مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر (قوس) ۱۳۰۳ نشست ۸۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پنجم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پنجم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پنجم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر (قوس) ۱۳۰۳ نشست ۸۸

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر (قوس) ۱۳۰۳ نشست ۸۸

مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ‏۵

جلسه: ۸۸

صورت مشروح مجلس یوم سه‌شنبه دهم قوس ۱۳۰۳ مطابق پنجم جمادی‌الاولی ۱۳۴۳

مجلس دو ساعت و یک ربع قبل از ظهر به ریاست آقای مؤتمن‌الملک تشکیل گردید

(صورت مجلس یوم یکشنبه هشتم قوس را آقای اقبال‌الممالک قرائت نمودند)

رئیس ـ آقای آقا میرزا شهاب (اجازه)

آقا میرزا شهاب ـ بنده قبل از دستور عرضی دارم

رئیس ـ آقای دولت‌آبادی (اجازه)

حاج میرزا یحیی دولت‌آبادی ـ بنده هم قبل از دستور عرضی دارم

رئیس ـ آقای سردار فاخر (اجازه)

سردار فاخر ـ بنده می‌خواستم عرض کنم به این ترتیب که صورت مجلس نوشته می‌شود فردا تمام وقت ما صرف قرائت صورت مجلس خواهد شد لااقل خوب است برای خواندن آرا لفظ آقاها را حذف کنند زیرا قرائت تقریباً چهارصد آقا نیم ساعت طول می‌کشد یا این که آقایان اصلاً اجازه بدهند که برای اطلاع عامه اسامی موافقین و مخالفین در یکی از جراید درج شود که محتاج به قرائت در مجلس نباشد

بعضی از نمایندگان ـ صحیح است

رئیس ـ گمان می‌کنم مخالف نظامنامه باشد

سردار فاخر ـ حذف لفظ آقا که مخالف نظامنامه نیست

رئیس ـ آقای معتمدالسلطنه (اجازه)

معتمدالسلطنه ـ بنده در جلسه قبل در ضمن عرایضی که عرض کردم مخصوصاً همین مسئله را متذکر شدم که اگر اخذ رأی با ورقه به همین ترتیب مداومت داشته باشد بودجه در ۲۳ جدی شاید تمام شود و روزی چهارصد پانصد نطق قرائت شود و این مسئله در صورت مجلس نوشته نشده استدعا می‌کنم مقرر بفرمایید نوشته شود

رئیس ـ مفاد نطقتان را ننوشته‌اند؟

معتمدالسلطنه ـ بلی

رئیس ـ اصلاح می‌شود شاهزاده شیخ‌الرئیس (اجازه)

محمدهاشم میرزا شیخ‌الرئیس ـ بنده گمان می‌کنم اگر پیشنهادکنندگان تجزیه قبول کنند که یکی دو ماده یعنی مثل اول شود برای سهولت امر بهتر باشد

رئیس ـ راجع به صورت مجلس است؟

شیخ‌الرئیس ـ جواب آقای سردار فاخر است که عرض می‌کنم

رئیس ـ ایراد ایشان راجع به صورت مجلس بود

شیخ‌الرئیس ـ بنده هم در همان موضوع می‌خواستم عرض بکنم

رئیس ـ بفرمایید

شیخ‌الرئیس ـ مقصودم این بود رفقایی که پیشنهاد کرده‌اند رأی با ورقه گرفته شود مقصودشان به دو سه ماده بود و چون چند قسمت بیشتر باقی نمانده بهتر این است آقایان پیشنهاد کننده موافقت کنند که این قسمت‌ها به یکی دو ماده تقسیم شود

رئیس ـ نسبت به صورت مجلس دیگر ایرادی نیست؟

(گفته شد خیر)

رئیس ـ آقای آقا میرزا شهاب (اجازه)

آقا میرزا شهاب ـ بنده قبلاً می‌خواهم عرض کنم که نخواندن اسامی رأی‌دهندگان مخالف نظامنامه نیست برای این که در نظامنامه می‌نویسد در صورتی که پنج نفر تقاضای رأی با ورقه بایستی اسامی آن پنج نفر و اسامی موافقین و مخالفین در صورت مجلس نوشته شود و هیچ ذکری از خواندن نشده است اگر بنا باشد این طور باشد که اسامی خوانده شود می‌بایستی اسامی مخالفین هم نوشته شود

