی تاسف بیشتر در یک این ۹۳ میلیون دلار است زیرا حتمالاً برای فعالیت‌های جدید دولت خریدهای بیشتری کرده بود و واردت بیشتری داشتیم واردات ۹۰ میلیون دلار بالا رفت سه ماه اول سال نسبت به سه ماه مشابه سال قبل صادرات پنائین آمد. واردات اتومبیل‌های سواری و بدنه اتومبیل بیش از ۴۲۰ میلیون تومان در حالیکه واردت تراکتور فقط ۸۸ میلیون تومان آیا این رویه با انقلاب سفید و لزوم رشد کشاورزی می‌خواند، در هر حال دولت مدعی است که صدرات بطور نسبی بالا رفته ولی این بالا رفتن صادرات همانطوری که قبل عرض کردم مقدار قابل توجهی نسبت به اتخاذ سیاست مستقل ملی ست که با ممالک شرق اروپا ما معاملاتی می‌کنیم ولی باید متوجه بود که در ممالک خاورمیانه مشغول سرمایه گذاری در صنایع مشابه ما هستند که اگر امسال محصولات صنعتی ما را می‌خرند در آینده که صنایع آنها بکار افتد همان حمایتی که ما از صنایع خود می‌کنیم آنها در سالهای آینده نسبت به مصنوعات خود خواهند کرد پس چاره چیست؟ چاره بهتر این است که به عوض حمایت یکطرفه دولت از مصنوعات ما و یحتمل به مصرف کنندگان داخلی در بهتر شن جنس در مهارت کارگر که برای ارزان تمام شدن قیمت جنس لازم است توجه بکنیم (صحیح است) راجع به صادرات فرش ایران که بزرگترین صادرات بعد از نفت ماست باید بگویم اهمیت نسبت فرش ایران در مقابل مصرف فرض امریکا مخصوصاً در واردات فرش‌های دست بافت که مسلماً با فرشهای ایرانی رقابت می‌کند به نحو قابل توجهی تقلیل روب همرفته می‌توان گفت که وضع فرشهای ایرانی در بازار امریکا رو بوخامت بوده است بدیهی است در صورتیکه گرایش مزبور همچنان به سر سختی خود ادامه هد وضع فرش ایران در آینده بدتر خواهد شد و صرفنظر از ارزش از جهت میزان سطح (متر مربع) از سال ۵۴ به بعد هندوستان صادرات فرش خود را با امریکا بیش از و برابر کرد ژاپن صنعت فرش خودش را به سه برابر رساند سایر کشورها به چهار برابر رساندند، افغانستان به ۷ برابر، اسپانیا به ۱۰ برابر تریکه همیسایه مابه ۲۶ برابر، پرتقال به ۷۰ برابر رساند و پاکستان به ۹۰ برابر ولی بر اثر کوشش اداره توسعه صادرات ما مصرف فرش ایران در امریکاقریب پنجاه درصد هم از جهت میزان سطح فرش کم شده است. توسعه صادرات مادر آ[ر برنامه چهارم باید سالیانه به قریب ۵۶۸ میلیوندلار برسد ولی جنای آقای هزاره لازم است که شما با وزیر اقتصاد یک ملاقاتی بکنیدکه در جمع کل این ۴ سال که باید سالیانه ۵۶۸ میلیون دلار صادرات داشته باشند فقط ۶۰۰ میلیون دلار مصحولات پتروشیمی‌و بیش از ۷۰ میلیون دلار آلومینیوم است قطعاً از کارخانه شیشه قزوین اطلاعی دارد؟ کاری بکنید که صنعت آلومینیوم به آنجا نرسد لذا من به دولت نظر خودم را عرض می‌کند دولت می‌تواند توجه بکند می‌تواند نکند. ما با توجه به اینکه چه مملکت‌ها چه صنعت‌هایی دارند نمی‌توانیم به میدان صنعت برویم صرفنظر از مصرف داخلی اگر برای صادرات صنعتی داریم باید به بینیم ما می‌توانیم در چه منابعی سرمایه گذاری صنعتی بکنیم که محصول آن صنعت در کشور ما یک وجه رجحانی بر دیگران داشته باشد تا بتواند در بازار دنیا رقابت بکنید البته تا میزان مصرف داخلی هر نوع محصولی می‌توانید تهیه کنید ولی باید بدانید مازاد بر آن را به کجا می‌برید این مطالب کلی در مورد نحوه تشکیل این بودجه ۳۳میلیاردی شماست حال به بینیم این پولیکه به زحمت و با این کیفیت جمع می‌کنیم بچه ترتیب خرج بکنیم من فقط به نحوه توجه دولت در توزیع بودجه به بخش‌های مختلف فعالیت و کار مملکت یک چند نمونه‌ای اشاره می‌کنیم قسمت اول بودجه قسمت نخست وزیری و دستگاهها وابسته و ادغام شده ن است که بعنوان رهبری قوه مجریه نامگذاری شده البته این مطلب با رهبری عالی مملکت فرق دارد رهبری دستگاه مجریه مربوط به دستگاه مجریه و اقلام آن چنین است که درابتدای کار این دولت سال چهل و چهار ۹۰ میلیون تومان بوده اکنون به ۳۴۵ میلیون تومان افزایش پیدا کرده یعنی ۲۸۰ % بیشتر در قسمت اخبار و اطلاعات که آقای وکیل کازرون جناب آقای عبدالحسین طباطبائی می‌گفتند دو صد گفته چون نیم کردار نیست ببینیم چقدر به گفته توجه می‌کنیم و چقدر به کردار نشر اخبار و اطلاعات ۲۶ میلیون بود به ۱۸۶ میلیون شد به نسبت ۶۵۰ درصد اما در ظرف این مدت یک نمونه کوچی به مسائل دیگر میزان توجه دولت را معلوم می‌کند در ظرف ۴ سال یک دینار به بودجه زندان اضافه نشدو من برای شما مجبورم کتاب رستاخیز تولستوی را بیاورم و شما قبل از اینکه خدای نکرده باری دیدن یکی از آسنایانتان به زندان بروید وضع این بیچارگان را از مطالعه آن کتاب بدانید وظیفه بشریت را درقبال این طبقه