مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ اسفند ۱۳۳۳ نشست ۹۸
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۴
سال یازدهم
شماره مسلسل
دوره هجدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۸
جلسه: ۹۸
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سهشنبه دهم اسفند ماه ۱۳۳۳
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورتمجلس
۲- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای نقابت.
۳- بقیه مذاکره و تصویب طرح پیشنهادی راجع به تمدید رسیدگی کمیسیونهای مشترک مجلسین به لوایح ناشیه از اختیارات آقای دکتر مصدق.
۴- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون نظام راجع به آموزشگاه افسریاری
۵- اخذ رأی و تصویب طرح راجع به دریافت عوارض از معاملات ثبتی جهت شیروخورشید سرخ
۶- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه اعتبار سال ۱۳۳۳ وزارت کشور و ارجاع به مجلس سنا
۷- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به ۱۰۵ فقره مستمریات و ارجاع به مجلس سنا
۸- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار اضافی وزارت دادگستری و ارجاع به مجلس سنا
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه استخدام استادان خارجی جهت دانشکدههای شهرستانها
۱۰- قرائت گزارش کمیسیون اقتصاد ملی راجع به آزادی تجارت خارجی ایران
۱۱- اخذ رأی و تصویب یک فوریت گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه استخدام استادان خارجی دانشکدههای شهرستانها
۱۲- بیانات آقای رئیس در مورد انتقال مجلس سنا به کاخ جدید- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورتمجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه پیش قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان: خزیمه علم. نصیری. سلطانی. اکبر. کدیور. امیرتیمور کلالی. سعیدی- محمود ذوالفقاری مصطفی ذوالفقاری. دکتر وکیل. پیراسته. خرازی. محمودی. پورسرتیپ. دکتر سعید حکمت. عباسی. بزرگ ابراهیمی. میراشرافی. صدقی.
غائبین بیاجازه- آقایان: اریه. اعظم زنگه. کی نژاد. کیکاوسی.
دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه- آقایان: بزرگنیا. فرید اراکی. حمیدیه. پناهی. ثقةالاسلامی. تجدد. شوشتری. دولتشاهی. تفضلی. مهدی شاهرخشاهی. کاشانی. افشار صادقی. دکتر حمزوی. مسعودی. معینزاده. خاکباز. حائریزاده. غضنفری. دکتر افشار. دکتر پیرنیا.
دیرآمدگان و زودرفتگان بیاجازه- آقایان: دکتر آهی. بوداغیان. عبدالمجید بختیار. عاملی. کاشانیان. ارباب. دهقان. دکتر شاهکار
رئیس- نسبت به صورتمجلس نظری نیست؟ آقای شوشتری
شوشتری- بسماللهالرحمنالرحیم. بنده با اینکه مقام محترم ریاست اجازه فرموده بودند که استراحت کنم و حقاً هم باید استراحت کنم و الان تب دارم برای اینکه بعضی از روزنامهها مطالبی منتشر کردند که منطبق با حقیقت نیست و خلاف واقع است به عنوان تصحیح صورتمجلس عرض میکنم. اولاً و اصلاً بنده عادت ندارم یک کلمه اسائه ادب در مجلس یا جای دیگر بکنم و دیگر همانطور که جناب آقای رئیس در جلسه پریروز فرمودند مجلس جای بحث و انتقاد و اظهارنظر است اما بدون اینکه وارد اغراض شخصی و موهن و تشنج کننده مملکت بشوند هر حرفی هم به جای خودش باید محفوظ باشد و با حقیقت تطبیق کند این که بعضی از روزنامهها نوشتند و رادیوی دولتی گفت که امر جناب الرئیس بخروج الشوشتری عن المجلس جناب رئیس فرمودند که شوشتری باید از مجلس خارج شود در این صورتمجلس رسمیمجلس چنین چیزی نیست و این حرف دروغ است، این افتر است و این جزء افتراهایی است که برای تشنج مملکت یک عده دارند میگویند به همین جهت آمدم این مطلب را عرض کنم.
رئیس- مکرر بنده گفتهام صورت مذاکرات مجلس ملاک نطق و بیانات آقایان نمایندگان است (صحیح است) و الّا روزنامهها آنچه مینویسند اغلب منطبق با صورتمجلس شاید نباشد. آنچه در صورت مذاکرات مجلس نوشته میشود همان ملاک و مدرک مذاکرات مجلس است. آقای نقابت.
نقابت- عرض کنم. البته ملاک مذاکرات در مجلس شورای ملی آنهایی است که در صورتمجلس درج شده ولیکن در قانون مطبوعات و قانون اساسی مقرر است که جراید حق تحریف و تغییر مطالب را ندارند (صحیح است) همین طور که آقای شوشتری تذکر دادند یک جمله هم در جراید نسبت به بنده مخصوصاً در روزنامه کیهان نوشته است که آقای رئیس به بنده تشر زدند در صورتی که همه میدانند که بنده بسیار ساکت و آرام هستم و هیچوقت هم بر خلاف مقررات اقدامینمیکنم و هیچ وقت جناب آقای رئیس نسبت به بنده بیتفاتی نکردهاند.
قنات آبادی- تشر آقای رئیس که عیبی ندارد.
رئیس- بنده امیدوارم آقایان همیشه رعایت نظم مجلس را بفرمایند و دقت بفرمایند که نظم جلسه رعایت شود تا کارهای مملکتی از پیش برود. آقای کریمی
کریمی- در بین بیانات آقای بهبهانی در جلسه پریروز یک مطلبی گفته شد که اکثریت ابستروکسیون کردند خواستم عرض کنم که اکثریت ابستروکسیون نکردند. بعضی از آقایان نمایندگان وقتی دیدند بعضی از مطالب برخلاف حق و حقیقت است طاقت شنیدین آن را نیاوردند و از جلسه به عنوان استراحت خارج شدند و این از جلسه خارج شدن به هیچوجه جنبه ابستروکسیون نداشت و بعد هم در عرایض بنده یک مطلبی اشتباهی نوشته شده بنده گفتم این عملیاتی که بر علیه اخلالگران انجام شده است با مسئولیت شخص سپهبد زاهدی است و اوست که مسئول است نه با نظر ایشان یک کلمه با نظر ایشان اشتباهی درج شده است
رئیس- آقای مهندس جفرودی
جفرودی- در صورتجلسه ذکر شده است که جناب آقای نقابت راجع به شکستن سد گلپایگان از بنده سؤالی کردهاند و بنده تکذیب کردم این مطلب صحیح است که به هیچوجه به سد گلپایگان صدمهای نرسیده است و روزنامه اطلاعات همانطور که رویهاش است اخبار را جعل میکند و دروغ منتشر میکند.
رئیس- آقای امامی
امامی- در عرایض جلسه گذشته من در صورتمجلس یک جملهای نوشته شده که عرض کردم خدا لعنت کند دروغگو را در صورتی که بنده عرض کردم انشاءالله در این مکان مقدس هیچوقت نمایندگان محترم دروغ نخواهند گفت
رئیس- اصلاح خواهد شد دیگر نظری نسبت به صورتمجلس نیست؟ (گفته شد- خیر) صورتمجلس تصویب شد. امروز روز سؤالات است و اتفاقاً چند نفر از آقایان نمایندگان که سؤال کردهاند تشریف ندارند آقای بوشهری به واسطه کسالت حاضر نیستند همینطور آقای میراشرافی و آقای آقاسید احمد صفایی و آقای کریمیهم سؤالشان میماند برای جلسه بعد چون آقای وزیر راه در تهران نیستند و میل دارند خود آقای وزیر راه جواب سؤالشان را بدهند. بنابراین اگر موافقت میفرمایید وارد دستور شویم (صحیح است)
شوشتری- اگر موافقت بفرمایید همان پنجشنبهها را به سؤالات اختصاص بدهید.
رئیس- یک جلسه در میان خیلی خوب است معهذا بسته به رأی خود آقایان است.
۲- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای نقابت
رئیس- آقای نقابت
نقابت- سؤالی که تقدیم مقام ریاست میکنم راجع به شایعه پرداخت ۲۵ میلیون از طرف وزارت دارایی به چند نفر دلال وزارت دارایی که قرارداد سیصد هزار تومان رشوه بستهاند. البته موضوع آن طوری که شنیدهام صحیح نیست ولی برای کشف حقیقت این سؤال را تقدیم میکنم.
رئیس- برای اینکه سابقه نشود سؤالات را همیشه از جای خودتان بفرمایید.
۳- بقیه مذاکره و تصویب طرح پیشنهادی راجع به تمدید مدت رسیدگی کمیسیونهای مشترک مجلسین به لوایح ناشیه از اختیارات آقای دکتر مصدق
رئیس- در جلسه قبل آقای قنات آبادی پیشنهادی در طرح تمدید مدت کمیسیونهای مشترک دادند و توضیح هم دادند و کسی هم که مخالف بود صحبت کرد. ایشان در پیشنهادشان تقاضا کرده بودند که قانون مطبوعات که از کمیسیون گذشت در اولین فرصت در مجلس مطرح شود (صحیح است) حالا پیشنهاد آقای قنات آبادی مجدداً قرائت میشود و رأی میگیریم.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم لایحه مربوط به مطبوعات پس از تصویب کمیسیون مشترک مجلسین بلافاصله برای تصویب نهایی در مجلس مطرح گردد. قنات آبادی
رئیس- رأی میگیریم. آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند (اغلب برخاستند) تصویب شد
عبدالصاحب صفایی- همه باید در مجلس تصویب شود
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت میشود.
