مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۰۷

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۰۷

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز شنبه ۱۰ آذر ۱۳۴۵ نشست ۳۰۷

فهرست مطالب:

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۱

جلسه: ۳۰۷

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنج‌شنبه (۱۰) آذر ماه ۱۳۴۵

فهرست مطالب:

۱-قرائت اسامی غایبین جلسه قبل

۲-بیانات قبل از دستور آقایان: مصطفوی- نایینی- سرتیپ‌پور- مرتضوی

۳-تقدیم دو فقره قرارداد همکاری اقتصادی به وسیله آقای معاون وزارت دارایی

۴-مذاکره در گزارش یک فوریتی کمیسیون دارایی راجع به واگذاری اموال منقول و غیرمنقول به کاخ جوانان و ارجاع مجدد به کمیسیون

۵-طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارایی راجع به اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاه‌های بین‌المللی و ارسال به مجلس سنا

۶-تصویب صورت جلسه‌های یکشنبه ششم و سه‌شنبه هشتم آذر ماه

۷-طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به تصویب اصلاحات وارده بر ماده ۱۰۹ منشور ملل متحد و ابلاغ به دولت

۸-طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به مقاوله‌نامه شماره ۱۰۸ مربوط به شناسنامه ملوانی ملی کشتی‌ها

۹-طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاحیه موافقت‌نامه همکاری بیهن دولتین شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا

۱۰-طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور

۱۱-قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس در ساعت ۹ صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید

۱. قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس ـ صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه – آقایان:

بختیار بختیاریها ـ بهادری ـ ناروئی- مهندس عطائی

دکتر غنی ـ ثامنی ـ دکتر عدل ـ حاذقی ـ امام مردوخ ـ البرزی ـ شاخوئی ـ کیوان ـ مهندس اخوان ـ سرتیپ پور ـ توسلی ـ پژند ـ پور ادبی ـ طالب زاده ـ اقبالی ـ مهندس اسدی سمیع ـ حبیبی ـ رامبد ـ سعید وزیری ـ فولادوند ـ مهندس کیا ـ دکتر بقائی یزدی ـ مهندس جلالی نوری.

غائبین بی اجازه ـ آقایان:

دکتر مصباح ـ طهماسبی ـ مرتضوی ـ رضوی ـ پاینده.

غائبین مریض ـ آقایان:

فیصلی ـ کمالوند ـ سلیمانی کاشانی ـ مهندس مجتهدی ـ اهری ـ مهندس صدقیانی ـ دکتر قراگزلو ـ مهندس مالک ـ بانو دکتر دوتشاهی ـ بانو نفیسی.

۲ـ بیانات قبل از دستور آقایان مصطفوی نائینی ـ سرتیپ پور ـ مرتضوی

رئیس ـ نطق قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مصطفوی تشریف بیاورید.

مصطفوی ـ خانمها و آقایان نمایندگان محترم مستحضرند که در دنباله خواسته همگانی ملت ایران و اوامر شاهنشاه آریامهر برای استیفای حقوق ملت ایران از کنسرسیوم نفت در هفته گذشته چند نفر از شخصیت‌های برجسته کنسرسیوم برای مذاکره و رسیدگی به خواسته‌های ملت و دولت ایران به تهران آمدند.

اعلامیه ایکه دو روز قبل در تهران منتشر شد هرچند نتیجه قطعی مذاکرات را در برنداشت ولی بسیار امید بخش بود و امیدواری کامل هست که اولیای کنسر سیوم نفت با تشخیص وضعیت و ملاحظه برنامه‌های عمرانی کشور ما در تأمین در آمد مورد استحقاق ملت ایران اقدام لازم نمایند.

باید این حقیقت گفته شود که در اولین شرفیابی و ملاقات نمایندگان کنسرسیوم بارهبر عالیقدر کشور ما نبوغ و شخصیت فوق العاده و صداقت و صراحت و همچنین احاطه کامل اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر موجب گردید که سران کمپانیهای نفت جهان تحت تأثیر شخصیت فوق العاده شاهنشاه حقیقت دعاوی ملت و دولت ایران را درک و به صحت و حقانیت خواسته‌های ما اذعان نمایند.

بطور خلاصه باید عرض کنم که هر روز بر اثر درایت و نبوغ رهبر عالیقدر کشور ما وعلاقه و دلسوزی که به پیشرفت کشور ایران دارند صفحه زرینی یر افتخارات ما افزوده می‌شود و من امیدوارم بزودی اعلامیه نهائی نتیجه وذاکرات منتشر گردد که همه ملت ایران از چگونگی آن مطلع شوند از دولت و همه مجریان صدیق اوامر شاهنشاه که در راه ثبوت حقوق ملت ایران سعی کامل نموده مخصوصاً از جناب آقای دکتر اقبال رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت که در هر مقام بوده‌اند شایستگی و لیاقت و امانت خود را نشان داده و بخوبی منویات مقدس و رهبر عالیقدر ما را درک و اجرا کرده‌اند سپاسگذاری می‌کنم.

خوشبختانه آنچه که از در آمد نفت عاید این کشور می‌شود قسمت اعظم آن صرف اجرای برنامه‌های عمرانی و تولیدی می‌شود و همین برنامه است که در آینده نزدیک ما در ردیف مترقی ترین ممالک عالم قرار خواهد داد.

بنده می‌خواستم در اینجا از مشکل بی آبی و خشک سالی که در حوزه انتخابیه بنده حکمفرما است یکبار دیگر توجه اولیاء امور سازمان برنامه و وزارت کشاورزی و وزارت آب و برق را جلب کنم و عرض کنم که قریب یکسال است که کار لوله کشی آب در شهر نائین شهر تمام شده ولی مشکل آب در آنجا حل نشده است و کار بی آبی در آنجا بجائی کشیده است که یکی دو نفر مغرض بعنوان اینکه بنده باید آب پیدا بکنم و پیدا نشدن آب هم از بی علاقگی وکیل محل است کم آبی آنجا را وسیله تبلیغات سوء قرار داده‌اند در هر حال این مسائل قابل گفتن نیست آنچه مطرح است اینستکه در مملکت هر برنامه عمرانی که انجام می‌گیرد بر اثر راهنمائی

شاهنشاه آریامهر و فعالیت دستگاههای اجرائی است و اگر مشکلاتی پیش بیاید در اثر عدم امکانات است ولی بنده از جناب آقای مهندس اصفیا تشکر می‌کنم که برای خرید یک قنات برای آب شهر توجهی مبذول فرمودند و به بنده هم وعده فرمودند که اعتباری تخصیص بدهند که پیشکار آب این قنات جلو برود و آب شهر زیاد بشود اما این تنها کافی نیست این مقدار آب لوله کشی شهر را تأمین می‌کند ولی دهات و مزارع آن حتی بر اثر خشکسالی آب خوردن و آب آشامیدنی هم ندارند بنده می‌خواستم مخصوصاً از جناب آقای رئیس خواهش کنم چند بار دیگر هم عرض کردم و مخصوصاً رئیس مجلس شورای ملی استدعا می‌کنم که خودشان در این باب عنایتی یفرمایند تأکیدی بفرمایند که برای این بی آبی فکری بشود باز هم در اینجا این استدعای خود را تجدید می‌کنم و امیدوارم از بذل لطف مضایقه نکنند مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم مربوط به خبر چهاردهمین کنفرانس عمومی یو نسکو است که در هفته گذشته وزیر جوان و لایق و شاهدوست آموزش و پرورش طی مصاحبه‌ای چگونگی آنرا اطلاع داد.

این افتخار بزرگ است که مقامات عالی رتبه یونسکو و همچنین رؤسا هیئت‌های نمایندگی بسیاری از کشورها از کنگره عظیم مبارزه با بیسوادی که در سال گذشته به ابتکار شاهنشاه ایران در تهران برگزار گردید یاد کردند و از اقدامات دولت ایران و رهبری شاهنشاه در هدایت برنامه‌های مؤثر و مبارزه با بیسوادی در مقیاس جهانی ستایش نمودند.

باز هم جای بس افتخار است که روز ۱۷ شهریور یعنی روزی که کنگره مبارزه با بیسوادی وسیله شاهنشاه ما افتتاح شد در تمام جهان بنام روز مبارزه با بیسوادی شناخته شود که در آن روز از کلیه وسائل اطلاعاتی و تبلیغاتی در تمام جهان برای توسعه و تشدید مبارزه با بیسوادی استفاده کنند و تا پیروزی نهائی بشریت این مشعل فروزان را که در ۱۷ شهریور ماه گذشته مشتعل گردید روشن نگاهدارند.

این مایه سر بلندی است که قطعنامه تقدیر از شاهعنشاه ایران را نمایندگان بیست و هفت کشور که دارای روش و رژیم‌های مختلف هستند تنظیم و به جلسه عمومی یونسکو تسلیم نمودند و باتفاق آراء مورد تصویب قرار گرفت همه نمایندگان مجلس و همه ملت ایران برای بقای عمر و عظمت و موفقیت چنین رهبر خردمندی دعا می‌کنند (صحیح است) و شکرانة عملی که دارند این است که یکدل و یک جهت پشت سر رهبر بزرگ خود برای ترقی و تعالی ایران عزیز کوشش خواهند کرد خیلی از لطف آقایان متشکرم و دیگر عرضی ندارم (احسنت).

رئیس ـ آقای سرتیپ پور تشریف بیاورید.

سرتیپ پور ـ عصر روز یکشنبه ششم این ماه در خدمت مقام ریاست عظمی جناب آقای مهندس ریاضی و نماینده دانشگاه تهران جناب آقای مهندس ریاحی رئیس دانشکده کرج وعده‌ای از آقایان نمایندگان اعم از منفرد یا وابسته با حزب ایران نوین و مردم بسوی گیلان رفتیم تا جلوه‌های انقلاب را ببینم و بنظر محترم ریاست مجلس ایران برسانیم و نمده بگیریم. در این سفر یک دانشکده کشاورزی در رشت از تابلویش پرده برداری شد یک خانه دهقان بازدید شد، یک شرکت تعاونی افتتاح شد یک دبستان افتتاح شد و یک قریه نمونه که شامل آب لوله کشی، برق، لوله‌های بهداشتی، مسجد، مدرسه، خانة انصاف و خانة دهقان و غیره بود و در حقیقت می‌توانست نمونه‌ای باشد جهت ایجاد دهکده‌های دیگر از این قبیل تأسیسات بنام نامی شاهنشاه و بدست گرامی جناب آقای مهندس ریاضی رئیس مجلس افتتاح شد. در ناحیة فومن هم یک دبستان در کلرم ماسوله و یک پارک کودک در شهر فومن افتتاح شد مضافاً مؤسساتی که در جریان کار بودند اعم از تونل و کانال آب بر فومن منشعبه از سفید رود و پل شفت و پل‌های عرض راه بنظر مبارک جناب آقای رئیس و همراهان رسید و فومن نماینده محترمش آقای مهندس اسدی سمیع در طی بیاناتی بعرض مقام ریاست عظمی رساندند که فومن به اکثر از مقاصد و آرزوهای خودش رسیده است در حوزة رشت هم موقعی که صحبت از افتتاح مدارس می‌شد از طرف استاندار جناب

