مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۵۳ نشست ۱۹۵

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین برنامه‌های عمرانی کشور

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۵۳ نشست ۱۹۵

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۰ آذر ۱۳۵۳ نشست ۱۹۵

جلسه ۱۹۵

صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۱۰ آذر ماه ۱۳۵۳

فهرست مطالب:

مجلس ساعت ۹ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان دکتر آزاد ـ احمد ـ احمدی - مهندس اسدی ـ لنگرودی ـ اکبر ـ امام مردوخ ـ دکتر امین ـ اهری ـ بختیاریها ـ پدرامی ـ پزشکی ـ پیمان ـ جعفری ـ جندقی ـ چنگیزی ـ دکتر سعید حکمت ـ حیدری ـ دکتر خطیبی ـ دکتر دادفر ـ دشتی ـ دکتر رئیسی ـ رامبد ـ رشیدی ـ حسام الدین رضوی ـ دکتر رفیعی ـ دکتر رهنوردی ـ دکتر زعفرانلو ـ زهتاب فرد ـ ساگینینان ـ سعادت ـ دکتر سعید ـ سعید وزیری ـ سمیعی ـ دکتر سنگ ـ شاهنده ـ دکتر شریف امامی ـ شیخ رضائی ـ دکتر فضل الله صدر ـ عبدالحسین طباطبائی ـ طباطبائی دیبا ـ دکتر عسگری ـ مهندس عطائی ـ فتوحی ـ مهندس فرخ ـ فرهادپور - فریدونفر ـ فضائی ـ فیصلی ـ کیوان ـ دکتر محققی ـ مظهری ـ کاظم مسعودی ـ مهندس معینی زند ـ دکتر محمد حسین موسوی - مهدوی اردستانی ـ دکتر نجیمی ـ دکتر وفا ـ دکتر رازانی ـ دکتر ابوالهدی ـ پرویزی ـ صادقی ـ خانم دولتشاهی ـ خانم دکتر صنیع ـ خانم دکتر گرگانی ـ خانم مزارعی.

غائبین مریض

آقایان مندس اردلان ـ دکتر امامی خوئی ـ بختیاری پور ـ بوشهری ـ مهندس عباس زاهدی ـ کریم بخش سعیدی ـ دکتر متین ـ محدث زاده ـ دکتر موثقی ـ موقر.

- بیانات قبل از دستورآقایان: دکتر نصیری ـ دکتر کفائی

۲ - بیانات قبل از دستورآقایان: دکتر نصیری ـ دکتر کفائی.

رئیس ـ نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر نصیری تشریف بیاورید.

دکتر نصیری ـ با اجازهٔ مقام معظم ریاست مجلس ظورای ملی و نمایندگان محترم، روز چهارشنبه ۶ آذر ماه برای مردم پاک دل و نیک نهاد و زحمتکش و وطن پرست و غیور سمنان روزی پر لفتخار بود که شهبانوی محبوب و نیکوکار ایران به این شهر حاشیه کویر تشریف فرما شدند این تشریف فرمائی مایه کمال افتخار و مباهات و سرافرازی برای مردم شاهدوست سمنان بود. (احسنت) اینجانب به نمایندگی از سوی مردم سمنان اجازه می‌خواهم نسبت به این موهبت بزرگ مراتب را به استحضار همکاران ارجمند و ملت ایران در ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم:

مردم وطن پرست این منطقه قدوم مبارک شهبانوی عزیز ایران را گرامی داشتند و برای اینجانب افتخار و سر بلندی بود که مراتب جان نثاری و جان بازی مردم سمنان را به پیشگاه مبارکشان معروض و مبین احساسات میهن پرست و شاهدوستانه‌ای باشم که الهام بخش مردم این سرزمین در اجرای تجلیات افتخار آفرین انقلاب شاه و ملت است. (احسنت).

در این سفر هم مسلک هویدا نخست وزیر عزیز ـ وزیر تعاون و روستاها ـ وزیر رفاه اجتماعی و چندین تن از مسئولان سازمان‌های مختلف مملکتی در التزام علیا حضرت شهبانو بودند.

در حالیکه مردم شهرستان با قلبی آکنده از شادی و وجد و سرور بی صبرانه در انتظار تشریف فرمائی معظم لها بودند ساعت ۱۰ و چهل دقیقه به سمنان تشریف فرما گردیدند ـ احساساتمردم سمنان در این استقبال شگوهمند و هنگام زیارت شهبانوی گرامی خود بی نظیر بود و اشگ شوق و شادی در چشمان مردم این شهر مشاهده می‌گردید. (احسنت) اتومبیل شهبانو در خیابان‌های مسیر که ساعتها در دو طرف خیابان برای زیارت شهبانوی گرامی و نیکوکار خود ایستاده بودند با فریادهای جاوید شاه و نثار شاخه‌های گل احساسات درونی و پاک خود را ابراز می‌داشتند ـ سراسر خیابانها ـ کارگران ـ کشاورزان ـاصناف ـ سپاهیان انقلاب ـ دانش آموزان با در دست داشتن بیرق ایران و مردم سمنان از پیر و جوان در طی مسیر با کف زدنهای ممتد و هلهله و شادی مقدم شهبانوی مهربان و بشردوست خود را گرامی داشتند و صدای پاینده و بر قرار باد شهبانوی عزیز و نیکوکار ایران لحظه‌ای قطع نمی‌شد - ابتدا از مسجد سلطانی و سپس مسجد جامع سمنان که از بناهای تاریخی و در قدیم آتشکده بوده و در دورهٔ اسلام مسجد بنا شده و در دورهٔ سلجوقی مرمت و وسعت یافته است باز دید فرمودند ـ هنگام بازدید از این آثار باستانی و تارخی علیا حضرت با علاقه خاص و عمیقی که به هنر و معماری اصیل ایرانی دارند کاشی کاریها و گچ بریها و ستئنهای مسجد را مورد بازدید قرار داده و اوامری جهت حفظ و حراست و مرمت هر یک از این مساجد صادر فرمودند ـ سپس علیا حضرت شهبانو به بازار شیخ علاء الدوله تشریف فرما شده و با مغازه داران از وضع کسب کار و درآمد آنها سئوالاتی فرمودند که همگی از زندگی خود راضی بودند ـ بعداً از خیابانهای شهر که با تمثالهای شاهنشاه آریامهر ـ علیا حضرت شهبانوی ایران ـ والا حضرت همایون ولایتعهد رضا پهلوی نوردیده گان ملت ایران و پرچم پر افتخار ایران و شعارهای ملی میهنی مزین گردیده بود در میان ابراز احساسات گرم و صمیمانه و میهن پرستانه مردم غیور سمنان عبور فرمودند و به دروازهٔ ارگ سمنان تشریف فرما شدند. در اینجا احساسات دانش آموزان دبستانها و دبیرستانها نسبت به شهبانو غرور آفرین و غیر قابل توصیف بود ـ پس از بازدید از دروازهٔ ارگ به میان دانش آموزان رفته و در مورد برنامه تغذیه رایگان آنها از چندین نفر دانش آموز سئوالاتی فرمودند پسران و دختران دانش آموز به عرض رساندند که روزانه در مدارس خود با نان ـ کره ـ خرما، کشمش، پسته و میوه تغذیه می‌شوند سئوال فرمودند امروز چه به شما دادند یکی از دانش آموزان جواب داد سندویچ و یک سیب و به عرض رسید که میوه را هفتگی بین مدارس شهر و وستا توزیع می‌نمایند و از یک دکان نانوائی روزانه ۱۸۰۰۰ نان ۱۰۰ و ۱۵۰ گرمی که با شکر و تخم مرغ تهیه می‌نمایند بین مدارس تویع می‌گردد. همچنین در مورد وضع تحصیل و تعداد مدارس سمنان سئوالاتی فرمودند که جواب آن به عرض رسید.

علیا حضرت از روستای صوفی آباد که در ۲۳ کیلومتری سمنان و مقبره شیخ علاء الدوله بازدید به عمل آوردند. و از آنجا عازم کتابخانه سمنان و کانون فکری کودکان و نوجوانان که یکی از موفق ترین کتابخانه‌های کانون در پرورش ذوق و استعداد کودکان است دیدن فرمودند ـ در این کتابخانه نقاشی‌های زیبائی که به دست کودکان کشیده شده بود مورد بازدید قرار گرفت همچنین دو دیپلم بین المللی دو نفر از کودکان که در دو نمایشگاه بین المللی نقاشی برزیل و ژاپن برندهٔ جوائز بین المللی شده بود مشاهده فرمودند دو جوان خوش ذوق و با استعداد را مورد تفقد و مرحمت قرار دادند سپس به مرکز رفاه خانواده سازمان زنان و مهد کودک تشریف فرما شده و قسمتهای مختلف آن را مورد بازدید قرار دادند هم چینن در خانه تعاونی جوانان سمنان که مدیران فردای کشور عزیزمان بوده و در سازندگی جامعه فردا دخیل و سهیم می‌باشد به عمل آوردند.

به عرض مبارکشان رسید که چشم امید مردم این سامان به عنایات خاص علیا حضرت و مراتب عطوفت و شفقت شهبانوی گرامی ایران است و امروز برای شهر سمنان آغاز دوران نوین و درخشنده‌ای در تاریخ این شهر است و خاطرات شیرین مسافرت علیا حضرت شهبانوی گرامی ایران به سمنان فراموش نشدنی است.

مبارزات مردم این شهر در طی تاریخ تجلی گر احساسات میهنی جامعه سمنانی است و پیوند نا گسستنی این شهر با نظام مقدس شاهنشاهی ایران است (صحیح است).

سمنان با سابقه تاریخی با عظمت دارای هنر و صنعت نساجی دستی در مقام اول اهمیت می‌باشد و نیز جلوه گر آثار معماری و تاریخی است هر سنگ آن مبین ذوق سلیم و علاقه مفرط مردم این سامان به هنر اصیل ایرانی است. (صحیح است)

مردم این مرز و بوم پاسداران وفاداری برای بناهای تاریخی بوده‌اند ـ شاعران و نویسندگان این سرزمین هم سخن با عارفان نیک نهاد جلوه گر روح ایمان و اعتقاد و زهد و تقوی هستند که در روش زندگی صادقانه و صفا و خلوص نیت مردم این سامان پرتوافکن است.

احساسات پاک شاهدوستانه و تجلیات جان نثاری مردم سمنان نسبت به شاهنشاه عظیم الشأن و علیا حضرت شهبانوی ایران و والاحضرت همایون ولایتعهد قلوب پر ایمان مردم این شهر موجی از شعف و شادی امروز را تجلی گراست.

استدعای مردم سمنان این است که تجلیات این احساسات میهنی به پیشگاه مبارک ملوکانه معروض گردد (احسنت) خداوند شاهنشاه ایران و خاندان جلیل سلطنتی را پیوسته با نیکبختی و شادمانی قرین فرماید (انشاءالله).

بپاس اقدامات بشر دوستانه خاندان جلیل پهلوی است که ملت ایران از درگاه متعال سلامتی وجود اقدس شهریاردادگستروعلیا حضرت شهبانوی گرامی و ولیعهدعزیز وخاندان جلیل پادشاهی پهلوی و دوام آئین شاهنشاهی ۲۵۰۰ ساله ایران زمین را از درگاه پروردگار مسئلت می‌نماید. در اینجا لازم است به استحضار نمایندگان محترم ملت برسانم که در دوران شکوفان انقلاب شاه و ملت سمنان هم گام با سایر شهرهای ایران در کلیهٔ زمینه‌های فرهنگی ـ بهداشتی ـ درمانی ـ آموزشی ـ رفاهی، اجتماعی، شیر و خورشید ـ بیمه‌های اجتماعی پیشرفتهای مهم و چشم گیری نموده است ه در اجرای اوامر مطاع مبارک همایونی و بهره گیری از پدیده‌های شکوفان انقلاب شاه و ملت است که افتخار اجرای آن نصیب دولت خدمتگزار حزبی هم مسلک جناب آقای هویدا نخست وزیر گردیده است ضمناً این را هم به عرض برسانم که جناب آقای نخست وزیر از بخش سنگسر و شهمیر زاد که در ۲۴ کیلومتری سمنان است بازدید به عمل آورده و به میان مردم فته و به تقاضای یک یک آنها رسیدگی و دستورات لازم صادر نمودند و یکی از مردان خیر سنگسر آقای هژیر یزدانی تعهد نمودند که به میمنت تشریف فرمائی علیا حضرت شهبانو به سمنان هزینه و احداث و نگاهداری یک کتابخانه کودک یک دبیرستان دخترانه و یک آموزشگاه شبانه روزی حرفه‌ای را در سنگسر تقبل نمایند.

در خاتمه از موقع استفاده نموده تقاضای اهالی سمنان را به طور مختصر در اینجا به عرض می‌رساند.

۱ ـ یک بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی که جناب آقای دکتر خطیبی قول آن را قبلاً دادهاند تقاضا دارد در این امر تسریع به عمل آورند ۲ ـ یک آسایشگاه برای کودکان معلول ۳ ـ آب مشروب سمنان که با لوله کشی از آب کاهش شهمیرزاد به سمنان این مشکل مرتفع خواهد گردید ۴ ـ تکثیر آب زراعتی (احسنت).

رئیس ـ آقای دکتر کفائی بفرمائید.

دکتر کفائی ـ جناب آقای رئیس نمایندگان ارجمند، در چند روز گذشته که جهت بازدید از حوزه انتخابیه و تشرف به آستان قدس رضوی مشهد بودم. با نهایت تأسف و تأثر حوزه علمیه مشهد روبرو شدم و اطلاع یافتم که در قم نیز مراجع تقلید از حضور در جلسات درس خودداری فرموده‌اند، و این به عنوان اعتراض به تصمیمی است که برای اعدام ۵ نفر روحانی شیعه در همسایگی ما، عراق گرفته شده است (صحیح است).

همه این اعتراضها و هم تلگرافهائی که از طرف مراجع تقلید به عنوان رهبران و علمای کشورهای اسلامی مخابره شده است از نگرانی روز افزون مسلمانان نسبت به بدرفتاری و بی احترامی به بزرگان دین ریشه می‌گیرد (صحیح است).

نباید فراموش کرد که مسلمانان در طول تاریخ همواره غمخوار و غمگسار هم بوده‌اند و این به ویژه در نزد ما ایرانیان مسلمان جلوه بیشتری دارد، چون همدردی و کمک به نوع بشر در سرشت ما و از اعتقادات باستانی ما می‌باشد .(صحیح است). در ارتباط و نزدیکی و یگانگی ما مسلمانان همین بس که هیچگاه این خانواده بزرگ که دنیای اسلام را تشکیل می‌دهد نسبت به حال همکیشان خود بی تفاوت نبوده‌اند به ویژه که از عالم روحانیت و از پیشوایان دین هم باشند (صحیح است).

به همین مقیاس نگرانی عمیقی که در چند روز اخیر در دل همه ایرانیان مسلمان و مراجع مذهبی ریشه گرفته است جا دارد که مورد توجه بسیار قرار گیرد. ما بعنوان ایرانی یعنی اهل بزرگترین جامعه شیعه جهان نمی‌توانیم نسبت به اینگونه رویدادها بی اعتنا باشیم و در حالیکه عالم روحانیت و همه مسلمانان جهان به ویژه شیعیان در انتظارند که به این روش خاتمه داده شود. بجاست که همگی یک صدا شده و آرزو کنیم که ریشه این بی عدالتی‌ها یکسره خشگ شود و در زمانی که عالم اسلام بیش از هر موقع نیاز به همبستگی و وحدت دارد از داخل گرفتار چنین ماجرای اسفناکی نشود .(صحیح است).

در اینجا و در دنباله انعکاس نگرانی هائی که جامعه روحانیت و عالم تشیع را فرا گرفته است به نقش سازنده و پویای ایران که از درایت و تدبیر واعتقاد قلبی رهبر ایران بمبانی اسلام ریشه می‌گیرد شایسته است سرمشقی باشد تا آنانکه تفرقه در وحدت اسلامی را موجب می‌شوند از این نقش رهبری پند گیرند و در خدمت آرمانهای مغایر مصالح مسلمانان در نیایند. (صحیح است ـ احسنت)

ایران، به فرمان رهبر عالیقدر خود که همواره پشتیبان و مدافع مسلمانان بوده‌اند وچون یک مسلمان معتقد گام‌های مؤثری در جهت تحکیم اساس برادری مسلمانان برداشته‌اند، همواره در روزهای سخت در کنار برادران مسلمان خود بوده است و این هم گامی در تمام جهات چه در فعالیتهای دیپلماتیک و چه در هنگامی که دیگر لازم می آمده نشان داده شده است. (صحیح است)

در کنار دیپلماسی ایران که هم گام و هم صدا با اعراب در پیکار با دشمن بوده است، اعتبارهای ویژه‌ای که ایران برای نوسازی و ترمیم نقاط جنگ زده مصر و سوریه در نظر گرفته تجلیل همه جهانیان خاصه برادران عرب ما را بر انگیخته است.

هم اکنون برادران سوری و مصری ما که در بیمارستانهای تهران معالجه می‌شوند خود مؤید این نظر است که شاهنشاه ایران بزرگترین و مؤثرترین پشتیبان اعراب و همه مسلمانان بوده و هستند. در هفته ایکه گذشت روزنامه لوسوار چاپ بیروت در مقالات پی در پی و مفصل نقش ایران را بررسی کرد و در یکی از همین مقالات بود که نویسنده با ستایش فراوان نوشت: ایران قسمتی از دآمد خود را در جهت کمک به برنامه‌های عمرانی و توسعه اقتصادی در کشورهای عربی بکار انداخته است و زبان به تجلیل از این روش انسانی گشود اینها تمام از اعتقادات عمیق ایرانیان به حفظ هم بستگی اسلامی مایه می‌گیرد و در این زمان و در موقعی که به پشتوانه همین همبستگی برادران عرب ما در صحنه بین المللی جائی در خور خود اشغال می‌کنند، آیا شایسته است که در همسایگی ما عراق، حکم اعدام چندین تن از روحانیون صادر شود؟ و آیا این نگرانیها که در دل همه شیعیان جهان نشسته است و انعکاس آن را در این چند روزه در ایران دیده‌ایم، در جهان منعکس نخواهد شد؟ آیا این همه باز دولت عراق را به تفکر وا نخواهد داشت که از این روش دست بردارند ؟سخنانم را با انزجار بسیار از روش دولت عراق که وحدت اسلام را متزلزل می‌سازد به پایان می‌برم، با این انتظار که پیشوایان دینی ما که در حوزه‌های علمی عراق در راه خدمت به آرمانهای اسلام و تعلیم احکام الهی مشغولند از گزند بلیات مصونباشند. (احسنت ـ احسنت).

امام مردوخ ـ بیانات جنابعالی مورد تأیید تمام روحانیان ایران است نه تنها شیعیان بلکه اهل تسنن هم مراتب انزجار خود را نسبت به این اعمال غیر انسانی ابراز می‌دارند (احسنت).

- تصویب صورت جلسه قبل

۳- تصویب صورت جلسه قبل.

رئیس ـ نسبت به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- بیانات آقای امیر عباس هویدا (نخست وزیر) هنگام تقدیم لایحه اصلاحی بودجه سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور

۴- بیانات آقای امیر عباس هویدا (نخست وزیر) هنگام تقدیم لایحه اصلاحی بودجه سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.

امیر عباس هویدا (نخست وزیر) ـ جناب آقای رئیس مجلس شورای ملی خانم‌ها ـ آقایان.

در کمال مسرت بهنگامی که درست ۳ ماه و ۲۰ روز به پایان سال مانده بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور و نیز بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ همراه با سند تجدید نظر در اعتبارات برنامه پنجم عمرانی را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد. (احسنت)

واقعیت مسلمی است که ملت ایران طی سالهای دهه انقلاب عادت کرده است و به حق انتظار دارد دولت هر سال بودجه‌ای ارائه دهد که در مقام مقایسه با بودجه سال گذشته عظیم تر و به لحاظ هدفها و مقاصد انقلابی و بزرگی که برابر ما قرار گرفته‌اند گره گشاتر و راهیاب تر باشد.

اینک با نهایت سرافرازی و شادمانی باستحضار می‌رساند بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور واجد چنین صفاتی است.

در این موقع که بودجه کل کشور تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود لازم است به بینم وضع عمومی دنیا چگونه است و اقتصاد ما چه راهی را می‌پیماید:

امروز در جهان صنعتی دچار رکود یا حداقل کند شدن رشد اقتصادی است، بیکاری چون شبحی هولناک بربسیاری از کشورهای جهان سایه افکنده و بحرانهای سخت تار و پود جوامع مختلف را مورد تهدید قرار داده است. شک نیست که این وضع ناشی از نابسامانی‌های متعدد اجتماعی و اقتصادی است که از سالها قبل آغاز گشته و اینک باوج خود رسیده است.

قیمت کالاها و خدمات که از مدتها پیش در کشورهای پیشرفته با شتابی سر سام آور رو به افزایش گذاشته بود هنوز در مورد بسیاری از کالاها سیر سعودی خود را طی می‌کند اما نوسانات شدید پولی وضعی نا پایدار در بازارهای جهانی پدید آورده است بدان حد که کارشناسان و سازمانهای تخصصی مالی در پیدا کردن راه حلهای مؤثر دچار سرگردانی هستند و در نتیجه عدم توازنهای بی سابقه‌ای در وضع مبادلات ارزی کشورها بوجود آمده است که علت اساسی آن را در ناتوانی کشورهای صنعتی در مهار کردن تورم در داخل کشورهای خود باید جستجو کرد.

حال به بینیم در چنین شرائطی وضع ما در ایران چگونه است؟ بودجه دو ساله حاضر خود به تنهائی نماینده پیشرفتها و تلاشهای چشمگیری است که در کشور ما به خاطر ادامه سریع توسعه اجتماعی و اقتصادی به عمل می‌آید و آینده‌ای بس درخشان و امید بخش در برابر ملت ایران تصویر می‌کند.

افزایش فرصت‌های شغلی حتی بیش از حدیکه بتوانیم جوابگوی آن باشیم تأمین درآمد و رفاه بیشتر برای همه گروههای اجتماعی ـ آموزش و بهداشت رایگان ـ بسط خدمات رفاهی گوناگون از مشخصات وضع کنونی ما است که به نحو درخشان طلیعه عصر طلائی تمدن بزرگ را برابر دیدگان ما مجسم می‌سازد. (صحیح است)

پیش از نظر به هدفها و خط مشی‌های لایحه بودجه لازم به یادآوری م دانم که یکی از امتیازات برجسته نظام جدید بودجه‌ای که از سال قبل مورد عمل قرار گرفته این است که زمان تقدیم بودجه اصلاحی هر سال را با زمان تسلیم بودجه سال بعد مقارن ساخته است و در نتیجه لایحه بودجه هر بار تصویر روشنی از برنامه مالی و عملیاتی دولت را به نمایندگان ملت ارائه می‌دهد. و در عین حال با ایجاد انعطاف کافی بین دو سال مالی به دستگاههای اجرائی این امکان را می‌بخشد تا به موقع خود را برای ایفاء مسئولیت‌ها و اجرای برنامه هائی که برای سال آینده مالی در نظر گرفته‌اند آماده سازند و تعهدات لازم را برای تحقق طرحهای مختلف با اطمینان خاطر و قدرت تمام به مرحلهٔ اجرائ در آورند.

این مشخصات به اضافهٔ امتیازات دیگری که بر چنین نظام بودجه‌ای مترتب است و از جمله حصول امکان هم آهنگی هر چه کاملتر بودجه جاری و عمرانی و ترسیم هر چه دقیق تر خطوط مالی مؤسسات و شرکت‌های دولتی و طبعاً حصول امکان ترسیم نمودارهای جامع از برنامه‌ها و طرحهای خاص ناحیه‌ای و اعتبارات استانی مجریان امور را نه تنها از عملیات زائد و دوباره کاریهای زیانبار رها می‌سازد بلکه موضع آنها را در قبال مسئولیتهای خطیر و روز افزون خود معین و معلوم می‌دارد. با توجه به این نکات است که بودجه سال ۱۳۵۴ را با ارقام و هدفهای بزرگ و سیاستها و خط مشی هائی که در آن منظور نظر قرار گرفته است همچون آینه تمام نمائی برابر خود می‌یابیم که به روشنی تمام شکوفائی چشم گیر و پیشرفتهای وقفه ناپذیری را که تحت رهبریهای داهیانه شاهنشاه آریا مهر در تمام زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی نصیب کشور ما گشته است، منعکس می‌سازد. این برنامه‌ها بطور احسن انجام گرفته و امیدواریم ادامه یابد (صحیح است ـ احسنت)

با یک مقایسه اجمالی میان بودجه‌ای که اینک تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و بودجه سال گذشته می‌توان دریافت که حرکت انقلابی کشور ما تا چه پایه سریع و متحول و استثنائی بوده است (صحیح است). در این مورد فقط کافیست که به ارقام توجهی کنیم و بودجه کل کشور در سال ۱۳۵۲ را که بالغ بر ۷۸۵ میلیارد ریال می‌شد با رقم ۲/۴۴۵ میلیارد ریال بودجه کل کشور در سال ۱۳۵۴ قیاس می‌کنیم که در نتیجه ملاحظه خواهیم کرد که میزان آن از ۳ برابر هم تجاوز کرده است.

بنده در سال‌های گذشته در این فرصت که عرایضی در مورد بودجه می‌کردم بودجه مان را مثلاً با کشورهای بزرگ آسیا مثل هندوستان مقایسه می‌کردم ولی امروز افتخار دارم ـ خانم‌ها و آقایان که بودجه مان را با بودجه کشور آمریکا مقایسه کنم، بودجه ایران در سال ۱۳۵۴ حدود ۳۵ میلیارد دلار است و بودجه آمریکا در سال آینده ۳۰۰ میلیارد است، یعنی بودجه ایران با یک جمعیت ۳۰ میلیونی از یکدهم بودجه آمریکا بیشتر است، این نماینده پیشرفت ایرانی است که بودجه خودمان را با مترقی ترین کشورهای دنیا مقایسه کنم.

در اینجا لازم است این توضیح داده شود که چون بودجه‌ها از سال گذشته بر اساس دو ساله تنظیم می‌گردد و با توجه به پیشرفت برنامه‌ها در بودجه سال جاری تجدید نظر می‌گردد لذا بزرگترین جهش‌ها در بودجه‌های سال جاری منعکس می‌شود. برای نشان دادن صحت این مدعی می‌توان رقم بودجه کل کشور برای سال ۵۳ که پارسال تقدیم قوه مقننه شد و رقم آن ۱۰۸۶ میلیارد ریال بود را با رقم بودجه اصلاحی سال ۵۳ که اینک تقدیم می‌شود و رقم آن ۲۰۸۱ میلیارد ریال است مقایسه نمود. بنابراین می‌توان انتظار داشت که در موقع تقدیم بودجه اصلاحی سال ۵۴ هم با چنین جهشی مواجه گردیم.

بدیهی است چون بودجه سال ۵۳ که رقم‌هایش را عرض کردم و تصویب فرموده‌اید با بودجه‌ای که در این اصلاحیه تصویب می فرمائید فرق زیادی کرده، یعنی ۲۰% بیشتر شده و امیدوارم موقعی که بودجه سال۱۳۵۵ را در سال آینده تقدیم می‌کنیم ـ بودجه سال ۵۴ هم اصلاح خواهد شد و با ارقام بیشتری خواهد بود که مسلماً اگر آن موقع هم با بودجه کشورهای دیگر مقایسه کنیم بازده درصد بیش از این خواهد بود.

ارقام بودجه کل کشور برای سالهای ۱۳۵۳و۱۳۵۴ به ترتیب ۲۰۸۱و ۲۴۴۵ میلیارد ریال می‌باشد که در آن بودجه عمومی دولت شامل هزینه‌های جاری و سرمایه گذاری برای امسال و سال آتی به ترتیب به ۱۶۰۳ و ۱۷۸۹ میلیارد ریال باغ می‌گردد.

سهم بخش‌های مختلف از بودجه عمومی دولت معرف اولویت‌های تعیین شده برای بخش‌های مزبور بوده و به شرح زیر می‌توان ارائه داد:

امور عمومی	۱۰ درصد
امور دفاعی	۲۸ درصد
امور اجتماعی	۱۸درصد
امور اقتصادی	۲۴ درصد
هزینه‌های متفرقه و دیون و بهره	۷ درصد
باز پرداخت وامها	۳ درصد
سرمایه گذاری در خارج از کشور و وامها و کمکهای خارجی	۱۰ درصد

در بودجه حاضر اتکاء اصلی دولت از نظر منابع درآمد کماکان به درآمد نفت می‌باشد. به طوریکه از کل درآمد در سالهای ۵۳و۵۴ که رقم آنها به ترتیب ۵۴۹ر۱ و ۱/۷۷۳ میلیارد ریال می‌باشد به ترتیب ۸۷ درصد و ۸۲ درصد تعلق به این منبع دارد بطوریکه می دانید ما با رهبری شاهنشاه می‌توانیم با درآمد نفت برنامه‌های بیشتر و بهتر و محکمتری انجام بدهیم (احسنت).

از طرف دیگر به دنبال سیاست رفاهی دولت در جهت تعدیل هزینه زندگی در مالیاتهای غیر مستقیم تجدید نظرهای اساسی به عمل آمده است.

در مورد مالیاتهای مستقیم انتظار می‌رود علیرغم معافیت هائی که نسبت به درآمدهای پایین اعطاء گردیده است با اقداماتی که در جهت بهبود نحوه عمل دستگاههای وصولی به عمل می‌آید رقم درآمد از این بابت از رشد قابل توجهی برخوردار گردد.

دست آوردهای ما طی همین یک سال گذشته چه در قلمرو امور داخلی و چه در پهنه مناسبات بین المللی چندان پر دامنه و پر وسعت بوده‌اند که ذکر فهرست وار یکایک آنها نیز بر حذر از هر گونه مبالغه ساعتها وقت می‌گیرد. طی یک سال گذشته در پی پیروزیهای افتخار آمیز نفتی و تحقق یکی از برجسته ترین آرمانهای ملی ما یعنی احراز حق مالکیت و حاکمیت مطلق بر منابع و صنایع نفت و در نتیجه افزایش چشم گیر در آمدهای ملی در این گذرگاه زمینه‌های گسترده تر به سود شکوفائی باز هم بیشتر و تحکیم بنیادهای اقتصاد ملی و استقرار مناسبات عدالت آمیز اجتماعی مقابل ما قرار گرفت.

تمام این مطالب در گزارش هائی که تقدیم حضورتان می‌شود قید شده و انتظار دارم خانمها و آقایان با دقت آن را بخوانند واگر نظری هم دارند بفرمائید و ما هم پاسخ‌های لازم را خدمتتان عرض خواهیم کرد.

یکی از بزرگترین رویدادهائی که طی سال گذشته همگان ناظر آن بودیم تجدیدنظر در برنامه پنجم عمرانی و افزایش حجم اعتبارات آن به پیش از دو برابر برنامه اولیه بود که به تنهائی می‌تواند مبین رشد سریع و جهشهای بلند جامعه ما به سوی هدفهای عظیم اقتصادی و اجتماعی در مقیاسهای جهانی باشد، زیرا این تجدینظر به هنگامی لازم آمد که هنوز مرکب برنامه تنظیم شده نخستین خشک نشده بود ولی افزایش بی سابقه درآمدهای نفتی و حصول زمینه‌های ممتاز در قلمرو همکاری‌های بین المللی ایجاب کرد که سه سال و نیم قبل از پایان دوره اجرائی برنامه در آن تجدید نظر کلی به عمل آوریم.