بعضی از نمایندگان ـ نوشته شده

آقا میرزا شهاب ـ خوب است آقایان هر کدام فرمایشی دارند بعد از بنده تشریف بیاورند و فرمایش‌شان را بفرمایند

رئیس ـ فرمایششان راجع به چیست؟

آقا میرزا شهاب ـ این را مقدمتاً عرض کردم که گمان می‌کنم مخالف نظامنامه نباشد و همان نوشتن در صورت مشروح مجلس کافی است ولی آنچه را که می‌خواستم عرض کنم این بود که در جلسه سه‌شنبه هفته گذشته راجع به کرمان و عملیات پیشکار مالیه آنجا آقای شیروانی من‌باب مثل اظهاراتی فرمودند و در تعقیب فرمایش ایشان آقای مدبرالملک از نقطه‌نظر خوش‌بینی و حسن ظن که داشتند مذاکرات ایشان را تردید و تکذیب کردند آقای معاون وزارت مالیه هم که اینجا تشریف داشتند و آقای مدبرالملک در ضمن بیانات خودشان از ایشان سؤالاتی کردند ایشان هم جوابی که کاشف حقیقت باشد بیان نفرمودند. بنده چون می‌بینم این قضیه از دو نقطه‌نظر خوب نیست که چیزی در مجلس در آن موضوع گفته نشود این است که ناچار شدم فرمایش آقای مدبرالملک را با کمال احترام تردید کنم و فقط عرض کنم ایشان از نقطه‌نظر خوش‌بینی خودشان بوده است که این طور بیان فرمودند. آن دو سببی که عرض کردم یکی این است که خوب نیست این قضایا در مجلس به این طور بگذرد. یعنی نسبت به یک مأموری که به عدم صلاحیت و عدم درستکاری معروف شده است آن را یک نفر از نمایندگان محترم تزیید و تقدیس کند و به سکوت بگذرد زیرا این تشویقی می‌شود و برای مأمورین نادرست بایستی حقیقت گفته شود تا مأمورین بدانند این قسمی که . . .

(در این موقع آقای مدبرالملک اجازه خواستند)

رئیس ـ ایشان هم اجازه خواسته‌اند که تعقیب کنند

آقا میرزا شهاب ـ مختصر عرض می‌کنم قسمت دیگر این است که شکایاتی که راجع به این موضوع شده است بیشتر آنها را بنده واسطه بودم یعنی به توسط بنده به وزارت مالیه و رئیس مالیه می‌شده است و در حقیقت در اظهار عقایدی که شده و این مسئله تکذیب شده است چون نسبت به بنده ضمناً تکذیبی شده بود ناچار شدم عرض بکنم آقای میرزا علینقی خان پیشکار مالیه کرمان که از اینجا تشریف بردند مطابق اطلاعاتی که رسیده و می‌رسد در جنبه افراط و تفریط خیلی جلو رفته‌اند یعنی در استفاده‌های شخصی مفرط و در مالیه دولت مفرط بوده‌اند و شکایات زیادی از آنهایی که علاقه به اصلاح مالیه مملکت داشتند و نمی‌خواستند مالیه مملکت تفریط شود.به وزارت مالیه و رئیس کل مالیه متواتراً کتباً و تلگرافاً رسیده از وزارت مالیه و از طرف رئیس کل مالیه نظر به این که شاید مواد شکایاتی را که ذکر کرده بودند وارد دیده‌اند. کمال‌الوزارة که به صحت عمل و درستی و جدیت در این طور قضایا معروف و مشهور است با سه نفر دیگر معین کرده‌اند که به عنوان یک کمیسیونی بروند به کرمان و در این شکایاتی که آنها کرده‌اند تفتیشات به عمل آورده تا آن طوری که مقتضی است از طرف وزارت مالیه حکم شود و در همان روز که از اینجا مأمورین معین شدند به آقای میرزا علینقی خان از اینجا تلگراف شد . . .

رئیس ـ آقا مختصر کنید

آقا میرزا شهاب ـ بنده ناچارم عرض کنم.

رئیس ـ شما حرف می‌زنید دیگران هم می‌خواهند حرف بزنند تا ظهر طول می‌کشد.

آقا میرزا شهاب ـ از من تکذیب کرده‌اند بنده هم ناچارم رد کنم.

