مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ اسفند ۱۳۳۴ نشست ۲۱۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره ۳۲۳۲
۴شنبه ۱۶ اسفند ماه ۱۳۳۴
سال دوازدهم
شماره مسلسل ۲۱۴
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه ۲۱۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۱۰ اسقند ۱۳۳۴ نشست ۲۱۴
مجلس یکساعت و ۵۰ دقیقه پیش از ظهر بریاست آقای اردلان (نایب رئیس) تشکیل گردید.
فهرست مطالب:
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس.
نایب رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد):
غائبین بااجازه- آقایان: خزیمه علم، دکتر جزایری، امید سالار، صارمی، رضائی، پیراسته، دکتر پیرنیا، مهندس ظفر، عبدالرحمن فرامرزی، محمودی، ثقة الاسلامی، سرمد، صادق بوشهری، صدقی، موسوی، کیکاوسی، خرازی، احمد صفائی، محمود افشار، توماج، کی نژاد، بزرگ ابراهیمی، قرشی، قراگزلو، شادمان، دکتر سعید حکمت، احمد فرامرزی، اورنگ، پورسرتیپ.
غائبین بی‌اجازه- آفایان: قوامی، اریه، مهندس شاهرخشاهی، شیبانی، برومند، دکتر شاهکار، دکتر حمزوی.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: فرید اراکی ۱۵ دیقه، دولتشاهی ۲۵ دقیقه، کریمی ۲۵ دقیقه، صراف زاده ۳۵ دقیقه، حائریزاده ۵۵ دقیقه، حمیدیه یکساعت، عاملی یکساعت، بوداغیان یک ساعت وسی دقیقه، محمود ذوالفقاری دو ساعت و ده دقیقه، امامی خوئی دو ساعت و ده دقیقه.
دیرآمدگان و زودرفتگان بی‌اجازه- آقایان: زنگنه ۱۵ دقیقه، میراشرافی ۳۰ دقیقه.
غائبین در رای آقایان: سنندجی ۵ رای، تجدد ۳ رای، قنات آبادی ۲ رای، تفضلی ۲ رای، لاری ۲ رای، اخوان ۲ رای، فرود ۲ رای، لاری ۲ رای، تفضلی ۲ رای، مسعودی ۲ رای، اخوان ۲ رای، لاری ۲ رای، زنگنه ۲ رای، معین زاده ۱ رای، پناهی ۱ رای، حشمتی یک رای، کاشانیان ۱ رای.
نایب رئیس- نسبت بصورت مجلس نظری نیست؟ آقای دولت آبادی بفرمایید.
دولت آبادی- مطالبی که بنده در جلسه قبل اظهار داشتم بعضی عبارتها در طبع اشتباه شده‌است استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید اصلاح کنم بدهم باداره تندنویسی.
نایب رئیس- بسیار خوب اصلاح می‌شود آقای دکتر سیدامامی بفرمایید.
دکتر سیدامامی- در بیانات بنده مختصر اشتباهی شده می‌دهم اصلاح کنند.
نایب رئیس- بسیار خوب، بنابراین صورت مجلس تصویب می‌شود جناب آقای وزیر کشور چه فرمایشی دارید؟
وزیر کشور- بنده عرضی ندارم.
نایب رئیس- بنابراین نطق قبل از دستور شروع می‌شود آقای ارسلان خلعتبری بفرمایید.
- بیانات قبل از دستور آقایان خلعتبری و حائریزاده
۲- بیانات قبل از دستور آقایان خلعتبری و حائریزاده.
خلعتبری- مطالبی که امروز می‌خواهم بعرض آقایان نمایندگان محترم برسانم موضوع حمایت از محصولات کشاورزی کشور است، مسأله حمایت از قیمت محصولات کشاورزی در هر مملکتی مورد توجه و اقدام قرار گرفته‌است و در واقع حافظ کشاورزی ممالکی است که در مسأله کشاورزی پیشرفتهای عمده کرده‌اند در آمریکا در موضوع تشویق کشاورزی دولت فدرال آمریکا اعتباری تهیه کرده که با آن اعتبار محصولات کشاورزی را بقیمتش می‌خرد که اگر کشاورز را نگاه می‌دارد جناب آقای نراقی چون حضرتعالی علاقمند باینکار هستید توجه بفرمایید مثلا یک زارع در امریکا صد تن پنبه را می‌برد باداره مربوطه می‌فروشد بمظنه بازار و تمام پولش را دریافت می‌کند در موقعیکه محصول بدست میاید اگر قیمت پنبه زیادتر باشد زارع یا تفاوتش را می‌گیرد یا جنس خودش را در بازار می‌فروشد و پول دولترا می‌دهد البته قرضی که گرفته می‌دهد و اگر قیمت کمتر بود محصول متعلق بدولت آمریکاست یعنی خود دولت باید آن محصولرا بفروشد بنابراین این قاعده سبب شدده‌است تمام کسانیکه درامر کشاورزی وارد هستند اطمینان خاطر دارند باینکه محصولیکه تولید می‌کنند این محصول از میان نخواهد رفت و بضرر نخواهند فروخت این یکی از موجبات اساس پیشرفت تولید محصولات کشاورزی در بعضی از ممالک است در آمریکا این عمل هست در انگلستان هست و در خیلی از کشورهای دیگر هم هست. حالا برگردیم بکشور خودمان در کشور ما اگر مسأله حمایت از قیمت محصولات برقرار بشود از غله، از گندم، از جو. حمایت بشود یعنی قیمتش را قیمتی بکنند که زارع تشویق بتولید بشود بنظر بنده نفعش بیشتر است از داشتن اداره غله برای اینکه اگر کشاورز محصولرا تولید کرد بقیمت دویست تومان و بقیمتیکه در عراق از زارع می‌خرند یا در جاهائیکه تولید می‌کنند بهمان قیمت خریدند آنوقت در مملکت ما جنس تولید می‌شود و وقتیکه جنس تولید شد گرانی پیش نخواهد آمد ودولت می‌تواند از یک خرج پنجاه شصت میلیون تومانی در سال که برای اداره غله می‌کند خودش را بی‌نیاز کند. در ممالک آسیای جنوبی دولتها از برنج حمایت می‌کنند ولو اینکه قیمت برنج کمتر از قیمتی باشد که بتوانند صادر کنند معذلک بقیمت بالاتر می‌خرند در گیلان ومازندران ما الان کاشت توتون صرف نمی‌کند. رئیس دخانیات در کمیسیون عرایض گفت ما پولیکه می‌دهیم بزراع فقط قیمت عمل آوردن محصول است و زاید بر آن نیست و توتون کاری صرف نمی‌کند و زارع ناچار است بکارد (داراب: چقدر استفاده می‌کنند؟) ولی دولت ترکیه هشتاد هزار تن صادرات توتون در سال گذشته داشته‌اند برای اینکه از محصولات خود حمایت می‌کنند مسأله چای یکی از مسائل عمده محصولات داخلی است جناب آقای مشایخی، یکی از عمده محصولات ما چای است ولی با کمال تأسف الان چندین هزار تن چای داخلی روی دست مردم مانده‌است کشاورز محصول چای خودشرا در موقع فروش بنصف قیمت می‌فروشد، بتمام قیمت نمی‌تواند بفروشد و کارخانجاتی که تولید چای می‌کنند وقتی جنس را بقیمتی می‌خرند بعد بهمان قیمت نمی‌توانند بفروشند و بهمین جهت است که الان در گیلان و مازندران مناطقی که محصول چای بعمل می‌آورند یک نگرانی برای آنها هست یک اضطرابی است که بآن دچار هستند دولت متوجه شد و آقای نخست وزیر دستور دادند شورای اقتصاد هم رسیدگی کرد ولی برای تولید دو هزار و پانصد تن چای باید کارخانه اجاره بکنند محتاج بده میلیون تومان پول بودند یعنی پولیکه حالا اگر بدهند چهار پنج ماه دیگر برمیگردد سازمان برنامه و بانک کشاورزی اعتبار ندارند بانک ملی اعتبار ندارد ملاحظه بفرمایید برای ده یا بیست میلیون تومان که باید برای چای بمصرف برسد ودولت هم نهایت علاقه را دارد والان هم مشغول مطالعه هستند که این نگرانیرا برطرف کنند و اقدام مؤثری بنمایند متأسفانه وسیله موجود نیست بنابراین اگر یک محصول عمده‌ای مثل چای در کشور از بین برود آنوقت برای اینکشور یک خسارت و ضرر عمده دارد تمام کشاورزها از شهرستانها بتهران می‌آیند مردم بیکار می‌شوند ناچار می‌شوند دزدی کنند باینجهت که بیکار هستند محصولات داخلی مملکت هم کم می‌شود اینها یک مسائلی است که باید راه حل آنرا پیدا کرد و قابل حل است اینست که دولت باید یک سیاست حمایت از محصولات کشاورزی اتخاذ بکند و به آن سیاست من معتقد بوده و هستم این امر از مهمترین کارهای سازمان برنامه بود که می‌بایستی در برنامه کشاورزی منظور شده باشد و حالا هم دولت باید سعی کند از نظر تشویق تولید از نظر بالا بردن سطح تولید در مملکت و تشویق کشاورزان سیاست حمایت از قیمت محصولات کشاورزی را بسرعت برقرار کند اعتبارات کافی برای اینکار منظور بدارد تا آنکه اگر یکسال قیمت پنبه تنزل کرد زراعت پنبه در مملکت از بین نرود امسال قیمت پنبه تنزل کرد پنبه دچار آفت شد در گرگان و مازندران کشاورزان خسارتهای عمده‌ای دیدند اخیرا خوشبختانه نرخ پنبه در دنیا بالا رفت اما محصول از دست کشاورز با قیمت کم خارج شد اگر نقصی بود دیگر بکشاورز نرسید بنابراین اگر حمایت محصولات کشاورزی باشد اگر در موقع تنزل قیمت و بروز آفت خسارتی پیش آمد یا در بازارهای دنیا اجناس ما خریدار نداشت دولت با آن اعتباریکه دارد جنس را می‌خرد و بعد خودش می‌فروشد و اگر فرض کنیم در سال ده یا بیست میلیون تومان ضرر ببرد این ضرر ضرریست که بنفع کشور است برای اینکه محصولات کشاورزی امروز در حکم ستون فقرات صادرات است اینست که ما باید محصولات داخلی خودمانرا حفظ کنیم و گمان می‌کنم آقایان نمایندگان محترم موافق هستند که بدولت توصیه و تاکید لازمرا تهیه کند برای اینکه کشاورزی در مملکت ما پیشرفت نماید واین برنامه اگر روی یک اساس صحیحی تهیه بشود خیلی برای کشور مفید است واگر بفرمایند برای اینکار بودجه و اعتباری نیست بنظر بنده ما نباید قبول کنیم برای اینکه دولت در یک همچو امر مهمی حتما باید اعتبار تهیه کند و بنده باز نظر دولت را جلب می‌کنم و مخصوصا ازآقای معاون نخست وزیر خواهش می‌کنم از طرف نمایندگان گیلان ومازندران و گمان می‌کنم همه آقایان موافق باشند که توصیه بکنند که دولت با تمام قوا سعی کند محصول چای داخلی از بین نبرود و همینطور این سیاست حمایت از محصولات در مورد غله در مورد گندم وجود در درجه اول باید قرار بگیرد مسأله دیگری که می‌خواستم بعرض آقایان برسانم مسأله تقلباتی است که اخیرا در ارزاق عمومی مشاهده شده من واقعا می‌خواهم از آقای سرتیپ شمس که او را هم تاکنون ندیده‌ام وبا کمال جدیت با نداشتن وسیله متلبین را تعقیب می‌کنند و تاکنونهم با فقدان وسایل بنتیجه‌ای رسیده‌است می‌خواستم اولا از ایشان قدردانی کنم واز آقای وزیر کشور هم خواهش کنم ایشان و شهردار را برای این خدمتی که خرج می‌دهند تقدیر کند البته این صحیح است ولی یک چیز را باید بدانید اگر پنجاه ده یا هشت نفر در شهر مرتکب تقلب می‌شوند اینها باعث بدنامی مملکت است (شوشتری: مجازات کم است) همین را می‌خواستم عرض کنم اینجا ارتباطی بعامه مردم ندارد ولی با کمال تأسف سبب سوء تأثیر و این کار سوء اثر در صادرات مملکت دارد اگر این فساد بیشتر بشود و همه ببینند از این جور چیزها و تقلبات در همه جا هست میگویند پس در کارهای دیگر هم تقلب خواهد بود بنابراین یکی شئون کشور و یکی مصلحت اقتصادی کشور و یکی بهداشت مردم که بر همه چیز مقدم است، ایجاب می‌کند که این مسأله با نهایت مراقبت تعقیب بشود اینجا یک قانونی گذراندیم یک طراحیرا بنده مبتکر بودم که تهیه کردم و ارجاع شد بکمیسیون مشترک مجلسین بنده پیشنهاد کرده بودم برای هر کس که مواد غذائی بطریق تقلب تهیه کند مجازات اعدام پیش بینی بشود ولی در آنجا مجازات تبدیل شد بیکسال وسه سال حبس بنظر بنده یکسال و سه سال حبس کافی نیست برای اینکه الان با کمال تاسف این تقلب را چند نفر کاسب بد و متقلب رسانیده‌اند تا جائی که اکثر ارزاقی که مردم مصرف می‌کنند در آن تقلب می‌شود روغن، عسل، کره، زردچوبه، قهوه، سماق حتی کوفته مصنوعی می‌سازند و بخورد مردم می‌دهند آبلیمو و سرکه مصنوعی تهیه می‌کنند دیگر زندگی نمی‌شود کرد، با اینطریق اگر این متقلبین باشدت تعقیب نشوندو بهمین اکتفا کنیم که یکسال حبس بشونداین کافی نیست بدو طریق باید اقدام کرد اولا باید یک مجازات شدید برای اینکار در نظر گرفت تقلب در امور غذائی مردم باید مجازات خیلی سنگینی داشته باشد کسیکه روغن تقلبی و فاسد می‌سازد و هزارها مردمرا مریض و بیمار می‌کند باین شخص نباید رحم کرد، رحم کردن باین اشخاص ظلم بجامعه‌است باید بانهایت سنگدلی این اشخاص را مجازات کرد بعد هم جناب آقای وزیر کشور موضوعی است که جنابعالی باید توجه کنید (وزیر کشور: بنده یادداشت می‌کنم) اینمقدار عمل کافی نیست شهرداری تهران و همینطور شهربانی و شهرداریهای ولایات فعلا شهرداری تهران باید با تمام وقا خودشرا برای اینکار مجهز کند باید متخصص بیاورد اشخاص مختلف صرف یکنفر آقای سرتیپ شمس و چند نفر برای اینکار کافی نیست (صفاری: لابراتوار) لابراتوار باید بسازند آزمایشگاه بیاورند و هر جائی که ارزاق عمومی تهیه می‌کنند بروید رسیدگی کنید هر جا کارخانه ماست سازی هست کره‌سازی هست کنسروسازی هست ترشی‌سازی هست تمام این چیزهائیکه ارتباط با ارزاق عمومی مملکت دارد تمام آنها را قبلا باید بروید معاینه کنید، باید معاینه کامل حقیقی بشوند زود زود هم معاینه کنید و اگر اینطریق نباشد یعنی دائما مراقبت روزانه با وسائل کافی نباشد بنظر بنده پیشرفت در اینکار نمی‌کنید برای اینکه کار بسیار آسانی است در یک زیرزمین ممکن است یک خروار پیه ببرند روغن تقلبی بسازند بعد هم بنام روغن بخورد مردم بدهند همینطور موارد دیگر میاید بیرون و بمردم می‌فروشند حالا روغنهای نباتی را با روغنهای اصلی مخلوط می‌کنند خدا شاهد است هیچکس اطمینان ندارد باینکه غذاهایی که می‌خورد ساختگی و مصنوعی نباشد آقایان اطمینان داشته باشیدنود درصد از غذاهایی که می‌خورید سالم نیست بنده از اینجهت می‌خواستم عرض کنم که این مسائل یک مسائلی است که مورد علاقه تمام مردم است مردم وسیله شکایت ندارند. که دنبال شکایت خودشان بروند همه در تلاش معاش هستند واشخاصی که بیشتر دچار این تقلبات هستند مستخدمین ادارات، کارگرها، مزدبگیرها و مردم متوسط آنهایی هستند که اصلا وقت ندارند برسند، بفهمند این چیزیکه خریده‌اند تقلبی است یا نه؟این رنگهای پریده این جسمهای ضعیف این مرضهایی که ملاحظه می‌فرمایید سی سال پیش نبود، من طبیب نیستم ولی بجرئت می‌توانم بگویم برای این است که مردم مواد غذائیشان کافی نیست سی سال پیش مردم روغن سالم، نان سالم، شیر سالم، ماست سالم، کره سالم می‌خوردند حالا اگر بیشتر آنرا هم بخورند وقتی باندازه یک ثلث از آن ویتامین و کالریهای لازم را نداشته باشد بتدریج بدن که تحلیل رفت مبتلا بسل و امراض گوناگون می‌شوند این اطبای دانشمندی مثل جناب آقای دکتر آهی و دکتر سید امامی تشریف دارند، آقایان آیا این وضع در بهداشت مردم تأثیر ندارد؟ (صحیح است).