محروم که در هر حال مجرم هم باشند ولی یک بیمار اجتماعی هستند وظیفه خود را عمل کنید آنوقت ۶۵ درصد به نشر اخبار که آنهم بیشتر اخبار تبلیغاتی شخصی اعضای دولت است اختصاص می‌دهند ولی مثلا در وضع راهنمائی و رانندگی تهران که موجب ناراحتی فوق العاده دو سه میلیون جمعیت تهران است با۷۰ % امر معیشتی که در اختیار دولت قرار گرفته باید یک مسئولیتی از دولت بخواهد آن دینار که در بودجه شما غیر از بالا بردن ازدیاد رقم جرائم مبلغ بودجه بری بهبود ترافیک تهران گذاشتید چیست هیچ حتی یک دینار، باید رانندگان تخلف بیشتر بکنند تا شما و دستگاهتان بچرخد یا باید مشروب بیشتر بخورند تا در آمد شما از محل درآمد مشروبات الکلی بیشتر بشود باید سیگار بکشند تا شما درآمد دخانیات بیشتری داشته باشد و آنوقت با این درا»دبه دستگاههای تندرستی کمک کنید این رویه صحیح نیست با وجود آنکه مملکت ایرانباسم پرچمدار مبارزه با بیسوادی در جهان امروز معرفی شده و با ا ین که بزودی سالیانه۷۵۰ هزار نفر نوآموز به دبستانهای شما رو خواهند آورد در حال حاضر بیش از صنب این رقم کلاس اول ابتدائی شما جا ندارد چون جمعاً ۱۷۰۰۰۰۰ دانش آموز ابتدائی در شهرها و یک میلیون دانش ا»وز در روستاها جمع شش کلاس ابتدائی جا دارد و می‌شود۸۰۰۰۰۰ /۲ نفر در جمع که حساب کنید در هر شش کلاس و تقسیم بر ۶ کنید ملاحظه کنید چند صد هزار بچه خارج کلاس می‌ماند شما صد در صد بودجه کل مملکتی را در ۴ سال زیاد کردید ولی آموزش و پرورش را فقط ۴۰ درصد اضافه کرده‌اید من به امور تربیت بدنی خیلی معتقدم می‌گویند عقل سالم در بدن سالم است همچنان که به دسر بستی بعد از غذا هم خیال می‌کنم هر آدم کولی علاقمند باشد ولی طبعاً اول نان بعد بستنی تربیت بدنی با تمام زحماتی که درباره‌اش کشیده می‌شود خودمان میدانیم که از محیط مراکز استانها و تهران به جای دیگر نمی‌تواند برسد اما در چهار سال ۲۶۰% افزایش یافته ولی به بهداشت آقای دکتر شاه قلی چقدر توجه کردید فقط ۵۰% آیا شما این ارقام۳۶۵% به نشر اخبار ۴۰% به آموزش و پرورش صفر درصد به راهنمائی رانندگی و منفی درصد به زندان ۲۶۰% به تربیت بدنی و ۴۰% به بهداشت عمومی‌را سالم میدانید چون شما با لغا سالم و مریض آشنا هستید قطعاً سالم نیست. آیا اصلاحات ارضی فقط با تقسیم اراضی خاتمه پیدا می‌کند؟ نه توجه به روستاها لازم است بلافاصله سخنگوی محترم اکثریت دولت عزیز جناب آقای دکتر مهذب باز کنند و بخوانند که از اشتباه در بیایند و این اشتباه را شما نکردید تهیه کنندگان بودجه این چنین جدولی را تنظیم کردند در بعضی جاهای دیگر دنیا هم می‌کنند میدانم که تا خواننده درست متوجه نشود ستون ۵ صفحه ۳۲ قسمت ۵ کد ۳۵۱۰۰، یکصدو ده میلیون تومان از عمران کم شده می‌گویند عمران زیر بنای اقتصاد نیست اما نکته جلب تری در اینجا است ۱۳۵ میلیون تومان از اعتبار عمران که بدست وزارت آبادانی و مسکن انجام می‌شود کم شده اما در همین وزارتخانه‌ای که وظیفه اساسیش ۱۳۵ میلیون کم شده قسمت۵ صفحه ۳۲ کد ۳۵۹۰۰ سال ۴۸ را با بودجه سال ۴۷ مقایسه کنید ببینید خدمات اداریش چند میلیون هم زاد شده همکار سابق، این معتدل است؟ (ناطق خطاب به آقای دکتر معتمد وزیری) به مناسبت مطلب عمران روستائی و اهمیت این مطلب به سبب اینکه یکیاز اساسی ترین اصول منشور انقلاب سفید ایران بود بعلاوه چون ۶۰ درصد سکنه مملکت ما را تشکیل می‌دهند با توجه به این نکته که اگر بخش کشاورزی ما تحرک لازم را پیدا نکند نه تنها خورام داخلی خودمان را محتاج خواهیم بود خوراک اولیه نصایع ما هم آنوقت متوقف خواهد شد چند کلمه اضافه می‌کنم در طرف این چهار سالی که اشاره کردم بود نشر اخبار ۶۵۰ درصد اشافه شده، بودجه نخست وزیری ۲۸۰ درصد اضافه شده در امر تعاون روستائی فقط ۷ میلیون تومان اضافه شده یعنی جمع کل بودجه اداری و اعتبار سازمان برنامه درکار تعاون روستائی ۸۰ میلیون تومان بود امسال ۸۷ میلیون شد اما در جزء هین بودجه مقایسه سال جاری و سال ۴۸ مبلغی که سازمان برنامه وزیر اصلاحات ارضی چقدر بود؟ (دکتر ولیان – ۴۷ میلیون) مبلغی که سال ۴۸ برای شما گذاشتند بگویم ۳۵ میلیون تومان آقایان نمایندگان کشاورزان مالک که رفت بانک کشاورزی هم در آن نقاطی که اصلاحات ارضی شرکتهای تعاونی روستائی تشکیل داده که اجا زه دخالت ندرد آقای اسدی سمیع سلم و سلف درفومنو سایر شهرستان‌های گیلان چند درصد برای زارع تمام می‌شود ۳۵ درصد بهره و با این وضع ۴۷ میلیون تومان اعتبار سازمان تعاون روستائی به ۳۵ میلیون تومان تقلیل پیدا کرد آیا رویه شما نمایندگان اکثریت با اصل انقلاب شه و مردم تطبیق می‌کند ؟