(به شرح زیر خوانده شد)
پیشنهاد میکنم تبصره ذیل به طرح تمدید اختیارات کمیسیونهای مشترک مجلسین اضافه شود:
تبصره- مصوبات ناشی از اختیارات آقای دکتر مصدق که الغا و ارجاع به کمیسیونهای مشترک مجلسین شد. آنچه را که مخالف با قوائد اسلام و قوانین مدنی و مغایر با تساوی حقوق افراد با دولتها در برابر قوانین موضوعه است به هیچ عنوان اعتبار قانونی نداشته و نخواهد داشت. ارباب
رئیس- آقای ارباب
ارباب- این پیشنهاد بنده توضیح واضحات است یعنی یک چیزی است که در قانون اساسی و تمام قوانینی که باید در این کشور اعتبار اجرایی داشته باشد مصرح است اما متأسفانه در این کمیسیونهای مشترک مجلسین که حقیقت هم صرف وقت میکنند و زحمت میکشند گاهی توجه به جزئیات امر نمیشود یک چیزهایی تصویب میشود که مشکل را مشکلتر میکند (بعضی از نمایندگان- یعنی چه؟) الان عرض میکنم و تقاضا میکنم آقایان لطفاً منت به بنده بگذارند و به عرایض بنده توجه کنند این یک موضوعی است که مربوط به حوزه انتخابیه تمام آقایان است و بنده نظر خاصی ندارم و موضوعی را که من باب مثال اینجا عرض میکنم منظورم تهران نیست منظورم نه تهران است نه اطراف تهران یک دفعه دیگر عرض میکنم منظور بنده تهران نیست مربوط به ولایات است یکی از قوانین یا یکی از مصوبات آقای دکترمصدق این است که در ولایات از شعاع چند کیلومتری اراضی را دولتها ثبت بدهد یا اینکه دولتها پس از اینکه ثبت دادند اگر معترض داشت یا کسی ادعا داشت که مالک است برود در دادگاهها پس از اینکه در دادگاهها حقش مسلم و ثابت شد آن وقت میآید قسمتی را که دولت فروخته پولش را بگیرد در حالی که این اصل صحیح نیست و از اخبار ائمه طاهرین است که من احیا رضاً میتاً فهی له (داراب- حق جامعه بر افراد مقدم است) این صحیح است من صحبت از حق افراد نمیکنم من مخصوصاً دارم صحبت از حق جامعه میکنم حق فرد را بگذارید زیر پا حق اجتماع را حفظ کنید غیر از این هم نکنید تذکر بنده هم همین است قوانین مدنی ما تصریح دارد که اگر یک جایی را هم احیا کردید حیازت کردند قنات جاری کردند شما که این اقدامات را کردید حق دارید ثبت بدهید همانطور هم دولت هر کجا این اقدامات را کرد مثل کوی نارمک که اخیراً اقدامات کرده ثبت میدهند این حق دولت است اما نه اینکه هر جایی در ولایات که مردم بایستی احداث مزرعه بکنند احداث قنات کنند حق اجتماع است که هر کس روی اراضی موات عمل عمرانی کرد او حق دارد دولت میگوید قبل از اینکه من نه این دولت دولتها میگویند قبل از اینکه من این اقدامات را بکنم بدون اینکه کوچکترین اقدام عمرانی کرده باشم من حق دارم ثبت بدهم اما آقای داراب این جا قانون برای مملکت میگذرد نه برای فرد و یک نفر و چند نفر
رئیس- شما توضیحتان را بدهید
ارباب- الان مختصر میکنم بنده نظر خاصی ندارم در مقدمه عرایضم هم عرض کردم و منظور من اطراف تهران نیست برای کشور است قوانینی که در کمیسیونها میگذرد یا در مجلس برای تمام کشور است برای شخص نیست عرض بنده این است که هر کس اقدام عمرانی کرد خواه دولت خواه مردم مطابق قوانین اسلام و مطابق قوانین مدنی که نسخ نشده او حق دارد ثبت بدهد نه یک کسی که هیچ اقدامی نکرده این حق برایش مقدم باشد ولی آن کسی که اقدامات عمرانی کرده او حق نداشته باشد و دولت مثلاً حق داشته باشد عرض بنده این است که تمام مردم و دولت بایستی در برابر قانون مساوی و متساویالحقوق باشند غرض این است حالا میل دارید تصویب کنید میل دارید تصویب نکنید بنده وظیفهای داشتم که عمل کردم و پیشنهاد دادم و توضیح هم عرض کردم باز هم عرض میکنم که دولت و افراد در برابر قانون باید مساوی باشند نه اینکه یک حقی از ملت سلب شود و برای دولت یک حقی ایجاد شود این را خواهش میکنم آقایان دقت بفرمایند و توجه کنند بنده برای ولایات عرض کردم و با آقایان است که تصمیم مقتضی اتخاذ کنند.
رئیس- آقای صفایی
صفایی- بنده نوبتم را میدهم به آقای صارمی، آقای صارمی توضیح میدهند
رئیس- ایشان سوم هستند نمیشود. بفرمایید
صفایی- آقای ارباب یک پیشنهادی دادهاند و یک توضیحاتی دادند پیشنهادشان تأیید قانون اساسی است و این سابقه ندارد که به عنوان پیشنهاد در مجلس شورای ملی مطرح بشود (ارباب- برای اینکه خلافش در کمیسیونها تصویب میشود) هیچ مادهای هیچ طرحی هیچ پیشنهاد و تبصرهای که برخلاف قانون اساسی و خلاف قانون شرع باشد قانونیت ندارد (صحیح است) (ارباب- مقصود بنده هم تأیید همین مطلب بود) و هیچ احتیاجی بپیشنهاد نیست بنابراین این پیشنهاد چون تحصیل حاصل است و هیچ چیزی برخلاف شرع اسلام و قانون اساسی در مجلس شورای ملی تصویب نخواهد شد بنابراین خواهش میکنم که پس بگیرند.
ارباب- چون تصریح شد که هر قانونی که خلاف قانون شرع و قانون اساسی باشد قانونیت ندارد و منظور بنده هم همین بود پس میگیرم.
رئیس- بسیار خوب پیشنهاد دیگری قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد مینمایم جمله: لوایحی که باین ترتیب مورد اصلاح و تصویب کمیسیون مشترک قرار میگیرد بدین نحو تغییر داده شود: لوایحی که بدین ترتیب در حدود مواد و اصول لوایح اصلی مورد اصلاح و تصویب کمیسیون مشترک قرار میگیرد. صادق نراقی
رئیس- این همان پیشنهاد آقای عمیدی نوری است تقریباً حالا اگر توضیحی دارید بدهید.
صادق نراقی- عرض کنم که آقای صفایی هم قبلاً تذکر داده بودند که کمیسیونها منحرف از آن اختیارات خودشان شدهاند بنده اسمش را انحراف نمیگذارم ولیکن
به عقیده بنده از کلمه اصلاح بیش از آنچه که باید استفاده شده یعنی کلمه را بسط دادهاند اول هم از کمیسیون مشترک قوانین دارایی شروع شده است کمیسیون مشترک دارایی خواستند که یک قانونی را بگذرانند روی این اصل آمدند و این اختیارات را زیاد بسط دادند به جای اینکه در حدود لوایح رسیدگی بکنند آمدند یک قانون جدید نوشتند با اینکه بنده به صورتمجلس که نگاه میکنم (داراب- کدام قانون اینطور است؟) قانون مالیات بر درآمد که مطرح است غیر از لایحه اصلی است و در سایر کمیسیونها هم که بنده خودم بودم در کمیسیون کشاورزی و غیره همین کار را کردیم بنده به صورت جلسات که نگاه کردم چون صورت جلسات علنی خودش تفسیر قانون است یعنی وقتی که دقت در صورت جلسات مجلس میشود بیانات آقایان خودش یک تفسیری است بنده در اینجا که نگاه کردم تصویب این لایحه اختیار کمیسیونها دو سه مرحله دارد که این صورتمجلس الان در جیب بنده است اولاً یک پیشنهادی آقایان کرده بودند که لوایح مصوبه آقای دکتر مصدق بکلی ملغی است چون خلاف قانون اساسی است بعد آمدیم و گفتیم که یک لوایحی است مورد استفاده دولت است و مفید هم شناخته میشود پس بنابراین یک قراری بگذاریم که دولت بیاورد در کمیسیونها و اگر مورد تصویب قرار گرفت قابل اجراست ضمناً گفتیم چون حقوق مکتسبهای اشخاص پیدا میکنند برای اینکه آن حقوق مکتسبه از دست نرفته باشد این پیشنهاد را میکنیم بنابراین حقی به کمیسیونها دادیم در حدود لوایح بود و برای اینکه حقوق مکتسبه افراد از بین نرفته باشد پس دیگر حق ندارند که قانون جدیدی بنویسند چون در قوانین جدید هر فردی از افراد نمایندگان مجلس شورای ملی حق دارند که به آنها رسیدگی کنند باید مراحل اولی را طی کند در مجلس بیاید یک شوری یا دو شوری به کمیسیونهای مربوطه برود کمیسیونها حلاجی میکنند رأی نهایی هم با مجلس شورای ملی است با اینکه در این لوایح یک مرحله حذف میشود یعنی کمیسیون وقتی تصویب کرد اجرا میشود بنده خواستم در اینجا بگویم که این اصلاح را محدود بکنیم در حدود همان لوایح که به کمیسیونها ارجاع شده نه اینکه بیایند یک لایحه پنج مادهای را یک قانون ۵۰ مادهای بکنند بنده منظورم این است که کلمه اصلاح که به طور اعم گرفته شده به طور کلی قوانین جدیدی در کمیسیونها نوشته شده اینکار را کنار بگذارند از اصلاح مفهوم حقیقیش که تطبیق میکند با صورت جلسات مجلس و با تطبیق آنها از این ماده واحده استفاده بکنند بنده نظرم این بود و الّا غیر از این باشد حقوق نمایندگان مجلس تضییع میشود