نایب رئیس- جناب آقای خلعتبری وقت جنابعالی تمام شد.
خلعتبری – بنده فقط می‌خواستم تقاضا کنم که آقای وزیر کشور در اینکار اقدام مؤثری بکنند سوم یک عرض مختصری دارم اجازه بفرمایید در چند ثانیه عرض بکنم عده‌ای از مستخدمین دولت و کارمندان ادارات دولتی و مؤسسات دولتی هستند که مریض و بیمار می‌شوند بطوریکه با هفت هشت هزار تومان معالجه می‌شوند واگر معالجه نشوند خواهند مرد ادارات و مؤسسات و شرکتها برای اینکارها اعتباری ندارند من می‌خواهم نظر دولت را باین نکته جلب کنم که اگر مستخدمی در یک اداره دولتی و یک مؤسسه دولتی هست واو با ده هزار تومان معالجه می‌شود والا می‌پردازد آن مخارج بازرسیها و فوق‌العاده‌ها از آن کارها کم بکنید و این مستخدمین که مریض می‌شوند برای معالجه باید باروپا بروند حتما باروپا بفرستید.
نایب رئیس- آقای حائریزاده بفرمایید.
حائریزاده – رفقای ما که چند روز پیش رفتند بعراق و مراجعت کردند، جناب آقای استخر بمن فرمودند که جراید عراقی یک شرحی راجع بعرایضی که بنده در مجلس کرده بودم نوشته بودند که مستنبط از مطالب این بوده که فلانی کسی بوده‌است که با قشون مخالفت کرده حالا من در اطراف جراید عراقی نمی‌خواهم صحبتی بکنم چون دو سال پیش هم که رفتم بآنجا یک مصاحبه‌ای شد و یک کشمکشهایی، یک ایرادهایی بی‌ربطی می‌کردند که چرا یک یهودی روزنامه گمنامی در تهران چاپ کرده‌است بنفع یهود وآنها اعتراض و داد و فریاد و شکایت داشتند این است که قدری احساساتشان سر چیزهای کوچک تحریک میشودو چندان بنظر من مهم نیست ولی من دیدم اگر عرایض من شکلی بوده‌است که علیه قشون بوده لازم است توضیحی بدهم. در اسلام نظام وظیفه عمومی است خیلی از این قانون نظام وظیفه ما عمومیتش بیشتر است غیر از اشخاص مریض، صفار عجزه همه باید خدمت قشون را در موقع خودش انجام بدهند بیکی دو سال هم قناعت نشده‌است در موقع حاجت و ضرورت همه مکلفند حتی اگر خطر زیادتر شد زنها هم باید شرکت کنند در امر قشون، این یک اصلی است که در اسلام محرز است و هر مسلمانی هم طرفدار این است همه باید شرکت کنند در قشون فضل الله المجاهدین علی القاعدین این یک فرمایشی است که دستور کلی مسلمین است و باید رویش عمل بکنند. یک مسلمان با قشون ونظام مخالفت ندارد صحبت در این است که فساد در مملکت ما هست ناطق قبلی راجع بفساد کسبه بازار صحبت می‌کرد، تمام آنها صحیح است در دستگاه دولتها فساد نیست؟ همه مؤمن و مقدس و صحیح و سالم، اینجوریست؟ نه اینجوری نست در قشون همه مردم خوبی هستند؟ نه اینجوری نیست اشخاص فاسد درآنجا زیاد است من یک وقتی سؤالی کردم و هنوز هم کسی بمن جواب نداده که چند میلیون اختلاس و دزدی شد در قشون بعد هم سرش اختلاس و دزدی شد در قشون بعد هم سرش را بهم آوردند معلوم نشد که چه شد سرش را بستند که معلوم نشود و صدایش بلند نشود که چند میلیون دزدی و اختلاس شده بود و من پرسیدم و کسی هم هنوز بمن جواب نداده که چه شد، این پولها وصول شد؟ اینها چه شد؟ اشخاص فاسد که در ادارات هستند اگر با آنها مبارزه نشود ادارات را فاسد میکنندو اشخاص فاسد هم مع التأسف در این مملکت ما پارتی و طرفداران زیاد پیدا می‌کنند سر پستهای حساس هم واقع مشوند در نتیجه حمایت رتبه ودرجه هم می‌گیرند بالا هم می‌روند مبارزه من با دستگاه فساد بوده و حالا هم هست که باید فساد را ریشه کن کرد می‌خواهد قشون باشد می‌خواهد دادگستری باشد می‌خواهد در بازار باشد (کریمی: در مجلس باشد)
مجلس الحمدالله عمرش تمام می‌شود غصه اش را نخورید (کریمی: مجلس بعد) مجلس بعد را هم مسطوره‌اش را در انتخاباتی که با حکومت نظامی تمام کردند ما دیده‌ایم اگر بد است دولت بد است که انتخابات بد می‌شود اگر دولت صالح باشد مردم وکیل بد انتخاب نمی‌کنند، مردم وکلای خوب انتخاب می‌کنند فساد مال دستگاه دولت ومامورین است نه مال مردم، مردم همیشه رو بصلاح بوده‌اند این مدیرها و قائدین قوه مجریه هستند که مملکت را بطریق بدی وخوبی ممکن است سوق بدهند باید دستگاه را اصلاح کرد این جمله را خواستم صریحا گفته شود که این نظامیها این سربازها فرزندان ما، برادران ما هستند و بااساس کار قشون هیچوقت کسی مخالف نیست من صددرصد حامی و طرفدار هم هستم ولی بشرطها و شروطها شکایاتی گاهی از خود قشونیها بمن می‌رسد از ماده ۵ حکومت نظامی و از این دستگاه این بیچاره‌ها بقدری وحشت دارند که خواهش می‌کنند کاغذ ما را نشان نده بدستگاه، مثلا می‌نویسند با اینکه قانون گذشت اجناسی که برای قشون وارد می‌شود از مقررات گمرکی و خیلی چیزها معافست از حقوق ما فلانقدر کسر می‌کنند برای لباس، پارچه‌ای که در بازار با حقوق گمرکی، تجار بما متری چهل تومان می‌دهند متری شصت وسه تومان پولش را از ما می‌گیرند و معلوم نیست کی پارچه را بما بدهند. خیلی از این نوع چیزها وسایر موضوعات می‌نویسند پس باید جلوی فساد را گرفت جلوی فساد گرفتن بصرف حرف نیست باید یک اشخاصی باشند قوی الاراده و پاک و منزه تا بتوانند جلوی فساد را بگیرند اشخاصیکه کاغذ دیکته می‌کنند بدستشان می‌دهند تا در پشت تریبون بخوانند اینها ضعیف هستند اینها لایق اینکه جلوی فساد را بگیرند نیستند باید اشخاص قوی الاراده باشند پاک هم باشند تا جلوی فساد را بگیرند. (شیبانی: اینطور که فرمودید نیست) والا کسی با قشون مخالف نیست هر ملتی که بخواهد آقا باشد بخواهد مستقل باشد بخواهد دفاع از حقوق خودش بکند باید مسلح باشد برای دفاع همیشه حاضر باشد نه اینکه دایره اش را کوچک کرد، تنگ کرد و یک عده قلیلی هر کس پولی داده معافش بکنند هر کس پارتی داشت معافش بکنند، یک بدبختی را بگیرند بیاورند اینجا برای رژه رفتن سلام دادن، نه برای کار کردن، من با این بی‌نظمی مخالفم، با فساد مخالفم با اینکه پول مملکت صرف هرج و مرج بشود دستگاه ظلم و طغیان را حمایت کند اساس مملکت را خراب کند من با اینکار مخالفم، من با قشون هیچ وقت مخالف نیستم. طرفدار قشونم، اصل آن روزنامه مع التأسف در دست جناب آقای استخر نبود که به‌بینم، از سمپاشیهاییک دستگاه فساد در دنیا دارد و منحصر بمملکت ما هم نیست هر حرف حقی را یک لباس باطلی تنش می‌کند یا هر عمل باطلی را یک لباس حقی تنش می‌کند برای پیش بردن مقصودش در مجلس ایران مع التأسف این آخر عمرش من منحصرا خودم را مدافع از حقوق جماعت معرفی کردم و با دستگاه دولت که یک دستگاهی است که من صالحش نمیدانم برای اصلاحات مخالفت می‌کنم، این سمپاشی می‌شود که فلانی با لباس قشون مخالف است خیر اینطور نیست. فلانی طرفدار اصلاحات است، مبارزه با فساد را واجب میداند ولی نه با حرف با حلوا حلوا گفتن دهان کسی شیرین نمی‌شود و نخواهد شد با عمل باید ثابت کرد، در اسلام موقع خطر زنها را مکلف کرده که در میدان جنگ بحمایت مردها بیایند البته در مواقع عادی زنها معاف هستند این یک واجب و فریضه اسلامیست جهاد و دفاع منتهی احکامش در مواقع مختلف فرق می‌کند در ایران من باور نمی‌کنم کسی وجود داشته باشد که مخالف قوای مدافع مملکت باشد اصلا چنین چیزی نمی‌شود فرض کرد، یک ملتی که می‌خواهد آقا باشد می‌خواهد استقلالش را حفظ کند در مقابل مهاجمین مقاومت کند حتما باید مسلح باشد و باید هر روزی مطابق مصالح آنروز مسلح بشود یکروزی با شمشیر وخنجر و نیزه وکمان و تیر جنگ می‌کردند امروز با بمب اتم است باید مطابق اسلحه روز مطابق وضعیت مسلح بشویم ولی با دروغ گفتن با اینکه بگوییم ما اصلاحات می‌کنیم و در عین حال افساد بکنند اغراض خصوصی و شخصی شان را بلباس کارهای عمومی خواسته باشند، اعمال کنند، من با این اصل مخالفم قشون باید خرابیهای داخلی خودشرا اول اصلاح کند حکومت نظامی که ماشاءالله در مملکت ما بومی شده‌است من نمی‌فهمم در دنیا هیچ جا حکومت نظامی بومی سراغ نداریم مگر دوره‌های استبداد حکومت دیکتاتوری که باشد مثلا حکومت روسیه فعلی که همه اش حکومت نظامی است آنجا قانون و آزادی اراده اشخاص است منتهایش ممکنست یک شخصی باشد یا یک هیأتی باشد یا یک کمپانی باشد فرق نمی‌کند ولی در مواقع خطر، در مواقع انقلاب، در آن موقع یکروز، دو روز، ده روز، بیست روز، یکماه حکومت نظامی است ولی ماشاءالله از وقتی که کودتا شده اگر بخواهیم ایامی را که حکومت نظامی نبوده بشماریم انگشت شمار است.