رئیس ـ کی ایشان به شما حرف زدند!!

آقا میرزا شهاب ـ پس بنده عرض نمی‌کنم

رئیس ـ این مسائل جزو دستور نبود.

(آقای میرزا شهاب‌الدین به صندلی خود مراجعت نمودند)

آقا میرزا شهاب ـ در جلسه گذشته اجازه خواسته بودم که در این جلسه مطلب خود را بگویم معلوم می‌شود از دزد نباید حرف زد.

رئیس ـ به شما اخطار می‌کنم

آقا میرزا شهاب ـ بسیار خوب

بعضی از نمایندگان ـ داخل دستور شوید

رئیس ـ پیشنهاد آقای حاج میرزا عبدالوهاب قرائت می‌شود

(این طور خوانده شد)

مقام منیع ریاست محترم مجلس مقدس شورای ملی شیدالله ارکانه:

بنده پیشنهاد می‌کنم چون خواندن اسامی باعث تضییع اوقات مجلس می‌شود لذا اسامی قرائت نشود.

رئیس ـ آقای زعیم و آقای محمدولی میرزا هم همین پیشنهاد را کرده‌اند و گمان می‌کنم برخلاف نظامنامه است . . .این که عرض کردم گمان می‌کنم برخلاف نظامنامه است. ماده یک صد و سه قرائت می‌شود تا معلوم شود مخالف با نظامنامه هست یا نه؟

(ماده ۱۰۳ به ترتیب ذیل خوانده شد)

ماده ۱۰۳ ـ منشیان مجلس مواظب و ناظر تحریر صورت مجلس خواهند بود صورت مجلس هر جلسه را یکی از منشیان در ابتدای مذاکرات جلسه بعد قرائت می‌کند و صورت مزبوره پس از قبول مجلس به امضای رئیس یا نایب رئیس که در آن جلسه به جای رئیس بوده است و نیز اقلاً به امضای دو نفر از منشیان می‌رسد.

رئیس ـ در یک ماده دیگر نوشته شده است اسامی مخالفین و موافقین در صورت مجلس نوشته می‌شود. در این ماده هم می‌گوید صورت مجلس قرائت می‌شود در این صورت گمان می‌کنم با نظامنامه مخالف باشد

حاج میرزا عبدالوهاب ـ اجازه می‌فرمایید توضیح عرض کنم؟

رئیس ـ بفرمایید

حاج میرزا عبدالوهاب ـ آن ماده که می‌نویسد اسامی در صورت مجلس نوشته می‌شود مقصودش صورت مشروح مجلس است و این که می‌نویسد که صورت مجلس قرائت می‌شود مقصود صورت مختصر است بنابراین به عقیده بنده لزومی ندارد قرائت شود.

رئیس ـ ماده صد و سی و پنج قرائت می‌شود:

(به مضمون ذیل قرائت شد)

ماده ۱۳۵ ـ اداره مجلس در تحت دو شعبه منشعب می‌شود:

۱) شعبه تقنینیه

۲) شعبه اداری

شعبه تقنینیه عبارت است از دارالانشای هیئت رئیسه و دایره تحریر صورت مجلس و دایره تندنویسی و دایره ارسال و مراسلات و مطبوعات راجع به قوانین

رئیس ـ اینجا تفکیک کرده است بین صورت مجلس و صورت مشروح مجلس مقصود از صورت مجلس همین است که اینجا قرائت شود.

زعیم ـ بنده تقاضا می‌کنم ماده هشتاد و هفت قرائت شود:

(به این مضمون قرائت شد)

تقاضای رأی علنی با اوراق باید کتباً به عمل آید و لااقل پنج نفر از اعضای مجلس آن را امضا نموده به رئیس بدهند ولی در صورتی که یک دفعه به واسطه قیام و قعود رأی گرفته شده و مشکوک شد تقاضای شفاهی یکی از نمایندگان کافی است اسامی این پنج نفر فوق یا اسامی رأی‌دهندگان و موافق در صورت مجلس نوشته خواهد شد

زعیم ـ عرض بنده هم در کلمه نوشته خواهد شد

رئیس ـ یک جا می‌گوید باید نوشته شود و در جای دیگر می‌گوید باید خوانده شود شاهزاده شیخ‌الرئیس (اجازه)