رئیس- چون مشابه این پیشنهاد رد شده است نمیشود به آن رأی گرفت
نراقی- یک توضیح باقی میماند یک توضیح کوچکی است
رئیس- نمیشود رأی گرفت چون مشابهش مال آقای عمیدی نوری رد شده است
نراقی- اجازه بفرمایید تفاوتی که پیشنهاد بنده با پیشنهاد جناب آقای عمیدی نوری داشت این بود که آقای عمیدی نوری پیشنهاد فرموده بودند که آن قسمتی از لوایح که تصویب میشود و مغایر با لوایح اصلی است بیاید اینجا (صحیح است) این را بنده فکر میکنم اشکال داشته باشد فرض بکنید که ۴۰ ماده قانون در کمیسیون گذشته است فرض کنید ده ماده تطبیق میکند باقی تطبیق نمیکند این را که نمیشود تجزیه کرد این است تمنا میکنم جنابعالی هم خوب است پیشنهاد بنده را قبول بفرمایید که کلمه اصلاح را محدود بکنیم (عمیدی- پیشنهادتان را بخوانید (صارمی- رد شده مشابه این پیشنهاد)
رئیس- این پیشنهاد مشابهش رد شده
نراقی- مشابه این نیست قربان
رئیس- عرض کردم مشابهش رد شده است پیشنهاد دیگر قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد مینماید تبصره ذیل به ماده واحده اضافه شود تبصره: کمیسیونهای مشترک نباید ضمن اصلاح مواد و مقررات لوایح تقدیمیقوانینی به تصویب برسانند که مستقیم یا غیرمستقیم مستلزم مخارج جدیدی بشود و همچنین مجاز نیستند که بر مالیاتها یا عوارض فعلی چیزی اضافه نمایند. دکتر مشیر فاطمی (صحیح است)
رئیس- آقای دکتر مشیرفاطمی
دکتر مشیرفاطمی- بنده پیشنهاد کردم که این تبصره اضافه شود
(پیشنهاد خود را به شرح فوق قرائت کردند)
ما وقتی اینجا لغو قوانین مصدقالسلطنه را تصویب کردیم نظر نبود بر اینکه بر آنها مواد و تبصرهها و مالیاتها و مقررات جدیدی افزوده شود نظر این بود که مواد اصلاح بشود یا به کلی حذف بشود (شوشتری- کلیش کنید آقای دکتر) بنده کل کردم قربان (فرامرزی- برای غیرمستقیم مثلی بزنید) مثل بزنم؟ مثلاً آمدهاند الان در کمیسیون کشور برای صادرات مالیات و عوارضی در نظر گرفتهاند در صورتی که برای صادرات گفتهاند مالیاتی ندهند (فرامرزی- این که مستقیم است) مستقیم یا غیرمستقیم فرض حالا بنده نمیدانم در کمیسیون قوانین مالیه چه چیزهایی علاوه کردهاند آقای فرامرزی و به علاوه یک مخارج اضافی را در نظر میگیرند که اصلاً بودجه تقبل نمیتواند بکند یک ماده واحدهای آوردهاند که قوانین مملکتی را به هم میزند بنده خیال میکنم که با این ترتیب بودجه اصلاً به هم بخورد و بساطی پیش میآید که دولت نتواند اجرا بکند و نظر آقایان هم تأمین نشود از این گذشته مالیات و تصویب عوارض جدید باید در جلسه مجلس شورای ملی باشد و تمام نمایندگان باید اظهارنظر بکنند و بنده خیال نمیکنم که کمیسیون حق داشته باشد که مالیات وضع کند یا اضافه حقوق بدهد این مختص به مجلس شورای ملی است حالا امیدوارم که مجلس شورای ملی باین پیشنهاد بنده رأی بدهد
شوشتری- کلمه اصلاح را خود جناب آقای رئیس تفسیر بفرمایند
رئیس- آقای صارمی
صارمی- پیشنهاد جناب آقای دکتر مشیرفاطمی در صورتی که تصویب شود مواجه با اشکالات زیادی خواهیم شد چون هر عملی که باشد و مستلزم کوچکترین مخارجی باشد (فرامرزی- مخارج به کمیسیونهای مختلف میرود) مثلاً فرض بفرمایید یک لایحهای در زمان حکومت آقای دکتر مصدق تصویب شده است که بسیاری از محاکم ضروری را حذف کرده و منحل کرده است و یک قانونی برای تشکیلات دادگستری نوشته است با حذف دادگاههایی که مورد احتیاج عامه است کمیسیون دادگستری میآید رسیدگی میکند میبیند که حذف و انحلال محاکم گذشته درست نبوده است و برای احقاق حق مناسب نیست که یک مردی که برای ۵۰ تومان میخواهد عرضحال بدهد ۸۰ فرسخ طی مسافت بکند و برای نبودن محکمه در محل اقامتش به نقطه دیگر برود (دکتر مشیرفاطمی- راجع به آینده من پیشنهاد کردم نه راجع به گذشته) در آتیه هم ممکن است نظیر پیدا بکند توجه بفرمایید بنا بر این میگوید که تشکیلات دادگستری همان تشکیلات سال ۱۳۳۱ خواهد بود و بالنتیجه باید محاکم جدیدی تشکیل پیدا بکند این مخارجی هم دارد به علاوه ممکن است که یک کاری باشد که یک ورق کاغذ لازم داشته باشد این مستلزم هزینه است از این جهت تصویب این ماده بسیار مشکل خواهد بود که بگوییم کمیسیونها لوایحی را تصویب نمایند که اصولاً مستلزم هزینه نباشد وقتی خواستند یک قانونی را اصلاح کنند ممکن است مستلزم تغییراتی باشد و اگر اصلاح نکنند بایستی همین لوایح به خصوص اجرا بشود و این نقض غرض است و اما راجع به وضع مالیاتها فرمودند البته به طور کلی و مطلق مالیات جدیدی کمیسیونها نمیتوانند وضع کنند ولی اگر امر دایر شد خواستند اصلاحاتی در این زمنیه بکنند مثلاً اشل مالیات بر درآمد نسبت به قسمتهای پایینش کمتر باشد زیادتر شود یا قسمتهای بالا زیادتر شود این اصلاح البته مستلزم پرداخت مالیات زیادتری یا کمتری میشود (دکتر مشیر اطمی- این مربوط به مجلس است) اجازه بفرمایید اگر قوانین گذشته باید اصلاح شود و ممکن است تغییرات جزیی درش پیدا شود اشکال ندارد ولی هیچ یک از کمیسیونها در مقام وضع قانون جدیدی که مالیات جدیدی بر ملت تحمیل بکند نیستند (شمس قناتآبادی- باید بیاید به مجلس) حق ندارند وضع بکنند زیرا این برخلاف اصول کلی است و نمیتوانند این کار را بکنند و این مسلم است و بحثی هم درش نیست و ضمناً بنده موقع را مغتنم میشمارم و به عنوان مخبر کمیسیون دارایی یک توضیحی عرض میکنم چون در موضوع مالیات بر درآمد آقای نراقی یک توضیح دادند که ما نیامدهایم زائد بر آنچه که لوایح آقای دکتر مصدق باشد وارد رسیدگی بشویم لایحه مالیات بر درآمد مواد فوقالعاده زیادی داشته است که اکثر از این مواد را آمدهاند اصلاح کردهاند ماده فلان و فلان و چند ماده را گفتهاند اصلاح بشود این مواد اصلاحی ارتباط داشت بمواد دیگری به علاوه لایحه مالیات بر درآمد ضمن لوایح متعدد دیگری بود از این جهت کمیسیون تصمیم گرفت که آن مواد اصلاحی را با مواد گذشته تطبیق کند و به صورت یک لایحه برای کلیه مالیات بر درآمدها تدوین کند از این جهت خارج از اختیارش اقدامی نکرده
رئیس- این پیشنهادی که آقای دکتر مشیر فاطمیدادند تقریباً در آئیننامه هم این حق از وکیل سلب شده است در مادهء ۱۳۴ قرائت میشود که آقایان توجه بکنند مطابق این ماده اگر قانونی مستلزم خرجی باشد باید لایحهاش را دولت بیاورد به مجلس و میرود به کمیسیون و کمیسیون تصویب میکند که اینکار باید بشود و بعد لایحهاش وقتی در مجلس مطرح میشود در ضمن یک قانونی یک اضافه خرجی نمیتواند وکیل یا کمیسیون پیشنهاد بکند ماده ۱۳۴ قرائت میشود. (ماده ۱۳۴ به شرح زیر قرائت شد) هیچ یک از نمایندگان نمیتوانند به هیچ عنوان چه مستقلاً و چه در ضمن لوایح و طرحها پیشنهاد خرج یا پیشنهادی که بالواسطه مستلزم خرج باشد بنماید
دکتر مشیرفاطمی- بنده استدعا میکنم بفرمایید یکبار دیگر هم این را بخوانند که آقایان توجه بکنند
رئیس- هر خرجی را باید لایحهاش را خود دولت بیاورد (صحیح است) پیشنهاد خرج از طرف مجلس و نمایندگان نباید بشود یک بار دیگر پیشنهاد قرائت میشود و رأی میگیریم
(به شرح سابق قرائت شد)
آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگری قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم تبصره زیر به ماده
واحده افزوده شود:
لوایح ناشیه از اختیارات که به کمیسیونهای مشترک مجلسین ارجاع و مورد رسیدگی قرار گرفته و یا خواهد گرفت در صورتی که رؤسای مجلسین تشخیص دهند که در تغییرات و اصلاحاتی که شده از حدود اختیاراتی که به موجب قانون الغاء اختیارات به کمیسیونهای مشترک داده شده تجاوز شده است کمیسیونهای مربوطه برحسب تقاضای رؤسای مجلسین در آن مواد مورد نظر سریعاً و با حضور وزرای مربوطه برای یک مرتبه تجدیدنظر نموده و پس از اظهارنظر مجدد موقاً به موقع اجرا گذارده خواهد شد. صدرزاده.