از ۲۵ سال پیش باین طرف همه‌اش گرفتار حکومت نظامی بوده‌ایم، گاهی وسطهایش لغو شده حالا حکومت نظامی هم خوشبختانه لباسهایش را عوض می‌کند. یک حکومت نظامی ۶ روزه پیدا می‌شود موقع انتخابات، موقعی که باید اخذ رای شود، ضمنا اعلام می‌کند ما مقرراتی را که مخالف انتخابات باشد اجرا نمی‌کنیم ولی ماده ۵ بقوت خودش باقی است این ماده ۵ چه اشخاصی را می‌گیرد؟ کسانیکه در کوران انتخابات طرفدار آن کاندیداهایی که حکومت صالح نمیداند هستند، سرو صدا می‌کنند شکایت می‌کنند، بتلگرافخانه می‌روند، منزل آقا متحصن می‌شوند، اینها را باید گرفت و توقیفشان کرد، آقایان اگر حبس رفته باشید میدانید آدمهایی که در محبس هستند، برای نجات از حبس که ازاین ستون بآن ستون فرج است هر پیشنهادی که باو بکنند حاضر می‌شود، ما در قضیه افشار طوس دیدیم که یک عده‌ای را گرفتند، هر چه دیکته کردند، آنها گفتند و نوشتند، در صفحه ضبط شد پشت رادیو هم گوش کردیم، بعد که حکومت عوض شد، آن فشار عوض شد، آمدند، محکمه نشست و همه آنها را تبرئه کرد و گفت همه اش دروغ و فشار و تقلب و تزویر بوده این دستگاه با این وضع هیچ طرف اعتماد نیست و باید اصلاح شود واگر کسی گفت باید اصلاح شود، این مخالف قشون نیست قشون برادرهای ما هستند اولاد ما هستند وظیفه آنهاست که این خدمت را انجام بدهند، وظیفه ماست که از آنها حمایت بکنیم که در مقابل دشمن بایستند، شکایت من، اعتراض من، حرف من آنچه که تا بحال بوده‌است و هست و خواهد بود این است که چرا در غیر مورد خودش از این قوه استفاده می‌کنیم؟ شما این وقه را برای انتقام گرفتن از اشخاصی که برای مبارزه نفت قیام کردند اعمال می‌کنید دوسیه برای آنها می‌سازید. تمام حرف من اینست والا من کی مخالف قشون هستم؟ اگر در قشون چهار تا دزد قاچاق متقلب دوسیه ساز باشد ربطی بقشون ندارد، قشون را باید از این عناصر فاسد تصفیه بکنید تا طرف اعتماد همه مردم باشد همه مردم با پیشانی باز استقبال کنند و حمایت کنند، نه اینکه وحشت واضطراب ایجاد کنند، حکومت رعب و وحشت نباید ایجاد کند، من بااساس فاسد مخالفت دارم مخالفت من با قشون نبوده و نیست. هیچ مسلمانی با مجاهدین اسلام که می‌ایستند واز مملکت خودشان دفاع می‌کنند نمی‌تواند مخالفت کند من بیشتر دراین موضوع امروز صحبت نمی‌کنم. مطالبی دارم که صحبت کنم ولی وقت زیاد لازم دارد و حالا نمی‌شود صحبت کنم.
- جواب آقای وزیر جنگ و تقدیم یک فقره لایحه از طرف ایشان
۳- جواب آقای وزیر جنگ و تقدیم یک فقره لایحه از طرف ایشان.
نایب رئیس- آقای وزیر جنگ بفرمایید.
وزیر جنگ (سرلشکر وثوق)- بنده می‌خواهم از فرمایشات جناب آقای حائریزاده تشکر کنم که در نطق امروزشان طرفداری از قشون کردند و اظهار علاقه باین دستگاه، البته همانطور که ایشان هم بیان کردند در هیچ دستگاهی در هیچ نقطه از دنیا نیست که نواقصی وجود نداشته باشد و ما هم با کمال حسن نیت استبقال می‌کنیم از هر کس و مقامی مخصوصا نمایندگان محترم مجلس را اگر ما را راهنمائی و ارشاد کنند که دستگاه خودشان را بهتر بکنیم، (احسنت) راجع بقسمتی که در مورد پارچه فرمودند عین همان نامه ماشین شده بدون امضاء که خدمت ایشان تقدیم شده و باستناد آن این فرمایشات را فرمودند برای بنده هم آمده. ما معمولا در دستگاههای دولتی عادت نداریم به نامه‌های بدون امضاء یعنی کسی که شهامت آنرا ندارد که پای آنچه را که می‌گوید امضاء کند، ترتیب اثر بدهیم. اگر بخواهیم ترتیب اثر بدهیم هیچ پایه و مقامی در امان نیست (صحیح است) معهذا بنده شخصا بدون اینکه جنبه رسمیت بدهم برای اطلاع خودم همیشه رسیدگی می‌کنم. این نامه که پیش بنده آمد فرمانده قسمت مربوطه اش را خواستم و توضیح خواستم در این نامه همانطوری که فرمودید ذکر کرده‌اند که پارچه‌هایی وارد شده‌است بقیمت ۶۵ تومان و در بازار ارزانتر است این پارچه‌ها تقریبا بنصف قیمت وارد شده و مال افسران نیروی هوائی است و تمام آنها هم بسیار خوشوقت و خشنودند که چنین مساعدتی در باره آنها شده ما برای مساعدت بافسران بفرمان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی دو دستگاه ایجاد کردیم که در تمام وزارت‌خانه‌های دولتی این کار ادامه خواهد داشت و خواهد شد. یکی دستگاه فروشگاه تعاونی ارتش که همه آقایان با آن آشنا هستند قیمتهایش مناسب و اجناسش مرغوب است که حتی خیلی از آقایان نمایندگان محترم هم قطعا آنجا مراجعه می‌فرمایند (شیبانی: یکیش خود بنده) منتهی ما قیمتها را طوری نمی‌کنیم که مثلا پارچه‌های نظامی را بدهند رنگ کنند و در بازار آزاد بفروشند بیک قیمتی خواهد بود که مناسب و متعادل باشد و بنفع افسران باشد منتهی در هر خریدی که افسران می‌کنند آنها در سود با این دستگاه شریک می‌شوند و آخر سال سهمشان را پس می‌گیرند این دستگاه تعاونی است. این سیستم خاصی است، یک دستگاه هم اداره تدارکات ارتش است که تا بحال هنوز وارد عمل نشده‌است، این دستگاه هم با تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا تشکیل شد و سرمایه اش در اختیارش گذاشته شد و آنهم تابع مقررات خاصی است که اولا حق ندارد اجناس لوکس وارد کند فقط احتیاجات عمومی است و چیزهایی که بدرد تمام گروهبانها وافسران می‌خورد و جنبه عمومی دارد، آنرا هم در کمیسیونهایی با نظر وزارت اقتصاد ملی و وزارت دارائی لیست این اجناس تهیه میشودودر هیأت دولت مطرح می‌شود و بعد از تصویب هیأت دولت وارد می‌شود و تمام اینها تحت نظام و کنترل بسیار بسیار دقیقی است ولی همانطور که عرض کردم باز هم سوء جریانی اگر کسی مشاهده کند ما هم بسیار خوشوقت می‌شویم که بدون غرض بما اطلاع بدهند ولی با این نامه‌های بدون امضاء بفرمایش آقای حائریزاده سرود یاد مستان دادنست که خدای ناکرده کسی غرضی داشته باشد و بخواهد یک حمله‌ای بکند و یک کاغذ بی امضاء را مطرح کند و صحبت کند، بنظر بنده از انصاف دور است راجع باینکه فرمودند ارتش ایجاد رعب و وحشت می‌کند در مردم بنده تصور نمی‌کنم امروز چنین موضوعی صحت داشته باشد تصور می‌کنم تمام افراد مملکت ارتش را برادران خودشان میدانند و تمام دستگاه ارتش را هم دستگاهی میدانند که بنظم مملکت وآسایش عموم کومک می‌کند بنده کراراً عرض کرده‌ام عقل سلیم حکم می‌کند که ارتش بهیچوجه اصراری نداشته باشد که برای خودش مسئولیتی ایجاد کند و بهتر بود اگر می‌توانستیم تمام ایام صلح آسوده و راحت بودیم و هیچ کار غیر از تعلیمات نظامی نداشته باشیم اگر ما مداخله در کارهایی می‌کنیم اگر فرمانداری نظامی تشکیل می‌شود برای این استکه آقایان تصویب فرموده‌اید، برای اینستکه اوضاع مملکت ایجاب می‌کند مثلا در دادگاههای نظامی شما خیال می‌کنید برای تیمسار آزموده یک لذت و تفریحی است که بیاید حکم اعدام صادر کند کار آسانی است حکم اعدام صادر کردن؟ من یقین دارم این مرد هر حکم اعدامی که صادر می‌کند تا صبح خوابش نمی‌برد. ما دستگاه نظامیمان علاقه‌ای ندارند که برای خودشان صلاحیتی قائل شوند (شوشتری: حکم را محکمه صادر می‌کند) و دردسر درست بکنند قانون حکم صادر می‌کند قانونی که شما باری اجرا بدست ما داده‌اید مطمئن باشید بهیچوجه علاقه‌ای بمداخله در هیچ کار نداریم، نه فرمانداری نظامی می‌خواهیم داشته باشیم، نه دادگاههای نظامی می‌خواهیم داشته باشیم دادگاه ما بکارهایی که مربوط بخود ارتش است رسیدگی کند تمام اقداماتی که می‌شود به موجب قانون و مصالح کشور صورت می‌گیرد و هیچ وحشتی بنظر بنده ارتش ایجاد نکرده‌است مگر برای خائنین به مملکت باید این دستگاه رعب و وحشت داشته باشد (صحیح است) چون دستگاه ارتش وقتی کاری را قبول می‌کند خوب انجام می‌دهد و زود و با کمال قدرت و با کمال شهامت قبول مسئولیت می‌کند و ماموریت خودش را بحکم قانون اجرا می‌کند بنده دیگر عرضی ندارم و تصور می‌کنم موضوع تدارکات و فروشگاه بهمان ترتیبی که عرض کردم روشن شد و خود آقایان هم می‌توانند مراجعه کنند باین دستگاه و قیمتها را ببینند واگر ایرادی بود بنده قول می‌دهم با کمال امتنان رسیدگی و اصلاح کنم (احسنت).
نایب رئیس- تیمسار وزیر جنگ لایحه‌ای هم که داشتید می‌توانید بدهید.
وزیر جنگ (سرلشکر وثوق)- لایحه‌ای است برای استخدام سه نفر متخصص ایتالیائی برای ۹ فروند ناوچه ۶۵ تنی که در خلیج فارس کار می‌کنند تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
نایب رئیس- بکمیسیون مربوطه ارجاع می‌شود دو لایحه هم در کمیسیون شورش تمام شده تیمسار وزیر جنگ تقاضا کرده‌اند که جزو دستور گذاشته شود. یکی راجع به نظام وظیفه و دیگری هم اصلاحی در قانون دادرسی ارتش است بنابراین جزء دستور گذاشته می‌شود جناب آقای وزیر کشور.
علم (وزیر کشور)- بنده عرض خیلی مختصری دارم در جواب فرمایشات آقای حائریزاده و لازم دیدم باز این مطلب را تکرار کنم، در صورتیکه یک ماه قبل هم عین همین مطالب را بعرض مجلس رسانده بودم و اتفاقا فرمایشات ایشان هم عین همان فرمایشاتی بود که در یک ماه قبل فرمودند در مورد انتخابات که در یک نقطه‌ای ما حکومت نظامی اعلام کردیم واین کار در جریان انتخابات بوده، بنده می‌خواهم عرض کنم آن نقطه مشهد بود و همه آقایان اطلاع دارند که مربوط به مشهد بوده، و ابدا و مطلقا مربوط بانتخابات نبوده‌است. یکنفر از داوطلبین هم توقیف نشد و مورد تعقیب حکومت نظامی قرار نگرفت بما گزارشاتی رسیده بود که امکان دارد یکعده‌ای استفاده کنند از زمان انتخابات و یک جنجالی در شهر راه بیندازند بنابراین لازم بود که با کمال قدرت جلو این کار را بگیریم و تصمیم هم گرفتیم واین کار را هم کردیم و الحمدالله بخیر هم گذشت والا گزارشاتی که بما رسید یکقدری هم گوشه اش باز بود باینکه ممکن است یک تحریکات خارجی هم در بین باشد. بنده می‌خواهم عرض کنم با اوضاع واحوال مملکت و اینکه هر روز آقایان ملاحظه می‌فرمایید یکروز از مرزمان یکعده رد می‌شوند و هر روز تحریک در یک گوشه‌ای هست، دولت می‌خواهد که نهایت مراقبت را داشته باشد و نهایت سخت گیری را می‌کند، در این موارد هیچ چاره‌ای ندارد بنده این را بعرض آقایان میرسانم. مضافا باینکه صرفنظر از این مسائل اصول حفظ جان ومال مردم بر عهده ماست و دولت در این قسمت مسئولیت دارد. بنده عرض می‌کنم که نمی‌شود و بهیچ صورتی اجازه نخواهیم داد که بدستاویز انتخابات کوچکترین عمل خلافی واقع شود بنده بعرض میرسانم که نمی‌توانم بنده و دولت نمی‌تواند ناظر باشد، بنشیند واز ریخته شدن خون افراد ایرانی چنانکه لذت بردند لذت ببرد ما هیچ اجازه نمی‌دهیم هر جور تحمل استیضاح و سؤال و ایراد را می‌کنیم ولی وجدانمان راحت خواهد بود که یک عملی کرده‌ایم که از دماغ یکنفر خون نریخته‌است. صریحا عرض می‌کنم که بهیچوجه این اجازه را نمی‌دهیم. اگر لازم شد انتخابات را توقیف می‌کنیم، اگر لازم شد در حدود قانون وظایف خودمان را انجام خواهیم داد و اجازه نخواهیم داد که خدای نکرده آسیبی بیک پیرزن بیوه برسد. بنابراین بنده با کمال صراحت عرض می‌کنم و برنامه دولت هم این خواهد بود اما در حدود قانون.