محمدهاشم میرزا شیخ‌الرئیس ـ علاوه بر این که این ماده صریح است آقایان باید فکر کنند امروز فرضاً قرائت اسامی نیم ساعت طول کشید. البته همان طور که آقایان اگر یک کلمه نطقشان یا توضیحشان در صورت مجلس نوشته نشود فوری ایراد می‌کنند فرق نمی‌کند چه من نطق مفصل یا مختصر در یک موضوع کرده باشم و چه رأی داده باشم همان طور که نظامنامه گفته باید در صورت مجلس نوشته و خوانده شود البته آزادی عقاید وکلا باید محفوظ باشد اگر آقایان می‌فرمایند اسامی نه در صورت مفصل و نه در صورت مختصر لزومی ندارد همین قدر نوشته شود یک نفر از وکلا مخالفت کرد یا یک نفر موافقت. البته باید برای محفوظ ماندن آزادی عقاید آقایان اسامی قرائت شود

بعضی از نمایندگان ـ داخل دستور شوید

رئیس ـ شاهزاده محمدولی میرزا راجع به همین موضوع است؟

محمدولی میرزا ـ بلی

رئیس ـ آقای حائری‌زاده هم همین طور؟

حائری‌زاده ـ بنده با مقام ریاست موافقم که باید اسامی خوانده شود

رئیس ـ آقای دولت‌آبادی (اجازه)

دولت‌آبادی ـ خوب است داخل دستور شوید. بنده عرایضم را وقت دیگر عرض می‌کنم

رئیس ـ قسمت نهم از ماده اول بودجه مطرح است. پیشنهادی از طرف آقای آقا شیخ جلال رسیده گویا نشود در آن رأی گرفت قرائت می‌شود.

(به شرح ذیل قرائت شد)

بنده قلم نهم فصل اول ماده اولای بودجه را این طور اصلاح می‌نمایم که بعد از کلمه و جمله (وزارت مالیه جنس) اضافه شود مطابق معمول دوره سوم تقنینیه

رئیس ـ اصلاح که نمی‌شود در این قسمت‌ها پیشنهاد کرد.آقای حاج میرزا عبدالوهاب (اجازه)

حاج میرزا عبدالوهاب ـ بنده اجازه خواسته بودم و یک عرایضی راجع به این ماده داشتم اگر می‌شود عرض کنم

رئیس ـ باید رأی گرفته شود وزارت مالیه جنس دو میلیون و پانصد و نود و پنج هزار و نهصد و هشتاد و پنج تومان آقایانی که تصویب می‌کنند ورقه سفید والا کبود خواهند داد.

(اخذ و استخراج آرا به عمل آمد. نتیجه به قرار ذیل حاصل شد)

ورقه سفید علامت قبول ۷۷ ورقه کبود علامت رد ۲

رئیس ـ عده حضار ۹۸ با هفتاد و هفت رأی تصویب شد

اسامی موافقین آقایان: افشار، شیخ‌الرئیس، امیر حشمت، میرزا آقا خان، سید کاظم، حاج میرزا اسدالله خان، آقا سید حسن اجاق، مشیر اعظم، سردار عشایر، تقی‌زاده، قوام‌الدوله، مشیرالدوله، سردار فاخر، علائی، معظم‌السلطان، اقبال‌المالک، محمدولی میرزا، شاهزاده شیخ‌الرئیس، وکیل‌الملک، اعتبارالدوله، دولت‌آبادی، سلیمان میرزا، رهنما، آقا شیخ محمدعلی الموتی، ارباب کیخسرو، دیوان بیگی، سیف‌الله خان اسکندری، صدق‌السلطنه، احتشام‌الحکماء، هرمزی، عمادالسلطنه، سردار منتصر، یاسایی، میرزا شهاب‌الدین، سهراب خان، مشیر معظم، مصدق‌الملک، سهراب‌زاده. وحیدالدوله، میرزا یدالله خان، معتمدالسلطنه، صدرائی، شریعت‌زاده، میرزا سلیم خان ایزدی، امیر اشرف، سهام‌السلطان، تدین، حاج میرزا علی‌رضا، احیاءالسلطنه، مصدق‌السلطنه، آقا شیخ محمدعلی طهرانی، غلامحسین میرزا، شیخ عبدالرحمن، ملک‌التجار. سپهدار اعظم، قائم‌مقام، یمن‌الملک، عدل‌الملک، اخگر، ضیاءالواعظین، آقا سید حسن کاشانی، ضیاءالاطباء، سید یعقوب، حاج سید المحققین، شیخ‌الاسلام ملایری، سالار لشگر، مقوم‌الملک، امیر احتشام، ناصرالاسلام، مشار اعظم، سرکشیک‌زاده، نجات، ‌هایم.ضیاءالملک، سردار نصرت، شیخ‌العراقین‌زاده، عظیمی.