رئیس- آقای صدرزاده
صدرزاده- استدعا میکنم که آقایان یک توجهی به این موضوع بفرمایید که در مقام رأی نسبت به مطلبی که مورد رأی قرار میگیرد قبلاً توجه کامل داشته باشید مدتی هست که در خارج مجلس و داخل مجلس صحبت از این هست که کمیسیونها از آن حدود اختیاری که بهشان داده شده است تجاوز کردهاند (صحیح است) ممکن است عمد هم نباشد سهواً اینکار را کردهاند یک موجباتی سبب شده است که بر بودجه دولت اضافه شود که وزیر دارایی نمیتواند آن را تقبل بکند از این قبیل موارد بسیار است از جمله دیروز بنده مطلع شدم که در کمیسیون دادگستری یک ماده از قانون بودجه مجلس شورای ملی را لغو کردهاند و تفصیل آن را چون خود بنده در دوره ۱۵ بودم به استحضار آقایان میرسانم در دوره ۱۵ در مجلس یک مکالمهای بود راجع به موضوع ورثه مرحوم شیخ خزعل و حکمیت و مداخله نمایندگان مجلس که سمت وکالت دادگستری را داشتند عدهای از وکلا که در مجلس بودند برای حفظ حیثیات و نه جامعه وکالت و قضاوت بر ضرر خودشان یک قانونی تصویب کردند بنده یکی از پیشنهاد دهندگان و امضاکنندگان آن بودم آن این است که «نمایندگان مجلس حق ندارند وکالت و یا حکمیت کسی را که طرفش دولت و یا مؤسسات دولتی و یا مؤسساتی که با سرمایه دولت کلاً یا جزئاً اداره میشوند از طرف اشخاص و یا دولت قبول نمایند» علت اینکه این قسمت تصویب شد برای این بود که وقتی وکیل عدلیه وکیل مجلس باشد آن وقت به نیروی وکالت مجلسش ممکن است اعمال نفوذ در محاکمات بکند در همین بودجه ماده دیگری است که «نمایندگان مجلس شورای ملی چه مستقیم و چه غیرمستقیم حق شرکت در امور مقاطعه کاری و معاملاتی که مربوط به دولت یا مؤسسات با سرمایه دولت است ندارند» (صحیح است) این از تصویب مجلس گذشته است ولی بنده شنیدم که در کمیسیون آمدهاند این ماده را لغو کردهاند ممکن است در یک کمیسیون دیگر آن ماده لغو شود (خلعتبری- چنین کاری نشده است) نشده که نشده بسیار خوب ولی بنده شنیدهام که در کمیسیون این را لغو کردهاند به هر حال ما انتظار نداریم که از کمیسیونها نسبت به قوانینی که از مجلس گذشته است و ارتباطی هم با لوایح آقای دکتر مصدق ندارد این جور رفتار کنند (صحیح است) بنا بر این ما باید راهی برای این کار پیدا بکنیم که اگر عمداً یا اشتباهاً یک قانونی از کمیسیونها گذشت چون با اکثرت قانونها مجلس به این زودیها فراغت پیدا نخواهد کرد که این قوانین دوباره بیاید مطرح شود (صحیح است) بنابراین ممکن است پنج سال یا ۶ سال اینها اجرایش ادامه پیدا کند ما باید راهی پیدا بکنیم که اگر اشتباهی در کمیسیونها رخ داده یا خدای نخواسته تعمدی باشد که به صرفه فرد یا دستهای قانون گذشته باشد راهی برای جلوگیری از آن پیدا بکنیم من برای تأمین این نظریه این پیشنهاد را دادم وظیفه خودم را انجام دادم میخواهید رأی بدهید میخواهید ندهید آقایان هر طور میدانند آن پیشنهاد این است که لوایح ناشیه از اختیارات که به کمیسیونهای مجلسین ارجاع و مورد رسیدگی قرار گرفته و یا خواهد گرفت (پورسرتیپ- و هنوز به دولت ابلاغ نشده) در صورتی که رؤسا مجلسین تشخیص دهند که در تغییرات و اصلاحاتی که شده از حدود اختیاراتی که به موجب قانون الغای اختیارات به کمیسیونهای مشترک داده شده تجاوز شده باشد برحسب تقاضای رؤسای مجلسین در آن مواد موردنظر سریعاً و با حضور وزرای مربوطه برای یک مرتبه تجدیدنظر نموده و پس از اظهارنظر مجدد موقتاً به موقع اجرای گذارده خواهد شد.
رئیس- آقای دکتر افشار (عمیدی نوری- جناب آقای رئیس اجازه بفرمایید بنده به عنوان مخبر کمیسیون دادگستری صحبت کنم) جناب آقای عمیدی این طرح است مربوط به تمدید مدت اختیار کمیسیونها گزارش کمیسیون دادگستری نیست.
دکتر افشار- عرض کنم که راجع به پیشنهادی که جناب آقای صدرزاده فرمودند بنده خواستم به عنوان یک عضو کمیسیون دادگستری توضیحاتی عرض کنم (تجدد بلندتر بفرمایید صدایتان رسا نیست) میخواستم عرض کنم تا آنجا که من اطلاع دارم از کمیسیون دادگستری چنین چیزی نگذشته است و قوانین قبلی نسخ نشده است و به قوت خودش هم باقی است و بنده شخصاً امیدوارم که نه فقط این قبیل مقررات به قوت خودشان باقی بماند بلکه مختصر تغییری هم داده نشود (یکی از نمایندگان- پس لایحه ترفیعات چیست؟) بنده که چنین چیزی به خاطر ندارم در هر صورت مطلبی که میخواستم عرض کنم راجع به این پیشنهادها این است که آقایان توجه بفرمایید این اختیار قانونگذاری کمیسیونها یک سنتی است که در این مملکت وجود دارد سابقه دارد و از روی آنها و به استناد قوانین مصوب کمیسیون ما حتی حکم اعدام میدهیم قانون مجازات عمومی این مملکت مصوب کمیسیون دادگستری است به استناد آن عدهای را حبس کرده و یا عدهای را کشتهاند امروز هم معتبر است و حالا هم آمدهایم روی یک مطلبی که اساساً پایه قانونی دارد بحثی را شروع کردهایم که بنده به هیچوجه مصلحت نمیدانم (عبدالصاحب صفایی- آقای دکتر منظور این است که ما یک چنین حقی را ندادهایم) بنده عرض میکنم که فعلاً فرصتی پیش آمده است و تمام آقایان هم چه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و سناتورهای محترم مرتب تشکیل جلسه میدهند و یک کار بسیار جدید و مفید انجام میدهند حالا اگر یکی از مصوبات این کمیسیونها مورد اعتراض است آقایان بفرمایند چند تا امضاء بکنند بیاورندش در مجلس لغوش بکنند ولی بنده استدعایم این است که باید روشن گفت که از چه قانونی از چه مصوبی ما ناراضی هستیم به طور ضمنی و با این کلیاتزدن بیک مقرراتی که به نفع اجتماع این مملکت است به مصلحت نیست اگر مطلبی را آقایان میدانند که مصلحت نیست بفرمایند امضاء کنند که مصوب این کمیسیون برخلاف منافع مملکت است بیاورند اینجا روشن کنند و الّا به عنوان بحث اصولی یک مطلبی که به هیچوجه اصولی نیست مطرح کردن به نظر بنده مصلحت نیست.
رئیس- پیشنهادی هم از آقای پورسرتیپ رسیده که مشابه این پیشنهاد است قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام عالی ریاست مجلس پیشنهاد میکنم لوایحی که از طرف کمیسیونها تصویب میشود قبل از ابلاغ بدولت در هیئت رئیسه مجلسین مطرح در صورتی که تناقضی با سایر مصوبات کمیسیونهای دیگر نداشته باشد و مغایر با سایر قوانین نباشد بدولت ابلاغ شود و الّا مجدداً به کمیسیون مربوطه برای تصحیح ارجاع میشود پورسرتیپ
رئیس- آقای پورسرتیپ کمیسیونهای متعددی این قوانین را اصلاح میکنند و میفرستند اگر قرار باشد تمام اینها به هیئت رئیسه بیاید مجال برای این کار نیست که در هیئت رئیسه مطرح شود ولی ممکن است اداره قوانین هر یک را معارض بداند آن را اطلاع بدهد که همانطوری که آقای صدرزاده پیشنهاد کردهاند آن را کمیسیون تجدیدنظر بکند (پورسرتیپ- موافقم و پیشنهاد آقای صدرزاده را قبول میکنم) پیشنهاد آقای صدرزاده مجدداً قرائت میشود و رأی میگیریم
(به شرحی که گذشت قرائت شد)
صدرزاده- بنده یک تذکری دارم
رئیس- بفرمایید
صدرزاده- یکی از آقایان تکذیب کردند بیان بنده را که بند ۸ از قانون بودجه مجلس شورای ملی را در کمیسیون دادگستری لغو نکردهاند در صورتی که اینطور نیست و حقیقت این است که این ماده را لغو کردهاند
شوشتری- عوض کلمه سریعاً بگذارید یک ماه
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد دیگر پیشنهادی نیست به ماده واحده و تبصرههایی که تصویب شده و اصلاحاتی که شده رأی میگیریم آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به مجلس سنا فرستاده میشود
۴- طرح و تصویب یک فوریت و اصل گزارش کمیسیون نظام راجع به آموزشگاه افسریاری
رئیس- آقای وزیر جنگ در جلسه قبل تقاضا کردند که لایحه افسریاران که در کمیسیون تصویب شده و گزارش آن از کمیسیون رسیده مطرح شود (قناتآبادی- اعتبار وزارت کشور را مطرح بفرمایید) (دکتر مشیرفاطمی- لایحه مستمریها را مطرح بفرمایید) این چند تا کار را انشاءالله انجام خواهیم داد گزارش کمیسیون نظام قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی لایحه شماره ۳۴۴۲۰ ر ۱۲۳۰۸ دولت راجع به تشکیل آموزشگاه افسریاری که از طرف وزات جنگ به ملجس شورای ملی تقدیم شده بود در جلسه اخیر کمیسیون نظام با حضور آقای وزیر جنگ مطرح و مورد شور قرار گرفت پس از توضیحاتی که آقای وزیر جنگ دادند چون با اصل موضوع کمیسیون نظر موافق داشت اخذ رأی به عمل آمده ماده واحده با جزیی اصلاحی تصویب گردید و اینک گزارش آن را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
ماده واحده- درجهداران صفی ارتش که دارای گواهینامه سوم متوسطه بوده و بتوانند از عهده طی آموزشگاه
فرمانده دسته برآیند به درجه افسریاری (بالاتر از استوار یکم و پایینتر از ستوان سوم) مفتخر میگردند. افسریاران به ترتیب سنوات خدمت و با در نظر گرفتن مقررات ارتش تا حد اکثر از حقوق و مزایای درجه ستوان یکمی استفاده خواهند کرد. در صورتی که افسریاران موفق به أخذ دیپلم شش ساله متوسطه شدند به درجه ستوان سومیبدون تقلیل حقوق مفتخر و از مزایای فارغالتحصیلان آموزشگاه افسری جزء استفاده خواهند کرد. به جای مخبر کمیسیون نظام- کیکاوسی
رئیس- اول رأی میگیریم که این گزارش جزو دستور قرار گیرد یعنی الان مطرح شود. آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در برگ مخالف و موافق هم که گذاشته شده کسی اسم ننوشته. یک مرتبه دیگر قرائت میشود.