- بیانات قبل از دستور آقای شوشتری
۴- بیانات قبل از دستور آقای شوشتری.
نایب رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- بسم الله الرحمن الرحیم. از این قسمت بیانات آقای وزیر کشور تشکر می‌کنم که صریحا بیان کردند که ما حاضر نیستیم که خونریزی بشود همان انتخابات زمان مصدق وهمان خونریزیها برای مملکت، برای ابد کافی است. اما عرایضی که امروز می‌خواهم عرض کنم و گمان می‌کنم سویدای قلب نمایندگان محترم باین عرض من متوجه‌است و عموما تصدیق خواهند فرمود، لازم دیدم که چون در مجلس سنا یکی از سناتورهای محترم جناب آقای جمال امامی با بیان رشیق خود این مطلب ملی را تذکر داده‌اند ملازمه داشت که در مجلس شورای ملی که با مجلس سنا هر دو قوه مقننه را تکمیل می‌کند و تمام افرادشان علاقه باستقلال و عظمت ایران دارند وعلاقه دارند به کل مایتعلق بالایران باید علاقه نشان بدهیم آقا، جناب آقای پورسرتیپ اجازه بدهید، آن موضوع مصر است، مقالات مصر که از دهان دولت مصر راجع بخلیج فارس صادر شده، لغت خلیج فارس همانطوریکه جناب آقای جمال امامی فرمودند
نایب رئیس- آقای شوشتری تأمل بفرمایید اکثریت نیست. (پس از پنجدقیقه اکثریت حاصل شد)
نایب رئیس- بفرمایید آقا.
شوشتری- اسم خلیج فارس همان طور که آقای جمال امامی توضیح دادند در دنیا از قرون سالفه در تمام تواریخ و کتب دنیا مصرح است این را بیک روزنامه و دو کلمه مصری که اساسا عرب نیستند و اگر مقتضی شد روزی تشریح خواهم کرد که دولت مصر وجهاً من الوجوه دولت عربی نیست که این کلمه را که خلیج فارس را بیایند بعنوان خلیج عرب تغییر دهند. این را از نصاب فکر آنها و از آرزوی آنهایی که تصور می‌کنند مختصات ومشخصات ایران را به تغییر نام می‌توان از مملکت مجزا و جدا ساخت باید بیرون آورد بلی، ممکن است قسمتهای از این مملکت که جزء لایتجز است برای مدتی مثل بحرین مورد تطاول و جور قرار بگیرد اما وقتی خواهد رسید که دنیا حکم خواهد کرد که حق به من له الحق عود کند و به تصرف متصرف اولیه درآید. این را خواستم عرض کنم که مجلس شورای ملی و ملت ایران را و مجلس سنا را دولت مصر اگر غرضهای سیاسی دیگر در بین دارد متوجه باشد ملت ایران را عصبانی نکند که ما وارد بشویم بیک حقایقی که آن حقایق بسی ناگوار و بسی تلخ برای دولت مصر واقع خواهد شد اشتباه امویها نباید تجدید شود، انماالمؤمنون اخوه، تمام مسلمین دنیا در زیر پرجم مجد اسلامند. این کلمات مهمل، این کلماتی که افتراق در عالم اسلام ایجاد می‌کند، از یک دولتی که جامع الازهر دارد، مرکز دانش و علم دارد، مرکز پشتی‌بانی مردم دارد، مرکز تبلیغ بسوی اسلام دارد، خیلی مستبعد بود، خیلی ناپسند است (صحیح است) ما حقوقی داریم، ما و سعودیها و مصریها و برزیلیها و هر جا که در زیر آسمان مسلمان است همه برادریم، همه در قوانین اسلام یکسانیم چه در لغت عرب گفته بود این را، این درس را رسول اکرم صلی الله علیه واله وسلم آن وقتی که آن اختراعات عجیب را برای سلمان پارسی قائل شد داد، برادران دینی ما، مصریها چرا باید یک چنین اشتباه بزرگی را مرتکب شوند خلیج فارس جزء لاینفک ایران است اسمش خلیج فارس است و متعلق بملت و دولت اسلامی ایران است (صحیح است) من این عرایض را از نظر تشریک مساعی با مجلس محترم سنا که عموما این فرمایشات آقای جمال امامی را تصدیق کردند و سویدای قلب نمایندگن عزیز ملت ایران بود لازم دیدم امروز در اینجا عرض کنم و معطوف کنم توجه اولیای دولت مصر و تمام دول اسلامی را، آقایان امروز روزی است که مسلمانها باید طبق دستور شاه اسلام بغل باز کنند برادروار همدیگر را در آغوش بگیرند و ببوسند امروز روزی نیست که این کلماتی را که دیگران، این اختلافات این نفاقها را در بین ملل و اقوام عالم می‌اندازند سرمشق آنها بشاد ملت مصر ملت چندین هزار ساله تاریخ باستانی دارد، آقا کجای تاریخ همانطور که جمال گفت در تمام دنیا کجا دولت ایران یک وقت در تابعیت یا زیر سلطه سیاست مصر قرار گرفته‌است؟ این ایران بود، این تاریخ ایران بود که بیرقش می‌بینید از کجا تا بکجا در اهتزاز بود دولت مصر، من با کمال ادب، برادروار عرض می‌کنم، اشتباه را امویها کردند که لغت موالیان را تراشیدند و گفتند نباید بآنها زن داد و پشت آنها نماز خواند رشادتشان را قبول کرد، این اشتباه را آقایان نفرمایید و امیدوارم انشاءالله دولت و نمایندگان مصر و رزونامه نگاران مصری عرایض صادقانه برادران اسلامی خود را بپذیرند و به این کلمات پوچ و بی‌معنی که اثری ندارد خاتمه بدهند. (احسنت).
- اخذ رای نهایی نسبت بلوایح عوارض بنزین برای مستمندان و اعتبار دفع ملخ
۵- اخذ رای نهایی نسبت بلوایح عوارض بنزین برای مستمندان و اعتبار دفع ملخ.
نایب رئیس- وارد دستور می‌شویم، چند موضوع است که یک رای نهایی لازم دارد و بعرض آقایان میرسانم، دو لایحه از مجلس سنا برگشته‌است که آنها عینا تصویب کرده‌اند و رای نهایی را مجلس باید بدهد. حالا عده کافی شود رای می‌گیریم فعلا نامه مجلس سنا قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
- ریاست محترم مجلس شورای ملی. عطف بمراسله شماره ۶۶۴۹ – ۲۴ر۱۱ر۱۳۳۴ مربوط بلایحه راجع بوصول عوارض بنزین بمنظور کمک بمستمندان اشعار می‌دارد: لایحه مذکور در فوق که برای اظهار ملاحظات ارسال شده بود در جلسه سه شنبه اول اسفند ماه ۱۳۳۴ عینا بتصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا – سید حسن تقی زاده
نایب رئیس- رای با ورقه گرفته می‌شود آقایانی که موافق هستند ورقه سفید می‌دهند. (در اینموقع اسامی آقایان نمایندگان بترتیب زیر وسیله آقای جلیلی (منشی) قرائت و در محل نطق اخذ رای بعمل آمد).
اسامی رای دهندگان آقایان:امیر تیمور کلالی، کریمی، دکتر بینا، دکتر عدل، صفاری، بزرگ نیا، مهندس اردبیلی، احمد فرامرزی، مکرم، دکتر مشیرفاطمی، حشمتی، حمید بختیار، عباسی، غضنفری، دکتر وکیل، امیر احتشامی، ایلخانی زاده، مسعودی، عماد تربتی، سهرابیان، بوداغیان، شفیعی، بیات ماکو، افشار صادقی، پورسرتیپ، صدرزاده، مشایخی، داراب، صادق بوشهری، مرآت اسفندیاری، شیبانی، شوشتری، بوربور، فرید اراکی، دولتشاهی، تفضلی، کیکاوسی، خاکباز، دکتر حمزوی، دکتر امیر نیرومند، محمود ذوالفقاری، دکتر سیدامامی، مهدوی، لاری، کاشانیان، کدیور، شادلو، زنگنه، درخشش، بهبهانی، دکتر افشار، نوری، نقابت، هدی، نصیری، دکتر آهی، عرب شیبانی، اکبر، مصطفی ذوالفقاری، سلطانمراد بختیار، افخمی، مرتضی حکمت، استخر، دهقان، رضا افشار، یدالله امیرابراهیمی، جلیلوند، اخوان، ارباب گیو، فرود، یارافشار، باقر بوشهری، حمیدیه، جلیلی، عاملی. (برگهای آراء توسط منشی شماره ودر نتیجه ۷۶ رای موافق و یک رای مخالف و یک رای سفید علامت امتناع شماره شد). موافقین – آقایان: فرود، دکتر آهی، افشار صادقی، یارافشار، داراب، مهندس اردبیلی، احمد فرامرزی، گیو، فرید اراکی، استخر، کیکاوسی، عرب شیبانی، تفضلی، مرتضی حکمت، افخمی، جلیلی، اکبر اخوان، حمیدیه، عمیدی نوری، شادلو، دکتر عمید، درخشش، خلعت بری، نصیری، هدی، یدالله ابراهیمی، کاشانیان، مصطفی ذوالفقاری، سلطانمراد بختیار، دولت آبادی، دهقان، کریمی، جلیلوند، باقر بوشهری، بزرگ نیا، دکتر مشیرفاطمی، حشمتی، مسعودی، غضنفری، عبدالحمید بختیار، شوشتری، دولتشاهی، پورسرتیپ، مکرم، مشایخی، دکتر حمزوی , محمود ذوالفقاری، بهبهانی، لاری، عاملی، امیر احتشامی، دکتر افشار، بیات ماکو، دکتر وکیل، شفیعی. صدرزاده، عباسی، صفاری، صادق بوشهری، شیبانی، زنگنه، بوربور، کدیور، دکتر عدل، مرآت اسفندیاری، دکتر بینا، خاکباز، مهدوی، دکتر سیدامامی، نقابت، ایلخانی زاده، دکتر امیر نیرومند، سهرابیان، بوداغیان، عماد تربتی. مخالف: آقای رضا افشار، ورقه سفید علامت امتناع یک برگ.
نایب رئیس – با ۷۶ رأی موافق تصویب شد، حالا رای می‌گیریم بلایحه دوم اعتبار دفع ملخ، نامه مجلس سنا قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف بمراسله شماره ۱۸۸۵۷-۱۹ر۱۱ر۱۳۳۴ مربوط بلایحه قانونی راجع باجازه استفاده از باقیمانده وصرفه جوئی اعتبار منظور در دریف ۷۰ بودجه کل کشور (اعتبار دفع ملخ) اشعار می‌دارد: لایحه مذکور در فوق که برای اظهار ملاحظات ارسال شده بود در جلسه سه‌شنبه اول اسفند ماه ۱۳۳۴ عینا با تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا- سیدحسن‌تقی‌زاده
نایب رئیس- یک پیشنهادی برای حذف یک قسمت شده بود که رای بتجزیه بگیریم اول برای آن قسمت رای می‌گیریم با قیام و قعود و اگر آقایان موافقت فرمودید بعد رای به کلیه آن می‌گیریم، آقایان بیرون تشریف می‌برند و بعدمتأسفانه مطابق نظامنامه رفتار می‌شود اسباب گله نشود. (صدرزاده: ما که حاضریم) خواهشمندم حاضرین بغائبین بگویند. پیشنهادی از طرف آقای تیمورتاش رسیده قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد):
- پیشنهاد می‌کنم پس از جمله (و مواد اولیه و دارو جهت دفع آفات حیوانی ونباتی) جمله (و تکمیل وسایل دامپزشکی و دامپروری و بنگاههای کشاورزی) حذف شود.
نایب رئیس- آقای تیمورتاش، (چندنفر از نمایندگان: نیستند) بلایحه رای می‌گیریم.
مکرم- اجازه بفرمایید من توضیح بدهم.
نایب رئیس- اعلام رای شده‌است (یک نفر از نمایندگان: یکدفعه دیگر قرائت شود) تصویب شده‌است رفته‌است بمجلس سنا واز سنا برگشته همه آقایان دیده‌اند و حالا باید رای دوم بدهند، دیگر خواندن ندارد. آقایان باید متوجه باشند، رای می‌گیریم بلایحه اعتبار دفع ملخ آقایانی که موافقند ورقه سفید می‌دهند،
مخالفین ورقه آبی (صدرزاده: تجزیه چه شد؟) چون پیشنهاددهنده حاضر نیست بخودی خودمنتفی است. تجزیه ندارد (شوشتری: با قیام و قعود رای بگیرید) با قیام و قعود نمی‌شود. اعتبار است. (اسامی آقایان نمایندگان بترتیب ذیل بوسیله آقای جلیلی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رای بعمل آمد)
اسامی رای دهندگان – آقایان: امیر تیمور کلالی، کدیور، دکتر بینا، دکتر عدل، تربتی. صفاری، بزرگ‌نیا، مهندس اردبیلی، داراب، احمد فرامرزی، مکرم، دکتر مشیرفاطمی، حشمتی، حمید بختیار، سلطانمراد بختیار، غضنفری، عباسی، ایلخانی زاده، دکتر وکیل، پورسرتیپ، دولت آبادی، سهرابیان، شفیعی، بوداغیان، بیات ماکو، افشار صادقی، دکتر افشار، صدرزاده، مشایخی. شوشتری. بوربور، امیر احتشامی، دولتشاهی، خاکباز، تفضلی، دکتر حمزوی، دکتر امیر نیرومند، عاملی، شیبانی، محمود ذوالفقاری، یارافشار، دکتر سیدامامی، کریمی، سعیدی، مهدوی، لاری، کاشانیان، مصطفی ذوالفقاری، شادلو، زنگنه، مرآت اسفندیاری، فریداراکی، درخشش، بهبهانی، دکتر عمید، ارسلان خلعتبری، اسکندری، عمیدی نوری، نقابت، هدی، نصیری، دکتر آهی، افخمی، اکبر، دهقان، مرتضی حکمت، استخر، رضا افشار، امیر ابراهیمی، جلیلوند، فرود، ارباب، گیو، اخوان، صادق بوشهری، باقر بوشهری، حمیدیه، جلیلی، عرب شیبانی، (آراء مأخوذه شماره شده ۷۲ ورقه موافق، ورقه کبود یکبرگ، ورقه سفید (علامت امتناع یکبرگ).