هنوز چیزی از تصویب برنامه عمرانی پنجم در مجلس شورای ملی نگذشته بود که این برنامه را مورد تجدید نظر قرار دادیم و با راهنمائی‌های که شاهنشاه فرمودند با قدمهای بلندتر و محکمتری به هدف نزدیک شدیم .(احسنت). این برنامه هم ارقامش باز تغییر خواهد کرد ولی امروز تقدیم مجلس می‌شود تا پس از ملاحظه و مداقه تصویب بفرمایند تا ما بتوانیم در سال ۵۴ باسرعت بیشتر برنامه‌های جدیدی را که منظور شده عملی کنیم دراین تجدید نظر برای اولین بار محدودیت‌های مالی و ارزی که همواره دست و پا گیر برنامه ریزان بود و اجازه نمی‌داد که با قدمهای سریع جلو برویم از بین رفت؛ اما در مقابل؛ ما با اشکالات جدیدی مواجه شدیم، وقتی می‌گویم اشکالات جدید این به آن معنی نیست که دولت خدمتگزار شما هراسی از این اشکالات دارد نخیر این اشکالات هست و این دولت متکی به حزب ایران نویندر مدت ۱۱ سال آن چنان خدمت کرده که کسی نتواند ادعا کند که بهتر از این می‌شود کار کرد مسئله مهم برای ما مسئله نیروی انسانی است نمی‌شود به ما ایراد گرفت که چرا نیروی انسانی کم دارید چون جمعیت کشور ما ۳۲ میلیون نفر است ممکن است به ما اعتراض کنند که چرا ۴۰ میلیون نفر نیستیم به هر حال دولت حزب ایران نوین در این کار مقصر نیست پدران و مادران ما در چهل پنجاه سال قبل مقصر هستند پدران و مادران افراد اکثریت و افراد اقلیت فرق نمی‌کند ولی با تمام اینها ما دنبال نیروی انسانی هستیم و چه بسا با همین کمبود نیروی انسانی برنامه‌های تنظیم خانواده را دنبال کنیم چون منظور این نیست که ما فقط نیروی انسانی داشته باشیم ما باید ایرانی مرفه که بتواند از عالی ترین سطح زندگی برخوردار باشد داشته باشیم (احسنت) نه آن ایرانی که میلیونها نفر باشند ولی زندگیشان مثل زندگی افراد قرون گذشته باشد به هر حال بنده کمبودها را عرض می‌کنم:

۱ ـ کمبود نیروی انسانی به ویژه نیروی انسانی متخصص.

۲ ـ کمبود ظرفیت واقعی و بالفعل تأسیسات زیر بنائی مانند: بنادر ـ شبکه راهها ـ راه آهن.

۳ ـ محدودیت تولید انواع انرژی.

۴ ـ محدودیت عرضه مصالح ساختمانی و سایر کالاهای سرمایه‌ای مورد نیاز طرحهای عمرانی.

مسلماً به ما ایراد می‌گیرند که سیاست دولت در کار ساختمان درست نیست بدون توجه به اینکه در عرضه مصالح ساختمانی ما محدودیت داریم و هستند کسانی که معتقدند می‌شود کار ساختمانی را بدون مصالح ساختمانی انجام داد اگر چنین نظریه‌ای درست است به ما هم بگویند تا از آن نظریه استفاده کنیم، اگر تکنولوژی جدیدی هست که می‌توان خانه را بدون آجر و سیمان درست کنیم ما کاملا آماده هستیم که از آن تکنولوژی استفاده کنیم ما تعصبی نداریم و تا آنجا هم که خانمها و اقایان مستحضر هستند در مورد انجام طرحهای عمرانی از لحاظ مصالح ساختمانی اشکالاتی داشتیم که انجام بعضی طرحها را در بعضی نقاط به تأخیر می‌انداخت، این اشکالات را هم تا حدودی مرتفع کردیم. (احسنت)

با توجه به این عوامل محدود کننده و با در نظر گرفتن قدرت جذب اقتصاد ایران ـ حجم کل سرمایه گذاری دولت و بخش خصوصی حدود ۴/۶۹۸ میلیارد ریال تعیین شد که نسبت به برنامه پنجم نخستین بیش از دو برابر افزایش یافته است، این که می گوئیم برنامه پنجم نخستین و برنامه پنجم دوم چه بسا که برنامه پنجم سوم هم داشته باشیم و این برای این است که امکانات این مملکت و انتظارات این ملت فعال و فداکار روز به روز بالاتر می‌رود و ماهم سعی می‌کنیم با سرعت بیشتر جلو برویم تا به آنها برسیم (احسنت).

از این مبلغ که عرض شد حدود ۳/۱۱۸ میلیارد ریال بوسیله دولت و حدود ۱/۵۸۰ میلیارد ریال توسط بخش خصوصی سرمایه گذاری خواهد شد. باید توجه داشت که حدود ۱۸۰ میلیارد ریال از سرمایه گذاری بخش خصوصی را دولت از طریق بانکهای تخصصی و از محل اعتبارات عمرانی تأمین خواهد نمود.

انتظار می‌رود با اجرای این برنامه تولید ناخالص ملی به قیمت‌های ثابت سال ۱۳۵۱ با رشدی معادل ۲۵/۹ درصد در سال به طور متوسط از حدود ۱/۱۶۵ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۱ به حدود ۳/۶۸۶ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۶ افزایش بیاید و در نتیجه تولید نا خالص ملی سرانه از حدود ۵۵۶ دلار در سال ۱۳۵۱ به قیمت‌های ثابت همین سال به حدود ۱/۵۲۱ دلار برسد.

طی این دوره رشد ارزش افزوده بخش نفت بطور متوسط ۵۱/۵ درصد و صنایع و معادن ۱۸ درصد خدمات ۱۶/۴ درصد و کشاورزی ۷ درصد در سال مورد نظر قرار گرفته است.

در تصویری که از اقتصاد پر تحرک و شکوفان کشور به نمایندگان محترم عرضه شد موضوع مشارکت روز افزون گروههای مختلف جامعه در بهره گیری از نتایج توسعه اقتصادی و اجتماعی ایران مورد توجه همه جانبه قرار دارد.

نمونه‌ای از این تحول عظیم اقتصادی و اجتماعی سرعت فوق العاده افزایش در مقابل بسیاری از کالاها است به طوری که میزان تقاضا برای بسیاری از کالاهای مصرفی تا ۴۰ درصد افزایش را نشان می‌دهد.

در اینجا باید خدمت خانمها و آقایان عرض کنم که اگر شهریور ماه امسال را با شهریور پارسال مقایسه کنیم مصرف گوشت در تهران صد در صد بالا رفته و مصرف شکر ۱۸ درصد و مصرف روغن نباتی ۴۰ درصد، الآن در اینجا ارقام دیگری هم منظور شده که به خدمتتان عرض خواهم کرد تا ببینید ارقام تا چه حدودی بالا رفته است ما از بالا رفتن مصرف گله نمی‌کنیم و دولتی نیستیم که بگوئیم مصرف را پائین بیاوریم تا اعتدالی در اقتصادمان بوجود بیاوریم ـ بلکه اعتدال را طوری بوجود می‌آوریم که ملت ایران زندگی بهتر و مرفه تری داشته باشد در واقع زندگی بهتر برای همه داشته باشیم و این است نشان دهنده زندگی بهتر (احسنت ـ احسنت).

و البته دولت وظیفه خود دانسته است و می داند که در جهت پاسخگوئی به این نیاز در سراسر مملکت مجاهدت نماید و به منظور حفظ حقوق مصرف کنندگان کوشش کند تا سطح قیمتها علیرغم موج تقاضا در سطح معقول ثابت بماند. در تحقق چنین سیاستی دولت همچنان وظیفه خود دانسته است و می داند به خاطر تأمین رفاه گروههای کم درآمد هر اقدامی را که مؤثر و مفید می‌شناسد با بهره مندی از منابع جدید درآمد نفتی به عمل آورد.

در تأمین این نیازها دولت با تنظیم و اجرای یک برنامه جامع اقتصادی و مالی که تلفیقی از سیاستهای بازرگانی و برنامه‌های تولیدی است اقدامات گوناگونی انجام داده است که اهم آنها عبارتند از:

الف ـ در مورد قیمتها:

سیاست دولت در زمینه قیمتها می‌تنی است از یک طرف بر حمایت شدید ار مصرف کننده و از سوی دیگر ایجاد شرائطی که موجبات رشد سریع تولیدات کشور فراهم شود برای نیل بدین منظورها این اقدامات انجام گرفته است:

۱ ـ تثبیت قیمت کالاهای اساسی مورد نیاز مردم از طریق ایجاد صندوق حمایت مصرف کننده.

۲ ـ تجدید نظر در قیمت بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی از قبیل چغندر ـ چای ـ گوشت ـ گندم ـ دانه‌های روغنی با تأکید بر این هدف که اینگونه احتیاجات در آینده کلا در خود کشور تهیه شود و درآمد کشاورزان افزوده گردد.

ما برای اینکه بتوانیم بین درآمد روستانشین و شهر نشین تعادلی ایجاد کنیم و این درآمدها را به هم نزدیکتر کنیم اجباراً ما محصولات کشاورزی خودمان را ه قیمت بالاتری باید بخریم و در واقع این می‌رود به جیب زارعین و کشاورزان این مملکت و از طرف دیگر اگر دولت برای رفاه ایرانیان می‌خواهد قیمت‌ها را در حدی نشت کند می‌تواند با کمکی که از صندوق دولت می‌کند کمک لازم را به بعضی از اجناسی که مورد علاقه و مورد احتیاج مردم هست بکند البته ما دستگاهی داریم که این نوسانات را بسنجد و قیمت‌های داخلیمان را با این نوسانات هم آهنگ کند و باید عرض کنم که دولت هر گونه احتیاجی که در مورد مواد غذائی باشد تأمین می‌کند ما برای امسال و سال ۵۴ در حدود ۲/۵۰۰ (دو میلیارد و پانصد هزار) تن گندم و ۲۸۰ هزار تن روغن سفارش داده‌ایم که مقدار زیادی رسیده و بقیه نیز خواهد رسید و گذشته از اینها ما قرار دادهای طویل المدتی را با بسیاری از کشورها به امضاء رسانده‌ایم تا همیشه منبع مواد غذائی و منابع مختلف و مطمئنی داشته باشیم چون بنده نمی دانم در آینده چه حوادثی بوجود خواهد آمد ولی به هر حال ما نخواهیم گذاشت ایرانی بدون گوشت و روغن و نان و شکر باشد (احسنت) دولت ایران از خزانه و با پول خود سفارشاتی داده و قرار داد مالی باکشورهای سوسیالیستی بسته است که ضمن آن مقدار زیادی مواد غذائی منظور شده و قرار دادهائی با کشورهای استرالیا منعقد کرده چند روز دیگر خودم با دولت کانادا قرار داد خواهم بست و ما باید اطمینان داشته باشیم که تمام اجناس را به ایران می‌رسانیم و آنها را نگهداری می‌کنیم تا هیچگونه اشکالی در آینده نداشته باشیم و اینها را دولت انجام داده است (احسنت) البته هر کس علاقه دارد احتکار بکند بگذارید بکند ما اینقدر جنس داریم که اگر کسی بخواهد احتکار کند باز هم داشته باشیم مضافاً بر اینکه روزی چند تن مرغ و تخم مرغ نیز وارد فرودگاه تهران می‌شود که اگر بروید می‌بینید که چقدر آنجا صندوق وارد شده است و اغلبشان بسته‌های مرغ و تخم مرغ است که وارد می‌شود تا هموطنان در کمال فاه باشند و اگر کسی غرغر می‌کند مانعی ندارد ما سعی خودمان را برای رفاه بیشتر می‌کنیم .(عباس میرزائی قربان همه به شما علاقه دارند و کسی غرغر نمی‌کند). یکی از سیاست هائی که ذولت دنبال می‌کند برای اینکه بتوانیم یک شبکه وسیع توزیع داشته باشیم باید عواملی که در وسط است و واسطه بین زارع و مصرف کننده است تاآنجائیکه لازم باشد از بین ببریم وما تقاضا می‌کنیم اصناف همینطور که این چند ماه سعی کردند یک کنترل بیشتری روی قیمت‌ها داشته باشند، ولی دولت به موقع خود با باز کردن این مغازه‌های تعاون شهر وروستا کنترل بیشتری روی بعضی قیمت‌ها خواهد داشت.

۳ ـ تجدید نظر در قیمت کالاهای صنعتی متناسب با تغییر مواد اولیه صنعتی در بازارهای جهانی.

۴ ـ اجرای برنامه ضربتی واردات انواع مواد غذائی و ذخیره سازی آنها به منظور تأمین احتیاجات کشور تا پایان سال آینده.

۵ ـ اتعقاد موافقتنامه بلند مدت با کشورهای خارجی به منظور حصول اطمینان در امکان تأمین احتیاجات کشور برای مواد غذائی و کالاهای اساسی دیگر.

در این مورد می‌توانم از خرید:

۲/۵۰۰/۰۰۰ تن گندم

۲۸۰/۰۰۰ تن روغن

۴۲۰/۰۰۰ تن شکر

۳۰۰/۰۰۰ تن برنج

۷۰/۰۰۰ تن گوشت

و همچنین مبالغ قابل توجهی پنیر ـ مرغ ـ تخم مرغ ….. یاد کنم که بخش مهمی از آنها هم اکنون وارد کشور شده است.

۶ ـ تنظیم و اجرای برنامه‌های مؤثری به منظور استقرار یک نظم کارساز در توزیع از مراکز شهرها تا عمق روستاهای کشور مانند برقراری شبکه نوین سراسری حمل و نقل و احداث تأسیسات لازم برای ذخیره سازی و نگهداری و پخش از قبیل سیلو ـ سردخانه و انبار.

ب ـ به موازات اقداماتی که در زمینه تأمین احتیاجات کشور از خارج به عمل آمده سیاست حفظ استقلال اقتصادی و نیل به خودکفائی نسبی چه در بخش کشاورزی و چه در بخش صنعت همواره در صدر برنامه‌های دولت قرار داشته است.

در زمینه صنعت ـ سیاست دولت کماکان در جهت حمایت از سرمایه گذاری و ایجاد شرائطی بوده است که موجبات هر چه بیشتر گسترش فعالیت در این رشته تأمین گردد.

صنایع و معادن:

حجم سرمایه گذاری در صنایع و معادن در سال جاری به ۹۷/۲ میلیارد ریال بالغ خواهد شد که ۲۲۶ در صد از سال گذشته بیشتر است و پیش بینی می‌شود که رقم آن در سال آینده به ۱۰۷/۶ میلیارد ریال بالغ گردد. بدین ترتیب انتظار می‌رود رشد صنعتی در سال جدید به حدود ۲۰ درصد برسد.

به منظور نیل هر چه سریعتر به هدف اساسی در این راه یعنی تأمین استقلال اقتصادی ـ توجه دولت به گسترش سریع صنایع پایه ـ ذوب آهن ـ پتروشیمی ـ مس ـ ماشین سازی ـ نفت و گاز و تولید هر چه بیشتر مواد اولیه و واسطه‌ای در داخل کشور و همچنین صدور هر چه بیشتر کالاهای صنعتی معطوف بوده و اصولا در نظر دولت توسعه صادرات کماکان در شمار مهمترین امور اقتصادی کشور قرار داشته است. یعنی ما از صادر کننده مواد اولیه به صادر کننده مواد ساخته شده تبدیل می‌شویم.

کشاورزی و دامپروری:

در اجرای هدف‌های برنامه عمرانی پنجم و تأمین رشد ۷ درصد ارزش افزوده بخش کشاورزی، دولت در سال‌های ۱۳۵۳ ـ ۱۳۵۴ خواهد کوشید که تولیدات زراعی را تا ۶ و تولیدات دامی را تا ۸ درصد در سال افزایش دهد و به خاطر این منظور طرح‌های افزایش تولیدات زراعی و باغبانی از طریق تهیه و توزیع بذر و کود و نهال و تهیه ماشین آلات کشاورزی و احداث انبارهای لازم در سطح ۱/۵ میلون هکتار در سال جاری و ۱/۸ میلیون هکتار د سال آینده اجراء خواهد شد.

همچنین برای حفظ و بهره برداری از جنگل و مراتع کشور طرح‌های توسعه و عمران جنگل کاری مناطق نزدیک به بحر خزر و نیز جنگل کاری‌های دیم و آبی و طرح‌های احداث راههای نفوذی و بهره برداری به مرحله اجراء در خواهد آمد ـ برای تأمین ۸ در صد رشد تولیدات دامی طرح‌های افزایش تولیدات دامی از طریق ایجاد واحدهای کشتو صنعت و مجتمع‌های شیر و گوشت و ایجاد مرغ داریهای صنعتی اجراء خواهد شد.

در مورد اعتبارات کشاورزی و دامپروری علاوه بر تنخواه گردانی که برای تهیه و توزیع بذر و کود و نهال و سموم ماشین آلات کشاورزی و تهیه آب در اختیار وزارت کشاورزی و منابع طبیعی قرار گرفته است و خواهد گرفت تا بتواند با تسهیلات فراوان به کشاورزان منتقل سازد نست به افزایش سرمایه بانک توسعه کشاورزی ایران و اعطاء اعتبار لازم به صندوق عمران مراتع و بانک تعاون کشاورزی ایران نیز اقدام خواهد شد. در زمینه کشاورزی باید عرض کنم که هیچگونه محدودیتی از لحاظ مالی برای سرمایه گذاری در کار کشاورزی نیست و نخواهد بود در این قسمت تصمیماتی گرفته شده وجزئیات تصمیمات ما نیز روشن است.

برای قوام بخشیدن به زیر بنای کشاورزی تقویت نظام تعاون و توسعه سازمان‌های خدماتی کشاورزی مورد توجه خاص قرار خواهد گرفت و سیاست مبتنی بر ایجاد تعاونی‌های تولید روستائی و شرکت‌های سهامی زراعی و تقویت تعاونی‌های روستائی و تعاونیهای کشاورزی و تضمین فروش محصول و گسترش آموزشهای تعاونی در کلیه سطوح نیز به دنبال خواهد شد.

آبیاری:

در زمینه آبیاری ادامه ساختمان سد رضا شاه کبیر و سد قشلاق و سد لار و شروع عملیات ساختمانی سدهای با هوکلات در بلوچستان که قرار داد آن هنوز امضاء نشده و همین روزها امضاء خواهد شد و سد میناب و ادامه عملیات مربوط به بهره برداری از آبهای زیر زمینی و ادامه عملیات نصب دستگاههای تبدیل آب شور به شیرین اقداماتی قابل ذکر و تأکید است از لحاظ شبکه‌های آبیاری نیز باید یاد آور شد که در پایان سال ۱۳۵۳ در سطح ۱۶۷ هزار هکتار و در پایان ۱۳۵۴ در سطح ۳۵۲ هزار هکتار شبکه آبیاری آماده بهره برداری خواهد بود.

برنامه آبرسانی به شهرها از نظر دور نمانده است و ادامه عملیات آب رسانی به شهرهای مشهد، بوشهر، شیراز، بندر عباس و کنارک و چاه بهار و نیز آغاز عملیات آب رسانی شاهی و ساری و شیرگاه و زیراب و محمودآباد و شاهپور و بسیاری شهرهای دیگر از آن جمله‌اند.

درباره نیرو

با راهنمائی‌های داهیانه شاهنشاه آریامهر در برنامه پنجم عمرانی جهت گیریهای تازه‌ای به ریاست انرژی و سوخت رسانی کشور بوجود امد و بخصوص اقداماتی که در سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ به عمل می‌آید می‌تواند نقطه عطفی در سیاست انرژی ایران باشد.

تاکنون نفت و فرآورده‌های نفتی تکیه گاه اساسی در تأمین سوخت در ایران بوده است. اینک با توجه به محدودیت نفت و نیازی که برای تبدیل آن به فرآورده‌های پتروشیمی و مواد پروتئینی وجود دارد با توجه به هدف‌های دراز مدت سیاست انرژی در کشور اقداماتی در چند جهت صورت گرفته است و خواهد گرفت.

استفاده از انرژی هسته‌ای، در مورد نیرو ما نمی‌توانیم فقط از نفت وگاز استفاده کنیم که هم قیمت افزوده آن بیشتر است و هم دنیا بیشتر به آن احتیاج دارد و ما می‌رویم دنبال انرژی هسته‌ای و همانطور که اطلاع دارید چندی قبل دو قرارداد با آلمان و فرانسه امضاء کرده‌ایم تا بتوانیم به آن رقم هائی که در مدنظر داریم برسیم و بتوانیم به آن رقم هائی که در مدنظر داریم برسیم. و بتوانیم از ۲۳ هزار مگاوات برق هسته‌ای استفاده کنیم از لحاظ گاز هم سیاست هائی تنظیم شده و از منابع آبی هم که در اینجا ذکر شده استفاده خواهیم کرد.

ـ استفاده از گاز طبیعی

ـ استفاده از منابع آبی کشور برای تولید نیروی برق

ـ استفاده از انرژیهائی که تاکنون در ایران مورد استفاده قرار نگرفته‌اند و انجام تحقیقات در زمینه بهره گیری از انرژی خورشیدی؛ جزر و مد آب، جریان باد و حرارت زمین و امثال آن. اینها مسائلی است جدید ولی ما در بررسی این مسائل و حتی شرکت در تحقیقات آن مسائل داریم و قدم هائی نیز برداشته‌ایم که به موقع بعرض خانمهاو آقایان خواهد رسید.

اقدامات اساسی که در سال ۱۳۵۳ و سال ۱۳۵۴ در زمینه تأمین نیرو وسوخت کشور به عمل می‌آید بدین شرح است:

الف ـ در زمینه نفت

ـ احداث پالایشگاههای جدید در اصفهان و اهواز و توسعه پالایشگاههای شیراز و تهران.

احداث خطوط لوله جدید نفت برای حمل نفت خام از مراکز تولید به پالایشگاهها و حمل فرآورده از پالایشگاه‌ها به مراکز مصرف و توسعه جایگاههای فروش فرآورده‌های نفتی در سراسر کشور.

توسعه انبارهای نفتی در سراسر کشور و توسعه تأسیسات سوخت گیری در فرودگاهها و بنادر کشور.

کسترش فعالیتهای اکتشاف و استخراج با توجه به اصل حفظ و نگهداری وضع مخازن نفتی کشور و بیشترین بهره گیری از مخازن نفتی با استفاده از ترزیق مجدد.

ب ـ در زمینه گاز طبیعی

اکتشاف و توسعه منابع گازی

احداث خطوط لوله جدیدگاز بخصوص خط لوله گاز قشم بندر عباس ـ سر چشمه و خط لوله سرخس ـ نکا.

توسعه و ایجاد شبکه‌های گاز رسانی در تهران ـ شیراز ـ اصفهان و اهواز و مشهد و روستاهای اطراف شاه لوله گاز.

پ ـ در زمینه برق

احداث نیروگاههای برق هسته‌ای.

ایجاد نیرو گاههای حرارتی بزرگ با سوخت فسیلی در بندر عباس ـ اهواز ـ مازندران.

ادامه ساختمان نیروگاه سد رضا شاه کبیر.

تکمیل نیروگاههای اصفهان ـ منجیل ـ مشهد و نصب مولدهای گازی و دیزلی بر حسب ضرورت.

احداث خطوط انتقال فوق فشار قوی ۴۰۰ کیلوولت بین سد رضا شاه کبیر و مراکز اهواز ـ امیدیه ـ اصفهان ـ اراک ـ تهران و خط انتقال نکا ـ تهران.

احداث خطوط انتقال فوق فشار قوی ۲۳۰ و۱۳۲ کیلو ولت بین مراکز تولید و مصرف و توسعه شبکه‌های توزیع.

توسعه و گسترش شبکه‌های توزیع برق در کلیه شهرهای کشور بر حسب نیاز و ضرورت.

عرضه نیروی برق در روستاها ـ تأمین برق روستائی در برنامه پنجم مقام والائی دارد زیرا به خصوص بق تغییرات بنیانی در روستاهای کشور پدید خواهد آورد. در تأمین برق روستائی هم به روستاهای اطراف شهرها و مراکز تولید و هم به مراکز حوزه‌های عمران روستائی و اقمار آنها توجه کافی مبذول خواهد شد.

البته برق سراسری ایران می‌تواند جایگزین این برقها شود چون ما نمی‌توانیم منتظر باشیم که برق سراسری درست بشود هر وقت درست شد این موتورها را بر می‌داریم و در جاهای دیگر از آن استفاده می‌کنیم و اگر بنده بخواهم تمام طرحها را ذکر کنم ساعتها وقت می‌خواهد و اگر اینها را ذکر کردم برای آنها که معتقد هستند دولت در این چند سال چکار کرده است و در عرض سال چندین طرح بزرگ داشته است یک نمونه‌ای دادم چون مشت نمونه خروار است این مشت هم نبود، از مشت هم کمتر بود امیدوارم دیگر از ما ایرادی نگیرند سندهائی که با بودجه تقدیم مجلسین می‌شود صفحاتش آنقدر زیاد است که شاید خانمها و آقایان وقت خواندن نداشته باشند اگر بعضی‌ها وقت مطالعه بیشتری داشتند و بعضی‌ها کمتر ولی انصاف همه شما زیاد است و ا انصاف به این بودجه نظر خواهید انداخت بنده علاقه دارم این بودجه را هر چه بیشتر مو شکافی بکنید آن وقت همه تان موافق با دولت حزبی ایران نوین خواهید بود (احسنت)

در مورد حمل و نقل و ارتباطات:

توسعه و تجهیز شبکه‌های ارتباطی از اهم وظایفی است که در جهت رفع تنگناهای کنونی بر عهده دولت خدمتگزار است. هدف از اجرای این برنامه توسعه و تجهیز بنادر کشور و افزایش کشش راهها و راه آهن بخصوص در مسیر دروازه‌های وارداتی و صادراتی و همچنین ارتباط سریع بین مراکز اصلی جمعیت و قطبهای کشاورزی و صنعتی و بازارهای عمده مصرف است.

از عملیات عمده‌ای که در این برنامه انجام می‌شود تهیه طرحهای اجرائی حدود ۲۹۰۰ کیلومتر راه اصلی آسفالته ـ ادامه و تکمیل ۲۵۰۰ کیلومتر راه اصلی آسفالته و شروع ساختمان حدود ۳۰۰۰ کیلومتر راه اصلی آسفالته جدید و تهیه طرح اجرائی حدود ۱۳۵۰۰ کیلومتر راه فرعی و ادامه و تکمیل عملیات اجرائی حدود ۴۰۰۰ کیلومتر راه فرعی دست اقدام را می‌توان نام برد.

اگر اینها را با هم جمع کنید می‌بینید که راههائی که برای رفت و آمد خودتان و مردم این مملکت ساخته شده سال به سال کیلومترش زیاد شده در مورد جبران کمبود کامیون در سطح کشور و تسریع در امر تخلیه و بار گیری و حمل کالا در داخل کشور اقدامات لازم به عمل آمده و احتیاجات در این زمینه از هر جهت تأمین خواهد شد. کامیونهای لازم جهت حمل و نقل سفارش داده شده است و بنده خودم با همکارانم رفته بودیم بندر بوشهر و در دو طرف جاده سیل کامیون بود که می‌رفت به طرف بندر شاهپور و اهواز و ب می‌گشت، خوب، تمام اینها نشان دهنده کارهائی است که می‌شود و اجناسی است که به این مملکت می‌آید، این اجناس وارد کارخانه می‌شود، شغل ایجادمیکند و وسائل جدیدی ایجاد می‌کند برای رفاه بیشتر مردم برقی کردن راه آهن خرمشهر ـ تهران و وصل کردن راههای دیگر، راه آهن کرمان و بندر عباس که دارد شبکه می‌شود، ساختن راه بین چاه بهار و بندر عباس که در دست اقدام است. مسلماً این قدر ابعاد کارهایمان بزرگ شده که آن اهمیت لازم را برای شما ندارد ولی وقتی شما راه آهن بندر عباس را به سایر نقاط مملکت می‌رسانید این از نظر حمل و نقل اهمیت دارد، از لحاظ واردات و صادرات و توسعه بنادرمان اهمیت دارد اینجا باید بگویم که بندر عباس وارداتی خواهد داشت به حجم ۳۰ میلیون تن. توجه بفرمائید تمام اینها کارهائی است که ما انجام می‌دهیم و خواهیم داد. نگهداری راههای موجود را از نظر دور نداشته‌ایم که مرمت اساسی راهها و تعمیرات آنها در طول حدود ۱۲۵۰۰ کیلومتر راه اصلی و حدود ۳۲۰۰۰ کیلومتر راه شنی در این جهت انجام می‌گیرد. به منظور جبران کمبود کامیون در سطح کشور و تسریع در امر تخلیه و بار گیری و حمل کالا در داخل کشور اقدامات لازم به عمل آمده و احتیاجات دراین زمینه از هر جهت تأمین خواهد شد.

در زمینه راه آهن تکمیل مطالعه و شروع سختمان راه آهن دو خطی برقی بندر عباس ـ سیرجان و محور یزد ـ کرمان و نیز ساختمان راه آهن کمربندی جنوب تهران و برقی کردن تبریز ـ جلفا و شروع به احیای خط آهن تهران ـ بندر شاهپور و تهران ـ تبریز در سر لوحهٔ اقدامات دولت خواهد بود.

افزایش ظرفیت بادر به نحوی که بتواند جوابگوی جریان کالا از خارج به داخل کشور و بالعکس باشد مورد توجه خاص است. ادامه عملیات ساختمانی ۱۴ پهلو گیر و تأسیسات حمل سنگ و سیلوی غلات و عملیات شانزده پست اسکله جدید در بندر شاهپور، ساختمان مجتمع بندر جدید و تأسیسات حمل سنگ و معدن و سیلوی بندر عباس، ساختمان بندر جدید در چاه بهار و توسعه و تجهیز بنادر پهلوی و نوشهر و همچنین تدارک کشتی‌های تجارتی به منظور توسعه کشتیرانی در سطح بین المللی از زمره اقداماتی است که در سالهای ۱۳۵۳و ۱۳۵۴ به مرحله اجراء در خواهد آمد.

از کار حمل و نقل هوائی نیز غافل نمانده‌ایم مطالعه برای ایجاد یک فرودگاه بین المللی بسیار بزرگ و مدرن در غرب تهران، توسعه ترمینال و باند فرودگاه مهر آباد، توسعه و تکمیل فرودگاههای بابلسر و همدان و خارک و رشت و رامسر و رااک و سنندج و اصفهان و مشهد و ساختمان فرودگاههای کوچک جدید و نیز نگهداری بهتر فرودگاههای موجود از زمره عملیات دولت در سال ۱۳۵۳ بوده و تا سال ۱۳۵۴ نیز ادامه خواهد یافت.

ضمناً بمنظور تقویت و توسعه هوائی در سطوح ملی و بین المللی اقدامات وسیعی صورت گرفته است.

در اینجا لازم به یادآوری می دانم که تکامل قدرت تولیدی اقتصادی ایران بدان پایه رسیده است که امروز با جرأت می‌توان آن را در مقیاس هاس جهانی بی نظیر و کم سابقه خواند. شاهد این مدعا میزان تولید ناخالص ملی کشور در فاصله ۱۳۵۱ تا سال کنونی است که رقمی معادل ۲/۲ برابر افزایش را نشان می‌دهد.

از ویژگیهای افتخار آمیز اقتصاد ملی ما طی سال گذشته و بر مینای موفقیت‌های سالهای دههٔ اول انقلاب حصول پیوندهای باز هم بیشتر و غنی تر با اقتصاد جهانی و بر پایه‌ها و مفاهیم عادلانه و منطقی است.

از چنین دیدگاهی است که اقتصاد ملی خود را در مقام یکی از فعالترین و با تحرک ترین اقتصادها در سطح بین المللی می‌یابیم. طی این سال همکاری‌های فنی و مبادلات بازرگانی و سرمایه گذاری‌های مشترک ما باکشورهای شرق و غرب اعم از ممالک توسعه یافته یا در حال توسعه با وسعت و دامنه‌ای بی سابقه ادامه یافت. و اگر همکاران روزنامه نگار یادداشت نکنند گاهی طوری نمایندگان کشورهای خارج به کشور ما سرازیر می‌شوند که پریروز آقای مجیدی، وزیر مشاور، delegation زئیر را معرفی کرد و بنده متوجه نشدم که ایشان نماینده زئیر هستند چون منتظر نمایندگان سنگال بودم فکر کردم نمایندگان سنگال هستند مدتی از ایشان احوالپرسی از نخست وزیر شان کردم می دانید که در زئیر نخست وزیر ندارند البته بعد متوجه شدم و موضوع را با ظرافت. تغییر دادم که متوجه نشدند ولی خوب تعداد این delegationها آنقدر زیاد است که آدم وقت نمی‌کند که با همه اینها مذاکره کند.