(به شرح سابق خوانده شد)
رئیس- آقای شوشتری (شوشتری- موافقم) آقای نراقی مخالفید؟ (نراقی- خیر موافقم) آقای کریمی (کریمی- مخالفم) آقای وزیر جنگ این لایحه دو شوری است اگر بخواهید امروز تکلیف آن در مجلس معلوم شود و مجدداً برای شور دوم به کمیسیون نرود یا خودتان یا آقایان باید قبل از این که وارد بحث در لایحه بشویم تقاضای فوریت کنند (وزیر جنگ- بنده تقاضای فوریت میکنم) فعلاً فوریت مطرح است (چند نفر از نمایندگان- مخالفی نیست) رأی میگیریم به یک فوریت این لایحه آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پس یک شوری میشود ماده واحده مطرح است. آقای کریمی مخالفید، بفرمایید.
کریمی- این لایحه وقتی آمد به کمیسیون نظام بنده افتخار عضویت کمیسیون نظام را دارم و این لایحه را تأیید کردهام ولی اینجا یک نکتهای هست که میخواهم به عرض آقایان برسانم و آن این است که حالا که به فکر اصلاح کار برآمدهاید و میخواهید به یک عدهای ترفیع بدهید یک دستهای هم از افسران هستند که اینها افسران مدرسه ستوانی هستند که در زمان اعلیحضرت فقید این مدرسه تأسیس شده است که آنهایی که تحصیلاتی داشتهاند و دارای پراتیک نظامی بودهاند رفتهاند به آن مدرسه و از آنجا افسر شدهاند حالا این افسرها را یک فاصله بزرگی بینشان انداختهاند دیگران میروند دانشگاه نظامی را میبینند ولی با اینکه اینها از حیث مدت خدمت از افسران دیگر جلوترند از لحاظ سواد هم شاید جلوتر باشند ولی چون مدرکی نداشتهاند اینها را محروم گذاشتهاند و یک فاصلهای و اختلافی بین طبقه شریف افسران به وجود آمده است این را یک توجهی بفرمایید من استدعا میکنم که جناب آقای وزیر جنگ نسبت به افسران ستوانی هم تجدیدنظری بفرمایند که اینها هم با رفقای خودشان جلو بروند
رئیس- آقای وزیر جنگ
وزیر جنگ (سپهبد هدایت)- بنده بایستی که راجع به این مادهای که استدعای تصویبش را کردهام توضیحاً عرض کنم که ما از حیث داشتن افسران از سروان تا ستوان در مضیقه هستیم و از طرفی توجه به وضعیت درجهداران ارتش هم از نظر ما واجب است چون اینها از کسانی هستند که سالها در ارتش خدمت کردهاند و از خدمتگذاران مفید ارتش هستند این است که در صدد برآمدهایم که هم از آنها تشویق کنیم و هم بدین وسیله آن کار را تکمیل کنیم این است که با مقرراتی که ملاحظه میفرمایید که اگر تصدیق سوم متوسطه داشته باشند و این دوره را طی بکنند میتوانند از این مزایا استفاده بکنند و الان ۲۸۰ نفر هم با همین شرایط مشغول طی آموزشگاه هستند راجع به مطلبی که جناب آقای کریمی فرمودند این موضوع را خود ایشان اطلاع دارند که مورد توجه وزارت جنگ و ارتش هست و مقررات فعلی درباره اینها با نهایت ارفاق و مساعدت اجرای میشود معهذا من سعی میکنم که مجدداً موضوع را مطالعه کنم و نتیجه را به عرض برسانم
رئیس- آقای شوشتری
شوشتری- بسماللهالرحمنالرحیم- اغتنام فرصت میکنم فرمایشات آقای نادعلی کریمی گرچه به عنوان مخالف بود ولی مفهوم مخالفت نداشت بلکه تذکر بود و اظهار علاقه بود به قشون. خدت تیمسار میخواهم عرض کنم ملت ایران از صغیر و کبیر تمام مردم مملکت نسبت به قشون علاقه مخصوصی دارند (صحیح است) تمام ایران میل دارند قشون ایران مثل زمان پرافتخار ساسانی و گذشته علم افتخار خود را در دنیا نشان بدهند من که یکی از افرادی هستم که ظاهراً قشونی نیستم ولی خود را با تمام پیرمردی جزء قشون میدانم و سرباز مملکت میدانم و همه نمایندگان و ملت ایران را سرباز مملکت میدانم (صحیح است) در زمان حکومت گذشته شرحی نگاشتم و الان در منزلم موجود است که بدون اینکه بر بودجه تحمیلی بشود قشون ایران باید به یک میلیون افزایش پیدا کند ولی یک تذکراتی را هم حضور محترم تیمسار میخواهم عرض کنم و آن تذکر هم از نظر حفظ شئون و حب و علاقه به قشون است و به انتظامات و قانون استدعا دارم از تیمسار محترم توجهی بفرمایند که تجدیدنظری درباره گروهبانان قشون بشود (وزیر جنگ- این لایحه برای همانها است) دیگر اینکه استدعا دارم که دستور بفرمایید تمام افسران و درجه داران و افراد قشون رانندههای خود را دستور بدهند از مقررات شهربانی تجاوز نکنند و از دست راست جلو بروند زیرا تجاوز یک نفر راننده افسر اگر ظاهر شد رانندگان دیگر تجاوز میکنند و این تجری پیدا میشود خواستم این را عرض بکنم (احسنت)
رئیس- پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است قرائت میشود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد مینمایم مذاکرات کافی باشد جلیلی عدهای از نمایندگان- مخالفی ندارد
جلیلی- اگر مخالفی ندارد چیزی عرض نکنم
رئیس- علیایحال توضیحتان را باید بدهید باید رأی گرفت
جلیلی- وقتی که بنده پیشنهاد کفایت مذاکرات میدهم و آقایان مخالفت نمیکنند دلیلش این است که همه بارتش علاقمندیم بنابراین فکر نمیکنم که توضیح بیشتری لازم باشد (احسنت)
رئیس- رأی گرفته میشود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد پیشنهادی رسیده که قرائت میشود
(پیشنهاد آقای نراقی به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد مینمایم: کلمه (صفی) از ماده واحده حذف شود نراقی
رئیس- آقای نراقی
نراقی- بنده میخواهم از جناب آقای وزیر جنگ تقاضا کنم حالا که تصمیمی بسیار خوبی که گرفتهاند و از این عده درجهداران مجرب میخواهند استفاده بکنند و به اینها فرصتی بدهند که بروند یک کور تکمیلی را ببینند و کادر افسری هم تکمیل بشود فقط صفی را در اینجا ذکر کردهاند در صورتی که افسران دفتری هم بینشان افراد بسیار مجرب خوبی هست که نباید از این حق محروم بشوند این است که پیشنهاد کردم کلمه صفی برداشته شود و همه از این حق استفاده کنند
وزیر جنگ- بنده قبول میکنم
رئیس- قبول کردند باید رأی گرفت ولی عده برای رأی کافی نیست یک ربع آقایان بنشینند و از جلسه بیرون نروند (عبدالرحمن فرامرزی- همه اش رأی است) بله رأی است ۵ جلسه بیشتر تا آخر سال نداریم خیلی کارهای لازمی هم هست که باید تکلیف آنها روشن شود (با ورود چند نفر عده برای رأی کافی شد) آقایانی که با این اصلاحی که خود آقای وزیر جنگ هم قبول کردند موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد دیگر پیشنهادی نیست رأی میگیریم به ماده واحده آقایانی که با این ماده واحده موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به مجلس سنا فرستاده میشود
چند نفر از نمایندگان- لایحه اضافات وزارت کشور را مطرح بفرمایید
چند نفر دیگر از نمایندگان- لایحه مستمریها مطرح شود
۵- اخذ رأی و تصویب طرح راجع به دریافت عوارض از معاملات ثبتی جهت شیروخورشید سرخ
رئیس- یک لایحه برای کمک به شیروخورشید سرخ در مجلس تصویب شده بود و برای اظهار نظر مجلس سنا فرستاده شد گزارش مجلس سنا رسیده قرائت میشود و بعد رأی میگیریم یک رأی بیشتر لازم ندارد.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی. عطف به مراسله شماره ۷۶۳۳- ۱۸ ر ۱۰ ر ۱۳۳۳ راجع به طرح مربوط باخذ یک هزارم از معاملات ثبتی جهت کمک به شیروخورشید سرخ ایران اشعار میدارد. گزارش کمیسیون شماره ۳ و ۲ راجع به لایحه مزبور که یک نسخه از آن برای استحضار عالی به ضمیمه ارسال میشود در جلسه روز دوشنبه بیست و پنجم به همن ماه یک هزار و سیصد و سی و سه مطرح و مورد تصویب قرار گرفت
رئیس مجلس سنا- حکیمی
رئیس- یک توضیحی بنده باید بدهم آن توضیح این است که این لایحه که رفته است به مجلس سنا برای وضع یک عوارضی بوده و مالی است در رأی مشورتی یک اصلاحی هم مجلس سنا کرده آن اصلاح این بود که دفتردارها این وجهی را که اخذ میکنند عوض این که به بانک ملی بپردازند بحساب شیروخورشید سرخ آنجا اصلاح کردهاند که تمبر باطل کنند حالا به همان قسم که مجلس رأی داده بود رأی میگیریم و به دولت ابلاغ میکنیم باید با ورقه رأی گرفت ماده واحده قرائت میشود بعد رأی گرفته میشود
(ماده واحده به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده- اجازه داده میشود از تاریخ تصویب این قانون معادل یک هزارم از مبلغ معاملاتی که در محاضر و دفاتر اسناد رسمی انجام میگیرد از متعاملین به نسبت نیم در هزار از هر یک جهت امورخیریه دریافت و به صندوق سازمان شیروخورشید ایران تحویل شود. تقسیم این وجوه بین شهرستانها به تناسب احتیاج به وسیله سازمان شیروخورشید سرخ ایران انجام خواهد گرفت
تبصره ۱- در صورتی که در سند مبلغی قید نشده باشد مأخذ حقالثبت مأخذ خیریه خواهد بود در صورتی که سند یک طرف داشته باشد یک هزارم را همان طرف خواهد پرداخت.