نایب رئیس- با ۷۲ رای موافق تصویب شد.
اسامی موافقین – آقایان: حسین مکرم، صفاری، خاکباز، نقابت، زنگنه، شیبانی، داراب، امیر احتشامی، دکتر عمید، حمیدیه، شفیعی، اخوان، دکتر امیر نیرومند، دکتر آهی، فرید اراکی، مرتضی حکمت، استخر، هدی، کریمی، تفضلی، مرآت اسفندیاری، مصطفی ذوالفقاری، کاشانیان، مشایخی، دولتشاهی، دکتر عدل، مهندس اردبیلی، سهرابیان. عماد تربتی، افشار صادقی، عاملی، یارافشار، صدرزاده، بیات ماکو، لاری، دهقان، بوربور، عباسی، بوداغیان، دکتر بینا، اسکندری، مهدوی، خلعتبری، دکتر سیدامامی، صادق بوشهری، باقربوشهری، عبدالحمید بختیار، جلیلوند، دکتر مشیرفاطمی، حشمتی، فرود، دولت آبادی، پورسرتیپ، اکبر. یدالله ابراهیمی، افخمی، محمود ذوالفقاری، غضنفری، دکتر وکیل، دکتر حمزوی، احمد فرامرزی، کدیور، گیو، کیکاوسی، ایلخانی زاده، عمیدی نوری، جلیلی، نصیری، شادلو. مخالف- آقای رضا افشار. ورقه سفید علامت امتناع یک برگ.
- تصویب شور دوم قرارداد ترانزیت ایران و ترکیه و قرارداد مودت ایران و سوریه و قرارداد بین‌المللی مبادله مدارک و نوشتجات رسمی
۶- تصویب شور دوم قرارداد ترانزیت ایران و ترکیه و قرارداد مودت ایران و سوریه و قرارداد بین‌المللی مبادله مدارک و نوشتجات رسمی.
نایب رئیس- چند تا رای با قیام و قعود هم هست. آقایان موافقت کنید شور دوم قراردادهایی است که با خارج داریم ومنتظر هستند که زودتر اقدام شود رای می‌گیریم موافقت نامه ترانزیت مابین ایران و ترکیه شور دوم است از مجلس سنا هم گذشته‌است آقایانی که موافق هستند قیام فرمایند (اغلب قیام کردند) تصویب شد. عهدنامه مودت مابین ایران و سوریه در مجلس سنا تصویب شده شور اول در مجلس هم تصویب شده حالا برای تصویب قطعی رای می‌گیریم آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر قیام کردند) تصویب شد. تعهدنامه قرارداد بین المللی مبادله مدارک و نوشتجات رسمی که قبلا هم مطالعه فرموده‌اید و بتصویب مجلس سنا هم رسیده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
- شور اول قرارداد الحاق دولت ایران بقرارداد مقاوله نامه‌های پستی جهانی
۷- شور اول قرارداد الحاق دولت ایران بقرارداد مقاوله نامه‌های پستی جهانی.
نایب رئیس- جناب وزیر کشور را هم خیلی معطلش کردیم، شور اول یک قرارداد دیگر هم هست که آقای معاون نخست وزیر و آقای وزیر پست و تلگراف تقاضا کرده‌اند برای شور اول قرار الحاق ایران بنامه‌های پستی بین المللی است بشور اول باید رای گرفت راپرت کمیسیون قرائت می‌شود که رای بگیریم. (بشرح زیر قرائت شد): گزارش از کمیسیون پست و تلگراف بمجلس شورای ملی. کمیسیون پست و تلگراف لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع بالحاق دولت ایران به قرارداد و مقاوله نامه‌های پستی جهانی را در جلسه چهارم دیماه ۳۴ با حضور آقای معاون وزارت پست وتلگراف و تلفن مورد رسیدگی قرار داده و عینا تصویب نمود اینک گزارش آنرا تقدیم می‌دارد.
ماده واحده – الحاق دولت ایران به قرارداد پستی جهانی و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی که جزء آنست و مقاوله نامه راجع بمرسولات و جعبه‌هایی که قیمت آن اظهار شده‌است و مقاوله نامه راجع بامانات پستی و مقاوله نامه راجع ببروات پستی وآئین نامه‌ها و پروتکلهای نهایی ضمیمه آنها را که در تاریخ ۱۱ ژوئیه ۱۹۵۲ در سیزدهمین کنگره پستی عمومی منعقده در بروکسل بامضاء رسیده‌است بشرح ذیل:
- ۱- قرارداد پستی جهانی دارای ۸۳ ماده و پروتکل نهایی آن دارای ۱۹ ماده واظهاریه متمم آن و موافقت‌نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد عمومی پستی جهانی مشتمل بر ۱۶ ماده واظهاریه متمم آن دارای دو ماده و آئین نامه اجرای قرارداد پستی جهانی دارای ۸۷ ماده ومقررات راجع به حمل مراسلات هوائی مشتمل بر ۳۳ ماده و پروتکل نهائی آن دارای سه ماده.
- ۲- مقاوله نامه بین المللی راجع بمراسلات و جعبه‌هایی که قیمت آن اظهار شده‌است دارای ۱۸ ماده و پروتکل نهایی آن دارای ۲ ماده وآئین نامه مربوط بآن مشتمل بر ۱۲ ماده.
- ۳- مقاوله نامه بین المللی راجع بامانات پستی دارای ۴۶ ماده و پروتکل نهایی مشتمل بر ۹ ماده و آئین‌نامه اجرائی مربوط دارای ۴۳ ماده.
- ۴- مقاوله نامه بین المللی راجع ببروات پستی دارای ۴۰ ماده و آئین نامه اجرای آن مشتمل بر ۴۲ ماده و مقررات مربوط بحواله‌های پستی مسافرتی مشتمل بر ۱۸ ماده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون پست وتلگراف و تلفن – دکتر مشیر فاطمی. گزارش از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی.
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۷ بهمن ماده ۳۴ لایحه مربوط بالحاق دولت ایران بقرارداد ومقاوله نامه‌های پستی جهانی را با حضور آقای وزیر امور خارجه مورد رسیدگی قرار داد و عین گزارش کمیسیون پست و تلگراف را تایید و اینک خبر آنرا تقدیم می‌دارد. بجای مخبر کمیسیون امور خارجه – سنندجی.
- بقیه مذاکره در ماده واحده مربوط بجاده سوم تهران- تجریش
۸- بقیه مذاکره در ماده واحده مربوط بجاده سوم تهران- تجریش.
نایب رئیس- بقیه پیشنهادهای راجع بلایحه خیابان سوم مابین تهران وشمیران قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
- مقام مقدس مجلس شورای ملی. پیشنهاد می‌نمایم که کلیه اراضی که متعلق بافسران ارتش می‌باشد از پرداخت هر نوع حق تشرف معاف باشد. میراشرافی.
شوشتری- اینکه تصویب شد.
نایب رئیس- نه آقا تصویب نشده بفرمایید آقای میراشرافی.
میراشرافی- چون من یک نقشه‌ای توی اداره بازرسی گذاشته‌ام اجازه بفرمایید پیشنهاد دیگری خوانده شود تا آنرا بیاورند بعدمن توضیح می‌دهم.
نایب رئیس- بسیار خوب، پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد):
- پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل بقانون اضافه شود. احداث خیابان باید با رعایت قسمت مساوی دو خیابان شمیران بشود و نسبت بکلیه کارمندان دولت که زمین بآنها داده شده رعایت حق آنها بدادن زمین داده شود. شوشتری.
نایب رئیس- آقای شوشتری.
چند نفر از نمایندگان- یکدفعه دیگر بخوانید. (مجددا پیشنهاد توسط آقای شوشتری بشرح سابق خوانده شد).
شوشتری- چرا این پیشنهاد را کردم؟ جناب آقای علم شما خراسانی هستید ۳۰۰ سال گذشته هنوز خیابان کج را در مشهد میگویند خیابان (لج) اگر ما می‌خواهیم شهر درست بشود باید خاصه و خرجی را کنار بگذاریم. بین دو خیابان شمیران، اینطرف و آنطرف بین ۱۲۰۰ و ۱۳۰۰ متر است بنده رفتم پیش آقای سرهنگ دبیر سیاقی نقشه را دیدم شما حسن نیت دارید نظر خوب است، نقشه را رفتم دیدم سه جا این خیابان اینطور می‌رود از میدان هار، بعد کج می‌شود. بعد باز قدری انحراف پیدا میند این نقض غرض است این بعدها برای شما و برای ماایجاد حرف می‌کند که خاصه و خرجی شده‌است، ما در این هزار و دویست متر یا هزار و چهارصد متر باید حد وسط را بگیریم بهر کس برمیخورد بخورد، آنجا بناست اینجا هم بناست یک میلیون، دو میلیون بیشتر خرج بشود وحرف برایش ایجاد نشود و بر زیبائی تهران افزوده شود و از نظر استفاده تمام مردم منتفع شوند بهتر از آن است که ما امروز خیابان را بگیریم با سه انحراف. نقشه را هم بفرمایید بیاورند (سرتیپ صفاری: حتما لازم نیست خیابان راست باشد) اگر لازم نیست راست باشد، اجازه بدهید این ملازمه دارد، صحیح است، اما اینجا و شمیران همینطور که الان نگاه می‌کنید شما توی شمیران بچه مناسبت چیزی که براستی و زیبائی نزدیکتر است ما این را بیائیم کجش کنیم؟ برای چه کجش کنیم؟ بناء علیهذا من از نظر تذکر عرض می‌کنم که یک روز نگویند اشخاصی نبودند که این تذکرات را بدهند، بنده عقیده‌ام این است که باید بین دو خیابان بشاد و این فرمایشاتی هم که آنروز جناب آقای دولت آبادی فرمودند من فراموش نکردم صحیح است ولی از نظر قیمت وحق تشرفی که شهرداری باید بگیرد و برای احداث این خیابان خرج کند لطف بفرمایید اگر مبدأش تهران و مقصدش تجریش بود آن حق تشرف و آن قیمت را ایجاد می‌کند؟ نه نه من خودم در این کار واردم و بعد هم دچار لیچار و لغز و حرفهای پوچ و چرت و پرت و اتهام زننده‌ای که توی این مملکت عادت یکعده‌ای شده که هر افترائی را هر اتهامی را بوزیر و بمعاون و بوکیل می‌زنند، چرا این کار را بکنیم اگر ممکن است جناب آقای علم باز عرض می‌کنم ممکن است از وسط بگیرید ولو دو سه میلیون تومان تفاوت خرج پیدا کند نتیجه اش را می‌بینیم چه جور جبران می‌شود اگر حصر موضوعی دارد آن یک بحث جداگانه ایست که آن بحث را باید مردم بفهمند من امروز این حرف را جلو جناب آقای وزیر جنگ عرض کردم شما حسن نیت دارید و یقین دارم با این عرض من موافقید الان عشرت‌آباد، این زاغه‌های عباس آباد، قلعه مرغی تا دو سال بعد اینها همه جزء شهر است اینها برای دولت قیت گزافی دارد هواپیمائی وسط شهر معنی نارد وسط شهر ضرابخانه معنی ندارد باید دارالحرب شصت کیلومتر ۷۰۰ کیلومتر برود بیرون مثل اینکه کوره‌ها توی شهر معنی ندارد، این حرفها معنی ندارد اجازاه بفرمایید با حسن نیت اگر یک کسی یک نظری دارد این نظر را حضورتان عرض میکنداگر حصر موضوعی است و جهاتی دارد آن جهات را ممکن است من وارد نباشم و متوجه نباشم، من که رفتم نقشه را دیدم این نقشه سه انحراف دارد، این آن مقصودی که جناب آقای علم و وزارت کشور و دولت دارد بمفهوم واقعی حاصل نمی‌کند از این جهت این پیشنهاد را من دادم.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور بفرمایید.
وزیر کشور – عرض کنم این خیابان ممکن نیست صاف برود (صحیح است) و ممکن نیست که حتما وسط دو خیابان ایجاد بشود (چندنفر از نمایندگان: نمی‌شود) هزار عوارض در سر راهش قرار می‌گیرد و تا بحال هیچ عوارض نبود با این مقدار خانه‌ای که هست اگر این کار را بکنیم چندین میلیون تومان باید پول بدهیم و در هیچ جای دنیا خیابان باین بلندی را صاف نمی‌کشند خیابان کج مشهد آنهم خیلی قشنگ است اگر کج نبود تعریفی نداشت و بنده استدعا می‌کنم که پس بگیرید (شوشتری: خوب امر می‌فرمایید پس می‌گیرم).
نایب رئیس- پیشنهاد سکوتی رسیده نظیرش هم مال آقای دکتر مشیرفاطمی است که از دستور خارج شود. حالا پیشنهاد سکوت آقای بهبهانی قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم لایحه مسکوت بماند. بهبهانی
نایب رئیس- آقای بهبهانی بفرمایید.