آقای دکتر سام اعلام شد که تاکنون ۷۴ دبستان در حوزه گیلان ساخته شده و آماده پذیرش شاگرد شده است هزار شرکت تعاونی هم با سرمایه کلان در سراسر گیلان تشکیل شده که بکار مشغول شده‌اند در رودبار یک شرکت تعاونی جدید در قسمت کلشتر افتتاح شد (معتمدی ـ شرکت روستائی ؟) بله اگر بیم از این نبود که مقام ریاست وقت گرانبها و عزیزی که متعلق به تمام مجلسیان است از دست بدهند و خسته نشوند از اینگونه جلوه‌ها زیاد به نظرشان می‌رسید و زیاد می‌توانستیم ایشان را در عمق راهها و کوستانهای گیلان ببریم و تجلیات انقلاب را به نظر ایشان برسانیم و نمرة خوب تری بگیریم مطلب تنها این نیست که گزارش بشود که چنین کارهایی در ایران شده است که ببینیم چه شد که در ظرف این سه سال اینچنین شده، سازمانهای ما همان سازمانها هستند رؤسای ما احیاناً در این قسمت به خصوص عمرانی همان رؤسای سابق هستند صدی دو عمران همان صدی دو عمران است پنجاه درصد هم در گیلان معمول بود چه از لحاظ اصل چهار و چه سازمان برنامه و همه اینها بود ولی چنین مؤسسات و تشکیلاتی نبود الآن همان اشخاص همان سازمانها با همان عواید در ظرف سه سال هزار شرکت تعاونی باز می‌کنند ۷۴ مدرسه در دست افتتاح است هفتاد تای دیگر هم در دست تکمیل است و آماده می‌کنند و کوره راهها را تبدیل به راههای صحیح و شاهراه می‌کنند و می‌بینیم آنچه که موافق نیت اعلیحضرت همایونی بوده است و موافق انقلاب بوده است عمل شده وقتی که ما می‌بینیم شرایط از لحاظ مالی و کادر عوض نشده ولی این کارها انجام شده آن وقت به فکر فرو می‌رویم که چه چیز بود در گذشته که مانع می‌شد و چه چیز در حال هست که مقتضی را موجود و موانع را مفقود نموده است. در گذشته یکی وجود فئودالها بوده که مانع میشده است از امکانات موجود برای به وجود آوردن چنین تأسیساتی استفاده شود دوم تکیة بعضی از متصدیان این چنین امور بود باز به فئوالها که خیال می‌کردند اگر خلاف نظر آنها رفتار بکنند ممکن است وضع موجود خودشان را گم کنند لاجرم کار آنطور بود که بود سوم بی تفاوتی اکثریت ملت ایران که در دهات بودند مخصوصاً نسبت به این گروه برای اینکه مطلقاً برای آنها تفاوت نداشت مدرسه باشد یا نباشد، راه باشد یا نباشد بشتر گفت او که می‌رستی لیک صد حیف زود می‌رستی گفت خارم بکام و بار به پشت مرگ من هرچه زود دیرستی برای آنها چه تفاوت می‌کرد مرگ آنها هرچه زود می‌آید باز هم دیر آمده بود چون در فشار بودند در مضیقه بودند نمی‌توانستند از مقتضیات موجود استفاده به نفع خود بکنند لاجرم بی تفاوت بودند و الآن این سه موضوع جای خود را عوض کرده چرا عوض کرده برای اینکه انقلاب حکم میکرده است که چنین بشود و در حال حاضر نه آن قدرتها موجود است که بتواند جلو راه ترقی ملت ایران را بگیرد و نه ان قدرت‌ها موجود است که بتواند پاپوش دوزی برای خدمتگزاران بکنند و نه آن بی تفاوتی موجود است برای اینکه زارع میداند آنچه که بکند منعکس می‌شود و شاه می‌فهمد و میداند و اگر شاهد بفهمد خوشحال می‌شود برای رضای خاطر شاه برای استقلال و برای ترقی مملکت کوشش می‌کند در ظرف سه سال آن مقدار کار را انجام می‌دهد که در دهها سال پیش انجام نشده بود (صحیح است) خوب گاهی اشارات شاعران بموقع گفته می‌شود مثل اینکه مطلب بارزتر می‌شود که در چنین موقعی اگر بگوئیم که «این همه آرزوها از شه بود» کاملاً درست است واقعاً اگر شاه نمی‌بود این چنین شاه و اگر انقلاب نمی‌کرد این چنین انقلاب و اگر عناصری را خودش انتخاب نمی‌کرد و مثل مهره‌های صحیح بجای خودش نمی‌باشد این چنین که مشاهده شده است این موفقیت نصیب ملت ایران نمی‌شد (صحیح است) که رئیس قوه مقننه تشریف بیاورند آنجا و خوشنود برگردند و من از این بابت بخودم و بنمایندگان گیلان و بهمه کسانیکه در این مسائل نقشی داشته‌اند تهنیت عرض می‌کنم ولی در عین حال باید بگویم این که شده است کافی نیست چرا؟ بنده می‌خواهم عرض کنم فی المثل در گیلان یک سلسله زراعات است که مربوط به اقلیم خودش هست همچنین در جاهای دیگر ایران زراعاتی هست که مربوط به اقلیم خودش هست ما ابریشم داریم ما بادام

زمینی داریم، چای داریم، توتون داریم، کنف داریم، زیتون داریم که تا کنون بسبک گذشته همایت میشده و نگهداری میشده وزرع میشده و استحصال میشده اینک باید مناسب با انقلاب نحوه پرورش و نحوه استحصال را عوض کنیم، چرا عوض کنیم؟ برای اینکه بهر نسبتی که عالمانه تر عمل کرده باشیم بهمان نسبت استحصال بیشتر و به نسبت استحصال بیشتر قدرت مالی زراعان زیادتر و بنیه مالی مملکت قوی تر می‌شود خوب چه باید کرد که باین راه برسیم؟ باید راه علم را بر روی مردم تولید کننده بگشائیم، از جمله عواملی که دانش را در اختیار تولید کننده می‌گذارد چیست؟ دانشگاه است مدارس حرفه ایست که یکی استادکار تهیه می‌کند یکی تکنسین تهیه می‌کند ما می‌بینیم که یعنی نود و چهار سال پیش توتونکاری در گیلان شروع شده که توتون سیگار کشت شد و از چهل سال پیش هم دانشکده کشاورزی بود ولی همین دو سال پیش یا یکسال پیش بود که چهار تا یونانی را بعنوان کارشناس تصویب کدریم که بیاید توتون ما را درست کنند این صحیح نیست مملکتی که ۹۴ سال توتون کاری داشته دانشکده کشاورزی داشته در حال حاضر نباید کارشناس خارجی بیاورد آنهم نه از مهندسین بلکه از تکنسین‌های آنجا یا در اینجا میدیدیم کارشناس جنگل مثلاً از نروژ معرفی می‌شد یا کارشناس چای از چین میاید همه اینها محصولات صد ساله، ۹۰ ساله و اگر محصول ابریشم را حساب کنیم ابریشم همزمان با تورات است در زمان تورات ابریشم در ایران بوده استو اسمش برده شده است و ما کارشناس تربیت نکرده‌ایم در نتیجه از ۳۷ میلیون کیلوئی که شاردن فرانسوی در کتاب خودش می‌نویسد در سیصد سال قبل داشته‌ایم رسیده به چهار صد هزار کیلو این قدری غم آور است چرا کارشناس نتوانستیم مزارع نمونه در کنار مدارس بوجود بیاوریم دانشکده کشاورزی کرج کار میکرده است خیلی هم کار میکرده است ولی وقتی نتواند یک مزرعه نمونه چای در کنار دانشکده داشته باشد خوب تئوریسین از روی کتاب تربیت می‌کند (خواجه نوری ـ مزارع نمونه روی اصول تجارتی باید باشد که مردم نتیجه را ببینند) احسنت بله بایدمزارع نمونه تجارتی باشد که مردم ببینند و فرا بگیرند و بکار ببرند بسیار نظر صحیحی است همین طور فرض بفرمائید برای توتون محصل درس میخوانده معلم درس میداده ولی خوب در کجا می‌خواستند مزرعه توتون را نشان بدهند با خاک با زمین و شخم مأنوسش کنند با دانه مألوفش کنند زمین نبود به تئوری یاد می‌دادند اینها که از دانشگاه بیرون میایند چون بزمین عشقی نداشتند میایند لاجرم خدمت آقای دکتر یگانه و خواهش می‌کردند که دست ما ر در کاری بگیرند و میزی بما بدهند چرا؟ برای اینکه با زمین عشق نداشته‌اند علاقه نداشتند اگر بازمین علاقه داشتند اگر میزی هم داشتند ول می‌کردند و می‌رفتند و کار دیگر می‌کردند (صحیح است) حالا ما می‌بینیم کارهائی که دانشمندان ما می‌کنند در دانشگاهها ثمرهاش کمتر عاید مملکت میشده از نظر تربیت مهندسین و تکنسین انقلاب مجال داده است در زیر سایه شاهنشاه آریا مهر که اینها دانش را در کنار مزرعه باعالمین کار یاد بگیرند حالا شما خیال می‌کنید سه سال دیگر چهار سال دیگر که این علما هم عالم بعلم و هم عالم بعمل بیرون میاید چقدر تأثیر در قدرت اقتصاد و تولیدی ایران بجا خواهد گذاشت (صحیح است) بنابراین ماحق داریم به شاهنشاه آریا مهر تعظیم بکنیم (صحیح است) که این امکانات را فراهم آورند که اهل علم و اهل نظر بتواند نقشه‌های خودشان را در کنار مزارع پیاده کنند مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم و گفتم ناکافی است که فی المثل امروز دانشکده کشاورزی پرده از تابلویش برداشته شده ولی همین پرده برداری تنها دپارتمان بما نمی‌دهد محصل بما نمی‌دهد اعتبار بما نمی‌دهد زمینی که بتواند مزرعه در کنار مدرسه بوجود آورد بما نمی‌دهد پس دنباله این کار کارهای دیگر است که آن اختصاص زمین بدانشگاه است آن اختصاص اعتبار است دعوت استادان و استاد یاران است دعوت دانشجویان است که می‌خواهد در زمین کار بکنند و عاشق پیشه و حرفه خودشان بشوند که در این قسمت بنده علاوه بر اینکه مستظهر به همکاری و کمک همه همکاران پارلمانی هستیم از دولت هم توفیق دارم که در

بودجه آینده به خصوص ناظر به این احتیاجات دانشکده باشند که فقط کار به افتتاح برگزار نشده باشند مطلب دیگری که باید اینجا متذکر شوم و علاقه سرشار و احساس سرشار از صمیمیت و سپاس بود که در هر نقطه از گیلان باز هم به شهادت مقام ریاست عظمای قوه مقننه مملکت ما از طرف مردم نثار شاهنشاه و پرچمدار انقلاب می‌شد (صحیح است) و بنده خیلی خوشوقتم می‌شدم اگر در این قسمت به خصوص بنده اغرارق می‌گویم احدی از همراهانی که به بنده همراه بودند اشاره بفرمایند که: تند می‌روی جاناتر سمت فرومانی. ولی باور کنید که به نهایت صمیمیت با نهایت سپاسگزاری اینها نشان می‌دادند که می‌خواهند صمیمیت خودشان را به کسانیکه از مرکز آمده بودند نشان بدهند و میل داشتند کسانیکه از مرکز آمده بودند این صمیمیت را بازگو کنند خوب اگر ما بخواهیم بگوئیم که ملت ایران از جمله مردم گیلان این استحقاق را دارند که دارای شرایط بهتر بشوند دروغ نگفته‌ایم و این بر همه ما است اعم از موظفین دولتی و مسؤلین ملی که به این مردمی که شایسته زندگی بهتر هستند با پیاده کردن صمیمانه نقشه‌های انقلاب و با مرقبت مستمر در اجرای آن نقشه‌ها این مردم شایسته را به عالی ترین شرایط حیات برسانندچرا در این کار تنها خدمت به مردم نکرده‌اند خدمت به نیت شاهنشاه آریا مهر هم کرده اندکه همیشه می‌فرمایند که برای ما هیچ چیزی لذت بخش تر از این نیست که پادشاه مردمی مرفه باشیم. یک نکته دیگر که باید در این مقام عرض کنم این است که معمولاً در روزهائی که انقلاب شعله ور است یا پرتو افکن است ماهها ی اول و سالهای اول همه کسانیکه مستفیذ از انقلاب می‌شوند ایمان و اعتقاد و شور و شوق و ذوقشان برای بهره مندی از انقلاب خیلی بیشتر و وسیع تر است ممکن است به نسبتی که ماجراها کهنه بشوند از مقدار فعالیتها کاسته شود بهمین دلیل مادام که انقلاب صورت خودش را دارد و تأثیراتش بر ارواح و اذهان افراد مستولی است حد اکثر اقدام برای ثمر بخش کردن و بهره مندی از انقلاب بشود موقعیکه اکثریت با ایمان دنبال ثمر بخش کردن انقلاب برود و اگر خدای نخواسته احد از مسئولین راهی خلاف انقلاب طی کند یا راهی خارج از کادر مقررة انقلاب طی کند یا بقوانین انقلابی که مورد تأیید شاه و ملت بوده است بی اعتنائی کند این تأثیر در اکثریت فزون طلبی پیش می‌گیرد وهر کس سعی می‌کند از این فزون طلبی بنفع خودش استفاده کند ولی در اینجا بی توجهی به قانون، بقانون انقلابی محرک این قضایا می‌شود ای بسا موجب فساد می‌شود که امروز ممکن است زیاد محسوس نباشد ولی بعداً اثر می‌گذارد، پس بنابراین یکی از کارهای ضمنی که باید موظفین بخصوص پاسداران انقلاب بکنند این است که مراقبت بفرمایند هیچ نکته‌ای از قوانین و مقررات انقلابی دستخوش هوی و هوس و سلیقه شخصی نشود و مکتب بدی در اول انقلاب باز نشود که هر کس به خودش حق بدهد که آن کند که خودش می‌خواهد نه آن که انقلاب می‌خواهد و من نمی‌خواهم در این مقام بیش از این صحبت کنم چون می دانم پاسداران انقلاب در هر طبقه‌ای باشند می دانند مطلب چیست می‌توانند بروند دنبالش و سعی کنند که اگر نقیصه‌ای باشد آن نقیصه را بگویند و رفع کنند، آن چه که در پایان مقال باید به عرض برسانم این است که ما در کلرم فومن برخوردیم به جایی که اهالی دو قریه با هم شریک شده و یک مدرسه ساخته بودند این عالی ترین تجلی است، چرا؟ برای اینکه سابقاً اگر در یک قریه‌ای می‌خواستند مدرسه بسازند این می‌گفت در بالا محله بساز، آن دیگری می‌گفت پایین محله بساز بالاخره آن نظر اصلی از بین می‌رفت ولی الان دو قریه که عوایدش کم بوده است دست به دست هم می‌دهند در وسط دو قریه یک جایی را انتخاب می‌کنند و مدرسه می‌سازند و بچه‌های دو قریه می‌روند آنجا و هر دو قریه مسئول حفظ آن هستند و من خیال می‌کنم این چیزی هست که انقلاب توقع داشته است حالا آیا این کافی است؟ خیر کافی نیست انقلاب شاه و ملت موقعی می‌تواند ثمرات در سطح بسیار عالی و شاه پسند داشته باشد که این تعاون در تمام مظاهر مملکت بخصوص در روستاها در سطح بالاترو نمایانی قرار بگیرد