اسامی مخالفین حائری‌زاده، ملک‌الشعراء.

رئیس ـ قسمت دهم وزارت امور خارجه عواید تذکره و شانسلری به مبلغ دویست و چهل و یک هزار و صد و پنجاه تومان. آقایانی که تصویب می‌کنند ورقه سفید می‌دهند.

(پس از اخذ و استخراج آرا نتیجه این طور حاصل شد)

ورقه سفید ۸۰ ورقه کبود ۱

رئیس ـ عده حضار نود و یک با هشتاد رأی تصویب شد.

اسامی موافقین آقایان: دولت‌آبادی، کی استوان، حاج میرزا اسدالله خان، صدرالعلماء مفتی، شاهزاده شیخ‌الرئیس، آقا شیخ محمدعلی الموتی، سردار عشایر، میرزا سید احمد بهبهائی، آقا شیخ جلال‌الدین، تقی‌زاده، مشیرالدوله، هرمزی، سردار فاخر وکیل‌الملک.اخگر، قوام‌الدوله، معظم‌السلطان، اقبال‌المالک، شیخ‌الرئیس، محمدولی میرزا دیوان بیگی، کازرونی، اعتبارالدوله، ناصرالاسلام، رهنما، یمن‌الملک، مصدق‌الملک، سهراب خان، ارباب کیخسرو، یاسائی، سردار منتصر، عمادالسلطنه، مشیر معظم، معتمدالسلطنه، مصدق‌الملک، وحیدالدوله، سردار نصرت. شیخ‌العراقین‌زاده، مقوم‌الملک، میرزا یدالله خان، مشیر اعظم، سهراب‌زاده، تدین، احتشام‌الحکماء، شیخ عبدالرحمن، حاج میرزا علی‌رضا، شریعت‌زاده، صدرائی، میرزا سلیم خان ایزدی، احیاءالسلطنه، امیر اشرف. سهام‌السلطان، سلطان‌العلماء، آقا سید حسن اجاق، افشار، علائی، آقا سید کاظم، مصدق‌السلطنه، حاج سیدالمحققین، قائم‌مقام، آقا شیخ محمدعلی تهرانی، سیف‌الله خان اسکندری، سرکشیک‌زاده، ‌هایم، سردار مفخم، میرزا آقا خان، نجات، بنان‌السلطان. ضیاءالملک، سالار لشگر، آقا سید یعقوب، آقا میرزا هاشم آشتیانی، امیر احتشام، ضیاءالواعظین، شیخ‌الاسلام ملایری، سپهدار اعظم، ضیاءالاطباء، آقا سید حسن کاشانی، سلیمان میرزا.

مخالف ـ حائری‌زاده.

رئیس ـ قسمت یازدهم وزارت داخله عواید ادارات نظمیه چهارده هزار تومان رأی گرفته می‌شود آقایانی که موافقند ورقه سفید می‌دهند.

معاون وزارت مالیه ـ در باب عواید نظمیه از قرار مذاکره که در جلسه گذشته بنده از طرف آقایان نمایندگان شنیدم خیال می‌کنم سوء تفاهمی شده است که این عواید از چه قبیل باید باشد برای رفع سوء تفاهم و برای تأمین خاطر آقایان عرض می‌کنم عوائد نظمیه که اینجا ذکر شده عبارت است از یک چیزهائی که مربوط به انتظام داخلی اداره نظمیه است از قبیل کسرهائی که از آژان‌ها و مأمورین نظمیه که از خدمت غفلت می‌کنند اینها را جمع می‌کنند و این مبلغ عایدش می‌شود.