در فاصله زمانی تقدیم بودجه سال جاری و اکنون تعهدات ایران بابت وامها و اعتبارات و سرمایه گذاریهای ایران در خارج به مبلغی حدود ۹ میلیارد دلار رسیده است. این مبلغ را با هر معیاری که بسنجیم چه از لحاظ میزان درآمد سرانه و چه از بابت تولید نا خالص ملی و چه از نظر نسبت جمعیت، نشان دهنده یک حد نصاب تازه و بی رقیب در سطح بین المللی است و از ظهور یک قدرت پر تحرک و سازنده در عرصه اقتصاد جهانی روایت می‌کند و در عین حال گواهی می‌دهد که ایران در سحر گاه عصر دولتمندی و رستاخیز اقتصادی و اجتماعی خود از حال و زندگی دیگران غافل نگشته و به آنچه معتقد بوده وفادار مانده است. مسلماً بنده این کلمه را از یک روزنامه صبح تقلیدمی کنم چون راجع به دولتمندی صحبت می‌کند کلمه دولتمندی برای دولت ایران کاملاً صحیح است. بنده برای امضای قراردادهای زیادی از خدمتتان مرخص می‌شوم و در کانادا باید قراردادی امضاء کنم وزیر امور اقتصادی و دارائی هم به دو سه کشور می‌روند که قراردادهای دیگری امضاء کنند.

پیشنهادهای رسیده ایران مبنی بر تشکیل یک صندوق بیطرف برای کمک به کشورهای در حال توسعه و نیز آمادگی ایران برای کمک به طرح‌های کود شیمیائی و ترتیبات دو جانبه و چند جانبه برای یاری به کشورهای در حال توسعه و همچنین کمک‌های ایران به حل مسائل اقتصاد جهانی و رفع مشکلات سایر کشورها از طریق تنظیم یک برنامه همه جانبه در جهت توسعه همکاریهای اقتصادی با کشورهای مختلف اعم از پیشرفته و یا در حال رشد تجلیات گوناگون توجه ایران را به حل مشکلات جهانی نشان می‌دهد.

بدیهی است که کمک‌های خارجی ایران در آتیه ارتباط مستقیم با قیمت نفت و تورم خواهد داشت که البته قیمت نفت نیز به نوبه خود بستگی به این خواهد داشت که کشورهای صنعتی چگونه با تورم داخلی خود مقابله خواهند کرد.

این را خدمت خانمها و آقایان عرض کنم راجع به این کمکی که ایران به کشورهای در حال توسعه می‌کند فراموش نکنید روزی ما خودمان دریافت کننده این کمکها بودیم اگر آن کمک‌ها نبود امروز کشور پیشرفته‌ای روی پای خودمان نبودیم. اخلاق ایرانی و فرهنگ ایرانی و حرفهایی که می‌زنیم ما را راهنمایی می‌کند به طرفی که امروز آن حرفها را عمل می‌کنیم اگر همسایه ما در رفاه نباشد ما هم در رفاه نخواهیم داد (صحیح است) اگر ما کمکی به برادر می‌کنیم این یک فریضه دینی است (احسنت) تعالیم عالیه اسلام راجع به تعاون صحبت می‌کند. اسلام نگفته ملیت، اسلام همه را برادر کرده تمام نژادهای دنیا را برادر کرده است (صحیح است) پس اگر ما کمک می‌کنیم نباید خرده گرفت در بدو امر تمام این پول را در ایران نمی‌توانیم سرمایه گذاری کنیم امکان سرمایه گذاری برای همه آن نیست چون اگر ما توانستیم تمام مواردی را که اینجا ذکر شده سرمایه گذاری کنیم می‌توانید به ما یک احسنتی بگوئید. مبالغ بیشتر را یا باید در بانکها نگهداریم یا باید مثل بقیه صاحب سهام شرکتهای بزرگ خارجی شویم. چرا نشویم؟ مگر ایران چه کم دارد که نباید ۲۵ درصد سهام کروپ را بگیرد ما خودمان باچنین کارهایی می‌توانیم از منافع آنها بهره بگیریم و از تکنولوژی آنها بهره ببریم و سعی کنیم در تکنولوژی از این مقیاس ملی خارج شویم سیر تاریخ ایران دیگر در چهارچوب ایران نیست این را برای همیشه بیاد داشته باشید و فراموش نکنید ایران با تاریخ سرنوشت بین المللی قراری گذاشته سرنوشتی که ایران یکی از ۵ قدرت بزرگ جهانی باشد لذا با این روحیه همیشه خرده نگیریم که چرا ایران به کشورهای دیگر کمک می‌کند؟ وظیفه مان و حقمان است که به کشورهای دیگر کمک کنیم با اطمینان به یک زندگی بهتر برای ملت ایران همه ملتهای فقیر و غنی باید به طرف پیشرفت بروند و اگر نرفت دنیا مفهومی ندارد و اگر نرفت ما هم زیان می‌کنیم. این را گفتم چون گاهی صحبتهایی می‌شنوم در هر حال ما افتخار می‌کنیم به جای آنکه پولمان را در بانک بگذاریم. به برادرانمان کمک کنیم تا آنها خوشبخت تر بشوند تجارتشان بهتر بشود بهتر زندگی کنند و در رفاه بیشتری باشند (احسنت ـ احسنت).

حال که از کمکهای ایران به ملل و کشورهای دیگر سخن گفته شده جا دارد به واقعه غیر منتظره‌ای که ظرف چند ماه اخیر با آن روبرو بوده‌ایم اشاره‌ای شود و آن پناه دادن به قریب یکصد و بیست هزار نفر کردهای عراقی است که هم اکنون در کشور ما به سر می‌برند و ما تأمین کلیه نیازمندیهای آنان را اعم از خوراک و پوشاک و مسکن و آموزش و درمان و حتی علوفه دامهایشان را با توجه به جنبه انسان دوستی این نوع کمکها بعهده گرفته‌ایم و اینکار طرف دو سال ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ بیش از ۲۵۴ میلیون دلار برای ما هزینه در برداشته است و خواهد داشت. در اجرای این وظیفه خطیر جمعیت شیرو خورشید سرخ ایران سهم به سزائی دارد که با عرضه بهترین خدمات انسانی کوشش چشمگیری مبذول داشته.

به هر تقدیر، همانطور که ذکر شد هم اکنون در مقام یک قدرت اقتصادی در صحنه روابط بین المللی تجلی کرده است.

یکی از جلوه‌های این مقام نقش رهبری شاهنشاه ایران در حل مسائل نفتی و در راه استیفای حقوق ملت ایران و سایر کشورهای صادرکنندهٔ نفت است که به نحو قابل ملاحظه‌ای سبب افزایش در امدهای نفتی ما و آنها گشته است.

یکی دیگر از اختصاصات اقتصاد ایران توجه پیگیر و روز افزون به گسترش زمینه‌های رفاهی و ارتقاء دائمی سطح درآمدها در پرهیز از عوارضی است که سر منشاً آنها را در نابسامانیهای اقتصادی دیگران باید جستجو کرد. در این موارد لازم به یادآوری است که هدف بالا بردن عوامل رفاهی جامعه ضمن اتکاء به ایجاد نهادها وزیر بناهای آینده ساز و توجه به رفاه و آسایش نسلهای آینده متضمن سعادت و خوشبختی نسل حاضر نیز هست و به عبارت دیگر در فلسفه اجتماعی ایران آسودگی و حیات مرفه برای کلیه نسلهای امروز و فردا توأماً منظور نظر قرار می‌گیرد.

دیگر از ویژگیهای تکامل اقتصادی و اجتماعی ایران توسعه هم آهنگ تمامی نقاط کشور و پرهیز هر چه بیشتر از تمرکز غیر منطقی است و به همین سبب با بهره گیری از نهادهای دموکراتیک و تقویت و بسط آنها کوشش شده است که مضامین توسعه به حسب استعدادها و امکانات محلی و به پیروی از شعار کهنسال مردم این سرزمین که یکصدا گفته‌اند و می‌گویند «همه جای ایران سرای من است» به همه نواحی کشور سرایت داده شود. در این مورد برای هر استان یک برنامه خاص ناحیه‌ای پنجساله تنظیم شده است و خواهد شد تا به کمک یک برنامه ریزی ناحیه‌ای صحیح سیاست عدم تمرکز دولت به بهترین و مؤثرترین وجه جامعه عمل به خود بپوشد.

* * *

هدفها و سیاستهائی را که دولت در پیروی از خط مشی‌های اساسی برنامه پنجم با الهام از رهنمودهای راهگشای شاهانه در تهیه و تنظیم بودجه برگزیده است به اختصار از این قرارند:

اول ـ ادامهٔ رشد سریع اقتصادی کشور.

دوم ـ مقابله با تنگناهای زیر بنائی و کمبود کالاها و مواد مورد نیاز سرمایه گذاری.

سوم ـ تقویت بنیه دفاعی کشور.

چهارم ـ تعمیم هر چه بیشتر آموزش و پرورش.

پنجم ـ توسعه سریع خدمات رفاهی.

ششم ـ توزیع عادلانه تر درآمدها.

هفتم ـ توجه به پرورش جسمی و روحی و رفاه جوانان.

و اینک اجازه می‌خواهد تا هدفها و سیاستهای فوق را با وضوح بیشتری بیان دارد:

اول ـ ادامه رشد سریع اقتصادی کشور و افزایش آهنگ آن به نحویکه این رشد که در سال گذشته بالغ بر ۳۴ درصد بوده است د سال جاری از ۴۰ درصد تجاوز نماید.

دوم ـ از جمله سیاستهای عمده دولت در جهت تذمین رشد بی وقفه اقتصادی و اجتماعی مقابله با تنگناهای مختلفی است که بر اثر کسترش برنامه‌های عمرانی عرض وجود کرده‌اند.

به منظور رفع تنگنای نیروی انسانی که در مقام عامل بسیار مؤثری در پیش برد برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی ما جلوه گر شده است دولت در وهله اول با گسترش مؤسسات آموزشی در داخل کشور در کلیه سطوح خدمات خود را توسعه خواهد داد تا بتواند از کارگر نیمه ماهر و ماهر تا متخصصین عالی پزشکی و مهندسی را در داخل کشور تربیت نماید و با ایجاد تنوع در برنامه‌های آموزشی از کلیه امکانات برای آموزش چه در مدارس ـ چه در کارگاهها و چه در ادارات و محل کار افراد را برای مشاغلی که در بازار کار عرضه می‌گردد آماده نماید ولی مادام که قدرت آموزش و تربیت ما به حدی نرسیده است که احتیاجات بازار کار را پاسخگو باشیم به ناچار باید از نیروی کار متخصص خارجی استفاده کنیم و در این راه از امکانات ایران در کلیه کشورهای دوست استفاده نمائیم و محل‌های خالی شغلی را موقتاً پر کنیم.

خوشبختانه هم دولت‌های این کشورها و هم سازمانهای بین المللی حداکثر همراهی و مساعدت را دارند و براحتی قادر خواهیم بود البته با توجه به مصالح ملی و دادن اولویت به ایرانی‌ها از نیروی کار خارجی استفاده نمائیم و این تا مدتی است که خود نتوانیم احتیاجات خود را برطرف کنیم.

نکته دیگری که از لحاظ تأمین نیروی انسانی عرض می‌کنم ما به این امر توجه داشتیم که زنان کشور نیمی از جمعیت کشور ما هستند. ما اگر می گوئیم که باید از نیروی انسانی استفاده کنیم، ما اگر می گوئیم کمبود داریم باید جهت جبران این کمبود از نیروی زنان کشور استفاده کنیم (احسنت) یعنی امروز دیگر وظیفه زنان ایران نیست که سعی کنند شغل مستقلی پیدا کنند بلکه این فریضه زنان ایران است (احسنت ـ احسنت) این وظیفه زنان ایران است که دوش به دوش مردان قدم برداشته درتمام مشاغل با حقوق مساوی با آنان شرکت کنند و گرنه کمبود نیروی ما حل نخواهد شد. بنابراین ما پیشنهاد می‌کنیم و اقدام می‌کنیم زنها در مدارس مثل مردها تحصیل کنند و بتوانند در جامعه دوش به دوش مردان این کمبود نیروی انسانی را حل کنند چه در مدارس و چه در دانشگاهها و چه در آموزشگاهها.

زنان کشور ما نیمی از جمعیت کشور را شامل اند صرفنظر از جنبه اجتماعی موضوع، که بنا به تعالیم عالیه شاهنشاه در جهت تساوی حقوق زن و مرد از اصول اساسی انقلاب ماست، کمبود نیروی انسانی برای سازندگی و تسریع در سازندگی کشورمان ایجاب می‌کند که ما از قدرت خلاقه این تودهٔ عظیم غافل نباشیم دولت از مدتها پیش در راه تشویق زنان به مشارکت در امور مملکتی گامهای مؤثری برداشته و آنان را به کسب آموزش بیشتر اعم از عمومی و تخصصی و فنی ترغی کرده و امیدوار است بتواند این ترغیب و تشویق را چنان مطمئن تر ادامه دهد که زنان گذشته از فعالیتهائی نظیر خدمات بهداشتی و نه تنها د صنایع دستی و ظریفه بلکه حتی در بسیاری صنایع پیشرفته اما دقیق همچون صنایع الکترونیک مشارکت جدی داشته باشند و سهم همکاری آنان در ساختن اجتماعی مرفه تر و فردائی شکوفاتر فزونی یابد و البته برای اینکه نقش اصلیشان در نگهداشت خانواده فراموش نشود، دولت با ایجاد مراکز رفاه خانواده و مهدهای کودک بیشتر از پیش توجه خواهد کرد.

در قلمروی تنگناهای دیگر و از جمله امور زیر بنائی در بودجه و برنامه دولت اعتبارات وسیعی به راه سازی، احداث راه آهن، گسترش بنادر، توسعه برق و آب، بسط مخابرات و سایر برنامه‌های زیر بنائی اختصاص داده شده است. به عنوان نمونه کافیست یادآور شود که مجموع اعتبرات جاری و سرمایه گذاری فصل حمل و نقل و ارتباطات که در سالهای ۵۱ و ۵۲ به ۴۶/۵ میلیارد ریال بالغ می‌شد در سالهای ۵۳ و ۵۴ به ۱۴۳/۵ میلیارد ریال رسیده است و اعتبرات کلی مربوط به پست و مخابرات از ۱۰/۷ و ۱۱/۳ میلیارد ریال در سالهای ۵۱و۵۲ به ۲۱/۲ و ۲۵/۴ میلیارد ریال در سالهای ۵۳و۵۴ افزایش یافته است.

سوم ـ در لزوم تقویت بنیه دفاعی مملکت که نه فقط پاسدار حیثیت ایران بلکه ضامن ثبات و دوام رشد اقتصادی و اعتلای اجتماعی و فرهنگی کشور محسوب می‌شود بارها سخن رفته و مایه بسی مباهات است که امروزه قدرت ایران تضمین ثبات این منطقه حساس از جهان را به عهده گرفته است.

بدیهی است که ما این توانائی نظامی را هرگز برای تجاوز به حقوق دیگران نخواسته‌ایم و نمی‌خواهیم ولی بر سر آنیم که تا پای جهان از تمامیت ارضی و استقلال وطن خود از دستاوردهای انقلاب ایران و آسایش و آزادی این سرزمین حراست کنیم.

ما بدون یک نیروی دفاعی قوی نمی‌توانیم رشد سریع اقتصادی داشته باشیم این همان است که به ما قدرت می‌دهد و باید تا روزی که خلع سلاح عمومی کنترل شده بوجود می‌آید ما بقدری قوی باشیم که تمام برنامه هائی که خدمتتان عرض کردم بتوانیم اجراء بکنیم تا مردم کشور از آنها بهره بیشتری ببرند.

چهارم ـ آموزش و پرورش چه از نظر پاسخگوئی به نیازهای کشور از باب نیروی انسانی و چه از جهت اعتلای فرهنگ و معنویت جامعه همواره در سیاست‌ها و خط مشی‌های اقتصادی و اجتماعی دولت از اولویت خاص برخوردار بوده است و بهمین جهت تمامی طرحهائی که در قلمرو فعالیت‌های آموزشی (چه در قالب مدرسه و چه خارج از آن) ارائه شده با قبول کامل هزینه سنگینش مورد تأیید قرارگرفته است و از این طریق امیدواریم که جامعه ایران برخوردار از تعالیم شاهنشاه به جامعه‌ای خود آموز مبدل گردد و با تأکیدی که در این بودجه و برنامه به امر تحقیق و تتبع می‌شود پایه‌های یک رشد مداوم که از سرچشمه قریحه و نبوغ ارزشمند ایرانی مایه می‌گیرد استوار گردد. در زمینه آموزش ابتدائی و راهنمائی و متوسط تعداد دانش آموزان در سال جاری به حدود ۶/۵ میلیون دانش آموز رسیده و در سال ۵۴ به مرز ۷ میلیون نفر خواهد رسید و تعداد دانش جویان از۱۲۴ هزار نفر در سال ۵۳ به متجاوز از ۱۳۵ هزار نفر در سال ۵۴ افزایش خواهد یافت. برای اجرای چنین برنامه‌ای اعتبارات مربوط در سال ۵۳ نسبت به سال ۵۲ به میزان ۸۰ درصد و در سال ۵۴ نسبت به سال ۵۳ به میزان ۴۵ در صد افزایش داده شده است.

از جمله دستاوردهائی که طی چند ماه گذشته در جهت بسط آموزش و پرورش نصیب کشور ما گردید تحقق کامل فرمان ملوکانه مبنی بر آموزش رایگان و همچنین تغذیه رایگان نسبت به تمامی کودکان و نوجوانان (از مرحله کودکستان تا پایان مرحله راهنمائی) در کلیه روستاها و شهرهای کشور بود که بویژه در مورد خیر یعنی در خصوص تغذیه رایگان در بیش از ۳۰۰ شهر و ۶۰ هزار روستای پراکنده در زمانی چنان کوتاه، نباید از این واقعیت چشم پوشید که در نظام اداری ما با وجود نارسائیهائی که در آن می‌توان شناخت، دگرگونیهای مثبت و بنیادی حاصل شده است.

درمورد آموزش رایگان ذکر این نکته لازم است که با اعتباری، آموزش و پرورش در تمام سطوح در کشور ما رایگان است زیرا علاوه بر رایگان بودن تحصیل در آموزش‌های حرفه‌ای دوره دبیرستان، موضوع اخذ تعهد خود بمثابه نوعی بیمه بلحاظ کایابی برای جوانان کشور محسوب می‌شود.

در قسمت آموزش و پرورش در عرض این سالها مدارس و دانشگاهها را طوری توسعه می‌دهیم که احتیاج نباشد جوانان به خارج بروند. مدارس و آموزشگاههائی که می‌توانند عالی ترین مدارج را از لحاظ تکنولوژی عرضه کنند. و ماهر ترین و متخصص ترین افراد را در تکنولوژی ترییت کنند.

از جمله اقدامات دیگری که درقلمرو توسعه و تقویت امور آموزش و پرورش به عمل آمده است یکی کوتاه شدن دوره آموزش متوسطه و گسترش آموزش عالی از راه ایجاد دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی جدید مانند دانشگاه رضا کبیر ـ دانشگاه بلوچستان ـ دانشگاه آزاد و همچنین گسترش زمینه‌های لازم برای تحقیقات عملی و عقد قراردادهائی در این مورد با مراکز علمی مهم جهان است.

از جهت بیان اهمیت امر آموزش و پرورش در سیاست دولت لازم می داند یاد آور شود که مجموع اعتبارات جاری و سرمایه گذاری این فصل از برنامه دولت از ۳۹/۵ و ۴۶/۲ میلیارد ریال در سالهای ۵۱ و ۵۲ به ۹۲/۴ و ۱۲۶ میلیارد ریال در سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ و بعبارت دیگر ظرف سه سال بیش از سه برابر افزایش یافته است.

آنهائی که اینقدر سنگ دستگاه اداری و انقلاب اداری را به سینه می‌زنند من هم قبول دارم ولی دیگر پیراهن عثمانش نکنند یکی از مواردیکه باید عرض کنم همین آموزش و پرورش است که در شهر و روستا هر روز ساعت ۱۰/۵ یک وعده غذا به بچه‌ها می‌دهند. نه بودجه اداری به آن دادیم، نه کارمندی فرستادیم نه مدیری فرستادیم تمامش را بوسیله همین آموزگاران، همین رؤسای مدارس انجام دادیم و با کمک انجمن خانه و مدرسه. پس اینقدر سنگ بدی دستگاه را به سینه نزنید، در هر صورت این برنامه‌های عظیم که با سرعت انجام گرفته تا این برنامه هائی که شاهنشاه موقع افتتاح مجلسین فرمودند: سالی که گذشت بهترین سال اقتصادی ایران بود» این در برنامه‌ها بدست کی انجام گرفته؟ بدست همین دستگاه انجام گرفته. اینقدر نگوئید دستگاههایشان را بهتر کنند، بنده متأ سفم گاهی بعضی از کلمات از دهان بعضی افراد صحیح نیست. وقتی راجع به امور اداری صحبت می‌شود. بایستی راجع به آن با نوعی دقت صحبت کرد، چون بنده علاقه به دادن نظریات خصوصی ندارم باز هم می‌گویم احترام من به نمایندگان مجلسین، به نمایندگان مجلس شورای ملی چه اکثریت و چه اقلیت چون من در یک حد به همه احترام می‌گزارم.

اینها همه نمایندگان ملت ایران هستند. این نمایندگان هستند که باید این بودجه را ملاحظه و موشکافی بکنند (عباس میرزائی ـ نمایندگان حزب ایران نوین هم به شما خیلی احترام می‌گزارند) اینجا چون مسئله مسکن پیراهن عثمان شده، خارج از گود بودن کار آسانی است ولی بنده عادت به بیرون گود ندارم. عادت کرده‌ایم به داخل گود، راجع به مسکن می‌خواهیم عرایضی بکنم در این ماه قراردادهائی امضاء خواهد رسید اینها تنها قرارداد نیست ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در قسمتهای مختلف کشور شاهنشاهی ساخته خواهد شد.

پنجم ـ توجه هر چه بیشتر بامور رفاهی یکی از عمده ترین سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت را تشکیل می‌دهد.

سوای تأمین آموزش و تغذیه رایگان و اقداماتی که در جهت گسترش خدمات آموزش و پرورش در سطوح مختلف برطبق فرمان شاهنشاه بعمل آمده است تأمین بهداشت رایگان و توسعه و تسهیل امور درمانی از باب گسترش بیمه‌ها همواره مورد نظر دولت بوده است و خواهد بود.

کافیست در این باره این نکته را خاطر نشان سازم که اعتبارات مربوط به بهداشت و درمان اعم از اعتبارات جاری و یا سرمایه گذاری به ترتیب از ۱۳/۶ و ۱۸/۷ میلیارد ریال در سالهای ۵۱ و ۵۲ به ۴۳/۴ و ۵۶/۳ میلیارد ریال در سالهای ۵۳ و ۵۴ فزونی یافته است و در مورد بیمه‌ها و سایر برنامه‌های اجتماعی نیز رشدی بهمین سرعت در نظر گرفته شده که در برنامه دولت برای سال آینده و در فهرست بودجه به نظر نمایندگان محترم می‌رسد.

در اینجا لازم است که درباره برخی دیگر از عملیات دولت بر زمینه‌های مختلف رفاهی و اجتماعی اشاراتی بشود.

الف ـ در جهت تثبیت نرخ کالاهای اساسی و بخصوص نان و شکر و گندم و گوشت و برنج و روغن نباتی و امثال آنها بسود مصرف کننده که قبلاً مورد اشاره قرار گرفته است و همچنین به منظور تأمین ایاب و ذهاب شهری ارزان و بسیار ارزانتر از قیمت تمام شده ـ کمک دولت از۱۴۲ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۳ به ۱۹۳ میلیارد ریال برای یال ۱۳۵۴ افزایش خواهد یافت.

ب ـ در جهت تأمین مسکن هدف دولت ایجاد ۳۰۰ هزار واحد مسکونی بطور متوسط در سال با استاندارد مناسب و از انواع مختلف همراه با توجه بیشتر به گروههای کم در آمد است. لازمست در اینجا ذکر شود که دولت تدابیری را اتخاذ نموده است که بخش خصوصی سهم مهمی در به ثمر رسیدن این هدف داشته در سال ۱۳۵۴ تعداد ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در سطح کشور ایجاد خواهد شد و با اقداماتیکه نتیجه آن تا اواخر دوران برنامه پنجم حاصل خواهد گردید سطح تولید سالانه واحدهای مسکونی در شهرها و روستاها به ۳۰۰ هزار واحد خواهد رسید.

اقداماتیکه که دولت در جهت رسیدن به هدف در بودجه پیشنهادی انجام خواهد داد عبارتند از:

۱ـ انتشار اوراق پس انداز مسکن به ترتیبی که خریداران این اوراق بهره‌ای در حدود ۸در صد دریافت دارند و در مقابل ارائه ۲۰ تا ۲۵ در صد ارزش بنا ـ دولت ۷۵تا ۸۰ درصد بقیه را بصورت وام پانزده ساله بر حسب نوع ساختمان با بهره ۴ تا ۶در صد در اختیار خریداران واحدهای مسکونی قرار خواهد داد.

۲ـ ایجاد بانکهای تخصصی منطقه‌ای در شهرهای مختلف اقدام دیگری خواهد بود که آهنگ فعالیتهای ساختمانی را در شهرهای بزرگ و قطب‌های توسعه افزایش خواهد داد.

۳ ـ اعطای وام به بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در ایجاد صنایع ساختمانی در جهت تشویق صنعتی شدن ساختمان و بوجود آمدن صنایع پیش ساخته که به نیروی انسانی کمتری احتیاج خواهد داشت و سرعت بیشتری در امر ایجاد واحدهای مسکونی را حاصل خواهد کرد بدین ترتیب انتظار می‌رود در طی برنامه ۲۵ در صد از فعالیتهای ساختمانی کنونی از روشهای سنتی تبدیل بروشهای پیش ساخته صنعتی گردد.

۴ـ عقد قراردادهائی در جریان است که حاصل آن قراردادهائی است که بزودی در این ماه امضاء خواهد شد. برای احداث ۲۰۰ هزار واحد مسکونی طی دوران برنامه پنجم از طریق روشهای صنعتی و پیش ساخته در سطح کشور خواهد بود.

پ ـ توجه به بهبود وضع گروههای مولد که پیوسته مورد تأکید شاهنشاه بوده است یکی از خطوط اساسی سیاست رفاهی دولت را تشکیل می‌دهد ـ در این خصوص به پاره‌ای از اقداماتی که در راه تأمین آسایش زندگی کارگران و روستائیان کشور یعنی اکثریت مطلق کشور ما انجام گرفته است و خواهد گرفت اشاره می‌نماید.

توجه به گروههای مختلف حقوق بگیر که همیشه مورد تأیید شاهنشاه بوده است در این مورد برنامه هائی داریم که به عرض خواهد رسید از لحاظ کارگران دولت در تحقق نیات ملوکانه نسبت به وضع کارگران به تغییراتی جهت بهبود وتعمیم بیمه‌های اجتماعی دست خواهد زد تا گروههائی بیشتر را در بر گیرد و خدمات بهتر و مؤثرتری به بیمه شدگان عرضه شود که از آنجمله می‌توان امر درمان را نام برد. تعمیم طبقه بندی مشاغل کارگری به نحوی که کار هر کس متناسب با کیفیت و بازده تولیدش مزد آفرین باشد و تقویت جنبش سندیکائی و ایجاد و تشویق تعاونیهای مصرف کارگری بخش دیگری از توجه دولت را به وضع کارگران نشان می‌دهد. اما مهمتر از همه اینها تشویق هر چه بیشتر کارگران به خرید سهام کارخانه‌های تولیدی و گسترش مالکیتهای صنعتی است که پایه‌های جامعه ما را قوام می‌بخشد و از آنچه در برخی جوامع دیگر باعث تضاد طبقات و یا لااقل بدبینی آنها نسبت به یکدیگر است بدور می‌دارد.

روستائیان:

هنوز بیش از نصف جمعیت کشور ما را روستائیان تشکیل می‌دهند و طبیعی و منطقی است که دولت بدین انبوه مردم مولد توجه کافی مبذول دارد. نوسازی روستاهای کشور از مدتها قبل شروع شده است و باز هم ادامه خواهد یافت و دولت امیدوار است که تا پایان برنامه پنجم در ایجاد ۱۸۰ ر۱ حوزه عمران روستائی موفق شود. همچنین ایجاد صندوق امداد روستائیان که لایحه آن چندی قبل تقدیم مجلس شورای ملی شده است و نیز اجراء بیمه تدریجی کشاورزی و تضمین قیمت این محصولات قدمهای اساسی دیگری به شمار می‌رود که برداشته شده است. بالا بردن قیمت خرید گندم و جو و ذرت و و چغندر قند و چای و دانه‌های روغنی همه ظرف سال جاری صورت گرفته است که بی شک قدرت خرید کشاورزان میهن ما را بالا خواهد برد. توسعه شبکه درمانی درروستاها، گسترش خانه‌های فرهنگ روستائی و تقویت تعاونیهای تولید و مصرف و نیز اقداماتی در همین زمینه بشمار می‌رود.

ششم ـ توزیع عادلانه تر درآمدها بین گروههای مختلف اجتماع از اهم سیاست‌های اجتماعی و اقتصادی دولت است. دولت در این زمینه افزایش تدریجی حقوق و دستمزدها و تضمین و تعیین حداقل آنها به نحوی که در پایان برنامه پنجم حداقل مجموع دریافتی ‹‹ مزد و حقوق بگیران ›› از دوازده هزار ریال در ماه کمتر نباشد از پیش بینی‌های مهم دولت به شمار می‌رود.

بدیهی است در سال ۱۳۵۴ دولت با توجه به وضع هزینه زندگی لازم تشخیص داده است که در گروههای مختلف حقوق کادر کار کنان دولت اعم از لشگری یا کشوری تجدید نظر نماید که بموقع خود ارقام و ضرائب با تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین تعیین خواهد گردید. البته باز نشستگان نیز از این تغییرات بهره مند خواهند شد. (احسنت).

دولت آنقدر کمک خواهد کرد که نه تنها اثر بالا رفتن هزینه زندگی از بین برود بلکه در آمد بیشتری هم کارمندان داشته باشندو اینکار قبل از اینکه بودجه به تصویب مجلس شورای ملی برسد خواهیم کرد و لایحه اش را می‌دهیم اگر در این بودجه تقدیم نکردیم به این علت است که ما ارقام هزینه زندگی آخر سال را در دست نداریم این تهیه می‌شود و نسبت به گروههای با حقوق کم حتی نسبت بیشتری در نظر خواهیم گرفت (احسنت).

کمکهای بسیار مؤثری که دولت برای تثبیت قیمت کالاهای اساسی و مورد خوراکی عمده (که قبلاً به ان اشاره کردم) قدم دیگری در راه توزیع عادلانه در آمدهاست. همچنین دولت در اجراء سیاست عدم تمرکز اجرائی دست به فعالیتهای عمرانی در نقاط مختلف کشور زده و برای هر استان یک برنامه اجرائی تهیه کرده است که باعث بالا رفتن سطح اشتغال در استانها و شهرستانها و جذب مردم می‌شود که در خطه‌های گوناگون ملکن جویای کارند. معافیتهای مالیاتی اخیری که گروههای کم در آمد و به صاحبان درآمد ثابت اعطاء شده است جلوه‌های دیگر تأکید در سیاست مبتنی بر توزیع عادلانه تر در آمدها است.

هفتم ـ توجه به پرورش جسمی و روحی و رفاه جوانان که سازندگان و مدیران آینده کشور ما خواهند بود ازجمله هدفهای اساسی دولت در برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.

وظیفه همه ما است که درباره این نسل شکوفا و آینده ساز بیندیشیم و همه راههای ترقی و تعالی را برویش بگشائیم و آن را برای قبول مسئولیتهای بزرگ آماده سازیم و در این خصوص اتخاذ تدابیری که بیش از پیش آنها را به شرکت در امور مملکتی راغب سازد از لوازم موفقیت است.

ترتیب اردوهای عمران ملی که برای نخستین بار در مقیاسی وسیع در سال جاری تشکیل شد بیش از سی و دو هزار نفر دانش آموز و دانش جو را در بر گرفت گام جدیدی بود که در جهت تشویق جوانان به مشارکت مستقیم در نوسازی کشورشان برداشته شد دولت در نظر دارد که شرکت کنندگان در این اردوها را در سال ۱۳۵۴ به بیش از دو برابر افزایش دهد و برای این کار اعتباری قریب به ۳/۵ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.