(عباس میرزائی –بله تطبیق می‌کند جواب شما را می‌آیند و می‌دهند).

بنده اصولا یک پیشنهاد در این ورد دارم که امر تعاون به این مطلب خاتمه پیدا نمی‌کند که زارعی بیاید۵ تومان آنجا سهم بگذرد ار ماه بیاید ۱۰۰ تومان وام مطالبه کند امر تعاون باید آنقدر گسترش پیدا کند که نه تنها تعاونی در امر کمک به تولید باشد بلکه تعاونی شود که بتوانند کارخانجاتی که محصولات اینها را هم تبدیل می‌کنند سهم داشته باشند بتوانند در توزیع سهیم گردند که در هر حال تقیباً به استثنای مزارع بزرگ که از این به بعد باید تاسیس بشود همه در این شرکت سهیم باشند پس چرا نمی‌آئید از سرمایه بانک کشاورزی یک بانک تعاون درست کنید؟ که هم این تحمیل بر بودجه برنامه نباشد (صحیح است).

فرهادپور – این تنها راه حل است.

مهندس ارفع – جناب آقای رامبد شاید فراموش فرمودید که سازمان تعاونی کشور با سرمایه ۲۰۰ میلیون تومان که از بانک کشاورزی گرفت برای این کار است این اضافه اعتبار برای تأمین کادر و کارهای اداری سازمانهای تعاونی کشور است و آن سرمایه اساسی در اختیار سازمان تعاونی کشور.