(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده نتیجه به قرار ذیل حاصل شد) ورقه سفید ۶۵ ورقه کبود ۱۰

رئیس- عده حضار ۹۷ با ۶۵ رأی تصویب شد

اسامی موافقین آقایان: میرزا آقا خان. اقبال‌المالک. سردار عشایر. دولت آبادی. حاج میرزا اسدالله خان. ملک‌التجار. مشار اعظم. میرزا شهاب‌الدین. آقا شیخ جلال‌الدین. افشار. علائی. شیخ‌الرئیس. آقا سید کاظم. محمدولی میرزا. مشیرالدوله. تقی‌زاده. ناصرالاسلام سردار فاخر. مستوفی‌الممالک. اخگر. اعتبارالدوله. رهنما. سلیمان میرزا. حاج میرزا علیرضا. امیر اشرف. میرزا سلیم خان ایزدی. صدرائی. شریعت‌زاده. دکتر احیاء‌السلطنه. تدین. سهراب‌زاده. وحیدالدوله. نجات، ضیاء‌الملک. سالار لشکر. سید یعقوب. سردار نصرت. ضیاء‌الواعظین. سپهدار اعظم. سرکشیک‌زاده. دیوان‌بیگی. ضیاء‌الاطباء. شیخ‌الاسلام ملایری. صدرالعلماء. مفتی. رئیس‌التجار. ارباب کیخسرو. صدق‌السلطنه. مشیر معظم. احتشام‌الحکما. سردار منتصر. هرمزی. عمادالسلطنه. عدل‌الملک. سیف‌الله خان اسکندری. یمین‌الملک. مقوم‌الملک. سهراب خان. عظیمی. آقا میرزا سید حسن کاشانی. شیخ‌العراقین‌زاده. معظم‌السلطان.

اسامی مخالفین- میرزا یدالله خان. حائری‌زاده، کازرونی. زعیم. بنان‌السلطان امیر احتشام. ‌هایم. سردار مفخم. حاج میرزا عبدالوهاب. مصدق‌الملک.

رئیس- قسمت دوازده وزارت عدلیه عوائد محاکماتی یکصد و بیست هزار تومان پیشنهادی آقای یاسائی کرده‌اند که به منزله اصلاح است قرائت می‌شود.

(به مضمون ذیل خوانده شد)

یکصد و بیست هزار تومان بابت عوائد محاکماتی قید شده در صورتی که شامل تومانی یک شاهی خرج محاکمه و عشریه اجرای احکام است پس تمام این عایدی از بابت محاکمات نیست به علاوه تومانی یک شاهی بابت تقریرنویس و اوراق است حق‌القضاووت نیست و محاکمه مجانی نیست بنابراین بنده پیشنهاد می‌کنم اصلاح شود به این نحو: (عوائد عدلیه)

رئیس- حال اصلاح را دارد.

یاسائی- حال اصلاح را ندارد اجازه می‌فرمائید

رئیس- مگر این که خود دولت این عبارت را پس بگیرد و یک عبارت دیگر بنویسد رأی گرفته می‌شود آقایانی که تصویب می‌کنند ورقه سفید و الّا ورقه کبود می‌دهند

(اخذ آراء به عمل آمده پس از تعداد نتیجه به قرار ذیل حاصل شد) ورقه سفید ۷۱ ورقه کبود ۲

رئیس- عده حضار ۹۳ با ۷۱ رأی تصویب شد.

اسامی موافقین- آقایان ضیاء‌الواعظین، اعتبارالدوله. آقا میرزا هاشم آشتیانی حاج سیدالمحققین. ضیاء‌الاطباء. آقا میرزا سید حسن کاشانی. عظیمی. ‌هایم. ضیاء‌الملک. سالار لشکر. سید یعقوب. نجات. امیر احتشام. شیخ‌العراقین زاده. ملک‌الشعرا. ملک‌التجار. سپهدار اعظم. شیخ‌الاسلام ملایری. آقا شیخ محمدالموتی. آقا شیخ محمدعلی طهرانی. میرزا سلیم خان ایزدی. حاج میرزا علیرضا. قائم مقام. غلامحسین میرزا. مصدق‌السلطنه. امیر اشرف. صدرائی. میرزا یدالله خان. دولت آبادی. آقا سید کاظم. شریعت‌زاده دکتر احیاء‌السلطنه. تدین. سهراب‌زاده. وحیدالدوله. مصدق‌الملک. دیوان‌بیگی. رئیس‌التجار. معتمدالسلطنه. عمادالسلطنه سردار منتصر. هرمزی. مشیر. معظم. یاسائی. احتشام‌الحکماء. سیف‌الله خان اسکندری. ارباب کیخسرو، مشار اعظم، سرکشیک‌زاده. یمین‌الملک. عدل‌الملک مقوم‌الملک. رهنما. وکیل‌الملک. سردار فاخر. مستوفی‌الممالک. مشیرالدوله. قوام‌الدوله. آقا سید حسن اجاق. صدرالعلماء مفتی. سردار عشایر، شاهزاده. شیخ‌الرئیس. آقا شیخ جلال‌الدین. شیخ‌الرئیس و علائی. افشار. حاج میرزا. اسدالله خان. معظم‌السلطان. میرزا سید احمد بهبهانی. اقبال‌الملک.