در مورد گسترش امور مخصوصاً نتایج آموزش رایگان به حد کافی بحث شده است همین قدر یاد آور می‌شود که این موفقیت بزرگ که بنا برفرمانهای مطاع ملوکانه حاصل شد بی شک نقش عظیم خود را در تأمین آمادگی جوانان ما برای پذیرش امور خطیر فردا ایفاء خواهد کرد.

توسعه و تجهیز خانه‌های جوانان و تشکیل شرکت‌های تعاونی مصرف برای آنان از اقدامات مفید دیگری است که دولت بدانها توجه کافی داشته است و خواهد داشت.

مایه کمال و خوشبختی و مباهات است که حضور ایران در بین خاندان جهانیش جلوه قدرتی است صلحدوست و یاری بخش. گرایش روزافزون کشورهای گوناگون اعم از توسعه یافته و یا درحال توسعه به سوی ایران و به منظور ایجاد همکاریهای متنوع اقتصادی و فرهنگی عموما از موقع ممتاز و احترام آمیز ایران در پهنه روابط بین المللی حکایت می‌کند.

سیاست خارجی ایران تحت رهبری‌های داهیانه شاهنشاه آریامهر و بنیاد سیاست مستقل ملی و به اتکاء اصل همزیستی مصالمت آمیز سازنده و توسعه و تحکیم همکاری و تفاهم با همه۸ کشورها بدون توجه به نظامات سیاسی و اجتماعی آنان ـ با موفقیت تمام ادامه یافته است و خواهد یافت.

روابط ما با کشور بزرگ همسایه شمالی که به تازگی میزبان شاهنشاه ایران بود و همچنین با ایالات متحده آمریکا و جمهوری خلق چین در کمال دوستی همراه با جلوه‌های متنوع همکاری در صحنه امور اقتصادی و فرهنگی ـ از زمینهای استوار و نیرومندی برخوردار بوده است و هست.

مناسبات ایران و سایر کشورهای همسایه سوای عراق بر اساس تفاهم و همکاری پیوسته و توسعه و استحکام میابد.

مناسبت ایران و پاکستان و ترکیه چه در قلمرو همکاریهای عمران منطقه‌ای و چه در اشکال دو جانبه از گرمی و رونق چشم گیری بهره مند است. روابط ایران و همسایه شرقی افغانستان نیز به نحو روزافزونی از تفاهم و دوستی و برادری مایه می‌گیرد.

بدیهی است در مورد مناسبات ایران و عراق همانطور که شاهنشاه فرموده‌اند تا زمانی که این کشور خود را میراث دار استعمار سابق امپراطوری انگلیس می‌شناسد مردم عراق برادران ما هستند ولی دولت عراق باید بداند که تا نتواند از این میراث انگلیس صرفنظر کند که خیال نمی‌کنم این میراث انگلیس چیز خوبی باشد نمی‌تواند هرگز از روال عادی و دوستانه برخوردار باشد و بدیهی است هر گاه این کشور آماده باشد تا با ما ضمن رعایت حقوق متساوی و در شرایط احترام به اصول متداول بین المللی دور یک میز بنشیند و بر اساس تفاهم و رعایت حق به رفع مشکلات فیمابین بپردازد…. ماهم برای مذاکره و در راه ایجاد تفاهم بین دو کشور آمادگی کامل داریم.

روابط ایران با سایر کشورهای جهان اعم از ممالک شرق یا غرب یا جهان سوم سر شار از تفاهم و غالباً همراه با همکاریهای پرثمر در زمینه‌های گوناگون اقتصادی و سیاسی و فرهنگی روز به روز قوام بیشتری می‌پذیرد ایران همانطور که بارها اعلام داشته است معتقد است که اختلافات و مسائل دنیا باید از راه مذاکره وبه شیوه‌های صلح آمیز حل و فصل شود و در مورد مسایل خاور میانه عربی و روابط اعراب و اسراییل همواره اعتقاد داشته است و دارد که باید قطع نامه شماره ۲۴۲ شورای امنیت و تصمیمات و قطع نامه دیگر این شورا مبنی بر رفع اشغال از اراضی اعراب و رعایت حقه مردم فلسطین مورد توجه قرار گیرد.

تصویب نظر ایران در کمیته سیاسی سازمان ملل متحد مبنی بر غیر اتمی بودن منطقه خاور میانه مایه خوشبینی بسیار است و نشان می‌دهد این پیشنهاد در جامعه بین المللی با حسن استقبال رو برو شده است.

روابط ایران با کشورهای آنسوی خلیج فارس نیز بر اساس احترام متقابل و دوستی استوار است.

در زمینه خلیج فارس نظر ایران این بوده است و هست که این شاهراه آبی باید از رقابت‌ها و دخالت‌های کشورهای غیر ساحلی مصون بماند و اداره و نظارت بر آن امریست منحصراًدر صلاحیت کشورهای ساحلی همچنین ایزان معتقد است که اقیانوس هند باید از دخالت‌ها و رقابت‌های قدرت‌های بزرگ بر حذر بماند.

لازم به یادآوری است که ثمرات سفر اخیر شاهنشاه ایران به چندی از کشورهای واقع در حوزه اقیانوس هند امکان همکاریهای دوجانبه و چند جانبه میان ایران و هر یک از ممالک را تقویت کرده و فصل جدیدی در مناسبات صلح آمیز کشورهای این منطقه گشوده است.

در قلمرو امور نفتی تعالیم و الهامبت شاهنشاه ایران و بویژه پیشنهاد اخیر معظم له در مورد اتخاذ یک قیمت پایه برای نفت در ارتباط با بهای بیست تا سی کالای دیگر که تدبیر عالمانه‌ای به سود تولید کنندگان و مصرف کنندگان نهایی است ـ در دستور کار اپک قرار گرفته است.

در پایان سخن یاد آوری این نکته را لازم می‌شمارم که غایت آرزوی همه ما تامین یک زندگی مرفه توام با اندیشه‌های پاک انسانی و بقای استقلال و آزادی مردم این سرزمین مقدس است.

ما معتقدیم که در این راه ودر هرقدم باید از اصول و اقاید و فلسفه ایرانی خویش پیروی کنیم و برای مسایل خود راه حل ایرانی بیندیشیم.

باید بدانیم که همین اصرار بر حفظ فرهنگ و میراث‌های گرانقدر ملی بوده است که وطن ما را در زیر طوفان‌های گوناگون حوادث حراست کرده و هویت و شناسنامه درخشان ما را در طول یک تاریخ کهن سال با افتخار و سربلندی پاسداری نموده است.

به اتکاء همین تفکرات وعقاید است که دولت رشد اقتصادی را تنها هدف خود قرار نداده بلکه آن را وسیله‌ای در راه تامین زندگی شرافتمندانه هر ایرانی که در این سرزمین با ایمان و اعتقاد به سنن و اصول فلسفه انسانی و در غایت امر به خاطر حراست از حیاط ملی خویش تلاش می‌کند شناخته است.

بی شک با تصویب این بودجه و برنامه دو ساله و نیز برنامه پنجم عمرانی تجدید نظر شده جهش‌های بیشتر و بلند تری در تمام این زمینه‌ها و در گذرگاه نیل به دوران طلایی تمدن بزرگ نصیب این کشور خواهد شد.

اینک ضمن تقدیم یکایک این اسناد امیدوارم که این نمایندگان مجلس با امعان نظر در بررسی‌هایی که به عمل خواهند آورد دولت را در اجرای وظایف خطیری که در این برهه از تاریخ ایران زمین تحت رهبری‌های خرد مندانه شاهنشاه با افتخار و سربلندی به عهده گرفته است به نحو شایسته و موثر رهنمون خواهد شد (احسنت).

هر سال که بودجه کل کشور تقدیم مجلس می‌شود انتظار دارم خانمها و آقایان موشکافی کنند ما هیچ گونه مسئله‌ای را از شما محرمانه نگه نمی‌داریم اگر هر سال صفحات بودجه بیشتر است برای این است که مجلس بتواند کنترل بیشتری بکند (احسنت) بنده مثل همیشه حاظرم جانم را بدهم تا حتی آنهایی که مخالف هستند بتوانند حرفشان را بزنند (احسنت). بنده باید اینجا عرض کنم با یک ترازنامه درخشان آمده‌ایم اگر کمبودی است اگر اشکالاتی بود بنده تقصیرش را قبول می‌کنم ولی قسمت مثبت در این بودجه آنقدر زیاد است که قسمت منفی به حساب نمی‌آید و از طرفی دولت برخوردار از حمایت اکثریت مردم است و هیچ گونه ترسی ندارد که با صراحت این برنامه‌ها را خدمتتان تقدیم کنیم ولی اگر هر سال اقلیت نظریاتی دارند که به نظر اکثریت مجلس صحیح آمد ما قبول می‌کنیم البته بنده هیچ گونه تعصبی ندارد حرف صحیح را قبول می‌کنم چون در هر صورت چه اکثریت چه اقلیت امیدشان و نظرشان پیشرفت ایران است و آنها هم علاقه دارند قدمهایی برای پیشرفت مملکت بردارند بدیهی است آنها خارج از گود هستند و ما داخل گود فعالیت می‌کنیم امروز صبح یکی از جراید صبح تهران را می‌خواندم راجع به بودجه سال ۵۳ نکته‌ای داشت خبرنگارش می نویسدعصر امروز رئیس دولت در جلسه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین، حزب موافق دولت، خوب این مطلب را ملت ایران می دانند که فراکسیون حزب ایران نوین موافق دولت است بهر حال نوشته نمایندگان موافق دولت نتوانستند درباره ارقام بودجه چیزهایی بفهمند در حالی که وزیر مشاور و رئیس دفتر بودجه توضیحاتی دادند اما جلسه دیشب ظاهراً چیزی بر معلومات نمایندگان عضو فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین اضافه نکرد بلی این راست است برای اینکه این معلومات را قبلاً داشتند بنابراین چیزی به معلوماتشان اضافه نشد باز می‌نویسد و حتی نتوانستند چیزی از کم و کیف آن بدست آورند و در پاسخ به تمام نمایندگان عضو حزب به انها وعده فردا را دادند در حالیکه از بنده هیچگونه سوالی نکردند مگر سیستم واترگیت بود که اطلاع داشته باشند که در فراکسیون ما چه خبر است کسی سوالی نکرده بود یک قدری هم انسانی بشود کسی از ما سوالی نکرد باید بدانند که ما وظیفه داریم تمام اطلاعات را در اختیار دفتر سیاسی در اختیار هیئت اجرائی در اختیار حوزه حزبی در اختیار شوراهای عالی بگذاریم بین عضو حزب و هیئت اجرائی حزب یک رابطه برادرانه است واین رابطه موجود است و مسلماً ما از آنها الهام می‌گیریم ولی از نوشته روزنامه تعجب کردم بعداً هم یک نکته دیگری می‌خواهم تذکر بدهم یک جوانی که معاون یک وزارتخانه‌ای است و عضو حزب ما هم نیست نطقی کرده و گفته ضمن ارقام سازمانهای بین المللی می‌گویند که در کشورهای عقب افتاده ۲۰٪ از مردم معلول هستند این روزنامه بر داشته نوشته که در ایران ۲۰٪ ایران معلولند (یکی از نمایندگان ـ بعداً تکذیب شد) بلی بعداً تکذیب شد ولی چرا آدم باید خوشحال باشد از اینکه ۲۰٪ ایرانی معلولند بهر حال این شخص حرفهائی زده ولی حرفهایش را طور دیگری منعکس کردند کشور ایران خیلی بزرگ است نگذارید کار به چیزهای این طور کوچک برسد نباید از زبان یک جوانی که متخصص هست و عضو حزب هم نیست مطالب غیر واقعی نوشته شود البته این شخص حالا که پشت این میز نشسته بعداً تصمیم می‌گیرد عضویت یک حزب را قبول خواهد کرد و چون آدمی است که فوراً تصمیم اش را نمی‌گیرد تا بحال عضو نشده والا شک و تردید ندارد که به کدام حزب برود اگر اینها را عرض می‌کنم به خاطر این است که یک ساعت دیگر از ایران خارج می‌شوم، خواستم قدری خودمانی صحبت کرده باشم بیائید همیشه در سطح بالا باشیم در خط پائین نباشیم شایسته ایران بزرگ نیست که ما در سطح پائین باشیم شایسته ایران بزرگ نیست که ما مسائل صحیح را هم انتقاد کنیم البته انتقاد اولین پایه پیشرفت است ولی انتقاد صحیح بکنید در هر صورت اندرزی بود دادم ما بودجه را تقدیم کردیم در سالهای قبل ضمن بررسی بودجه‌ها انتقادات صحیح را شنیدیم انتقادات بد را هم شنیدیم ولی همه اینها باعث گشته است که امروز یازدهمین بودجه را تقدیم مجلس کنم و حتماً هیچ چیز باعث نخواهد شد که دوازدهمین بودجه را ندهم. (نمایندگان ـ انشاءالله احسنت ـ احسنت).

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم لایحه تأسیس وزارت نیرو و استرداد لایحه قبلی، بوسیله آقای دکتر وحیدی وزیر آب و برق

۵- تقدیم لایحه تأسیس وزارت نیرو و استرداد لایحه قبلی، بوسیله آقای دکتر وحیدی وزیر آب و برق

رئیس ـ آقای دکتر وحیدی فرمایشی دارید بفرمائید.

دکتر وحیدی (وزیر آب و برق) ـ با اجازه جناب آقای رئیس چون در لایحه تقدیمی برای تأسیس وزارت نیرو به نظر رسید تغییراتی لازم است داده بشود لایحه قبلی را مسترد می‌دارم و لایحه جدیدی که تهیه شده تقدیم مجلس شورای ملی می‌کنم و استدعای تصویب آن را دارم.

رئیس ـ لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به دهبانی و دهداری

۶- طرح گزارش شور اول کمیسیون کشور راجع به دهبانی و دهداری

رئیس ـ گزارش شور اول دهبانی و دهداری مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه روز شنبه ۲۵آبان ماه ۱۳۵۳ با حضور آقایان دکتر عالیمرد معاون وزارت کشور، دکتر همایونفر معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و رهبری معاون وزارت تعاون امور روستاها لایحه شماره ۶۷۱۹۴ مورخ ۱۳۵۲/۹/۱۲ دولت مربوط به دهداری و دهبانی را که در جلسه سه شنبه ۱۳۵۲/۹/۱۳ تقدیم و به شماره ۹۳۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون دهبانی و دهداری

فصل اول ـ کلیات

ماده ۱ـ ده از نظر مقررات این قانون کوچکترین واحد تقسیمات کشوری است که دارای حوزه معینی بوده و اکثریت ساکنان دائمی آن به فعالیتهای کشاورزی و دامداری و باغداری و صنایع دستی و نظایر آن اشتغال داشته باشند.

ماده ۲ـ تعدادی آبادی و مزرعه نزدیک یا متصل به هم که مجموعاً دارای ضوابط ماده یک باشند به پیشنهاد فرمانداروتأیید انجمن شهرستان و موافقت وزارت کشور و وزارت تعاون وامور روستاها ده شناخته می‌شود.

• تبصره ـ مادامی که وضع بعضی از آبادی‌ها و مزارع از نظر اطلاق عنوان ده روشن نباشد به پیشنهاد فرماندار و تأیید انجمن شهرستان و تصویب استاندار تابع نزدیک ترین ده خواهند بود.

ماده ۳ـ وزارت کشور حدودی حوزه اداری و نام دهات موجود یا دهاتی را که در آینده به وجود آید به پیشنهاد انجمن شهرستان و با تحصیل اطلاعات لازم در زمینه محدوده دهات از وزارت تعاون و امور روستاها تثبیت و تعیین خواهد نمود.

ماده ۴ـ وزارت کشور به تدریج از چند ده متصل به یکدیگر که دارای وضع جغرافیائی و اقلیمی مشابهی یوده و از نظر اقتصادی و اجتماعی و آموزشی و تعاونی با یکدیگر ارتباط و وجه مشترک داشته باشند واحد مخصوصی به نام دهستان تشکیل خواهد داد.

ماده ۵ـ ضوابط و شرایط لازم جهت تشکیل ده و دهستان طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که وزارت کشور با جلب نظر وزارت تعاون و امور روستاها تهیه خواهد کرد و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.

ماده ۶ـ اداره امور هر دهستان به عهده یک نفر دهدار خواهد بود که از بین افراد واجد شرایط وسیله وزارت کشور انتخاب می‌شود. افرادی که خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده‌اند در صورت تساوی شرایط حق تقدم خواهند داشت.

• تبصره ـ شرایط احراز سمت دهداری و حدودی وظایف و میزان و نحوه پرداخت حقوق دهداران که از محل اعتبارات موضوع ماده ۶۲ قانون تشکیل انجمن شهرستان و استان مصوب سی و یکم خرداد ماه ۱۳۴۹ تأمین خواهد شد طبق آئین نامه‌ای می‌باشد که از طرف وزارت کشور با جلب نظر وزارت تعاون و امور روستاها تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

فصل دوم ـ انتخابات انجمن ده

ماده ۷ـ هر ده انجمنی خواهد داشت که اعضاء آن مستقیماً با رأی مخفی و اکثریت نسبی از طرف ساکنان و اهالی ده انتخاب می‌شوند.

ماده ۸ ـ مدت عضویت در انجمن ده چهار سال و افتخاری است و انتخاب مجدد اعضاء آن بلامانع می‌باشد.

ماده ۹ـ عده اعضای انجمن هر ده به تناسب جمعیت بر مبنای آخرین سر شماری عمومی کشور به شرح زیر تعیین می‌شود:

تا ۱۰۰۰ نفر جمعیت پنج نفر.

برای هر ۵۰۰ نفر اضافی یک نفر به تعداد اعضای انجمن ده افزوده می‌شود.

در هر حال تعداد اعضای انجمن ده از ۱۱ نفر بیشتر نخواهد بود.

ماده ۱۰ـ انتخاب کنندگان باید دارای شرایط زیر باشند:

۱ـ تابعیت ایران.

۲ـ توطن یا سکونت در محل.

۳ـ حداقل داشتن ۱۸ سال تمام سن.

۴ـ عدم محرومیت از تمام یا بعضی از حقوق اجتماعی.

ماده ۱۱ـ انتخاب شوندگان باید دارای شرایط زیر باشند:

۱ـ تابعیت ایران.

۲ـ توطن یا حداقل یک سال سکونت در محل.

۳ـ حداقل داشتن بیست سال تمام سن.

۴ـ عدم محرومیت از تمام یا بعضی حقوق اجتماعی

۵ـ انجام خدمت وظیفه یا معافیت از خدمت زیر پرچم.

۶ـ توانائی خواندن و نوشتن.

ماده ۱۲ ـ از اشخاصی که با یکدیگرقرابت نسبی و یا سببی تا درجه دوم دارند فقط آن کسیکه رأی او بیشتر است می‌تواندعضویت انجمن ده را دارا باشد و در صورت تساوی آراء یکی از آنها به حکم قرعه معین خواهد شد.

ماده ۱۳ـ فرمانداری موظف می‌باشند پس از وصول دستور وزارت کشور به بخشداران ابلاغ نمایند که انتخابات انجمنهای ده را در حوزه مأموریت خود انجام دهند.

ماده ۱۴ ـ رأی دهندگان باید کارت انتخابات دریافت دارند نحوه صدور کارت انتخابات و طرز انجام انتخاب انجمن ده و مدت رسیدگی به شکایات از انتخابات و ترتیب معرفی کاندیداهای احزاب قانونی در انتخابات که موجب آئین نامه می‌باشد که به پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

ماده ۱۵ـ یک نفر نمی‌تواند در بیش از یک انجمن ده عضویت داشته باشد.

ماده ۱۶ـ اعتبار نامه اعضای انجمن ده ظرف سه روز از تاریخ پایان مهلت رسیدگی به شکایات به امضای بخشدار صادر و به امضای انجمن تسلیم می‌گردد.

ماده ۱۷ـ مرجع رسیدگی به شکایات و اعتراضات از انتخابات انجمن ده انجمن شهرستان و یا قائم مقام قانونی آن خواهد بود و رأی انجمن شهرستان یا قائم مقام قانونی آن قطعی است.

• تبصره ـ اعتراض و شکایات از انتخابات انجمن ده مانع از جریان امر انتخابات و تشکیل انجمن ده نخواهد بود مگر آنکه رأی مراجع مذکور در این ماده مبنی بر بطلان انتخابات باشد.

فصل سوم ـ تشکیل انجمن ده

ماده ۱۸ ـ بخشدار و یا نماینده او مکلف است ظرف پانزده روز پس از صدور اعتبار نامه وسائل تشکیل انجمن ده را فراهم سازد و از اعضاء برای تشکیل نخستین جلسه انجمن دعوت نماید.

ماده ۱۹ـ برای رسمیت جلسات لااقل حضور دو سوم از کلیه اعضاء لازم است و تصمیمات متخذه با اکثریت بیش از نصف اعضای حاضر در جلسه رسمی معتبر است و در صورت تساوی آراء رأی طرفی که رئیس با آن موافقت دارد مناط اعتبار است.

• تبصره ـ در انجمنهائی که تعداد اعضاء آن پنج نفر است جلسه باحضور چهار نفر رسمیت می‌یابد و تصمیمات متخذه با رأی لا اقل سه نفر معتبر خواهد بود.

ماده ۲۰ ـ اولین جلسه انجمن ده به ریاست مسن ترین عضو انجمن و با حضور بخشدار یا نماینده او تشکیل می‌شود و هر یک از اعضاء انجمن به شرح زیر سوگند یاد می‌کنند:

‹‹ خداوند متعال را به شهادت می‌طلبم و به قرآن مجید سوگند یاد می‌کنم که همواره نسبت به اساس سلطنت مشروطه و استقلال کشور وفادار و کوشا باشم و مادام که در انجمن ده عضویت دارم با کمال علاقه مندی و نهایت راستی و درستی در پیشرفت امور ده کوشش نمایم. ››

• تبصره ـ اعضائی که از اقلیت‌های رسمی مذهبی انتخاب می‌شوند به کتاب آسمانی خود سوگند یاد خواهند کرد.

ماده ۲۱ـ انجمن پس از انجام مراسم سوگند بلافاصله از بین اعضاء یک رئیس و یک نایب رئیس و یک ناظر مالی و دو منشی انتخاب می‌نماید.

ماده ۲۲ـ برای هر یک از جلسات انجمن ده صورت جلسه تهیه می‌شود که در دفتر ثبت و به امضای حاضرین در جلسه می‌رسد حضور اعضای انجمن در صورت جلسه و دفتر مذکور قید می‌شود و هر یک از اعضای انجمن که طی چهار ماه سه جلسه غیبت بدون عذر موجه داشته باشد مستعفی شناخته می‌شود.

ماده ۲۳ ـ جلسات عادی انجمن ده حد اقل هر ماه دو بار باید تشکیل گردد و لیکن به پیشنهاد رئیس انجمن و یا دهبان و یا لااقل سه نفر اعضاء انجمن جلسات فوق العاده می‌توان تشکیل داد.

ماده ۲۴ ـ هر یک از اعضای انجمن ده که فاقد یکی از شرایط مندرج در ماده ۱۱ این قانون گردد به پیشنهاد بخش دار و تصویب انجمن شهرستان از عضویت انجمن ده بر کنار می‌شود بخشدار مکلف است مراتب را به عضو بر کنار شده و انجمن ده اعلام و به فرمانداری گزارش نماید.

ماده ۲۵ ـ از تاریخ تصویب این قانون انتخاب انجمنهای ده مقارن با انتخابات انجمنهای شهر و شهرستان در یک روز در تمام کشور خواهد شد.

مادهٔ ۲۶ ـ دوره قانونی انجمنهای فعلی و نیز مدت قانونی کار انجمنهائی که بر مبنای این قانون انتخاب می‌شوند تا تاریخ اولین انتخابات انجمنهای شهر و شهرستان خواهد بود.

فصل چهارم ـ حقوق و وظایف انجمن ده

مادهٔ ۲۷ ـ ده دارای شخصیت حقوقی است و انجمن ده مسئول حفظ و اداره کردن دارائی منقول و غیر منقول متعلق به ده و اقامه دعوی بر اشخاص و دفاع از دعاوی اشخاص علیه انجمن ده می‌باشد و وظایف آن به قرار زیر است:

۱ ـ بررسی و اتخاذ تصمیم در کلیه طرحهای عمرانی که در سطح ده از محل عواید و عوارض انجمن انجام می‌گردد همچنین اظهار نظر مشورتی در مورد طرحهائی که از اعتبارات دولت یا اعتبارات عمرانی کشور در سطح ده اجرا می‌شود و تشریک مساعی در اجرای آن.

۲ ـ تشویق ساکنان ده در تشکیل شرکتهای تعاونی و شرکتهای سهامی زراعی و ایجاد هر گونه شرکت دیگری به منظور بسط و توسعه کشاورزی و همکاری نزدیک و مؤثر با آنها.

۳ ـ اهتمام بمنظور ازدیاد سطح زیر کشت و باغات در اراضی ده و بالابردن بازده آن بر اساس طرحهای عمرانی توسعه کشاورزی و برنامه عمومی کشت با استفاده از راهنمائی مروجین مسئول با رعایت قوانین مربوط.

۴ ـ تقدیم برنامه درختکاری و ایجاد بیشه و باغهای عمومی و نظارت در اجرای آن با رعایت قوانین مربوط.

۵ ـ تشویق ساکنان ده در ترویج دامداری و اصلاح نژاد دامها و افزایش علوفه و فرآورده‌های دامی و همچنین تشویق به همکاری به امر مروجین و ساهیان انقلاب.

۶ ـ اهتمام در دفع آفات بومی و تشویق روستائیان به مبارزه در امحاء حیوانات و حشرات موذی و مضر با همکاری مأمورین سازمان حفاظت محیط زیست و حفظ نباتات و مروجین کشاورزی با رعایت قوانین مربوط.

۷ ـ مراقبت در حفظ مراتع و جلوگیری از کندن و سوزاندن بوته‌های صحرائی و کوهستانی خارج از سطح زیر کشت با رعایت قوانین و مقررات ملی شدن جنگلها و مراتع و سایر قوانین مربوط.

۸ ـ همکاری با سپاهی دانش و مدیر دبستان ده در بهبود امر آموزش اطفال و مبارزه با بیسوادی از طریق ترغیب بزرگسالان به شرکت در کلاسهای درس شبانه.

۹ ـ سعی در اعزام اطفال مستعد برای تکمیل تحصیلات آنان به مراکز فرهنگی مجهزتر با هزینه اهالی ده و استفاده از کمکهای بنیادهای فرهنگی.

۱۰ ـ سعی در تأسیس کتابخانه و قرائت خانه و دعوت از مطلعین و صاحب نظران محلی برای تنویر افکار ساکنان ده با استفاده از راهنمائی‌های بخشدار.

۱۱ ـ اهتمام در تنظیم جغرافیای تاریخی و شناسنامه ده جمع آوری قصه و افسانه‌ها و رسوم و سنتها و شعر و آهنگیهای محلی با استفاده از راهنمائی‌های بخشدار و مطلعین محلی و سایر مقامات مربوط.

۱۲ ـ نظارت در حفظ آثار باستانی و رقبات موقوفات با نظر سازمانهای مربوط.

۱۳ ـ مادام که نسبت به تشکیل خانه فرهنگ روستائی در منطقه مربوط اقدام نشده تشویق جوانن ده به ورزش از راه ترتیب دادن مسابقات و ترویج ورزشها و مسابقات محلی و تدارک زمین و وسائل ورزشی و محل بازی کودکان.

۱۴ ـ همکاری و ایجاد تسهیلات لازم در انجام وظایف سپاهیان انقلاب د امر بهداشت و ترویج و آبادانی و اتخاذ تصمیم راجع به لاروبی و اصلاح قنوات و انبار آبرسانی ده و همچنین همکاری با سایر مأموران دولت و عوامل خدمتی که برای انجام وظایف قانونی خود به دهات اعزام می‌شوند.

۱۵ ـ تشویق ساکنان ده به منظور همکاری با مأمورانی که برای مایه کوبی یا مبارزه باانگلها یا امراض به دهات می‌روند.

۱۶ ـ اتخاذ تدابیر لازم برای تشویق و حمایت از صنایع روستائی و فراهم آوردن تسهیلات لازم بمنظور حسن اجرای برنامه هائی که از طرف دولت برای ترویج و حمایت از صنایع روستائی مقرر می‌گردد و همکاری با مأموران تعاون و امور روستاها در این زمینه.

۱۷ ـ تأمین آب آشامیدنی و روشنائی ده و مراقبت در نگهداری کلیه تأسیسات مربوط.

۱۸ ـ ایجاد جاده‌های روستائی و مراقبت در تعمیر و نگهداری آنها.

۱۹ ـ ساختن حمام، رختشویخانه و کشتارگاه و آبریزگاه عمومی و مراقبت در نگهداری آنها.

۲۰ ـ احداث گورستان و غسالخانه.

۲۱ـ اتخاذ تدابیر لازم بمنظور تسهیل تأسیس وسائل پستی و ارتباطی با رعایت قوانین و مقررات عمومی مربوط و دستورالعمل سازمانهای مسئول.

۲۲ ـ اتخاذ تدابیر لازم به منظور تأمین آذوقه و وفور و فراوانی و مرغوبیت خواربار و مراقبت در بسته بندی و رعایت بهداشت در عرضه و توزیع مایحتاج عمومی ده و تعیین نرخ مناسب برای انها و امور دیگری که متضمن تأمین رفاه عمومی و بهبود زندگی در روستاها باشد.

۲۳ ـ مراقبت ونظارت در اعلام صحیح وقایع ولادت و فوت و امر آمارگیری و سرشماری.

۲۴ ـ همکاری لازم با مأمورین ثبت نام برای صدور کارت انتخابات.

۲۵ ـ تنظیم امر حمل و نقل بار و مسافر مربوط به ده با رعایت مقررات مربوط.

۲۶ - همکاری و اشتراک مساعی با مأموران مربوط در امر بهداشت و تنظیم خانواده و مراقبت د تفهیم و اجرای دستورالعملهای آن.

۲۷ ـ نظارت کامل در بهره برداری و نگهداری و حفظ اماکن و تأسیساتی که بر اثر اجرای طرحهای عمرانی در سطح ده ایجاد شده است.

۲۸ ـ وزارت کشور می‌تواند در دهاتی که انجمن ده آمادگی کافی داشته باشد امر ثبت نام و توزیع کارت انتخابات را به انجمن واگذار نماید.

۲۹ ـ انجمن ده به نمایندگی وزارت آب و برق تا زمانی که موجبات اجرای مواد ۱و۶و۴۶ قانون آب و نحوه ملی شدن آن در دهات فراهم نگردیده است وظایف مذکور درآن مواد را در محدوده دهات مربوط انجام خواهد داد.

۳۰ ـ احداث و نگاهداری مساجد.

فصل پنجم ـ انتخاب دهبان

مادهٔ ۲۸ ـ دهبان به انتخاب انجمن و تأیید بخشدار و به حکم فرماندار منصوب می‌شود در تعیین و انتخاب دهبان افرادیکه خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده باشند به شرط تساوی شرایط حق تقدم خواهند داشت.

مادهٔ ۲۹ ـ اشخاصی می‌توانند به سمت دهبان انتخاب شوند که واجد شرایط زیر باشند:

۱ ـ تابعیت ایران.

۲ ـ سواد خواندن و نوشتن.

۳ ـ سن کمتر از بیست و دو و بیشتر از شصت سال نباشد.

۴ ـ عدم اشتهار به فساد اخلاق و عدم محرومیت از تمام یا بعض حقوق اجتماعی.

۵ ـ انجام خدمت وظیفه عمومی و یا معافیت دائم.

مادهٔ ۳۰ ـ دوره خدمت دهبان چها سال و انتخاب مجدد او بلامانع است.

مادهٔ ۳۱ ـ دهبان در تمام اوقات سال باید ساکن ده بوده و اگر ضرورت ایجاب کند برای مدت کوتاهی مجبور به ترک محل شود مراتب را باید به اطلاع انجمن برساند درغیاب دهبان یکی از مأموران یا سپاهیان مقیم ده به تعیین انجمن و تأیید بخشدار مسئول امور دهبانی خواهد بود.

مادهٔ ۳۲ ـ انجمن ده موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ تشکیل اولین جلسه نسبت به انتخاب دهبان بر طبق مقررات این قانون اقدام و پیشنهاد آن را به بخشداری ارسال کند.