رئیس- رأی گرفته میشود به ماده واحده و تبصره آن آقایان موافقین ورقه سفید با نام خواهند داد.
(اسامیآقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای ثقةالاسلامی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد) آقایان: قناتآبادی. کریمی. بوداغیان. پورسرتیپ. شاهرخشاهی. دکتر بینا. دکتر عدل. صفاری. تجدد. داراب. باقر بوشهری. محمود افشار. دکتر حمزوی. مهندس اردبیلی. موسوی. دولتآبادی. فرود. شادمان. خرازی احمد فرامرزی. دکتر مشیرفاطمی. عبدالرحمن فرامرزی. دکتر جزایری. حشمتی. مهندس ظفر. عبدالحمید بختیار غضنفری. ایلخانیزاده. شفیعی. عباسی. سنندجی. سهرابیان. بیاتماکو. صارمی. صدرزاده. بزرگنیا. دکتر شاهکار. ارباب. دکتر آهی. عبدالصاحب صفایی. نراقی. قراگزلو. امیر احتشامی. اردلان. فرید. رضا افشار. بزرگ ابراهیمی. کیکاوسی. توماج. دکتر نیرومند. مشایخی عاملی. شیبانی. صدقی. بهادری. دکتر سید امامی. قریشی. مهدوی. کاشانیان. لاری. شادلو. صرافزاده. تفضلی. گیو. بهبهانی. دکتر عمید. دکتر افشار. خلعتبری. حائریزاده. دکتر حکمت. اسکندری. هدی. عمیدی نوری. نقابت. دکتر پیرنیا. مصطفی ذوالفقاری. دهقان استخر. پناهی. مرتضی حکمت. اخوان. محمود ذوالفقاری. افخمی. معینزاده. یدالله ابراهیمی. سالار بهزادی. مرآت اسفندیاری. جلیلی. جلیلوند. حمیدیه. ثقةالاسلامی. عربشیبانی. برومند. امیدسالار. یارافشار. قوامی. سرمد (آراء مأخوذه شماره شده ۹۳ ورقه سفید موافق و دو ورقه سفید بیاسم شماره شد)
رئیس- لایحه کمک به شیروخورشید سرخ با ۹۳ رأی تصویب شد.
اسامی موافقین- آقایان: احمد حمیدیه. دهقان. عرب شیبانی. مرآت اسفندیاری. یدالله ابراهیمی. مرتضی حکمت. ثقةالاسلامی. استخر. دکتر افشار. عمیدی نوری. دکتر سعید حکمت. بهبهانی. معینزاده. صرافزاده. کاشانیان. عاملی. مشایخی. بهادری. حمید بختیار. دکتر جزائری. خلعتبری. شادلو. بزرگابراهیمی. پناهی. جلیلی. محمود ذوالفقاری. لاری. افخمی. سعید مهدوی. نقابت. سالاربهزادی. گیو. مصطفی ذوالفقاری. فرود. مهدی ارباب. دکتر آهی. مهندس اردبیلی. دکتر سید امامی. دکتر پیرنیا. دکتر عمید. تفضلی. امیراحتشامی. سرلشگر کیکاوسی. قراگوزلو. احمد فرامرزی. عبدالرحمن فرامرزی. سهرابیان. مهندس جفرودی. اردلان. صدرزاده. حشمتی، رضا افشار. صارمی. فرید اراکی. کریمی. باقر بوشهری. توماج. موسوی. افشار. داراب. عباسی. ایلخانیزاده. صفاری. مهندس کیقباد ظفر- بوداغیان- بزرگ نیا- بیات ماکو- دکتر بینا- دکتر عدل- نراقی. دکتر امیر نیرومند- سنندجی- خرازی- قریشی- تجدد- برومند- عبدالصاحب صفایی- جلیوند- امیدسالار- دکتر حمزوی- هدی. دکتر شاهکار- غضنفری- دکتر مشیرفاطمی. دولتآبادی- قناتآبادی- شاهرخشاهی شادمان. حیدر شفیعی- یارافشار- پورسرتیپ- امیر نصرت اسکندری- کاظم شیبانی- قوامی
ورقه سفید بیاسم (علامت امتناع) دو برگ
۶- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه اعتبار ۱۳۳۳ وزارت کشور و ارجاع به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه راجع به اضافه اعتبار وزارت کشور مطرح است. قرائت میشود:
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده میشود مبلغ پنج میلیون ریال برای کسری اعتبارات هزینههای اداری و پرسنلی وزارت کشور و تشکیلات فرمانداریهای کل بنادر و جزایر خلیج فارس و بحر عمان و بخشهای تابعه به اعتبار مصوب سال ۱۳۳۳ وزارت کشور علاوه نموده در حدود مقررات و قوانین مربوطه پرداخت نماید. به جای مخبر کمیسیون بودجه- اورنگ
رئیس- برای این گزارش برگ موافق و مخالف گذاشته شده و مخالف ندارد فقط یک نفر موافق دارد (جمعی از نمایندگان- رأی رأی) و چون باید به مجلس سنا فرستاده شود رأی هم نمیخواهد.
ارباب- بنده دو پیشنهاد دادم
رئیس- پس چون در مذاکراتش کسی مخالف نبود پیشنهاد آقای ارباب قرائت میشود (به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم ماده واحده به صورت ذیل اضافه شود:
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده میشود مبلغ پنج میلیون ریال هزینههای اداری و پرسنلی وزارت کشور و تشکیلات کل بنادر و خلیج فارس و بحر عمان و بخشهای تابعه را به مأخذ سه دوازدهم اعتبار مصوب سال ۱۳۳۳ وزارت کشور علاوه نموده در حدود مقررات و قوانین مربوطه پرداخت نماید
رئیس- آقای ارباب
ارباب- این پیشنهاد اصلاحی است که راجع به مأخذ سه دوازدهم بنده پیشنهاد کردم برای اینکه معلوم نیست کی بودجه کل کشور به تصویب برسد و اول سال که بیست روز دیگر است باز کار اینها فلج است
رئیس- آقای معاون وزارت کشور معاون وزارت کشور (دکتر افخم حکمت)- اضافه اعتباری که برای سال ۱۳۳۳ ما تقاضا کردیم از وزارت دارایی به مبلغ بیست میلیون ریال بود که این همینطور ماه به ماه عقب افتاد تا بالاخره رسید به ماه نهم سال و ما تقاضا کردیم که به عنوان سه دوازدهم این پنج میلیون ریال را به ما بدهند وزارت دارایی هم موافقت کرد و در کمیسیون بودجه هم آقای انواری موافقت کردند (وزیر دارایی- خیر) موافقت کردند از طرف جنابعالی در کمیسیون بودجه آمدند و نشستند و موافقت کردند دروغ که نمیگویم آقایان اعضا کمیسیون بودجه هستند آقای امیرنصرت اسکندری و سایر آقایان تشریف داشتند موافقت کردند برای سه دوازدهم و حالا میخواستم عرض کنم که این همان به مأخذ سه دوازدهم است که تصویب میشود.
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- عرض کنم برای اینکه گشایشی در کار وزارت کشور بشود بنده موافقت کردم که این پنج میلیون ریال داده بشود. بودجه سال ۳۴ هم به مجلس شورای ملی داده شده و بنابراین به مأخذ سه دوازدهم اگر محلی باشد الان نمیشود که بیست میلیون برای سال ۱۳۳۴ محل بگذاریم. فعلاً همین پنج میلیون ریال تصویب میشود بعد هم در کمیسیون بودجه رسیدگی میشود اگر محل داشت آن وقت داده میشود و الان نمیشود
رئیس- آقای معاون وزارت کشور.
معاون وزارت کشور- اجازه بفرمایید، بنده تعجب میکنم از فرمایش جناب آقای وزیر دارایی مثل اینکه وزارت کشور جزو این مملکت نیست و امسال آقا به تمام وزارتخانهها اضافه اعتبار مرحمت کردند در اینجا ده میلیون و ۸ میلیون و تصویب هم شد ولی چون بنده معاون وزارت کشور هستم و آقای نخستوزیر که خودشان وزیر کشور هستند نمیآیند اینجا دفاع کنند پس بایستی حقی از وزارت کشور ضایع بشود؟ بنده عرض میکنم وزارت کشور بیست میلیون ریال اعتبار خواسته بود برای سال ۳۳ و موافقت هم کرده بودید آقای نخستوزیر هم نوشته بودند و این افتاد به دوازدهم سه دوازدهم شد پنج میلیون ریال، پانصد هزار تومان این برای سه دوازدهم است و بنده میخواستم از آقایان استدعا کنم که این ۳ دوازدهم که تصویب میشود در سال آتیه هم دو میلیون تومان را همانطور که کمیسیون بودجه موافقت کرده در بودجه بگذارند.
رئیس- این اعتبار که مربوط به سال آینده نیست. راجع به امسال است بودجه سال آینده در دست رسیدگی کمیسیون بودجه است. آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی- این را که بنده موافقم، این مال امسال است و این را میدهیم بنده میگویم که فعلاً برای مازاد این در سال بعد نمیتوان محلی گذاشت.
رئیس- این مبلغ برای سال ۱۳۳۳ حالا تصویب میشود نسبت به بودجه سال بعد در موقع طرح بودجه مذاکره خواهد شد. ارباب پیشنهاد دیگری هست
رئیس- آقای ارباب مذاکره در بودجه آینده فعلاً موضوعی ندارد بگذارید باشد و به موقع خود
ارباب- بسیار خوب این پیشنهاد را پس میگیرم ولی یک پیشنهاد دیگری هست.
رئیس- پیشنهاد دیگر آقای ارباب قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم پنج میلیون ریال اعتبار اضافی وزارت کشور طبق ماده واحده تقدیمی در سال ۱۳۳۴ نیز قابل پرداخت باشد.