بهبهانی – بنده اغتنام فرصت می‌کنم پیشنهاد سکوت دادم برای اینکه توضیح بدهم و این کاغذ را که ببنده نوشته‌اند حضور آقایان بخوانم و استدعا می‌کنم جناب آقای وزیر کشور هم توجه بفرمایند. بعد از عنوان که اسم بنده نوشته شده‌است این کاغذ مطلبش این است که مدتها است اهالی و ساکنین انتهای خیابان گرگان، میدان ثریا، خیابان نهم اسفند در آتش بی‌آبی می‌سوزند و حتی آب آشامیدنی در این خانه‌ها نیست خداگواه‌است که تهیه آب برای این افراد که از طبقات بیچاره وبدبخت این شهر هستند و قسمت اعظم عوارض شهرداری را میپرازند و حتی شهرداری هم بدون اینکه بآنها آب بدهد از آنها آب بها مطالبه می‌نماید واجب‌تر از باز کردن جاده سوم شمیران است قضاوت این مطلب را بوجدان پاک جنابعالی واگذار می‌نماید واستدعا دارد در این موقع که جناب آقای علم در مجلس حضور می‌یابند این مطلب را متذکر و از ایشان قول بگیرید که در میدان ثریا یک حلقه چاه بسازند که مردم از این بدبختی نجات یابند و در صورتیکه تامین آب برای مردم برای ایشان مقدور نیست اجازه بفرمایند که از پرداخت عوارض شهرداری معاف باشند یا خودشان برای آب و اسفالت و تامین بهداشت و نظافت اقدام کنند. بنده قربان چند روز پیش عده‌ای از اهالی خیابانهای شرق شهباز وخیابانهای دیگر ببنده مراجعه کردند و راجع باینکه عوارض برق می‌دهند، مالیات برق می‌دهند ولی برقی نیست همانطوری که حضرتعالی جنوب شهر تشریف بردید بنده می‌خواستم تقاضا کنم دراین نقاط هم تشریف ببرید و وضعیت مردم را از نزدیک ببینید و دستور اکید صادر بفرمایید که اقدام کنند بنده خودم بشهردار تلفن کردم که آقا بعضی جاها هست که آب ندارد. بعضی جاها هست که برق در کوچه‌هاشان نیست خودم را چند روز پیش دعوت کرده بودند رفتم آنجا در کوچه‌هاشان اصلا برق نبودودزدی در آنجا بحد وفور است برای اینکه برق نیست روشنائی ندارند و دزدی می‌شود می‌خواستم توجه جنابعالی را باین موضوع جلب کنم و استدعا کنم دستور بفرمایید بآنهایی که برق نمی‌دهند اقلا مالیات برق از ایشان نگیرند برق خصوصی می‌آورند کیلوئی چند قران مالیات می‌گیرند از ایشان ولی برق در کوچه‌هاشان نیست عوارض آب از ایشان می‌گیرند ولی آب به آنان نمی‌دهند کثافت در محله‌ها از سر و رویشان بالا می‌رود می‌خواستم توجه جنابعالی را جلب کنم و پیشنهادم را هم پس گرفتم.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور بفرمایید.
وزیر کشور- این مطلبی که آقای بهبهانی فرمودند بنده کاملا اطلاع دارم این قسمت خیابان گرگان و قسمتهای حشمتیه آب ندارند و واقعا بنده خودم هم برای اینکار خیلی متأثرم یکدفعه هم رفتم آنجا را دیدم یکدفعه دیگر هم بنده را در انجمن ملی دعوت کرده بودند که بروم بنده برای اینکه فکرمان قد نداده بود که چه بکنیم بنده نرفتم کم کم فکر می‌کنم اول یک راه فکر کردیم وآن این بود که آبی که مربوط بمحل است در بالای حشمتیه این قنات را بدهیم بمردم حشمتیه آنجا با تلمبه بکشند ببرند برای مجلس دو حلقه چاه بزنیم اتفاقا با هیئت رئیسه مجلس صحبت کردیم موافقت نکردند گفتند که چاپخانه هست و چاپخانه را بامید چاه نمی‌شود ول کرد که باغ هم آب نداشته باشد. بعد گفتم آنجا چاه می‌زنیم مهندسین رفتند نگاه کردند گفتند چاه به آب نمی‌رسد در آن محلی که فرمودید بعد در داودیه یک چاهی زدیم که بدبختانه تمام چاه یا دستگاهش فرو رفت یعی پمپ و موتور و لوله همه ریزش کرد فردا داودیه تشریف ببرید مشاهده می‌فرمایید همه فرو رفته‌است بزمین یک حفره بزرگی ایجاد کرده‌است و فرو رفته مثل اینکه طبیعت هم با بی‌آبی آنها کمک کرده‌است واینها یک بدشانسی دارند. بعد بالاخره اخیرا شهرداری فکر کرده‌است که یک آبی از قلهک بخرند یک قناتی در آنجا بوده که بین آن باغی که سابقا مال بانک شاهنشهی بود و مردم قلهک آن قنات را فکر کردند آب آنجا را بخرند و بیاورند رفتند دیدند آبش کم است و اگر بخواهند بیاورند بحشمتیه بهیچ جا نمی‌رسد. بالاخره باین نتیجه رسیدند که اگر کار کنند آب دارد حالا مشغول کار آن قنات هستند اگر آب صحیح بدست آید معامله خواهد شد برای حشمتیه والا باید آن چاهی که درداودیه زدیم یک جای دیگر بزنیم (صفاری: با لوله نمی‌شود، الان هم در این فکریم) (بهبهانی: بعضی جاها را هم چاه زده‌اند) آنجائی را که می‌فرمایید بآب نمی‌رسد ولی برای شرق شهباز چاه زده‌ایم خیلی هم می‌شود (بهبهانی: نصب نشده) نصب خواهد شد خیلی متشکرم که پیشنهادتان را مسترد فرمودید.
نایب رئیس- پیشنهادی از آقای دکتر مشیر فاطمی رسیده که لایحه از دستور خارج شود قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد): پیشنهاد می‌نماید لایحه جاده سوم ازدستور خارج شود. دکتر مشیرفاطمی.
نایب رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی.
دکتر مشیرفاطمی- بنده این پیشنهادم علت دارد. علتش اینست که این لایحه دارد یواش، یواش مثل لایحه آموزگارها می‌شود با ده، بیست تا تبصره، و اگر باین صورت باشد اصلا قابل اجرا نیست، باید یک دستگاه تصفیه درست کنیم که این اجرا بشود، بنده می‌خواستم از آقایان استدعا کنم که با لایحه برود به کمیسیونهای مربوطه که آنجا مطالعه دقیق بشودو با آقایان پیشنهادهای زائد را پس بگیرند و باختیار آقای رئیس بگذارند که پیشنهادهای زائد و خارج از دستور را قرائت نکنند (قنات آبادی: شما اول پیشنهادتان را پس بگیرید) پیشنهادم را هم پس می‌گیرم.
نایب رئیس- آقایان موافق هستند که باصل لایحه رای بگیریم؟
میراشرافی- پیشنهاد بنده باقی ماند.
نایب رئیس- بله، پیشنهاد آقای میراشرافی مجددا قرائت می‌شود. (مجددا بشرح سابق قرائت شد).
نایب رئیس- آقای میراشرافی بفرمایید.
میراشرافی- بنده پیشنهادی عرض کردم حضور محترم آقایان مبنی بر اینکه افسرانی که در مسیر این جاده منزل دارند و زمین از طرف ارتش بایشان داده شده‌است از پرداخت هر نوع عوارض و حق تشرف معاف باشند حالا دلیلم را عرض می‌کنم خود آقایان این نقشه‌ای که حضورتان ارائه می‌دهم نقشه ایست که از طرف اداره مهندسی ارتش برداشته شده و مطابق این نقشه طول این خیابان ۱۵ کیلومتر است و بین این پانزده کیلومتر فقط یک کیلومتر است که بافسران زمین داده شده‌است و تمام صاحبان زمینهائیکه از طرف ارتش تقسیم شده در طول این یک کیلومتر است بنابراین اگر آقایان موافقت بفرمایند که باین افسران کمکی بشود خیلی مهم نیست برای اینکه چهارده کیلومترش باقی می‌ماند چهارده کیلومتر خوب اگر اشخاصی مثل آقای معنوی و یا آن آقای رضوی شیوا و امثال اینها یک زمینهایی خورده‌اند و تا بحال هم بکسی تاوان نداده‌اند از اینها حق تشرقی گرفته بشود بنظر بنده اشکالی ندارد و البته این مطلب بسته بنظر جناب آقای علم است بنده نمی‌خواهم در این مورد پافشاری کنم که حتما اینکار بشود ققط می‌خواهم از آقایان محترم استدعا کنم در صورتیکه عرایض بنده را تصدیق کنم در صورتیکه عرایض بنده را تصدیق می‌فرمایند و آقای علم هم موافقت دارند در طول این یک کیلومتری که بین افسرها تقسیم شده این حق تشرف گرفته نشود دلائلم را هم خیلی ساده عرض می‌کنم برای ینکه باین افسران زمینهایی داده‌اند متری دو تومان سه تومان واین نقشه اراضی عباس آباد هم از زمان اعلیحضرت فقید تاکنون ادامه داشته فرض بفرمایید بیک افسری زمین میداده‌اند متری دو تومان حالا می‌خواهند حق تشرف بگیرند این اصلا ندارد که بدهد از چه محلی بدهد زندگی مادی اش اجازه اینکه پرداخت چنین حق تشرفی را بند ندارد و ضمنا می‌خواستم از موقع استفاده کنم چون دیروز مصادف با قضایای نهم اسفند خدمت کرده‌اند و ابته خدمات آنها خدمات آنها را باید مجلس شورای ملی توجه کنید و پاداشی بایشان بدهد (صحیح است)
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- عرض کنم نظر آقای میراشرافی تا حدی تامین شده وآن قسمتهایی که تا پانصد متر است بهر صورت از پرداخت حق تشرف و عوارض معاف خواهد شد و گمان نمی‌کنم افسری باشد که زمین از پانصد متر بیشتر داشته باشد (صحیح است) بنابراین چون نظر حضرتعالی تامین شده استدعا می‌کنم پیشنهادتان را مسترد بفرمایید (میراشرافی: پس گرفتم).
نایب رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
- پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل بماده واحده اضافه شود. تبصره- کوچه هاو خیابانهای مورد اختلاف بین شهرداری و مالکین و پایین مالکین بوضع فعلی خود باقی خواهد بود و شهرداری موظف است طبق قانون توسعه معابر باختلاف آنها رسیدگی نماید. شمس قنات آبادی.
نایب رئیس- آقای قنات آبادی.
قنات آبادی- اگر توجه بفرمایند آقایان منظورم را عرض می‌کنم (یکی از نمایندگان: بعد هم پس می‌گیرم) نه پس نمی‌گیرم یک ساختمانهایی در شمال شهر و یا در سایر نقاط شهر یک کوچه هاو یک خیابانها طبق نقشه شهرداری یا برخلاف نقشه شهرداری یعنی این قدر شهرداریها مردم را معطل کرده‌اند که مردم خودشان رفته‌اند برای خودشان خانه ساخته‌اند. (پورسرتیپ: آن وقت خارج شهر بوده‌است) اجازه بدهید حریم معین کرده‌اند کوچه درست کرده‌اند خیابان درست کرده‌اند این از دو صورت خارج نیسیت یا شهرداری نقشه احداث این معابر و کوچه‌ها را داده و یا اینکه خودشان رفته‌اند اینکار را کرده‌اند و شهرداری اصلا نه دخالت داشته و نه شرکت داشته علی العجاله یک کوچه‌ها و یک خیابانهای فرعی وجود دارد وخانواده‌های زیادی هم ساکن آنجا هستند یکعده‌ای هم آمده‌اند آنجا آن خیابانهاو کوچه‌ها را ادعای مالکیت می‌کنند نکته‌ای که قابل توجه‌است این مطلب است این پیشنهاد بنده برای این مطلب است که علی ایحال این کوچه هاو خیابانهای فعلی بهمین ترتیبی که هست وجود داشته باشد اگر اختلافی داشته باشد شهرداری دخالت کندواختلاف را حل کند این مطلبی که عرض کردم در قانون توسعه معابر باین نکته اشاره‌ای ندارد و این است که استدعا می‌کنم آقایان نمایندگان محترم به این مطلب و به این پیشنهاد رای بدهند.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- این خیابانهایی که موجود است اصولا کسی حق ندارد دستش بزند خیابان دیگری را هم می‌کشیم مگر این که بفرمایید آن خیابانهایی که می‌آید و وصل می‌شود برای اصلاح آن همیشه بر حسب قانون توسعه معابر که در اختیار ماست اگر یک جائی لازم باشد عمل می‌کنیم اگر لازم نباشد عمل نمی‌کنیم (قنات آبادی: یک خیابانهاو کوچه‌های فرعی است که اصولا یکعده‌ای ادعای مالکیت می‌کنند دعوای مالکیت کرده‌اند منظور بنده این مطلب است) در هر صورت هر جایی که منطقه شهر شد بنابر قانون توسعه معابر رسیدگی می‌کنیم نگران نباشید این پیشنهاد الان ربطی باین لایحه ندارد. قنات آبادی – اگرادعای آنها تاثیری در این خیابانها و کوچه‌های احداثی ندارد من به قول ایشان اکتفا می‌کنم و اتخاذ سند می‌کنم و پیشنهاد خود را پس می‌گیرم.
نایب رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد):
- اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که این جمله پس از کلمه دویست متر بماده واحده اضافه شود که از وسط ۲ جاده قدیم و پهلوی بخط مستقیم باید بگذرد. عمیدی نوری.
نایب رئیس- آقای عمیدی نوری بفرمایید.