رامبد – اجازه بفرمائید شما را روشن کنم بطور کلی دولت در سال گذشته ۲۷ میلیون تومان برای همین کارهای اداری که فرمودید داد و در سال ۴۸ به لغ ۳۱ میلیون توان افزایش داده (مهندس ارفع – توسعه پیدا می‌کند و برای تقویت کادر است) و لیکن اعتبار اعطائی موردنظر شما فقط همان رقمی‌است که از سازمان برنامه داده می‌شود در سال گذشته ۴۷ میلیون تومان بود امسال به ۳۵ میلیون تومان تقلیل پیدا کرده مهندس ارفع – این غیر از آن سرمایه است) عرض می‌کنم ولی این سازمان در طول مدت ۱۶۰ میلیون تومان در سنوات قبل گرفته بود که جزء سرمایه دولت در آن سازمان فعلا محسوب و منظور است اما سرمایه بانک کشاورزی چقدر است جناب آقای مهندس ارفع در حدود (مهندس ارفع – در حدود هزار میلیون) در حدود هزار میلیون تومان. نکته‌ای از فرمایشات شاهنشاه چنین است ً بعد از انقلاب ششم بهم و به ثمر رسیدن تلاشها و کوششهای هماهنگ گروههای مولد ثروت بزودی این واقعیت آشکار گردید که بدون وجود تعاونی‌ها امکان کار واقعاً مفید برای کشاورزانیکه صاحب آب و ملک شده‌اند نخواهد بود (پزشکپور – جناب رامبد حتی برای شرکتهاهامی‌زراعی دیگر اعتباری پیش بینی نکردند) بله این راهم یادداشت بفرمائید جناب آقای مهندس روحانی جنابعالی ک هدر امر کشاورزی به ترتیبی موثر هستید چون هم آب و هم بزودی برق در امر کشاورزی سهم بزرگی دارد گر چه به ظاهر برای کسانی که فقط یک صفحه بودجه را می‌خوانند اعتبار آب و برق فقط ۱۱۵۷ میلیون تومان قید شده ولی اگر تا صفحه آخر بخواند متوجه می‌شود جمعاً ۲۹۲۰ میلیون تومان بدست دستگاه شما خرج می‌شود یعنی ۲۱ سازمان دیگر هم موسسات وابسته هستند (پردلی – سازمان‌های بی‌مسئولیت و حقوقهای گزاف) ولی دو نکته را از نظر یک ایرانی عرض می‌کنم شما میزان رویئی که تهیه کردید خودتان میدانید این عدم تعادل صحیح نیست، چقدر موفق شدید آب در پشت سدها نگهدارید و مهار کنید ولی متقابلا چه میزان موفق شده‌اید شبکه توزیع آب را توسعه دهید مثلا در سد دز که برای ۱۲۵ هزار هکتار پیش بینی شد اکنون دستگاههای دولت مدعی هستند به ۲۰ الی ۲۲ هزار هکتار آب می‌دهید ولی بعضی شاید خیلی وارد نیستند می‌گویند ۱۲ الی ۱۴ هزار هکتار بیشتر زیر کشت نیست اگر ما برنامه‌هایمان را طوری تنظیم بکنیم که لااقل آنچه خرج کرده‌ایم و سد ساخته‌ایم هر چه زودتر و بیشتر بهره برداری بکنیم مردم استفاده کنند نیشکر کاشته شود و بعد از ورود شکر جلوگیری شود که قسمتی از ارز مورد احتیاج مملکت تامین بشود (اخلاقی- این برنامه در دست اجرا است) آقای اخلاقی شما با سلامتی مزاجی که دارید امیدوارم صد سال عمر کنید ولی در حالی که شاهنشاه ایران تمام احتیاجات و وسائل لازم را برای پیشرفت همه جانبه مملکت فراهم فرمودند و در مدت پنجسال تصدی کار این دولت همه گونه اوضاع مساعد وجود داشته من در این تاخیر ایراد دارم و آنرا نوعی تعلل میشمارم که در تکمیل شبکه توزیع آب دولت باید تسریع می‌نمود. در مزارعی که تا قبل از تصدی دستگاه شما سر میراب محل هکتاری ۶ تومان می‌گرفت و بعد از تصدی وزارت آب و برق هم هیچگونه اقدامی، دخالت در امر بهبود آب در آن محل نبوده صرفاً به سبب این که نماینده شما سوار اتومبیل می‌شود و میراب سابق سوار الاغ می‌شد یا به سبب این که نماینده شما ممکن است خاویار دوست داشته باشد ولی خمتصدی محل قبلی فقط با کله ماهی قناعت می‌کرد اکنون به ازای شش تومان قبل شما ۶۰ تومان می‌گرید (لصادق سمیعی -۱۵۰ تومان) بعقیده من در چنین مورد اضافه دریافتی شما جز باج گرفتن چیز دیگری نیست اینها تعدادشان زیاد است خودتان دستور بفرمائید در جاهائی که وزارت آب و برق هیچگونه اقدام و عملی انجام نداده پول بیشتری از مردم نگیرند، شما گوراب زنبق میدانید کجاست؟ بفرمائید این نامه عیناً می‌دهم به خودتان (نامه را به وزیر آب و برق دادند) (فرهاد پور- پس حقوق مهندس توانا را ازکجا بدهند؟)(معزی- مهندس توانا مرد شریفی است) بنده راجع به اشخاص کاری ندارم.