• تبصره ـ تا تعیین و شروع به کار دهبان جدید انجام وظایف مقرر در این قانون بعهده دهبان قبلی خواهد بود.

مادهٔ ۳۳ ـ هر گاه انجمن نتواند ظرف پانزده روز از تاریخ اولین جلسه به انتخاب و تعیین دهبان اقدام نماید بخشدار موظف است ظرف پنجروز از تاریخ انقضای مدت ۱۵ روز مقرر در این ماده یک نفر از ساکنان حوزه بخش را که دوره خدمت سپاهی انقلاب را طی نموده باشد و در غیر این صورت یک نفر از ساکنان ده یا یکی از مأموران دولتی مقیم ده را به فرمانداری معرفی کند تا با ابلاغ فرماندار به کفالت دهبانی منصوب گردد. دوره تصدی کفیل دهبانی حداکثر ششماه است و هر گاه ظرف این مدت باز هم انجمن قادر به انتخاب دهبان بر طبق مقررات این قانون نباشد انجمن منحل می‌گردد و تا انتخاب انجمن بعدی و تعیین دهبان کفیل دهبانی بکار خود ادامه خواهد داد.

مادهٔ ۳۴ ـ اگر دهبان از شغل خود مستعفی شود یا فوت نماید و یا اینکه به علل و جهات قانونی معزول و یا محجور گردد انجمن ده ضمناعلام مراتب به بخشداری ظرف ۱۵ روز طبق مقررات این قانون نسبت به تعیین و معرفی دهبان جدید برای بقیه اقدام خواهد نمود.

در این مورد تا تعیین دهبان جدید رئیس انجمن ده وظایف محوله را بر عهده خواهد داشت.

مادهٔ ۳۵ ـ دهبان یا کفیل دهبانی در موارد زیر از شغل خود بر کنار خواهد شد.

۱ ـ در صورت صدور کیفر خواست بعلت ارتکاب جنحه یا جنایت عمدی.

۲ ـ حیف و میل و یا تصرف غیر مجاز در اموال ده که وصول و یا نگهداری آن بعهده او است.

۳ ـ در صورتیکه معلوم شود دهبان اساساً فاقد شرایط مندرج در ماده ۲۹ بوده و یا اینکه بعد از انتخاب شرایط مذکور را از دست داده است.

• تبصره ـ هر گاه از طرف انجمن ده یا ساکنان ده یا افراد دیگر و یا سازمانهای دولتی گزارشی در موارد مذکور در این ماده ببخشدار برسد بخشدار مکلف است حداکثر ظرف ده روز نظر خود را به انجمن ده اعلام دارد و اگر نظر بخشدار مورد تأیید انجمن ده قرار گیرد نظر مذکور اجرا می‌شود و در غیر اینصورت بخشدار مراتب را به فرماندار باید اعلام کند و نظر فرماندار در این باره قطعی و لازم الاجراء خواهد بود.

مادهٔ ۳۶ ـ مقرری دهبان از محل درآمد مذکور در مادهٔ ۴۲ پرداخت خواهد شد میزان مقرری دهبان و نحوه پرداخت آن به موجب آئین نامه‌ای خواهد بود که با اطلاع وزارت تعاون و امور روستاها به تصویب وزارت کشور برسد.

• تبصره ـ به اشخاصی که با رعایت مادهٔ ۳۴ این قانون به کفالت دهبانی منصوب می‌شوند حق الزحمه‌ای که از پنجاه درصد مقرری دهبان ان ده تجاوز نخواهد کرد پرداخت می‌شود.

مادهٔ ۳۷ ـ دهبان دارای نشان مخصوص دهبانی است که شکل و خصوصیات آن به موجب آئین نامه‌ای که به تصویب وزارت کشور خواهد رسید تعیین خواهد شد.

مادهٔ ۳۸ ـ دهبان می‌تواند در جلسات انجمن ده حضور یابد ولی حق رأی ندارد.

مادهٔ ۳۹ ـ د صورت انحلال و یا پایان یافتن دوره انجمن دهبان تا پایان انتخاب ده و رسمیت یافتن انجمن و انتخاب دهبان جدید به خدمت محوله ادامه خواهد داد.

فصل ششم ـ وظایف دهبان

مادهٔ ۴۰ ـ دهبان نمایندهٔ ده و مجری کلیه مصوباتی است که از طرف انجمن ده در حدود مقررات این قانون به تصویب رسیده و قطعی شده باشد و وظایف زیر را بر عهده دارد.

۱ ـ به محض بروز بی نظمی و یا اطلاع از وقوع جنحه و جنایت در اسرع وقت مراتب را به نزدیکترین پاسگاه ژاندارمری و بخشداری اطلاع دهد و در کشف جرم و دستگیری متهم یا متهمین با مأمورین انتظامی همکاری نماید.

۲ ـ اتخاذ تصمیم در امور مربوط به حفظ نظم در حدود قوانین و مقررات.

۳ ـ تهیه و نصب علائم راهنما و مشخصات ده با نظر انجمن ده و استفاده از راهنمائی‌های بخشدار

۴ ـ همکاری با مأمورین اجراء مقررات وظیفه عمومی برای اعزام مشمولین.

۵ ـ اجرای دستورهای اداری بخشدار در مسائل مربوط به ثبت احوال و وظیفه عمومی و آمار و همکاری با مأمورین سازمانهای دولتی که به طور سیار و ثابت در ده انجام وظیفه می‌نمایند.

۶ ـ اجرای وظایف محوله و دستورهای مربوط به امور عمرانی روستاها و همکاری و معاضدت در پیشرفت امور شرکتهای تعاونی و روستائی.

۷ ـ مراقبت کامل در نگهداری و بهره برداری از تأسیساتی که بر اثر اجرای طرحهای عمرانی ایجاد گردیده است.

۸ ـ حفظ و ادارهٔ اموال و دارائی ده.

۹ـ همکاری و ایجاد تسهیلات لازم در پیشرفت کار سپاهیان دانش و ترویج و آبادانی و بهداشت و سایر سپاهیان انقلاب و هر نوع اقدام و کمک دیگری که برای پیشرفت فرهنگ و بهداشت و کشاورزی ده ضروری است.

۱۰ ـ اجرای دستورهائی که از طرف سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت در حوزه ده در حدود قانون بوسیله بخشدار ابلاغ می‌گردد.

۱۱ ـ سعی در حل اختلاف بین ساکنین ده از طریق کدخدا در صورتی که در ده خانه انصاف تشکیل نشده باشد.

۱۲ ـ اعلان فرامین و قوانین و تصمیمات و مقررات عمومی دولت که از طریق بخشداری برای اطلاع ساکنان ده ابلاغ می‌شود به وسائل مقتضی.

۱۳ ـ اعلام کشف آثار و اشیاء و مسکوکات عتیقه و نظائر آن به بخشداری و سایر مراجع مربوط و جلوگیری از هر گونه کاوشهای باستان شناسی غیر مجاز.

۱۴ ـ تهیه و ارسال گزارش حوادث و وقایع و سوانح فوق العاده به بخشداری با توضیحات کافی و به موقع.

۱۵ ـ ثبت اسامی ساکنان ده بر حسب خانوار در دفتر مربوط و ذکر تغییرات آن برابر راهنمائی‌های مأمورین ثبت احوال و مرکز آمار ایران.

۱۶ ـ مراقبت در حفظ آثار باستانی با نظر سازمانهای مربوط.

۱۷ ـ توجه کامل در نگهداری تأسیسات آب، برق، مدرسه و تأسیسات بهداشتی و مراقبت در نظافت ده.

مادهٔ ۴۱ ـ دهبان مأمور اجرای مصوبات انجمن و مسئول اجرای دستورهائی است که از مراجع دولتی طبق قوانین و مقررات به او ابلاغ می‌شود.

فصل هفتم ـ امور مالی

مادهٔ ۴۲ ـ درآمد انجمن ده که از منابع ذیل تذمین خواهد شد باید به حساب مخصوص ده یا در صندوق موضوع مادهٔ ۴۷ منظور گردد:

۱ ـ عوایدی که از هر هکتار سطح زیر کشت در حال تولید هر ده در هر سال به عنوان عوارض دهداری از تولید کنندگان هر ده بر اساس ضوابط زیر وصول می‌شود.

الف ـ هر هکتار کشت آبی صیفی ۴۵ ریال.

ب ـ «««شتوی ۲۵ ریال.

ج ـ ««دیمی صیفی و شتوی ۱۵ ریال.

د ـ ««باغ میوه و باغ چای ۶۰ ریال.

ه ـ ««قلمستان دست کاشت ۱۵ ریال.

۲ ـ عوایدی که از تأسیسات تولیدی زراعتهای بزرگ کشاورزی و مکانیزه و همچنین تأسیسات تولیدی صنعتی و معدنی که در حوزه دهات کشور فعالیت دارند تحصیل می‌شود زبق آئین نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت کشور و جلب نظر وزارتخانه‌های کشاورزی ومنابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و صنایع و معادن به تصویب کمیسیونهای مربوط می‌رسد.

۳ ـ عوایدی که به طریق خود یاری اهالی ده برای اجرای برنامه‌های خاص عمرانی محلی در اختیار انجمن ده می‌گذارند.

۴ ـ کمکهائی که از محل اعتبارات سازمان برنامه و بودجه یا اعتبارات دولت برای جبران کمبود اعتبارات اداری و یا عمرانی محل در اختیار انجمن گذارده می‌شود.

۵ ـ عوارضیکه با تصویب انجمن شهرستان از دکاکین و کسبه محل اخذ می‌شود.

۶ـ هدایا و کمهائی که برای امور عمرانی ده در اختیار انجمن قرار می‌گیرد.

• تبصره ـ در صورتیکه در اثر عوامل جوی و طبیعی و آفت محصول ده کلاً یا بعضاً از بین برود با تأیید اداره کشاوری محل عوارض موضوع بند ۱ اخذ نخواهد شد.

مادهٔ ۴۳ - میزان عوارض مذکور در مادهٔ ۴۲ دربارهٔ تأسیسات بزرگ تولیدی کشاورزی و صنعتی و معدنی که در حوزه دهات کشور فعالیت دارند و همچنیننحوه رسیدگی به اعتراضات مؤدی تابع آئین نامه می‌باشد که به پیشنهاد وزارت کشور و جلب نظر وزارتخانه‌های کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و صنایع معادن بهتصویب هیئت. وزیران می‌رسد.

مادهٔ ۴۴ ـ هر گاه در دهات درآمدها کلاً یا جزئاً از طریق اجاره نقدی یا جنسی و یا تواماً حاصل گردد مستأجر موظف است سهمیه انجمن ده را از مال الاجاره به انجمن ده تسلیم نماید.

مادهٔ ۴۵ ـ کلیه درآمدهای هر ده بر طبق بودجه‌ای که به تصویب انجمن ده می‌رسد پس از کسر هزینه‌های اداری و استخدامی دهبانی و سهمیه انجمن شهرستان موضوع بند ۲ مادهٔ ۶۲ قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان باید رعایت قوانین مربوط منحصرا بمصرف عمران و آبادانی همان ده برسد مگر در مواردی که طرحهای مشترک بوسیله چند ده (مانند ایجاد راههای روستائی و نظائر آن که مورد استفاده عموم قرار خواهد گرفت) تصویب و تایید شده باشد.

ماده ۴۶ ـ دهبان مسئول امور مالی انجمن ده می‌باشد و در حدود قانون و بودجه مصوب انجمن ده موظف است درآمدها را وصول و هزینه‌ها را پرداخت نماید اسناد هزینه باید بامضاء دهبان و ناظر مالی که از طرف انجمن انتخاب می‌شود برسد.

ماده ۴۷ ـ دهبان مکلف است در صورت وجود بانک در ده یا دهات مجاور حساب مخصوصی به نام ده افتتاح نمایدکه برداشت از ان با دو امضاء دهبان ووناظر مالی منتخب انجمن خواهد بود.

در صورتیکه در ده و یا دهات مجاور شعبه بانک نباشد وجوه مزبور در صندوق مخصوص نگهداری و مراتب را به بخش دار اعلام نماید.

ماده ۴۸ ـ دهبان مکلف است در آمدهای نقدی وصولی را بلافاصله به حساب ده در بانک و یا صندوق مخصوص واریز نموده و مراتب را در دفتر مالی ده ثبت نماید و عواید جنسی را نیز در دفتر ثبت و در انبار مخصوص نگهداری کند مسئولیت حفاظت دارائی انجمن به عهده دهبان می‌باشد.

ماده ۴۹ ـ هر یک از مؤدیان که مورد تشخیص میزان در آمد خود معترض باشد پس از تودیع نصف عوارض تعیین شده اعتراض خود را به انجمن ده تسلیم می‌نماید و در صورتیکه ظرف پانزده روز بین مؤدی و انجمن در تشخیص و میزان در آمد توافق حاصل نشد معترض می‌تواند اعتراض خود را به کمیسیونی مرکب از بخشدار یا نماینده او، نماینده انجمن شهرستان، نمایندگان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و یک نفر معتمد محل به انتخاب بخشدار تسلیم نماید. کمیسیون تاریخ رسیدگی را به مؤدی و انجمن اطلاع خواهد داد که در جلسه شرکت نماید ولی حاضر نشدن نماینده انجمن ده یا مؤدی مانع رسیدگی نخواهد بود و کمیسیون حد اکثر ظرف یک ماه اعلام نظر نماید و نظریه مزبور قطعی و لازم الاجرا می‌باشد.

ماده ۵۰ ـ هر گاه مؤدی از پرداخت عوارض در مدتیکه انجمن ده تعیین می‌کند استنکاف نماید دهبان باید ضمن اعلام مراتب به انجمن ده ظرف ده روز امتناع مؤدی را به بخشداری گزارش دهد و بخشدار موظف است مطابق مقررات اجرائی وصول مالیاتها ی مستقیم نسبت به وصول عوارض مستنکفین اقدام نماید.

ماده ۵۱ ـ بودجه سالانه ده شامل در آمد و هزینه است بوسیله دهبان تهیه و پیشنهاد می‌گردد و پس از تصویب انجمن ده بموقع اجرا گذاشته می‌شود.

• تبصره ۱ ـ سال مالی انجمن یکسال شمسی است که از اول فروردین ماه آغاز می‌شود باستثنای اولین سال تشکیل انجمن که ابتدای سال مالی تاریخ تشکیل انجمن خواهد بود.

• تبصره ۲ ـ دهبان مکلف است تا ۱۵ بهمن ماه هر سال بودجه سال آینده را تنظیم و پیشنهاد نماید و انجمن ده باید حد اکثر تا اول اسفند ماه آن را رسیدگی و تصویب نماید.

ماده ۵۲ ـ انجمن ده موظف است همه ساله در نیمه دوم اسفند ماه بودجه و برنامه سال آینده را بوسیله آگهی و وسایل مقتضی دیگر به اطلاع ساکنان ده برساند.

ماده ۵۳ ـ استفاده از موجودی نقدی و جنسی متعلق به ده فقط پس از تصویب بودجه در حدود اعتبار مصوب مجاز است.

• تبصره ـ خرید و فروش و هر گونه معامله باید با رعایت صرفه و صلاح انجام گیرد و اسناد مربوط به امضای دهبان و ناظر مالی انجمن ده برسد.

ماده ۵۴ ـ دهبان موظه است حساب در آمد و هزینه هر سال مالی را تا آخر اردیبهشت سال بعد به انجمن ده تسلیم و انجمن مکلف است ظرف یک ماه به حساب مذکور رسیدگی نماید. تصویب حساب از طرف انجمن در حکم مفاصا حساب است.

• تبصره ـ دهبان باید حساب در آمد و هزینه سالیانه را پس از تصویب انجمن ده به نحو مقتضی به اطلاع ساکنان ده برساند.

ماده ۵۵ ـ هر گونه برداشت غیر قانونی از وجوه و اموال انجمن ده در حکم خیانت در امانت خواهد بود.

فصل هشتم ـ مقررات عمومی:

ماده ۵۶ ـ جلسات انجمن ده علنی است و باید در وقت مقرر در محل معین تشکیل گردد.

ماده ۵۷ ـ مصوبات انجمن ده باید بلافاصله بوسیله دهبان به بخشدار اعلام گردد و پس از تأیید بخشدار طبق مقررات این قانون قابل اجرا می‌باشد. در صورتیکه ظرف پنج روز از تاریخ وصول مصوبات انجمن نظر بخشدار اعلام نگردد تأیید شده تلقی می‌شود.

• تبصره ـ نسبت به ان قسمت از مصوبات انجمن ده که مربوط به امور عمرانی باشد بخشدار نظر اداره تعاون و امور روستاها را جلب خواهد کرد.

ماده ۵۸ ـ در مواردیکه مصوبات انجمن مورد تأیید بخشدار نباشد بخشدار موضوع را با ذکر دلیل ظرف مدت پنج روز از تاریخ وصول مصوبات انجمن به انجمن ده اعلام می‌دارد و هر گاه نظر بخشدار مورد قبول انجمن ده قرار نگیرد مراتب از طریق بخشداری به فرمانداری اعلام می‌گردد. فرماندار چگونگی را در اولین جلسه انجمن شهرستان مطرح خواهد نمود. نظر انجمن شهرستان یا قائم مقام قانونی انجمن در این مورد قطعی و لازم الإجراء است.

ماده ۵۹ ـ بخشدار و وزارت تعاون‌ها می‌توانند در صورت لزوم دفاتر و اسناد انجمن ده را بازدید و بازرسی نمایند بدون اینکه حق دخالت در وظائف مربوط به انجمن را داشته باشند.

ماده ۶۰ ـ هرگاه یک یا چند نفر از اعضاء انجمن ده به نحوی از انحاء در انجام وظائف محوله تعلل نماید و یا موجبات اخلال در کار انجمن را فراهم سازند بخشدار به موضوع رسیدگی می‌نماید و در صورت تأیید موضوع را به فرماندار گزارش می‌دهد و فرماندار مراتب را با اعلام نظر خود در انجمن شهرستان و یا قائم مقام قانونی انجمن مطرح می‌نماید در صورتیکه انجمن شهرستان موافق با برکناری عضو با اعضاء مذکور باشد اعضاء مزبور با رأی انجمن شهرستان برکنار می‌شوند و به جای عضو یا اعضاء بر کنار شده بر طبق ماده ۶۴ این قانون عمل خواهد شد.

ماده ۶۱ ـ به جای اعضائی که فوت شده یا به موجب مواد این قانون از عضویت انجمن مستعفی یا برکنار می‌شوند از کسانیکه بعد از حائزین اکثریت دارای رأی بیشتر بوده‌اند به ترتیب به جای آنان برای بقیه مدت به عضویت انجمن تعیین خواهند شد و بخشدار برای آنان اعتبار نامه صادر و مراتب را به فرماندار گزارش می‌نماید.

ماده ۶۲ ـ هر گاه اکثریت اعضای انجمن ده در انجام وظائف محوله به نحوی از انحاء تعلل نماید و یا موجبات اخلال در کار انجمن را فراهم سازند و یا عدم صلاحیت آنان معلوم گردد بخشدار پس ازرسیدگی در صورت تأیید موضوع را به فرماندار گزارش می‌دهد فرماندار مراتب را با اعلام نظر خود در انجمن شهرستان مطرح نموده و در صورت رأی موافق انجمن شهرستان انجمن ده منحل می‌گردد فرماندار مکلف است ضمن اعلام انحلال انجمن ده دستور تجدید انتخابات انجمن ده را برای بقیه مدت به بخشدار صادرنموده و موضوع را به وزارت کشور و استانداری گزارش دهد. و بخشدار نیز مکلف است فوراً نسبت به تجدید انتخابات اقدام نماید.

• تبصره ـ هر گاه انجمن ده به جهاتی منحل گردد تا تشکیل انجمن جدید هیئتی مرکب از سه نفر که دو نفر معتمد محل به انتخاب بخشدار و حکم فرماندار و یک نفر به ترتیب تقدیم مدیر عامل شرکت تعاونی یا رئیس خانه انصاف یا رئیس دبستان یا یکنفر سپاهی انقلاب مقیم ده به معرفی بخشدار با حکم فرماندار قائم مقام انجمن ده خواهد بود.

ماده ۶۳ ـ انجمن ده مکلف است پس از انقضای دوره قانونی یا انحلال کلیه سوابق را ضمن تنظیم صورت مجلس به رئیس و منشی انجمن بعدی یا قائم مقام انجمن تحویل نماید.

مادهٔ ۶۴ ـ در صورتی که مقتضیاتی ایجاب نماید د پاره‌ای از امور عمومی و مشترک بین چند ده تصمیم واحدی اتخاذ گردد موضوع بوسیله بخشدار از طریق فرمانداری به انجمن شهرستان اعلام می‌گردد. انجمن شهرستان با جلب نظر انجمنهای محلی مربوط به مورد مشترک رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌نماید تصمیم متخذه برای هر یک از انجمنهای مربوط لازم الاجراء می‌باشد.

مادهٔ ۶۵ ـ برای دهاتی که در حوزه عمل یک شرکت سهامی زراعی قرار می‌گیرند انجمن واحدی به نام انجمن واحد روستائی به جانشینی انجمنهای دهات حوزه شرکت مزبور برابر مقررات مربوط به انتخابات انجمن ده تشکیل خواهد شد در این مورد پس از اعلام وزارت تعاون و امور روستاها دائر به تشکیل شرکت سهامی زراعی وزارت کشور نسبت به انحلال انجمنهای دهات واقع در محدوده عمل شرکت سهامی زراعی و تشکیل انجمن واحد روستائی اقدام خواهد نمود.

• تبصره ـ کلیه اموال و دارائی و تعهدات انجمنهای منحل شده طبق صورتجلسه به انجمن واحد روستائی موضوع این ماده تحویل و منتقل می‌شود و انجمن واحد روستائی کلیه وظایف و اختیارات انجمنهای ده را بر طبق مقررات مربوط نسبت به دهات واقع در حوزه عمل شرکت سهامی زراعی انجام خواهد داد.

مادهٔ ۶۶ ـ مأموران انتظامی مکلفند در انجام تکالیفی که طبق این قانون و یا قوانین و مقررات دیگ بعهده انجمن ده و دهبان و دهدار محول است همکاری و تشریک مساعی نمایند.

مادهٔ ۶۷ ـ هر گاه دهی به شهر تبدیل گردد و شهرداری در آن تأسیس شود انجمن ده از تاریخ تشکیل شهرداری منحل خواهد شد و کلیه دارائی و اموال منقول و غیر منقول و تعهدات انجمن ده طبق صورت مجلسی به شهرداری منتقل گردیده و شهرداری به جانشینی انجمن عمل خواهد نمود. یک نسخه صورت مجلس تحویل و تحول به بخشداری و دو نسخه از طریق فرمانداری به استانداری و وزارت کشور ارسال خواهد شد.

مادهٔ ۶۸ ـ به محض انتخاب شهردار دهبان سمتی نخواهد داشت.

مادهٔ ۶۹ ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند در هر ده که زمینی در اختیار داشته باشند با تصویب هیئت وزیران برای ایجاد تأسیسات عمرانی به اندازهٔ مورد نیاز بطور رایگان در اختیار انجمن ده بگذارند.

مادهٔ۷۰ ـ مادهٔ نه قانون تقسیمات کشوری مصوب آبانماه ۱۳۲۶ و قانون کدخدائی مصوب بیستم آذر ماه ۱۳۱۴ و لایحه قانون تشکیل انجمنهای ده و اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوب سال ۱۳۴۲ و سایر قوانین و مقررات که مغایر این قانون است لغو می‌شود.

مادهٔ ۷۱ ـ دستورالعملهای اجرائی این قانون را وزارت کشور تهیه و آن قسمت از دستورالعملهائی که با وظایف وزارت تعاون و امور روستاها و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی ارتباط پیدا می‌کنند پس از کسب نظر وزارتخانه‌های مذکور از طرف وزارت کشور تهیه و به موقع اجرا گذارده می‌شود.

مادهٔ ۷۲ ـ دولت می‌تواند از تاریخ تصویب این قانون ظرف سه سال اصلاحاتی را که ضمن اجرای آن ضروری تشخیص دهد جهت تصویب به کمیسیونهای کشور مجلسین تقدیم کند.

اصلاحاتی که به تصویب کمیسیونهای مذکور می‌رسد تا تقدیم لایحه نهائی به مجلسین و تعیین تکلیف آن از طرف مجلسین لازم الاجراء است.

مخبر کمیسیون کشور ـ رضا سجادی.

گزارش شور اول از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی

کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه دو شنبه ۱۳۵۳/۸/۲۷ با حضور نمایندگان دولت لایحه دهداری و دهبانی را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشور را با اصلاحاتی تصویب کرد اصلاحات مزبور در جلسه شنبه ۱۳۵۳/۹/۲ بتایید کمیسیون کشور رسید.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها ـ مهندس امیر خسروی.

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه سه شنبه ۱۳۵۳/۸/۲۸ با حضور نمایندگان دولت لایحه دهداری و دهبانی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون کشور را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.

گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی، دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه سه شنبه ۲۸/ ۸/ ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه دهداری و دهبانی را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون کشور را با اصلاحاتی تصویب کرد. اصلاحات مزبور در جلسه شنبه ۱۳۵۳/۹/۲ به تأیید کمیسیون کشور رسید.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی ـ امان الله ریگی.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مادهٔ اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱ ـ ده از نظر مقررات این قانون کوچکترین واحد تقسیمات کشوری است که دارای حوزهٔ معینی بوده و اکثریت ساکنان دائمی آن به فعالیتهای کشاورزی و دامداری و باغداری و صنایع دستی محلی و نظایر آن اشتغال داشته باشند.

رئیس ـ در مادهٔ اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در سطر دوم مادهٔ ۱ لایحه قانونی دهبانی و دهداری بعداز کلمه (حوزهٔ معینی بوده) کلمهٔ (و دارای حداقل ۲۵۰ نفر جمعیت باشند) اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲ـ تعدادی آبادی و مزرعه نزدیک یامتصل بهم که مجموعاً دارای ضوابط ماده یک باشند به پیشنهاد فرماندار و تأیید انجمن شهرستان و موافقت وزارت کشور و وزارت تعاون و امور روستاها ده شناخته می‌شود.

• تبصره ـ مادامی که وضع بعضی از آبادیها و مزارع از نظر اطلاق عنوان ده روشن نباشد به پیشنهاد فرماندار و تأیید انجمن شهرستان و تصویب استاندار تابع نزدیکترین ده خواهند بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراما پیشنهاد می‌نماید:

قسمت آخر مادهٔ ۲لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود:

... به پیشنهاد فرماندار وتصویب انجمن شهرستان با مواقت استاندار ده شناخته می‌شود.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

رئیس ـ ماده ۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳ـ وزارت کشور حدود حوزه اداری و نام دهات موجود یا دهاتی را که در آینده بوجود آید به پیشنهاد انجمن شهرستان و با تحصیل اطلاعات لازم در زمینهٔ محدوده دهات از وزارت تعاون و امور روستاها تثبیت و تعیین خواهد نمود.

رئیس ـ در مادهٔ ۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) مادهٔ ۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۴ ـ وزارت کشور به تدریج از چند ده متصل به یکدیگر که دارای وضع جغرافیائی و اقلیمی مشابهی بوده و از نظر اقتصادی و اجتماعی و آموزشی و تعاونی با یکدیگر ارتباط و وجه مشترک باشند واحد مخصوصی بنام دهستان تشکیل خواهد داد.

رئیس ـ در مادهٔ ۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۴ لایحه قانونی دهبانی و دهداری لغات جغرافیائی و اقلیمی حذف شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ مادهٔ ۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۵ ـ ضوابط و شرایط لازم جهت تشکیل ده و دهستان طبق آئین نامه‌ای خواهد بود که وزارت کشور با جلب نظر وزارت تعاون و امور روستاها تهیه خواهد کرد و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.

رئیس ـ در ماده ۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید قسمت اخر ماده ۵ لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود. (به جای پس از تصویب هیئت وزیران) . . . . پس از تصویب کمیسیونهای مجلسین بموقع اجرا گذارده خواهد شد.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نمایم در ماده ۵ لایحه قانونی دهبانی و دهداری کلمه هیئت وزیران حذف و بجای آن کلمه کمیسیونهای کشور و تعاون و امور روستاهای مجلسین اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ ماده ۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶ ـ اداره امور هر دهستان بعهدهٔ یک نفر دهدار خواهد بود که از بین افراد واجد شرایط وسیله وزارت کشور انتخاب می‌شود. افرادی که خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده‌اند در صورت تساوی شرایط حق تقدم خواهند داشت.

• تبصره ـ شرایط احراز سمت دهداری و حدود وظایف و میزان و نحوهٔ پرداخت حقوق دهداران که از محل اعتبارات موضوع ماده ۶۲ قانون تشکیل انجمن شهرستان و استان مصوب سی و یکم خرداد ماه ۱۳۴۹ تأمین خواهد شد طبق آئین نامه‌ای می‌باشد که از طرف وزارت کشور با جلب نظر وزارت تعاون و امور روستاها تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

رئیس - در ماده شش نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۶ لایحه قانون دهبانی و دهداری در سطر دوم قبل از«وسیله وزارت کشور»جمله بنابه پیشنهاد«انجمن شهرستان» اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ دکتر بیگلری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید ماده ۶ لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۶ـ اداره امور هر دهستان به عهده یکنفر دهدار خواهد بود که وزارت کشور از میان افرادی که خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده‌اند انتخاب می‌کند و چنانچه سپاهی واجد شرایطی وجود نداشته بود از میان سایر داوطلبان دهداران انتخاب می‌شوند.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید اصلاح زیر در لایحه قانونی دهبانی و دهداری بعمل آمد.

ماده ۶ ـ اداره امور هر دهستان بعهده یکنفر دهدار خواهد بود کا از بین افراد واجد شرائط همان دهستان وسیله وزارت کشور انتخاب می‌شود افرادی که خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده‌اند در صورت تساوی شرائط حق تقدم خواهند داشت.

دکتر کیان.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در سطر آخر تبصره ذیل ماده ۶ لایحه قانونی دهبانی ودهداری کلمه هیئت وزیران حذف و کلمه کمیسیون کشور و امور روستاهای مجلسین اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیسـ ماده ۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷ ـ هر ده انجمنی خواهد داشت که اعضاء آن مستقیماً با رأی مخفی و اکثریت نسبی از طرف ساکنان واهالی ده انتخاب می‌شوند.

رئیسـ در ماده ۷ نظزی نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۷ لایحه قانونی دهبانی ودهداری بعد از کلمه اهالی ده کلمه (واجد شرائط) اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیرعباس جهانی.

رئیسـ ماده ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۸ ـ مدت عضویت در انجمن ده چهار سال و افتخاری است و انتخاب مجدد اعضاء آن بلامانع می‌باشد.

رئیس ـ در ماده ۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹ ـ عده اعضای انجمن هر ده به تناسب جمعیت بر مبنای آخرین سرشماری عمومی کشور بشرح زیر تعیین می‌شود.

تا ۱۰۰۰ نفر جمعیت پنج نفر.

برای هر ۵۰۰ نفر اضافی یک نفر به تعداد اعضای انجمن ده افزوده می‌شود.

در هر حال تعداد اعضاء انجمن ده از ۱۱ نفر بیشتر نخواهد بود.

رئیس ـ در ماده ۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید که در سطر چهارم ماده ۹ بجای یک نفر دو نفر نوشته شود.

با تقدیم احترام ـ جندقی.

رئیس ـ ماده ۱۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۰ ـ انتخاب کنندگان باید دارای شرائط زیر باشند:

۱ـ تابعیت ایران.

۲ـ توطن یا سکونت در محل.

۳ـ حداقل داشتن ۱۸ سال تمام سن.

۴ ـ عدم محرومیت از تمام یا بعضی از حقوق اجتماعی.

رئیس ـ در ماده ۱۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در بند ۲ ماده ۱۰ لایحه قانون دهبانی ودهداری بجای توطن یا سکونت در محل به سکونت اکتفا شود.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

رئیس ـ ماده ۱۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱ ـ انتخاب شوندگان یاید دارای شرایط زیر باشند.

۱ـ تابعیت ایران.

۲ـ توطن یا لااقل یکسال سکونت در محل.

۳ ـ حداقل داشتن بیست سال تمام سن.

۴ ـ عدم محرومیت از تمام یا بعض حقوق اجتماعی.

۵ ـ انجام خدمت وظیفه یا معافیت از خدمت زیر پرچم.

۶ـ توانائی خواندن و نوشتن.

رئیس ـ در ماده ۱۱ نظری نیست؟ آقای فرهادپور بفرمائید.

فرهاد پور ـ بنده خیلی خوشحال هستم که بعد از ۱۲ سال انتظار لایحه‌ای که تکلیف تشکیل کوچکترین واحد انتخابی را در سیستم دمکراتیک مملکت تعیین می‌کند به مجلس شورای ملی تقدیم شد. انجمن ده اولین پایه دمکراسی در هر مملکتی است. من خیلی خوشحال تر بودم اگر این سنگ اولیه و عمل پایه‌ای قبل از سایر انجمن‌ها مورد توجه وعنایت قرار می‌گرفت ولی به هر حالباز هم جای خوشوقتی است که بعد از ۱۲ سال این لایحه تقدیم شد به همین دلیل معتقدم برای افرادی که اولین پایه سازمانهای دمکراتیک مملکت را تشکیل می‌دهند شرایط باید جامع تر وکافی ترباشد. اینجا که منظور شده توانائی خواندن ونوشتن داشته باشد این در شرایطی که ده دقیقه قبل این همه رئیس دولت از پیشرفت آموزش وپرورش شما تجلیل کرد شرطی کافی نیست باید نوشته شود که اعضای انجمن ده حتماً حداقل تعلیمات اجباری را دیده باشند یعنی یک دوره ۵ ساله ابتدائی را دیده باشند یا لااقل اگر راهنائی شما بجائی رسیده است از کلاس‌های راهنمائی هم بهره مند شده باشند این که حداقل سواد خواندن ونوشتن داشته باشند این مجدداً ما سرنوشت این واحد اولیه سازمان‌های دمکراتیک را بدست عناصر و افراد بی سواد می‌سپاریم. مسئله دوم جنبه اخلاقی و رعایت بعضی مسائل است که از نظر مملکتی برای ما واجب است روزیکه در دوره گذشته در قانون منع کشت خشخاش تجدید نظر شد از پشت این تریبون اعلام شد که این قانون به خاطر آن نیست که پروانه یا جوازی بدهیم برای اشاعه ومصرف مواد مخدر ودر مملکت ما مبارزاتی شده است که اعتیاد و استعمال مواد مخدر بخصوص تریاک اشاعه پیدا نکند بنده پیشنهاد کردم یک شناسنامه بهداشتی برای افراد درست کنید و یا لااقل یک شرط عدم اعتیاد بگذارید برای کلیه مقامات انتخابی یا انتصابی تا از این راه بتوانیم از اشاعه این عادت مضر در جامعه جلوگیری کنیم و به همین دلیل هم پیشنهاد می‌کنم در ماده یازده حتماً یک شرط عدم اعتیاد به مواد مخدر گذاشته شود که شرط تحصیلی را هم لااقل داشتن مدرک تحصیلی ۵ ساله ابتدائی بگذارید چون در نظام جدید حتماً جوانهای بیست ساله ما باید داشته باشند.

عباس میرزائی ـ ولی در قانون اساسی شرط انتخاب شدن داشتن سواد خواندن و نوشتن است.

فرهادپور ـ آقای عباس میرزائی مسائل هفتاد سال پیش را اگر بخواهیم به همان صورت ادامه بدهیم شما و امثال شما این اندازه از جنبه‌های انقلابی صحبت نمی‌کردید ولی امروز یعنی بیست سال بعد از قانون تعلیمات اجباری و دوازده سال بعد از حکومت شما لااقل باید تصدیق ۵ ساله ابتدائی را داشته باشند. (احسنت)

رئیس ـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی ـ بنده البته با مطالبی که همکار محترم فرمودند مخالفتی ندارم ولی توضیحاتی می‌دهم. برای تشکیل این انجمن ما با مردم ده نشین ایرا سروکار داریم واین نکته را تأیید خواهید فرمود که در دهات ایران ممکن است افراد، تصدیق ۵ ابتدائی نداشته باشند و اگر بخواهیم یک چنین شرطی را در اجتماع ایران تعمیم بدهیم باید در تمام گروهها تعمیم داد آقای عباس میرزائی اشاره‌ای فرمودند که بسیار درست بود برای نمایندگی مجلس سواد خواندن ونوشتن کافی است چطور بگوئیم در دهات کسی که می‌خواهد عضو انجمن ده بشود تصدیق ۶ ساله ابتدائی داشته باشد شاید ۱۵ سال، ۲۰ سال دیگر اینکار اجراء بشود اما اگر حالا چنین شرطی را بگذاریم بعقیده من انجمن دهات ناقص خواهد ماند و عده زیادی از مردم شریف ایران را محروم کرده‌ایم و این درست نیست. خیلی‌ها هستند که در سابق درس خوانده‌اند و شاید حطشان از من هم بهتر باشد ولی مدرک تحصیلی نداشته باشند. ما باید واقعیات را در نظر بگیریم ما باید حقایق را بدانیم و میدانیم و لمس می‌کنیم و پشت این تریبون هم باید حقایق را بگوئیم. نه اینکه بگوئیم در دهات افراد باید لیسانس داشته باشند انشاءالله چند سال دیگر به آنجا هم می‌رسیم الان اشخاصیکه در دهات درس می‌خوانند معمولا از ده خارج می‌شوند، ما آیند به شهر جذب صنعت می‌شوند یا می‌روند به ادارات دولتی و عده‌ای که در ده می‌مانند شاید سواد خواندن ونوشتن داشته باشند. بهر حال من با نظر شما مخالفم بعنوان یک نماینده ولی شما پیشنهاد تان را فرموده‌اید شاید کمیسیون نظر دیگری داشته باشد که درآن صورت بنده عرضی ندارم. اما آقای فرهادپور من خیال می‌کنم که شما این انصاف را دارید و قبول می‌کنید که دولت حزبی ما این افتخار را داشته که در اجرای نیات شاهنشاه اقدامات بسیار اساسی کرده تشکیل انجمن استان، تشکیل انجمن شهرستان، تشکیل شوراهای منطقه‌ای آموزش وپرورش، تشکیل شوراهای منطقه‌ای بهداری وسایر ارگانهای اجتماعی همه در زمان این دولت انجام شده ما شاهد بودیم واز صدر مشروطیت در قانون بود که انجمنهای ایالتی و ولایتی باید تشکیل بشود ولی نشد. خیلی از دولتها هم اقدام کردند ولی چون یک سیستم حزبی ایران نوین وجود نداشت نتیجه‌ای حاصل نشد ولی امروز این افتخار نصیب حزب ایران نوین شده است که در امتثال امر شاهنشاه که سپردن کار مردم به مردم است توفیق پیدا کرده‌ایم و امروز در سرتاسر مملکت این انجمنها تشکیل شده وما پشتیبان این انجمنها هستیم. ممکن است بعضی آدمها در دستگاههای اجرائی باشند که از این انجمنها خوششان نیاید این افراد در هر کجا باشند در اقلیت یا اکثریت عنصری غیر انقلابی هستند. شاهنشاه ما می‌خواهند کارهای مردم به مردم سپرده شود وما هم به این کار معتقدیم وبه این کار اقدام می‌کنیم و امروز در سرتاسر مملکت این انجمنها وجود دارند و خوشبختانه می‌بینیم اکثرشان پرونده هایشان درخشان است ولی به نظر من اگر بخواهیم بدون نظر بیائیم حرفمان را بیان کنیم لااقل این را تأیید می‌کنیم که دولت حزب ایران نوین این افتخار را داشته که در سپردن کار مردم به مردم قدمهای بسیار اساسی برداشته است و امروز که این لایحه را آورده یک بار دیگر تشکر می‌کنم ولی به هر صورت ما وشما معتقدیم که کار باید بدست مردم داده شود وبرای سپردن کار مردم به مردم امروز که این لایحه مطرح است بیائیم پیشنهاد بهتری در جهت سپردن کار مردم به مردم بدهیم. بعقیده ما این مردم ده نشین واین روستا نشینان که بنده افتخار می‌کنم وکیل روستا نشینان این مملکت هستم آنها مردمان شرافتمند و اصیلی هستند ونباید مانع شد وگفت که اگر آنها تصدیق ششم نداشته باشند نمی‌توانند بروند به ده و به مملکت خدمت کنند بنابراین پیشنهاد جنابعالی امکان این را دارد که عده زیادی از هموطنان شریف مارا از این حق محروم بکند .(احسنت)

رئیس ـ آقای حکمت یزدی فرمایشی دارید؟

حکمت یزدی ـ بلی در کلیات لایحه عرایضی دارم.

رئیس ـ کلیات که تمام شده. نظر دیگری در ماده ۱۱ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید از بند ۲ ماده ۱۱ لایحه قانون دهبانی و دهداری (توطن یالااقل) حذف شود.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید.

در ماده ۱۱ بند ۷ اضافه شود.

۷ـ عدم اعتیاد به مواد مخدر.

فرهادپور.

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به آخر بند ۶ ماده ۱۱ لایحه قانون دهبانی ودهداری اضافه شود.

• تبصره ـ کسی که برای عضویت انجمن ده انتخاب می‌شود باید لااقل مدت ۹ ماه از سال را در محل سکنی داشته باشد.

با تقدیم احترامات - مجید محسنی.

رئیس ـ ماده ۱۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲ ـ از اشخاصی که با یکدیگر قرابت نسبی ویا سببی تا درجه دوم دارند فقط آن کسی که رأی او بیشتر است می‌تواند عضویت انجمن ده را دارا باشد ودر صورت تساوی آراء یکی از آنها به حکم قرعه معین خواهد شد.

رئیس ـ در ماده ۱۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۱۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۳ ـ فرمانداران موظف می‌باشند پس از وصول دستور وزارت کشور به بخشداران ابلاغ نمایند که انتخابات انجمنهای ده را در حوزه مأموریت خود انجام دهند.

رئیس ـ آقای حکمت یزدی بفرمائید.

حکمت یزدی ـ بنده حالا که جناب آقای رئیس اجازه فرمودند اجازه بفرمایند در باره ماده ۱۱و۱۲ هم صحبت بکنیم در ماده ۱۱ این قید عدم محرومیت در تمام یا بعضی حقوق اجتماعی صحیح است منتها می‌باید یک قید اضافه بشود عدم اشتهار به فساد اخلاق برای این که همین قیدر اشما درباره دهبان که قوه اجرائی انجمن ده است استعمال کردید و به نظر من قیدی که در مورد دهبان استعمال می‌کنید بطریق اولی در قوه مقننه که اعضای انجمن ده باشد باید استعمال بشود و اما در ماده ۱۲ بحث قرابت شد بنظر بنده درجه دوم کم است متاسفانه برخورد کردیم در بعضی از نقاط یک عده خاصی با همه قرابت دارند هم عضو حزب است هم عضو انجمن است وهم عضو شیر و خورشید است وهر کجا که یک مجمع خیریه درست بشود این هم سرو کله اشپیدا می‌شود وواقعاً غرض این بوده که این پخش شود روی همه مردم خودم برخورد کردم در بعضی از انجمنها بقدری فاصله قرابت نزدیک است که می‌بینید در انجمن شهرستان یک برادر رئیس انجمن شهرستان است آن برادر شهردار است و بهرحال این مسائل یک سلسه مسائل دیگر را ایجاد می‌کند ودر مورد این قبیل مسائل نباید اینقدر این فاصله‌ها نزدیک باشد باید اشخاص حرفه‌ای همه جا سرو کله شان پیدا نشود باید همه مردم همانطوری که اراده شاهنشاه است همانطوریکه نیت خیر خواهانه نمایندگان مجلس است باید همه در این موهبت که امر سپردن کار مردم به مردم است سهیم باشند وگرنه قرابت به درجه دوم کم است درجه سوم بگذارید از این لحاظ بنده پیشنهادی دارم که در وقت مناسب نقدیم می‌کنم باز اجازه بفرمایند بنده در ماده ۱۰ این عرض را بکنم که این قید عدم محرومیت را در ماده ۱۰ بردارید برای اینکه یک روز کسانی که ناظر باین انتخابات هستند اگر هر روز بگویند بیا یک برگ عدم سوء پیشینه از دادگاه بگیر تا ما به بینیم که شما محرومیت از حقوق اجتماعی داری یا نداری در مورد منتخبین که به اسم مفعولیش می‌شود منتخبین چون تعداد محدود است اشکالی ندارد ولی در مورد منتخبین این قید مشکل است هر زمان می‌شود یک شخصی که می‌خواهد رأی بدهد این مشکل را برایش پیش آورد گفت دلیلی که دال بر این باشد که تو محرومیت از حقوق اجتماعی داری یا نداری ولی ما در اینجا یک قاعده اصاله الصحه داریم می گوئیم معمولا مردم پاک دامن و مبری هستند. عدم اشتهار به فساد اخلاق را اگر قید کنیم بجای عدم محرومیت خیلی بهتر است و گرنه هر روز خرده می‌گیریم که ممکن است فکر کنیم یکی محرومیت داشته باشد و بگوئیم برو سوء پیشینه بگیر و بیاور. این هم عرایض بنده در این مورد بود.

رئیس ـ نظر دیگری در ماده ۱۳ نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۱۳ لایحه قانونی دهبانی ودهداری بعد از جمله پس از وصول دستور وزارت کشور کلمه (بلافاصله) اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۱۳ فصل چهارم لایحه قانونی دهبانی ودهداری جمله مادام که نسبت به تشکیل خانه فرهنگ روستائی در منطقه مربوط اقدام نشده حذف شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ ماده ۱۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۴ ـ رأی دهندگان باید کارت انتخابات دریافت دارند نحوه صدور کارت انتخابات وطرز انجام انتخاب انجمن ده و مدت رسیدگی به شکایات از انتخابات و ترتیب معرفی کاندیداهای احزاب قانونی در انتخابات به موجب آئین نامه‌ای می‌باشد که به پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

رئیس ـ در ماده ۱۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در سطر آخر ماده ۱۴ لایحه قانونی دهبانی و دهداری کلمه هیئت وزیران حذف و کلمه کمیسیون کشور مجلسین اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید مقدمه ماده ۱۴ لایحه قانونی دهبانی و دهداری بشرح زیر تغییر کند:

مادهٔ ۱۴ ـ رأی دهندگان باید کارت انتخابات داشته باشند …..

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

رئیس ـ مادهٔ ۱۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۵ ـ یکنفر نمی‌تواند در بیش از یک انجمن ده عضویت داشته باشد.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۶ ـ اعتبار نامهٔ اعضای انجمن ده ظرف سه روز از تاریخ پایان مهلت رسیدگی به شکایات بهامضای بخشدار صادر و به اعضای انجمن تسلیم می‌گردد.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۱۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۷ ـ مرجع رسیدگی به شکایات و اعتراضات از انتخابات انجمن ده، انجمن شهرستان و یا قائم مقام قانونی آن خواهد بود و رأی انجمن شهرستان یا قائم مقام قانونی آن قطعی است.

• تبصره ـ اعتراض و شکایت از انتخابات انجمن ده مانع از جریان امر انتخابات و تشکیل انجمن ده نخواهد بود مگر آنکه رأی مراجع مذکور در این ماده مبنی بر بطلان انتخابات باشد.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۷ نظری نیست ؟آقای فرهاد پور بفرمائید.

فرهاد پور ـ بنده از توضیحاتی که جناب آقای الموتی دادند بی نهایت متشکرم فقط این بیان ایشان که عبرت است در حال حاضر نشان دهندهٔ کم کاری و عدم پیشرفت کافی امر آموزش است که امیدوار هستم مسئولین وزارت آموزش و پرورش به این وظیفه سنگین عنایت داشته باشند که ما در آینده به عنوان عدم وجود عوامل و افرادی در آستانه تمدن بزرگ که هنوز تحصیلات ابتدائی نداشته باشند مجبور نشویم شرط را اینطور تمام بگذاریم در شرایط عادی حق با جنابعالی اسن بنده تصدیق می‌کنم در مورد تأخیر در تشکیل، و تشکر کردم از اینکه چنین لایحه‌ای آمد ولی عرض کردم که این سنگ اول بنای سازمانهای دموکراتیک است. به نظر من هیچ بنایی بنا را از طاق نمی‌سازد. باید از سنگ اول که پی است شروع کرد و بعد می‌رود به مرحله بالاتری که الآن وجود دارد، و اینکه الآن وجود دارد با شکلی خاص و نوع خاصی است اگر این انتخابات را یکباره تجدید کنید یک مطلبی است در آن حالت مقامی برای رسیدگی نیست اگر بخواهند همیشه انجمن شهرستان را قبل از تشکیل انجمن ده تشکیل داده باشند این باز یک مسئله معکوس است که مرحله دوم را بایستی از سنگ اول درست کرد. به هرحال بنده شخصاً معتقد هستم که چون این سنگ اول بناست وزارت کشور جداً مسئول انجام چنین انتخابات باشد و انتخابات انجمن ده باید قبل، همزمان انتخابات انجمن‌های شهرستان باشد و در همه حال موقع انتخابات انجمن ده ضرورت ندارد که در همان حال انجمن شهرستان وجود داشته باشد چون در همن لایحه هم دیدید که یک مرتبه تمام این انتخابات در آن واحد انجام می‌شود به آن حالت که برسیم دیگر مرجع شکایتی وجود ندارد وبه نظر من با بی طرفی که در مأمورین وزارت کشور سراغ داریم و با امریه‌ای که شاهنشاه برای انتخاب وزیر کشور غیر حزبی جهت اعتماد و اطمینان عموم مردم به حسن جریان انتخابات (اخلاقی ـ همه وزارء مورد اطمینان هستند) اثبات شیئی نفی ما ادا نمی‌کند. بنده اگر گفتم که وزیر کشور غیر حزبی وجودش می‌تواند برای تشویق مردم در مشارکت و فعالیت‌های حزبی مؤثر واقع بشود دلیلش این نیست که بقیه وزارء اینطور نیستند ولی بنده مدارک و دلائلی دارم که به موقع می‌گویم که خیلی از وزراء شما بیطرف نیستند الآن بروید به شهرستان به بینید مأمورین وزارت اموزش و پرور چه دارند می‌کنند خلاف وظیفه به هر حال پیشنهادی تقدیم کردم (دکتر الموتی ـ اینطور نیست تشریف بیاورید ببینید) که مرجع شکایت وزارت کشور بشود.

رئیس ـ نظر دیگری در مادهٔ ۱۷ نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست

محترماً پیشنهاد می‌نماید.

در مادهٔ ۱۷ اصلاحات به شرح زیر به عمل آید:

مادهٔ ۱۷ ـ مرجع رسیدگی به شکایت واعتراضات از انتخابات انجمن ده وزارت کشور خواهد بود.

فرهاد پور.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود تبصرهٔ ذیل مادهٔ ۱۷ بدین نحو اصلاح شود:

• تبصره ـ اعتراض و شکایت از انتخابات انجمن ده مانع از جریان امر انتخابات نخواهد بود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ مادهٔ ۱۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۸ ـ بخشدار و یا نمایندهٔ او مکلف است ظرف پانزده روز پس از صدور اعتبار نامه وسائل تشکیل انجمن ده را فراهم سازد و از اعضاء برای تشکیل نخستین جلسه دعوت نماید.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در مادهٔ ۱۸ در سطر دوم عبارت (وسائل تشکیل انجمن ده را فراهم سازد) حذف و پس از کلمه «اعضاء» کلمه (منتخب) اضافه شود.

مصطفوی نائینی.

رئیس ـ مادهٔ ۱۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۱۹ ـ برای رسمیت جلسات لااقل حضور دو سوم از کلیه اعضاء لازم است و تصمیمات متخذه با اکثریت بیش از نصف اعضای حاضر در جلسه رسمی معتبر است و در صورت تساوی آراء رأی طرفی که رئیس با آن موافقت دارد مناط اعتبار است.

• تبصره ـ در انجمن هائی که تعداد اعضاء آن پنج نفر است جلسه با حضور چهار نفر رسمیت می‌یابد و تصمیمات متخذه با رأی لااقل سه نفر معتبر خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۱۹ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۰ ـ اولین جلسه انجمن ده به ریاست مسن ترین عضو انجمن و با حضور بخشدار یا نماینده او تشکیل می‌شود و هر یک از اعضاء انجمن به شرح زیر سوگند یاد می‌کنند:

«خداوند متعال را به شهادت می‌طلبم و به قرآن مجید سوگند یاد می‌کنم که همواره نسبت به اساس سلطنت مشروطه و استقلال کشور وفادار و کوشا باشم و مادام که در انجمن ده عضویت دارم با کمال علاقمندی و نهایت راستی و درستی در پیشرفت امور ده کوشش نمایم».

• تبصره ـ اعضائی که از اقلیتهای رسمی مذهبی انتخاب می‌شوند به کتاب آسمانی خود سوگند یاد خواهند کرد.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۰ نظری نیست؟ آقای حکمت یزدی بفرمائید.

حکمت یزدی ـ بعضی مواقع این کلمه مادام‌ها خدشه وارد می‌آورد در اصول اعتقادی ما وآن شیفتگی که ما نسبت به مملکتمان و آب و خاکمان داریم باید این اعتقاد در همه ما راسخ و پا برجا باشد که به عنوان یک ایرانی همیشه خادم و خدمتگزار سر زمین مان هستیم، نه مادام که شغل وکالت داریم، نه مادام که عضو انجمن هستیم نه مادم که زندگی مرفهی داریم این یک عشقی هست به مملکت به رژیم که در وجود ما با شیر اندرون شده با جان به در رود لذا این عبارت که من سوگند یاد می‌کنم مادام که در انجمن ده عضویت دارم با کمال حسن نیت و درستی کوشش نمایم، این یک وظیفه‌ای است که همیشه باید یک روستائی برای ده خودش، یک شهری برای شهر خودش داشته باشد بنده اعتقاد دارم در اینجا بلکه در همه جا این جمله مادام که عضویت دارم حذف بشود که منحصر نشود که این علقه و علاقه فقط برای مدت معینی است این را خواهش می‌کنم حذف بفرمائید.

رئیس ـ نظر دیگری در ماهٔ ۲۰ نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۱ ـ انجمن پس از انجام مراسم سوگند بلافاصله از بین اعضاء یک رئیس و یک نایب رئیس و یک ناظر مالی و دو منشی انتخاب می‌نماید.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۱ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

توقیراً پیشنهاد می‌شود در ماده ۲۱ لایحه قانونی دهبانی و دهداری پس از کلمه دو منشی کلمه با رأی مخفی اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید که تبصره زیر به مادهٔ ۲۱ اضافه گردد رئیس یا نایب رئیس می‌تواند سمت ناظر مالی را نیز بعهده داشته باشد.

با تقدیم احترام ـ جندقی.

رئیس ـ مادهٔ ۲۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۲ ـ برای هر یک از جلسات انجمن ده صورت جلسه تهیه می‌شود که در دفتر ثبت و به امضای حاضرین در جلسه می‌رسد. حضور اعضای انجمن در صورتجلسه و دفتر مذکور قید می‌شود و هر یک از اعضای انجمن که طی چهار ماه جلسه غیبت بدون عذر موجه داشته باشد. مستعفی شناخته می‌شود.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۲ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در اخر مادهٔ ۲۲ و ۲۴ لایحه قانونی دهبانی و دهداری این جمله اضافه شود: و چنانچه تعداد کسانیکه مستعفی شناخته می‌شوند و یا برکنار می‌گردند انجمن را از اکثریت می‌اندازند انتخابات انجمن ده برای جبران کسری اعضاء باید طبق ضوابط فوراً انجام شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس ـ مادهٔ ۲۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۳ ـ جلسات عادی انجمن ده حداقل هر ماه دو بار تشکیل گردد و لیکن به پیشنهاد رئیس انجمن و یا دهبان و یا لااقل سه نفر اعضاء انجمن جلسات فوق العاده می‌توان تشکیل داد.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۴ ـ هر یک از اعضاء انجمن ده که فاقد یکی از شرایط مندرج در مادهٔ ۱۱ این قانون گردد به

پیشنهاد بخشدار و تصویب انجمن شهرستان از عضویت ده بر کنار می‌شود بخشدار مکلف است مراتب را به عضو برکنار شده و انجمن ده اعلام و به فرمانداری گزارش نماید.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۴ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۵ ـ از تاریخ تصویب این قانون انتخابات انجمنهای ده مقارن با انتخابات انجمنهای شهر و شهرستان در یک روز در تمام کشور انجام خواهد شد.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۵ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۶ ـ دوره قانونی انجمنهای فعلی و نیز مدت قانونی کار انجمنهائی که بر مبنای این قانون انتخاب می‌شوند تا تاریخ اولین انتخابات انجمنهای شهر و شهرستان خواهد بود.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۶ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) مادهٔ ۲۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۷ ـ ده دارای شخصیت حقوقی است و انجمن ده مسئول حفظ و اداره کردن دارائی منقول و غیر منقول متعلق به ده و اقامه دعوی بر اشخاص ودفاع از دعاوی اشخاص علیه انجمن ده می‌باشد و وظایف آن به قرار زیر است:

۱ ـ بررسی و اتخاذ تصمیم در کلیه طرحهای عمرانی که در سطح ده از محل عواید و عوارض انجمن انجام می‌گردد و همچنین اظهار نظر مشورتی در مورد طرحهائی که از اعتبارات دولت یا اعتبارات عمرانی کشور در سطح ده اجرا می‌شود و تشریک مساعی در اجرای آن.

۲ ـ تشویق ساکنان ده در تشکیل شرکتهای تعاونی و شرکتهای سهامی زراعی و ایجاد هر گونه شرکت دیگری به منظور بسط و توسعه کشاورزی و همکاری نزدیک و مؤثر با آنها.

۳ ـ اهتمام به منظور ازدیاد سطح زیر کشت و باغات در اراضی ده و بالا بردن بازده آن بر اساس طرحهای عمرانی توسعه کشاورزی و برنامه عمومی کشت با استفاده از راهنمائی‌های مروجین مسئول با رعایت قوانین مربوط.

۴ ـ تنظیم برنامه درختکاری و ایجاد بیشه و باغهای عمومی و نظارت در اجرای آن با رعایت قوانین مربوط.

۵ ـ تشویق ساکنان ده در ترویج دامداری و اصلاح نژاد دامها و افزایش علوفه و فر آورده‌های دامی و همچنین تشویق مردم به همکاری با مروجین و سپاهیان انقلاب.

۶ ـ اهتمام در دفع آفات بومی و تشویق روستائیان به مبارزه در امحاء حیوانات و حشرات موذی و مضر با همکاری مأمورین سازمان حفاظت از محیط زیست و حفظ نباتات و مروجین کشاورزی با رعایت قوانین مربوط.

۷ ـ مراقبت در حفظ مراتع و جلوگیری از کندن و سوزاندن بوته‌های صحرائی و کوهستانی خارج از سطح زیر کشت با رعایت قوانین و مقررات ملی شدن جنگلها و مراتع و سایر قوانین مربوط.

۸ ـ همکاری با سپاهی دانش و مدیر دبستان ده در بهبود امر آموزش اطفال و مبارزه با بیسوادی از طریق ترغیب بزرگسالان به شرکت در کلاسهای درس شبانه.

۹ ـ سعی در اعزام اطفال مستعد برای تکمیل تحصیلات آنان به مراکز فرهنگی مجهزتر با هزینه اهالی ده و استفاده از کمکهای بنیادهای فرهنگی.

۱۰ ـ سعی در تأسیس کتابخانه و قرائت خانه ودعوت ازمطلعین و صاحب نظران محلی برای تنویر افکار ساکنان ده با استفاده از راهنمائی‌های بخشدار.

۱۱ ـ اهتمام در تنظیم جغرافیای تاریخی و شناسنامه ده جمع آوری قصه و افسانه‌ها و رسوم و سنتها و شعر و آهنگهای محلی با استفاده از راهنمائی‌های بخشدار و مطلعین محلی و سایر مقامات مربوط.

۱۲ ـ نظارت در حفظ آثار باستانی و رقبات موقوفات با نظر سازمانهای مربوط.

۱۳- مادام که نسبت به تشکیل خانه فرهنگ روستائی در منطقه مربوط اقدام نشده تشویق جوانان ده به ورزش از راه ترتیب دادن مسابقات و ترویج ورزشها و مسابقات محلی و تدارک زمین و وسائل ورزشی و محل بازی کودکان.

۱۴ ـ همکاری و ایجاد تسهیلات لازم در انجام وظایف سپاهیان انقلاب در امر بهداشت و ترویج. آبادانی و اتخاذ تصمیم راجع به لاروبی و اصلاح قنوات و انبار آبرسانی ده و همچنین همکاری با سایر مأموران دولت و عوامل خدمتی که برای انجام وظایف قانون خود به دهات اعزام می‌شوند.

۱۵ ـ تشویق ساکنان ده به منظور همکاری با مأمورانی که برای مایه کوبی یا مبارزه با انگلها یا امراض به دهات می‌روند.

۱۶ ـ اتخاذ تدابیر لازم برای تشویق و حمایت از صنایع روستائی و فراهم آوردن تسهیلات لازم به منظور حسن اجرای برنامه هائی که از طرف دولت برای ترویج و حمایت از صنایع روستائی مقرر می‌گردد و همکاری با مأموران تعاون و امور روستاها در این زمینه.

۱۷ ـ تأمین آب آشامیدنی و روشنائی ده و مراقبت در نگهداری کلیه تأسیسات مربوط.

۱۸ ـ ایجاد جاده‌های روستائی و مراقبت در تعمیر و نگاهداری آنها.

۱۹ ـ ساختن حمام، رختشویخانه و کشتارگاه و آبریزگاه عمومی و مراقبت در نگاهداری آنها.

۲۰ ـ احداث گورستان و غسالخانه.

۲۱ ـ اتخاذ تدابیر لازم به منظور تسهیل تأسیس وسائل پستی و ارتباطی محل با رعایت قوانین و مقررات عمومی مربوط و دستورالعمل سازمانهای مسئول.

۲۲ ـ اتخاذ تدابیر لازم به منظور تأمین آذوقه و وفور فراوانی و ارزانی و مرغوبیت خواربار و مراقبت در بسته بندی و رعایت بهداشت در عرضه و توزیع مایحتاج عمومی ده و تعیین و نرخ مناسب بر آنها و امور دیگری که متضمن تذمین و رفاه عمومی و بهبود زندگی در روستاها باشد.

۲۳ ـ مراقبت و نظارت در اعلام صحیح وقایع ولادت و فوت و امر آمار گیری و سرشماری.

۲۴ ـ همکاری لازم با مأمورین ثبت نام برای صدور کارت انتخابات.

۲۵ ـ تنظیم امر حمل و نقل بار ومسافر مربوط به ده با رعایت مقررات مربوط.

۲۶ ـ همکاری و اشتراک مساعی با مأموران مربوط در امر بهداشت و تنظیم خانواده و مراقبت در تفهیم و اجرای دستورالعملهای آن.

۲۷ ـ نظارت کامل در بهره برداری و نگهداری و حفظ اماکن و تأسیساتی که بر اثر اجرای طرحهای عمرانی در سطح ده ایجاد شده است.

۲۸ ـ وزارت کشور می‌تواند د دهاتی که انجمن ده آمادگی کافی داشته باشد امر ثبت نام و توزیع کارت انتخابات را به انجمن واگذار نماید.

۲۹ ـ انجمن ده به نمایندگی وزارت آب و برق تا زمانی که موجبات اجرای مواد ۱و۶و۴۶ قانون آب و نحوه ملی شدن آن در دهات فراهم نگردیده است وظایف مذکور در آن مواد را در محدوده دهات مربوط انجام خواهد شد.

۳۰ ـ احداث و نگاهداری مساجد.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۷ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بعد از بند ۳۰ از مادهٔ ۲۷ لایحه دهبانی و دهداری بند ۳۱ به شرح زیر اضافه شود:

بند ۳۱ ـ احداث و نگاهداری سرای ده جهت برگزاری مجالس جشن و سرور ملی و عروسی‌ها.

با تقدیم احترامات ـ مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید که بند ۱۳ به شرح زیر اصلاح شود:

همکاری و تشریک مساعی با خانه فرهنگ روستائی و تشویق جوانان ده به ورزش از راه ترتیب دادن مسابقات و ترویج ورزشها و تهیه و تدارک زمین و وسایل ورزشی و محل بازی کودکان و مادامی که خانه فرهنگ روستائی درده تشکیل نشده انجام وظایف آن.

با تقدیم احترام ـ جندقی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود مادهٔ ۲۷ لایحه به شرح زیر اصلاح شود:

مادهٔ ۲۷ ـ انجمن ده دارای شخصیت حقوقی است و وظائف آن به قرار زیر است.

فخر طباطبائی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود د بند ۱ مادهٔ ۲۷ لایحه قانون دهبانی و دهداری تغییراتی به صورت ذیل داده شود:

۱ ـ بررسی و مطالعه در کلیه طرحهای عمرانی که در سطح ده از محل عواید انجمن بایستی انجام گیرد و ارائه آنها به انجمن شهرستان برای تصویب و همچنین ……

با تقدیم احترام ـ دکتر بیگلری.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

در مورد بند ۷ از مادهٔ ۲۷ لایحه دهبانی و دهداری خواهشمند است دستور فرمائید آغاز سطر اول کلمه (مراقبت) به (همکاری) اصلاح شود.

علی برومند.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در بند ۸ مادهٔ ۲۷ پس از جمله آموزش اطفال جمله «تغذیه رایگان» اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ مهندس فیروز عدل.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در بند ۶ مادهٔ ۲۷ پس از جمله اهتمام در دفع آفات کلمه «بومی» حذف شود.

با تقدیم احترام ـ مهندس فیروز عدل.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می نمایئد بندی به شرح زیر پس از بند ۷ مادهٔ ۲۷ اضافه شود:

بند ۸ ـ همکاری با مأموران سازمان جنگلبانی و مراتع کشور بمنظور حفظ و حراست از جنگلها و جلوگیری از فرسایش خاک.

با تقدیم احترام ـ مهندس فیروز عدل.

رئیس ـ مادهٔ ۲۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۸ ـ دهبان با انتخاب انجمن و تأیید بخشدار و به حکم فرماندار منصوب می‌شود در تعیین و انتخاب دهبان افرادیکه خدمت سپاهی انقلاب را انجام داده باشند به شرط تساوی شرایط حق تقدم خواهند داشت.

رئیس ـ در مادهٔ ۲۸ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در مادهٔ ۲۸ لایحه قانون دهبانی و دهداری در سطر اول پس از کلمه انجمن «تأیید انجمن شهرستان» اضافه شود.

با تقدیم احترام ـ دکتر بیگلری.

رئیس ـ مادهٔ ۲۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مادهٔ ۲۹ ـ اشخاصی می‌توانند به سمت دهبان انتخاب شوند که واجد شرایط زیر باشند.

۱ ـ تابعیت ایران.

۲ ـ سواد خواندن و نوشتن.

۳ ـ سن کمتر از بیست و دو و بیشتر از شصت سال نباشد.

۴ ـ عدم اشتهار به فساد اخلاق و عدم محرومیت از تمام یا بعض حقوق اجتماعی.

۵ ـ انجام خدمت وظیفه عمومی و یا معافیت دائم.

رئیس ـ در ماده ۲۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۲۹ لایحه قانون دهبانی و دهداری بند ۳ ماده به شرح زیر اصلاح شود.

۳ـ سن کمتر از ۲۵ و بیشتر از ۶۵ سال نباشد

با تقدیم احترام ـ نادر ادیب سمیعی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بند ۵ ماده ۲۹ لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود:

۵ـ انجام خدمت وظیفه عمومی.

با احترام ـ علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بند ۶ ماده ۲۹ لایحه قانون دهبانی و دهداری اضافه شود:

بند ۶ـ توطن یا حداقل شش ماه سابقه سکونت در محل.

دکتر کیان.

رئیس ـ ماده ۳۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۰ ـ دوره خدمت دهبان چهار سال و انتخاب مجدد او بلامانع است.

رئیس ـ در ماده ۳۰ نظری نیست؟ آقای حکمت یزدی بفرمائید.

حکمت یزدی ـ بنده اجازه می‌خواهم که در مورد مسئله دهبان تمام عرایضی را که دارم در همین ماده عرض کنم ما یک دهستان داریم در ماده ۶ که امور هر دهستان به عهده یک دهدار خواهد بود و در آنجا ما وظیفه اش و حدود اختیاراتش را موکول کردیم به آئین نامه یعنی هیچ نمی دانم که دهدار چه وظیفه‌ای دارد ولی بعد وظیفه دهبان را شمردیم. بعد از تعیین دهدار رابطه دهدار با دهبان چیست ؟وآیا این دهستانی که تشکیل می‌شود فرض کنید سه یا چهار ده یک دهستان را تشکیل می‌دهد چهار دهبان دارد و یک دهدار حدود وظائف اینها چیست؟ و بعداً آن دهدار آیا رابطه مستقیم با بخشدار دارد؟ یا دهبان با بخشدار رابطه دارد و تازه وقتی شما شرایط دهبان را که یک واحد کوچکتر طبق ماده تعیین می‌کنید بطور قطع شرایط دهدار را که یک جمع بزرگتری در حیطه قدرتش هست می‌توانید موکول به آینده کنید؟ به خصوص که رابطه اینها معلوم نیست حتی اشکال بالاتر دارید شما گفتید ضابطه تشکیل ده را که شما در ماده یک گفتید ممکن است اینجا نظرتان ضابطه تشکیل دهستان باشد. بهر حال بنده اعتقاد دارم در کمیسیون کشور این معنی روشنی بشود که رابطه دهبان با دهدار چیست؟ و بعداً آیا دهبان باز این رابطه را با بخشدار دارد یا آن وظائف را بعد از تعیین دهدار با دهدار دار و این مسئله‌ای است که بادی در قانون معلوم شود و اما سن ۲۲ سال را بنده نفهمیدم که واقعاً این دو سال از کجا پیدا شده (یکنفر از نمایندگان ـ یعنی خدمت سربازی کرده باشد) پس معذرت می‌خواهم بنده عرضم را پس می‌گیرم.

رئیس ـ نظر دیگری در ماده ۳۰ نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۱ ـ دهبان در تمام اوقات سال باید ساکن ده بوده و اگر ضرورت ایجاب کند برای مدت کوتاهی مجبور به ترک محل شود مراتب را باید به اطلاع انجمن برساند در غیاب دهبان یکی از مأموران یا سپاهیان مقیم ده به تعیین انجمن و تأیید بخشدار مسئول امور دهبانی خواهد بود.

رئیس ـ در ماده ۳۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۳۱ فصل پنجم لایحه قانونی دهبانی و دهداری بجای کلمه مأموران کلمه اعضاء انجمن ده گذارده شود.

با تقدیم احترام ـ امیر عباس جهانی.

رئیس- ماده ۳۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۲- انجمن ده موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ تشکیل اولین جلسه نسبت به انتخاب دهبان برطبق مقررات این قانون اقدام و پیشنهاد آن را به بخشداری ارسال کند.

• تبصره- تا تعیین و شروع کار دهبان جدید انجام وظایف مقرر در این قانون به عهده دهبان قبلی خواهد بود.

رئیس- در ماده ۳۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در آخر تبصره ذیل ماده ۳۲ فصل پنجم لایحه قانونی دهبانی و دهداری جمله و چنانچه ده دهبان نداشته باشد رئیس انجمن وظایف دهبان را انجام خواهد داد اضافه شود.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در سطر دوم ماده ۳۲ لایحه قانون دهبانی و دهداری بعد از کلمه «پیشنهاد آن را» جمله به انجمن شهرستن ارسال می‌دارد. پس از تأیید انجمن شهرستان «بخشداری حکم لازم را صادر خواهد کرد» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید در مواد ۳۲ و ۳۳ لایحه قانون دهبانی و دهداری در سطر اول به جای پانزده روز یک ماه فرصت داده شود.

با تقدیم احترام- نادر ادیب سمیعی.

رئیس- ماده ۳۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۳- هرگاه انجمن نتواند ظرف پانزده روز از تاریخ اولین جلسه نسبت به انتخاب و تعیین دهبان اقدام نماید بخشدار موظف است ظرف پنج روز از تاریخ انقضای مدت ۱۵ روز مقرر در این ماده یک نفر از ساکنان حوزه بخش را که دوره خدمت سپاهی انقلاب را طی نموده باشد و در غیر این صورت یک نفر از ساکنان ده یا یکی از مأموران دولتی مقیم ده را به فرمانداری معرفی کند تا با ابلاغ فرماندار به کفالت دهبانی منصوب گردد. دوره تصدی کفیل دهبانی حداکثر شش ماه است و هرگاه ظرف این مدت باز هم انجمن قادر به انتخاب دهبان بر طبق مقررات این قانون نباشد انجمن منحل می‌گردد و تا انتخاب انجمن بعدی و تعیین دهبان کفیل دهبانی به کار خود ادامه خواهد داد.

رئیس- در ماده ۳۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۳۳ فصل پنجم لایحه قانونی دهبانی و دهداری بعد از کلمه یکی از مأموران کلمه بازنشسته اضافه شود.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود: در ماده ۳۳ سطر پنجم قبل از کلمه فرمانداری، جمله «با تأیید انجمن شهرستان» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۳۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۴- اگر دهبان از شغل خود مستعفی شود یا فوت نماید و یا این که به علل و جهات قانونی معزول و یا محجور گردد انجمن ده ضمن اعلام مراتب به بخشدرای ظرف ۱۵ روز طبق مقررات این قانون نسبت به تعیین و معرفی دهبان جدید برای بقیه مدت اقدام خواهد نمود.

در این مورد تا تعیین دهبان جدید رئیس انجمن ده وظایف محوله را برعهده خواهد داشت.

رئیس- در ماده ۳۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود: در سطر دوم ماده ۳۴ لایحه قانون دهبانی و دهداری پس از کلمه مراتب «جمله به انجمن شهرستان و پس از تأیید مراتب وسیله انجمن شهرستان»اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۳۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۵- دهبان یا کفیل دهبانی در موارد زیر از شغل خود بر کنار خواهد شد.

۱- در صورت صدور کیفر خواست به علت ارتکاب جنحه یا جنایت عمدی.

۲- حیف و میل و یا تصرف غیرمجاز در اموال ده که وصول و یا نگهداری آن به عهده او است.

۳- در صورتی که معلوم شود دهبان اساساً فاقد شرایط مندرج در ماده ۲۹ بوده و یا این که بعد از انتخاب شرایط مذکور را از دست داده است.

• تبصره - هرگاه از طرف انجمن ده یا ساکنان ده یا افراد دیگر و یا سازمان‌های دولتی گزارشی در موارد مذکور در این ماده به بخشدار برسد بخشدار مکلف است حداکثر ظرف ده روز نظر خود را به انجمن ده اعلام دارد و اگر نظر بخشدار مورد تأیید انجمن ده قرار گیرد. نظر مذکور اجرا می‌شود و در غیر این صورت بخشدار مراتب را به فرماندار باید اعلام کند و نظر فرماندار در این باره قطعی و لازم‌الاجراء خواهد بود.

رئیس - در ماده ۳۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بند ۲ ماده ۳۵ لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود:

۲- شروع به حیف و میل یا تصرف غیرمجاز در اموال ده که وصول یا نگهداری آن به عهده اوست.

با احترام- علی‌اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۳۵ لایحه دهبانی و دهداری جمله زیر به آخر بند ۲ اضافه گردد.

(و قصور در اخذ عوارض دهداری) موضوع ماده ۴۲.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی.

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود: در سطر سوم تبصره ماده ۳۵ لایحه قانون دهبانی و دهداری پس از کلمه «نظر خود را» جمله «انجمن شهرستان و انجمن ده» اضافه شود.

همچنین در سطر ۴ همین تبصره کلمه انجمن شهرستان بعد از جمله «مورد تأیید» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در سطر ۵ تبصره ماده ۳۵ لایحه قانون دهبانی و دهداری پس از مراتب را «جمله با تأیید انجمن شهرستان» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۳۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۶- مقرری دهبان از محل درآمد مذکور در ماده ۴۲ پرداخت خواهد شد میزان مقرری دهبان و نحوه پرداخت آن به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با اطلاع وزارت تعاون و امور روستاها به تصویب وزارت کشور برسد.

• تبصره- به اشخاصی که به رعایت ماده ۳۴ این قانون به کفالت دهبانی منصوب می‌شوند حق‌الزحمه‌ای که از پنجاه درصد مقرری دهبان آن ده تجاوز نخواهد کرد پرداخت می‌شود.

رئیس- در ماده ۳۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید تبصره ۲ به ماده ۳۶ قانون انجمن دهات به شرح زیر اضافه شود:

• تبصره ۲- غیر از دهبان یا کفیل دهبانی هیچ فردی نمی‌تواند به نام کارمند یا نویسنده و غیره مستمراً‌یا به عناوین دیگر از قبیل حق‌الزحمه و پاداش و غیره وجهی از انجمن دریافت دارد.

مصطفوی نائینی.

رئیس- ماده ۳۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۷- دهبان دارای نشان مخصوص دهبانی است که شکل و خصوصیات آن به موجب آئین‌نامه‌ای که به تصویب وزارت کشور خواهد رسید تعیین خواهد شد.

رئیس- در ماده ۳۷ نشری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۳۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۸- دهبان می‌تواند در جلسات انجمن ده حضور یابد ولی حق رأی ندارد.

رئیس- در ماده ۳۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در آخر ماده ۳۸ فصل پنجم لایحه قانون دهبانی و دهداری این جمله اضافه شود: مگر در جلسه انجمن مسائل مربوط به دهبان مطرح باشد که در این صورت نظر اکثریت انجمن شرط است.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

رئیس- ماده ۳۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳۹- در صورت انحلال و با پایان یافتن دوره انجمن، دهبان تا پایان انتخاب انجمن ده و رسمیت یافتن انجمن و انتخاب دهبان جدید به خدمت محوله ادامه خواهد داد.

رئیس- در ماده ۳۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۰- دهبان نماینده ده و مجری کلیه مصوباتی است که از طرف انجمن ده در حدود مقررات این قانون به تصویب رسیده و قطعی شده باشد و وظایف زیر را بر عهده دارد:

۱- به محض بروز بی‌نظمی و یا اطلاع از وقوع جنحه و جنایت در اسرع وقت مراتب را به نزدیک‌ترین پاسگاه ژاندارمری و بخشداری اطلاع دهد و در کشف جرم و دستگیری متهم یا متهمین با مأمورین انتظامی همکاری نماید.

۲- اتخاذ تصمیم در امور مربوط به حفظ نظم در حدود قوانین و مقررات.

۳- تهیه و نصب علائم راهنما و مشخصات ده با نظر انجمن ده و استفاده از راهنمائی‌های بخشدار.

۴- همکاری با مأمورین اجراء مقررات وظیفه عمومی برای اعزام مشمولین.

۵- اجرای دستورهای اداری بخشدار در مسائل مربوط به ثبت احوال و وظیفه عمومی و آمار و همکاری با مأمورین سازمان‌های دولتی که به طور سیار و ثابت در ده انجام وظیفه می‌نمایند.

۶- اجرای وظایف محوله و دستورهای مربوط به امور عمرانی روستاها و همکاری و معاضدت در پیشرفت امور شرکت‌های تعاونی و روستایی.

۷- مراقبت کامل در نگهداری از تأسیساتی که در اثر اجرای طرح‌های عمرانی ایجاد گردیده است.

۸- حفظ و اداره اموال و دارایی ده.

۹- همکاری و ایجاد تسهیلات لازم در پیشرفت کار سپاهیان دانش و ترویج و آبادانی و بهداشت و سایر سپاهیان انقلاب و هر نوع اقدام و کمک دیگری که برای پیشرفت فرهنگ و بهداشت و کشاورزی ده ضروری است.

رئیس- در ماده ۴۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود بند زیر به بندهای ماده ۴۰ لایحه قانونی دهبانی و دهداری اضافه شود:

۱۸- انجام دستورهای صاده از انجمن شهرستان و ارسال گزارش کارهای انجام شده برای اطلاع انجمن شهرستان.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در خاتمه بند ۱۵ ماده ۴۰ لایحه دهبانی و دهداری اضافه شود «و اخذ شناسنامه فوت شدگان و تحویل آن به اداره آمار و ثبت احوال.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بعد از بند ۳ ماده ۴۰ از لایحه دهبانی و دهداری بند ۴ به شرح زیر اضافه شود:

بند ۴ - تهیه و نصب جعبه آگهی‌ها در محل تمرکز ده برای اعلانات و آگهی‌های دولتی.

با تقدیم احترامات - مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود در ماده ۴۰ لایحه انجمن دهات در پایان سطر دوم از عبارت (قطعی شده باشد) کلمه (علاوه بر آن) اضافه شود.

مصطفوی نائینی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود ماده ۴۰ لایحه به شرح زیر اصلاح شود:

ماده ۴۰ - دهبان نماینده انجمن ده و مجری مصوباتی است که در حدود این قانون انجمن به او ابلاغ می‌کند. و وظائف او به قرار زیر است... الی آخر...

فخر طباطبائی

رئیس - ماده ۴۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۱- دهبان مأمور اجرای مصوبات انجمن و مسئول اجرای دستورهایی است که از مراجع دولتی طبق قوانین و مقررات به او ابلاغ می‌شود.

رئیس- در ماده ۴۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود ماده ۴۱ از لایحه انجمن دهات حذف گردد.

مصطفوی نائینی.

رئیس- ماده ۴۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۲- درآمد انجمن ده که از منابع ذیل تأمین خواهد شد باید به حساب مخصوص ده با در صندوق موضوع ماده ۴۷ منظور گردد:

۱- عوایدی که از هر هکتار سطح زیر کشت در حال تولید هر ده در هر سال به عنوان عوارض دهداری از تولیدکنندگان هر ده براساس ضوابط زیر وصول می‌شود.

الف- هر هکتار کشت آبی صیفی ۴۵ ریال.

ب- هر هکتار کشت آبی شتوی ۲۵ ریال.

ج- هر هکتار کشت دیمی صیفی و شتوی ۱۵ ریال.

د- هر هکتار کشت باغ میوه و باغ چای ۶۰ ریال.

هـ - هر هکتار کشت قلمستان دست کاشت ۱۵ ریال.

۲- عوایدی که از تأسیسات تولیدی زراعت‌های بزرگ کشاورزی و مکانیزه و همچنین تأسیسات تولیدی صنعتی و معدنی که در حوزه دهات کشور فعالیت دارند تحصیل می‌شود طبق آئین‌نامه‌ای که به پیشنهاد وزرات کشور و جلب نظر وزرات‌خانه‌های کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و صنایع و معادن به تصویب کمیسیون‌های مربوط می‌رسد.

۳- عوایدی که به طریق خودیاری اهالی ده برای اجرای برنامه‌های خاص عمرانی محلی در اختیار انجمن ده می‌گذارند.

۴- کمک‌هایی که از محل اعتبارات سازمان برنامه و بودجه یا اعتبارات دولت برای جبران کمبود اعتبارات اداری و یا عمرانی محل در اختیار انجمن گذارده می‌شود.

۵- عوارضی که با تصویب انجمن شهرستان از دکاکین و کسبه محل اخذ می‌شود.

۶- هدایا و کمک‌هایی که برای امور عمرانی ده در اختیار انجمن قرار می‌گیرد.

• تبصره- در صورتی که در اثر عوامل جوی و طبیعی و آفت محصول ده کلاً یا بعضاً از بین برود با تأیید اداره کشاورزی محل عوارض موضوع بند ۱ اخذ نخواهد شد.

رئیس- در ماده ۴۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود میزان عواید انجمن‌های دهات موضوع ماده ۴۲ با توجه به درآمد کشاورزی گوناگون در هر هکتار که مبلغ معتنابهی است به ۴ برابر افزوده شود.

مصطفوی نائینی.

ریاست محترم معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید بند ۲ ماده ۴۲ لایحه قانون دهبانی و دهداری به شرح زیر اصلاح شود:

۲- عوایدی که از تأسیسات تولیدی زراعت‌های بزرگ کشاورزی و مکانیزه و تأسیسات دامداری و دامپروری و مرغداری و هم‌چنین تإسیسات تولیدی صنعتی و معدنی و غیره که در حوزه...

با احترام- علی اصغر مظهری.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید: رقم عواید انجمن ده در بند ۱ ماده ۴۲ از الف تا هـ به دو برابر افزایش یابد.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود که بند ۵ ماده ۴۲ از لایحه حذف شود.

با تقدیم احترام- جندقی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود: در بند ۲ ذیل ماده ۴۲ فصل هفتم لایحه قانونی دهبانی و دهداری بعد از کلمه کمیسیون‌های مربوط کلمه مجلسین اضافه شود.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشهاد می‌نماید که تبصره‌های زیر به بند ۱ ماده ۴۲ اضافه شود:

• تبصره ۱- در صورتی که کشت و یا باغات به وسیله استفاده از چاه‌های عمیق یا نیمه عمیق آبیاری شوند عوارض مندرج در این بند نصف وصول خواهد شد.

• تبصره ۲- باغ میوه و باغ چای از زمان بهره‌برداری مشمول پرداخت عوارض می‌باشند.

با تقدیم احترام- جندقی.

رئیس- ماده ۴۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۳- میزان عوارض مذکور در ماده ۴۲ درباره تأسیسات بزرگ تولیدی کشاورزی و صنعتی و معدنی که در حوزه دهات کشور فعالیت دارند و همچنین نحوه رسیدگی به اعتراضات مؤدی تابع آئین‌نامه می‌باشد که به پیشنهاد وزارت کشور و جلب‌نظر وزارت‌خانه‌های کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و صنایع و معادن به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.

رئیس- در ماده ۴۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود ماده ۴۳ فصل هفتم لایحه قانونی دهبانی و دهداری حذف شود.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

رئیس- ماده ۴۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۴- هرگاه دهات درآمدها کلاً یا جزئاً از طریق اجاره نقدی یا جنسی و یا توأماً حاصل گردد مستأجر موظف است سهمیه انجمن ده را از مال‌الاجاره به انجمن ده تسلیم نماید.

رئیس- در ماده ۴۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در آخر ماده ۴۴ فصل هفتم لایحه قانونی دهبانی و دهداری این جمله اضافه شود: (و موجر مکلف است آن را با مستأجر محسوب و از مال‌الاجاره کسر بگذارد)

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید که جمله زیر به آخر سطر دوم ماده ۴۴ اضافه شود:

با توجه به بند ۱ ماده ۴۲

با تقدیم احترام- جندقی.

رئیس- ماده ۴۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۵- کلیه درآمدهای هر ده بر طبق بودجه‌ای که به تصویب انجمن ده می‌رسد پس از کسر هزینه‌های اداری و استخدامی دهبانی و سهمیه انجمن شهرستان موضوع بند ۲ ماده ۶۲ قانون تشکیل انجمن‌های شهرستان و استان باید رعایت قوانین مربوط منحصراً به مصرف عمران و آبادانی همان ده برسد مگر در مواردی که طرح‌های مشترک به وسیله چند ده (مانند ایجاد راه‌های روستایی و نظایر آن که مورد استفاده عموم قرار خواهد گرفت) تصویب و تأیید شده باشد.

رئیس- در ماده ۴۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۶- دهبان مسئول امور مالی انجمن ده می‌باشد و در حدود قانون و بودجه مصوب انجمن ده موظف است درآمدها را وصول و هزینه‌ها را پرداخت نماید اسناد هزینه باید به امضای دهبان و ناظر مالی که از طرف انجمن انتخاب می‌شود برسد.

رئیس- در ماده ۴۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۴۶ فصل هفتم لایحه قانونی دهبانی و دهداری بعد از جمله: «که از طرف انجمن انتخاب می‌شود» کلمه (و رئیس انجمن) اضافه شود.

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

رئیس- ماده ۴۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۷- دهبان مکلف است در صورت وجود بانک در ده یا دهات مجاور حساب مخصوصی به نام ده افتتاح نماید که برداشت از آن به دو امضاء دهبان و ناظر مالی منتخب انجمن خواهد بود.

در صورتی که در ده و یا دهات مجاور شعبه بانک نباشد وجوه مزبور در صندوق مخصوص نگهداری و مراتب را به بخشدار اعلام نماید.

رئیس- در ماده ۴۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۸- دهبان مکلف است درآمدهای نقدی وصولی را بلافاصله به حساب ده در بانک و یا صندوق مخصوص واریز نموده و مراتب را در دفتر مالی ده ثبت نماید و عواید جنسی را نیز در دفتر ثبت و در انبار مخصوص نگهداری کند مسئولیت حفاضت دارائی انجمن به عهده دهبان می‌باشد.

رئیس- در ماده ۴۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۴۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴۹- هر یک از مؤدیان که در مورد تشخیص میزان درآمد خود معترض باشد پس از تودیع نصف عوارض تعیین شده اعتراض خود را به انجمن ده تسلیم می‌نماید و در صورتی که ظرف پانزده روز بین مؤدی و انجمن در تشخیص و میزان درآمد توافق حاصل نشد. معرض می‌تواند اعتراض خود را به کمیسیونی مرکب از بخشدار یا نماینده او، نماینده انجمن شهرستان، نمایندگان وزارت کشاورزی و منابع طبیعی و تعاون و امور روستاها و یک نفر معتمد محل به انتخاب بخشدار تسلیم نماید کمیسیون تاریخ رسیدگی را به مؤدی و انجمن اطلاع خواهد داد که در جلسه شرکت نمایند ولی حاضر نشدن نماینده انجمن ده یا مؤدی مانع رسیدگی نخواهد بود و کمیسیون حداکثر ظرف یک ماه باید اعلام نظر نماید و نظریه مزبور قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس- در ماده ۴۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌شود در ماده ۴۹ فصل هفتم لایحه قانونی دهبانی و دهداری پس از جمله (معترض می‌تواند اعتراض خود را) جمله: (به بخشدار تسلیم نماید و بخشدار مکلف است اعتراض را).

با تقدیم احترام- امیرعباس جهانی.

رئیس- ماده ۵۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۰- هرگاه مؤدی از پرداخت عوارض در مدتی که انجمن ده تعیین می‌کند استنکاف نماید دهبان باید ضمن اعلام مراتب به انجمن ده ظرف ده روز امتناع مؤدی را به بخشداری گزارش دهد و بخشدار موظف است مطابق مقررات اجرائی وصول مالیت‌های مستقیم نسبت به وصول عوارض مستنکفین اقدام نماید.

رئیس- در ماده ۵۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید جمله زیر به آخر ماده ۵۰ لایحه دهبانی و دهداری اضافه شود:

تشخیص میزان درآمد مؤدیان اگر بیش از ۲۰٪ کم یا زیاد اعلان شود انجمن طبق آئین‌نامه‌ای که از طرف وزارت کشور تهیه و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت و چنانچه عمل آنها عمدی تشخیص گردد از عضویت انجمن اخراج خواهند شد.

با تقدیم احرامات- مجید محسنی.

رئیس- ماده ۵۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۱- بودجه سالانه ده که شامل درآمد و هزینه است به وسیله دهبان تهیه و پیشنهاد می‌گردد و پس از تصویب انجمن ده به موقع اجراء گذاشته می‌شود.

• تبصره ۱- سال مالی انجمن یک سال شمسی است که از اول فروردین ماه آغاز می‌شود به استثنای اولین سال تشکیل انجمن که ابتدای سال مالی تاریخ تشکیل انجمن خواهد بود.

• تبصره ۲- دهبان مکلف است تا ۱۵ بهمن‌ماه هر سال بودجه سال آینده ده را تنظیم و پیشنهاد نماید و انجمن ده باید حداکثر تا اول اسفند ماه آن را رسیدگی و تصویب نماید.

رئیس- در ماده ۵۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۲- انجمن ده موظف است همه ساله در نیمه دوم اسفند ماه بودجه و برنامه سال آینده را به وسیله آگهی و یا وسائل مقتضی دیگر به اطلاع ساکنان ده برساند.

رئیس- در ماده ۵۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۳- استفاده از موجودی نقدی و جنسی متعلق به ده فقط پس از تصویب بودجه در حدود اعتبار مصوب مجاز است.

• تبصره- خرید و فروش و هرگونه معامله باید با رعایت صرفه و صلاح انجام گیرد و اسناد مربوط به امضای دهبان و ناظر مالی انجمن ده برسد.

رئیس- در ماده ۵۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۴- دهبان موظف است حساب درآمد و هزینه هر سال مالی را تا آخر اردیبهشت سال بعد به انجمن ده تسلیم و انجمن مکلف است ظرف یک ماه به حساب مذکور رسیدگی نماید. تصویب حساب از طرف انجمن در حکم مفاصاحساب است.

• تبصره- دهبان باید حساب درآمد و هزینه سالیانه را پس از تصویب انجمن ده به نحو مقتضی به اطلاع ساکنان ده برساند.

رئیس- در ماده ۵۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۵- هرگونه برداشت غیر قانونی از وجوه و اموال انجمن ده در حکم خیانت در امانت خواهد بود.

رئیس- در ماده ۵۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۶- جلسات انجمن ده علنی است و باید در وقت مقرر در محل معین تشکیل گردد.

رئیس- در ماده ۵۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۷- مصوبات انجمن ده باید بلافاصله به وسیله دهبان به بخشدار اعلام گردد و پس از تأیید بخشدار طبق مقررات این قانون قابل اجراء می‌باشد. در صورتی که ظرف پنج روز از تاریخ وصول مصوبات انجمن نظر بخشدار اعلام نگردد تأیید شده تلقی می‌شود.

• تبصره- نسبت به آن قسمت از مصوبات انجمن ده که مربوط به امور عمرانی باشد بخشدار نظر اداره تعاون و امور روستاها را جلب خواهد کرد.

رئیس- در ماده ۵۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً: پیشنهاد می‌شود در تبصره ماده ۵۷ لایحه قانون دهبانی و دهداری پس از کلمه بخشدار نظر... جمله انجمن شهرستان اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۵۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۸- در مواردی که مصوبات انجمن مورد تأیید بخشدار نباشد بخشدار موضوع را با ذکر دلیل ظرف مدت پنج روز از تاریخ وصول مصوبات انجمن به انجمن ده اعلام می‌داردو هرگاه نظر بخشدار مورد قبول انجمن ه قرار نگیرد مراتب از طریق بخشداری به فرمانداری اعلام می‌گردد. فرماندار چگونگی را در اولین جلسه انجمن شهرستان مطرح خواهد نمود. نظر انجمن شهرستان یا قائم‌مقام قانونی انجمن در این مورد قطعی و لازم‌الاجرا است.

رئیس- در ماده ۵۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۵۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵۹- بخشدار و وزارت تعاون و امور روستاها می‌توانند در صورت لزوم دفاتر و اسناد انجمن ده را بازدید و بازرسی نمایند بدون این که حق دخالت در وظایف مربوط به انجمن را داشته باشند.

رئیس- در ماده ۵۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۰- هرگاه یک یا چند نفر از اعضای انجمن ده به نحوی از انحاء در انجام وظایف محوله تحوله تعلل نمایند و یا موجبات اخلال در کار انجمن را فراهم سازند بخشدار به موضوع رسیدگی می‌نمایند و در صورت تأیید موضوع را بفرماندار گزارش می‌دهد و فرماندار مراتب را با اعلام نظر خود در انجمن شهرستان و یا قائم مقام قانونی انجمن مطرح می‌نماید در صورتی که انجمن شهرستان موافق با بر کناری عضو یا اعضای مذکور باشد اعضای مزبور با رأی انجمن شهرستان برکنار می‌شوند و به جای عضو یا اعضای بر کنار شده بر طبق ماده ۶۴ این قانون عمل خواهد شد.

رئیس- در ماده ۶۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۱- به جای اعضایی که فوت شده یا به موجب مواد این قانون از عضویت انجمن مستعفی یا برکنار می‌شوند از کسانی که بعد از حائزین اکثریت دارای رأی بیشتر بوده‌اند به ترتیب به جای آنان برای بقیه مدت به عضویت انجمن تعیین خواهند شد و بخشدار برای آنان اعتبارنامه صادر و مراتب را به فرماندار گزارش می‌نماید.

رئیس- در ماده ۶۱ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌شود تبصره به شرح زیر به ماده ۶۱ اضافه شود:

• تبصره- افرادی که به این طریق جایگزین عضو مستعفی یا بر کنار شده می‌شوند باید حداقل به تعداد نصف آراء فردی که در انجمن کمترین رأی را داشته است واجد رأی بوده و از صلاحیت موضوع ماده ۱۱ برخوردار باشد.

مصطفوی نائینی.

رئیس- ماده ۶۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۲- هرگاه اکثریت اعضای انجمن ده در انجام وظائف محوله به نحوی از انحاء تعلل نمایند و یا موجبات اخلال در کار انجمن را فراهم سازند و یا عدم صلاحیت آنان معلوم گردد بخشدار پس از رسیدگی در صورت تأیید موضوع را به فرماندار گزارش می‌دهد فرماندار مراتب را با اعلام نظر خود در انجمن شهرستان مطرح نموده و در صورت رأی موافق انجمن شهرستان و یا قائم مقام قانونی انجمن شهرستان انجمن ده منحل می‌گردد، فرماندار مکلف است ضمن اعلام انحلال انجمن ده دستور تجدید انتخابات انجمن ده را برای بقیه مدت به بخشدار صادر نموده و موضوع را به وزارت کشور و استانداری گزارش دهد. و بخشدار نیز مکلف است فوراً نسبت به تجدید انتخابات اقدام نماید.

• تبصره- هرگاه انجمن ده به جهاتی منحل گردد تا تشکیل انجمن جدید هیئتی مرکب از سه نفر که دو نفر معتمد محل به انتخاب بخشدار و حکم فرماندار و یک نفر به ترتیب تقدم مدیر عامل شرکت تعاونی یا رئیس خانه انصاف یا رئیس دبستان یا یک نفر سپاهی انقلاب مقیم ده به معرفی بخشدار با حکم فرماندار قائم مقام انجمن ده خواهد بود.

رئیس- در ماده ۶۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در تبصره ماده ۶۲ لایحه قانون دهبانی و دهداری در سطر دوم به جای کلمه «دو نفر معتمد محل» کلمه «دو نفر عضو انجمن شهرستان از منطقه مربوط» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۶۳ قرائت می‌شود

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۳- انجمن ده مکلف است پس از انقضای دوره قانونی یا انحلال کلیه سوابق را ضمن تنظیم صورت مجلس به رئیس و منشی انجمن بعدی یا قائم مقام انجمن تحویل نماید.

رئیس- در ماده ۶۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌شود در تبصره ماده ۶۲ لایحه قانون دهبانی و دهداری در سطر دوم به جای کلمه «دو نفر معتمد محل» کلمه «دو نفر عضو انجمن شهرستان از منطقه مربوط» اضافه شود.

با تقدیم احترام- دکتر بیگلری.

رئیس- ماده ۶۳ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۳- انجمن ده مکلف است پس از انقضای دوره قانونی یا انحلال کلیه سوابق را ضمن تنظیم صورت‌مجلس به رئیس و منشی انجمن بعدی یا قائم‌مقام انجمن تحویل نماید.

رئیس- در ماده ۶۳ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۴ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۴- در صورتی که مقتضیاتی ایجاب نماید در پاره‌ای از امور عمومی و مشترک بین چند ده تصمیم واحدی اتخاذ گردد موضوع به وسیله بخشدار از طریق فرمانداری به انجمن شهرستان اعلام می‌گردد. انجمن شهرستان با جلب نظر انجمن‌های محلی مربوط به مورد مشترک رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌نماید تصمیم متخذه برای هر یک از انجمن‌های مربوط لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس- در ماده ۶۴ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۵ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۵- برای دهاتی که در حوزه عمل یک شرکت سهامی زراعی قرار می‌گیرند انجمن واحدی به نام انجمن واحد روستایی به جانشینی انجمن‌های دهات حوزه شرکت مزبور برابر مقررات مربوط به انتخابات انجمن ده تشکیل خواهد شد در این مورد پس از اعلام وزارت تعاون و امور روستاها دایر به تشکیل شرکت سهامی زراعی وزرات کشور نسبت به انحلال انجمن‌های دهات واقع در محدوده عمل شرکت سهامی زراعی و تشکیل انجمن واحد روستایی اقدام خواهد نمود.

• تبصره- کلیه اموال و دارایی و تعهدات انجمن‌های منحل شده طبق صورت جلسه به انجمن واحد روستایی موضوع این ماده تحویل و منتقل می‌شود و انجمن واحد روستایی کلیه وظایف و اختیارات انجمن‌های ده را بر طبق مقررات مربوط نسبت به دهات واقع در حوزه عمل شرکت سهامی زراعی انجام خواهد داد.

رئیس- در ماده ۶۵ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۶ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۶- مأموران انتظامی مکلف‌اند در انجام تکالیفی که طبق این قانون و یا قوانین و مقررات دیگر به عهده انجمن ده و دهبان و دهدار مجول است همکاری و تشریک مساعی نمایند.

رئیس- در ماده ۶۶ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۷ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۷- هرگاه دهی به شهر تبدیل گردد و شهرداری در آن تأسیس شود انجمن ده از تاریخ تشکیل شهرداری منحل خواهد شد و کلیه دارایی و اموال منقول و غیرمنقول و تعهدات انجمن ده طبق صورت مجلسی به شهرداری منتقل گردیده و شهرداری به جانشینی انجمن عمل خواهل نمود. یک نسخه صورت مجلس تحویل و تحول به بخشداری و دو نسخه از طریق فرمانداری به استانداری و وزارت کشور ارسال خواهد شد.

رئیس- در ماده ۶۷ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۸- به محض انتخاب شهرداری دهبان سمتی نخواهد داشت.

رئیس- در ماده ۶۸ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۶۹ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶۹- وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند در هر ده که زمینی در اختیار داشته باشند با تصویب هیئت وزیران برای ایجاد تأسیسات عمرانی به اندازه مورد نیاز به طور رایگان در اختیار انجمن ده بگذارند.

رئیس- در ماده ۶۹ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاده رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست معظم مجلس شورای ملی

احتراماً پیشنهاد می‌نماید در ماده ۶۹ لایحه دهبانی و دهداری به جای با تصویب هیئت وزیران نوشته شود با تصویب وزیر مربوط.

با تقدیم احترامات- مجید محسنی.

رئیس- ماده ۷۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۰- ماده نه قانون تقسیمات کشوری مصوب آبان ماه ۱۳۲۶ و قانون کدخدایی مصوب بیستم آذرماه ۱۳۱۴ و لایحه قانون تشکیل انجمن‌های ده و اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات مصوب سال ۱۳۴۲ و سایر قوانین و مقررات که مغایر این قانون است لغو می‌شود.

رئیس- در ماده ۷۰ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ماده ۷۱ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۱- دستورالعمل‌های اجرایی این قانون را وزارت کشور تهیه و آن قسمت از دستورالعمل‌هایی که با وظایف وزارت تعاون و امور روستاها و وزارت کشاورزی و منابع طبیعی ارتباط پیدا می‌کنند پس از کسب نظر وزارتخانه‌های مذکور از طرف وزارت کشور تهیه و به موقع اجرا گذارده می‌شود.

رئیس- در ماده ۷۱ نظری نیتس؟ (اظهاری نشد) ماده ۷۲ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷۲- دولت می‌تواند از تاریخ تصویب این قانون ظرف سه سال اصلاحاتی را که ضمن اجرای آن ضروری تشخیص دهد جهت تصویب به کمیسیون‌های کشور مجلسین تقدیم کند.

اصلاحاتی که به تصویب کمیسیون‌های مذکور می‌رسد تا تقدیم لایحه نهایی به مجلسین و تعیین تکلیف آن از طرف مجلسین لازم‌الجرا است.

رئیس- در ماده ۷۲ نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان ابلاغ به دولت

۷- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان ابلاغ به دولت

رئیس- گزارش شور دوم موافقتنامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۲۸/۸/۱۳۵۳ با حضور آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه و تیمسار سپهبد کاتوزیان معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا به شماره ۲۶۶۸ مورخ ۱۱/۲/۱۳۵۳ راجع به موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۳۶۴ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان

ماده واحده- موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان مشتمل بر یک مقمه و ده ماده که در تاریخ بیستم شهریور ۱۳۴۵ (۱۱ سپتامبر ۱۹۶۷) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضای رسیده است و دو قرارداد ضمیمه آن بین سازمان تسلیحات ارتش و کمپاین سازنده فریتزورنر تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی‌نیا (مستوفی).

گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی و دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور اقتصادی و دارایی در جلسه روز سه‌شنبه ۲۸/۸/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارایی- امان‌الله ریگی.

گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام در جلسه روز یکشنبه ۳/۹/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری در امر تسلیحات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- علی کمالوند.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال و ارسال به مجلس سنا

۸- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۲۸/۸/۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۴۷۸۷ مورخ ۲۹/۷/۱۳۵۳ دولت راجع به موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال را که به شماره ۱۳۶۹چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال

ماده واحده- موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال مشتمل بر یک مقدمه و نه ماده که در تاریخ ۱۸ تیرماه ۱۳۵۳ (۹ ژوئیه ۱۹۷۴) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضاء رسیده است، تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی‌نیا (مستوفی).

گزارش شور دوم از کمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز یکشنبه ۳/۹/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سنگال را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون اطلاعات و جهانگردی- نجف‌قلی پسیان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه و ارسال به مجلس سنا

۹- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه روز سه‌شنبه ۲۸/۸/۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر سعادت معاون وزارت اطلاعات و جهانگردی لایحه شماره ۴۷۸۳۴ مورخ ۲۹/۷/۱۳۵۳ دولت راجع به موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۳۶۷ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

لایحه قانون موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه

ماده واحده- موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه مشتمل بر یک مقدمه و هشت ماده که در تاریخ اول مردادماه ۱۳۵۳ (۲۳ ژوئیه ۱۹۷۴) بین نمایندگان مختار دو دولت در تهران به امضا رسیده است تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی‌نیا (مستوفی).

گزارش شور دوم از کمیسیون اطلاعات و جهانگردی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اطلاعات و جهانگردی در جلسه روز یکشنبه ۳/۹/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به موافقت‌نامه جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسوین امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون اطلاعات و جهانگردی- نجف‌قلی پسیان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- استرداد لایحه مربوط به عهدنامه اقامت و دریانوردی و تجارت ایران و انگلیس، وسیله آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه

۱۰- استرداد لایحه مربوط به عهدنامه اقامت و دریانوردی و تجارت ایران و انگلیس، وسیله آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه

رئیس- آقای اقبال بفرمایید.

اقبال -(معاون وزارت امور خارجه)- به طوری که نمایندگان محرتم استحضار دارند در شهریور ماه سال ۱۳۴۳ عهدنامه اقات و دریانوردی و تجارت ایران و انگلیس پس از تصویب مجلس سنا به مجلس شورای ملی تقدیم شد که بنا به تقاضای وزارت امور خارجه تا کنون مسکوت مانده است. چون با توجه به تحولاتی که در روابط فی ما بین و وضع سیاسی انگلستان به خصوص در خلیج‌فارس به وجود آمده است مواد این عهدنامه و پروتکل ضمیمه آن با اوضاع امروز دیگر تطبیق نمی‌کند و احتیاج به بررسی و تجدید نظر اساسی دارد بنابراین از ساحت مقدس مجلس شورای ملی استدعای استرداد آن را می‌نمایم.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه

۱۱- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه

رئیس- گزارش شور اول موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امر خارجه در جلسه روز پنجشنبه ۱۶/۸/۱۳۵۳ با حضور آقای دکتر مسعود اهری معاون وزارت آب و برق لایحه شماره ۴۷۶۲۲ مورخ ۲۷/۷/۱۳۵۳ دولت راجع به موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را که در جلسه روز یکشنبه ۲۸/۷/۱۳۵۳تقدیم و به شماره ۱۳۳۹ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرارداد و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه

ماده واحده- موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه مشتمل بر یک مقدمه و هفت ماده که در تاریخ ۶ تیرماه ۱۳۵۳ (۲۷ ژوئن ۱۹۷۴) بین نمایندگان مختار دو دولت در پاریس به امضا رسیده است تصویب و اجاره مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مهروش صفی‌نیا (مستوفی).

گزارش شور اول از کمیسیون آب و برق به مجلس شورای ملی

کمیسیون آب و برق در جلسه روز سه‌شنبه ۲۸/۸/۱۳۵۳ با حضور آقیا دکتر مسعود اهری معاون وزارت آب و برق لایحه مربوط به موافقت‌نامه همکاری برای استفاده صلح‌جویانه از نیروی اتمی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فرانسه را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آب و برق- مهندس علی اشرف فرخ.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافق‌اند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. در ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون تعاون و امور روستاها راجع به تشکیل صندوق امداد روستاییان و ارسال به مجلس سنا

۱۲- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون تعاون و امور روستاها راجع به تشکیل صندوق امداد روستاییان و ارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم تشکیل صندوق امداد روستاییان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون تعاون و امور روستاها به مجلس شورای ملی

کمیسیون تعاون و امور روستاها در جلسه روز شنبه ۲/۹/۱۳۵۳ با حضور آقای رهبری معاون وزارت تعاون و امور روستاها لایحه شماره ۴۸۳۳۶ مورخ ۶/۸/۱۳۵۳ دولت مربوط به تشکیل صندوق امداد روستاییان را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۳۶۶ چاپ گردیده است با توجه به پیشنهادهای رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌دارد.

لایحه قانون تشکیل صندوق امداد روستاییان

ماده واحده- به وزارت تعاون و امور روستاها اجازه داده می‌شود به منظور کمک و مساعدت به شرکت‌ها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و شرکت‌های سهامی زراعی و شرکت‌های تعاونی تولید روستایی و روستائیان عضو این شرکت‌ها و سایر زارعان مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و همچنین کشاورزان خرده مالک که اراضی زراعتی آنان تا حداکثر معادل دو برابر بیشترین نسق زراعتی زارعین قریه باشد و مالکان باغات حداکثر دو هکتاری، در نتیجه وقوع حوادثی از قبیل زلزله- سیل- آتش‌سوزی- خشکسالی و سایر سوانح طبیعی دچار خسارت شده باشند در سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران صندوقی به نام صندوق امداد روستائیان تشکیل دهد.

• تبصره ۱- اعتبار مورد نیاز صندوق همه ساله ضمن بودجه کل کشور در ردیف جداگانه منظور و به سازمان مرکزی تعاون روستایی پرداخت می‌گردد.

• تبصره ۲- انواع خسارت‌های قابل جبران و شرائط و ضوابط مربوط به جبران خسارات وارده و نوع کمک‌های بلاعوض صندوق به موجب آئین‌نامه‌ای که به پیشنهاد وزارت تعاون و امور روستاها و وزارت رفاه اجتماعی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد تعیین خواهد شد.

• تبصره ۳- هر یک از موارد خسارت موضوع این ماده که از طریق بیمه محصولات کشاورزان جبران شود مشمول مقررات این قانون نخواهد بود.

مخبر کمیسیون تعاون و امور روستاها- مهندس امیرحسین خسروی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری در جلسه ۴/۹/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل صندوق امداد روستاییان را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون تعاون امور روستاها را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمان‌های اداری- رضا پیرزاده.

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ۳/۹/۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه تشکیل صندوق امداد روستائیان را مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون تعاون امور روستاها را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه - صدری کیوان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای شیخ‌الاسلامی بفرمایید.

شیخ‌الاسلامی- یک اشتباه چاپی است در صفحه دوم سطر اول، کلمه «که» از ابتدای جمله: «در نتیجه وقوع حوادثی» از قلم افتاده است خواهش می‌کنم اصلاح بشود.

رئیس- اصلاح می‌شود در ماده واحده نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ آقای جوانشیر بفرمایید.

جوانشیر- جناب آقای رئیس، همکاران محترم، دیروز در جلسه فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین ضمن بررسی بودجه پیشنهادی دولت آقای نخست‌وزیر اشاره به یک مطلب حساس کردند که من همیشه اعتقاد به این نحوه تفکر داشته‌ام. آقای نخست‌وزیر ضمن ارائه بودجه دولت بیان کردند که ما باید لوایح و قوانینی که به مجلس می‌آید یک مقداری به دنبال فلسفه و علت‌العلل تقدیم این لوایح به مجلس، برویم و دلایل غیر فنی این لوایح را بررسی کنیم. چون اینگونه لوایح در دوره‌ای به مجلس می‌آید که دوره انقلاب است. یعنی انقلاب ششم بهمن به علت تغییراتی که در زیر بنای مملکت و همچنین در نحوه روابط تولیدی مملکت به وجودآورده نمایندگانی چون من و شما به مجلس گسیل داشته است. بنابراین شأن مجلس است که هم به تمام جنبه‌های قضیه توجه بکنید و هم به فلسفه‌ای که این لایحه به مجلس آمده است توجه داشته باشید. چرا؟ برای این که این توجه، چراغ راه آینده ما نسبت به مسائل آرمانی انقلابی ایران خواهد بود. امروز صبح در مجلس صحبت شد که نیمی از جمعیت ما را روستاییان تشکیل می‌دهند (یکی از نمایندگان- خیلی بیشتر).

/۱۵۰۰ سال است که هنر و ادبیات ما تحت‌تأثیر جبر و قدری‌گری جامعه بسته و ظلم کشیده روستایی است. بگذارید برای اولین‌بار عنوان کنم که انقلاب اجتماعی ایران چه خدمت بزرگی به ۷۵ درصد از افراد این مملکت کرده است. هر کجای تاریخ ادبیات ایران را بگشاییم انعکاس ناله ظلم و بیدادی است که در اثر روابط ظالمانه تولیدی به روستایی و دهقان ایرانی وارد می‌شد. کار به جایی رسید که شاعری بزرگ گفت: ده مرو ده مرد را احمق کند- عقل را بی‌نور و بی‌رونق کند. نه این که با رفتن به ده مخالف بود، ظلم و بیداد در ده قابل تحمل نبود. شاعر بزرگ دیگری از زبان روستاییان گفت: خون می‌خورم ولیک نه جای شکایت است- روزی ما زخوان کردم این نواله بود. هر کجای تاریخ ادبیات و فلسفه و هنر ایران را بگشاییم یک رنگ و جلوه‌ای در جبری‌گری می‌بینیم که از فلسفه روستایی در آن وضع متأثر بوده به عبارت دیگر می‌توان گفت ادبیات ایران ادبیات فلسفه جبری و روستایی است خوب برای پا گذاشتن ایران، برای دخول در تمدن صنعتی برای نفوذ و بروز تکنولوژی مدرن جهانی و آن چه که میراث ۵۰۰ ساله تمدن غربی از رنسانس به این طرف است لازم و اجباری بود که چهره ده و روستایی و جامعه بسته روستایی دگرگون شود اما انقلاب به مفهوم واقعی موقعی است که تغییرات واقعی در طرز تفکر روستایی داده شود انقلاب فکری در ده، یعنی اصلاحات ارضی، جنبه اجتماعی قضیه بود تعاونی‌ها و اتحادیه‌های تعاونی جنبه فنی قضیه هستند. دوم اهرم، اهرم فنی و اهرم اجتماعی یکی عدالت اجتماعی می‌آورد و دیگری سیستم توزیع علوم و فنون و توزیع بازاریابی، اما آن چه که اهمیت دارد در سوخ فلسفه نو انقلاب ایران در دهات است برای مبارزه با فلسفه جبری‌گری و قدری‌گری روستایی که ۱۵۰۰ سال در محیط دهات با فقر مبارزه می‌کردند دهاتی و روستایی قبل از انقلاب اجتماعی ایران دچار بلایا و مظالم گوناگون بود بلای مالک و ظالم از یک طرف و بلاهای سماوی و آسمانی از طرف دیگر روستایی مظلوم ایران خودش را اسیر دست جامعه و اسیر دست طبیعت می‌دید که از هر طرف مسدود شده و از هر طرف شمشیر ظلم بر او حکمفرما بود و جز این چاره‌ای نداشت که جبری باشد جز این چاره‌ای نداشت که بدوی باشد که همه چیز را از مصدر قدری بودن و جبری بودن ببیند و بیندیشد و این بود فلسفه روستایی ما در دهات، خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی، این بود طرز تفکر روستاییان ما که با انقلاب ایران دیگر تطبیق نمی‌کند امروز دو لایحه بزرگ در مجلس مطرح شد یکی لایحه دهبانی و دهداری بود که کوچک‌ترین ارگان‌های مسئولیت مبارزه با آن چه که دهاتی جبری و سرنوشتی تصور می‌کرد به دست خودش سپرد و به او حالی کرد که بلایا و مظالمی که به او تحمیل می‌شود و ماراء‌الطبیعه نیست انقلاب ایران نکته‌ای که به جامعه دهاتی حالی کرد که باید در صدر مطالعه و پژوهش آن دسته‌ها قرار بگیرد این است که انقلاب ایران به روستایی آموخت فقر طبیعی نیست فقر محصول طبیعت و متافیزیک نیست (آفرین).

فقر از ماوراالطبیعه نازل نمی‌شود فقر ناشی از دست بشر است فقر محصول روابط ظالمانه اجتماعی انسان‌ها است و این انقلاب روابط اجتماعی ظالمانه ایران را تغییر می‌دهد و فقر از میان برخواهد خواست انقلاب ایران گفت من به جای مالک کاهل و ظالم، به جای مالک خوب ولی بی‌اعتنا، تعاونی‌ها را از اجتماع خودت می‌گذارم شاخه خرید و فروشش را به دست خودت ایجاد می‌کنم تکنولوژی مدرن و ماشین‌آلات و مکانیزاسیون را می‌آورم آن وقت خوهید دید که این سرزمین‌های سوخته محصول دست انسان‌ها بوده، انقلاب ایران با فلسفه دهاتی‌گری ۱۵۰۰ ساله مبارزه می‌کند (احسنت) با جبری‌گری - قدری‌گری بودن مبارزه می‌کند انقلاب ایران می‌خواهد بگوید من سرنوشت سازم لیس‌للانسان الاماسعی و این فلسفه انقلاب ایران درست مطابق با روح انقلابی است و درست چکیده روح انقلابی اسلامی است که انقلاب ایران درست مطابق با روح انقلابی است و درست چکیده روح انقلابی اسلامی است که انقلاب ایران توی روستا برده است پس به این نتیجه می‌رسیم که سیستم ظالمانه و روابط غیرعادلانه تولیدی ۱۵۰۰ ساله مانع نفوذ آرمان‌های اسلامی بوده این روابط تولیدی نادرست در این ۱۵۰۰ سال مانع نفوذ ایده‌ئولوژی صحیح اسلامی در دهات بود و انقلاب ایران موجب شد که جوهر اصیل اسلامی در دهات به دنبال انقلاب ایرانی نفوذ پیدا کند انقلاب ایرانی به روستایی گفت:

کوشش بکن، فعالیت بکن، زحمت بکش و پشت تراکتور بنشین و شخم بزن و حتی با طبیعت جغرافیایی باید مبارزه کرد این معنی فرهنگ ملی است یکی از مظاهر فرهنگ ملی مبارزه با جبر جغرافیایی است اگر قرار بود انسان‌ها با جبر جغرافیایی مبارزه نکنند و مسلط به جبر جغرافیایی نشوند امروز باید تمدن اسکاندیناوی مساوی باشد با تمدن قبایل افریقایی، اما ببینید تفاوت این دو فرهنگ از کجا است تا به کجا تفاوت این دو فرهنگ نتیجه پیشرفت و تکامل تسلط به جبر جغرافیایی است که تا چه حد جبر زندگی را ما عنانش را به دست بگیریم این زندگی نیست که ما را به دنبال خود می‌کشد این ماییم که زندگی را به دنبال خود می‌کشیم.

تا قبل از انقلاب جبر جغرافیایی جبر زندگی بود که روستایی را به دنبال خود می‌کشید روستایی معتقد به قضا و قدر آسمانی بود، آن شعر را خواندم برای شما، ناله ایشان این بود که: می‌خوریم و لیک نه جای شکایت است چرا؟ برای این که می‌گفت فقر سرنوشت من است برای فقر علل طبیعی قائل بود انقلاب ایران و دولت خدمتگزار هویدا با چنین لوایحی نشان می‌دهد که ما به جنگ فلسفه‌های منسوخ و کهنه باقی‌مانده میراث فئودالیته می‌رویم انقلاب با میراث کهنه فئودالیته در روستاها می‌جنگد و می‌خواهد به جای این کهنه‌های منفور یک گنجینه درخشان انقلابی را در ایران پایه‌گذاری کند که امید تمدن آینده است (احسنت).

رئیس- آقای فرهادپور بفرمایید.

فرهادپور- بنده به هیچ‌وجه قصد نداشتم در زمینه این لایحه مصدع همکاران بشوم ولی سحر بیان جناب جوانشیر و دو نامه که همین الان به دستم رسید موجب این شد که چند دقیقه‌ای از فرصت بحث در کلیات آخر استفاده کنم و مطالبی را به عرض نمانیدگان محترم برسانم انچه مسلم است لایحه تقدیمی دولت لایحه‌ای است مترقی و پیشرفته و خوشبختانه به فکر امداد در روستائیان افتاده‌اند در زمینه جبران خسارت ناشی از زلزله، خشکسالی، سیل، آتش‌سوزی و آفت که زیر عنوان سایر سوانح هست ولی از یک سانحه اسم برده نشده است سانحه بد اجرا کردن قوانین و مقررات که به دست مأمورین دولت می‌دهیم و آن قانون را به کیفیتی اجرا می‌کنند که از هر زلزله و سیلی در زندگی یک زارع و کشاورز اثرش بدتر است ما برای پیش برد خیلی از مسائل و خیلی از کارهای عمرانی قوانین و لوایحی گذراندیم و به دست دستگاه‌های دولتی داده‌ایم در اکثر موارد خوب اجرا کرده‌اند در بعضی از موارد جنبه کیفیت اجرایی موجب شده است که یک زارع که وسیله تولید و ابزار تولید او در وهله اول زمین است زمین او را برای استفاده کار دیگر از او می‌گیرند ولی در شرایطی که ما بودجه‌مان را می‌توانیم ۴ برابر کنیم نخست وزیرمان اینقدر افتخارآمیز از اعتباراتمان صحبت می‌کند پولی به دست آن زارع می‌دهند که شاید درآمد یک ساله زمین او نباشد شکایتی که به من رسیده است شاید آقای اخلاقی وارد باشند در وهله اول مربوط است به زمین کشاورزان دزفول که به نام زیر سد از این‌ها گرفته‌اند و سه متر و یک ریال می‌خواهند به این کشاورز پول بدهند یعنی هکترای ۳۵۰ تومان به او پول بدهند یک کشاورزی که ۲ هکتار را ۷۵۰ تومان می‌خرید ابزار تولید را از او می‌گیرند مملکتی که ما یک چنین لوایح متر قیافه‌ای برایش می‌آوریم جناب آقای دکتر یزدان‌پناه، چرا باید مأموران ما در مناطق تا این حد بی‌انصافی داشته باشند. مسئله دوم از حضور معاونت محترم وزارت تعاون استفاده می‌کنم شما برای ساختن شهرک‌های جدید زمین از کشاورز صاحب نسق پس می‌گیرید یا می‌خرید برای این که شهرک بسازید اگر از کسی که ۲ هزار هکتار دارد دو هکتار پس بگیرید ولو مجاین اثری در زندگی او ندارد ولی کشاورزی که صاحب یک یا دو یا سه هکتار زمین شده برای شهرک این را ازش می‌گیرید دیگر چه وسیله کاری دارد؟ بنده از شما می‌پرسم سؤال کنید در منطقه بویراحمد در بخش نقاره‌خانه یک شهرک می‌سازند این شهرک را فرماندار وقت محل بازار عین محل مذاکره کرده که متری چهار تومان به آنها پول بدهند تا اقلاً‌اگر پولی به آنها دادند اوبتواند ارتزاق کند و بدین وسیله با پول بده دست آمده بتواند ابزار تولید جدیدی فراهم بکند به مجرد آمدن فرماندار جدید قول شفاهی از بین می‌رود و به او می‌خواهد متری یک تومان پول بدهند از شما می‌پرسم که وقتی زمین را از دست کشاورز گرفتند آیا او را تبدیل به یک آدمی که سربار مصرف‌کننده و بدون تولید است نمی‌کنید آیا در شرایطی که ما یک چنین لوایحی می‌گذرانیم برای حمایت از طبقات مختلف مردم ضرورت ندارد که درتقویم این قبیل معاملات در فکر آن باشیم که زارعی که زمینش را برای شهرک‌سازی یا هر کار عمرانی دیگر تحویل دولت می‌دهد به حکم قانون لااقل اینقدر پول به او بدهیم که در زندگی او اثر زلزله آتش‌سوزی نداشته باشد.

رئیس- آقای اخلاقی بفرمایید.

اخلاقی- گاهی با ارادت کاملی که من به آقای فرهادپور دارم و اخیراً شنیدم به اندیمشک تشریف برده‌اند شاید از آن راهی پیدا کنند. فرمایشات بسیار فرمودند دو قسمت فرمودند یکی این که زمین ار از زارع می‌خرید و بعد او آلت معطله می‌شود آقای فرهادپور تشریف داشته‌اند مخارج و سرمایه‌ای که دولت در احداث سدها تأمین کرده و خرج کرده است با زارع سه هکتاری و چهار هکتاری بازده نمی‌تواند داشته باشد با توجه به یورش پیشرفته کشور مردم روستایی به شهرها می‌روند وقتی جوان روستایی در دانشسراها و دانشگاه‌ها تحصیل کرد قادر نیست پشت گاوآهن بنشیند علیهذا دولت با توجه به این فلسفه آمد و معتقد شد که از واحد بزرگ نتیجه بزرگ به دست بیاورد شهری که مثال زدید به اعتقاد بنده در اطراف دزفول چون سد محمدرضا شاه قرار دارد شما قبل از احداث سد تشریف نبردید به دزفول، الان اگر تشریف ببرید ۱۰۰ هزار هکتار زمین با شبکه آبیاری منظم آب منظم؛ آب آماده شده بدون هیچ نوع جنگ و دعوا و دشواری وجود دارد شما اگر اطلاع داشته باشید دعواهای قضائی و پرونده‌های مربوط به آن پر از دعوا برای آب بود حالا برای زارعین به جای آن خانه‌هایی که در کنار گاو و گوسفندش ساخته می‌شد و در زمستان آب گرم مطلقاً در دهات وجود نداشت آمدند شهرکی برای همین زارعین ساختند آمدند حمام ساختند و این شرکت را برای خود زارعین ساختند و کار تمام شده هیئت‌هایی آمدند من اطلاعی از قیمت ندارم کارشناسان و هیئت‌هایی هستند سه نفری و پنج نفری از طرف هیئت سه نفری و ۵ نفری مأمور می‌شوند و می‌روند این زمین‌ها را قیمت می‌گذارند بعد این زارعین جذب کار و کشت و صنعت می‌شوند اغلب خود زارع همان‌طور که گفتم چون ای نسل برخاسته از انقلاب است تکنیک جای آن زارع را خواهد گرفت و آن زارع در مقیاس در ۵۰ هکتار یا ۲۰ هکتار یا ۱۰ هزار هکتار در این تکنیک پنبه یا برنج کشت می‌کند.

شما این بودجه سرسام‌آور را آوردید این مزارعی که سمپاشی می‌شود حالا دیگر طیاره سمپاشی می‌کند و در هر هکتار ۴ تن پنبه برداشت می‌شود در مقیاس بزرگ‌تر، یکی از آن شرکت‌ها در همین وضع ۴ تن در هر هکتار در مقیاس پنج هزار هکتار کشت کرده است و برداشت می‌کند بنده متأسفم جناب فرهادپور شما تحقیق بفرمایید.

می‌دانید که بنده اهل مداهنه نیستم، در سال ۵۱-۵۲ حدود ۱۵ میلیون تومان در همان منطقه خرج احداث مدارس شده است و من در اینجا اعلام می‌کنم که مردی به نام افشار ۲ هزار متر زمین برای احداث مدرسه حرفه‌ای برای زارعین داده است این‌ها را باید گفت آقای فرهادپور من معتقدم انصاف باید به کاربرد موضوع تولید بزرگ است این سرمایه‌ای که دولت گذاشته نمی‌تواند ماشی کشت کند که هر تخمش ۱۱ تخم بازده آن باشد بلکه ماشی کشت می‌شود که بازده آن ۹۰ تخم باشد (احسنت).

رئیس- نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثریت برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- ختم جلسه

۱۳- ختم جلسه.

رئیس- چون مطلب دیگری دستور نداریم با اجازه خانم‌ها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.

(جلسه در ساعت دوازده و چهل دقیقه ختم گردید).

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.