فی المثل الآن همانطورکه اعلیحضرت همایونی فرمودند دیگر مسئله یک جریب و دو جریب و پنج جریب و ده جریب چیزی نیست که بتواند احتیاجات یک مملکت را جواب بدهد ما چه موقعی می‌توانیم در این قسمت به حد نهایی نظرات شاهنشاه برسیم که بتوانیم تعاون را تسری بدهیم با همکاری با یکدیگرچه در قسمت کشت چه در قسمت استحصال چه در قسمت انبارچه در عرضه به بازار و چه استنتاج از آن به نفع تعاون و اعضای شرکتهای تعاونی در دهات و روستاها به مرحله عمل درآوریم البته این کار طرح می‌خواهد راهنمایی می‌خواهد ارشاد می‌خواهد که این ارشاد تنها به وسیله صاحبنظران محلی نمی‌تواند مؤثر واقع شود باید مسئولین که ناظربه تمام جهات اقتصادی مملکت هستند با در نظر گرفتن سیاست اقتصاد فلاحتی با در نظر گرفتن احتیاجات مملکت با در نظر گرفتن کنترل صمیمانه و عاقلانه به تناسب احتیاجات وسایل این ارشادرافراهم کنند باز هم در این قسمت به چه کسی نگاه می‌کنند به پاسداران انقلاب که اگر تاکنون یک چنین طرحهایی آماده نشده سیاست اقتصادی فلاحتی ایران مشخّص نشده تکلیف احد ما درمقابل فلاحت مشخّص و معلوم نگردیده این وظیفه پاسداران انقلاب است که باید به مسئولین بگویند که هر قدر دیرتر شروع کنیم دیرتر به ثمرات انقلاب رسیده‌ایم و هر چه زودترشروع کنیم زودتر رسیده‌ایم و می‌خواهم یک نکته‌ای را که اکثر آقایان نمیدانند این جا بگویم در گیلان اگر کسی فوت می‌کرد تمام زارعین مجاور می‌رفتند و زمینش را می‌کاشتند و این کار را می‌گفتند سر فوتی وقتی که کدخدای محل یا بزرگتر محل می‌گفت ما کار سر فوتی لازم داریم یعنی اینکه باید افراد این محل به زراعت زارعی بروند و بیگاری بدهند که آن زارع فوت کرده است و این کار در همه جای گیلان معمول بوده است در موقع آبیاری یا پاک کردن نهرها اعلام می‌دادند که مثلاً از فردا بیگاری شروع می‌شود یعنی کار بی مواجب تمام مردم بیل خودشان را برمیداشتند کته خودشان را و غذای خودشان را به کمر می‌بستند و برای پاک کردن نهر می‌رفتند در موقع درو ممکن بود محصول زارعی افزونی گرفته باشد و آن زارع وخانمش نتوانند بردارند می‌گفتند فلانی از لحاظ درو درگیراستیاور بدهید یعنی دسته جمعی بشوید هر خانه‌ای که در دهات گیلان صاحبش نمیوانست بسازد با تعاون سشاخته می‌شد یعنی مردک می‌آمد هر کس با خودش هر چه داشت می‌آورد چوب سر چوب می‌آورد و به همسایه اش کمک می‌کرد (خواجه نوری ـبرای عروسی را بفرمائید) در مورد عروسی که بسیار دلپذیر است که من اگر بگویم غرق در مسرت می‌شوید و خیال نمی‌کنم در جاهای دیگر هم چنین باشد و کمتر در عروسی پیش آمده که عروس و داماد خرج کنند در بعضی روستاها شام و نهار از قریه‌های اطراف می‌آمد بخانه عروس و داماد و همچنین هدایای بسیار برای عروس و داما می‌آمد .(حبیبی ـ حالا هم همینطوراست ؟) پناه بر خدا می‌خواهم عرض کنم یک چنین حس تعاون در ملت ایران هست و شاهنشاه آریامهر که سیر انفس و آفاق کرده‌اند بتمام اینها واقف بودند که انقلاب سفید را رهبری فرمودند و یک چنین انقلاب با چنین مقررات عالی یک چنین مردمی با چنین شرایط عالی در اختیار مسئولین گذارند دریغ است که مسئولین خدای نکرده بجای خدا بینی بجای شاه بینی خود بینی کرده و در فکر این باشند که در یک چنین دوره‌ای در حاشیه سفره انقلاب بنفع خودشان استفاده کنند و اگر باشد باز با پاسداران انقلاب است که مراقب باشند بنابراین باز بنده با نهایت صمیمیت و نهایت خلوص از خداوند می‌خواهم که به پادشاه ما عمر دراز عنایت کند و پاسداران انقلاب مراقبت و صمیمیت داشته باشند که ما بتوانیم در این دوره از زمان نسل سر افراز تاریخ زمان باشیم (احسنت).

رئیس ـ آقای مرتضوی تشریف بیاورید.

مرتضوی – خوشبختانه مظاهر انقلاب هفته‌ای که امروز پایان می‌پذیرد نه تنها در استان گیلان بلکه در سراسر مملکت هر روز شاهد این تجلیات هستیم بنده از فرمایشات همکار عزیزم جناب سر تیپ پور و تشریحی که از اصلاحاتی که در استان گیلان بعمل آمده است واقعاً خرسند شدم زیرا دیدم که خود

بنده در یک گوشه دیگر از مملکت در جنوب غربی مملکت به نوبه خود با مشارکت در آغاز کار چند مؤسسه فرهنگی و عمرانی و بهداشتی همین تجلیات بسیار ارجمند انقلاب را چشم دیدم بنده در دو هفته گذشته به دو مناسبت بخوزستان مسافرت کردم که در این مسافرت با تصادف با میلاد مسعود حضرت ول عصر این توفیق برایم حاصل شد در میان همشهریان در جشن و سرور و شادمانی که بطور عام در سراسر مملکت بر گذار می‌شد شرکت کنم جشنی را که امسال مردم متدین و شاه دوست اهواز به مناسبت میلاد مسعود ولی عصر بر پا کردند همانطور که بنده برأی العین دیدم واز گزارشاتی که در جراید خواندم در سال جاری این جشن بسیار پر جلال تر و شکوه مندتر از سالهای قبل برگذار شد، بنده قدری دقت کردم که این استقبال و شادمانی و برگذاری چنین جشن با شکوهی صرفنظر از مبانی مذهبی بایستی تحت تأثیر یک عوامل دیگر قرار گرفته باشد همه همکاران عزیز میدانند که ما معتقدیم که فلسفه وجودی حضرت حجت و ظهور مهدی برای استقرار عدالت است و اکنون که به ابتکار شاهنشاه مملکت ما که تنها رئیس مملکتی هستند که مذهب رسمی آن مذهب حقة جعفری اثنی عشری است آثار عدالت اجتماعی و انقلاب سفید شاه و ملت در همان طرقی که مورد علاقه امام حجت است در تمام مملکت گسترش یافته است و اگر در گذشته زیر لوای پرچم علی ولی الله سنتهای بر سیستم اجتماعی ما حکومت می‌کرد که در حقیقت از روش علوی بدور بود با این ابتکار شاهنشاه ما در مسیر صحح مذهبی که به آن اعتقاد داریم قرار گرفتیم و بنده روی تحلیل و تجزیه‌ای که از استقبال مردم در میلاد مسعود حضرت ولی عصر برای خود توجیه کردم بعینه آثاری از انقلاب ششم بهمن در مسیر خواستهای واقعی امام زمان که در مملکت ما به وقوع پیوسته بچشم دیدم بنده برای افتتاح بیمارستان جندی شاپور در خدمت جناب آقای وزیر بهداری و در خدمت عده‌ای از همکاران دیگرم به خوزستان مسافرت کردم و در خدمت صدو بیست تختخوابی جندی شاپور که در روز میلاد مسعود ولی عصر افتتاح و شروع بکار کرد در عین حالیکه یکی از احتیاجات درمانی منطقه وسیعی مثل شهرستان اهواز که خوشبختانه در سرشماری فعلی توانستیم اشتباهی که در سرشماری سلبق افتاده بود ترمیم کنیم و مشان دهیم که این منطقه بیش از سیصد و پنجاه هزارنفر جمعیت دارد بر آورد. با افتتاح بیمارستان جندی شاپور دانشجویان دانشکده پزشکی که برای کسب تعلیمات بالینی احتیاج داشتند بسایر شهرستانها اعزام شوند و گسیل شوند و به تشکیلات سایر دانشکده‌ها تحمیل می‌شدند با افتتاح بیمارستان جندی شاپور رفع مشکل آنها شده است.