اما دولت کارهای به ظاهر خنده دار و به باطن تلخ دیگری انجام می‌دهد طی مصوبات بودجه سال ۴۷ مبلغ ۴۷ میلیون تومان در معادن ایران سرمایه گذاری کرد آقای دکتر ضیائی میدانید نتیجه این سرمایه گذاری چه شد نتیجه این سرمایه گذاری ۴۷ میلیون تومانی این شد که درآمد۱۲ میلیونی سال قبل امسال به ده میلیون تقلیل پیدا کرده می‌خواهید جواب دهید قسمت پنجم کد ۴۵۰۰۰ بردارید بخوانید اما از این کار متنبه نشدید امسال هم باز یک رقم ۳۶ میلیون تومانی باسم هزینه معادن گذاشتید می‌آیند می‌گویند نقشه برداری می‌کنیم، تحقیقات می‌کنیم متاسفانه جمع ارقام مربوطه به این اعمال بیش از شش میلیون تومان نیست لذا توجه بیشتری لازم است تا کمبود ارز مورد نیاز کشور از مجموع همین طبق فراهم گردد. در طول مدت مذاکرات راجع به این بودجه نماینده وزارت راه را ندیدم خیال می‌کنم که نماینده وزارت راه به حق شرکت نبوده برای اینکه با اینهمه سر و صدا که پشت تریبون مجلس راجع به راههای روستائی و استانی شده امسال که دولت پنجهزار میلیون تومان بیشتر خرج می‌کند ۱۶۰ میلیون تومان از راههای استانی و فرعی کم کرده آیا این تعادل است؟ آیا رهای روستائی مملکت به این شکل تامین می‌شود؟ شاید بعضی‌ها فکر کنند جاده نمی‌سازیم راه آهن می‌سازیم متاسفانه ۱۳۰ میلیون هم دولت از ساختمان راه آهن کم کرده اما برای دامدارهای مخابراتی بودجه ۲۷۶ میلیون سال ۴۷ را به ۵۰۴ میلیون افزایش داده یعنی ۲۳۲ میلیون تومان اضافه نموده درحالی که سالیانه قریب ۲۵۰ الی ۲۶۰ میلیون پاکت داخلی و ۴۰ الی ۵۰ میلیون پاکت خارجی توزیع می‌شود یعنی جمعاً ۳۰۰ میلیون پاکت بوسیله دستگاه پست برای افراد در این مملکت توزیع می‌گردد با وجود این با تمام تاخیر و شکایت و اشکالاتی که درباره پست همه مردم عنوان می‌کنند دولت بودجه پست را دو سه میلیون کم می‌کند اما برای ۳۵۰ هزار تلگراف خارجی که انجام یمیشود قریب دویست میلیون تومان بودجه اضافی در نظر میگرد البته نحوه توزیع عواید مملکت با ترتیب احتیاجات اکثریت مردم تطبیق نمی‌کند. این هم نمونه‌ای پست روستائی شما. آیا این نحوه توزیع اعتبارات در جهت انقلاب سفید ایران است؟ پول ندارید که به تعاون روستائی بدهید ولی ۹۷ میلیون تومان هزینه متفرقه از حالا پیش بینی می‌کنید با این توضیحات و نمونه‌های گفت آن بودجه‌های عمران روستائی، آن جده روستائی، آن تعادل روستائی، آن پست روستائی، همه کسر گردیده در حالیکه بیش از پنجهزار میلیون بودجه کل امسال اضافه شده.

چون پرده ز روی کارها بردارند
معلوم شود که در چه کاریم همه (احسنت)

این بود نحوه تقسیم و توزیع اعتبار در حالیکه فرمایشات شاهنشاه ایران در جهت لزوم توجه به طبقه دور افتاده و زارع محروم این چنین است که قرائت می‌کنم.