عمیدی نوری- عرض کنم جناب آقای وزیر کشور بنده علت اینکه این پیشنهاد را دادم نمی‌دانستم آقای شوشتری داده بنده نقصی در این قانون نمی‌بینم که از نظر قانونگذاری توجه آقایان را می‌خواهم جلب کنم و آن اینست که ما یک لایحه‌ای داریم میگذرانیم ولی موضوع لایحه صریحا در خود قانون معلوم نشده و این جزء نقص قانون است قوانین همیشه باید صریح و روشن باشد که قابل تفسیر و تغییر بنظر سوء و یا حسن و یا بطرفداری از اشخاص در خارج فردا عمل نشود ما یک قانونی داریم میگذرانیم تویش نوشته شده‌است که شهرداری تهران اجازه دارد زمینهای مورد حاجت برای احداث جاده بین شمیران وتهران را خریداری کند بنده تصور می‌کنم و اعتقادم این بود که وزارت کشور که این لایحه را میاورد اقتضای این را داشت که قبلا این جاده تازه بین تهران و شمیران را نقشه اش را تهیه می‌کرد و ضمیمه این می‌کرد میداد به مجلس شورای ملی که مجلس لایحه‌ای که تصویب می‌کرد میدانست چه بوده بنده چون بجناب آقای وزیر محترم کشور و بحسن نیت ایشان اعتقاد دارم از آنطرف هم نمی‌توانم بگویم فردا که این قانون گذشت با این ابهامی که در قانون است و هنوز نقشه‌ای ضمیمه اش نیست والان که چند جلسه در مجلس بحث می‌شود هر کس بیک مطلبی تعبیر می‌کند این خیابانرا، بعضی از آقایان زحمت کشیده‌اند میگویند رفته‌ایم نگاه کرده‌ایم میگویند از خیابان بهار و روزولت است جناب آقای دولت آبادی تکذیب فرمودند میگویند چنین چیزی صحیح نیست یک ولوله‌ای در خارج افتاده همانطوریکه یکی از آقایان فرموده‌اند یک ابهامی، یک بحثیهایی پیدا شده‌است این ابهام واین اشکال که باعث انتفاع و یا سلب منفعت افراد مختلفی می‌شود بنده تمنا می‌کنم مجلس موافقت بکند که باین شکل قانون نگذرد اینست که بنده از حضور جناب آقای وزیر کشور تمنا می‌کنم که این را حل بکنندوعلت اینکه بنده این پیشنهاد را دادم برای روشن شدن اینکار بود که گفتیم جاده سوم از وسط جاده پهلوی و جاده شمیران باشد جناب آقای وزیر کشور در توضیحی که باظهارات جناب آقای شوشتری دادند فرمودند ما نمی‌توانیم یک خیابانی را راست و مستقیم ببریم ممکن است بعضی جاها انحناء داشته باشد بنده هم موافقم در تمام دنیا خیلی از خیابانها علاوه بر اینکه راست نمی‌رود ممکن است از روی یک تپه‌ای هم برود مثل خیابانهای ازمیر و شهر استامبول و آنکارا که اغلب آقایان ممکن است ملاحظه فرموده باشند که خیابان همینطور از بالای تپه‌ای رد می‌شود و بر زیبائی شهر هم افزوده می‌شود این است که بنده خواستم تمنی کنم که توجه بفرمایید این لایحه از این ابهام خارج بشود و موضوع معلوم باشد که این خیابان از کجا می‌گذرد خط غربی وشرقیش کجا است آنجا بایستی مستقیم باشد یا منحنی و بفرمایید که انحنای آن کجا است یکی یا دو تا است. چه جور است و این لایحه بنده گمان نمی‌کنم که کارش امروز تمام بشود و ممکن است برود یکشنبه برسد.
نایب رئیس- اگر آقایان پیشنهاد جدیدی ندهند، همین امروز تمام می‌شود.
عمیدی نوری- و تا آنروز ممکنست نقشه این جاده بلایحه ضمیمه بشودو مردم از این ابهام واشکال خارج بشوند این عرض بنده‌است.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- مطلبی که فرمودند به نظر بنده البته شاید صحیحتر این بود که نقشه جاده ضمیمه این لایحه بشود (مرآت اسفندیاری: صلاح نیست) اما بجهاتت عدیده‌ای ما این نقشه را ضمیمه نکرده‌ایم (میراشرافی: امثال معنوی و رضوی شیوا این دزدیهای زمین خوار همه زمینها را می‌خریدند و سوءاستفاده می‌کردند) یک نکته‌ای می‌خواهم عرض بکنم شما یک کلیاتی را تصویب می‌فرمایید مثل اینستکه وقتی لایحه توسعه معابر در اینجا مطرح بود حضرتعالی می‌فرمودید این معابری که می‌خواهید توسعه بدهید نقشه اش را تهیه کنیم و تقدیم کنیم حالا هم یک کلیاتی تصویب می‌فرمایید (عمیدی نوری: قابل تنظیر نیست خیابان تازه‌ای است) خیابان تازه‌ای است ولی بطور کلی می‌فرمایید متن لایحه این است که می‌فرمایید اگر سر راه یک خیابانی که احداث خواهد شد زمینهایی باشد باینصورت جبران خسارت آنها خواهد شد یعنی پولی مطابق قیمت بهمن ۳۲ خواهیم داد یا پول اعیانی را بفلان قیمت خواهیم داد یا نخواهیم داد اگر زمینهایی اطرافش باشد با این شرایط حق تشرف خواهند داد یا نخواهند داد شما این کلیات را تصویب می‌فرمایید و این کلیات نقشه نمی‌خواهد و باین جهت بود که ما نقشه را ضمیمه نکردیم اما نقشه موجود است اگر بخواهید بنده حاضر می‌کنم و میاورم و یا اینکه تشریف بیاورید در شهرداری ملاحظه بفرمایید.
نایب رئیس- آقای عمیدی نوری چه می‌فرمایید.
عمیدی نوری- بنده پیشنهادم را پس گرفتم.
نایب رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شد): پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل بماده واحده ضمیمه شود: دولت مکلف است در مقابل زمینهایی که از افسران وکارمندان دولت که در مسیر خیابان واقع می‌شود از زمینهای مجاور یا محل دیگری که مالک است جبران نماید.
سعیدمهدوی کریمی – بنده با تمام این پیشنهادها مخالفم.
نایب رئیس- آقای سعید مهدوی.
سعید مهدوی- یک مقدار از کارمندان دولت هستند و افسرهایی دراین قسمتها هستند که خود دولت برای مساعدت به آنها زمین داده و حالا در وسط و مسیر این جاده واقع می‌شود چه بسا برای آنها مقدر نباشد که جای دیگر زمینی تهیه بکنند درست است که دولت قیمت زمین را می‌پردازد ولی خوب حالا که دولت زمین موجود دارد بنده پیشنهاد کردم که در زمینهای مجاور که دولت در اختیار دارد و فعلا هم باین فکر است که تامین سکنی برای آنها بکند و برای خود آنها که مقدور نخواهد بود که زمین دیگری تهیه بکنند از همین زمینهای مجاور بدهند جناب آقای وزیر کشور هم این قسمت را قبول فرموده‌اند و صلاح دراین است که خوددولت برای اینها سکنی تهیه بکند و زمین در اختیارشان بگذارد و چیزی هم دولت گذشت نمیکندو فقط سکنی برایشان تهیه می‌شود.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- بنده این پیشنهاد را قبول می‌کنم.
نایب رئیس- پیشنهاد دوباره قرات می‌شود. (بشرح سابق خوانده شد)
خلعتبری – اضافه بفرمایید کارمندان دولت ومؤسسات دولتی.
نایب رئیس- مخالفی نیست؟ آقای سهرابیان بفرمایید.
سهرابیان – بنده با اصل پیشنهاد مخالف نیستم ولی منظور بنده این است که از این حسن نظر سایرین سوءاستفاده می‌کنند. بنده اطلاع دارم که قسمتی از این زمینهائیکه بمنظور تشویق بافسران و بافراد ارتشی و یا بکارمندان دولت داده شده ودر اثر استیصال آنها فروخته‌اند و از دست داده‌اند بنده نظرم این است حالا که همچو تصمیمی می‌گیرید طوری نباشد که اشخاصی که این زمینها را از آنها خریده‌اند مشمول آنها هم باشد و سوءاستفاده کنند (یکنفر از نمایندگان: مشمول خود افسران و کارمندان بشود، نه خریدار) مشمول کسانی باشد که افسر هستند و یا کارمند هستند و زمینشان را از دست نداده‌اند.
شوشتری- پیشنهاد را اصلاح کنید.
نایب رئیس- یک موضوعی قابل تذکر است آقایان توجه کنید بعنوان این که کارمند دولت است و باید دولت باو هم عوض بدهد او می‌رود حالا از بنده زمین می‌خرد و می‌گوید من کارمند دولتم آقای وزیر کشور بفرمائید.
وزیر کشور- این نکته‌ای که جناب آقای رئیس فرمودند بنظر بنده کاملا صحیح است یعنی فقط شامل آنهایی که دست اول از دولت زمین گرفته‌اند بشود والا آنها که معامله کرده‌اند آنهایی که چند معامله کرده‌اند مورد توجه دولت نیست ودولت نمی‌تواند قبول بکند. میراشرافی- اصلاح بشود دست اول و الان هم مالکند.
نایب رئیس- فعلا یک پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود و این پیشنهاد را اصلاح بکنید بعد رای گرفته می‌شود. (پیشنهاد آقای عمیدی نوری بشرح ذیل خوانده شد) پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل اضافه شود: تبصره: آرای هیئت حل اختلاف مذکور در ماده ۱۴ قانون توسعه معابر فقط قابل تجدید نظر در دادگاه استان خواهد بود که رای صادر قطعی و قابل اجرا می‌باشد.
نایب رئیس- آقای عمیدی نوری.
عمیدی نوری- موضوع لایحه به نحوی که نمایندگان محترم توجه دارند مربوط بیک خیابان سومی است با یک عرضی که ۴۰۰ متر می‌شود و طولی که پنج و شش کیلومتر است (میراشرافی: ۱۵ کیلومتر است) بقول آقا ۱۵ کیلومتر که بنده نمی‌دانستم بنابراین آقایان توجه بفرمایند بموضوع حقوقی از مردم که در ۱۵ کیلومتر طول و در عرض ۴۰۰ متر خیابان است و دویست مترش هم تحت تاثیر حق تشرف درمیآید بنابراین تصدیق خواهید فرمود بر اینکه اختلافات قابل توجه و مهمی از نظر حقوقی مردم شهر تهران و یا افراد ملت ایران با شهرداری قطعا در این بین ایجاد خواهد شد و بهمین جهت مجلس شورای ملی که مرکز عدالت است و می‌خواهد حمایت بکند از عدالت و حفظ حقوق ملت ایران را می‌خواهد بکند باید یک فکری بکند، فکر صحیح و عادلانه و این اختلافی که بین مردم وشهرداری پیش می‌آید بیک نحو صحیح و سریعتری حل بکند در این لایحه بطوریکه آقایان ملاحظه فرمودند تبصره‌هایی پیشنهاد کرده‌اند که مرجع رسیدگی بهر گونه اختلافاتی که در اجرای این ماده واحده بین اشخاص یا شخصیتهای حقوقی و شهرداری تهران حاصل بشود منحصرا هیئت حل اختلاف مذکور در ماده ۱۴ قانون توسعه معابر مصوب تیر ۳۲۰ خواهد بود بنابراین آمده‌اند و فکر کرده‌اند یک همچو مرجعی برایش معین کرده‌اند حالا ما ببینیم که این مرجع کیست؟ در حال حاضر این مرجع بچه شکلی در خارج تشکیل است و آیا یک چنین مرجعی رأی منحصر و بدون اعتراض و واخواهی بدهد این وافی به استحقاق و استحفاظ حقوق مردم هست یا نه؟ بحث بنده مربوط باین است ماده ۱۴ قانون توسعه معابر مصوب تیر ۳۲۰ را بنده حالا می‌خوانم مرجع حل اختلافاتی که ممکن است در اجرای مقررات این قانون بین شهرداری واشخاص حاصل بشود هیئت سه نفری خواهد بود مرکب از یک نفر نماینده انجمن شهرداری که برأی مخفی از طرف انجمن انتخاب می‌شود. یک نفر دادرس از طرف وزارت دادگستری یکنفر از طرف وزارت کشور و رأی هیئت مزبور باکثریت قاطع وغیر قابل واخواهی خواهد بود بنابراین آقایان توجه بفرمایید میلیاردها حقوق مردم در یک هیئت سه نفری باید رسیدگی بشود که رأیش غیر قابل واخواهی و قابل اجرا هم هست پس یک محکمه، یک مرحله‌ای برای میلیاردها حق مردم قائل شده‌ایم در حالیکه ما در مملکتی زندگی می‌کنیم که اگر کسی صد تومان دعوا داشت بدادگاه صلح مراجعه می‌کند از دادگاه صلح باستیناف میرودواگر پنجهزار ریال ببالا بشود تمیز هم دارد یعنی برای پانصد تومان دعوا در این مملکت ما در سه مرحله رسیدگی می‌کنیم ابتدائی، استیناف و تمیز و امروز هم معتقد هستیم که قوه قضائیه ما شایسته رسیدگی و احقاق حقوق مردم هست قوانینش هم وافی و محکم است اما اینجا آمدیم یک مرجع بدون واخواهی قائل شدیم بعنوان حل اختلاف حالا ببینیم این مرجع حل اختلاف با این کیفیتی که اینجا هست در حال حاضر قابل وجود هست یا نیست؟