و از این پس دانشجویان دانشکده پزشکی تعلیمات بالینی را در جوار دانشکده خودشان وزیر نظر استادان خودشان در بیمارستان جندی شاپور فراخواهند گرفت هنگام افتتاح بیمارستان جندی شاپور نکاتی از طرف رئیس دانشگاه جندی شاپور آقای دکتر مهران عناون شد که من بی مناسبت نمیدانم که پاره‌ای از آن مطالب را به استحضار نمایندگان محترم برسانم گرچه شاید تکثر آقایان و همکاران عزیز بنده مستحضر باشند که قدمت دیرین دانشگاه جندی شاپور بعنوان اولین دانشکده رسمی پزشکی در تمام کتابخانه هائی که کتب پزشکی در آنها نگهداری می‌شود ثبت و ضبط شده و وجود دانشگاه جندی شاپور در منطقه خوزستان یکی از افتخارات فرهنگی این مملکت بشمار می‌رود (صحیح است) زیرا علم طب و تاریخ نتوانسته است مقدم بر دانشگاه جندی شاپور ایران یک دانشگاه اساسی با برنامه‌ای به عنوان یک دانشگاه تدریس علوم پزشکی در دنیای قدیم معرفی بکند و بنده از همانجا بهمشهریان عزیزم عرض کردم که خوشبختانه استان خوزستان آنچنان مورد عنایت و توجه شاهنشاه بزرگ ما قراردارد و آنچنان اظهار علاقه می‌فرمایند که بار دیگر مجدوعظمت گذشته این استان آنچنان که شایسته این استان هست بدست خواهد آمد و نه تنها در رشته‌های اقتصادی نه تنها در رشته‌های کشاورزی بلکه احیای افتخارات علمی این استان هم مورد توجه ذات اقدس شهریاری است و ما مردم خوزستان امیدواریم با استظهار شاهنشاه آریامهر بار دیگر دانشگاه جندی شاپور هظمت دیرینه خود را باز یابد و

استعدادهای سرشار نهفته جوانهای ایران را در این دانشگاهها چنان تربیت کنیم که بار دیگر علم و دانش وجود دانشگاه جندیشاپور را در این عصر فرخنده احساس کند. استقبالیکه مردم خوزستان از تحصیل علم و دانش می‌کنند شاید مطابق آماری که ما در دست داریم قابل توجه باشد هم اکنون هر سال در خوزستان سه هزار نفر دیپلمه از دبیرستانها فارغ التحصیل می‌شوند که لاعلاج بایستی در یک مؤسسات علمی بالاتر دبیرستان جذب بشوند و علومی را که در پیشرفت مملکت ضرورت دارد بایدکسب کنند رئیس دانشگاه جندیشاپور که واقعاً ایشان را یک پارچه ور و اشتیاق دیدم برنامه‌هایی برای اینکار تنظیم کرده‌اند که البته احتیاج به مساعدتهای مالی و توجه وزارت آموزش وپرورش و همچنین استعانت از شرکت ملی نفت دارد و هم شرکت ملی نفت که حقاً بایستی توجه بیشتری به خوزستان داشته باشد در پیش برد هدفهای ایشان آنچه که امکان مساعدت است بنمایند و مضایقه و دریغ نفرمایند یکی از برنامه‌های بسیار اساسی که بعنوان نمونه که به پیروی از منویات شاهنشاه آریامهر با کمال دقت و سرعت انجام می‌پذیرد طرح مبارزه و پیکار با بیسوادی و تا انجایی که بنده اطلاع دارم یک برنامه وسیعی در قسمتی از خوزستان و منطقه دشت میشان در دست اجرا است و قریباً ساختمان ۷۰ باب دبستان در این منطقه آغاز خواهد شد و کودکان لازم التعلیم در این منطقه خواهند توانست سطح دانش این منطقه را بمیزانی که واقعاً شایستگی این منطقه است برسانند از جمله مسائلی که دردوهفته گذشته در مجلس شورای ملی و در سایر محافل مورد بحث و فحص بود و بنده بعلت مسافرت نتوانستم در این مباحث شرکت بکنم یکی تصویب قرارداد جدید نفت بود که مورد تصویب قرار گرفت و یکی دیگر هم طرحی بود مربوط به کاخ جوانان که در مجلس شورای ملی مورد بحث وشورا واقع شد همانطور که بنده در صورت مجالس خواندم و مطلع شدم واقعاً قرار داد آخری که برای بهره برداری از قسمتی از سطح زمین و دریا با شرکت ملی نفت فرانسه به امضاء رسانده‌ایم همچنانکه در گذشته نشان دادیم که ابتکارات شاهنشاه همیشه مرز قرار دادهای نفتی را پشت سر می‌گذارند در تنظیم و امضای قرارداد جدید باز یک مرز جدیدی برای انعقاد قراردادهای نفت به دنیا ارائه کردیم و بنده وقتی در ماهیت این قراردادهاییکه به ابتکار شاهنشاه ما در دنیا عنوان پیدا کرده است و واقعیت پیدا نموده است دقت کردم آثار یک تحول بزرگ را در طرز استخراج و استحصال نفت در لابلای این قراردادها بنظرم رسید و آن مسأله این است که امروز آنچه مه است از نظر استحصال کننده خود نفت است ودیگر نفت نمی‌تواند یک کالائی برای سود جوئی و منفعت طلبی باشد امروز تلاش برای این است که خود نفت بدست بیاید نه از قبل نفت منفعت بدست بیاورند با توجه بهمین مسائل است که ما توانسته‌ایم با راهنمایی و ارادة شاهنشاه آریامهر و با همصدائی ملت ایران نظراتی را که نسبت به بالا بردن میزان محصول نفت در قرارداد کنسرسیوم داریم و با توجه به اعلامیه‌ای که صادر شده تأمین نماییم (گرچه هنوز متن آن کاملاًروشن نیست) ولی نشان دهنده آن است که ما توانسته‌ایم بطرفهای خود این حقیقت را بفهمانیم و آنها هم اذعان بکنند که خواسته‌های ما را درک کرده‌اند و این موفقیت برای ملت ما میسر نبود مگر اینکه دعا به ذات وجود اقدس شهریاری بکنیم که خداوند چنین رهبری خردمند و با تدبیر بملت ایران عنایت فرموده است (احسنت) خوشبختانه همانطوریکه رونق اقتصادی در سال گذشته بمیزان دوازده درصد باستحضار ملت ایران رسیده است در سال جدید نیز ما بیک میزان قابل توجه از رونق اقتصادی برخوردار هستیم و ای رونق در نتیجه توسعه برنامه‌های عمرانی در سراسر مملکت ایران بوده است و استان خوزستان هم بنوبه خودش از این برنامه‌های عمرانی بهره مند بوده چه از نظر کشاورزی و چه از نظر صنعت و چه از نظراقدامات عمرانی شهری توفیقهای زیادی نصیب دستگاه‌های اجرائی مملکت شده است در افتتاح یک مؤسسه عمرانی در اهواز که آقای وزیر کشور هم در آنجا حضور داشتند و مردم برای اظهار

حق شناسی اجتماع کرده بودنئد ویک تشریفاتی برگزار می‌شد بنده آنجا احساسات سرشاری که سرچشمه از صمیمیت و از اعماق قلب آنها می‌گرفت نسبت به رهبر عالیقدر ملت ایران مشاهده کردم که واقعاً بنده به هیچ وجه نمی‌توانم ادعا کنم که می‌توانم ترجمان آن احساسات در محضر مبارک همکاران باشم. مردم خوزستان آن روز دعا کردند بذات اقدس شهریاری که با طرح چنین برنامه‌های عمرانی و ابتکاری و با اعزام مأمورین صدیق و خدمتگزار اینطور استان آنها در مسیر ترقی و تعالی قدم برداشته امروز قسمت اعظم مشکلاتی که مردم اهواز با آن مواجه می‌شدند بعنون الله و با توجهات شانشاه برطرف شده است تشکیلات بهداشتی روز بروز در حال توسعه است مرکز بهداشت برای تعلیم بهیاران ئ و پرستاران تحصیلکرده...

رئیس ـ آقای مرتضوی وقت شما تمام شد.

مرتضوی ـ با تذکری که مقام ریاست فرمودند وقت بنده تمام شده است از مزاحمتی که بهمکاران عزیز با گرفتن وقتشان دادم نعذرت می‌خواهم البته مسائل دیگری هست انشاء الله در یک وقت دیگر باز با اجازه مقام ریاست و همکاران عزیز بعرض خواهم رسانید (احسنت).

۳ـ تقدیم دو فقره قرارداد همکاری اقتصادی بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

رئیس ـ وارد دستور می‌شویم آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمایید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)ـ با اجازه مقام محترم ریاست بطوری که خاطر مبارک نمایندگان مستحضر است بموجب قانونی که در ۲۲ خرداد ۴۵ راجع به نحوه خرید لوازم و ماشین آلات برای برنامه‌های عمرانی بتصویب رسیده است مقرر است قراردادهاییکه مستقیماً برای این نوع برنامه‌ها و خرید‌ها با کشورهای خارجی بسته می‌شود برای تصویب کمیسیونهای دارائی مجلسین تقدیم بشود و پس از تصویب بموقع اجرا گذاشته یشود در اجرای این قانون پیشنهادی تقدیم می‌شود برای تصویب دو قرارداد که یکی برای همکاری اقتصادی و فنی با دولت جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی تنظیم شده است و دیگر قراردادی است که با سازمان عمران بین المللی آمریکا بسته شده است و برای ارجاع به کمیسیون دارائی و اتخاذ تصمیم تقدیم مقام محترم ریاست می‌شود.

رئیس ـ به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

۴-مذاکره در گزارش یک فوریتی کمیسیون دارائی راجع به واگذاری اموال منقول و غیر منقول بکاخ جوانان و ارجاع مجدد به کمیسیون

رئیس ـ دنباله مذاکره در گزارش یک فوریتی واگذاری موال منقول و غیر منقول بکاخ جوانان مطرح است پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده واحده ـ دولت مجاز است از اراضی و باغات ساختمانهای دولتی یا هرگونه اشیاء منقولی که از محل بودجه‌های مستمر یا عمرانی تهیه شده باشد با ذکر حدود و مشخصات هر یک از قطعات اراضی و باغات و ساختمان‌های دولتی و اشیاء منقول با تصویب هیئت وزیران بدون دریافت قیمت یا نال الاجاره و بدون حق انتقال بغیر برای استفاده در اختیار کاخ جوانان که بمنظور ایجاد محیط مناسب برای پرور ذوق و استعداد و نیروی فکری و جسمی جوانان کشور طبق اساسنامه موجود ایجاد گردیده است بگذارد.

تبصره ـ در صورت انحلال کلیه دارائی و اموال کاخ جوانان بدولت تعلق خواهد گرفت. محسن خواجه نوری دکتر الموتی ـ دکتر اسفندیاری ـ دکتر اعتمادی.

خواجه نوری ـ جناب آقای رئیس اگر اجازه می‌فرمایید توضیحی بدهم.

رئیس ـ بفرمایید.

خواجه نوری ـ در جلسه گذشتهاین لایحه که بسیار اخمیت دارد در مجلس شورای ملی هم توجه خودش را واقعاً نشان داد مطرح شد و عده زیادی از همکاران پیشنهادهای اصلاحی داده بودند و چون لایحه یک شوری است لذا از مقام ریاست استدعا شد که فرصتی داده بشود که این پیشنهادهارا در خارج از جلسه تلفیق بدهیم و پیشنهادی جامع الاطراف تنظیم بکنیم که مورد قبول مجلس شورای ملی قراربگیرد و نقائصی که این لایحه ممکن است داشته باشد برطرف شود و خوشبختانه کلیه پیشنهاد دهندگان حاضرشدند و تبادل نظر کردیم و این پیشنهادی که داده شده است در واقع پیشنهادی است جامع الاطراف و تمام نظرات پیشنهاددهندگان اولیه را در آن تلفیق دادیم ضمناً برای اینکه نمایندگان محترم اطلاع داشته باشند از اینکه اساسنامه کاخ جوانان چگونه است و وظایف این کاخ چه ترتیب پیش بینی شده و چگونه اداره خواهد شد از نخست وزیری اساسنامه این کاخ را خواستیم و پلی کپی کردیم و بدست تمام نمایندگان محترم مجلس رسادیم و اگر نمایندگان ندیده باشند در کازیه شان هست مراجعه بکنند، خلاصه خواستیم که با علم و اطلاع از اصل موضوع و مضمون تمام مندرجات اساسنامه این لایحه مورد مطالعه و دقت قرار بگیرد که نمایندگان بدانند منظور از کاخ جوانان چه بوده است و چه وظایفی بعهده این کاخ قرار گرفته و درشهرستانها بچه ترتیب است ما امیدوار هستیم که همین فعالیتها تکرار بشود و انجام بگیرد بنده خواستم این مطالب را توضیحی برای روشن شدن مطالب عرض بکنم.

رئیس ـ آقای حبیبی با این پیشنهاد مخالفید بفرمایید.

حبیبی ـ بنده همانطور یکه در گذشته عرض کردم مسئله جوانان را مثل اینکه نمایندخه جوان بهتر می‌تواند توضیح بدهد (صحیح است) (مهندس ارفع ـ ما هم از جوانان قدیم هستیم) بخصوص آندسته از نمایندگانیکه سالهای سال با این جوانان همفکری کرده‌اند و در عالم ورزش با آنها هم ورزش بوده‌اند و بدرد دل آنها بهتر وارد باشند و درد دل آنها را بازگو کنند (صحیح است) جناب آقای خواجه نوری از اینکه خودشان از مردان بسیار شریف و دوست بسیار غعزیز ما هستند شکی نیست فکر می‌کنم که خوشان هم تصدثق بفرمایند که همه مسائل را خودشان نمی‌توانند بطور کامل و صحیح و درست بیان بفرمایند زیرا همچنانکه بنده باندازه ایشان نمی‌توانم در سایر مواریکه ایشان واردند رضی بکنم اظهار نظر در مسئله جوانان حقیقة بسیار بسیار...

رئیس ـ آقای حبیبی راجع به مخالفت و موافقت ۵ دقیقه وقت هست.

حبیبی ـ بسیار خوب چون در آن جلسه بمنده نبودم نتوانستم در کلیات صحبت کنم حالا بنده هم همان پنج دقیقه را جناب آقای رئیس صحبت می‌کنم و بر می‌گردم به بند ب مادة ۳ که نوشته شده است افرادی که از کاخ استفاده می‌کنند باید بیش از دیپلم و لیسانس باشند.

رئیس ـ آقای حبیبی فعلا اینها مطرح نیست پیشنهاد مطرح است.

حبیبی ـ پیشنهاد را بنده عرض کردم که مخالف با پیشنهاد را نوشته‌اند خود من تلفن کردم به کمیسیون دارائی استدعا کردم که هر موقع خواستید راجع به این مسأله تصمیمی بگیرید مرا دعوت کنید و مرا دعوت نکردند و بنده مجبورم اینجا عرایضم را بکنم این است که بنده با این پیشنهاد مخالفم و ایشان در پیشنهاد خودشان اشاره آئین نامه را اجاز۹ دارید که این آئین نامه اجرا بشود و این صحیح نیست که یک مشت جوانهای مملکت که بچه کارگران هستند نتوانند از این کاخ استفاده کنند و فقط لیسانسیه است که می‌تواند از آنجا استفاده بکند جناب آقای خواجه نوری ...(خواجه نوری – اینطور نیست اشتباه فرمودید) حالا استدعامیکنم جنابعالی با نماینده دولت توضیح بفرمایید که ببینم نظر شما صحیح است یا نه.

رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمایید.

دکتر مبین ـ بنده بعنوان موافق با این لایحه صحبت می‌کنم برای اینکه در جلسه پریروز که تشکیل شده بود برای تنظیم این لایحه بنده چند دقیقه شرکت داشتم و بعد رفتم و اشکالاتی در این لایحه هست که در عین موافقت با لایحه اشکالات را عرض می‌کنم که اشکالات را عرض می‌کنم که اشکالات را متوجه باشید و موقع رأی توجه بفرمایید یکی اینکه موقعیکه بنده در جلسه بودم موافقت شد بعد از مشخصات ارزش هم قید بشود و ارزش هم قید شد ولی بعد از اینکه بنده رفتم بیرون آن را خط زده‌اند بنده را قانع کردند به عنوان اینکه این قسمت را می‌گذارند بعد که خارج شدم آن را خط زدند آن مطلب با موافقت بنده نبوده اگر تصویب میفرمائید که قیمت نباشد از نظر بنده به خصوص مانعی ندارد ولی اگر قیمتش باید باشد چرا خطش زدید (بانو تربیت ـ قیمت ثابت نیست نسبت به زمان و مکان تغییر پیدا می‌کند) حالا معذلک بنده اصراری ندارم ولی مطلبی که مهم است و اشتباه شده این است «که بدون حق انتقال به غیر» را که پس از «برای استفاده» بوده است شما جلو گذاشته‌اید حالا ببینید معنیش این می‌شود که شما حق انتقال به غیر را که می‌بایست از کاخ جوانان بگیرید معنی عبارت این جوری است که از دولت گرفته‌اید بنابراین اینجا مقدم و مؤخر شده است خواهش می‌کنم اصلاح کنید. مطلب دیگر طبق اساسنامه که به ثبت رسیده است می‌باشد یعنی نماینده دولت جناب آقای دکتر یگانه آمدند توضیح دادند که طبق اساسنامه ثبت شده است نه موجود و این صحیح نیست برای اینکه اساسنامه موجود در هر حال ممکن است تغییر پیدا کند و لذا چون ممکن است تغییر پیدا کند طبق اساسنامه‌ای که به ثبت رسیده صحیح این است. مطلب دیگری که مهم است تبصره است در تبصره می‌گویند بعد از انحلال کلیه اموال و دارائی به دولت هست پس باید نوشت به تصرف دولت درآید شما در لایحه میگوئید که دولت مال خودش را بدون حق انتقال به غیر بدهد به کاخ جوانان پس مال خودش است بعد میگوئید دو مرتبه این اموال مال خود دولت است این صحیح نیست باید بگوئیم به تصرف دولت دربیاید.

خواجه نوری ـ اجازه بفرمائید توضیحی بدهم پیشنهادهای آقای دکتر مبین اغلب مورد قبول است جز راجع به قیمت.

دکتر اسفندیاری ـ ارزش لازم نیست.

رئیس ـ ارزش را قبول کردند اجازه بفرمائید با اصلاحاتی که به عمل آمده یک بار دیگر قرائت بشود.

مادة واحده ـ دولت مجاز است از اراضی و باغات و ساختمانهای دولتی یا هرگونه اشیاء منقولی که از محل بودجه‌های مستمر یا عمرانی تهیه شده باشدبا ذکر حدود و مشخصات هر یک از قطعات اراضی و باغات و ساختمانهای دولتی و اشیاء منقول با تصویب هیئت وزیران بدون دریافت قیمت یا مال الاجاره برای استفاده و بدون حق انتقال به غیر در اختیار کاخ جوانان که به منظور ایجاد محیط مناسب برای پرورش ذوق و استعداد و نیروی فکری و جسمی جوانان کشور طبق اساسنامه که به ثبت رسیده و ایجاد گردیده است بگذارد.

تبصره ـ در صورت انحلال کلیه دارائی و اموال کاخ جوانان در تصرف دولت قرار خواهد گرفت. محسن خواجه نوری ـ دکتر الموتی ـ دکتر اسفندیار ـ دکتر اعتمادی.

کیهان یغمائی ـ بنده یک پیشنهادی دارم.

رئیس ـ با این ترتیب خیال نمی‌کنم بتوان اتخاذ تصمیم کرد بنده خیال می‌کنم بهتر است مطلب دیگری را مطرح کنیم تا آقایان آنرا اصلاح کنند.

رامبد ـ بنده از حضرتعالی تقاضا می‌کنم توجه بفرمایید بدعتهای اینگونه عواقب خیلی مطلوبی نخواهد داشت مطلب هم اینقدر فوری نیست من از آقایان خواهش می‌کنم موافقت بفرمائید این ایحه برود به کمیسیون اصولا اساسنامه‌ای که متن آن حالا بدست بنده و سایرین می‌رسد در لایحه موضوع ندارد به آن اساسنامه اشاره شود اگر

چهار نفر فرضاًاشخاص ناصالح این اساسنامه را به ثبت رسانده باشندو برای هیچ وقت هم منحلش نکنند و هیچ وقت هم نتوانید کاخ را از آنها بگیرید چه می‌کنید. جناب آقای رئیس برای عجله دو جوانی که دستگاه دولت می‌خواهند زودتر بمقاصد خودشان برسند نگذارید که آیین نامه مجلس بازیچه بشود استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید برود به کمیسیون و تمام فرمایشات را هم آنجا بفرمایند و اگر مطلب بسیار لازم و مفیدی هم باشد یک قانون خوب جامعی داشته باشم یک قانونی همیشگی باشد نه مثل آن لایحه اختیارات نهمثل آن لایحه ۶۰ میلیون دلاری بانک آسیائی که برودو در مجلس سنا بماند.

رئیس ـ بنابر این پیشنهاد می‌کنم در صورتیکه خانمها و آقایان موافقند لایحه را برای مطالعه بیشتر به کمیسیون بفرستیم (صحیح است) از خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه به کمیسیون فرستاده می‌شود.

رامبدـ سپاسگزارم.

۵ـ طرح و تصئیب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاهی بین المللی و ارسال به مجلس سنا.

رئیس ـ گزارش شور دوم لایحه به اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها وسایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاه‌های بین المللی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیرقرائت شد)

گزارش شور دوّم از کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملّی

کمیسیون دارائی در جلسه ۲۲ آبانماه ۱۳۴۵ با حضورآقای قوام صدری معاون پارلمانی وزارت دارائی لایحه شمارة۳۸۰۳-۱۳۴۵/۳/۱ دولت راجع به اخذعوارض فرودوتوقّف هواپیما و سایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی راکه گزارش شوراوّل آن بشماره ۱۹۷۶ چاپ گردیده برای شوردوّم مورد رسیدگی قرار دادوبااصلاحاتی بشرح زیرتصویب نمود. اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده ـ بوزارت راه (اداره کل هواپیمائی کشوری) اجازه داده می‌شود تعرفه جدید عوارض فرود و توقّف هواپیماها و سایرخدمات فرودگاهی و عوارض مربوط به گواهی نامه‌های فنی هواپیماهاوکارکنان پروازرا که در قانون راجع به عوارض فرود و توقف هواپیماها مصوّب ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۷ پیش بینی شده است و همچنین تعرفه عوارض خدمات مختلفی که در هواپیمائی کشوری عرضه می‌گردد با توجّه به عوارض مشابهی که درفرودگاههای خارجی و فرودگاههای بین المللی مشابه اخذمیشود پس از موافقت وزارت دارائی وضع وپس از تصویب کمیسیونهای راه و دارائی مجلسین اجرا نماید.

مخبر کمیسیون دارائی ـ عزّت الله اوزار

گزارش شور دوم ازکمیسیون راه به مجلس شورای ملی

کمیسیون راه باحضور نماینده دولت لایحه شمارة ۳۸۰۳ مورخ ۱۳۴۵/۳/۱ دولت راجع به اخذ عوارض فرود و توقف هواپیماها وسایر خدمات فرودگاهی مشابه تعرفه فرودگاههای بین المللی راکه گزارش شوراوّل آن به شمارة ۱۹۷۶ چاپ شده برای شوردوّم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون دارائی رادراین موردتأییدوتصویب نمود. اینک گزارش آن رابه مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون راه ـ بالاخانلو

رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟(اظهاری نشد) بمادة واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها

و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

۶ـ تصویب صورت جلسه یکشنبه و سه شنبه هشتم آذرماه

رئیس ـ راجع به صورت جلسه روزهای یکشنبه و سه شنبه نظری نیست؟ آقای مهندس ارفع

مهندس ارفع ـ اشتباه مختصر چاپی است که به تندنویسیس می‌دهم.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. آقای صائب.

صائب ـ اشتباهات چاپی است که به تندنویسی می‌دهم.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. آقای مهندس ریاحی.

مهندس ریاحی ـ چند اشتباه چاپی است که اجازه بفرمایید اصلاح شود.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. آقای صائبی.

حیدر صائبی ـ چند اشتباه چاپی است که برای تندنویسی به اداره تند نویسی می‌دهم.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. آقای زهتاب فرد.

زهتاب فرد ـ چند اشتباه چاپی در عرایض جلسه گذشته بنده است برای اصلاح به تند نویسی می‌دهم.

رئیس ـ اصلاح می‌شود. نظر دیگری در صورت جلسه نیست ؟(اظهاری نشد) صورت جلسه روزهای یکشنبهو سه شنبه تصویب می‌شود. آقای معتمدی بفرمایید.

معتمدی ـ چندین برگ طومار و نامه رسیده است تقدیم می‌کنم.

۷ـ طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به تصویب اصلاحات وارده بر مادة ۱۰۹ منشور ملل متحد و ابلاغ به دولت

رئیس ـ گزارش شور دوم لایحه راجع به تصویب اصلاحات وارده بر مادة ۱۰۹ منشور ملل متحد مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه مورخ ۶ آذر ماه ۱۳۴۵ با حضور آقای دکتر یگانه وزیر مشاور لایحه شمارة۲۴۳۳۵/۴۱۱۲/۱۸ـ۱۳۴۴/۱۲/۱ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به تصویب اصلاحات وارده بر مادة ۱۰۹ منشور ملل متحد را که گزارش شور اول آن بشمارة ۲۰۲۳ چاپ شده است بریا شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا بمجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده ـ اصلاحات وارده بر ماده ۱۰۹ منشور ملل متحد بشرح مندرج در قطعنامه شمارة ۲۱۰۱ مورخ ۲۰ دسامبر ۱۹۵۶ برابر با ۲۹ آذر ۱۳۴۴ مجمع عمومی سازمان ملل متحد تصویب و بدولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آنرا بدبیر کل سازمان تسلیم نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه ـ فتح الله مافی

رئیس ـ مادة واحده مطرح است مظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقتایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیان فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه بدولت ابلاغ می‌شود.

۸ ـ طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به مقاوله نامه شمارة ۱۰۸ مربوط به شناسنامه ملوانی ملی کشتی‌ها

رئیس ـ گزارش شور اول مقاوله نامه شمارة ۱۰۸ مربوط بشناسنامه ملوانی کارکنان کشتیها مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۸ آبانماه ۱۳۴۵ با حضور آقای قریب معاون وزارت امور خارجه لایحه شمارة ۲۷۹۶۷/۴۷۸۹۲ ـ۱۳۴۲/۱۱/۱۰ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به مقاوله نامه شمارة ۱۰۸ مربوط به شناسنامه ملوانی ملی کارکنا کشتی‌ها را که به شمارة ۲۰۱۴ به چاپ رسیده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده ـ الحاق دولت شاهنشاهی این به مقاوله نامه شمارة ۱۰۸ مربوط به شناسنامه ملوانی ملی کارکنان کشتی‌ها که مشتمل بر یک مقدمه و چهارده ماده می‌باشد و در تاریخ سیزدهم مه ۱۹۵۸ به تصویب چهل و یکمین دورة اجلاسیه کنفرانس عمومی سازمان بین المللی کار در ژنو رسیده است تصویب می‌شود. مخبر کمیسیون امورخارجه ـ فتح اله مافی

گزارش شور اول از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی اجتماعی در جلسه اول آذرماه ۱۳۴۵ با حضور آقای معتمدی معاون وزارت کار و امور اجتماعی لایحه دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به مقاوله نامه شمارة ۱۰۸ مربوط به شناسنامه ملوانی ملی کارکنان کشتیها را مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی ـ مهندس مالک

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمائید (اکثر برخاستند) تصویب شد، مادة واحده مطرح است نظزی نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده، لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

۹ ـ طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاحیه موافقت نامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا

رئیس ـ گزارش شور اول لایحه راجع به اصلاحیه موافقت نامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۱۵ آبانماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه شمارة ۲۶۸۱۲/۳۷۱۴/۱۸ ـ۱۳۴۳/۱۱/۱۹ ارسالی از مجلس سنا راجع با اصلاحیه وافقتنامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا را به شمارة ۱۹۹۴ چاپ شده است مورد رسیدگی و تصویب قرارداد.

اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مادة واحده ـ اصلاحیه وافقتنامه همکاری بین دولت کشورهای متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی ایران راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی را که مشتمل بر یک مقدمه و شش ماه بوده و در تاریخ ۱۸ خرداد ماه ۱۳۴۳ در واشنگتن به امضاء رسیده و همچنین «موافقتنامه بین آژانسس بین المللی انرژی اتمی و دولت شاهنشاهی ایرن و دولت کشورهای متحده آمریکا برای

انجام اقدامات تأمینی» را که مشتمل بر یک مقدمه و هشت ماده و یک الحاقیه است و در تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۴۳ در وین به امضاء رسیده است تصویب به دولت اجازه داده می‌شود سناد تصویب مربوطه را مبادله نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مافی

گزارش شور اول از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسین بهداری در جلسه اول آذر ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلایحه موافقنامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا را به شمارة ۱۹۹۴چاپ شده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بهداری ـ دکتر رهنوردی

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش وپرورش در جلسه ۲۳ آبان ماه ۱۳۴۵ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اصلاحیه موافقنامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و کشورهای متحده آمریکا را که به شمارة ۱۹۹۴ چاپ شده است مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه کمیسیون اور خارجه را عیناً تأیید وتصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش ـ دکتر قراگزلو

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

۱۰ ـ طرح گزارش کمیسیون بودجه راجع به متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور

رئیس ـ گزارش یک شوری لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسه ششم آذر ماه ۱۳۴۵ با حضور نمایندگان دوت لایحه شمارة ۱۸۴۰۸ مورخ ۱۳۴۵/۸/۲۹ راجع به متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور را که به شمارة ۲۰۲۵ چاپ گردیده مورد رسیدگی قرارداد و با اصلاحاتی تصویب نمود.

اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه ـ دکتر کیان

متمم بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور

ماده واحده ـ به درآمد‌های عمومی منظور در بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مبلغ دو میلیارد و یکصد و سی و پنج میلیون (ـ / ۲۱۳۵۰۰۰۰۰۰) ریال طبق جدول پیوست اضافه می‌گردد و به دولت اجازه داده می‌شود مبلغ دو میلیارد و چهل و یک میلیون و هشتصد و هشتاد و پنج هزار (۲۰۴۱۸۸۵۰۰۰) ریال اضافه اعتبار مورد نیاز وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را طبق جداول پیوست با رعایت مقررات و قوانین مربوطه و تبصره‌های زیر پرداخت نماید.

تبصره هائیکه اجرای آنها محدود به دورة عمل سال ۱۳۴۵ خواهد بود

تبصرة ۱ ـ به سازمان بنادر و کشتی رانی اجازه

داده می‌شود مبلغ یکصد میلیون ریال موضوع تبصرة ۱ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۴ را تا پایان سال ۱۳۴۵ طبق مقررات مربوط صرف هزینه‌های سرمایه‌ای خود بنماید.

تبصرة ۲ ـ تبصرة ۴ قانون متمم بودجه سال ۱۳۴۴ به میزان استفاده شده از اعتبار مربوط به تا پایان سال ۱۳۴۵ قابل عمل خواهد بود.

تبصرة ۳ ـ به موازات دارائی اجازه داده می‌شود تا میزان صرفه جوئی بودجه سال ۱۳۴۴ وزارت آموزش و پرورش اسناد پرداختی بابت هزینه‌های فصل اول بودجه همان سال خود را از محل درآمد عمومی یال ۱۳۴۵ به هزینه قطعی منظئر نماید.

دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) ـ در سطر سوم تبصره سوم «خودرا» غلط است و باید وزارت مذکور به جی آن گذاشته شود یعنی بشود «بودجه همانسال وزارت مذکور را...

تبصرة۴ ـاز ردیف ۵۱۱۴ قسمت هزینه بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور مبلغ یکصد و شصت میلیون ریال کسر و به ردیف ۵۲۲۰ بودجه همان سال تحت عنوان بهره وامهای داخلی منظور می‌گردد.

تبصرة ۵ ـ پرداخت تعهدات سالهای قبل از محل ردیف ۵۹۱۹ و ۵۹۲۰ هزینه بودجه سال ۱۳۴۵ کل کشور (حقوق و عوارض گمرکی و سود بازرگانی کالاهای مربوط به آب و برق شهرستانها و سازمانهای آب و برق) مجاز است.

تبصرة ۶ ـ به وزارت آب برق اجازه داده می‌شود که اعتبارات بودجه سال ۱۳۴۴ سازمان برق ایران کد ۱۷۲ و بنگاه مستقل آبیاری کد ۱۷۳ را که طبق تبصرة ۵۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور منحل گردیده‌اند در بودجه وزارت آب وبرق کد ۱۷۱ ادغام و اسناد پرداختی بابت هزینه‌های هر فصل را بدون رعایت تفکیک مواد مشروط به اینکه از مجموع اعتبارات مواد فصل تجاز ننماید به هزینه قطعی منظور دارند. تبصره هائیکه تا ملغی نشده به قوت خود باقی است.

تبصرة ۷ ـ میزان صدور اسناد خزانه از مبلغ ده میلیارد ریال مذکور در مادة ۲ قانون انتشار اسناد خزانه مصوب اول بهمن ماه ۱۳۴۳ به مبلغ بیست میلیارد ریال افزایش داده می‌شود.

تبصرة ۸ ـ مبلغ مندرج در قانون راجع به تحصیل پانزده میلیارد ریال اعتبار جهت تقویت نیروهای دفاعی کشور مصوب بیستم آبانماه ۱۳۴۴ به مبلغ سی میلیارد ریال افزایش داده می‌شود که طبق قانون مزبور به مصرف برسد.

رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است آقای معتمدی تشریف بیاورید.

معتمدی ـ عرایض بنده درباره لایحه متمم بودجه خیلی خلاصه خواهد بود و مشتمل است بر چند سؤال، در اینجا صدور اسناد خزانه را از ده میلیارد ریال به بیست میلیارد ریال افزایش داده‌اند بنده می‌خواستم ببینم این اسناد خزانه به چه مصارفی رسیده و چه تأثیری در امور پولی و اقتصادی مملکت داشته است، مطلب قابل توجه اینست که بعد از تصویب قانون اسناد خزانه در بهمن ماه سال ۱۳۴۳ تعدادی از بانکها خصوصی سپرده‌های ثابت را با ربح ۰۶% قبول کردند در صورتیکه قبلاً دولت آمده بود و این ربح را در بانکها پائین آورده بود تا بتواند از این اسناد خزانه استفاده کند و این یک نوع مبارزه ایست با عواید دولت، خواستم ببینم دولت در این باره چه اقدامی کرده است؟

مطلب دیگر مربوط است به ۲۸ میلیون تومان مالیات بر حقوق و دستمزد، آیا حقوق و دستمزد در مملکت ما اضافه شده است؟ آیا جریان فوق العاده پیش آمده است که یک مرتبه ۲۸ میلیون تومان بر حقوق و دستمزد کارگران و حقوق بگیران اضافه شده است؟ یک کارگر مثلا کارگر نانوا سی تومان در روز حقوق می‌گیرد، ممیز مراجعه می‌کند می‌گوید روزی چقدر حقوق می‌گیری؟ می‌گوید سی تومان، این می‌شود نهصد تومان در ماه ولی

فراموش نباید کرد که این شاطر همه روزه و همه سی روز را کار نمی‌کند او هر دو سه روز یک روز تعطیلی دارد و اغلب اگر کارشان هم سنگین باشد نصف روز کار می‌کنند و نصف روز دیگری که کار می‌کند، پس این اضافه مالیات بر چه اساسی است. مطلب دیگر مربوط است به مالیات بر درآمد بازرگانان و شرکتها و شخصیت‌های حقوقی خصوصی و شرکتها و شخصیتهای حقوقی دولت، بنده می‌خواستم بدانم تاکنون مالیات بازرگانان و شرکتها به همان مبلغی که در آمارها و پرونده‌های اداره مالیات بر درآمد ذکر شده به خزانه کشور عاید گردیده یا اینکه فقط در روی برگ تشخیص و سازمانهای تشخیص از بازرگانان و شرکتها مطالبه شده است، مطلب دیگر مربوط است به چهار میلیون تومان سفته و تمبر و درآمد باربری. اخیراً در وزارت دارائی معلوم شده است که یک مقدار زیادی سفته تقلبی چاپ شده و در دسترس مردم گذاشته شده است، بنده می‌خواستم ببینم در مورد تقلب جاعلین چه اقدامی شده است و آیا سفته هائی که در آینده چاپ می‌شود به چه ترتیبی مراقبت و حفاظت می‌شود و مقدار سفته هائی که موجود است چقدر است و آنچه که مصرف شده چه اندازه است، مطلب دیگر مربوط است به مخارج چون جناب آقای نخست وزیر اینجا تشریف فرما هستند بده می‌خواهم از زندگی خصوصی ایشان با اجازه خودشان استفاده کنم (خنده نمایندگان) وقتی جناب آقای نخست وزیر یک انگشتر به همسر محترمشان می‌دهد که به مبلغ سیصد تومان خریداری شده و پول آنرا هم قرض می‌کنند، البته خریدن انگشتر سیصد تومانی درس خوبی است برای مردم و جوانهای مملکت (صحیح است) که دنبال انگشترهای ده هزار و پانصد هزار و بیست هزار تومانی نروند (صحیح است) و این موضوع قابل تقدیر است اما می‌خواستم ببینم ایشان که اینطور با امساک در زندگی خصوصی خودشان زندگی می‌کنند چطور در مورد مخارج دولتی اینطور پولها را می‌گیرند و می‌خواهند اینطور خرج بکنند. یک مرتبه نخست وزیری ۱۳ میلیون تومان اضافه خواسته است، در جای دیگر اعتبر دولت شانزده میلیون و هفتصد هزار تومان اضافه خواسته‌اند آخر اینها برای چیست، شانزده میلیون و هفتصد هزار تومان مخارج عادی و سری است؟ اگر عادی است ارقامشان چیست؟ و اگر سری است ممکن است مجلس را تشکیل بدهند و در یک جلسه سری بگویند که مجلس هم در جریان این خرج‌ها و پولهائی که مصرف می‌شود مطلع شود عرض دیگر بنده مربوط است به یک میلیون تومان کمک به کانون شکار ایران چه کرده؟ چه می‌کند؟ آیا شکارچی تربیت می‌کند؟ آیا شکار را تقویت می‌کند در کوهها و دشتها؟ آخر فلسفه اش چیست (مهندس صائبی ـ در اجرای قانون شکار نظارت بکند) جز اینکه اینها یک مجله به نام کانون شکار منتشر می‌کنند چه می‌کنند؟ یک میلیون تومان پول این مردم ذا به چه مناسبت به کانون شکار می‌دهند، این را هم بفرمائید که روشن بشویم که فلسفه این موضوع چیست. مطلب دیگر مربوط است به آموزشگاه خدمات اجتماعی که صد هزار تومان هم به این آموزشگاه کمک می‌شود (بانو تربیت ـ آموزشگاه خدمات اجتماعی خیلی خدمت می‌کند) بسیار خوب این آموزشگاه خیلی مفید ولی مربوط به کدام دانشگاه است؟ آیا استقلال دارد؟ آیا در اختیر وزارت آموزش و پرورش است آیا منتسب به دانشگاه است؟ این هم مطلبی بود که بنده می‌خواستم جناب آقای نخست وزیر یا نماینده دولت درباره آن توضیح بدهند آن توضیح بدهند که روشن بشویم، از تصدیعی که دادم معذرت می‌خواهم.

رئیس ـ آقای دکتر یزدان پناه تشریف بیاورید.

دکتر یزدان پناه ـ چون جناب آقای معتمدی فقط توضیحاتی در مورد بعضی از اقلام خواستند و دولت هم قطعاً جواب خواهد داد بنابراین بنده فعلاً عرضی ندارم.

رئیس ـ تیمسار نکوزاد تشریف بیاورید.

سرلشکر نکوزاد ـ به نام ایزد یکتا، البته چون لایحه متمم بودجه مطرح است بنده فکر می‌کنم میشود موقع را مغتنم شمرد و درباره پاره‌ای از مطالب دیگر هم صحبت کرد موضوعی را که جناب آقای سرتیپ پور فرمودند در

بارة تشریف فرمائی رئیس محترم ما به گیلان باید عرض کنم قربان ما همه این هوس را داریم، یکبار هم از حضورشان این استدعا را کردیم به لرستان تشریف بیاورند ایشان هم قبول فرمودند و با هواپیما بدان صوب رهسپار شدیم هوا هم متلاطم بود و نتوانستیم با هواپیما به مقصد برسیم و به زحمت زیادی در یک جائی نشستیم و در آن موقع انتشاراتی هم دادند که این هواپیما و سرنشینان آن از بین رفته‌اند، عرض کنم رئیس ما مرد شریفی است که ما همه به ایشان علاقمندیم (نمایندگان ـ صحیح است) و بنده سابقاً به ایشان ارادتی از نزدیک نداشتم و در این مدت ارادت زیادی به ایشان پیدا کرده‌ام، این مرد شریف قبل از جلسات علنی مثل یک نفر نظامی از صبگاه در داخل مجلس به سایر امور می‌رسند تا موقع تشکیل جلسات علنی و بعد هم که اینجا هستند و همه ما، البته خودم را نمی‌گویم، جوانها می‌روند بیرون ولی ایشان ثابت تا آخر جلسه نشسته‌اند اینست که وجود ایشان را حقیقتاً باید مغتنم شمرده و حفظ کرد (صحیح است) بنده تمنا می‌کنم جون آقای رئیس مردی هستند منظم و مرتب و محجوب این است که خودمان باید رعایت بکنیم، و اما درباره لایحه متمم بودجه سال ۱۳۴۵ که دولت می‌خواهد از افزایش در آمدهای عمومی به مصرف اضافه اعتبارات سال ۴۵ دستگاهها بر حسب ضرورت مواد هزینه برساند و برای تصویب آنرا به ساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم داشته و امیدوار است که در راه خیر و صلاح ملک و ملت این درآمدها را به مصرف برسانند، چون در این امید و آرزویم ضعف و خللی می‌بینم این است که به عنوان مخالف نظراتم را به سمع دولت و به عرض همکاران محترم میرساند باشد که از این تذکرات به نفع جامعه طرفی بسته بشود قبلا این دو لایحه‌ای که به این صورت آمده ابتدا یک لایحه تقدیمی است به مجلس و بعد رفته به کمیسیون و این رقم‌های اضافه درآمد و هزینه‌ها با هم مغایر است و این تفاوت رقم بنده نمیدانم روی چه اصلی است، خواستم برای ما روشن بکنند لایحه‌ای که برای متمم بودجه دولت تقدیم مجلس کرده ابتدا یک میلیارد و ششصد و شصت میلیون عواید بوده و۱/۶۶۵/۸۸۵/۰۰۰ ریال برای مخارج منظور شده در صورتیکه اینکه به کمیسیون رفته و اصلاح و بدست ما رسیده ۲/۰۴۱/۸۸۵/۰۰۰ ریال مخارج تعیین شده و این رقم تفاوت برای بنده و بعضی از همکاران که از آنها سئوال کردم معلوم نبود روی چه اصلی است بهر حال در این لایحه می‌بینم مبلغ ۲/۰۴۱/۸۸۵/۰۰۰ ریال از افزایش در آمد بمصرف کشور هزینه دستگاههای تابعه می‌خواهند برسانند که از آن جمله است ۱۳۰ میلیون ریال اضافه اعتبار برای نخست وزیری ۱۶۷/۵۰۰/۰۰۰ ریال اعتبار دولت که باز همان نخست وزیری است چه بسا برای سایر وزارتخانه‌ها ارقام و مبالغ دیگری منظور داشته‌اند.

البته خاطر همکاران عزیز هست که در لایحه بودجه ۱۳۴۵ اعتبار هزینة برای نخست وزیری به مبلغ ۴۴۹/۵۱۷/۰۰۰ ریال یک فقره و بنام اعتبار دولت مبلغ ۳۲۶/۵۰۰/۰۰۰ ریال و بنام اعتبار هزینه سری همین زمینه است مبلغ ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال قبلاً منظور شده بود. پیشنهاد هزینه اضافه اعتبارات نیز در همین زمینه است خوب من تا اینجا ایرادی بدولت ندارم چه دولت دولتی است مبعوث شاهنشاه آریامهر مورد تأیید ملت چه ما نمایندگان مردم رأی اعتماد به آن داده‌ایم اما اشتباه نشود این رأی اعتمادی که ما بدولت هویدا و یا دولتها داده‌ایم و می‌دهیم بواسطه اعتقاد و ایمانی است که بذات مبارک شاهنشاه آریامهر داریم، اعتماد واثقی است که به تشخیص صحیح پیشوای ملت داریم که گامی بردذاشته نمی‌شود مگر آنکه خیر و صلاح ملت فقط وفقط منظور نظر مبارکشان باشد (صحیح است) آقایان این ایمان و اعتماد دارای ریشه‌های عمیقی است، بیهوده با هو و جنجال و ارعاب مانند وجیه المله‌های بوقلمون صفت دروغین سابق بدست نیامده است، ملت ما ناظر بود که در دوران تیره و تار افق سیاست شهریور ۲۰ که بزرگترین بدبختی و شدید ترین لطمات جنگ دوم جهانی را برای ما به ارمغان اورد چگونه شاهنشاه ما با بدست گرفتن سکان کشتی متلاطم کشور با چه تدبیر و جانبازی و از خود گذشتگی آنرا بساحل نجات رسانیدند. ملت

ما ناظر وقایع ناگواری که در آن در کشور ما رخ می‌داد و نیات بیگانگان و خوش رقصی‌های اجنبی پرستان بودند و دیدند که این باز هم تنها یکنفر بود که چون کوهی استوار در برابر این مطامع مقاومت نموده و در آذر ۲۵ اسقلال میهن عزیزمان را که بموئی بسته بود حفظ نمود ملت ما ناظر روزهای شوم ۱۵ بهمن، ۲۷ و۲۱ فروردین ۴۳ بودند که دست قدرت الهی بواسطه ایمان پاک و بی الایش رهبر عالیقدر ما رابرای چنین روزهای درخشانی حفظ فرمود برادران ما اوضاع و احوال ۹بهمن ۲۹و جریانات شوم روزهای ۲۴-۲۵-۲۶-۲۷ مرداد ۳۲را خوب بخاطر دارند و خوب هم میدانند که در تمام مواقع حساس فقط یکنفر بود که بواسطه ایمان محکم و توکل بذات لایزال الهی بمصداق آیه کریمه له معقبات من بین یدیه من خلفه یحفظونه من امر الله لا یغیر و ما بقوم الی آخر آیه دهم از سوره مبارکه رعد تزلزلی بخود راه نداده و چون می‌دانستند پاسداران و نگهبانان مأمور بارگاه الهی این وجود مقدس را جهت خدمت حفظ خواهند فرمود بیاری خدای بزرگ با فداکاری و از خودگذشتگی برای حفظ استقلال و عظمت میهن عزیز بهمه این تباهی‌ها فائق آمدند بلی هم میهنان ما خوب وافقند که شاهنتشاه برای رفاهو اسایش حال اکثریت ابتدا با تقسیم اراضی و گذاردن دارائی خود تحت نظر امناء و هیأتی برای رفاه و آسایش حال طبقه سه و بالاخره ابلاغ منشور شش گانه شاه وملت که بعداً به نه اصل تکمیل یافت به اهمیت فداکاری و نیات بلند ناجی خود پی بردند این است که با ایمان کامل جان نثاری بی ریا به بر گزیدگانیکه از طرف شاهنشاه از بین ملت انتخاب و بانجام مأموریت و وظیفه گمارده می‌شوند تازمانیکه مورد تأیید شاهنشاه هستند کما هم نسبت به آنهاسرتعظیم و تکریم فرود می‌آوریم خوب پس با ذکر این مقدمه و ایمانیکه قاطبه مردم به پیشوا و رهبرب عالیقدر خود دارند نه بقول ظریفی مجلس دعا و ثنا بلکه فی الواقع جا دارد که در این محل و مکان مقدس، مجلسی که بانثار خون‌های پاک دلیرانی که برای بدست آوردن این هدف مقدس، این آزادی و استقلال جان خود را فدا نمودند از پیشگاه خالق یکتا مسئلت نمائیم که وجود مقدس حافظ وپاسدار این آزادی یعنی رهبر عظیم الشأن، شاهنشاه آریامهر را در کنف حضرتش مصون و محفوظ داشته، سلطنت سلسله جلیله پهلوی را تا ابد برای ایران و ایرانی مستدام بدارد (اشاءالله)

خوب پس این است فلسفه پشتیبانی اکثریت و اقلیت و منفرد دین از دولت این حقیقتی است که کسی نمی‌تواند منکر ان بشود اما جناب آقای نخست وزیر بهتر بود که این مبلغ ۲ میلیارد و اندی را به جای هزینه‌های زائد در راه عمران و آبادانی و رفاه حال روستا نشینان و شهرستانهای عقب افتاده مصرف آن را پیشنهاد نمائید، متجاوز از دو میلیارد برای هزینه‌های مختلف به عنوان متمم بودجه تقدیم مجلس نموده لکن برای ساختمان یک حمام دوازده دوشه در یک بخشی که متجاوز از ۳۰۰ قریه در حول و حوش آن و دارای ۱۲۰ هزر نفر جمعیت است در این دوران طلائی که رفاه و آسایش روستا نشینان در نظر است و برای حفظ سلامتی و بهداشت ساکنین محل از اهم ضروریات محی است می‌گویند محلی نداریم در این موقع که انقلاب شاه و ملت به وجود آمد است و مردم باید از لحاظ بهداشت نیز باید در رفاه باشند مردم تقاضا کردند که یک حمام دوازده دوشه دارالشتر بسازند شهردار در این مورد از سازمان برنامه تقاضا می‌کند که دفتر فنی فرمانداری کل آنرا به سازمان برنامه منعکس نموده که بنده عیناً آن را قرائت می‌کنم.