باید به فک مردمان دو افتاده و دهات باشید برای شهرها بالاخره روزی اقداماتی انجام خواهد گرفت ولی هیچکس به فکر مردمان نقاط دور افتاده نیست و فریاد مردم را کسی نمی‌شوند؟ نمایندگان محترم این فرمایش شاهنشاه است و آن اقدامات دولت شما (احسنت) حالا از توزیع که بگذریم به قسمت نحوه خرج می‌رسیم این پولها را به هر حال بدون توجه به اولویت به این دستگاهها می‌دهند به یکی بیشتر و به یکی کمتر ببینیم به چه نحو خرج می‌کنند و آن چیزی که از آقای هزاره منتظر الوزارء خواهش کردم این بود که زحمت ما را کمتر بکنید و در این قسمت نوع خرجها که فصول مختلف بعنوان حقوق و دستمزد کالای مصرف شده و مواد مصرف نشده، آب و برق و اجاره و امثال آن در هر دستگاه سر جمع می‌گذارد ید بهتر است جمع حقوق یا اجاره یا مزایای پرداختی کلیه دستگاههای دولت را برای اطلاع نمایندگان یکجا هم صورت می‌دادی ولی این بار من برای شما حساب کردم فقط از سال ۴۶ به ۴۸ به مبلغ ۱۲۶۷ میلیون تومان مخارج اداری دولت غیر از ارتش افزایش یافته که از این مبلغ فقط ۷۳۶ میلیون تومان را در ظرف دو سال حقوق زیادتر می‌دهید، ۳۰۰ میلیون تومان مزایا افزایش یافته و مواد مصرفی دستگاه دولت یعنی قلم و کاغذ و مداد و لاستیک اتومبیل و غیره اگر امثال آقای عباس میرزائی ایراد نگیرند نمونه ازدیاد و گسترش بوروکراسی است ۵۳ میلیون تومان در دو سال اضافه شده ولی در همین مدت از بودجه جاده‌های روستائی ۱۶۰ میلیون تومان کسر می‌کنید و من از کسانیکه بودجه سری را اصلاح کردند متشکرم در هر حال ظرف دو سال بودجه سری ادارات غیر از دستگاههای ارتیش را ۴۰ میلیون تومان اضافه کرده‌اند حضار محترم من درابتدای مطالبم توضیح دادم که این مسائل مطالبی است مربوط به همه افراد ایرانی متاسفانه این حقایق تلخی است که در این بودجه ملاحظه می‌شود آنچه که به نظر من مهمتر از بودجه پولی است جناب هزاره متصدی دفتر بودجه در سال آینده باید منظم به این چهار جلد کتاب اصلی اضافه بکنند بودجه نیروی انسانی است زیرا سرنوشت تمام امور بدست نیروی انسانی باید تعیین شود.