بنده عرض می‌کنم که نیست برای اینکه این سه نفر یک نفرش را باید انجمن شهر با رأی مخفی انتخاب بکند و آقایان توجه دارند که در حال حاضر تهران متأسفانه بعد از یکسال که ما بحق می‌کنیم که بایستی کار مردم را بمردم بدهیم وانجمنهای شهر تشکیل بشود هنوز صحبتی از تشکیل انجمن شهر تهران نیست و بنده تصور می‌کنم که این قانون هم که اجرا شد و گذشت شاید یک سال دیگر ما انجمن شهری در تهران نداشته باشیم در اینصورت خواهید فرمود پس این هیئت حل اختلاف چه جوری تشکیل می‌شود الان تشریف می‌برید در شهرداری می‌بینید که این هیئت اختلاف تشکیل است اما چه جور تشکیل است دو تا عضو وزارت کشور نشسته‌اند با یک قاضی، اینجا هم گفته هم رأی اکثریت قاطع است خوب آقایان وقتی که شما یک هیئت حل اختلاف دارید که دو عضوش از وزارت کشور است این برخلاف قانون است چون در قانون گفته برأی مخفی عضو انجمن شهر باشد ولی اینجا دو نفر از اعضای وزارت کشور نشسته‌است واین هیئت حل اختلاف غیرقانونی است برای اینکه راست است که وزارت کشور ممکنست قائم مقام انجمن شهر باشد در حالی که انجمن شهر نیست اما یک همچو عمل قضائی را آقایان حقوقدانها در اینجا تشریف دارند میدانند که وزارت کشور نمی‌تواند در مورد رأی مخفی جانشین یک عضو در یک مرجع قضائی و رفع اختلاف باشد حالا امدیم اینکار را کرد (نقابت: مخفیانه معرفی می‌کنند) مسلم هم شد به فرمایش جناب آقای نقابت پس جناب آقای وزیر کشور ما مواجه هستیم با یک هیئت حل اختلافی که دو تا عضوش از وزارت کشور است و یکیش قاضی و رأی اکثریت هم قاطع است بنابراین حقوق مردم در جائی باید رسیدگی بشود که خود مدعی رأی می‌دهد بنده نمیدانم که رأی مدعی آیا ممکن است بجای رأی قضائی قابل اجرا وقابل احترام تلقی بشود برای اینکه این مشکل را حل کنیم پیشنهادی کردم و تمنا می‌کنم از جناب آقای وزیر کشور که واقعا مرد منصفی هستند و بپیشنهادها هم توجه می‌کنند باین پیشنهاد هم توجه کنند که لااقل حالا که شما هیئت حل اختلاف باین شکل دارید و می‌خواهید اختلافات را به آنجا رجوع کنید یک مرحله حق استیناف یعنی تجدید نظر بدهید برای آرائی که هیئت حل اختلاف می‌دهد فقط حق تجدید نظر بدهید به دادگاههای استان خودشان که یک دادگاه قضائی هست و قاضی اش بموجب قوانین این مملکت تعیین شده‌است که اگر اتفاقا اشتباهی شد و یا ظلمی شد و یا دادگاهی که دو نفراز اعضایش مال مدعی است رأی بر علیه کسی داد لااقل یک دفعه رسیدگی شده باشدو آنوقت رأیی که دادگاه استان داد قطعی و قابل اجرا باشد اینست که بنده در پیشنهادم نوشته‌ام یک تبصره اضافه شود آراء هیئت حل اختلاف فقط در دادگاه استان قابل تجدید نظر می‌باشد و رأی صادره قطعی و قابل اجرا می‌باشد (صفاری: ولی مانع عملیات اجرائی نشود) این را بنده موافقم که مانع عملیات اجرائی نشود برای اینکه مشکلی که جناب آقای صفاری فرمودند رفع بشود و جلوی پیشرفت کار را نگیرد هیئت حل اختلاف رأیش را که داد همانطور که فرمودند اجرا بشود و بنده اضافه می‌کنم دادگاه استان مقام تجدید نظر باشد و خارج از نوبت رسیدگی کند که تکلیف حقوق مردم روشن بشود (مشایخی: فقط در مورد قیمت و سایر اختلافات خیر) بسیار خوب بنده اینرا هم موافقم در اصلش موافقت بفرمایید من با این اصلاحات موافقم که یک کاری کنیم که این رأیی که صادر می‌شود عادلانه باشد (دکتر مشیرفاطمی: دو تا قاضی بگذارید)
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور – عرض کنم فرمایشاتی که آقای عمیدی نوری فرمودند در وهله اول بنظر بنده رسید اگر اینکار را آنطور که ایشان پیشنهاد فرمودند بخواهیم باین صورت عمل کنیم اینراه را باید بگوییم کشیده نشود بعد فرمودند که با یک تغییراتی این پیشنهاد را بدهند که مانع اجرا وکشیده شدن راه نشود اما بنده می‌خواهم عرض کنم که یک قانونی که شما برای یک کاری میگذردانید اگر بخواهید تمام قوانین را که مربوط بآن می‌شود اصلاح بفرمایید باین صورت کار مجلس بپایان نمی‌رسد شما یک قانونی دارید که تکلیف کار را تعیین کرده حالا ضمن یک مسئله دیگر می‌خواهید مفاد آن قانونی را تغییر بدهید این بنظر بنده مصلحت نیست در قانون توسعه معابر یک معایبی هست که از آن جمله وقتی بنده مطالعه کردم این است که ما در قانون توسعه معابر میگوییم که اگر شهرداری بخواهد در یک جائی میدانی، خیابانی احداث بکند اینجور واینجور بکند الان وضعیت دنیا و شهر تغییر کرده راجع بلوله کشی راجع بکابل کشی راجع بتأسیس ادرارگاه راجع بهیچکدام اینها در قانون توسعه معابر اسمی برده نشده‌است و این قانون توسعه معابر اصولا یک اصلاحاتی لازم دارد که ما مشغول هستیم بیاوریم بمجلس نظریات جنابعالی را بنده آنجا تامین می‌کنم و قول می‌دهم که این اصلاحات را قبل از پنج روز بنده بیاورم بمجلس اما این را داخل این کار نکنید و مخلوط نفرمایید یک قانون موجودی داریم که استناد کرده‌ایم مطابق آن عمل خواهیم کرد اینست که بنظر بنده بهتر است که پس بگیرید و اگر پس نمی‌گیرید رای بگیرند هر چه مجلس دستور فرمود بنده حاضر هستم.
نایب رئیس- آقای کریمی مخالفید؟
کریمی – نخیر.
نایب رئیس- آقای دولت آبادی مخالفید؟ بفرمایید.
دولت آبادی- بنده همین جا یک کلمه عرض می‌کنم در قانون توسعه معابر که جناب آقای عمیدی نوری متذکر شدند که بجای نماینده انجمن شهر از طرف وزارت کشور یکنفر تعیین می‌شود این در قانون تصریح شده مادام که انجمن شهر تعیین نشده‌است نمایندگی او بقوت خود باقی است. عمیدی نوری- بنده اضافه کردم آن اصلاح را
مشایخی – بنده توضیحی دارم.
نایب رئیس- فقط یک نفرمی‌تواند حرف بزند باید رای بگیریم.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای پورسرتیپ
۹- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای پورسرتیپ.
پورسرتیپ – اجازه می‌فرمایید؟
نایب رئیس- بفرمایید.
پورسرتیپ- بنده سؤالی از وزارت دارایی کرده‌ام که آقای رضوی شیوا آنزمین خوار کبیر تا الان چقدر مالیات داده‌است؟
- بقیه مذاکره در ماده واحده مربوط بجاده سوم تهران – تجریش
۱۰- بقیه مذاکره در ماده واحده مربوط بجاده سوم تهران – تجریش
نایب رئیس- سؤال بسیار صحیحی است حالا پیشنهاد اصلاح شده آقای عمیدی نوری قرائت می‌شود و بعد رای می‌گیریم. (بشرح زیر خوانده شد):
- تبصره ۴- آرای هیئت حل اختلاف فقط در دادگاه استان قابل تجدید نظر می‌باشد که خارج از نوبت رسیدگی شود رای صادره قطعی و قابل اجرا است.
مشایخی – بنده با اصلاحش مخالفم اصلاح هم قابل بحث است.
نایب رئیس- خوب آقایانیکه مخالفند رای ندهند چون اعلام رای شده‌است دیگر صحبت نمی‌شود کرد رای می‌گیریم بپیشنهاد آقای عمیدی نوری آقایان موافقین قیام فرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد.
عمیدی نوری- قاعده این بود که یک قدری تامل می‌فرمودید تا آقایان متوجه موضوع می‌شدند.
نایب رئیس- پیشنهاد آقای سعید مهدوی با اصلاحی که شده دومرتبه قرائت می‌شود بعد رای می‌گیریم. (بشرح زیر خوانده شد)
- دولت مکلف است در مقابل زمینهاییکه از طرف دولت بافسران و کارمندان دولت بافسران وکارمندان دولت واگذار نموده و فعلا هم در تصرف آنها می‌باشد چنانچه در مسیر خیابان جدیدالتأسیس واقع شود از زمینهای مجاور یا محل دیگری که مالک می‌باشد جبران نماید. سعیدمهدوی
نایب رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا سه تا پیشنهاد از آقای شوشتری مانده که قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد): اینجانب پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل بقانون اضافه شود. در احداث خیابان شهرداری تهران و یوسف آباد و نماینده ارتش و وزارت کشور متفقا تشریک مساعی کرده و پس از تصویب هیئت مزبور شروع بعمل شود (نمایندگان: پس گرفتند، وارد نیست).
نایب رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- بانک ساختمانی و یوسف آباد ایجاد خیابانهایی کرده‌اند ارتش در عباس آباد خیابانهایی ایجاد کرده‌اند ارتش در عباس آباد خیابانهایی ایجاد کرده یک خیابان چهل متری و یک خیابان بیست متری اگر این خیابانها بدون تشریک مساعی شهرداری تهران، یوسف آباد و نماینده ارتش و نماینده وزارت کشور عمل بشود یک صورت کج و معوجی پیدا می‌کند من پیشنهاد کردم و خواستم تذکر بدهم که باید دعوت بشود از شهرداری تهران و یوسف آباد و یک طوری عمل بکنید که بعد بین قشون و شهرداری در عباس آباد اختلافی پیدا نشود خیابان بصورت زیبائی باشد از این جهت لازم دیدم که این تذکر را بدهم پیشنهادم را هم پس گرفتم.
نایب رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
- نظر بجلوگیری از خسارت آتی مردم شهرداری تهران مکلف است در مدتت ۶ ماه مسیر کلیه خیابانهای شمالی که بطرف شمیرانات می‌رود علامت گذاری نماید تا مردم متوجه باشند در آن مسیر ساختمان ننمایند. شوشتری.
نایب رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- مردم آقا بعضیها اصلا متوجه نیستند رفته‌اند به یک ثمن بخسی یک جائی پول قرض کرده‌اند زحمتد کشیده‌اند ساختمان می‌کنند امروز قانون می‌آید و مردم مواجه با این بدبختی می‌شوند بنده از آقای وزیر کشور استدعا دارم با شهرداری مذاکره کنند تمام این خیابانهایی که مثل امیرآباد مثل سایر قسمتهایی که بقسمت شمیرانات می‌رود از الان تا شش ماه علامت بگذارند تا مردم ساده نروند آنجا ساختمان بکنند وبعد دچار خسرات بشوند فقط و فقط نظرم این بود واین عمل چه اشکالی دارد که بشود. وزیر کشور- بنده بعنوان تذکر قبول می‌کنم.
نایب رئیس- بسیار خوب پیشنهاد آخری قرائت می‌شود. (بشرح زیر خوانده شد)
- این جانب پیشنهاد می‌کنم برای عمران و آبادی دو طرف خیابان صدی سی درآمد حاصله بمصرف تنقیه قنوات مشرف به این اراضی برسد. شوشتری.
نمایندگان- پیشنهاد خرج است.
نایب رئیس- آقای شوشتری.
شوشتری- اجازه بفرمایید در تهران جناب آقای وزیر کشور الان موضوع لوله کشی در چند جا که لوله‌ها سوراخ شد و خانه‌های مردم خراب شد دولت و شهرداری باید باین جزئیات توجه کنند ۷۸ رشته قنات دایر در تهران داریم وقت طول می‌کشد والا اگر می‌خواهید بنده پنجاه تایش را اسم ببرم (دکتر افشار: نخیر نفرمایید) آقای دکتر افشار بنده هیچوقت بین بیانات آقا حرفی نمی‌زنم من آنچه می‌گویم شماها با شوخی تلقی می‌کنید (صحیح است) آقا تهران صد و هشتاد و خورده‌ای مجاری بایره دارد قنوات بایره دارد شما هر وقت بخواهید می‌توانید از این قنوات آب تهیه کنید بنده پیشنهاد کردم سی درصد از عواید حاصله از حق تشرف و فروش این اراضی بمصرف تنقیه و میله گیری (خنده نمایندگان) آقایان نخندید هر چه خیابانها بیشتر بالا برود تهران دارد بزرگتر می‌شود ممکن است یک روزی بجهات فنی (مهندس اردبیلی: در عوض شهرستانها خراب می‌شود) هیچ مربوط بشهرستانها بود آقای مهندس اردبیلی (مهندس اردبیلی: خیلی هم مربوط بود) آقا ممکن است بجهات فنی ۶ ماه لوله کشی را توقف بدهید برای تعمیرش برای اشکالش آیا در آنصورت باید تهرن یکدفعه بی آب بماند؟ این خیابانی که درست می‌کنید یکدفعه بی آب بماند بنده پیشنهاد کردم که صدی سی از کل درآمد باید بمصرف تنقیه و بالا بردن پیشکار قنوات بشود. یعنی قنوات موقوفه‌است مثل قنات مهرگرد، قنات سپهدار، قنات مسجد سپهسالار، قنات حاج علیرضا، قنات ناصری و امثال آنها چه مانعی دارد برسد شما برای تهران فکر کنید واین قنواتی که مشرف باین خیابان است پیشکارش بالا برود برای شهر تهران بعد که انشاءالله لوله کشی شد این آبها بمصرف زیبائی شهر و درختکاری خیابانها برسد از این جهت پیشنهاد کردم می‌خواهید قبول کنید می‌خواهید نکنید.
نایب رئیس- آقای وزیر کشور.
وزیر کشور- عرض کنم این موضوع جزو وظایف شهرداری است تامین آب تهران یک امر محرز و مسلمی است استدعا می‌کنم که پس بگیرید.
شوشتری- پس گرفتم.
نایب رئیس- رای می‌گیریم باصل لایحه با اصلاحاتی که شده آقایانیکه با این لایحه خیابان سوم تهران بشمیران موافق هستند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بمجلس سنا فرستاده می‌شود. آقای وزیر کشور.
وزیر کشور – بنده از لطف آقایان خیلی تشکر می‌کنم.
- تعیین موقع ودستور جلسه بعد – ختم جلسه
۱۱- تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه.
نایب رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز یکشنبه ساعت ۹ صبح و لایحه شورای کشاورزی جزو دستور است.
(۲۵ دقیقه بعد از ظهر مجلس ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی – اردلان