اسامی مخالفین- اخگر. حائری‌زاده‏

رئیس- وزارت پست و تلگراف. عوائد پست صد و بیست هزار تومان رأی گرفته می‌شود کسانی که تصویب می‌کنند ورقه سفید می‌دهند.

(پس از تعداد آراء نتیجه این طور حاصل شد)

ورقه سفید ۸۷ ورقه کبود ۲

رئیس- عده حضار ۹۵ با ۸۷ رأی تصویب شد.

اسامی موافقین آقایان: آقا شیخ محمدعلی طهرانی. شیخ‌الاسلام ملایری. سپهدار اعظم. ضیاء‌الاطباء. مستوفی‌الممالک. سردار نصرت. شیخ‌العراقین‌زاده. قائم‌مقام. حاج سیدالمحققین. ملک‌الشعرا و آقا سید یعقوب. سالار لشکر. امیر احتشام. آقا سید مصطفی بهبهانی. آقا میرزا سید احمد بهبهانی. ملک‌التجار. ضیاء‌الواعظین. سلطان العلماء. ضیاء الملک. نجات. سردار مفخم. رئیس التجار. ‌هایم. عظیمی آقا میرزا سید حسن کاشانی. صدق‌السلطنه. حاج میرزا عبدالوهاب، فتح‌الله میرزا. سردار منتصر. عمادالسلطنه، احتشام‌الحکماء. مصدق‌الملک. معتمدالسلطنه. مشیر معظم. دیوان‌بیگی. صدرالعلماء مفتی. وحیدالدوله میرزا آقا خان. کی استوان. صدرائی. احیاء‌السلطنه، شریعت‌زاده. تدین. سهراب‌زاده. میرزا یدالله خان. میرزا سلیم خان. سهام‌السلطان. حاج میرزا علیرضا. آقا شیخ عبدالرحمن. مصدق‌السلطنه. غلامحسین میرزا. امیر اشرف. یاسائی. ارباب کیخسرو. سیف الله خان اسکندری. سهراب خان. میرزا شهاب. مشار اعظم. سرکشیک‌زاده. مقوم‌الملک. یمین‌الملک. عدل‌الملک. رهنما. سلیمان میرزا. ناصرالاسلام. کازرونی. مشیرالدوله. اعتبارالدوله. اخگر. وکیل‌الملک. سردار فاخر. تقی‌زاده. سردار عشایر. آقا شیخ محمدعلی الموتی. مشیر اعظم. آقا سید کاظم. حاج میرزا یحیی دولت آبادی. آقا سید حسن اجاق. آقا شیخ جلال. شاهزاده شیخ‌الرئیس. حاج میرزا اسدالله خان. علائی. افشار. معظم‌السلطان. اقبال‌الممالک. مخالف: حائری‌زاده.

رئیس- اجازه می‌فرمائید چند دقیقه تنفس داده شود؟

(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از نیم‌ساعت مجدداً تشکیل گردید)

رئیس- نه نفر از آقایان که تقاضای رأی با ورقه در اقلام عایدات کرده بودند شش نفر از آنها امضاهای خودشان را پس گرفته‌اند:

آقای یاسائی. آقای میرزا یدالله خان. آقای آقا شیخ جلال. آقای امیر حشمت. شاهزاده شیخ‌الرئیس. آقای اخگر. رأی گرفته می‌شود به عواید تلگراف به مبلغ نهصد و چهار هزار و هشت صد و نود و نه تومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. عوائد سرویس حمل و نقل دویست و هشتاد و دو هزار تومان آقایان موافقین قیام فرمایند.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. وزارت معارف و اوقاف- عوائد مدارس: چهل هزار تومان. کسانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(غالب نمایندگان برخاستند)

رئیس- تصویب شد. تومانی دویست دینار و خرواری یک قران: هشتاد و هفت هزار تومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اکثر آقایان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد.عایدات تمبر: هزار و پانصد تومان. آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. عوائد عتیقه‌جات: هزار و جهارصد تومان. آقایان موافقین قیام فرمایند.