حال یک نگاه کوچکی می‌کنیم ببینیم که در عرضه و تقاضای نیروی انسانی در بازار کار شما چه کرده‌اید در وضع کنونی سالیانه دویست هزار نفر افراد جدید آماده کار جزئ قوای فعال مملکت وارد عرضه بازار کار می‌شوند باید دید کار برای دویست هزار نفر چگونه و در چه رشته تامین می‌شود طبق محاسبات مفصلی که سعی می‌کنم خلاصه نمایم ۹۰ هزار نفر اینها باید در دستگاههای صنعتی جذب شوند ۶۰ هزار نفر از اینها در هر سال باید جزو دستگاههای کشاورزی بروند و ۵۰ هزار نفر در خدمات مختلف بخش خصوصی و عمومی‌بنابراین باید دید صد هزار نفر دیپلمه مدارس متوسط دو سال دیگر چه خواهند کرد آنها نه به صنایع می‌روند نه به کشاورزی. وزیر آموزش و پرورش که در دولت می‌نشیند و چنین بودجه‌ای را قبول می‌کند نمیداند که احتیاج ما سالیانه ۱۸ هزار نفر متخصص تکنیسین می‌باشد ولی شما ۲الی۳ هزار نفر نیمه کاری بیشتر نمی‌توانید از مدارس حرفه‌ای بیرون بدهید در حالیکه بزودی صد هزار نفر دیپلمه اکثر بیسواد بیکاری بیرون می‌دهید که اگر به آنها کا رو نان ندهید باید بنشینید بودجه زندانها را زیاد کنید (عده‌ای از نمایندگان –احسنت) جناب آقای فولادوند (چند نفر از نمایندگان –مریض هستند) چرا فولادوندها مریض می‌شوند به سبب مراجعه مستمر جوانان دیپلمه بیکار حزوه انتخابیه (خنده نمایندگان) بله همه میخندید برای اینکه هم حقوق می‌گیرید وهم خانه تان گرم و نرم منتظرتان است بله اگر روزی کار نداشتید کنار خیابان می‌خوابیدید آنوقت دیگر نمیخندیدید (یکنفر از نمایندگان – اینطور صحبت نکنید)(اخلاقی- همه ما دیپلمه بودیم) آنروزی که شما دیپلمه بودید بیاد بیاورید ببینید چند نفر دیپلمه بودند و دستگاه به چند نفر احتیاج داشتند امروز دانشکده‌های فنی ما، هنرسرا و هنرستان و هنرکده وم درسه حرفه ی باید تهیه و اضافه شود نه آنکه هر ساله شاگردان بیچاره آواره را برای گشت در دانشگاه تهیه می‌کنند و مردود می‌کنند (اخلاقی – ادبیات لازم است) به ادب یک کمی‌بیشتر احتیاج داریم در هر حال نکته بسایر مهمی‌که لازم میدانیم یادآور شوم این است متخصص عالی کشاورزی ما در حود چهار صد نفر احتیاج داریم ۲۷۰ نفر را دانشکده‌های دخل و شاید تعدادی در خارج تهیه می‌شود خوشوقتم ولی از ۹۰ هزار کار کارگر که بیان شد باید بسرکار بروند ۵۴ هزار نفر باید کارگر ماهر باشند زیرا تا موقعی که مصنوعات داخلی شما از لحاظ قیمت تمام شده قابل رقابت با بازار خارج ی نباشد این صدرات و ارز فراهم نمی‌شود و تا موقعی که کارگر ماهر تهیه نشود آن کالا به قیمت ارزان تهیه نخواهد شد (صحیح است) پس آنچه ما از جهت نیروی کار اشتغال افراد مملکت، رفاه خانواده‌ها و همچنین تقویت صنعتی و بالا بردن صادرات خود همه و همه لازم داریم فراهم آوردن وسائل تربیت کارگران ماهر است که دولت با وجود پنج هزار میلیون تومان اضافه بودجه در این مورد توجه کافی نکرده در حالیکه شاهنشاه ما میفرمایندً آنچه ضرورت بیشتری دارد وجود آید دستگاههای حرفه ایست لازم نیست که همه کشور دکتر و مهندس و دیپلمه باشند اگر بنا باشد همه تیتر دکتری داشته باشند تکلیف اداره مملکت چه می‌شود کشور نجار، آهنگر، سیم کش و غیره نیز می‌خواهد مثلاً در یک شهرستان که من چن قرن خودم و گذشتگانم آنجا زندگی کرده‌ایم یعنی طولش ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دارد سالیانه ۶ /۲ % به این جمعیت اضافه می‌شود یعنی ۲۶۰۰ نفر بعد از چهار سال دیگر وارد دبستان شما می‌شوند برای جمع این ۲۶۰۰ نفر سالیانه یک اره یا یک تیشه یا یک چکش که برای مدرسه حرفهای آنها فرستادید کجاست؟ در زمانیکه قریب ۳۰۰ میلیون تومان اضافه بودجه برای خرج مدار مخابراتی تصویب می‌کنید به مناسبت دیری وقت سعی می‌کنیم هر چه زودتر به این مطالعه خاتمه بدهیم (احسنت) میدانم این حرفها برای بعضیها خسته کننده است که خواب را به شنیدن دردهای ملت ترجیح می‌دهند به من احسنت می‌گویند (عده‌ای از نمایندگان – اینطور نیست ما حاضریم بشنویم) پس احسنت در کوتاه کردن صحبت من نفرمائید دو نکته اساسی را لازم میدانم که به تهیهکنندگان لوایح در دستگاه مجریه یادآور شوم همچنانکه اتومبیل بدون رل یا بدون ترمز ی بدون گاز نتواند صحیح و سالم حرکت کند همچنان هم اگر در اصول رژیم پارلمانی ما که همیشه مورد تائید شاهنشاه است مراعات تفکیک قوا نشود گرفتاری متصدیان دولتی و مردم بیشتر خواهد شد فرمایش شاهانه چنین است (بگذارید افتخار کنیم در موقعی که در بسیاری از نقاط جهان مخصوصاً در محیط نزدیک حکومت‌های پارلمانی یکی پس از دیگری سرنگون و پایمال می‌شوند و از بین می‌روند در کشور ایران بالعکس رژیم پارلمانی و مشروطه روز به روز قوی تر و ریشه دارتر می‌شود) این فرمایش شاهنشاه است بهمین جهت توجه آقای وزیر دادگستری بخصوص را جلب می‌نمایم که رویه‌ای که دولت رسم کرده تا باد وسط قانون تام وظایف قوه مقننه را عنوان تصویب نامه به قوه اجرائیه احاله نماید مخالف اصول پارلمانی است (صحیح است) مطلب تمام نشد اصول پارلمانی مشروطه ماسه قوه دارد قوه سوم قوه قضائیه است اختراع عبارت هیئت رسیدگی در لوایح و جانشین کردن این هئیت رسیدگی به جای دادگاه قضائی در اختیار دستگاه مجریه نه تنها اصل عدالت را متزلزل می‌سازد دیگر کاری برای دستگاه قضائی هم باقی نمی‌گذارد (صحیح است).