رئیس- این پیشنهاد را نمیشود رأی بگیریم.
ارباب- اجازه بفرمایید بنده توضیح عرض کنم الان ده روز مانده به آخر سال اگر مصرف نشد آن وقت چه باید کرد؟ باید دوباره لایحه بیاورند،
رئیس- باید لایحه بیاورند
ارباب- ۲۵ روز هم اول سال تعطیل است
رئیس- آقای معاون وزارت کشور
معاون وزارت کشور- این سه دوازدهم را الان امروز که روز دهم اسفند است تصویب میفرمایید این لایحه تا برود به مجلس سنا و برگردد، سال تمام میشود و بنابراین اگر قرار باشد که تا آخر سال بتوانیم از آن استفاده کنیم استدعا میکنم تصویب بفرمایید. اجازه بفرمایید که این را در سال ۳۴ هم بتوانیم مصرف کنیم (عبدالصاحب صفایی- فرمایش شما غیر از این است) بنده میخواهم اضافه بفرمایید که در سال ۳۴ از این اعتبار بتوانیم استفاده کنیم.
رئیس- تا ۳ ماه بعد از سال جاری یعنی سه ماه از سال ۱۳۳۴ یعنی تا آخر سال مالی آخر خرداد ۱۳۳۴ میتوانید استفاده کنید (صحیح است) یک پیشنهاد هم آقای مهندس اردبیلی کردند که مربوط باین نمیشود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد مینمایم فرمانداران و بخشدارانی که دارای پرونده کیفری هستند از کار بر کنار شده و به جای ایشان از سایر وزارتخانهها کسانی که صلاحیت دارند به کار دعوت شوند.
رئیس- در این قانون که اعتباری به وزارت کشور داده میشود این پیشنهاد نمیتواند وارد بشود چون این یک لایحه مالی است.
مهندس اردبیلی- اجازه بفرمایید بنده توضیح بدهم.
رئیس- این را بنده رأی نمیتوانم بگیرم چون این لایحه مالی است بنابراین توضیحی ندارد و چون پیشنهاد دیگری نیست به مجلس سنا فرستاده میشود و تا سه ماه بعد از عید هم میتوان از آن استفاده کرد.
۷- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به صد و پنج فقره مستمریات و ارجاع به مجلس سنا
رئیس- گزارش کمیسیون بودجه راجع به صد و چهار فقره مستمریات مطرح است مال صولتی هم هست که لایحه علیحده دارد و جمعاً میشود صد و پنج فقره گزارش کمیسیون قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده- برقراری و پرداخت وظایف و هزینه تحصیل اشخاص مفصلةالاسامی ذیل از محل اعتباراتی که در مقابل هر کدام ذکر شده تصویب میشود.
رئیس- این ۱۰۵ اسم است تمام طبع و توزیع شده آقایان دارند و دیگر گمان نمیکنم احتیاج به قرائت اسامی باشد برای این لایحه هم برگ موافق و مخالف گذاشته شده و مخالف ندارد آقای وزیر دارایی فرمایشی دارید بفرمایید
وزیر دارایی- عرض کنم راجع به تعهد خرج این پنج میلیون ریال همانطور که جناب آقای معاون وزارت کشور توضیح میدهند باید یک تعهدی تا آخر سال بشود تا قبل از دوره عمل قابل پرداخت باشد بنا بر این چون باید برود به سنا و بیاید و اگر تعهد نکنند در دوره عمل قابل پرداخت نیست موافقت بفرمایید که در دوره عمل هم بتوانند تعهد بکنند (احسنت)
رئیس- در این لایحه مستمریات نه پیشنهادی رسیده است و نه کسی مخالفت کرده بنا بر این برای اظهارنظر مشورتی به سنا فرستاده میشود
عبدالصاحب صفایی- لایحه آزادی بازرگانی را مطرح بفرمایید.
رئیس- آن هم جزو دستور است و بعد از این مطرح میشود. آقای وزیر دادگستری.
۸- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اعتبار اضافی وزارت دادگستری
وزیر داگستری- لایحه اعتبار اضافی وزارت دادگستری را بنده تقاضا میکنم که با یک فوریت اینجا مطرح بشود و در کمیسیون بودجه هم به اتفاق تصویب شده است خواهش میکنم آقایان آن را مطرح بفرمایند
رئیس- تقاضا شده است که این لایحه اعتبار وزارت دادگستری جزو دستور امروز باشد آقایانی که موافقند قیام فرمایند (جمعی از نمایندگان- با چه؟) با اینکه اعتبار وزارت دادگستری جزو دستور باشد (اکثر برخاستند) تصویب شد. گزارش کمیسیون بودجه قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی لایحه شماره ۴۲۷۲۷ دولت راجع به اعتبار اضافی وزارت داگستری جهت تشکیل دادگاههای منحل شده و احتیاجات ضروری آن وازتخانه در کمیسیون بودجه با حضور آقای وزیر دادگستری مطرح با توضیحاتی که از طرف آقای وزیر دادگستری بیان شده ماده واحده عیناً به شرح ذیل تصویب و اینک گزارش آن برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی میشود.
ماده واحده- به وزارت دارایی اجازه داده میشود مبلغ ۱۶۶۸۴۸۱۸۰ ریال از محل درآمد عمومی کل کشور برای تشکیل دادگاههای منحل شده و احتیاجات ضروری به اختیار وزارت دادگستری بگذارد تا طبق صورت ریزی که با نظر وزارت دارایی تنظیم خواهد گردید به مصرف برسانند
مخبر کمیسیون بودجه- مشایخی
گزارش کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی کمیسیون دادگستری لایحه شماره ۴۲۷۲۷ دولت راجع به تشکیل مجدد دادگاههای منحل شده را با حضور نماینده وزارت دادگستری مطرح نموده نظر به آنکه تشکیل این دادگاهها ضروری به نظر میرسید و انحلال آنها موجب بطی بیشتری در جریان امور گردیده بود کمیسیون با اساس لایحه مزبور و تشکیل مجدد دادگاهها موافقت و اینک نظر خود را که تأیید لزوم اعتبار اضافی برای این منظور میباشد اعلام میدارد.
رئیس- تأمل بفرمایید تقاضای یک فوریت هم کردهاند که با یک فوریت باشد اما این لایحه مالی است و محتاج به فوریت نیست. آقای شوشتری (بعضی از نمایندگان- ایشان تشریف ندارند) آقای شوشتری که نیستند آقای دکتر مشیرفاطمی (دکتر مشیرفاطمی- بنده موافقم) مخالفی ندارد. پیشنهادی هم نرسیده به مجلس سنا فرستاده میشود (صدرزاده- لایحه استادان خارجی دانشکده شهرستانها را مطرح بفرمایید)
وزیر دارایی- تقاضا میکنم لایحه جلب سرمایههای خارجی را مطرح بفرمایید.
رئیس- لایحه جلب سرمایههای خارجی را گفتهام برگ موافق و مخالف بگذارند جلسه آتیه مطرح شود
۹- طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه استخدام استادان خارجی جهت دانشکدههای شهرستانها
رئیس- لایحه ایست راجع به استخدام معلمین خارجی که به کمیسیونهای مربوطه رفته و گزارش آن رسیده است که حالا مطرح است لایحه آزادی تجارت را فرستادم بیاورند. گزارش کمیسیون بودجه راجع به استادان خارجی قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده واحده- قوانین اجازه استخدام معلمین خارجی دانشکدههای شهرستانها مصوب ۲۷ ر ۲ ر ۲۸ و ۱۲ تیرماه ۳۰ تا اول مردادماه ۱۳۲۸ تمدید میگردد به وزارت فرهنگ اجازه داده میشود برای تدریس در دانشکدههای پزشکی شهرستانها که فعلاً دایر است و یا بعداً تأسیس خواهد یافت بیست نفر استاد متخصص که صلاحیت آنان از هر جهت محرز باشد از کشورهای اطریش- آلمان- فرانسه- سویس- بلژیک آمریکا و انگلیس استخدام نماید
تبصره ۱- حقوق معلمین خارجی کلیه دانشکدههای شهرستانها در ماه نباید از ماهی سی هزار ریال تجاوز نماید
تبصره ۲- وزارت فرهنگ مجاز است معلمین خارجی دانشکدههای شهرستانها را بر طبق مقررات و قوانین بیمه بینالمللی در مقابل حوادث و امراض ناشیه از اشتغال به شغل تدریس بیمه نماید و اعتبار آن از اعتبارات دانشکدههای شهرستانها پرداخت خواهد شد از طرف مخبر کمیسیون بودجه- اورنگ
رئیس- در برگ موافق و مخالف این گزارش هم کسی به عنوان مخالف نامنویسی نکرده ولی این مالی نیست و دو شوری است و اگر بخواهید زودتر بگذرد باید تقاضای فوریت کرد که با یک فوریت باشد و چون دو شوری است و شور اولش کسی اجازه نخواسته و پیشنهادی هم نرسیده برمیگردد به کمیسیون
دکتر جزایری- اگر اجازه بفرمایید همین الان فوریتش را پیشنهاد کنیم. مال معلمین دانشکدههای شهرستانها است و خیلی مهم است
۱۰- قرائت گزارش کمیسیون اقتصاد ملی راجع به آزادی تجارت خارجی
رئیس- طرح آزادی بازرگانی خارجی از مجلس سنا به مجلس شورای ملی آمده فوریتش هم تصویب شده ولی چون تقاضای فوریت لایحه استادان خارجی را کردهاند این را قرائت میکنیم تا پیشنهاد فوریت لایحه استادان برسد
(به شرح زیر قرائت شد)
طرح قانونی آزادی تجارت خارجی ایران
ماده اول- تجارت خارجی ایران اعم از صادرات و واردات با رعایت مقررات این قانون و مقررات ارزی و گمرکی آزاد است
تبصره ۱- در مورد صادرات و واردات کشورهایی که با ایران قراردادهای تهاتری یا قرارداد تجارتی مبنی بر اصل تعادل حساب صادرات و واردات به ریال دارند معاملات بازرگانی با آن کشورها تابع همان قراردادها خواهد بود
تبصره ۲- دولت در مورد واردات و صادرات و امور ارزی و سایر امور مربوط به بازرگانی خارجی نسبت به اتباع کشورهای دیگر همان معاملهای را که نسبت به اتباع ایران در کشورها مجرا میشود به طور متقابل و با توجه به عهدنامهها و قراردادهای خود اجرا خواهد نمود
ماده دوم- دولت مکلف است برای مطالعه و مشورت در کلیه امور اقتصادی کشور و اجرای مواد این قانون هیئتی به نام شورای عالی اقتصادی کشور تشکیل دهد آئیننامه مربوط به تشکیل شورای مزبور و وظایف آن از طرف دولت پیشنهاد و به تصویب کمیسیونهای مربوطه مجلسین رسیده و به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده سوم- دولت میتواند در هر موقع با رعایت این قانون ورود یا صدور هر کالایی که از لحاظ مصالح اقتصادی کشور لازم بداند برای مدت معینی با تصویب شورای عالی اقتصاد ممنوع و یا مجدداً آزاد سازد فهرست اجناس ممنوعالورود و ممنوعالصدور باید برای اطلاع عامه منتشر شود.