(عده زیادی قیام کردند)

رئیس- تصویب شد. خالصه‌جات را رأی نگرفته بودیم باید رأی بگیریم. پنجاه هزار تومان در ثانی اضافه شده است می‌شود پانصد و پنجاه و شش هزار و نهصد و شصت تومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. وزارت فوائد عامه: عوائد اکسید دو فر. پنجاه هزار تومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(عده زیادی قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. مؤسسات رهنی: دو هزار و پانصد تومان. آقایان موافقین قیام فرمایند

(اکثر نمایندگان قیام کردند)

رئیس- تصویب شد. راه شوسه: ششصد و پنجاه هزار و پانصد تومان.آقایان موافقین قیام فرمایند.

(عده زیادی قیام کردند)

رئیس- تصویب شد. راه آهن: دویست و چهل و هشت هزار تومان. کسانی که موافقند قیام فرمایند.

(اکثر قیام کردند)

رئیس- تصویب شد. هفتاد و شش هزار و هشتصد و نود و شش تومان. اشخاصی که موافقند قیام فرمایند.

(عده زیادی برخاستند)

رئیس- تصویب شد. سیاه جنگل‌ها. هفتاد و پنج هزار تومان. آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(اکثر آقایان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. کشتی‌های به محاری دریاچه ارومیه: شصت هزار تومان تصویب‌کنندگان قیام نمایند.

(اکثر قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. تلفون: نه هزار و هشت صد و بیست و شش تومان اگر تصویب می‌کنید قیام فرمائید.

(اغلب قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. عایدات متفرقه: سی و شش هزار و سیصد و بیست و چهار تومان آقایانی که موافقند قیام فرمایند.

(غالباً قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. به عوائد مطبعه و باغ مجلس شورای ملی رأی داده شده است عایدات شرکت نفت انگلیس و ایران در جنوب: دو میلیون چهار هزار تومان آقایانی که تصویب می‌کنند قیام فرمایند.

(جمعی قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد. بانک شاهنشاهی ایران: بیست هزار تومان. اگر تصویب می‌کنید قیام فرمائید.

(عده زیادی برخاستند)

رئیس- تصویب شد. دو فقره دیگر مانده است که بلاتکلیف است و باید رأی گرفته شود.

مدرس- بنده پیشنهادی عرض کرده‌ام.

رئیس- آقای مدرس تقاضا کرده‌اند جلسه ختم شود.

وزیر مالیه- بنده یک عرض لازمی دارم.

رئیس- تأمل بفرمایید تا آقای مدرس مطلبشان را بفرمایند.

مدرس- چون تقاضای جلسه خصوصی کرده‌اند لهذا تقاضا می‌کنم جلسه ختم شود و جلسه خصوصی منعقد شود.

رئیس- (خطاب به آقای وزیر مالیه) اگر مطلبی دارید بفرمائید.

وزیر مالیه- البته آقایان تصدیق می‌فرمایند که مواجب و حقوق وزارت جنگ خیلی ضروری و فوری است برج عقرب تمام شده و از برج قوس هم تقریباً نصفش گذشته وزارت مالیه هم قانوناً نمی‌تواند مخارجی را که مجلس تصویب نکرده است بپردازد بنابراین بنده یک ماده برای پرداخت حقوق وزارت جنگ تقدیم کرده تمنا می‌کنم در همین جلسه آقایان تصویب بفرمایند و فوریتش را هم تقاضا می‌کنم.

رئیس- آقایانی که با ختم جلسه موافقند قیام فرمایند.

(اغلب نمایندگان قیام نمودند)

رئیس- تصویب شد که جلسه ختم شود.

(جلسه بیست دقیقه قبل از ظهر خاتمه یافت)

رئیس مجلس شورای ملی- مؤتمن‌الملک‏

منشی- علی اقبال‌الممالک‏

منشی- معظم‌السلطان‏