این آنجائی است که اتومبیل نه ترمز خواهد داشت نه رل فقط با گاز تنها اتومبیل صحیح و سالم به مقصد نمی‌رسد آقایان وزراء برای همیشه اینجا نخواهند نشست و وزیر نخواند بود روزی هم به صورت مراجعه کننده به دستگاههای اجرائی مراجعه می‌کنید و تقاضای احقاق حق می‌کنید مدعی، قاضی و اجرا کننده بر اثر این نحوه لوایح تقدیمی‌شما و قوانین مصوبه اکثریت حزبی شا همه یکی است و آنوقت متوجه خبط‌های زمان تصدی خود خواهید شد (مهندس ارفع – لایحه اصلاحات جنگل) (مهندس عترت- من خودم در دستگاه بودم این حرفها مربوطه کجاست ؟) هنوز هم هوای دستگاه اجرائی در سر شما هست. نمایندگان محترم با سپاسگزاری از صبر و حوصله و شکیبائی که دراستماع مطالبم نمودید به آخرین و کوتاهترین ولی مهمترین مطلب خود می‌پردازم و بگفتارم خاتمه می‌دهم آن نکته مهم و اساسی لزوم توجه به مبانی اخلاقی و حس وظیفه شناسی و ایمان ملی است (صحیح است) بطور قطع ما احتیاج مبرم داریم که به تقویت مبانی اخلاقی وا صلاح رویه نامطلوب فعلی خودمان توجه کنیم اگر ما در اینکار قصور ورزیم نشانشه آنست که در دوران فراوانی و نعمت آنچه را که در زمان سختی و مشقت باید فرا می‌گرفتیم فرامور کرده‌ایم و آن اینست که اساس بقاء و پیشرفت هر مملکت بر پایه ایمان و معتقدات آن ملت استوار است (احسنت) اگر ما بخواهیم موفق بشویم باید بدانیم بوسیله آن چیزی نیست که داریم بخاطر آن ثروتی نیست که اندوخته‌ایم و به توسط آن علمی‌نیست که آموخته‌ایم بلکه فقط به سبب آن چیزی هست که هستیم بگذارید حقیقت را بگویم ما اکثراً چه هستیم ما مغلوب فسادیم و آنرا درایت میدانیم (یکی از نمایندگان – این بی انصافی ست) ما محکوم هوسین آنرا مصلحت می‌نامیم ما مقهور مفاهیم آنرا خدمت می‌خوانیم (عده‌ای از نمایندگان – صحیح است) (عده از نمایندگان – صحیح نیست) پیشرفت ما به جهت بلغی نیست که سرمایه گذاری می‌کنیم یا به رقم بودجه اینست که تصویبش می‌کنیم بلکه به میران ایمان و پا به معتقداتی است که داریم پس بیائید خود را با ایمان عمل را با وجدان و نظر گاهمان را بادیدهم میهنان پیوند دهید وحدت علایق را به وحدت ملی و اشتراک منافع دسته خود را به اشتراکمنافع ملی مبدل سازید (مهندس ارفع – ما مدتی است این کار را کردیم) شکر خدا که از برکت رهبری دانا و توانا در سرزمین ما اکنون فرصت آن فرا رسیده که به پیشرفت بدون کشمکش به تحول بدون تنفر نائل آئیم نه بدون اختلاف سلیقه ولی بدون خودپسندی نه بدون تفاوت عقیده بلکه بدون خودبینی، اینست پیام من اینست نظریه حزب مردم و اینست خواسته خود مردم (احسنت)

عباس میرزائی- الان ۱۱۰ نفر در جلسه هستند بفرمائید هم مسلکان شما بنشینند و جواب بشنوند.

- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه

۳- تعیین موقع جلسه آینده – ختم جلسه

رئیس – چون وقت دیرایت و آقایان هم خسته هستند خواستم از آقای دکتر دادفر خواهش کنم بیاناتشان را به فردا صبح موکول کنند با اجازه خانمها و آقایان جلسه امشب را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح خواهد بود.

(یکربع بعد از نیمه شب جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.