تبصره ۱- برای حمایت از محصولات و مصنوعات داخلی باید ورود کالایی که مشابه آن در داخله ایران تهیه میشود و تأمین احتیاجات کشور را مینماید ممنوع شود و نسبت به سایر محصولات و مصنوعاتی که در داخله ایران تهیه میشود مادامی که میزان تولید به حد کفایت برای رفع احتیاجات عمومی نرسیده و ورود اجناس خارجی مشابه آنها ممنوع نشده است از طریق تعرفه گمرکی حمایت خواهد شد
تبصره ۲- وجوهی که از بعضی از واردات مشابه محصولات داخلی کشور به منظور حمایت از محصولات مزبور به عنوان حق انحصار یا سود بازرگانی دولت به وسیله اداره گمرک دریافت میشود تا تصویب قانون جدید تعرفه گمرک به عنوان اضافه حقوق گمرکی دریافت خواهد شد.
تبصره ۳- برای تشخیص میزان حمایت از محصولات و مصنوعات داخلی در مقابل رقابت اجناس مشابه و رسیدگی به اظهارات و تقاضاهای تولیدکنندگان کالاهای داخلی کمیسیون دائمی در اداره کل گمرک با شرکت نمایندگان وزارت دارایی و اقتصاد ملی تشکیل میشود که برحسب مقتضیات وقت میزان حمایت را از طریق تعرفه گمرکی تعیین و برای اجرای باداره کل گمرک ابلاغ مینمایند
تبصره ۴- وارداتی که در تاریخ نشر اعلان ممنوعیت در گمرکخانههای ایران موجود بوده و یا از کشور مبدأ و مستقیماً به مقصد ایران حمل شده باشد تابع مقررات قبل از تاریخ نشر اعلان ممنوعیت خواهد بود
ماده چهارم- دولت میتواند هر موقع که مصلحت عمومی اقتضا نماید ورود یا صدور یک یا چند نوع کالا را در انحصار خود قرار داده مشروط بر اینکه انجام آن منحصراً با سرمایه دولت باشد ولی نمیتواند این حق را جزئاً یا کلاً به غیر واگذار نماید.
ماده پنجم- اجرای مقرراتی که نسبت به ورود و صدور بعضی اشیا از لحاظ مصالح سیاسی و اجتماعی و اخلاقی و صحی و امنیت عمومی و دفع آفاتنباتی و حیوانی و حفظ ذخایر ملی و زر و سیم و آثار باستانی و معادن و جنگلها و شیلات و تأمین خواربار و اجناس ضروری تاکنون وضع شده منافاتی با این قانون نخواهد داشت
ماده ششم- از تاریخ اجرای این قانون قوانین زیر و همچنین کلیه قوانین و مقرراتی که منافی با این قانون باشد ملغی میشود:
۱- قانون انحصار تجارت خارجی مصوب ۱۹ تیرماه ۱۳۱۱ ۲- قانون اصلاح قانون انحصار تجارت خارجی مصوب ۸ تیرماه ۱۳۲۰
۳- قانون اصلاح قسمتی از مقررات قانون انحصار تجارت خارجی مصوب ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۳۲۱
۴- قانون الصاق تمبر به پروانه ورود و الغاء تصدیق صدور مصوب ۷ خرداد ۱۳۲۱
۵- ماده ۲ قانون فروش برنج مورخ ۱۸ خرداد ۱۳۲۷
ماده هفتم- وزارت اقتصاد ملی و وزارت دارایی مأمور اجرای این قانون میباشند. مخبر کمیسیون اقتصاد ملی- محمد رضا خرازی
۱۱- طرح و تصویب یک فوریت گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه استخدام استادان خارجی جهت دانشکدههای شهرستانها
رئیس- فعلاً تقاضای فوریت لایحه استادان دانشکده شهرستانها که رسیده قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
فوریت استخدام معلمین خارجی را مستدعیم. صدرزاده و عدهای امضای دیگر
رئیس- مخالفی نیست؟ (گفته شد خیر) رأی گرفته میشود به فوریت این لایحه آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد در اصل گزارش کسی اجازه نخواسته یک پیشنهاد آقای خرازی کردهاند که قرائت میشود (به شرح زیر قرائت شد) این بنده پیشنهاد مینمایم که استخدام و انتخاب اساتید برای دانشکدههای شهرستانها از خارجه بطریق مسابقه انجام پذیرد (جمعی از نمایندگان- این عملی نیست)
رئیس- بفرمایید توضیحتان را بدهید.
خرازی- عرض کنم که بنده خیلی خوشوقت هستم که وزارت فرهنگ و دولت توجه بشهرستانها کردند و برای دانشکدههای شهرستانها اساتیدی میخواهند از خارجه انتخاب کنند (بعضی از نمایندگان- کردهاند) اجازه بفرمایید پس اگر کردهاند اجازه لازم نبود. ملاحظه بفرمایید اولاً باید ما این را بگوییم که هر وقت، مستشار یا استاد از خارجه آوریم اشخاص درجه اول و درجه دوم نمیفرستند مگر در یک موارد خیلی استثنایی (دکتر مشیرفاطمی- با این حقوقها نمیآیند) با این حقوقها آنهایی که در ممالک خودشان مورد توجه هستند و عالیمقام هستند هیچوقت پا نمیشوند بیایند به ایران و به این جهت اشخاص درجه ۳ و ۴ میآیند و ما خیلی تجارب تلخ داریم از اینکه همینطور یک اشخاصی آمدهاند در سفارتخانهها اسم نوشتهاند و اینها را فرستادهاند به ایران و هیچ نتیجهای که نگرفتیم و یک حقوق زیاد و خرج سفر و فوقالعاده به آنها دادهایم و از طرف دیگر باید دولت توجه داشته باشد که الان از ایرانیها کسانی هستند که در خارجه تحصیلات عالیه کردهاند و در خارج مشغول کار هستند باید برای این اشخاص حق تقدم قائل شوید و این که بنده پیشنهاد کردم در خارجه مسابقه بگذارید آن رشتههایی را که آنها میخواهند به عنوان استاد عالیمقام و متخصص این جا تدریس بکنند (قناتآبادی- ناراحت نباشید عالیمقامش را حذف میکنیم) اینها را به طریق مسابقه انتخاب کنیم که اشخاصی استخدام شوند که اطلاعات کافی در رشتهای که میخواهند تدریس کنند داشته باشند برای اینکه ما پول زیادی از مردم فقیر نگیریم و به آنها بدهیم و نتبجه نگیریم و دولت باید توجه کند که برای هر موضوعی اشخاصی که دکتر طب و دکتر حقوق هستند اینها را بفرستند بروند در آنجا متخصص بشوند برگردند بیایند اینجا خدمت کنند بهتر است. این است که بنده پیشنهاد کردم که اینها در آنجا این موادی را که در دانشکده میخواهند درس بدهند، فرض بفرمایید از فرانسه میخواهید استخدام کنید در پاریس یا در لیون در قسمت طب یک موادی را تعیین کنید که تحت نظر همان دانشکده یا دانشگاه پاریس اینها این مواد را آنجا امتحان بدهند و وقتی موفق شدند بیایند
دکتر مشیرفاطمی- مسابقه عملی نیست قید بفرمایند با تصویب وزارت فرهنگ آنکشور استخدام شوند
رئیس- چون پنج شش جلسه بیشتر بآخر سال نمانده و بیک عده هم مرخصی داده شده ولی باز هم همینطور بدون مرخصی بیرون میروند و الان اکثریت برای کار کردن نیست و عده برای رأی گرفتن کافی نیست و یکربع هم به ظهر مانده بنده میخواستم اطلاع بدهم که برای دفعه بعد بنده هیچگونه اجازهای برای مرخصی و اینها نخواهم داد برای اینکه مجلس بتواند به کارهایش برسد (احسنت)
قناتآبادی- مگر اینکه کسی کسالت پیدا کند.
۱۲- بیانات آقای رئیس دایر به انتقال مجلس سنا به کاخ جدید- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- در جلسه دیروز مجلس سنا جناب آقای حکیمی به مناسبت انتقال مجلس سنا به کاخ جدید بیاناتی مبنی بر قدردانی آقایان سناتورهای محترم از همکاری و مساعدتهای صمیمانه آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و به بنده در مدتی که اعضا محترم سنا در محل مجلس انجام وظیفه میکردند فرمودند. البته ارتباط موجود بین مجلسین و قوای مقننه کشور جز این اقتضا نداشت حتی بنده عقیده داشتم که همیشه مجلس سنا در همین محل تاریخی وظایف خود را انجام دهند (صحیح است) این بعد صوری مانع قرب معنوی نیست و امیدوارم در ظل توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مجلسین با همکاری صمیمانه قدمهای مؤثری در حفظ مصالح کشور و برای تأمین رفاه و بهبود حال مردم بردارند (انشاءالله) جلسه را ختم میکنیم. جلسه آتیه روز پنجشنبه خواهد بود دستور دنباله کارهایی که در دستور است میباشد.
(مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت