مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۴۷ نشست ۸۸

از مشروطه
نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ سپتامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۷:۲۶ توسط Bellavista (گفتگو | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخه جدیدتر← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نسخهٔ قابل چاپ دیگر پشتیبانی نمی‌شود و ممکن است در زمان رندر کردن با خطا مواجه شوید. لطفاً بوکمارک‌های مرورگر خود را به‌روزرسانی کنید و در عوض از عمبکرد چاپ پیش‌فرض مرورگر خود استفاده کنید.
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۴۷ نشست ۸۸

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۰ آذر ۱۳۴۷ نشست ۸۸

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۲

جلسه: ۸۸

مجلس ساعت ۱۰ صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

فهرست مطالب:

- قرائت اسامی‌غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی‌غائبین جلسه قبل.

رئیس- اسامی‌غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان زرگر زاده- عجم- دکتر ضیائی- دکتر امین- دکتر شریعت- دکتر حکیم شوشتری- مسعودی- دکتر صدر- بهادری- تهرانی- دکتر قهرمان- مهندس بریمانی- حق شناس- فهیمی- فیاض- شیخ الاسلامی- اصولی- بدرصالحین- دکتر خسروی کردستانی- مهندس پروشانی- روستا- شاهنده- دکتر فریور- مهندس معینی زند- دکتر متین- مهندس عطائی- بانو زاهدی- روحانی.

دیرآمدگان و زودرفتگان با اجازه

آقایان دکتر روشنی یکساعت- صدقیانی زاده یکساعت- بانو دکتر دولتشاهی یکساعت.

غائبین مریض

آقایان دکتر اسدی- جوانشیر- دیهیم- دکتر فربود- پاینده- فرهادپور- دکتر اسفندیاری- رامبد- سلیمانی کاشانی- دکتر عدل طباطبائی- موسوی- مهرزاد- مهندس فروهر.

غائبین در رأی

آقایان مرندی- بختیار بختیاریها- پزشکپور.

- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر وحیدنیا- دکتر رفیعی- رامبد

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر وحیدنیا- دکتر رفیعی- رامبد.

رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر وحیدنیا تشریف بیاورید.

دکتر وحید نیا- دو روز اخیر را یرای بنده فرصت و افتخاری بود که در معیت جناب آقای رئیس و چندتن از همکاران ارجمند به اصفهان سفر کنیم شهر اصفهان برای من که مولد و منشأ من هست سفرش همه وقت جالب است مخصوصا وقتی که در معیت چنین بزرگانی باشم و به بازدید کارهای بزرگ ممکتی بپردازم. ما مهمان وزارت آب و برق و سازمان ملی ذوب آهن بودیم و پریروز را به بازدید از سد شاه عباس کبیر گذراندیم. افزایش آب زاینده رود از آرزوهای دیرین مردم اصفهان بود و تا آنجائی که تاریخ حکایت می‌کند به عهده سلطان شاه عباس کبیر هم مقدمات این کار فراهم شده بود. به علل عوامل مختلف که بر ما نه مکشوف است و نه ضرورت ذکر دارد. این کار متوقف مانده بود تا اینکه قریب به بیست سال پیش در دوران سلطنت سعادت اقتدار آن شاهنشاه فعلی این آرزوی دیرین ما مردم اصفهان جامه عمل پوشید اخیرا به اعتبار احتیاجات مختلفی که از نظر کشاورزی و صنایع احساس می‌شد مقدمات تأسیس سدی در اصفهان فراهم شد و ظرف دو سال اخیر طرح آن ریخته شد و شاید ظرف یکسال آینده بهره‌برداری از آن شروع بشود. به طوری که مهندسان و کارشناسان فن حکایت می‌کردند احتمالا پنج یا ششماه قبل از موعد مقرر بهره‌برداری از سد شروع خواهد شد و ما یقین داریم که وضع کشاورزی اصفهان محققاً متحول خواهد شد. دیروز را هم به بازدید از تأسیسات ذوب آهن گذراندیم آموزشگاه حرفه‌ای ذوب آهن قریب ۴۸۵ دیپلمه را به کار تحصیل گرفته است تحصیل در جهت علم و در جهت فن و این همان آموزشگاهی بود که ما سالها قبل داشتن آن را احساس می‌کردیم و بحمدالله برنامه وسیعی برای اینکار تهیه شده بود و الان در سطح ذوب آهن در اصفهان به مرحله عمل درآمده است اینها از ابتدایی‌ترین کارهای فنی را در این آموزشگاه فرا می‌گیرند بعد کادر اصیل و فنی ذوب آهن را تشکیل می‌دهند یا تقویت می‌کنند. بعد از آن هم به بازدید از تاسیسات خود کارخانه پرداخته‌ایم و برای کسانی که اسفند ۴۶ در جریان افتتاح کارخانه تشریف داشتند خیلی پیشرفت کار چشمگیر بود آن بیابان برهوت الان در تمام گوشه و کنارش کار و فعالیت دیده می‌شود و با ابنکه تا پایان کار خیلی فرصت هست، خیلی کار هست، مع‌الوصف کارهای زیادی انجام شده بود و کارشناسان می‌گفتند که از برنامه چند ماه هم جلو هستیم معلوم شد سازمان ذوب آهن همکاران آقای دکتر شیبانی با مهندسان فنی روسی که آنجا کار می‌کنند همکاری صادقانه و نزدیکی دارند استاندار اصفهان همگامی‌اصولی و صحیح دارد و حاصل کارش این شده است که مشکلات مختلفی که معمولاً دراین نوع کارها در دستگاههای صنعتی یا اقتصادی ما پیش می‌آمد در این کار پیش نیاید و واقعا برای مردم بدبینی که همه چیز را در مملکت به مسخره می‌گرفتند و انگشت روی کارهای منفی می‌گذاشتند این همه پیشرفتها و این همه کارهای اساسی و این همه سازندگی بهترین جوابگو خواهد بود ما همان اصفهان را اگر بخواهیم مثال بزنیم سال به سال ماه به ماه روز به روز در پیشرفت است و هر روز یک کار جدید شروع می‌شود و یا کاری که شروع شده بود به نتیجه می‌رسد و این از برکات عنایات شاهنشاه آریامهر است که اصفهان و همه شهرهای ایران را دربر گرفته است (صحیح است) مطلب دیگری که خواستم به عرض برسانم راجع به کار هیأت بازرسی شاهنشاهی در اصفهان بود بنده هم افتخار داشتم و دارم که که با هیأت بازرسی شاهنشاهی در اصفهان رفتیم توجه عمومی‌مردم را خود شاهد و ناظر بودم که شاید یکی از افتخارات بزرگ مجلس بیست و دوم همین باشد که به چنین قانونی رسیدگی کرده و به چنین قانونی رأی داده است به یاد دارم در بدو ورود به اصفهان و شروع کار هیئت در شهرداری شهر تیمسار سپهبد شکیبی که معروف حضور اغلب همکاران هستند و واقعاً در فضیلت و تقوی زبانزد هستند (صحیح است) طبق دستور خصوصی حتی منع کرده بودند که قند و چای خیلی ساده‌ای را که مصرف اعضای هیأت است و در شهرداری باید صرف شود تحمیل به هیچ دستگاهی نشود و همین کارهای کوچک و نمونه‌های مختلفی که نه احتیاج به ذکرش است و نه مصلحت یک ایمان خاصی در افراد هیئت ایجاد کرد و آنها را به وظیفه معنوی خاصی که داشتند بیشتر متوجه کرد و بخصوص بعضی مردم باریک بیان اصفهان که به طریقی از این نوع کارها اطلاع پیدا کرده بودند فهمیدند اینها از آن رطب خورده‌هایی نیستند که منع رطب بکنند و توجه و اقبال خاصی به کار هیئت کردند و ظرف دو ماه این هیئت به تمام نقاط و بخشهای اصفهان و شهرستانهای تابع سرکشی کرد و به درد دلهای مردم رسید شکایت آنها را به دستگاههای مختلف خود مردم درمیان گذاشت و الان هم در اصفهان با انبوه چند هزار شکایت روبرو است (مهندس ناصر بهبودی- این شکایتها از کی است از ملت که نیست حتما از دولت است) شما خودتان قانون بازرسی شاهنشاهی را تصویب کردید و می‌دانید که وظیفه اصلی بازرسی شاهنشاهی رسیدگی به شکایت مردم است از دستگاههای دولتی (احسنت) و شکایات دیگری را مگر به عنوان مشاوره و راهنمایی رسیدگی نمی‌کنند (پردلی- در تمام مملکت شکایت مردم از دولت است دولت هزاران نفر شاکی دارد) ملاحظه بفرمایید نویدی هست برای مردم که غیر از آفتابه دزدها هم در این مملکت با کمک و توجه همین سازمان همین دولت به کارشان رسیدگی و تسلیم دادگاههای صالحه می‌شود و به هیچ نادرستی و به هیچ دزدی و به هیچ متجاز به حقوق مردمی‌ارفاق نمی‌شود بنده امیدوارم این هیئت در جهت وظیفه مقدسی که دارد بتواند موفق باشد و کارهای اساسی را که دارد به نتیجه برساند عرایض بنده خیلی مفصل است که قسمت عمده اش مربوط به احتیاجاتی است که مردم اصفهان دارند ولی چون می‌دانم برنامه‌ها خوب تنظیم شده است و الان وقت من تقریبا رو به پایان است می‌گذارم برای فرصت دیگری (احسنت).

رئیس- آقای دکتر رفیعی تشریف بیاورید.

دکتر رفیعی- با اجازه مقام ریاست- شاهنشاه بزرگ ما در کتاب انقلاب سفید و در نطق‌های ملوکانه به کرات لزوم ایجاد و بسط شرکتهای تعاونی بیان فرموده و نظام تعاونی را وسیله رفاه و آسایش بیشتر ملت ایران اعم از تولید کننده و مصرف کننده دانسته‌اند.

اقدامات وزارت اصلاحات ارضی در این زمینه در ایجاد شرکتهای تعاونی روستایی در تمام شهرستانها و روستاهای ایران چشمگیر و قابل تحسین است این شرکتهای تعاونی روستایی از نوع شرکتهای تعاونی اعتبار و مصرف و نوع مخلوط آن می‌باشند.

کمکهای اعتباری به روستائیان نموده و دارند مایحتاج آنها از نظر مواد مصرفی تامین نمایند و بذر مرغوب هم در اختیار کشاورزان می‌گذارند این شرکتهای تعاونی از نظر تاأمین مواد نفتی در روستاها فعالیت زیادی نموده و می‌شود گفت که دراغلب روستاهای ایران مواد نفتی به قیمت ارزان و مناسب در اختیار کشاورزان است. این شرکتهای تعاونی کود شیمیایی هم به کشاورزان می‌دهند ولی قیمت کود شیمیایی مشابه در بازار آزاد همان شرکتهای تعاونی کیلویی ده شاهی الی یک قران ارزانتر است شایسته است که ترتیبی داده شود که کود شیمیایی از کمپانی‌های خارجی سازنده کود شیمیایی که در ایران نمایندگی دارد برای شرکتهای تعاونی خرید نشود و کودهای شیمیایی از کمپانی‌هایی خرید شود که درایران نمایندگی ندارد به هر صورت ترتیبی داده شود که شرکتهای تعاونی بتوانند کودهای شیمیایی را ارزانتر از قیمت آن در بازار آزاد در اختیار کشاورزان بگذارند.

اداره قند و شکر در روستاها عاملهایی دارد که قند و شکر می‌فروشند که فروش قند و شکر در روستاها به شرکتهای تعاونی واگذار شود آنها قادر خواهند بود قند و شکر را ارزانتر در اختیار مصرف کنندگان بگذارند.

شرکتهای تعاونی مصرف هم تعدادی در مملکت تأسیس شده‌اند که کارشان مفید و قابل توجه است.

ولی شرکتهای تعاونی که می‌توانند نظام تعاون را در مملکت ما که منظور غایی شاهنشاه آریامهر است ایجاد نماینده شرکتهای تعاونی تولید یعنی شرکتهای تعاونی است که بین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی تشکیل شود این شرکتهای تعاونی قادر خواهند بود تولید کننده را حمایت و محصول او را به قیمت بهتری خریداری کرده و با قیمت مناسب و ارزان ولی ثابت در اختیار شرکتهای تعاونی توزیع و مصرف کننده بگذارند. مخصوصاً بین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی که تمام یا قسمتی از آن صادر می‌شود و اقلام عمده صادرات مملکت را تشکیل می‌دهند بایستی شرکتهای تعاونی ایجاد شوند تا تولیدکنندگان از نوسانات قیمت در بازار و سلف فروشی و ارزان فروشی مصون مانده و حمایت گردند. دراین زمینه فعالیت چشمگیری به عمل نیامده در صورتی که لازم است دولت اقدامات جدی و وسیعی را در ایجاد و تاسیس این نوع شرکتهای تعاونی شروع نماید.

در چند ماه پیش بین تولیدکنندگان پسته شهرستان رفسنجان شرکت تعاونی تأسیس شده که می‌شود آن را اولین شرکت تعاونی تولید به معنای حقیقی که در مملکت ما تشکیل شده است نامید. این شرکت در حال حاضر چهارصد و هفتاد نفر عضو دارد و روز به روز بر تعداد اعضاء آن اضافه می‌شود متأسفانه بانکی به نام بانک تعاون که بتواند به این نوع شرکتهای تعاونی کمک نماید هنوز در مملکت ما تأسیس نشده (دکتر اسفندیاری- بانک ملی کمک می‌کند آقای دکتر) صحیح است بانک ملی پانصد میلیون ریال اعتبار در اختیار این شرکت تعاونی قرار داده که بنده لازم می‌دانم از مقامات بانک ملی و مخصوصا از جناب آقای خوش کیش تشکر نمایم. این شرکت تعاونی با وجود اینکه امسال محصول پسته حدود پنج هزار تن بیش از سال ۱۳۴۵ است موفق شده پسته نوع صادراتی را کیلویی بیست ریال گرانتر از سال ۱۳۴۵ از تولیدکنندگان خریداری نماید و انشاالله موفق خواهد شد ارز بیشتری از صادرات پسته مملکت وارد و قیمتهای داخلی را هم متعادل و ثابت نگه دارد و از نوسان شدید قیمت پسته جلوگیری نماید ابتدا ساختمان و ایجاد یک سردخانه که ظرفیت آن بین پنج الی ده هزار تن باشد برای نگهداری محصول و جلوگیری از فاسد آن در رفسنجان لازم است که امیدوارم از طرف دولت برای ساختمان آن اقدام شود (احسنت).

رئیس- آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- اینجانب به نمایندگی فراکسیون پارلمانی حزب مردم به اتفاق ریاست محترم مجلس در بازدیدی که از تاسیسات و جریان کار احداث سد شاه عباس و کارخانجات ذوب آهن انجام گردید شرکت داشتم.

قبلاً از پذیرایی گرم و مفید متصدیان امر صمیمانه تشکر می‌کنم خاصه آنکه برخلاف آنچه در اینگونه بازدیدها مرسوم گردیده این بار گزارشات فضل فروشانه و ارقام تبلیغاتی در مطالب ایشان ندیدم.

سد شاه عباس بر روی زاینده رود که از انواع سدهای قوسی بتنی است به تناسب وسعت از جهت قیمت از سد لتیان و سفید رود ارزانتر تمام شد زیرا مسائل و آلات و ادوات مورد احتیاج بعضاً همان است که در دو سد اول به کار برده شد و تهیه مجدد لازم نداشت ولی نکته دیگری راجع به طولانی بودن عمر سد از حیث آنست که شیب رودخانه قبل از محل سد کم است و گل ولای و رسوب و مواد جاری آب نیز کم می‌باشد به این جهت در حدود هشتاد الی یکصد سال عمر این سد را پیش‌بینی می‌کنند.

در این موارد به خاطر بیاورید که درسد سفید رود با هزینه فوق العاده و یا سد محمد رضا شاه در رودخانه دز که قرار بوده است ۱۲۵۰۰۰ هکتار را زیر کشت داشته باشد هنوز در مرحله تکمیل شبکه توزیع آبرسانی هستند در حالی که سالها از احداث این سدها می‌گذرد و به مرور از عمر سد سپری می‌شود و در واقع پر می‌شود لذا باید گفت در این دو سد اخیرالذکر پیشرفت توسعه شبکه توزیع بسیار بطی و ناچیز است.

قسمت دوم و اصلی بازدید ما تأسیسات ذوب آهن بود شکر خدای که این آرزوهای دیرینه و آرمانهای ملی ایران به دست شاهنشاه آریامهر تحقق یافت و همچنان که احداث خط آهن سراسری به همت رضا شاه کبیر و افتخار و ابتکار این هر دو کار در انحصار خاندان پهلوی در تاریخ ثبت و ضبط خواهد گردید. درود و سپاس فراوان ما تقدیم این هر دو بانیان می‌باشد.

در قسمت اول بازدید ما مدرسه حرفه‌ای یا کارآموزی بود که به مناسبت سادگی و کم‌خرجی و سرعت انجام کار که در ده ماه در شرف خاتمه است و هم‌اکنون چند صد نفر مشغول تحصیل و کارآموزی هستند شایان تقدیر است. مشاهده قیافه سلامت و شاد و امیدوار جوانان ایرانی از همه شهرستانها و همه طبقات واقعاً موجب احساس خوشحالی هر بیننده‌ای مـی‌گردید. ولی جای تعجب است که دانشکده زبان ما هنوز نتوانسته است فارغ‌التحصیل‌هایی برای ترجمه روسی داشته باشد که تدریس در این مدرسه با ترجمه استاد روسی به انگلیسی و از انگلیسی به فارسی انجام می‌گیرد.

از آن گذشته این سرعت و سادگی و پیشرفت کار موجب تجدید خاطره نسبت به وضع نامعلوم و علیل و عقب افتاده مدارس حرفه‌ای ایران می‌گردد. که این داستان نیز به صورت افسانه درآمده.

تأسیسات اصلی ذوب آهن

آنچه متصدیان توضیح داده‌اند از هر جهت برنامه‌های مختلف اعم از نقشه‌برداری خاکریزی و خاکبرداری شناسایی زمین از لحاظ میزان مواد معدنی موجود و اکتشاف معادن مورد نیاز زغال و سنگ‌آهن و امثال آن نسبت به بتن‌ریزی و کارهای لوله‌کشی و سیم‌کشی و الکتریکی همه و همه از برنامه‌های پیش بینی شده هم قدری زودتر انجام شده و می‌شود و به این ترتیب امید و یقین می‌رود تا سال ۱۹۷۱ این کارخانه با ظرفیت فعلی ۷۵۰ تنی به کار بیافتد که بعدا این ظرفیت به یک میلیون و دویست هزار تنی و بالاخره تا ۳ میلیون تنی گسترش داده می‌شود و قیمت این تاسیسات هم در حدود ۲۸۰الی سیصد میلیون دلار تجاوز نمی‌کنند.

ملاحظه دو رقم ۷۵۰هزار تنی یا یک میلیون تنی همچنان قیمت ۲۸۰ الی ۳۰۰ میلیون دلار و مقایسه این ارقام با آمارها و اطلاعات دیگر باید ما را به مطالعه عمیق‌تر راهنمایی کند درحالی که قیمت ذوب آهن ما در حدود ۲۸۰میلیون دلار است فراموش نکنید که فقط در سال ۱۳۴۶ ما بیش از ۴۸۰ میلیون دلار ماشین‌آلات و قطعات منفصله و آهن آلات وارد کرده‌ایم و تنها مازاد واردات این کالا در سال ۱۳۴۶ نسبت به سال ۱۳۴۲ در حدود ۳۴۷ میلیون دلار بوده است از اینجا ملاحظه می‌شود که این کارخانه فعلی نمی‌تواند احتیاجات کامل ما را برآورد از طرف دیگر مشاهده ممالکی که جمعیت آنها از ده برابر ما کمتر است مانند روسیه و آمریکا و غیره ظرفیت کارخانجات ذوب آهن آنها از صد برابر ذوب آهن آتی ما بیشتر می‌باشد به ما نشان می‌دهد که تازه اول کار است و راهی دراز و بس دشوار در پیش داریم ملاحظه ارقام صادرات و واردات ما به ترتیب حاکی از آن است که در سال گذشته جمع واردات ما در حدود یک میلیارد و ۱۹۰میلیون دلار بوده جمع صادرات ما بدون نفت فقط در حدود ۱۸۲میلیون دلار یعنی اگر درآمد نفت و کل صادرات ما به اشکال ارز مورد نیاز واردات را تأمین می‌کند در اینجا باید برنامه اقتصادی دولت و صورت و فهرست واردات را ملاحظه کنید آن وقت مشاهده می‌شود ما قریب هفتاد میلیون دلار مواد مصرفی از قبیل قند و شکر و گندم و اتومبیل و کاغذ و چای و امثال آن داشته‌ایم که به تحقیق در این مدت چند سال اخیر اگر برنامه‌های دولت صحیح تنظیم و درست اجرا شده بود می‌بایستی از این واردات که امکان تهیه آن در مملکت به خوبی مسیر است بی‌نیاز می‌بودیم.

از طرف دیگر در حدود ۳۸۲میلیون دلار کالای واسطه است که نه سرمایه گذاری است و نه مصرفی و به طور قطع رقمی‌در حدود هفتاد میلیون دلار از این کالای واسطه در این مدت نیز قابل تهیه در داخل بوده که جمع ۱۴۰ میلیون دلار امروز می‌توانست محلی برای بازپرداخت اقساط و بهره وامهای خارجی باشد یا لااقل تعادلی در موازنه پرداختهای ارزی خود به‌وجود آوریم. پس ملاحظه می‌شود که از طرفی ما احتیاج داریم که به این صنعت بزرگ و لازم و حیاتی و اساسی و ما در صنایع دیگر کشور یعنی ذوب آهن توسعه فوق‌العاده بدهیم. یعنی اگر بخواهیم در ردیف ممالک مترقی و متمدن امروزی درآئیم حداقل ظرفیت فعلی را باید به بیش از ده برابر گسترش دهیم. از طرف دیگر با وضع واردات و صادرات که اختصاراً عرض شد همچنین از لحاظ نیروی انسانی مورد احتیاج مسئله به صورت مشکل درآید.

رئیس- آقای رامبد وقت جنابعالی تمام شد.

رامبد- اگر آقای فضائلی اجازه فرمایند از وقت ایشان استفاده بنمایم.

فضائلی- استدعا می‌کنم.

رئیس- بفرمایید.

رامبد- برای حل مسائل مملکتی و نجات و ترقی و اصلاح و پیشرفت یک جامعه باید این مسائل مملکتی را عمیق‌تر مطالعه کرد و دردها و علل و معلول‌ها را شناخت و درمان و علاج را پیدا کرد اصول انقلاب ایران همان نسخه برای علاج و درمان از طرف شاهنشاه اعلام گردیده ولی تحقق این انقلاب و حصول و وصول نتایج نهایی آن صرفاً به اجرای نیمه کاره آن به دست مأمورین دولت کافی نیست و در چنین امری امکان کار فقط موقعی مقدور خواهد بود که انجام امور صرفاً به عهده دولت نباشد و در راه پیشرفت مملت یک جهاد ملی یک نهضت عمومی مملکتی یک جنبش همگانی به وجود آید که هرفرد از ۲۷میلیون ایرانی در سهم خود از خود گذشتگی و همکاری و همگامی نشان بدهد.

جهاد ملی و همکاری و همگامی عمومی با برنامه‌های دولت موقعی قابل تحقق است که افراد از زن و مرد بزرگ و کوچک شهری و روستایی، کاسب و کارگر و کشاورز و دانش آموز و دانشجو داخل و خارج از کشور همه و همه حاضر به از خودگذشتگی باشند و برای این امر باید به دولت اعتماد داشته و به رویه کارهای جاری مملکت معتقد باشند حال من از همکاران خود می‌پرسم آیا کارهای جاری دولت فعلی می‌تواند جلب چنین اعتماد و اعتقادی بکند بلکه بر عکس این برنامه‌های نمایش خدمت طرحهای غیرقابل توجیه اقتصادی، افراط و تفریط و اسراف و تبذیر در خرجها اختلافات غیر قابل انکار و تناقض آشکار افکار با گفتار و گفتار با کردار مسئولین، وضع اعمال و رفتار مأمورین، نحوه تنقیح و وضع قوانین جهات و ملاک انتصابات جریان اخیر انتخابات اثرات معکوس تبلیغات وزارت اطلاعات، این همه و همه مسائل امثال آن صدها از جمله عواملی هستند که باید دقیقا مورد بررسی عمیق قرار گیرد. و انعکاس و عکس‌العمل هر یک از این امور در شئون اجتماعی و سیاسی و اقتصادی ما و بالاخره آنچه امروز برای ما از همه چیز مهمتر است نتایج اثرات این امور در آن جنبش ملی و جهاد همه جانبه مورد نیاز روشن گردد.

آنوقت آنان که خادم صادقند باید در این باره راه چاره اندیشند و علاج درد بیابند و آن دسته از کسانی که از مقامات دولتی و خدمات مملکتی جز نفع خصوصی و نظریات شخصی دیدی و هدفی ندارند باید سر از پوسته لاک پشتی خود بدر آرند تا واقعیت زمان و موقعیت کشورمان را بشناسند و از ادامه این رویه اندیشناک باشند.

و من این مطالب را با اشاره و الهامی‌از حافظ علیه‌الرحمة به پایان می‌رسانم و خطاب به گردانندگان دولت می‌گویم.

گل مراد تو آنگه نقاب بگشاید
که خدمتش چو نسیم سحر توانی کرد
ولی تو تا لب معشوق و جام می‌خواهی
طمع مدار که کار دگر توانی کرد.

(احسنت- احسنت)

آقای عباس میرزایی از طرف من به دولت بگوئید.

«طمع مدار که کار دگر توانی کرد»

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

- طرح تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون بهداری راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر و ارسال به مجلس سنا

۴- طرح تصویب گزارش یک فوریتی کمیسیون بهداری راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر و ارسال به مجلس سنا

رئیس- وارد دستور می‌شویم گزارش کمیسیون راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه روز دوشنبه ۴ /۹ /۴۷ با حضور نماینده دولت لایحه یک فوریتی راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر را که گزارش آن مجدداً با رأی مجلس به کمیسیون بهداری ارجاع گردید مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی که در آن به عمل آمد تصویب کرد.

اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

ماده واحده- وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مکلف است کشاورزانی را که در اجرای قوانین اصلاحات ارضی و تقسیم و فروش خالصجات مالک یا مستأجر زمین زراعتی شده‌اند در صورتی که اعتیاد به مواد مخدر داشته باشند و در مدت معین در آئین‌نامه با استفاده از تسهیلات و امکاناتی که دولت در آئین‌نامه اجرائی این ماده واحده مقرر و در دسترس آنان خواهد گذاشت اعتیاد خود را ترک ننمایند زمین واگذاری و یا مورد اجاره آنان را بدون مسترد داشتن اقساط پرداختی به ترتیب در اختیار شرکتهای سهامی‌زراعی و شرکتهای تعاون روستائی یا سایر زراعین و داوطلبان کشاورزی محل قرار دهد.

همچنین کلیه سهامداران و اعضاء شرکتهای سهامی‌زراعی و شرکتهای تعاون روستائی که معتاد باشند و در مهلت مندرج در آئین نامه اعتیاد خود را ترک ننمایند بر اساس مقررات پیش بینی شده در آئین نامه اجرائی این ماده واحده از عضویت شرکت‌های مربوط اخراج و سهام آنان در اختیار شرکت قرار خواهد گرفت.

وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی آئین نامه اجرائی این ماده واحده را با همکاری وزارت بهداری تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران اجراء خواهد نمود.

مخبر کمیسیون بهداری- دکتر رهنوردی.

گزارش از کمیسیون اصلاحات ارضی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اصلاحات ارضی در جلسه چهارشنبه ۶ /۹ /۴۷ با حضور وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه شماره ۲۴۰۶۴- ۹ /۸ /۴۷ دولت راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر را که گزارش آن با رأی مجلس به کمیسیون بهداری اعاده گردید و کمیسیون مزبور اصلاحی در آن به عمل آورد مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه آن کمیسیون را تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه روز پنجشنبه ۷ آبان ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای ممتاز معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی لایحه راجع به استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدر را مطرح کرد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد عینا تایید و به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است، آقای دکتر سعید حکمت بفرمائید.

دکتر سعید حکمت- به طوری که همکاران محترم مستحضر هستند در جلسه قبل دو نفر از همکاران ما آقای اسدی و آقای فرهادپور در مخالفت با این لایحه صحبت کردند و پیشنهادی تنظیم شد که مقام ریاست موافقت فرمودند و با رأی مجلس به کمیسیون بهداری ارجاع شد متأسفانه در کمیسیون بهداری هم توجه لازم نسبت به این پیشنهاد مبذول نگردید و تنها یک جمله با همکاری وزارت بهداری اضافه شد و برگشت اینجا، روی همین اصل با توجه به اطلاعات نسبتا وسیعی که ارادتمند در امر مبارزه و مبتلایان به تریاک داشتم لازم دانستم مطالبی را به عرض مجلس شورای ملی برسانم «تا چه قبول افتد و چه در نظر آید». البته مخالفت بنده دراین لایحه از نقطه نظر وزارت اصلاحات ارضی ارتباط دادن کار معتادین با کشاورزی است. به این معنی که اصلاحات ارضی یک مطلبی است که امروزه همه به آن معتقد هستیم و جزو انقلاب سفید ما است همه معتقدیم که کشاورزان باید صاحب زمین باشند و از مزایای قانون انقلاب برخوردار شوند اما با توجه به اینکه در این لایحه بخصوص اشاره شده که وزارت بهداری و وزارت اصلاحات ارضی آئین‌نامه‌ای تنظیم خواهند کرد که طبق آئین‌نامه که این دو وزارتخانه تهیه می‌کنند اگر معتادین ترک اعتیاد نکردند اراضی آنها را پس خواهند گرفت این عمل را از نظر انقلاب و اجتماع اگر نگاه نکنیم نقض غرض است چون در واقع یک دهاتی را از محل کارش بیرون کردن و با اولاد و زن و زندگی به شهر فرستادن از نقطه نظر مبارزه با اعتیاد صحیح نیست، هیچ حرفی نیست که باید مبارزه کرد باید معتادین را معالجه کرد قاچاقچی را باید گرفت ولی اصلاحات ارضی را با این لایحه و با این ماده تلفیق دادن واقعاً برای کشاورز زحمتکش که معتاد هست و وسایل معالجه هم در دسترس ندارد یک امر تعلیق به محال است ما به عنوان مجلس انقلابی موظفیم لوایحی که در اینجا مطرح می‌شود واقعاً وقتی از نقطه نظر تفکر خودمان متوجه بشویم که یک لایحه قانونی قابل عمل نیست مشکلات را باید در اینجا بگوئیم تا اینکه اولیاء امور بیشتر توجه کنند که بالمآل اجتماع مواجه با مشکلاتی نشود امروز ما دو لایحه داریم که در مجلس مطرح است که پشت سر این لایحه، لایحه اصلاح قانون منع کشت خشخاش و تشدید مجازات قاچاقچیان و معتادین مطرح می‌شود این لایحه در سال ۱۳۳۸ به مجلس آمد در سال ۴۲ یعنی ۵ سال بعد وقتی دولت متوجه شد که این لایحه ناقص است متممی‌آورد و از سال ۱۳۴۲ تا الان که ۵ سال می‌گذرد معلوم نیست اولیای امور درکجا بودند و چرا این لایحه را تعقیب نکردند و حالا چرا این لایحه را به تصویب مجلس می‌رسانند بعد از ۵سال وزارت اصلاحات ارضی آمده جناب آقای دکتر ولیان گفتند که بالاخره یک کسی باید گوشه این کار را بگیرد و آنهم من هستم اما در جریان کار متوجه شده‌ایم قانونی که در ۱۳۳۸ به مجلس آمده در ۱۳۴۲ خواسته‌اند این را اصلاح کنند و تا سال ۱۳۴۷ دولت انقلابی نخواسته یا نتوانسته این لایحه را تکمیل کند و از نقطه نظر معتادین و قاچاقچیان یک صحه‌ای بگذارد که قاضی با اطمینان و اعتماد کامل بداند رأی را که می‌دهد عادلانه باشد و اجتماع پسندانه باشد.

امروز آن لایحه هم پشت سر این لایحه خواهد آمد و مورد توجه نمایندگان محترم قرار خواهد گرفت آن لایحه و این لایحه هر دو نواقصی دارد و البته ما از نقطه نظر قانونگذاری وقتی که به مطالب خود قانون و به مواد قانون از نقطه نظر مبتلایان یا قاچاقچیان توجه می‌کنیم باید ببینیم از سال ۱۳۳۸ یا قبل از آنکه ما این همه مبارزه با تریاک یا قاچاقچی کرده‌ایم چه نتیجه‌ای گرفته‌ایم (دکتر اسفندیاری- نحوه اجرا غلط بوده است) اگر نحوه اجرا غلط است اینکه دنباله همان نحوه اجراست. اگر در گذشته این نحوه اجرا غلط بوده این رویه نتیجه ندارد از نقطه نظر جرم‌شناسی امروز متخصصین معتقد هستند باید دلیل ارتکاب جرم را در نظر گرفت (صحیح است) باید دید علل اجتماعی ابتلا چیست باید ببینیم از چه راهی باید وارد شویم تا معتاد نداشته باشیم برای این کار در تمام دنیا در حال حاضر راه حل‌هایی دارند این ابتلا تنها مربوط به ایران که نیست بنده برای مثال مبارزه‌ای را که فرانسوی‌ها بعد از جنگ دوم با الکسیم شروع کردند بطور خیلی خلاصه عرض می‌کنم جنگ دوم جهانی که تمام شد فرانسویها به این مسئله پی بردند که شکست خیلی فوری فرانسوی‌ها در جنگ دوم باید یک عواملی داشته باشد که یکی از آن عوامل را الکسیم دانستند برای اینکار آمدند مطالعاتی کردند متخصصین فن و محققین علم‌الاجتماع و جرم شناسی مطالعاتی کردند و دیدند الکل است که آنها را به این نابسامانی کشانده است اما چطور؟ آمار داشتند آماری که در سال ۱۹۴۵ به سازمان بین‌المللی بهداشت جهانی رسید گفتند برای فرانسوی‌ها در مقابل هر ۶۸ نفر یک نفر الکلیک داریم و هر فرانسوی در سال ۲۷ لیتر الکل مطلق می‌خورد و در هر ۳۰ قدم یک میخانه است اینها را در نظر گرفتند مقدار را در نظر گرفتند آنوقت اقدام به مبارزه کردند اما اگر در ایران از وزارت بهداری بپرسیم چقدر تریاکی دارید جند نفر معتاد هستند و چه مقدار تریاک در سال مصرف می‌شود و چقدر هروئین مصرف می‌شود، هیچ کس نمی‌داند و هر روز یک قانون می‌آورند بدون توجه به اینکه نتیجه این قانون چه خواهد بود ما دراینجا این لایحه را برای دهاتی در نظر گرفته‌ایم در مدتی که وزارت بهداری و وزارت اصلاحات ارضی در نظر گرفت اگر معتاد ترک اعتیاد نکرد زمینش را می‌گیریم و بیرونش می‌کنیم ولی بگوئید که اولادش چه کار باید بکند زن و بچه‌اش چه کار باید بکند هیچ چیز. بنده در همین جا مجبورم یک مطلبی را که چندی پیش وزارت دادگستری اعلام کرد عرض کنم گفتند ۴۸ درصد زندانیان فعلی ما یا قاچاقچی هستند یا مبتلایان مواد مخدر و ما سال گذشته ۱۸هزار نفر را در سال به اتهام قاچاق و حمل مواد مخدر زندانی کرده‌ایم و حالا براین تعداد با این لایحه بیافزائیم زن و بچه‌اش چه بکند بالاخره اگر بحال اجتماع ایران فکر می‌کنیم باید به حال آنها هم فکری بکنیم باید بدانیم با این قانون دهاتی را از ده خارج می‌کنیم و به شهر می‌آوریم با او می‌خواهیم چه بکنیم قائم مقام دبیر کل اینترپول وقتی که در تهران بود این درد بی درمان جامعه ما را به صراحت گفتند و در روزنامه‌ها هم متأسفانه نوشتند (مهندس ارفع- درد جامعه ایرانی یا بشریت) او گفت ۲۲درصد جمع تریاکی که در دنیا کشف شده بود از ایران بود ۱۴ درصد هروئین‌هایی که در دنیا کشف شده بود در ایران کشف شده این نه زرنگی پلیس ایران بوده که اینقدر کشف کرده است این فراوانی متاع بوده در ایران که خریدار داشته و برای این کار ما راه حلهایی باید انتخاب کنیم و این دردها درمان دارد ولی درمان این نیست جناب آقای مهندس ارفع که دهاتی را که تریاکی است زمینش را بگیرند و بگویند برو در شهر و برای معالجه‌اش هیچ اقدامی نکنیم الان نماینده وزارت بهداری جناب آقای دکتر مرشد اینجا هستند اگر چنانچه امروز یک تریاکی مراجعه بکند بگوید من تریاکی هستم و می‌خواهم ترک کنم تا دو سال برایش نوبت و جا نیست قانون را مردم احترام می‌کنند برای موقعی که قانون به نفع اجتماع باشد بنده در اینجا یک مثال کوچکی عرض می‌کنم در ماه گذشته پلیس تهران یک اطلاعیه‌ای داد که از رانندگان متخلف یک میلیون تومان جریمه گرفته من می‌خواهم از پلیس تهران یا اشخاصی که ترافیک تهران را در دست قدرتشان دارند بپرسم این یک میلیون تومان جریمه گرفتن و این را با خط بزرگ و درشت در روزنامه‌ها نوشتن به نظر شما آیا دلیل احترام به قانون است یا دلیل غیر قابل تطبیق بودن مقررات ترافیک یک میلیون تومان با توجه به تعداد اتومبیلها یعنی هر راننده‌ای در عرض ماه یک دفعه تخلف کرده حالا باید ببینیم آیا جامعه ما همه متخلف هستند یا قوانین ما نارساست دراینجا من می‌گویم راه حل این مطلب این است که وزارت بهداری باید در نظر داشته باشد که اول تعداد معتادین به مواد مخدر در ایران چقدر است و مصرف تریاک چقدر، دلیل ارتکاب چیست و پیشگیری چیست و با توجه به تمام این جهات چه در مدارس چه در وزارتخانه‌ها و چه در هر محفلی جهاد ملی قیام ملی در جهت مبارزه باید در پیش گرفت و افکار عمومی‌را آماده کرد و بعد باتوجه به افکار عمومی‌باید دست به این کار زد شما می‌خواهید تریاکی را بگیرید در حالیکه ۴۸درصد زندانیان شما معتاد مواد مخدر هستند و این زندانیها حتی مأمورین شما را هم معتاد می‌کنند شما الان گرفتاریهایی را که زندانیان دارند نظر بگیرید ما تنها برای کشاورزان یا برای اصلاحات ارضی قانون نمی‌گذاریم برای جامعه ایرانی قانون می‌گذاریم لایحه اصلاحات ارضی بجای خود محترم و محفوظ و بنده به هیچ عنوان نظر بخصوص با آقای دکتر ولیان ندارم (دکتر ولیان- این لایحه را دولت آورده نه دکتر ولیان) این مطالبی که عرض می‌کنم مطالبی است از نظر فنی باید متخصصین یعنی در مرحله اول وزارت بهداری باید بگوید چرا در عرض این ۵سال این قانون را به مرحله اجرا نگذاشتند اگر نقصی داشته چرا تکمیل نکرده و الان تا یک کلمه راجع به این موضوع صحبت می‌شوند می‌گویند باید بودجه کافی در اختیار وزارت بهداری برای مداوا بگذارند بعد هم دولت می‌گوید بنده بودجه‌اش را ندارم بعد هم مداوای معتادین معلوم نیست چطور می‌شود بعد از ۳ ماه تا یک سال یا پنج سال دیگر یک لایحه اصلاحی می‌آورند و می‌گویند این کافی نبود این را آوردیم بنده پیشنهاد می‌کنم این لایحه را اگر وزارت بهداری قبول دارد که در متن لایحه بعدی که در دستور مجلس قرار دارد باشد بیاید مقدورات خودش را بگوید. بگوید چقدر تختخواب دارد وسایل درمان چیست شما در وزارت اصلاحات ارضی پس از آنکه زمین را دادید، و مأمور شما فردا آمد گفت حسنعلی تریاکی است این را کی می‌خواهد تشخیص بدهد خود آن نماینده اصلاحات ارضی یا همان حسن و حسین که می‌آیند و می‌گویند فلانی تریاکی است و آیا شما وسیله آزمایش دارید، وسایل درمان دارید شما که امروز در ۳۵۰ آبادی یک درمانگاه ناقص ندارید چطور می‌شود در اقصی نقاط مملکت از مرز نشین تا دروازه تهران تریاکی را بتوانید معالجه کنید یا آزمایش کنید وسائلش را اول وزارت بهداری بیاید بگوید من این وسایل را دارم این تجهیزات را دارم اینقدر معتاد را معالجه کرده‌ام ما در تمام تهران دار و ندارمان یک دپارتمان است و دویست سیصد تختخواب دارد به عقیده بنده این عمل کار بسیار مشکلی است و بعد از چند روز یا چند ماه دیگر خواهید دید که عده‌ای از دهاتی‌هائی که فعلاً به آنها زمین داده‌اند می‌آیند تهران و در شهر دنبال آقایان که معتادیم کاری بکنید. امروز علت اینکه هروئین ما را تهدید می‌کند به علت قوانین نارسائی بوده که در گذشته گذرانده‌اند (صحیح است) امروز هم اگر اینکار را بکنیم گرفتاریهای بعدی خواهیم داشت و در مقابل نسل جوان و در مقابل ملت ایران مسئول خواهیم بود و بالاخره پیشنهادم این است که یا وزارت بهداری مقدوراتی که دارد به عرض مجلس شورای ملی برساند یا اینکه این قسمت مواد مخدر را از این لایحه تفکیک کنید و بدهید به همان لایحه وزارت بهداری همانطور که ۵ سال در خواب خوش بوده یک بار دیگر هم با کارشناسان مطالعه بکند و بعد یک لایحه تکمیلی بیاورد (احسنت- احسنت).

رئیس- آقای مهندس ارفع بفرمائید.

مهندس ارفع- بنده تصور می‌کردم آقایانی که عنوان اقلیت دارند یعنی اسماً به عنوان اقلیت و معناً با تمام نظریات اصلاح طلبانه اکثریت همکاری دارند در مورد این لایحه هم دولت را تشویق و تأیید می‌کنند و با حسن استقبال آقایان روبرو خواهد شد ما همه می‌دانیم یکی از قدمهای بزرگی که در راه اصلاح جامعه ایرانی و طبقه فعاله کشور باید برداشته شود رهایی افراد معتاد است از اعتیادات مضره حالا عامل اصلی هرچه باشد برای اینها این گرفتاری ایجاد شده است (مهندس ناصر بهبودی- کسی منکر این اصل نیست) همکار ارجمند جناب آقای دکتر سعید حکمت که سوابق ممتد ایشان چه در قسمت قانونگذاری و چه در دانش جرم شناسی و وسعت معلومات و اطلاعات و حضورشان در کنفرانسهای بین‌المللی و مجامع علمی‌مورد افتخار ما بوده و یقینا وسعت فکر و اطلاعات کافی دارند اشاره نسبت به این لایحه و مخالفتی که با لایحه کردند اگر بنده بخواهم خلاصه کنم در سه چهار نکته خلاصه می‌شود یکی این است که ما مقدورات اجرای این قانون را نداریم، مسئله دوم این است که به وزارت اصلاحات ارضی چه ارتباطی دارد که در این زمینه اقدام کند، مسئله سوم این است که برای جلوگیری از ارتکاب جرائم باید علل ارتکاب را پیدا کرد و برویم روی علل اجتماعی و این هم که یک نوع جرم است علل ارتکابش چیست، مسئله چهارم این است که اگر بیاییم و قانون را اجرا کنیم بعداً با یک مشکلات دیگری روبرو هستیم و آن بی‌سر و سامانی طبقه کشاورز است که زمین و آبش را گرفته‌ایم و به شهر روانه‌اش کرده‌ایم بنده به این چهار نکته که فکر می‌کنم چکیده فرمایشات جناب آقای دکتر سعید حکمت است باید جواب عرض کنم اولاً در مورد دخالت سازمان اصلاحات ارضی در این امر آقایان را یادآوری کنم به این مسئله‌ای در ابتدای انقلاب سفید ایران همیشه مطرح بود و مورد انتقاد و شاید یکی از نکات بسیار حساسی بود که افراد مخالف با انقلاب سفید ایران روی آن انگشت می‌گذاشتند و آن عبارت از این بود که جامعه کشاورز ایرانی آن رشد فکری و اجتماعی را به قدر کافی پیدا نکرده‌اند که اگر ما آقای مالک را از بالای سر او برداریم بتواند خودش را اداره کند مالک باید همیشه به عنوان راهنما به عنوان معلم به عوان مرشد بالای سر کشاورز باشد تا او بتواند ادامه زندگی بدهد این یکی از دلایل بسیار ضعیفی بود که در عین حال مستمسک برای کسانی شده بود که با انقلاب سفید ایران مخالف بودند ولی در همان موقع به آنها پاسخ داده شد که اگر ما مالک را با آن خصوصیاتی که شما در نظر دارید از بالای سر کشاورز برمی‌داریم سازمانهای دیگری که تمام محاسن یک مالک خوب را داشته باشند مستقر می‌کنیم منهای مضاری که موضوع ارباب و رعیتی و استثمار در این مملکت پیش آورده و این دستگاه‌ها عبارت است از وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و دستگاههائی که می‌بایستی در جهت ارشاد کشاورز قدم بردارند بنده معتقد نیستم که وظیفه وزارت اصلاحات ارضی ما به همین جا خاتمه پیدا می‌کند که املاک را تقسیم و یک مقدار سند مالکیت صادر کند و بدهد به دست کشاورز و او را به راه خدا رها بکند وظیفه اصلی وزارت اصلاحات ارضی از آن زمان شروع می‌شود که گرفتاری این نقل و انتقالات خاتمه پیدا کرده و از آن به بعد زمان سازندگی اصلاحات ارضی است از نظر من همانطور که در لایحه وزارت کشاورزی هم تذکر دادم و در لایحه وزارت اصلاحات ارضی هم عرض کردم می‌بایستی سازمان ترویج وزارت کشاورزی در داخل وزارت اصلاحات ارضی مستقر بشود چرا؟ برای اینکه کار اصلاحات ارضی باید ارشاد و هدایت کشاورز باشد و به همین نحو در سایر اموری که وابسته به امور کشاورز است وزارت اصلاحات ارضی باید ذی نظر باشد باید ناظر و راهنما باشد و امروز مأمورین سازمان اصلاحات ارضی اولین مأمور دولتی هستند که در سطح ده با کشاورزان برخورد می‌کنند بنابراین اگر این وظیفه را در سطح ده به عهده وزارت اصلاحات ارضی واگذار کنیم صحیح‌ترین راهی است که برای جلوگیری و راهنمایی از انحراف کشاورزان نسبت به اعتیادات مضره انتخاب کرده‌ایم بنابراین در مورد اول باید عرض کنم که وزارت اصلاحات ارضی در سطح ده مهمترین دستگاهی است که می‌تواند به این وظیفه خطیر برسد شما خودتان به ضعف سازمانهای بهداری مملکت معترفید ما هم اعتراف داریم و می‌دانیم که به هیچ وجه مقدور نیست برای دستگاههای دیگر که بتوانند امروزه در دهات ما آنطوری که مامورین اصلاحات ارضی با کشاورز در تماس هستند در تماس باشند اینها با فرد فرد کشاورزان در تماس هستند و تمام خصوصیات آنها را می‌دانند و تمام اطلاعات برای یک مامور اصلاحات ارضی در سطح ده فراهم است اگر ده سال پیش مامورین کشاورزی چنین ادعایی را می‌کردند من حمل بر خودستایی می‌کردم ولی امروز برحسب کاری که دارند و تماسی که با روستائیان پیدا کرده‌اند می‌توانند آنها را بشناسند و به خصوصیات آنها وارد باشند (دکتر سعید حکمت- آیا مداوا را هم بلد هستند؟) اجازه بفرمائید عرض می‌کنم در لایحه نگفته مامورین اصلاحات ارضی به عنوان پزشک اقدام می‌کنند بنده چنین چیزی در لایحه ندیدم (دکتر سعید حکمت- ما هم همین را گفتیم که کی باید مداوا بکند) در لایحه می‌گوید زمانی که مقدورات دولت اجازه داد و وسائل ترک اعتیاد برای کشاورز فراهم کرد و حتی در این لایحه حتی با یک نظر واقع بینی توجه شده یعنی نمی‌گوید از تاریخ فلان هر کشاورزی که معتاد بود با او این معامله را می‌کنیم. زمان تعیین کرده و آن زمان زمان فراهم شدن مقدورات است برای ترک اعتیاد کشاورزان (دکتر یزدان پناه- یعنی پیشنهاد آقای دکتر سعید جکمت) بنابراین به طوری که ملاحظه می‌فرمایید تا موقعی که مقدورات فراهم نشود نمی‌تواند پیاده بشود و اجرا بشود (صحیح است) (فرهادپور- پس علت گذراندنش چیست؟) مسئله سومی که بنده باید عرض کنم این است که آنقدر که اعتیاد در سطح شهری ما وجود دارد در سطح روستاها وجود ندارد (یک نفر از نمایندگان- برعکس می‌فرمایید) نه برعکس نیست شما مطمئن باشید به دو جهت در نسل جوان روستائی فوق‌العاده اعتیاد کم است و اگر هم هست یک عده پیرمردهای سابق و آنهم در جائی که نمی‌توانند وسائل آن را فراهم کنند بنده فکر می‌کنم که بر اساس طب بشری که همیشه متمایل است به طرف منهیات رو بیاورد همین تمایلات در کشاورزان ماهم ممکن است وجود داشته باشد اما تنها این تمایل کافی نیست باید مقدوراتی هم وجود داشته باشد کشاورزان ما امروز گمان نمی‌کنم احتیاجات زندگی‌شان به قدری مرتفع شده باشد که بتوانند تریاک یا هروئین یا سایر مواد مخدره را با آن قیمت گران بدست بیاورند و بروند دنبال تریاک کشیدن اینها مال زمانی بود که درآمدهای سرشار املاک برای یک عده مالکین وجود داشت و چون اینها سرگرمی‌های دیگری نداشتند خودشان را مشغول می‌کردند به کشیدن تریاک و غیره ولی کشاورز امروزی آن کشاورزی نیست که برود تریاک قاچاق به آن قیمت را بخرد و بکشد تا آن حد که بگوییم اگر ۷۵درصد جمعیت کشاورز است ۷۰درصد آنها معتاد هستند نه اینطور نیست (روحانی- در گذشته معالجه بیماریها را تریاک می‌دانستند و تریاک یکی از داروهای معالجه بیمار بود (صحیح است) درآن موقع معمول بود که هر کس به دردی مبتلا بود ام‌العلاج آن را در تریاک جستجو می‌کردند ولی امروز این وضعیت را نداریم مسئله دیگری که باید به آن توجه کرد اینست که در بین جوامع عقب افتاده و گروههای که در سطح فکری پایین هستند بیان، منطق، استدلال، تشویق و صحبت به تنهایی برای اینکه آنها را از راه اساسی خودشان به جاده حقیقت متمایل کند کافی نیست در این قبیل جوامع حتما احتیاج به اینست که یک ضمانت اجرائی شدیدی برای جلوگیری از ارتکاب وجود داشته باشد شما اگر صرفاً کشاورز را بنشانید و با او صحبت کنید پند بدهید آنقدر مؤثر نخواهد بود ولی وقتی که ملاحظه می‌کند قانونی وجود دارد که به موجب این قانون چنانچه نخواهد در سلامت و سعادت خودش قدم بردارد ناگزیر وادارش می‌کنند ناچار تمایل او به این قبیل اعتیادات و اعمال کمتر خواهد شد و این ترس همیشه در وجودش هست و عامل مؤثری است برای اینکه طبعاً از اعتیاد خودش دست بردارد بنده خیال می‌کنم با جهاتی که در نظر بگیریم سازمانهای اصلاحات ارضی و گسترش آنها در مملکت با توجه به وظیفه اساسی که وزارت اصلاحات ارضی نسبت به ارشاد و هدایت و تربیت کشاورزان دارد و با توجه به اینکه دولت خودش معتقد است که اجرای این قانون را از زمانی شروع کند که در هر ناحیه طبق آئین نامه اجرائی این قانون وسائل و موجبات ترک اعتیاد فراهم باشد با توجه به این مطالب و جوانب است که بنده با این لایحه موافق هستم اگر نسبت به جامعه ایرانی در کشور ما به طور کلی آقایان ایرادی داشته باشند بر لایحه عمومی‌پیشنهادات آقایان کاملا حائز توجه و احترام است و به این پیشنهادات توجه می‌شود و کمیسیون‌ها می‌بینند (دکتر یزدان پناه- در کمیسیون‌ها رسیدگی شده) و بنابراین این قسمتی که مربوط به یک طبقه مولد کشور است و در سطح روستاهای ما انجام می‌شود بنده معتقدم که آقایان موافقت بفرمایید و در شأن مجلس انقلابی نیست که بگوییم لایحه‌ای که در جهت اصلاح وضع اجتماعی، اقتصادی، اخلاقی و همه چیز کشاورز به مجلس تقدیم شده از طرف آقایانی که حقاً بنده می‌دانم با تمام قدمهایی که در اصلاح مملکت برداشته می‌شود صمیمانه همگام بوده‌اند بگوییم که از طرف این آقایان با چنین لایحه‌ای مخالفت شده است. (صحیح است)، (احسنت).

رئیس- آقای فخر طباطبائی بفرمایید.

فخر طباطبائی- در این لایحه آنچه بنده استفاده کردم از مجموع فرمایشات آقایان اینکه با اصل فکر مخالفتی نیست، در قوانین هم داریم، در قانون استخدام داریم که اشخاص معتاد را استخدام نمی‌کنند، وزیر اصلاحات ارضی هم براساس این فکر، فکر کرده کشاورزانی که در این سازمانهای کشاورزی که تشکیل می‌شود و در تعاونیها که می‌خواهند کار بکنند باید نیروی کار داشته باشند و معتاد نباشند، پس اصل فکر صحیح است ولی چیزی که هست و مطلبی که مورد بحث واقع شده راجع به طرز اجرای این قانون است پس از آنکه این لایحه به صوراً قانون درآمد بنده آنچه از فرمایشات جناب آقای مهندس ارفع هم استفاده کردم، فرمودند ممکن است اجرای آن خیلی به طول بیانجامد تا وسائل فراهم شود و همانطور که تذکر داده شده که مرجع صلاحیت داری که بگوید فلان روستایی معتاد است و باید قانون درباره‌اش اجرا شود کی است؟ صرف اظهار مأمور اصلاحات ارضی اگر هست بنده حرفی ندارم چون ممکن است مأمورین بسیار خوبی باشند ولی در هیچ کجای دنیا صرف اظهار یک طرف کافی نیست او که قاضی نیست که وقتی گفت این معتاد است حرفش قاطع باشد و او را معتاد تلقی کنند، باید برود آزمایشگاه (دکتر یزدان پناه- در قانون چنین چیزی نیست) و خونش تجزیه شود، بنابراین در مورد اصل فکر و اصل لایحه بنده هم خودم از طرفدارانش هستم که اشخاصی که معتاد هستند بایستی ترک اعتیاد بکنند و اگر نکردند فلان طور بشود ولی در مورد رسیدگی به این لایحه چون این لایحه دو شوری بود و در جلسه‌ای که این لایحه را دادند به نظرم پیشنهاد فوریت شد و چون پیشنهاد فوریت شد به صورت یک شوری درآمده. الان یک پیشنهادی به نظر من می‌رسد که خوب است ولی این به نظر بنده خوب می‌رسد ممکن است موافقت هم نکنید یعنی تصویب بشود پیشنهاد خلق‌الساعه ممکن است لایحه را از یک صورتی به یک کیفیت دیگر دربیاورد، بنابراین وقتی لایحه دو شوری باشد فرصت هست که این پیشنهادات برود و در کمیسیون مطالعه شود و این مسئله هم آنقدر فوری و فوتی نبود که مسئله بسیار ضروری مملکتی باشد که اگر با فوریت تلقی نشد کارهای زراعی ما خوابیده می‌شود و کارهای اقتصادی ما فلج می‌شود، این یک مسئله‌ایست که به نظر وزیر اصلاحات ارضی و یا دولت رسیده است که این کشاورزانی که وارد این شرکتها می‌شوند اشخاص سالم می‌باشند و معتاد نباشند این فکر بسیار صحیح است مسیر طبیعی‌اش را می‌کند و هر نماینده‌ای به نظر خودش نظر اصلاحی دارد برود در کمیسیون مطالعه بشود و اینکه بنده فی‌المجلس یک پیشنهاد بدهم که تصویب بشود یا رد شود صحیح نیست اینست که بنده استدعا می‌کنم اگر آقایان موافقت می‌فرمایند فوریت این لایحه سلب شود و به صورت یک لایحه عادی دو شوری تلقی بشود و برود به کمیسیون بهداری و کمیسیون‌های مربوطه دیگر که باید این لایحه را مطالعه کنند و بررسی شود و یک چیز جامعی باشد نه اینکه به استناد فرمایش جناب آقای مهندس ارفع، در آینده اجرا نشود چه فایده، ما می‌خواهیم اجرا بشود، ما می‌خواهیم کشاورزان را وادار کنند که ترک اعتیاد کنند ما که نمی‌خواهیم این لایحه تبلیغاتی باشد که هیچ وقت اجرا نشود، و این صحیح نیست، بیشتر از این عرضی ندارم.

رئیس- بنده می‌خواستم حضور همکارانم فراکسیون حزب مردم توجه بدهند که این لایحه خود به خود دو شوری شده است برای اینکه یکبار در جلسه علنی مطرح شد و با رأی مجلس به کمیسیون فرستاده شد و بنده تقاضا کردم از همه نمایندگان اگر پیشنهاداتی دارند تشریف ببرند در کمیسیون تا پیشنهادهایشان مورد رسیدگی قرار بگیرد و در حقیقت الان شور دوم لایحه است.

دکتر اسفندیاری- جناب رئیس ما لایحه را یک شوری تلقی کردیم چون برای یک موضوع خاصی به کمیسیون بهداری رفت.

محمد اسدی- جناب آقای رئیس بنده پبشنهاد دهنده بودم که این لایحه به کمیسیون بهداری برود بنده را دعوت نکردند و ناچار پیشنهاد خود را در این جلسه تجدید کردم.

رئیس- آقای مستوفی بفرمایید.

مستوفی- قسمتی از مطالبی را که بنده می‌خواستم راجع به فوریت لایحه عرض کنم مقام ریاست فرمودند ما اگر واقعاً قصدمان اینست که درباره یک لایحه تحقیق کامل و بررسی دقیق بشود و دو مرتبه در مجلس بررسی شود، این کار شده است برای اینکه در جلسه پیش مدتی موافق و مخالف صحبت کردند و چون مقام ریاست هم مثل آقایان نظرشان این بود که روی این لایحه دقت بیشتری بشود موافقت فرمودند که لایحه مجدداً برگردد و برود به کمیسیون بهداری و با رأی مجلس این کار صورت گرفت بنابراین این لایحه که فوریتش را خودتان تصویب فرمودید عملاً فوریتش سلب شده و در حقیقت دو شوری مورد رسیدگی واقع می‌شود و بنده خیال نمی‌کنم که این مصلحت مجلس انقلابی باشد که گفته شود یک لایحه با وجود اینکه یک لایحه مترقی است همانطوری که جناب مهندس ارفع فرمودند از نظر اجتماعی، بهداشتی و اخلاقی کشاورزان مملکت مؤثر است صحیح نیست که گفته شود با وجودی که فوریتش تصویب شده بود و یک مرتبه آمد به مجلس و باز به کمیسیون برگشت مجددا دو شوری شود بنده خیال نمی‌کنم که اگر موافقت شده است منظور از دو شوری این است که دو بار درباره لایحه‌ای صحبت شود آن جلسه و این جلسه صحبت شده و به نظر بنده کار را باید تمام کرد، اما در اصل مطلب که جناب آقای مهندس ارفع و طالبی فرمودند و آقای طباطبائی هم بعد از ایشان صحبت کردند خوشبختانه با اصل لایحه و اصل موضوع موافق هستند اما یک موضوعی فرمودند درباره مرجع رسیدگی به وسیله درمان، در این قانون گفته شده که طریقه اجرای این کار به وسیله آئین‌نامه است و این مسلم است که مهندش کشاورزی را مأمور درمان یک کشاورز معتاد نخواهند کرد، چون گفته شده است «دولت» و گفته نشده است وزارت اصلاحات ارضی و مسلماً یا وزارت بهداری تشکیلاتی در سطح روستا خواهد داد و یا وزارت اصلاحات ارضی یک برنامه خاصی خواهد داشت بنابراین این کار به وسیله پزشک و متخصص انجام خواهد شد بنابراین این کار به وسیله پزشک و متخصص انجام خواهد شد و مرجع رسیدگی هم همان‌ها خواهند بود و این کار آئین‌نامه دارد و آئین‌نامه هم مسلماً به کمیسیون‌های مجلس می‌آید (مهندس ناصر بهبودی- کجا نوشته که آئین‌نامه به کمیسیون‌های مجلس بیاید؟) در موقع تقدیم آئین‌نامه برای اینکه در موقع اجرا هیچگونه اشکالی پیش نیاید آقایان می‌توانند اگر نظراتی دارند بفرمایند (مهندس ناصر بهبودی- لایحه را مطالعه بفرمائید آئین‌نامه به تصویب هیئت وزیران می‌رسد نه مجلس) فرق نمی‌کند در موقعی که آئین‌نامه تنظیم م‌یشود آقایان هر نظری دارند بنویسد (دکتر اسفندیاری-برای دولت بنویسیم؟) یا در مجلس مطرح کنید و به دولت تذکر بدهید تا دولت رعایت کند و این یک چیز مسلمی‌است، اگر بهانه گیری است که مطلب دیگر است و بنده مسلم می‌دانم دولت و وزارت اصلاحات ارضی کشاورزی را که معتاد نباشد هیچ وقت حاضر نیست یک چنین ظلمی درباره‌اش بشود، مرجع آن هم معلوم است، (مهندس ناصر بهبودی- وقتی مأمور اصلاحات ارضی در انتخابات دخالت می‌کند، در بهداشت مردم هم دخالت خواهد کرد) بنده اظهارات جنابعالی را درباره دخالت مأمورین وزارت اصلاحات ارضی در انتخابات تکذیب می‌کنم و تمام ملت ایران هم تکذیب می‌کنند، (صحیح است).

رئیس-آقای فرهاد پور بفرمایید.

فرهاد پور- بنده در نوبت قبل که این لایحه مطرح بود مطالبی خدمت همکاران محترم عرض کردم که با نهایت تأسف باید عرض کنم که مورد توجه دقیق قرار نگرفت، در اصل مطلب بین طرز فکر ما و اکثریت هیچ اختلافی نیست، ما معتقدیم که باید ریشه ی اعتیاد از مملکت کنده شود، من آن روز عرض کردم فقط زارعین روستانشین کافی نیست، بیایید شهرهارا هم مشمول کنید، آقای وزیر، من دفاع از تریاکی نکردم و همین مسئله باعث تأسف و تعجبم است که در یک روز دو لایحه بیاید که باهم مواد متناقضی دارند در یک مورد و در یک اصل این جز اتلاف وقت مجلس چیزی نیست تفاوت در این است (دکتر اسفندیاری- تفاوت را بفر مائید) الان عرض می‌کنم تفاوت در این است که بنده در جلسه گذشته عرض کر دم و تقا ضا کردم که آقای وزیر اصلاحات ارضی منعکس کننده نظرات ما در هیئت دولت باشند و لایحه‌ای به مجلس بیاید کافی و وافی به مقصود و نتیجه‌ای که ما از منع کشت خشخاش و این جرائمی که اینجا نوشته شده است گرفتیم بعکس بود، من این را صریحا عرض می‌کنم (دکتر رهنوردی- صحیح نیست کسانی که درباره منع کشت خشخاش فعالیت کردند به مملکت خدمت کرده‌اند) ما میلیونها تومان خسارت کشیدیم و عده زیادی الان معتاد داریم و خروار خروار تریاک به مملکت ما قاچاق می‌آید و می‌کشند (صحیح است) ولی آن روز وعده کردند و شاید قانع بودیم ما به این وعده ولی اگر قرار باشد لایحه‌ای که مورد نظر من بود این باشد که امروز مطرح می‌شود حرفی ندارم ولی آقای وزیر اصلاحات ارضی در همین ماده واحده رسیدگی کنندگانش حتی به افعالی که باید در اینجا بکار برده شود دقت نکرده‌اند، تناقضش چی هست؟ ما همین الان داریم لایحه‌ای می‌گذرانیم بسیار مترقی که دیگر مستأجری وجود نداشته باشد شما در این لایحه کلمه مستأجر را آورده‌اید، اجازه بفرمایید، یک مجلس انقلابی و دولت انقلابی که هدف دارد و می‌داند این لوایح را برای چی آورده لوایحش باید باهم هم آهنگی داشته باشد شما اینجا نوشته‌اید، «وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی مکلف است کشاورزانی را که در اجرای قوانین اصلاحات ارضی و تقسیم و فروش خالصجات مالک یا مستأجر زمین زراعتی شده‌اند...» اینجا «شده‌اند» یک فعلی در گذشته است یعنی کسی که بعد از این بشود مشمول نیست و بعد نوشته شده: «در صورتی که اعتیاد به مواد مخدر داشته باشند...» آقا اگر یک کسی بعد معتاد بشود تکلیف چیست؟ (دکتر یزدان پناه- لایحه به مجلس می‌آید برای چی، برای اینکه اصلاح بشود) بله پیشنهاد دادم که گوش نکردند، در این لایحه شما می‌گویید زارعی که معتاد شود اموالش مصادره می‌شود، و در این ماده نوشته شده است هر کس استعمال بکند بین سه تا یک سال حبس دارد و از صد تومان تا هزار تومان جریمه دارد، این دو تا متناقض است، اجازه بفرمایند، این خبر را کمیسیون بهداری و کمیسیون دادگستری و کمیسیون اصلاحات ارضی هر سه امضاء کرده‌اند. و خبر دیگر را همین سه کمیسیون بهداری و دادگستری و اصلاحات ارضی امضاء کرده‌اند، آیا نمی‌شد این دو را در کمیسیون تلفیق کرد، اینقدر با عجله و شتاب! بنده قبول دارم باید دست شما را باز گذاشت باید به شما امکان داد، بایستی زارع را حمایت کرد تا از اعتیادش جلوگیری شود، اما همکار محترم جناب آقای مهندس ارفع مطالبی فرمودند، از یک طرف قبول دارند که سازمانهای بهداری ما ضعیف است و از یک طرف معتقد هستند که آئین‌نامه اجرائی این لایحه که به قول آقای مستوفی اجرای این لایحه موکول به تنظیم آئین‌نامه است هنوز تهیه نشده، پس چه عجله و شتابی است برای اینکه اینطور برق‌آسا لایحه را بگذرانیم (مستوفی- تا قانون نباشد که آئین‌نامه تنظیم نمی‌شود) اجازه بفرمایید قانون را مطالعه می‌کنند متن را آماده می‌کنند، کار را هماهنگ می‌کنند، ماهم با وقت کافی رسیدگی می‌کنیم همفکری می‌کنیم، من آن روز اینقدر در این مورد همفکری نشان دادم که از طرف فراکسیون حزب مردم...

رئیس- آقای فرهادپور مطالبی را که می‌فرمائید مربوط به کلیات اول این لایحه نیست.

فرهاد پور- بنده در جلسه گذشته با این لایحه مخالفت کردم.

رئیس- منظور اینست اگر با لایحه مخالفید بحث دیگری است و اگر راجع به فوریت لایحه مخالفید که وقتش حالا نیست چون قبلا تصویب شده است.

فرهادپور- معذرت می‌خواهم بنده شاگرد ابتدایی هستم، درسم می‌دهید روان می‌شوم، به هرحال آنچه لازم بوده است گفته شده و اینجا جای پیشنهاد هم نیست، پیشنهادها را دادند به کمیسیون که رسیدگی نکردند، بنده نسبت به این لایحه با اصلش مخالفم با فوریتش مخالفم و معتقدم این لایحه با فرصت کافی و هماهنگ با لایحه دیگر که امروز د دستور است تهیه شود باید طوری بگذرد که تناقض نداشته باشد یکنفر زارع که در روستا جرم می‌کند اموالش را مصادره می‌کنند ولی از یک طرف در شهر می‌بینیم بین صد تا هزار تومان جریمه دارد و این در شأن قوه مقننه نیست که در یک روز دو لایحه به این کیفیت برای رسیدگی در کمیسیون‌ها بیاید و در اینجا مطرح بشود ولی جناب آقای مهندس ارفع متأسفانه باید عرض کنم که کشاورزها در آینده بیشتر مورد تهدید معتاد شدن به مواد مخدر هستند چون هرچه سطح زندگی و درآمدشان بالا برود قاچاقچی هم به دنبال پول می‌رود و شما وقتی معتقدید که وضع این زارعین و کشاورزان روز به روز نسبت به گذشته بهتر شده و بهتر خواهد شد بنابراین بنده استدعا دارم که جناب آقای وزیر اصلاحات ارضی موافقت فرمایند از عجله و شتاب در این لایحه صرف نظر شود و اگر تنها راه حل این است که خود شما قبول بفرمائید و اجازه بفرمائید که در این لایحه یک غور و بررسی بیشتری بشود چون لایحه کلی و اصلی درباره مواد مخدر به تنبیه قاچاقچی و تنبیه استعمال کننده در همین روز در دستور مجلس است اگر در این لایحه منظور شما تأمین نشد آن وقت یک چنین لایحه‌ای شاید نظرتان را تأمین کند.

عباس میرزایی- شما که با اصل لایحه موافق بودید.

رئیس- آقای دکتر ولیان بفرمایید.

دکتر ولیان (وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی)- بنده خواستم از فرصت استفاده کنم و با اجازه خانمها و آقایان خیلی مختصر و ساده و سالم به فرمایشاتی که درباره این لایحه به عنوان مخالفت بیان شد نظر خودم را عرض کنم ملاحظه بفرمایید در جلسه قبل هم که اینجا صحبت بود اول صحبت از این بود که این لایحه جزئی از مملکت را دربر می‌گیرد، دوست عزیز آقای فرهادپور اینجا بنده توضیح دادم که این لایحه اکثریت قابل توجهی از مردم مملکت را دربر می‌گیرد و وقتی گفتم ۶۵%- ۶۹%- ۷۰% حتی به خاطر دارم که یکی از آقایان نمایندگان راجع به پورسانتاژ اظهار نظر کرد گفتم حداقل آن می‌شود ۵۰% پس بنابراین این لایحه محتویش اکثریت قابل توجهی از مردم این مملکت هستند و حالا عرض می‌کنم به چه دلیل وزارت اصلاحات ارضی موظف است کار را انجام بدهد و حال آنکه براساس آن جمله بین‌الاثنین که فرمودند وزارت اصلاحات ارضی وظایف خودش را انجام می‌دهد و مسلما در انتخابات نه وظیفه‌ای به عهده دارد و نه انجام داده و نه نخواهد داد نمایندگان محترم برنامه سازندگی اصلاحات ارضی شروع شده این یک حقیقتی است که همه ما درباره آن هم‌صدا هستیم در برنامه سازندگی اصلاحات ارضی در ایران باید به خیلی از مسائل توجه داشت در لایحه پیشنهادی دولت فکری عرضه شده و این فکر چنانچه در ساحت مقدس مجلس شورای ملی و مجلس سنا تصویب بشود و توشیح بشود و ابلاغ بشود به صورت یک قانون اجرا خواهد شد و با اینکه هنوز لایحه‌اش را در حین شور و بررسی داریم سؤال می‌شود چه جور اجرا می‌کنیم حال آنکه نظر بنده چیست اگر این لایحه به صورت قانون از تصویب مجلسین گذشت و ابلاغ شد در هر لحظه‌ای امکان برای فرد فرد خانمها و آقایان محترم وجود دارد که از دولت سوال کنند که لایحه‌ای را که با این ترتیب آوردید با آنهمه عجله و اصرار و خواهش و تمنا حالا چطور اجرا خواهید کرد مسلماً جواب داده خواهد شد (دکتر اسفندریاری- حالا بفرمایید) اینجا دوست عزیز جناب آقای دکتر سعید حکمت که در فن خودشان استاد هستند مطالبی را بیان کردند و تا آنجائی که اطلاعات عمومی‌من اجازه می‌دهد می‌خواهم جواب عرض کنم این مواد مخدری که در این لایحه هست و الان موضوع این لایحه است دو نوع است یکی تریاک یکی مشتقات تریاک که هروئین و امثال آن باشد تا این لحظه خوشبختانه هروئین از شهرها به روستاهای ما نرفته اگر دوستان حزب مردمی‌ما مواردی را سراغ دارند این تکلیف هر انسان وطن پرستی است که ارائه طریق بکند و اطلاعات را به ما بدهد اینجا صحبت از این نیست که کی از کی وطن پرست تر است همه وطن پرست هستند وطن خود را دوست دارند منتهی سلیقه‌ها مختلف است فلسفه دیگری هم جز این نیست والا همه یک هدف داریم من به فرد فرد آقایان احترام دارم خوب به نظر من رسیده، به نظر دولت رسیده که برای مبارزه با تریاک در روستاها کاری را از امروز آغاز کنیم بدون اینکه منتظر وعده‌ها باشیم بدون اینکه منتظر بشویم برای روزی که بیمارستان و کلینیک و پزشک به اندازه کافی داشته باشیم که پس فردا جناب آقای فرهادپور کشاورزی که در اثر اجرای برنامه اصلاحات ارضی درآمدش بالا رفت هروئین فروش بازار تازه‌ای در روستاها نداشته باشد (صحیح است) بنده منطق تنظیم کنندگان را عرض می‌کنم فقط عرض گزارش است دولت جز اینکه مطالبش را عرض بکند وظیفه دبگری ندارد اگر مجلس شورای ملی رأی داد که این لایحه برود می‌رود اصلا موافقت اصلاحات ارضی را نمی‌خواهد که به من می‌گویید اگر وزیر اصلاحات ارضی موافقت کند چه بشود مجلس برای دولت تعیین تکلیف می‌کند نه وزارت اصلاحات ارضی و دولت برای مجلس (صحیح است، احسنت) این عرض بنده است ما چه گفتیم؟ ما آمدیم گفتیم زارعینی که تریاک می‌کشند آنها را تهدید به مجازات می‌کنیم جناب آقای دکتر سعید حکمت که تشریف ندارند ولی ایشان که در کار جرم بزه تجربیاتی بیش از بنده دارد می‌دانند که تهدید مجازات مانع ارتکاب جرم است (صحیح است) و شما مگر بفرمائید اگر یک روزی خدای نخواسته ما قانون مجازات عمومی‌نداشته باشیم همه سالمند و سلامت فکر می‌کنند؟ همه مسلمانیم قرآن مجید را که باز می‌کنیم که درهمه جای آن صحبت از مجازات و وعده بهشت است (صحیح است) پس در مورد فلسفه مجازات تهدید اگر چنان کنیم چنین می‌شود اثرات مادی و معنوی این را من از خیلی چیزها که امروز وعده می‌دهیم و یا آرزو می‌کنیم بیشتر می‌دانم ما چی گفتیم؟ چی را مصادره می‌خواهیم بکنیم؟ آقایان دولت برنامه اصلاحات ارضی را با صرف مبالغ زیادی پول با استفاده از فداکاری فرد فرد افراد این مملکت چه مالک چه خورده مالک چه زارع به اجرا گذاشت حالا می‌خواهیم به این زارع بگوئیم برای استفاده از این حقوق از چه ضوابطی باید پیروی کنی و تبعیت از چه حکمی‌نکنیم (صحیح است) ما فکر می‌کنیم بر خلاف اظهار نظری که ممکن است شخص دیگری داشته باشد ولی نظرات هرکس برای خودش محترم است مبارزه با تریاکی احتیاج صددرصد به وجود ترک در بیمارستان ندارد ولی باید برای هروئین بیمارستان داشته باشیم الان در مملکت ما هستند یا بودند اشخاصی که لااقل بودند را بنده می‌دانم که برای ترک تریاک یک مقدار تریاک را می‌سائیدند و توی یک بطری می‌کردند روز به روز از میزان تریاک کم می‌شد هی آب می‌ریختند رویش و یکروز متوجه می‌شدند که دیگر تریاک نمی‌کشند من هم معتقدم که باید برای تمام مسائل فکر کرد ولی به عنوان یک دوست استدعا می‌کنم اگر یک وزارتخانه‌ای گفت من می‌خواهم در سهم وظایف قانونی خودم قدم بردارم از این وزارتخانه باید سؤال کرد؟ بلکه در غیر اینصورت است که باید از او سؤال بشود با این دلیل من به عنوان وزیر اصلاحات ارضی این قول را می‌دهد چنانچه این لایحه به صورت قانون به دولت ابلاغ بشود وجودش به مراتب بهتر از نبودش است ولی یک مطلب را عرض کنم درست است که ما گاه گاه تحت عنوان مطالبی که عنوان می‌کنیم به رفتار بعضی از مأمورین دولت ایراد می‌گیریم بد و خوب همه جا هست و وجود دارد کدام جامعه‌ای را در دنیا بعد از دنیا در آسیا بعد از آسیا در ایران می‌شود پیدا کرد که صد درصد همه مأمورینش منزه هستند؟ در هر طبقه بد و خوب وجود دارد (صحیح است) ما مسلماً اصل بر ایمان صحت است همه سالمند مگر خلافش ثابت بشود جه اصراری داریم که یک مأمور اصلاحات ارضی بگوید فلانی تریاکی است زمینش را از او بگیرید دیگر این فکر در مملکت نمی‌تواند وجود داشته باشد و اگر وجود داشته باشد پس فلسفه وجودی نمایندگان که از طرف ملت بر نحوه اعمال دولت نظارت می‌کنند چیست؟ این مأمور را بیرون می‌کنیم آدم خوب که در این مملکت کم نیست آدم خوب زیاد داریم همه امیدوار هستیم در جلسه قبل هم عرض کردم من مطالبی را که دوستان من به عنوان مخالفت در اینجا مطرح کردند به هیچ عنوان مخالفت با اصل فکر تلقی نکردم و نمی‌کنم دلسوزی می‌کنند نگرانند که مبادا با تصویب این لایحه حقی از کسی ضایع بشود این را به عنوان وزیر اصلاحات ارضی اینجا در ساحت مقدس مجلس شورای ملی این قول را می‌دهم که در این مورد اگر تعصب مان بیشتر از رفقا نباشد کمتر نیست آئین‌نامه را تهیه می‌کنیم و من حاضرم آئین‌نامه را بیاورم خدمت آقایان قبل از آنکه ببریم در هیئت دولت این کار را همیشه می‌توانیم بکنیم و از نظرات مشورتی آقایان در خارج از جلسه استفاده کنیم اگر کوچکترین تبعیضی را سراغ کردید بنده تمام عرایض خودم را تا آنجائی که ارتباط با این لایحه و وزارت اصلاحات ارضی دارد پس می‌گیرم بنابراین استدعا می‌کنم با توجه به اینکه این لایحه با هر منطقی اگر روی تصویب آن بیش از این مطالعه کنیم طرز بهره برداری اشخاص موضوع این قانون که زارعین باشند ممکن است یک چیزهایی دیگر تعبیر بشود ممکن است اینها نتوانند بفهمند که این مطالبی را که آقایان عنوان می‌کنند مفهومش چیست من این نگرانی را دارم و استدعا می‌کنم مرا ببخشید شاید من اشتباه می‌کنم نکند خدای نکرده آنها فکر کنند که ما برای جلوگیری از تریاک‌کشی آنها تردید داریم این تردید را هیچ کس ندارد در این مملکت (صحیح است) و این تردید را دراین مجلس هم هیچ کس ندارد (صحیح است) این نگرانی از آن نظر هست که مطالب تا از اینجا به آنجا برسد ممکن است تغییر ماهیت بدهد این استدعای بنده است خواهش می‌کنم با لطف و مرحمتی که به برنامه اصلاحات ارضی از روز اول داشتید و هنوز هم معتقد هستم معذرت می‌خواهم این مثل که می‌گویند از پاپ کاتولیک‌تر هستید محبت بکنید در تصویب این لایحه شما در قانون اصلاحات ارضی اختیارات زیادی به مأمورین اصلاحات ارضی دادید این همه یکی از اختیارات است قول می‌دهم در تنظیم آئین‌نامه این لایحه و صددرصد با توجه به امکانات وزارت بهداری به نحو احسن اقدام خواهد شد هیچ ابایی هم ندایم وقتی آئین نامه را تنظیم کردیم بیاوریم در ساحت مقدس مجلس شورای ملی در خارج از جلسه علنی پلی کپی کنیم و خواهش کنیم هر کس نظری برای بهبود فکر ما دارد بدهد نظرات همه آقایان و جمهور و عموم جز این نیست یعنی همه اینطور فکر می‌کنند بنابراین بنده خواهش می‌کنم اگر چنانچه مثل همیشه محبت به عرایض من وجود دارد اجازه بفرمائید این لایحه سیر طبیعی خودش را به جلو داشته باشد و به صورت قانون به دولت ابلاغ بشود و بعد در هر آن حاضر هستیم در مورد اجرایش از نظرات آقایان استفاده کنیم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر اسفندیاری بفرمائید.

دکتر اسفندیاری- قبلاً باید دو موضوع را به عرض همکاران محترم برسانم یکی اینکه با اصل لایحه و اصل فکر من موافقم ولی با نحوی که آورده شده و الان در دستور گذاشته شده مخالفم این یک مورد، مورد دیگر اطلاعات وسیعی که آقای وزیر اصلاحات ارضی در اختیار ما گذاشتند بنده نمی‌دانم گرچه قید عدد نشد ولی این طور فهمیده شد که اکثریت معتادین ما در طبقه کشاورزان قرار دارند (وزیر اصلاحات ارضی- چنین چیزی عرض نکردم) خیلی خوشوقت هستم که صورت مجلس که اینجا فرمایشات آقای وزیر اصلاحات ارضی را منعکس کرده وجود دارد ایشان فرمودند اکثریت قریب به اتفاق افرادی که ما در مملکت داریم در این طبقه قرار گرفته‌اند در این طبقه یعنی کشاورزها وقتی اکثریت را در کشاورزها بدانند و فقط طبقه کشاورز که به ایشان مربوط است اصرار داشته باشند که این لایحه شامل حالشان بشود استنباط این است که اکثریت معتادان دراین طبقه هستند (مهندس عترت- استنباط صددرصد غلط است) (مهندس صائبی- دربین کشاورزان معتادین کمتر هستند) الحمدلله که جناب آقای مهندس صائبی و جناب آقای مهندس عترت این قسمت را متذکر شدند که در بین کشاورزها معتادین به نسبت کمتر است اگر کمتر است که ما همین را می‌خواهیم بگوییم که ما لایحه‌ای باید بیاوریم که جامع و مانع باشد و شامل تمام مردم باشد.

دکتر خزائلی- وضعشان مختلف است و دهاتی‌ها با شهری‌ها تقاوت می‌کنند آنها باید لایحه جداگانه داشته باشند.

دکتر اسفندیاری- از نطق کامل و نشسته جنابعالی بنده تشکر می‌کنم آنچه که خواستم عرض کنم بعد از این لایحه بلافاصله لایحه دیگری مطرح است جناب آقای وزیر اصلاحات ارضی بنده خواستم متذکر بشوم که ما آمده‌ایم اولاً در این لایحه جرم را عطف به ماسبق کرده‌ایم و این در قوانین حقوقی از نظر اصول حقوقی درست نیست که با بگوییم کشاورزی که در سابق یک ملکی به او واگذار کردیم اگر در سابق تریاکی بود این ملک را از او بگیریم.

دکتر خزائلی- آنچه که ما می‌خواهیم بگوییم این است که عطف به ماسبق نکنید و نسبت به آینده باشد و این البته درست است.

دکتر اسفندیاری- اگر یک کلمه دو کلمه فرمایش بینابین باشد من قبول می‌کنم ولی اگر نطق بینابین بخواهید بفرمایید من نمی‌توانم عرایض خودم را ادامه بدهم آنچه که خواستم بنده عرض کنم این است که در لایحه بعدی در ماده ۹ آن آمده‌اند حبس و جریمه نقدی قرار داده‌اند برای معتادین و در این لایحه برای کشاورز یک فرم خاصی و نحوه خاصی را در نظر گرفته‌اند من عقیده‌ام اینست که از نظر اجرا از لحاظ اینکه کدام مقدم قرار بگیرد یعنی اگر یک معتاد بود آیا لایحه اصلاحات ارضی را باید درباره او عمل کنیم یا آن لایحه دیگر را، با این اشکال برمی‌خوریم من عقیده‌ام این است که این دولایحه باید برگردد به کمیسیون و اگر امکان این کار نباشد این ماده واحده باید به صورت یک تبصره‌ای باشد در لایحه دیگر که بلافاصله بعد از این لایحه مطرح خواهد شد این پیشنهاد من برای این نیست که شما این لایحه را دور بریزید برای اینست که از نظر اجرا یک مواد مشخص و معینی داشته باشید که در اجرا به اشکال بر نخورید و بنده پیشنهاد تلفیق این دو لایحه را با هم می‌کنم و این از نظر فرم درست نیست که به سه کمیسیون با هم برود و با هم عمل بشود و در عین حال دو لایحه جدا از هم باشد چون به اشکال برخواهید خورد بنده پیشنهاد کردم که این لایحه یک شوری مطرح بشود و تذکری دادم این است که وقتی لایحه دو شوری باشد که در جلسه علنی و هم بین‌الشورین اشخاص حق داشته باشند که هر نوع پیشنهادی نسبت به لایحه دارند بدهند و لایحه با پیشنهادات برگردد و به کمیسیون و اصلاح بشود اینجا متأسفانه اگر صورت جلسه دفعه قبل را ملاحظه بفرمایید خواهید دید که در آنجا فقط تذکر داده شده که به کمیسیون بهداری برگردد برای رسیدگی و نگفته از نظر مجلس دو شوری تلقی می‌شود و اگر کسی پیشنهادی دارد بدهد این صورت قبل مجلس هست ممکن است مراجعه کنید، و یک موضوعی که باید اینجا حضور آقایان عرض کنم این است که اگر نخواسته باشید دو شوری تلقی کنید و اصرار داشته باشید که در همین جلسه لایحه تصویب بشود من مطمئن هستم که ممکن است نظر خاصی درباره‌اش نباشد ولی طمئن هستم که مثل اکثر لوایحی که در اینجا گذشته خیلی با سرعت و تندی برای اینکه ما وظیفه مان را انجام دادیم و می‌رود به مجلس سنا در آنجا معطل می‌شود و معطلیش خیلی بیشتر از چیزی است که شما فکر می‌کنید اگر لایحه دو شوری باشد و اینجا بیشتر مورد اظهار نظر قرار بگیرد ممکن است در آنجا معطلی کمتری داشته باشد من عقیده‌ام این است که بهتر است باز هم اگر اکثریت موافقت می‌فرمایند برگردد به کمیسیون در آنجا با آن لایحه تلفیق بشود و با نظر آقایان نمایندگان برگردد به مجلس که روی این موضوع کمتر بحث بشود. موضوع دیگری که اینجا جناب آقای وزیر تذکر دادند این ات که حاضر هستند آئین‌نامه اجرایی این را به مجلس شورای ملی بیاورند البته در خارج از جلسه با آقایان مشورت بکنند بنابراین من پیشنهاد می‌کنم جناب آقای خواجه نوری البته پیشنهاد بسته به توجه اکثریت هست که اگر بپذیرند آئین‌نامه اجرائی این ماده واحده به تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین برسد اگر نظر خاصی نیست عوض اینکه آئین‌نامه جداگانه چاپ بشود و بیاید در اختیار آقایان گذاشته شود این به تصویب کمیسیون‌های مجلس برسد برای این دو موضوع اگر لایحه یک شوری تلقی بشود می‌توانیم پیشنهاداتی در چنین جلسه بدهیم و اگر دو شوری باشد پیشنهادات می‌رود به کمیسیون و الان این پیشنهاد را بنده می‌نویسم می‌دهم خدمت جناب آقای رئیس که آئین‌نامه اجرائی به تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلس برسد.

رئیس- چند نفر دیگر از همکاران در همین لایحه می‌خواهند صحبت بکنند بنده خیال می‌کنم صحبتهایی که اغلب می‌شود مربوط به کلیات اول این لایحه نیست مربوط به این است که لایحه یک شوری باشد یا دو شوری با خود لایحه بنده نمی‌بینم کسی مخالفتی داشته باشد بنابراین خیال می‌کنم که بهتر این باشد که طریقه عادی پارلمانی را عمل بکنیم (صحیح است) اجازه بفرمائید که نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی بگیریم راجع به دو شوری بودن اگر نظری وجود داشت آن مسئله دیگری است (صحیح است) حالا خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که با ورود در شور ماده واحده موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است و مسئله این است که لایحه برگردد به کمیسیون و دو شوری باشد یا اینکه در همین جلسه نسبت به این لایحه تصمیم بگیریم با وجودی که یک فوریت این لایحه تصویب شده است اگر خانمها و آقایان مایل باشند پیشنهادها اینجا خوانده شود و برود در کمیسیون مطالعه بشود و یا اینکه مایلند در همین جلسه پیشنهادات مطرح گردد....

خواجه نوری- بنده در اطراف این موضوع حرف دارم.

رئیس- بفرمائید.

خواجه نوری- در مورد فوریت و یک شوری یا دو شوری بودن این لایحه بنده می‌خواستم عرایضی عرض کنم و یک مقدار مطالبی هم عرض کنم که رفع نگرانی جناب آقای دکتر اسفندیاری بشود بنده عرض می‌کنم برای اینکه در جلسه قبل به شهادت صورت مذاکرات جلسه قبل آقای رئیس اعلام فرمودند که کلیه پیشنهادها برای رسیدگی به کمیسیون‌ها ارجاع می‌شود بنابراین پیشنهاداتی که آقایان و خانمها داده بودند آنها به کمیسیون‌ها ارجاع شد و مجال هم بود که تا این جلسه رسیدگی بشود اگر پیشنهادهای دیگری هم می‌دادند مورد رسیدگی قرار می‌گرفت و این عملا به صورت رسیدگی دو شوری الان تلقی می‌شود یعنی در عمل آنچه که ما کردیم این بوده است که پیشنهادات خانمها و آقایان در کمیسیون‌ها با حضور پیشنهاد دهندگان مورد رسیدگی قرار گرفته و به عقیده من ارجاع مجدد آن به کمیسیون الان به جز اتلاف وقت چیز دیگری نیست ولیکن یک تذکری آقایان دادند از لحاظ مغایرت این دو لایحه و چون لایحه دوم در شور دوم قرار گرفته و صحیح هم هست که ماده ۹ آن را ما اصلاح بکنیم بنده اینطور پیشنهاد می‌کنم که مقام ریاست اجازه بفرمایند لایحه دوم برای رسیدگی مجدد به کمیسیون فرستاده بشود که رفع تناقض بشود و الا این لایحه هیچ ایرادی ندارد تمام پیشنهادها هم قبلاً مطرح شده و در کمیسیون رسیدگی شده و خود بنده آن موقع که مقام ریاست پیشنهاد کردند به کمیسیون برای رسیدگی مجدد برود رأی دادم الان هم استدعا می‌کنم باتوجه به اینکه به پیشنهادات کاملاً رسیدگی شده لایحه جریان عادی خودش را طی بکند و بیش از این معطل نماند.

رئیس- آقای دکتر اسفندیاری بفرمایید.

دکتر اسفندیاری- من بسیار متأسفم که باید اینجا یک تذکری به جناب آقای خواجه نوری بدهم که ایشان را از هر لحاظ اولی می‌دانم (دکتر یزدان پناه- تذکر را باید آقای رئیس بدهند) این تذکر دوستانه است نه تذکر مجلس. آنچه خواستم متذکر بشوم این است که جناب آقای خواجه نوری اگر لایحه دو شوری باشد به نمایندگان مجلس موقت داده می‌شود که هم در جلسه علنی و هم بین الشورین پیشنهاداتی که دارند به کمیسیون بفرستند (فضائلی- و دوبار هم باید به کمیسیون‌ها برود) خیلی متشکرم که به موقع فرمودید که دو فعه به کمیسیونها برود ولی وقتی لایحه یک فوریتی باشد و برای مورد خاصی به کمیسیون برود کسی نمی‌تواند تمام پیشنهادات و نظراتش را بدهد اگر بین‌الشورین هم پیشنهاداتی داده بشود کمیسیونها نمی‌توانند رسیدگی بکنند برای اینکه به منظور خاصی لایحه به لایحه به کمیسیون فرستاده شده و از این جهت بنده از مقام ریاست استدعا می‌کنم باز این موضوع را به شور بگذارند و هر دو لایحه را بفرستند به کمیسیون و با تلفیق این دو تا لایحه که ماده ۹ در آن مطرح خواهد شد یعنی اصلاح مواد منع کشت خشخاش که در آن مغایرت دارد تلفیق بشود و با هم برگردد به مجلس و با یک پذیرش عمومی‌تری و بهتری در مجلس مطرح بشود و تصویب بشود و بعد به مجلس سنا برود این است که من خواهش می‌کنم که موافقت بفرمائید لایحه به کمیسیون برگردد.

رئیس- پس به نظر خانمها و آقایان می‌آید که بهتر است لایحه به صورت یک شوری تلقی بشود (صحیح است) بنابراین ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای دکتر مهذب بفرمایید.

دکتر مهذب- بنده خیال داشتم چند کلمه‌ای در کلیات لایحه مصدع بشوم ولی چون کلیات لایحه تمام شد فکر کردم در خود ماده واحده دو سه دقیقه‌ای مصدع بشوم که اگر واقعاً در خود این ماده هنوز شبهه‌ای برای بعضی از دوستان هست رفع بشود مسلما همه ما موافقیم که تریاک کشیدن یا اعتیاد به مواد مخدره یک درد بسیار اسفناک و بد است و باید به هر نحوی که شده افراد خودشان سعی بکنند کشیدن تریاک یا استعمال سایر مواد مخدره را خودشان از بین ببرند ولی چون خودشان نتوانستند این کار را انجام بدهند دولت آمده با وضع قوانین سعی کرده که استعمال مواد مخدره در این مملکت محدود بشود همانطوری که تذکر داده شد متأسفانه قوانینی که تاکنون گذشته با توجه به ضعف دستگاهها ظاهراً دولت نتوانسته که بر این درد بی درمان فائق شود و همانطور که تذکر داده شد در بسیاری از نقاط این مملکت مردم هنوز استعمال مواد مخدره را انجام می‌دهند ولی آنطور که بنده عرض کردم خیال می‌کنم شخصاً وظیفه هر فردی هست که خودش نسبت به اصلاح خودش کوشش بکند و باید وسایلی فراهم کرد که آن شخص خودش جلوگیر مواد مخدره بشود. جناب آقای دکتر اسفندیاری فرمودند که عطف به ماسبق می‌شود بنده هم اول همینطور فکر می‌کردم ولی اگر خوب به ماده فکر بکنیم من خیال می‌کنم که عطف به ماسبق نمی‌شود ما اینجا نگفتیم که اگر تریاک کشیدی زمینت را می‌گیریم می‌گوئیم که اگر تریاک بکشی ظرف مدت معینی این کار را خواهیم کرد بنابراین یک قانون آمده بر این وضع استثنائی و به هیچ عنوان عطف به ماسبق از این لحاظ نمی‌شود بحث شد که این قانون ممکن است مباینتی داشته باشد با سایر قوانین ولی من خیال می‌کنم که هیچ مباینت ندارد این یک نص صریح نسبت به گروه معینی است. استدعا می‌کنم جناب آقای دکتر ولیان توجه بفرمایند اینجا اگر یک نص صریح نسبت به گروه معینی است که این گروه معین در اثر تصویب ملت و توجه شخص اول مملکت دارای زمین و آب و زندگی بهتر شده‌اند به اینها یک تذکر داده می‌شود که شما نیروی فعاله مملکت هستید باید کار کنید و خوب بهره برداری کنید خوب استفاده ببرید بنابراین حالا که این امتیاز به شما داده شده اگر این عمل را انجام دادید تابع این قانون استثنائی هستید و این اصل بر شما جاری خواهد شد دولت در قانون مجازات عمومی‌نسبت به کارمندان می‌گوید اگر شما اختلاص کردید به دیوان کیفر می‌روید ولی اشخاص دیگر اگر دزدی بکنند آنها را به دیوان کیفر نمی‌برند پس آن استثنائی است بر اصل کلی (دکتر اسفندیاری- در اینجا دو مجازات قائل شدید) عرض کردم کارمند دولت را به دیوان کیفر می‌برند اما ببینیم اصولا چرا با بودن قوانین در مملکت مردم تریاک می‌کشند همانطور که عرض کردم آقای دکتر سعید حکمت هم صحبت فرمودند هنوز دولت نتوانسته وسائل کافی برای ترک مواد مخدره در اختیار مردم بگذارد و خود مردم هم استفاده کردند و بر فرض هم که این قانون اجرا بشود افراد را ببرند زندان، زندان که درد را دوا نمی‌کند زندانها متأسفانه جاهایی هستند که مردم وقتی می‌روند توی آن وقتی که برمی‌گردند اگر از روز اولشان بدتر نشده باشند بهتر نشده‌اند ما در این مملکت فلسفه اصلاح مجرمین را به صورت صحیح در نظر نگرفتیم و مسلماً وقتی که کسی مرتکب جرمی‌شد در تحت شرایطی می‌بریمش به زندان و می‌گوئیم تولیدکنندگان زندانی هستی البته باید عرض کنم ظرف چند سال گذشته اداره زندان هم اقدامات اصلاحی بسیار کرده و می‌کند ولی شما اگر دهقان را هم بیاورید در همین زندانها بیندازید این به هیچ وجه صحیح نیست یعنی شما فساد شهری را برگرداندید به روستاها ما به آنها می‌گوئیم که شما خودتان ناظر خودتان هستید خودتان زندانبان خودتان هستید اگر آمدید اینکار را کردید زمین را می‌گیریم و چون او می‌داند که زمین را می‌گیرند شروع می‌کند به جلوگیری از کشیدن تریاک و این بهترین روش درمانی است یعنی برای اولین بار در این مملکت وسیله‌ای سبب بشود و باعث بشود که یک گروهی تریاک کشیدن و استعمال مواد مخدره را کنار بگذارند و من این ایمان را دارم موقعی که آنها با این وضع روبرو شدند خودشان استعمال تریاک را کنار می‌گذارند و خیال می‌کنند که شوخی است می‌روند زندان دو روز دیگر در می‌آیند دیگر خیال نمی‌کنند که می‌روند مریضخانه و در آنجا فلان عمل را انجام می‌دهند می‌دانند که اگر تریاک کشیدند زمین را می‌گیرند پس تریاک نمی‌کشند پس این راه اصلاح کلی یک گروه است بنابراین همانطور که عرض کردم چون این واقعاً یک راه اصلاح یک گروه از مردم مملکت است باید به این وسیله خودشان را اصلاح کنند و جلوگیری از مواد مخدره بکنند و زندان هم درد را دوا نمی‌کند خیال می‌کنم این ماده به همین نحو که نوشته شده است خوب است و اما بنده خیال می‌کنم که حتی آئین‌نامه‌ای که به نظر کمیسیون بهداری نوشته می‌شود که برایش زندان بگذارند این صحیح نیست این بود که بنده به فوریش رأی دادم و اینجا با همین صراحت عرض می‌کنم با تمام اظهاراتی که نمایندگان محترم فرمودند چون واقعاً قبلاً خیال می‌کنم که خود آنها هستند که تریاک را ترک می‌کنند و در مورد پس گرفتن زمین آنها هم بحثی نداریم امیدوار هستیم یک گروه مملکت یک گروه افرادی که ممکن است استفاده از مواد مخدره بکنند با تصویب این لایحه دیگر این استفاده را نکنند و لااقل یک قدم برای جلوگیری در ترک تریاک و تریاک‌کش به جلو رفته باشیم متشکرم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر اسفندیار یگانگی بفرمائید.

دکتر اسفندیار یگانگی- بنده بسیار متأسفم که باید با این ماده مخالفت بکنم دلیل بند این است که این ماده با فرضیه‌ای که تهیه شده که وارد کردن، کاشتن و ساختن مواد مخدره آزاد است یعنی باید یک کسی باشد معتاد باشد ما یک قانونی داریم که وارد کردن تریاک جرم است ساختنش جرم است کشتش هم جرم است آنوقت می‌گوئیم که اگر کسی معتاد شد و بعد هم یک مدتی هم برایش قائل می‌شویم که ترکش بدهیم به این دلیل بنده با فرضیه این ماده مخالف هستم علت دیگر مخالفت بنده این است که اگر کسی معتاد شده ما همه مان ایرانی هستیم و میدانیم در شهرها ممکن است اشخاصی برای تفنن معتاد بشوند اشخاصی که واقعاً در سنین بالاتری هستند و مسافرتهایی خارج از شهر کرده‌اند می‌دانند در روستاها و دهات ایران اغلب اشخاصی که معتاد می‌شوند آنهایی هستند که یک نوع بیماری عصبی دارند (صحیح است) و فقط مسکن درد عصبی تریاک است و این داروهائی که می‌دهند ترکیبی از تریاک است بنابراین یک کسی اگر در سن ۸۰ سالگی باشد و انسان صاحب زمینی هم باشد که مشمول اصلاحات ارضی باشد به علت بیماری یکی دو مرتبه تریاک کشیده باشد و بعد معتاد شده باشد به نظر بنده هیچ دلیلی ندارد که ببینیم اقساطی که پرداخته ۵۰، ۳۰ هزار تومان تمام اقساطش را که پرداخته پس ندهیم شما اگر بخواهید برای ترک تریاک خلع ید کنید از ایشان و مالش را بگیرید اگر بخواهید اعتیادش را ترک بکند چرا مالش را می‌گیرید؟ این آدم ۵۰ هزار تومان قسط داده زن و بچه دارد زندگی دارد به نظر بنده هیچ مجوزی ندارد بنده موافق این نیستم که شما اقساطی را که او پرداخته است به او پس ندهید و مسترد نکنید این جنایت است به نظر بنده که اگر یک نفر معتاد باشد معتاد یک بیماری است بایستی نسبت به بیمار لطف داشته باشید (صحیح است) نه اینکه او را به عنوان مجرم در نظر بگیرید اول بهداری دهات و روستاها را درست کنید بعد اعدامشان کنید موضوع دیگر اینست که این کار مربوط به اصلاحات ارضی نیست وظیفه اصلاحات ارضی اعتیاد تریاک نیست کارهای مملکت را تمام کردید این یکی را مانده درست کنید؟ هنوز اصلاحات ارضی در ناقص‌ترین مراحلش است، هنوز شرکتهای تعاونی شما درست نشده، در مورد خود اصلاحات ارضی کلی گرفتاریهای فوق‌العاده دارید شما یک قانونی آورده‌اید برای اینکه مزاحم دهاتی‌ها و فقرا بشوید هنوز تکمیل نیست دلیلش اینست وقتی که همه کارهایتان را تمام کردید آن وقت به کار معتادین روستاها بپردازید. کار معتادین روستاها اساساً مربوط به وزارت اصلاحات ارضی نیست مربوط به وزارت بهداری است و به عنوان بیمار باید یک راه حلی برای آنها پیدا کرد (احسنت).

رئیس -نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ آقای دکتر خزائلی بفرمائید.

دکتر خزائلی- البته بنده مطالبی که می‌خواهم عرض کنم خالی از هرگونه تعصب است اولاً بحث اینکه آیا این مطلب جزو مسائل اصلاحات ارضی هست یا نه اگر در کلمه اصلاحات ما دقت بکنیم ما قانون به عنوان اصلاحات ارضی وضع کردیم نه تقسیم ملک بنابراین خود به خود این عمل و اصلاح تمام کسانی که می‌خواهند در قسمت کشاورزی ما کار بکنند جزء وظایف اصلاحات ارضی قرار دارد ثانیاً اگر آقایان توجه داشته باشند در دوره رضاشاه کبیر هنگامی که می‌خواستند با تراخم مبارزه کنند خیلی آسان تراخم را از بین بردند بجای اینکه وزارت بهداری عمل بکند به وزارت فرهنگ آن روز واگذار کردند و این عمل خیلی زود انجام شد به این ترتیب که یک عده از معلمان آمدند کلاس مخصوصی در مدت ۵- ۶ ماه دیدند و مجهز شدند و رفتند با تراخم مبارزه کردند و اثر مبارزه را هم دیدیم که تراخم به طور کلی ریشه کن شد همینطور هم در این مورد وقتی که می‌دانیم که به کشاورزان ما البته خوشبختانه هروئین و بعضی مسائل دیگر رخنه نکرده و تنها عده‌ای مبتلای به تریاک هستند و اینها را هم با یک تدابیر خیلی اساسی می‌توانند معالجه کنند و تجویز بهداشتی زیادی لازم ندارند بلکه این کار را آموزش و پرورش و اصلاحات ارضی هم با همکاری وزارت بهداری می‌توانند انجام بدهند و فایده دیگر این مجازات این است که جنبه پیشگیری دارد الآن که این مجازات به گوش چند نفر روستائی برسد مسلماً بین آنها اگر فرضاً ۲% هم در صدد این عمل باشند کاملاً به طور کلی منصرف می‌شوند اما جناب آقای دکتر یگانگی فرمودند این مجازات خیلی شدید است مجازات برای کسانی که همه مقدورات در اختیارشان گذاشته شده باشد و باز هم نخواسته باشند از راه خودشان برگردند و بازخواسته باشند به اعتیاد خودشان باقی باشند خیانت به ملت تلقی می‌شود و این مجازات به هیچ وجه سنگین نیست ایراد شد که کلمه مستأجر آمده است و این برخلاف است ولی این ایراد وارد نیست زیرا در این قانون که آورده‌اند باز نسبت به موقوفات عام ما کلمه مستأجر داریم ایراد شد به اینکه این نسبت به گذشته است و حال اینکه ما بایستی مشمول آینده هم بکنیم البته همه علما و ادبا می‌دانند ماضی نقلی برای اینکه مستأجر شده است خاصیتش این است که همیشه این اثرش باقی باقی است تا عبارت ماضی نقلی باقی است معلوم است که اثر عمل باقی است بنابراین شامل آینده هم می‌شود، بنابراین به نظر بنده هیچ اشکالی در این ماده واحده نیست و این ماده واحده از نظر پیشگیری کاملاً به صلاح است و وضع روستائیان با وضع شهری‌ها هم متفاوت است اگر می‌توانستیم وضع شهری‌ها را هم مثل روستائیان بکنیم که خیلی خوب بود متأسفانه نمی‌توانیم چون آنها باید جریمه بپردازند و جریمه جلوگیری از عمل نمی‌کند بلکه هر کس مکنتش بیشتر باشد و آمادگی دارد جریمه‌اش را می‌پردازد و اما فرمودند که برحسب قانون کشت و ساختنش ممنوع است ولی ما که منکر واقعیات نمی‌توانیم بشویم الآن قاچاق موجود است و عده‌ای مبتلا هستند باید از این ابتلا جلوگیری کرد بنده معتقدم که ما واقعاً وزیر اصلاحات ارضی را باید تشویق بکنیم که پیشقدم شده برای جلوگیری از این اعتیاد خطرناک و بلکه جلوگیری کردن از اعتیادهای بعدی که واقعاً اگر اعتیادهای بعدی رخنه کند و از آنها جلوگیری نشود اصلاً فایده واگذاری زمین به آنها به کلی از بین می‌رود و دیگر عرضی ندارم (احسنت).

رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ آقای دکتر مدرسی بفرمایید.

دکتر مدرسی- دو نکته اینجا صحبت شد یکی همکار عزیز بنده جناب آقای دکتر مهذب راجع به اینکه کارمند دولت به دیوان کیفر می‌رود این را باید عرض کنم که دیوان کیفر یک محکمه اختصاصی است و تمام کسانی که به آنجا جلب می‌شوند در برابر قانون یکسانند ولی طبق قانون اساسی تمام افراد ملت در برابر قانون حقوق مساوی دارند و قانون یکسان درباره آنها اجرا می‌شود (صحیح است) بنابراین ما نمی‌توانیم یک قانون در شهر به یک صورت و در ده به صورت دیگر اجرا کنیم (دکتر یزدان پناه- اینکه هنوز تصویب نشده) آنچه هست به این صورت است اکنون یک قانون دارید تصویب می‌کنید که ناقض آن است بنده فقط در روح القوانین مونتسکیو از ترجمه‌ای که هست در ایران دیدم که در روم قدیم در قرون وسطی بوده است که برای روستاها یک جور قانون می‌آورند و برای شهریها یک جور، مردم سیویل حقوق اضافی اشتند بر مردم ده نشین و الآن به نظر بنده این دور از شأن یک مجلس مترقی است که برای دهاتی یک جور قانون بیاورد و برای شهری یک جور دیگر، مطلب دیگری که اینجا ادا شد که بنده آن را تصحیح می‌کنم ما در رژیم مشروطه سلطنتی آزادانه مشورت و صحبت می‌کنیم و آن لغتی که استعمال شد بنده تصحیح می‌کنم.

رئیس- آقای مجید محسنی بفرمائید.

محسنی مهر- در مورد این لایحه می‌خواهم عرض کنم آنهائی که با روستائیان با مردم ده نشین بیشتر سر و کار دارند با روحیه آنها آشنایی کامل دارند خوب می‌دانند که زارع عقیده اش این است که زمین خودش را ناموس خودش می‌داند (عده‌ای از نمایندگان- ما هم همین را می‌گوییم!) حالا عرض می‌کنم تفاوت عرض بنده با شما این است که زارعین ملک خودشان را زمین خودشان را ناموس خود می‌دانند و به هیچ وجه حاضر نیستند که از ناموس خودشان یعنی از زمین خودشان بگذرند وقتی به این مطلب قائل شدیم که زارع زمین خودش را ناموس خود می‌داند و به هیچ قیمتی به خاطر یک نخود تریاک از آن نمی‌گذرد آنوقت می‌رسیم به عرایض بنده (یکی از نمایندگان- این مطلب را آقای دکتر مهذب هم فرمودند) بنده گناهی ندارم که اگر من هم بفرمایم! (خنده نمایندگان) چیزی که تکراری نیست اینجا است که عرض می‌کنم یک وقت می‌خواهیم ببینیم که به چه شکلی و به چه صورتی مریض تراخمی‌یا مریضی که معتاد هست به چه نحو اینها را معالجه کنیم البته این مربوط است به وزارت بهداری (صحیح است) و من اینجا می‌خواهم عرض کنم که که این لایحه اصلا به وزارت بهداری مربوط نیست (خنده نمایندگان) خیلی ممنونم جناب آقای دکتر مهذب که شما محکم فرمودید صحیح است چون رفقای ما چیزهایی را که خیلی هم مهم نیست محکم می‌فرمایند صحیح است چه اشکالی دارد؟ عرض کنم به حضورتان حالا می‌رسیم به یک مطلب مهم که بنده اصلا موافق نیستم که در این لایحه کلمه وزارت بهداری را بگذاریم برای اینکه باید حذف شود این لایحه برای تهدید معتادین است و عیناً یک ماده‌ای است از مواد اصلاحات ارضی مملکت، من نمی‌دانم چطور مرحله اول اصلاحات ارضی مملکت ما که اجرا شد وقتی که انقلاب گفت هرکس بیش از یک ده ششدانگ نباید داشته باشد تمام املاکش را مطابق چند برابر مالیاتی که می‌داده از او گرفتند و به زارعین دادند چرا صدای هیچکس درنیامد من نمی‌دانم در مرحله دوم اصلاحات ارضی در این مرحله اخیر وقتی که انقلاب می‌گوید که ۱۲برابر اجاره این ملک که شخص صاحبش هست به او بدهند و ملک را بگیرند به زارع بدهند هیچ مشکلی نبود ولی این برای زارع مشکل است؟ (دکتر اسفندیاری- این قیاس مع‌الفارق است) اجازه بفرمائید (یک نفر از نمایندگان- همه کارها برای زارع بود) حالا عرض می‌کنم برای زارع چه فکری شده شما مطمئن باشید بهترین داروی ترک اعتیاد یک زارع با ایمان ایرانی همین است که به او بگویند که اگر در یک مدت معین تریاکش را ترک نکند زمینش را می‌گیرند شما خیال می‌کنید که زارعین مملکت ما مثل گردن کلفت‌های شهری هستند که ۵ سیر، ۳مثقال، ۲مثقال تریاک می‌کشند؟ آن منظره‌هائی که بعضی وقتها در شهرها دور هم می‌نشینند و نقل مجلسشان هم باقلوا و حلوا است از یاد ببرید ترک یک نخود تریاک برای یک زارع ایرانی که با مصیبت به دستش می‌رسد آسان است برای ترک این یک نخود من نمی‌گویم که به چه صورتی ترکش بدهید ولی بهترین راه ترک اعتیادش این است که بگویند تا ۶ماه دیگر اگر این یک نخود را ترک کردی که کردی اگر ترک نکردی زمین را از تو می‌گیریم (یک نفر از نمایندگان- بالاخره ترک وسیله می‌خواهد متخصص می‌خواهد) آئین‌نامه‌ای دارد تنظیم می‌شود در آن آئین‌نامه مدت ترک اعتیاد را یک سال بگذارید این خود در آئین‌نامه رعایت می‌شود. در هر صورت من خواستم خدمتتان عرض کنم که راه ترک یک نخود تریاک زارع همین است که به او بگویند که اگر تا ۶ ماه دیگر ترک نکردی زمینت را می‌گیریم و الا اگر این تهدید هم نباشد به این سادگی که کشاورزان معتاد ترک اعتیاد نخواهند کرد به عقیده من اسم این لایحه را باید گذاشت لایحه تهدید برای معتادین، والا مسأله ترک اعتیاد به وسیله وزارت بهداری یک مسأله دیگری است که سالها می‌بایست این کار را کرده باشند (احسنت).

رئیس- نظر دیگری در ماده واحده نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

با توجه به مذاکرات مفصل نمایندان محترم پیشنهاد می‌کنم فوریت لایحه لغو و لایحه دو شوری تلقی گردد.

دکتر اسفندیاری.

رئیس- مثل اینکه این پیشنهاد موافقی ندارد.

دکتر اسفندیاری- مانعی ندارد پیشنهادی است که بنده نمودم بسته است به نظر آقایان.

رئیس- به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم قسمت آخر ماده واحده به این صورت اصلاح گردد.

وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی آئین نامه اجرائی این ماه واحده را تهیه و پس از تصویب کمیسیون‌های اصلاحات ارضی و بهداری مجلسین اجرا خواهد نمود.

دکتر الموتی.

رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید (عده‌ای از نمایندگان- موافقیم) رأی می‌گیریم به این پیشنهاد خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در لایحه استرداد اراضی واگذاری از زارعین معتاد به مواد مخدره به شرح زیر اصلاح به عمل آید:

۱- در سطر پنجم بجای این ماده واحده نوشته شود: (این قانون)
۲- کلمه (و یا مورد اجاره) از سطر ششم حذف گردد.
۳- به آخر ماده واحده عبارت زیر اضافه شود:
(و در مورد آن دسته از زارعین که نسق زراعتی خود را بر اساس قوانین و مقررات اصلاحات اجاره نموده‌اند زمین مورد اجاره آنها به وسیله اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل از ید آنها خارج و موجرین مربوط موظفند پس از اعلام اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی ملک مربوط را به سایر طبقات مندرج در ماده ۱۶ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مصوب ۱۹ /۱۰ /۴۰ با شرایط مندرج در سند اجاره زارع معتاد برای بقیه مدت به اجاره واگذار نمایند.

یزدان پناه.

رئیس- آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.

دکتر یزدان پناه- پیشنهادی که اینجانب تقدیم کردم که مورد رسیدگی واقع بشود شامل سه قسمت است قسمت اول در سطر پنجم نوشته شده است با استفاده از تسهیلات و امکاناتی که دولت در آئین نامه اجرائی این ماده واحده الی آخر به نظر من از نظر قانون نویسی و سیاق عبارت صحیح نیست که گفته شود این ماده واحده پیشنهاد کردم نوشته شود این قانون (صحیح است) اصلاح دوم مربوط است به سطر ششم که نوشته شده است: زمین واگذاری و یا مورد اجاره آنان را. اولاً در زمین مورد اجاره طرف زارع موجر است نه اصلاحات ارضی و ثانیاً بهتر اینست که در قانون نویسی احکام مربوط به موارد مختلف را به شکل صریح تنظیم کنیم به این علت پیشنهاد کردم مورد اجاره حذف شود و در مورد اراضی که به اجاره واگذار شده است حکم لازم داده شود و برای تأمین این نظر تقاضا کردم که به آخر ماده واحده شرح زیر اضافه شود: در مورد آن زارعینی که نسق زراعتی خود را بر اساس قوانین و مقررات اصلاحات اجاره نموده‌اند زمین مورد اجاره آنها به وسیله اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل از ید آنها خارج و موجرین مربوط موظفند پس از اعلام اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی ملک مربوط را به سایر طبقات مندرج در ماده ۱۶ قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی با شرایط مندرج در سند اجاره زارع معتاد برای بقیه مدت به اجاره واگذار نمایند. در حقیقت این یک حکمی است برای اراضی مورد اجاره آن مقدار اراضی که فروخته شده خود اصلاحات ارضی اقدام می‌کند (یکی از نمایندگان- این بسیار خوب است).

رئیس- آقای سعید وزیری موافقید؟

سعید وزیری- بنده قانع شدم.

رئیس- آقای فرهادپور با این پیشنهاد مخالفید بفرمائید.

فرهادپور- بنده خیلی متأسفم که پاره‌ای از تعصبات مانع از این است که به حقایق توجه کنیم امروز بزرگترین لایحه در مسأله اصلاحات ارضی مورد بحث تمام محافل اجتماعی و سیاسی چه شهری چه روستائی در این مملکت قرار گرفته همه مردم در مورد لایحه فروش یا تقسیم املاک موجرین به زارعین بحث می‌کنند بعد شب در روزنامه‌ها لایحه‌ای را ما تصویب می‌کنیم که هنوز از مستأجر و ملک مورد اجاره و رابطه مالک و مستأجر درش بحث داریم الآن این لایحه صادق می‌شود به تمام مستأجرین در آن نوشته نشده است مستأجرین سابق به همه مستأجرین صادق است بنده به دو اصل در اینجا اشاره کردم که دوتان عزیز توجه به آن نفرمودند و عرض می‌کنم که رعایت این اصل نشده است بنده فکر می‌کنم که در این لایحه اگر کلمه مستأجر به آن شرطی که فرمودید مستأجرین موقوفات عام باشد نه به صورت لایحه، ما امروز باید قبول داشته باشیم رابطه مالک و مستأجری باید به هم بخورد و به اعتقاد من ما نبایستی یک لایحه‌ای بگذرانیم که امروز باز موجر و مستأجر و مالک و مستأجر در آن گنجانیده شده باشد نظر شما اگر اضافه بفرمائید که مستأجرین موقوفات عام شاید صحیح باشد ولی انعکاس آن امروز برای پیشرفت آن فکر و آن لایحه بزرگ و آن فکر اساسی به نظر بنده در افکار عمومی‌ایجاد سوء تفاهماتی می‌کند باز مختارید در هر مسأله‌ای تعصب به خرج بدهید یا فوریت بگذارید و مطالبی را که پخته نشده و دقت نشده از تصویب بگذرانید.

رئیس- آقای دکتر یزدان پناه بفرمائید.

دکتر یزدان پناه- بنده تصور می‌کنم در قانون نویسی همیشه بایستی شرایط احتیاط را کرد به این معنی که احکام کلی که قانون پیش بینی می‌کند همیشه بایستی مواردی که مورد عمل هست پیش بینی بکند در اینجا اگر بنده پیشنهاد کردم در مورد مستأجرین حکم داده بشود از این نظر است که لایحه‌ای که دولت تقدیم کرده است هنوز تصویب نشده این لایحه باید سیر خودش را بکند ممکن است تغییراتی پیدا کند و تصویب شود و بعداً این لایحه به مرحله اجرا گذاشته شود. ما قانون را در شرایط موجود داریم وضع می‌کنیم نه در شرایطی که در آینده ممکن است به وجود بیاید نظر آقای فرهادپور این است که چون لایحه‌ای که اخیراً تقدیم شده است و بعداً به تصویب خواهد رسید شق اجاره را منتفی تلقی کرده در این ماده واحده اصلاً ذکری از این موضوع نشود تصدیق می‌فرمائید که لایحه تقدیمی‌دولت هنوز تصویب نشده و به علاوه معلوم نیست از چه تاریخ مقدمات اجرای آن فراهم بشود من نمی‌دانم این چه منطق در قانون‌گذاری است که ما قانونی را ناقص وضع بکنیم ما الآن با توجه به شرایط موجود داریم قانون می‌گذاریم الآن موجر و مستأجر وجود دارد ممکن است لایحه تقدیمی‌دولت شروع اجرایش یک سال دو سال طول بکشد بنابراین شرط قانون نویسی صحیح این است که قانون با توجه به شرایط و اوضاع و احوال موجود احکام لازم را برای کلیه افرادی که به نحوی از انحاء از قانون منتفع می‌شوند وضع بنماید این بود فلسفه تقدیم پیشنهاد بنده و نه تنها تعصبی وجود ندارد بلکه منطق ایجاب می‌کند که قانون حتی‌الامکان صحیح و جامع وضع شود (صحیح است- موافقیم).

رئیس- نسبت به پیشنهاد آقای دکتر یزدان‌پناه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده واحده علاوه گردد:

از تاریخ اجرای این قانون تقسیم یا فروش زمین به کشاورزان معتاد و همچنین سهیم کردن کشاورزان معتاد در شرکتهای سهامی‌زراعی و تعاونی روستائی ممنوع است.

دکتر دادفر.

رئیس- آقای دکتر دادفر بفرمائید.

دکتر دادفر- در اطراف این لایحه مباحث فراوانی در مجلس شورای ملی از طرف نمایندگان محترم عنوان شد ولی پیشنهادی که بنده تقدیم کردم حاکی از شاملیت و عمومیت این قانون است. نسبت به گذشته بحث شده اما اکنون که می‌خواهیم باید کشاورزی را که در حال حاضر معتاد است به این شخص تعیین تکلیف بشود اما این توضیح را خدمت نمایندگان محترم عرض کنم که حتی در کمیسیون دادگستری در موقع تنظیم قانون تشدید مجازات همانطور که اشاره فرمودید ماده ۹ در کمیسیون دادگستری مطرح شد بنده عرض کردم قانون تشدید مجازات مواد مخدره و قوانینی نظیر این که در مملکت ما برای مبارزه با قاچاق عنوان شده به نتیجه نمی‌رسد مگر اینکه واحد مصرف کننده قرار بگیرد و در تمام دنیا اینطور بوده است الان مجازات تریاک در ترکیه اعدام است، چین ۵ میلیون نفر را در وهله اول گذاشت جلوی مسلسل و الآن به کره ماه می‌رود و جلوی آمریکا و شوروی با هم می‌ایستد. درباره این مسأله اگر بخواهیم انقلابی فکر کنیم باید طرق انقلابی برای رفع این اعتیاد و ریشه کن شدن آن از مملکت در نظر گرفته شود از اینکه بگوئیم اگر زمین را بگیرند قسطش چطور می‌شود چطور نمی‌شود وضع کشور همینطور می‌ماند و این اعتیاد ریشه‌کن نخواهد شد و لذا معتقدم این قانون که الآن تصویب می‌شود و اجرایش به عهده مأمورین اصلاحات ارضی است که یکی از مهمترین کارهای اصلاحات ارضی توجه به مبانی اجتماعی روستا است تنها زمین و تراکتور و بذر نیست الان در مملکت ما بنا به فرمان شاهنشاه خانه‌های فرهنگ روستایی ایجاد شده تنها روستا این نیست که زمین بدهند تراکتور بدهند بگویند کشت کن اینها باید تربیت شوند اولادش درس بخواند خودش در محیط سالم زندگی کند برای اینکار فکرهایی لازم است این لایحه یکی از آن فکرها است البته من نمی‌دانم چطور شده که در این لایحه این توجه را نکرده‌اند نسبت به آنهائی که در حال حاضر مشمول این قوانین می‌شوند و معتاد هستند چه می‌شود نسبت به گذشته همانطور که عرض کردم نوشته‌اند کسانی که معتاد شده‌اند اگر ترک نکنند در مدت مقرر زمینشان پس گرفته خواهد شد لایحه اصلاحات ارضی موجر و مستأجر که می‌آید و فرمودند در حدود ده میلیون نفر گویا مشمول این قانون جدید خواهند بود که الان مطرح است در سطح مملکت ما یک میلیون زارع با خانوادهایشان از آن قانون استفاده می‌کنند اینها تکلیفشان چیست، پیشنهاد بنده در این مورد است و غرض از این پیشنهاد نکات کلی بود که این لایحه به نظر من لایحه‌ای است که جلوی اعتیاد را در سطح بسیار وسیعی از مملکت خواهد گرفت ماده ۹ قانون هم معارض با این نیست بنده محض استحضار آقای دکتر اسفندیاری و آقای فرهادپور عرض می‌کنم که ماده ۹ قانون تشدید مجازاتی که الآن هست به اصطلاح حقوقدانان یک چیزی است غیر قابل اجرا و عمل و آن ماده ۹ شعر است (فرهادپور- اگر شعر است چرا به شعر رأی می‌دهید؟) چون تا به حال در قانون مجازات عمومی هیچ وقت موارد استعمال ثابت نشده اگر می‌گفت اعتیاد و لذا در گروه کشاورزان برای اعتیاد جرم قایل شده و جلوش را گرفته مجازاتش می‌کنند در ماده ۹ گفته استعمال مواد مخدره همانطور که جنابعالی استحضار دارید باید استعمال کننده را در حال استعمال بگیرند و این را می‌دانید که این شامل آن شیره کش خانه‌های قدیمی که می‌رفتند در حال کشیدن آنها را می‌گرفتند می‌شد و لذا این دو ماده با یکدیگر تغایر ندارد اگر نظر جنابعالی باشد که آنجا هم دقتی بشود آن استعمال باید اعتیاد بشود تا قانون اجراء بشود و چون تصور می‌کنم که علت این پیشنهادی که بنده تقدیم کردم برای این مطلب بد که فکری که برای زارعین قبلی خواهد بود چیست و لایحه دو شوری نیست و به احتمال اینکه این پیشنهاد ایجاد اشکال نکند بنده بعد از عرض این توضیحات پیشنهادم را پس می‌گیرم.

رئیس- پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

چون در ماده واحده یک فوریتی دولت راجع به استرداد اراضی از زارعین معتاد اصل مهم تشخیص اعتیاد و درمان کشاورزان معتاد در مدت معین ذکر شده است لذا پیشنهاد می‌نماید وزارت بهداری که صلاحیت تشخیص و درمان را دارد با وزارت اصلاحات ارضی توأماً مسئول اجرای این لایحه گردند و این موضوع به لایحه افزوده شود و دو سطر آخر لایحه به ترتیب زیر اصلاح گردد:

«وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستائی و وزارت بهداری مسئول اجرای این ماده واحده خواهند بود و آئین نامه اجرایی آن را تهیه و پس از تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین به مورد اجرا گذاشته خواهد شد»

محمد اسدی- دکتر اسفندیاری- پروفسور مخبر فرهمند- فضائلی- مدرسی- جاماسبی- صادق سمیعی- کریم بخش سعیدی- داود امینی- دکتر اسدی- دکتر رفعت- ظفر- بختیار بختیاریها- مهندس ناصر بهبودی- امام مردوخ- ابوذر- دکتر سعید حکمت- و چند امضای دیگر.

رئیس- آقای فخر طباطبائی بفرمائید.

فخر طباطبائی- چون پیشنهاد آقای دکتر الموتی اشکال آقایان را رفع نکرده البته پیشنهاد آقای دکتر الموتی خیلی پیشنهاد صحیحی بود و خوب شد تصویب شد ولی کمیسیون دادگستری را از قلم انداخته کمیسیون دادگستری را اضافه کنید یعنی علاوه بر آن دو کمیسیون، کمیسیون دادگستری هم باشد.

رئیس- پس پیشنهاد آقایان این است که علاوه بر آن دو کمیسیون، کمیسیون دادگستری هم اضافه بشود، در پیشنهاد نوشته‌اند کمیسیونهای مربوط، کمیسیون‌هایی که قبلاً لایحه به آنها ارجاع شده است کمیسیون اصلاحات ارضی و کمیسیون بهداری و کمیسیون دادگستری بودند طبق پیشنهاد آقای دکتر الموتی دو کمیسیون را نوشته بودند یکی کمیسیون بهداری یکی کمیسیون اصلاحات ارضی که رأی گرفته شد و تصویب شد حالا نظر آقایان این است که آئین نامه به کمیسیون دادگستری هم برود در واقع علاوه بر آن دو کمیسیون قبلی به کمیسیون دادگستری هم برود آقای سعید وزیری جنابعالی مخالفید؟ بفرمائید.

سعید وزیری- راجع به این ماده و این مطلب طوری صحبت می‌شود که خیال می‌شود که تمام دهاتیها و روستانشینان ما تریاکی هستند به این کمیسیون برود به آن کمیسیون برود ما کمیسیون بهداری را قبولش می‌کنیم از برای اینکه تشخیص بدهد که تریاکی هست یا نیست و صحبت از کار فنی و علمی‌نیست و احتیاج به آزمایشگاه و لابراتوار نیست این همه صحبت کردن که در موقع زمین دادن راهش بدهید یا راهش ندهید و او را در موقع شرکت تعاونی درست کردن راهش ندهیم بعد به کمیسیون دادگستری برود یا نرود این مسئله اینطوری نیست تا حدودی که استنباط شخص بنده است این است که اخیراً به مناسبت اینکه بنده اولین دفعه هم اینجا مطرح کردم موقعی که لایحه مبارزه با تقلب در مواد غذائی و داروئی و تشدید مجازات قاچاق مواد مخدر مطرح بود بنده به طور سربسته به نماینده دولت تجه دادم که آقا این چیزها کافی نیست مادام که مسئله قاچاق تریاک را که از کشورهای به اینجا می‌آید حل نکنید کار درست نمی‌شود بعد هم آمدند از بنده تشکر کردند بعد هم این زلزله‌ای که آمد و منطقه مورد بازدید مقامات مختلف مملکت قرار گرفت و این مسئله واقع شد به طور جدی که اگر تریاک از خارج به مملکت بیاید و مصرف بشود به چه مناسبت مملکت خود ما منفعتش از بین برود و در خود مناطق ما چرا این کار را نکنند و تحت کنترل قرار بگیرد این گفتگو و شایعه و شائبه را پیش آورد که شاید در مملکت می‌خواهد کشت خشخاش شروع بشود و این گفتگو باعث شد و آمدند یک چنین ماده‌ای را آوردند برای اینکه جلوی این شایعه را جلوی این توهم بیهوده را بگیرند دولت آمد این ماده را آورد که اگر روستائی بخواهد تریاکی باشد زمینش را از دستش می‌گیرند در حالیکه دهقانان ما تریاکی نیستند ما سالها در این مملکت زحمت کشیده‌ایم و قانون منع کشت خشخاش و مبارزه با مصرف تریاک کرده‌ایم و این موضوع در سطحی نیست که درباره‌اش این همه گفتگو بشود که در دنیا منعکس بشود که در دهات ما آنقدر تریاکی زیاد است که این تدبیر را ما اتخاذ می‌کنیم و طوری است که این تصمیمات اتخاذ می‌شود بنده تصور می‌کنم که خانمها و آقایان محترم موافقت بفرمایند که با پیشنهادی که دکتر الموتی داد که از هر جهت وضع این مسئله تأمین شد و هرگونه توهمی‌برطرف می‌شود و بیشتر روی این موضوع جدل و بحث زیاد نکنید که اینطور تفهیم شود که تعداد زیادی از روستائیان ما تریاکی هستند در حالیکه من پشت این تریبون اعلام می‌کنم که تعداد دهقانان معتاد به تریاک آنقدر ناچیز و کم است که قابل گفتگو نیست (صحیح است).

رئیس- آقای فخر طباطبائی فرمایشی دارید بفرمائید.

فخر طباطبائی- عرض کنم بنده تأیید می‌کنم این قسمت اخیر فرمایشات آقای سعید وزیری را که اگر وزارت اصلاحات ارضی آماری داشت از اینکه این اشخاصی که مستفیض شدند از اصلاحات ارضی و دارای آب و ملک شدند تعداد معتادینشان چقدر است هیچوقت این لایحه را نمی‌آورد ولی چیزی هکه هست یک لایحه عجالتاً به طور قانونی می‌گذرد خود وزارت اصلاحات ارضی که آماری ارائه نداده و اگر آماری داشته باشند بنده اطلاعی ندارم ولی آماری ارائه نداده که تعدادشان چقدر است این لایحه لایحه مجازاتی است می‌گویند کسی که معتاد بوده و صاحب آب و زمین شده این را پس بگیرند مجازات خیلی شدیدی هم هست همانطور که توضیح دادند اعدامش دیگر نکنند بنابراین این از اعدام بدتر است، وقتی که آقایان نمایندگان محترم موافقت فرمودند که آئین‌نامه‌اش در کمیسیونهای اصلاحات ارضی و بهداری به تصویب برسد کمیسیون اصلی کمیسیون دادگستری است که می‌خواهد نسبت به یک جرمی‌تصمیم بگیرد و طرز اجراء را که چطوری تشخیص بشود که این شخص معتاد است، من اصراری هم ندارم که یک حرفی را که می‌زنم مورد تصویب قرار بگیرد یک چنین لایحه‌ای است که با حقوق مردم سر و کار دارد ما عقیده‌مان را ابراز کردیم و تشکر می‌کنم از مقام ریاست که توجه فرمودند و همان فکر اگر تعقیب کرده بودند خیلی راهش صحیح‌تر بود از اینکه این آئین‌نامه به تصویب کمیسیون‌ها برسد و اگر لایحه دو شوری بود خیلی بهتر بود و تصویب نفرمودید که دو شوری باشد این را برای توجه مجلس می‌گویم که یک لایحه‌ای که آمده تا اندازه‌ای که در حد فکر ما است فکر کردیم و نظرمان را گفتیم رد و قبولش هم بسته به نظر آقایان است.

رئیس- بنابراین رأی می‌گیریم که این آئین نامه به کمیسیون دادگستری هم احاله بشود خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

محترما پیشنهاد می‌نمایم در سطر دوم از صفحه دوم ماده واحده پس از کلمات مندرج در آئین‌نامه جمله‌ای: با استفاده از تسهیلات و امکاناتی که دولت در آئین نامه اجرائی این ماده واحده مقرر و در دسترس آنن خواهد گذاشت اضافه شود.

با احترام- دکتر طالع.

رئیس- آقای دکتر طالع تشریف بیاورید.

دکتر طالع- عرض کنم در قسمت اول البته در مورد کسانی که صاحب زمین شده‌اند در مدت معین و استفاده از تسهیلات ولی اینجا نوشته: همچنین کلیه سهامداران و اعضاء شرکتهای سهامی‌زراعی و شرکتهای تعاون روستائی که معتاد باشند و در مهلت مندرج در آئین‌نامه بدون توجه به این تسهیلات یعنی دو دسته که عضو شرکتهای تعاونی هستند (خواجه نوری- در بند دوم راجع به سهامداران) بنده که عرض کردم دو دسته شده‌اند برای یک دسته تسهیلات قائل شده‌اند ولی یک دسته را فقط مبهم گذاشته‌اند و تسهیلات قائل نشده‌اند.

رئیس- نسبت به پیشنهاد آقای دکتر طالع مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌نماید در سطر ششم ماده واحده بجای «بدون مسترد داشتن اقساط پرداختی» نوشته شود «پس از استرداد وجوهی که تا آن تاریخ بابت زمین پرداخته است».

با تقدیم احترام- دکتر اسفندیار یگانگی.

رئیس- آقای دکتر اسفندیار یگانگی بفرمائید.

دکتر اسفندیار یگانگی- بنده به سه دلیل این پیشنهاد را تقدیم کردم که اقساطی را که قبلا پرداخته‌اند به آقایان کشاورزان مسترد شود، دلیل اول این است و خود جناب آقای وزیر بهتر می‌داند کشاورزی که متنعم به قانون اصلاحات ارضی است کسی است که جز آب و زمینش چیز دیگری ندارد و چون آن را به اعتبار جرمی‌که کرده است می‌خواهند به اعتبار آن از هستی ساقطش کنند این کشاورز فرضاً معتاد اگر این را از هستی ساقط کنند باید بمیرد ولی امیدی برای این هست که اگر مالی یا پولی داشته باشد بیاید و معالجه بشود به نظر بنده عادلانه نیست که ما برای اینکه یک فردی بیمار است این را از هستی ساقط کنیم و وسیله و مقدوراتی برایش نگذاریم که امیدوار باشد و بیاید در شهرها و به نظر من امید معالجه‌ای در شهرها هست که در روستاها مسلماً نیست پس اگر این یک پولی داشته باشد می‌تواند اگر راه حلی باشد رفع اعتیاد بکند می‌تواند عنصر مفیدی باشد، و علت دوم این است که باز عدالت در اینجا ملحوظ نمی‌شود برای اینکه فرض بفرمائید به قول آقای سعید وزیری یک کسی یک نخود تریاک می‌کشد و یکی ده مثقال تریاک می‌کشد آنکه یک نخود تریاک می‌کشد فرض بفرمائید ۵۰ هزار تومان قسط زمین را داده است شما بهش پس نمی‌دهید و یکی هم که ده مثقال تریاک می‌کشد فقط ۱۰۰۰ تومان قسط داده این عادلانه نیست به نظر بنده اگر فلسفه دوست عزیزم آقای محسنی را هم در نظر بگیرید برای تریاکی شدن هم صلاح نیست که ناموس یک کشاورز را از او بگیریم به اعتبار اینکه یک نخود تریاک بکشد و تصور نمی‌کنم آقایوزلر اصلاحات ارضی موافق با عمل هتک ناموس باشند.

رئیس- نسبت به این پیشنهاد رأی می‌گیریم. خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد بعدی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی

پیشنهاد می‌کنم در ذیل صفحه اول قبل از عبارت قرار دهد عبارت زیر افزوده شود.

«با حق تقدم منسوبان آنان بر حسب نزدیکی درجه قرابت»

محمد فضائلی.

رئیس- آقای فضائلی بفرمائید.

فضائلی- فرض ما این است که معتادین مجرم هستند اما تصور می‌کنم که خانواده آنها مجرم نیستند (عباس میرزایی- مگر آن کس را که به دار می‌زنند خانواده‌اش مجرم است؟ برای تربیت اجتماع است) ارث این مرد مجرم به خانواده‌اش می‌رسد اما در این ترتیبی که ما دادیم حتی برای منسوبین او حق تقدم قائل نشدیم اینجا بنده پیشنهاد کردم حق تقدم برای زارعین داوطلب از آن خانواده مثلاً فرزند یا برادر بر حسب درجه قرابت از این حق تقدم را قائل بشوید، معهذا بین افرادی که دارای قرابت مساوی هستند ممکن است تعدد پیدا شود به نظر بنده باید اینگونه اشکالات را در آئین‌نامه حل کرد که اختیار با وزارت اصلاحات ارضی باشد که ببیند بین کدام یک از آنها امکان آنکه زراعت را بهتر انجام دهند باشد بنابراین یک کلیت اینجا می‌گذاریم که حق استخراج و امکان اینکه زراعت را انجام می‌دهند باشد پس در حقیقت یک حکم کلی می‌گذاریم که حق تقدم داشته باشند نسبت به سایر زارعین و در آئین نامه تشخیص داده بشود مقدمتر کی است فکر می‌کنم که این با اصل لایحه مغایرتی نداشته باشد.

رئیس- آقای فضائلی تصور می‌فرمائید در خود آئین‌نامه نمی‌توانند این مطلب را پیش بینی کنند؟

فضائلی- اگر قول بدهند قبول دارم و پیشنهادم را پس می‌گیرم.

دکتر ولیان- در آئین‌نامه ملحوظ خواهد شد.

رئیس- چون پیشنهاد دیگری نیست کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه با اصلاحاتی که عمل آمده رأی می‌گیریم خواهش می‌کنم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به پرداخت حق‌السهم دولت ایران در برنامه غذایی جهانی و ابلاغ به دولت

۵- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به پرداخت حق‌السهم دولت ایران در برنامه غذایی جهانی و ابلاغ به دولت

رئیس- لایحه راجع به اجازه پرداخت حق‌السهم دولت ایران در برنامه غذایی جهانی برای اخذ رأی نهائی قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ (بودجه) د خصوص لایحه شماره ۷۰۳۰- ۱۳ /۴ /۱۳۴۷ دولت راجع به اجازه پرداخت حق‌السهم دولت ایران در برنامه غذایی جهانی که ضمن مرقومه شماره ۹۷۴۱- ۲۲ /۸ /۱۳۴۷ از آن مجلس محترم به مجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه چهارم آذر ماه ۱۳۴۷ مطرح و مورد شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید. اینک لایحه قانون مزبور به پیوست ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا- مهندس جعفر شریف امامی.

قانون اجازه پرداخت حق‌السهم دولت ایران در برنامه غذائی جهانی

ماده واحده- به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود هم ارز ریالی مبلغ یکصد هزار دلار سهمیه تعهد شده دولت ایران در برنامه غذائی جهانی (W.F.P) وابسته به سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در سالهای ۱۹۶۶ تا پایان ۱۹۶۸ مورد تقاضای وزارت کشاورزی را از محل درآمد عمومی کل کشور در سال ۱۳۴۷ پرداخت نماید.

لایحه قانون بالا مشتمل بر یک ماده در جلسه روز دوشنبه چهارم آذر ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.

رئیس- نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی‌نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی «آقای مهندس صائبی» اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)

آقایان دکتر سعید- بانو ابتهاج سمیعی- دکتر کلالی- فروتن- تیمسار نکوزاد- دکتر یگانگی- سعید وزیری- دکتر درودی- قاضی زاده- دکتر دادفر- موسی صالحی- دکتر صاحبقلم- دکتر گاگیک- خانلر قراچورلو- دکتر برومند- عامری- ملک افضلی- نیاکان- فولادوند- دکتر قهرمان- مهندس اردلان- دکتر حبیب اللهی- جهانشاهی خسروی- انشاء- دکتر رفیعی- دکتر خیر اندیش- توسلی- موقر- یوسفی- تیمسار وحدانیان- دکتر وحیدنیا- دکتر کیان- ایلخانی پور- دکتر مهذب- بختیاری پور- رضا زاده- مهندس ریاحی- مهندس اسدی سمیع- مدرسی- دکتر متین- دکتر حکمت- مهندس جلالی نوری- مهندس اخوان- جاماسبی- کلانتر هرمزی- دکتر میرعلاء- آموزگار- عباس میرزایی- پور ساطع- امیر احمدی- دانشمند- دکتر رضوانی- فرهادپور- رامبد- روحانی- دکتر عظیمی- مهندس یارمحمدی- پزشکی- مهندس زرآور- پاینده- بدر صالحیان- دکتر بهبهانی- مهندس عدلفهیمی- دکتر بقائی یزدی- حی- مجد- فضائلی- شیخ الاسلامی- پروفسور مخبر فرهمند- دکتر خزائلی- دکتر یزدان پناه- کاسمی- تیمسار حکیمیان- محدث زاده- دکتر محققی- مهندس قادرپناه- شکیبا- ثامنی- بانو سعیدی- بختیاریها- صادقی- شاهنده- شهرستانی- مافی- معزی- دکتر ملکی- دکتر وفا- روستا- قراچورلو- دکتر رهنوردی- پدرامی- دکتر بیت منصور- سرتیپ پور- دکتر پرتو اعظم- اولیاء- دکتر غنی- کورس- بانو جهانبانی- موسوی- دکتر الموتی- ابوذر- مهندس کیا- اخلاقی- دکتر مهدوی- عجم- سلیمانی- خواجه نوری- مصطفوی نائینی- بانو دولتشاهی- دکتر عدل- مهندس ارفع- ریگی- دکتر اسدی- رضوی- دکتر اعتمادی- دکتر نجیمی- دکتر سبزواری- مهندس برومند- مهندس سهم الدینی- مهندس عترت- ملک‌زاده آملی- مریدی- شیخ بهائی- دکتر کفائی- جوادی- دکتر صفائی- ضیاء احمدی- دکتر معظمی- دکتر ستوده- ادیب سمیعی- بانو بزرگ نیا- اربابی- مهاجرانی- اصولی- دکتر امین- حیدر صائبی- معیری- مبارکی- امامی‌رضوی- محسنی مهر- مهندس بهبودی- مهندس زنجانچی- دیهیم- بهنیا- صادق سمیعی- ظفر- ساکینیان- دکتر طالع- پزشکپور- دکتر رفعت- کلانتری- فخر طباطبائی- دکتر اسفندیاری- شاخوئی- محمد اسدی- مهندس ریاضی- مهندس صائبی- صدری کیوان- مهندس معینی- دکتر عاملی- مهندس معینی زند- داود امینی- امامی خوئی- مهندس معتمدی- تیمسار همایونی- دکتر رشتی.

(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).

  • آراء موافق ۱۵۲ رأی.
  • آرء سفید به علامت امتناع ۲۷ رأی.

رئیس- لایحه با ۱۵۲ رأی موافق و ۲۷ رأی ممتنع تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.

موافقین

آقایان مهرزاد- دکتر عظیمی- دکتر فربود- مهندس زنجانچی- دکتر صاحبقلم- مهندس پرویز بهبودی- پاینده- امامی‌رضوی- موسی صالحی- مهندس صائبی- فروتن- مهندس اسدی سمیع- دکتر قهرمان- دکتر هواکیمیان- دکتر یگانگی- دکتر بقائی یزدی- مهندس جلالی نوری- دکتر یزدان پناه- مهندس قاسم معینی- دکتر کلالی- دکتر وفا- مهندس برومند- دکتر متین- اصولی- محسنی مهر- ضیاء احمدی- بختیاری پور- مهندس ریاحی- عباس میرزائی- بانو بزرگ نیا- مافی- دکتر رضوانی- محمد ولی قراچورلو- دکتر صفائی- دکتر شفیع امین- سرتیپ پور- بانو دکتر دولتشاهی- توسلی- دکتر بیت منصور- مهندس عترت- دکتر برومند- دانشمند- معزی- دکتر رهنوردی- دکتر سبزواری- روحانی- دکتر خزائلی- پور ساطع- ثامنی- قاضی زاده- مجد- پزشکی- مهندس ریاضی- دکتر بهبهانی- پدرامی- ایلخانی پور- دکتر معظمی- دیهیم- حی- مهندس کیا- مروتی- بانو سعیدی- تیمسار وحدانیان- جهانشاهی- دکتر دادفر- مهندس معینی زند- رضازاده- مهندس اخوان- مهندس ابراهیمی- دکتر وحید نیا- مریدی- دکتر اعتمادی- بدرصالحیان- مهندس عطائی- صائبی- مهندس اربابی- فهیمی- اولیاء- کورس- اخلاقی- شیخ بهائی- عجم- مهندس کیاکجوری- شاهنده- دکتر میرعلاء دکتر الموتی- شهرستانی- امامی‌خوئی- ملک افضلی- ریگی- دکتر کیان- شیخ الاسلامی- دکتر مهذب- ابوذر- دکتر نجیمی- مهاجرانی- مهندس قادرپناه- شکیبا- دکتر مهدوی- دکتر غنی- محدث زاده- مهندس سهم الدینی- خواجه نوری- مهندس ارفع- دکتر غلامرضا عدل- بانو جهانبانی- مهندس معتمدی- تیمسار حکیمیان- مصطفوی- رضوی- موسوی- شاخوئی- صادقی- سلیمانی- روستا- مهندس فیروز عدل- دکتر پرتو اعظم- مهندس پروشانی- غلام نیاکان- عامری- کلانتر هرمزی- مهندس اردلان- فولادوند- معیری- دکتر سعید- دکتر خیر اندیش- دکتر کفائی- خسروی- دکتر حبیب اللهی- بهنیا- دکتر ستوده- جوادی- مبارکی- پرفسور مخبر فرهمند- مهندس یارمحمدی- دکتر رفیعی- تیمسار نکوزاد- دکتر درودی- امیر احمدی- ملک زاده آملی- کاسمی- خانلر قراچورلو- انشاء- سلیمانی کاشانی- بانو ابتهاج سمیعی- مهندس زرآور- دکتر ملکی- کیوان- ادیب سمیعی- تیمسار همایونی- دکتر رشتی.

ممتنعین

آقایان آموزگار- اسدی- دکتر اسدی- دکتر اسفندیاری- بختیار بختیاریها- دکتر مهندس بهبودی- پزشکپور- جاماسبی- دکتر حکمت- رامبد- دکتر رفعت- ساکینیان- سعید وزیری- صادق سمیعی- دکتر طالع- ظفر- دکتر عاملی- فخر طباطبائی- فرهادپور- فضائلی- کلانتری- دکتر محققی- موقر- مؤید امینی- یوسفی- امام مردوخ.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک و ارسال مجدد به سنا

۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک و ارسال مجدد به سنا

رئیس- گزارش شور دوم کمیسیون راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۳ آذر ماه ۱۳۴۷ با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۳۵۹۱۲- ۵ /۹ /۱۳۴۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک را با توجه به پیشنهادات برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و به شرح زیر به تصویب رسانید.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- قانون اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک مصوب هفتم تیر ماه ۱۳۳۸ به شرح زیر اصلاح می‌شود:

الف- تبصره زیر به عنوان تبصره ۳ به ماده یک قانون اضافه می‌شود.
  • تبصره ۳- وزارت بهداری مکلف است نام داروهایی را که در فهرست مواد مخدره سازمان ملل متحد نیست لیکن قسمت مواد مخدره سازمان مزبور و یا سازمان جهانی بهداشت نظارت بر آن را توصیه کرده و یا بکند برای آگهی عموم اعلام کند.
واردکنندگان یا سازندگان داروهای مذکور مکلفند برچسبی روی شیشه یا جعبه یا بسته بندی آنها الصاق نمایند که عبارت (فروش بدون نسخه پزشک ممنوع است و مجازات دارد) بر آن نوشته شده باشد- داروهای مذکور که بدون برچسب در خارج از محل کارخانه یا انبار سازنده یا وارد کننده کشف شود جمع آوری و ضبط شده به وسیله وزارت بهداری به مصرف طبی مربوط خواهد رسید و یا معدوم خواهد شد.
هرکس داروهای مزبور را اعم از اینکه برچسب الصاق شده یا نشده باشد به فروشنده غیر مجاز یا بدون نسخه پزشک به مصرف کننده بفروشد به سه ماه تا یکسال حبس تأدیبی محکوم می‌شود.
ب- ماده ۴ به شرح زیر اصلاح می‌گردد و تبصره ذیل به آن اضافه می‌شود.

ماده ۴- مجازات وارد کننده تریاک و همچنین واردکننده یا سازنده هروئین و مرفین اعدام است و مجازات واردکننده یا سازنده سایر مواد مخدره مذکور در ماده یک سه الی پانزده سال حبس با اعمال شاقه می‌باشد.

در مورد واردکنندگان هرگاه میزان مواد مکشوفه بیش از پانصد گرم مواد افیونی یا بیش از پنج گرم مواد مخدره دسته دوم مذکور در ماده یک نباشد مجازات مرتکب از دو تا پنج سال حبس مجرد است و در صورتی که میزان مواد مکشوفه از صد گرم مواد افیونی و یا یک گرم مواد مخدره دسته دوم بیشتر نباشد مجازات مرتکب شش ماه تا دو سال حبس تأدیبی است.

از هرکس در نوارهای مرزی یا بنادر یا فرودگاههای بین‌المللی کشور بیش از پانصد گرم تریاک و یا بیش از پنج گرم هروئین و یا مرفین و یا در هر نقطه دیگر از کشور بیش از ده کیلو تریاک و یا بیش از بیست گرم مرفین یا هروئین کشف شود در حکم وارد کننده محسوب خواهد شد.

  • تبصره ۱- هرکس طرز ساخت مرفین یا هروئین را بطور غیر مجاز به افراد غیر مجاز تعلیم دهد به حبس مجرد از دو تا تا پنج سال محکوم خواهد شد و تعلیم گیرنده غیر مجاز به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال محکوم می‌شود.
  • تبصره ۲- شاختن یا وارد کردن دو ماده شیمیایی کلرورداستیل و اندریداستیک در انحصار وزارت بهداری است که به اشخاص ذیصلاح برای مصارف مجاز بفروشد.

هر کس به طور غیر مجاز اقدام به ساختن یا وارد کردن یا حمل یا نگهداری یا خرید یا فروش هریک از دو ماده شیمیایی مزبور نماید به ششماه تا دو سال حبس تأدیبی محکوم خواهد شد.

ج- ماده ۵ به شرح زیر اصلاح و دو تبصره زیر به آن اضافه می‌گردد.

ماده ۵- هر کس مواد مخدره مذکور در ماده یک را به طور غیر مجاز نگاهداری یا پنهان کند یا تهیه نماید یا بدون مجوز طبی خریداری کند یا از محلی یه محل دیگر حمل نماید به حبس مجرد از دو تا ده سال محکوم خواهد شد.

مجازات کسی که مواد افیونی یا سایر مواد مخدره را به طور غیر مجاز بفروشد یا در معرض فروش گذارد حبس با اعمال شاقه از سه تا پانزده سال خواهد بود.

در صورتیکه اعمال ارتکابی مذکور در این ماده طبق این قانون مستلزم مجازات شدیدتری باشد مرتکب به مجازات شدیدتر محکوم خواهد شد.

هرگاه مواد مکشوفه کمتر از صد گرم مواد مخدره دسته اول و یا کمتر از یک گرم مواد مخدره دست دوم مذکور در ماده یک باشد مجازات مرتکب از سه ماه تا یک سال حبس تأدیبی است مگر در مورد فروشنده یا شخصی که مواد مزبور را به معرض فروش بگذارد که به مجازات مذکور در قسمت اول این ماده محکوم خواهد شد.

  • تبصره ۱- مقصود از تهیه در این ماده عبارت است از اختلاط مواد افیون مندرج در ماده یک یا هر نوع ماده دیگر یا هر نوع دستکاری به منظور تغییر شکل دادن در آنها مانند تبدیل بلول یا چونه یا اشکال دیگر.
  • تبصره ۲- در صورتی که مأمورین کشف جرم در انجام وظایف خود مواد مخدره را به منظور کشف جرم خریداری کنند این عمل جرم محسوب نیست ولی کسانی که مواد مخدره را به این طریق به مأمورین عرضه کنند طبق این قانون مجازات خواهند شد.
د- ماده ۷ به شرح زیر اصلاح می‌شود.

ماده ۷- هرگاه مأمور کشف و ضبط مواد مخدره تمام یا مقداری از مواد مکشوفه را به نفع متهم از بین ببرد و یا به نفع خود تصاحب کند و یا به هر نحو در ارتکاب جرم با مرتکبین همکاری کند برحسب مورد به حداکثر مجازات مرتکب اصلی محکوم خواهد شد.

ه- ماده ۹ به شرح زیر اصلاح می‌شود.

ماده ۹- استعمال هر نوع مواد مخدره جز با مجوز طبی برای مصرف طبی ممنوع است مرتکب به حبس تأدیبی از سه ماه تا یک سال و جریمه نقدی از یک هزار ریال تا ده هزار ریال محکوم می‌شود.

هرکس در غیر موارد مجاز طبق این ماده مواد مخدره را به دیگری تزریق کند به حبس تأدیبی از یک سال تا سه سال و جزای نقدی از پنج هزار ریال تا پنجاه هزار ریال محکوم خواهد شد.

و- ماده زیر به عنوان ماده ۹ مکرر به قانون اضافه می‌شود.

ماده ۹ مکرر- هر کس اطفال کمتر از هیجده سال تمام را وسیله ارتکاب یکی از جرائم مذکور در این قانون قرار دهد در حکم مباشر محسوب شده و مجازات فاعل اصلی محکوم خواهد شد تعقیب و مجازات اطفال مزبور نیز طبق قوانین مربوط به عمل خواهد آمد.

هرکس استعمال مواد مخدره را برای اطفال کمتر از هیجده سال تسهیل نماید به حبس مجرد از دو تا پنج سال محکوم خواهد شد مگر اینکه عمل ارتکابی طبق این قانون مستلزم مجازات شدیدتری باشد.

ز- ماده ۱۱ به صورت زیر اصلاح می‌گردد:

ماده ۱۱- در موارد مذکور در ماده ۴ و ماده ۵ این قانون به استثناء مواردی که مجازات آن قانوناً حبس تأدیبی است وسیله نقلیه موتوری حاوی مواد مخدره به دستور دادستان توقیف می‌شود و در صورت محکومیت متهم به نفع سازمان کاشف ضبط خواهد شد تا منحصراً در امر مبارزه علیه متخلفین از این قانون مورد استفاده قرار گیرد.

هرگاه در جریان تعقیب و رسیدگی محرز شود که وسیله نقلیه موتوری بدون اطلاع مالک آن برای حمل مواد مخدره مورد استفاده قرار گرفته است وسیله نقلیه مذکور به دستور دادستان به مالک مسترد می‌شود.

ح- ماده ۱۷ و تبصره آن به صورت زیر اصلاح و تبصره دیگری به آن اضافه می‌شود.

ماده ۱۷- کسانی که به اتهام ارتکاب جرائم جنایی مندرج در این قانون مورد تعقیب قرار گیرند در صورتی که دلائل و قرائن موجود دلالت بر توجه اتهام به آنها نماید بازپرس مکلف به صدور قرار بازداشت خواهد بود و در صورت ادامه بازداشت تا تاریخ شروع دادرسی متهم با صدور اولین حکم برائت طبق ماده ۴۸۳ قانون آئین دادرسی کیفری فوراً آزاد خواهد شد.

  • تبصره ۱- در صورتی که براثر راهنمائی مؤثر کسانی که به اتهام یکی از جرائم مربوط به مواد مخدره مورد تعقیب قرار می‌گیرند مأمورین کشف و تعقیب و تحقیق موفق به کشف مورد دیگری از قبیل شناسائی سازندگان هروئین و یا وارد کنندگان مواد مخدره یا سایر مجرمین مواد مخدره که طبق این قانون مجازات جنائی برای آنها مقرر شده بشوند در صورت موافقت دادستان مربوط رعایت ماده ۱۷ الزامی‌نخواهد بود.
  • تبصره ۲- مرتکبین جرائم جنایی مذکور در هر یک از مواد این قانون علاوه بر مجازات‌هایی که مقرر شده است به پرداخت غرامت برای هر گرم از مواد مخدره دسته اول از ماده یک پانصد ریال و برای هر گرم از مواد مخدره دسته دوم از ماده یک به سه هزار ریال محکوم می‌شوند. دادگاه مکلف است میزان غرامت هر یک از متهمین را در حکم قید کند در صورتی که تعیین غرامت برای هر یک از متهمین مواد مخدره مستقلاً میسر نباشد غرامت متعلقه به تساوی درباره کسانی که صاحب مواد مخدره شناخته می‌شوند تعیین خواهد شد.

در جرائم جنحه مذکور در این قانون میزان غرامت برای هر گرم برای هر گرم از مواد مخدره دسته اول از ماده یک پنجاه ریال و برای هر گرم از مواد مخدره دسته دوم سیصد ریال خواهد بود.

  • تبصره ۳- دادستان می‌تواند وجوه و اموال منقول متهم را به استثناء آنچه برای تأدیه مخارج روزانه و ادامه زندگی او و افراد تحت تکفلش ضرورت دارد تا ختم دادرسی و اجرای حکم توقیف نماید و نسبت به اموال غیر منقول به اداره ثبت دستور جلوگیری از معامله و نقل و انتقال بدهد.

در مورد سازنده یا وارد کننده هروئین یا مرفین و همچنین در مورد وارد کنندگان تریاک در صورتی که عمل انتسابی مستلزم مجازات جنائی باشد وجوه و اموال منقول و غیر منقول متهم با رعایت مفاد قسمت اول این تبصره بلافاصله طبق دستور دادستان توقیف خواهد شد.

ط- ماده زیر به عنوان ماده ۱۷ مکرر به قانون اضافه می‌گردد.

ماده ۱۷ مکرر- در مورد محکومین مواد مخدره به استثنای سازندگان هروئین و وارد کنندگان کلیه مواد مخدره (اعم از شریک و مباشر) در صورتی که در مدت اجرای مجازات از خود حسن رفتار نشان داده باشند به تشخیص دادستان مأمور اجرای حکم حیثیت آنان بلافاصله پس از اجرای مجازات اعاده خواهد شد.

حیثیت محکومینی که مورد عفو قرار می‌گیرند از تاریخ آزادی از زندان به ترتیب فوق اعاده می‌شود.

مقررات این ماده نسبت به کسانی که قبل از تاریخ تصویب این قانون محکومیت یافته‌اند به استثنای سازندگان هروئین و مرفین و وارد کنندگان کلیه مواد مخدره قابل اجرا خواهد بود.

ی- ماده ۱۸ به شرح زیر اصلاح می‌شود.
در کلیه جرائم مذکور در این قانون مواد مخدره مکشوفه فوراً ضبط و توسط مأمورین کاشف صورت مجلس شده با حضور متهم (در صورتی که دستگیر شده باشد) و مأمورین کاشف از مواد مزبور نمونه برداری شده و بقیه در شهرستانها با حضور کمیسیونی مرکب از دادستان شهرستان و رؤسای ادارات شهربانی و ژاندارمری و نظارت بر مواد مخدره شهرستان و در صورتی که اداره مذکور وجود نداشته باشد نماینده بهداری و در مرکز با حضور کمیسیونی مرکب از معاونان دادسرای شهرستان و شهربانی کل کشور و ژاندارمری کل کشور و اداره کل نظارت بر مواد مخدره معدوم خواهد شد. در صورتی که مقداری از مواد مکشوفه مورد احتیاج وزارت بهداری باشد از طرف کمیسیون در اختیار وزارتخانه مزبور گذاشته خواهد شد. مواد مخدره‌ای که تاکنون کشف شده و موجود است طبق این قانون در مرکز معدوم خواهد شد.

آئین‌نامه راجع به نحوه نمونه‌برداری و طرز معدوم کردن مواد مکشوفه از طرف وزارتخانه‌های دادگستری- کشور- بهداری تنظیم و به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.

ک- ماده ۲۳ به شرح زیر اصلاح و تبصره دیگری به آن اضافه می‌شود.

ماده ۲۳- وزارت بهداری مکلف است وسائل معالجه معتادین مواد مخدره را فراهم نماید و دولت ملزم است که هر سال اعتبار کافی برای این منظور تحت عنوان خاص در بودجه کل کشور منظور نموده و در اختیار وزارت بهداری بگذارد.

معتادینی که به وسیله وزارت بهداری برای معالجه بستری می‌شوند مکلفند تا مدتی که پزشک معالج برای درمان لازم تشخیص دهد در بیمارستان بستری گردند و خروج آنان از بیمارستان منوط به ترک اعتیاد به تشخیص بیمارستان می‌باشد.

  • تبصره- به منظور تهیه موجبات حسن اجرای این قانون و ایجاد هماهنگی کامل در ایفاء وظایف سازمانهایی که در اجرای آن وظایفی را به عهده دارند کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارتخانه‌های دادگستری- کشور- بهداری و شهربانی کل کشور و ژاندارمری کل کشور که در امر مبارزه با مواد مخدره بصیرت کامل داشته باشند تشکیل می‌گردد. کمیسیون مزبور لااقل هر پانزده روز یک بار تشکیل جلسه داده و درباره طرق پیشرفت امر مبارزه با مواد مخدره بررسی خواهد نمود و نظریات خود را به سازمانهای مربوط اعلام می‌نماید به علاوه هر ششماه یکبار اقدامات و عملیات خود را از طریق وزارت دادگستری به هیئت دولت گزارش خواهد داد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.

گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۳۵۹۱۲- ۵ /۹ /۱۳۴۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاح قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک را با توجه به پیشنهادات برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحات کمیسیون دادگستری در این مورد موافقت به عمل آورد و لایحه را تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون بهداری- دکتر اعتمادی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثراً برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت یک نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات

۷- اعلام وصول و قرائت یک نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات

رئیس- نامه‌ای از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده ««قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری به منظور تامین ۸۵درصد هزینه‌های ارزی خرید کابل ۶۳ کیلو ولتی و دستگاه انتقال ۲۰ کیلو ولتی و ایستگاههای فرعی ترانسفورماتور مورد نیاز سازمان برق منطقه‌ای اصفهان که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر ۷۹۸۷۶۰۸ فرانک فرانسه است با شرکت فرانسوی دانتر پریز الکتریک کوژلکس در تاریخ ۲۸ /۸ /۴۷ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ۱۴قسط متساوی و متوالی شش ماهه نسبت به هر محموله (برای لوازم) و ۱۴قسط متساوی و متوالی شش ماهه نسبت به پیشرفت کار (برای نصب) به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار شش درصد در سال هر شش ماه یک بار و از هفت ماه قبل از تاریخ پرداخت سفته اصل تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل هفت ماه بعد از تاریخ هر حمل (برای لوازم) و هفت ماه بعد از تاریخ صدور گواهینامه موقت ماهانه (برای نصب) می‌باشد.

این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

امیر عباس هویدا.

- ختم جلسه

۸- ختم جلسه.

رئیس- با اجازه خانمها و آقایان محترم جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران خواهد رسید.

(جلسه در ساعت یک و چهل و پنج دقیقه بعدازظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.