ریاست محترم امور شهرسازی و ساختمانی سازمان برنامه «پیرو نامه شمارة ۳۶۸ ـ ۴۵/۲/۶ رو نوشت نامه شمارة ۱۰۱ ـ ۴۵/۲/۸ شهرداری الشتر در مورد قادر بودن به پرداخت اقساط مورد تعهدیکه یک دستگاه حمام ۱۲ دوشه الشتر از محل در آمد شهرداری به پیوست ایفاد می‌شود چون شهر مزبور احتیاج مبرمی به مام بهداشتی دارد واهشمند است مقرر فرمائید قرارداد لازم جهت تنظیم و امضاء شهرداری مورد بحث ارسال فرمایند تا بدین وسیله قدم مؤثری در راه تأمین بهداشت برداشته شود.

«مقتدر رئیس دفتر فنی لرستان»

ومن موضوع را طی نامه شمارة ۸۲ ـ ۴۵/۴/۲۰ از طریق سازمان برنامه دنبال نمودم که عین آن نامه و پاسخ واصله را قرائت می‌کنم.

«ریاست محترم کمیته عمران شهرو ده

دفتر فنی فرمانداری کل لرستان طی شماره‌های ۳۶۸ مورخه ۴۵/۲/۶ و ۶۷۵ مورخه ۴۵/۲/۲۹ پیوست نامه شمارة ۱۰۱ ـ ۴۵/۲/۸ شهرداری الشتر نسبت به لزوم ساختمان یک دستگاه حمام ۱۲ دوشه به آن سازمان ارسال داشته که تاکنون اقدام مؤثر و شایسته در این مورد نفرموده‌اند نظر ب این که اهالی الشتر که در شرف شهرستان شدن می‌باشد احتیج مبرمی به حمام بهداشتی دارند و با انقلاب شاه و مردم ساکنین انتظار دارند دارند به محل روستا نشین‌ها توجه خاص و عاجلی مبذول بشود متمنی است مقرر فرمائید از محل صرفه جویی‌های برنامه سوم و یا از محل درآمد شهرداری مزبور هزینه آن تقسیط و نسبت به ساختمان حمام مذکر قرارداد لازم جهت تنظیم و امضاء شهرداری مورد بحث ارسال و اقدام نمایند تا بدین وسیله قدم مؤثری در راه تأمین بهداشت ساکنین این محل که از هر اقدام عمرانی دیگر لازم تر است برداشته شود. سرلشکر نکوزاد»

«تیمسار سر لشکر محمود نکوزاد ـ نماینده محترم مجلس شورای ملی ـ موضوع ـ حمام الشتر عطف به مرقومه شمارة ۴۵/۴/۲۰ به استحضار میرساند: متأسفانه به علت تعهد کلیه اعتبارات عمرانی فعلا قبول تعهد جدید مقدور نیست چنانچه در آینده گشایش در وضع اعتبارات عمرانی پدید آید مسلماً در احداث ساختمان حمام ۱۲ دوشه الشتر و اجرای طرح آن اقدام مقتضی معمول خواهد گردید.

رئیس کمیته عمران شهر وده ـ ابوالقاسم ممقانی» ملاحظه میفرمائید برای ایجاد یک حمام دوازده دوشه برای یک بخش روستا نشین می‌گویند اعتباری نیست لیکن سازمان برنامه برخلاف تصویبنامه و تصمیمات دولت که تا رده معاونین ق داشتن خودرو قائل شده‌اند علاوه بر خرید چهار دستگاه اتومبیل برای چهار نفر معاونین خود برای مدیران کل و رؤسای ادارات ۲۴ دستگاه اتومبیل بنز خریداری شده و به هر یک از این مقامات هم برای استهلاک اقساط آن مبلغی در حدود ۷۰۰۰ الی ۱۲۰۰۰ ریال به عنوان اضافه کار پاداش به حقوق آنان به طور ثابت اضافه نموده‌اند ولی برای ساختمان حمام دوازده دوشه که برای حفظ بهداشت اهالی ضرورت کامل داشته محلی نبوده است.

و اما موضوع دیگری که با آن مواجه هستیم آب لولهکشی لرستان است و در این قسمت بنده برای اینکه زیاد وقت همکاران محترم را نگیرم فقط نامه‌ای را که از وزارت آبادانی و مسکن رسیده است قرائت می‌کنم.

«تیمسار سرلشکر محمود نکوزاد: نماینده محترم مجلس شورای ملی

قرارداد لوله کشی آب پل دختر به مبلغ ۳/۵۹۸/۱۴۰ ریال در تاریخ ۴۵/۲/۷ با شرکت رودسر مبادله شد. پیمانکار موظف است عملیات مربوطه را با توجه به کلیه مواد و شرایط پیمان در مدت ۹ ماه زیر نظر مؤسسه دکتر علی ادیبی انجام و تحویل نماید. مراتب بدینوسیله جهت استحضار آن جناب ایفاد می‌گردد.

کورس آموزگار ـ معاون وزارت آبادانی و مسکن»

در مورد قرارداد توسعه لوله کشی آب خرم آباد هم نامه‌ای هست که بنده قرائت می‌کنم.

«تیمسار سرلشکر نکوزاد، نماینده محترم مجلس شورای ملی

قرارداد توسعه لوله کشی آب خرم آباد به مبلغ ۱۰/۶۰۷/۷۵۸ ریال در تاریخ ۴۵/۳/۴ با شرکت رودسر مبادله شد. پیمانکار موظف است عمیات مربوطه را با توجه به کلیه مواد و شرایط پیمان در مدت ده ماه زیر نظر مؤسسه دکتر ادیبی انجام و تحویل نماید.

کورس آموزگار ـ معاون کل وزارت آبادانی و مسکن»

باز نامه دیگری است درباره لوله کشی آب الشتر که حوزه انتخابیه بنده است بعد به عنوان می‌نویسد: «قرارداد لوله کشی آب الشتر به مبلغ ۵/۲۸۷/۵۱۰ ریال در تاریخ ۴۵/۲/۲۶ با شرکت رودسر مبادله شد پیمانکار موظف است الی آخر ... آن را در مدت ۸ ماه تحویل بدهند» حالا نامه‌ای که شهردار الشتر برای بنده می‌نویسد باز این را توجه داده است که تیمسار مد شش ماه از تاریخ این قرارداد می‌گذارد و تا به حال هیچ عملی انجام نداده‌اند این جا ما خیابان‌ها را زیرورو کردیم ساختمانهای مسیر راه را خراب کردیم برای آسفالت آماده کردیم برای آسفالت آماده کردیم ولی هیچ عملی انجام نشده است و فرماندار کل ضمن این که به همه جا ملتجی شده و به نتیجه نرسیده یک نامه‌ای به بنده نوشته که این موضوع را دنبال کنم من این کار را دنبال کردم و از آقای مهندس اراقی هم خواهش کردم کمیسیونی تشکیل دادند و پیمانکار را خواستند، مگر این پیمانکاران تعهد نداده‌اند مگر ضمانت نامه نداده‌اند مگر وجه الضمان و ودیعه به صندوق بنک نداده‌اند؟ اگر داده‌اند پس چطور مطابق این قرارداد‌ها با اینها رفتار

نمی‌شود اگر مطابق قرار داد ودیعه ضبظ بشود و عملی که آنها انجام بدهند مثبت انجام بدهند هم مردم مطمئن می‌شوند حال مردم چگونه فکر می‌کنند که این قرارداد‌ها بسته شده و هشت ماهی هم سپری شده و هیچ عملی انجام نشده مردم چه فکر می‌کنند چه می‌گویند میگویند لابد با پیمانکارها بعضی‌ها سر وسری دارند اینطورفکر می‌کنند و این طرز عمل صحیح نیست موضوع اسفالت هم وضعش بهتر از وضع لوله کشی آب نیست بهمان نحوی است که عرض کردم قرائت این وقت می‌گیرد خلاصه آنکه اعتباراتی برای اسفالت خرم آباد برای الشتر برای کوهدشت و برای جاهای دیگر تعیین شده است و به مهندس مشاور و پیمانکار دستور داده شده بیایند این کار را بکنند از منابع محلی بمن یاد داشت داده‌اند ملاحظه بفرمایید نوشته‌اند که آقا اینها هیچ کاری انجام نمی‌دهند اینطور احساس می‌کنیم که دارند به باری بهرجهت وقت را می‌گذارند تا اینکه بزمستان برسند فصل سرما و یخبندان برسد آنموقع هم بگویند کاری نمی‌توانیم بکنیم که عذرشان موجه باشد این است که اگر یک پیمانکاری آنقدر قدرت کار ندارد چرا باو می‌دهند البته نوشته‌اند که این پیمانکار در بروجرد مشغول بکار است اگر توانایی انجام انرا نداشت به پیمانکار دیگر می‌دادند اگر توانایی داشت تعهدی کرده است که طی مدت معین انکار را انجام بدهد چرا شروع بکار نمی‌کند این مواردی است که قابل توجه است دیگر اعتبار ساختمان کشتار گاهی است که به خرم آباد و الشتر داده‌اند برای خرم آباد توجه شد که الساعه تمام فاضل آب شهر سرش توی رودخانه خرم آباد است و این برای بهداشت اهالی خطرناک است چه شهرنشین چه آنهایی که در قصبات وقراء هستند تمام فاضل آبهای محل توالتها سرش توی رودخانه است آیا این صحیح است برای حفظ بهداشت یک منطقه عشایر نشین یک منطقه‌ای که با چه عناوینی از اهالی و ساکنین محل توصیف کنم عرض کنم پیشنهادی شد که آقا ما الآن یک کشتارگاه در خرم آباد داریم کشتارگاهی در طرح جدید تعیین کردند برای کشتار ۳۰۰ رأسگوسفند و ۱۰۰ رأس گاو در روز برای الشتر هم با یک اشل کمتری مبلغی معین کردند فرمانداری کل پیشنهاد کرد بیایید این مبلغ را بمصرف اگوسازی شهر برسانید حالا سالن سخنرانی کشتارگاه نداریم نداشته باشیم سالن سخنرانی برای قصابها نمی‌خواهند اما بیایید این اگوسازی را بکنید بعد از مذاکرات و صحبتهای زیادی که با سازمان برنامه بعمل آمد قبول کردند ولی گفتند که ما صد هزار تومان از این را برای تهیه نقشه داده‌ایم این است از این مبلغ شما صد هزار تومان کم شده ملاحظه فرمودید که یک ساختمانهای استانداردی هست من نمی‌فهمم خدا رحمت کند اعلیحضرت فقیدرا نور به قبرش ببارد برای ساختن یک سربازخانه قبلاً هنگها و واحدهای سوارـ پیاده ـ توپخانه بیک نقشه‌ای تهیه کرده بودند که آقا واحد سواری که سه هزار جمعیت دارد و دارای پنج واحد اسواران است انها بیایند ساختمانش را باین طریق بکنند اگر در تمام نقاط کشور که بروید یک نوع است یک جور است یک نقشه تهیه شده است حالا می‌گویند با مهندسین مشاور به مسابقه یا مناقصه گذاشته‌ایم چون صحبت مناقصه و مسابقه هم یک صحبت‌های تارزه است که مباحث جدیدیرا پیش می‌آورد و دیگر چه احتیاجی است به نقشه جدید یک نقشه‌های کشتارگاهی استاندارد تهیه نمودید و این را فرستادید برای ام گفتید که این کشتارگاه برای آنقدر کشتار و ظرفیت تهیه شد ه و برای تمام ما نمایندگان هم فرستادند اگر هم می‌خواهید در آتیه نقشه‌ها را بیاوریم و ارائه بدهیم دیگرچه احتیاجی به نقشه جدید است در هر حال بعد از آنکه قببول کردند اعتبار به اگوی شهر تخصیص داده شود بعد شهردار با کمال سرگشتگی و التماس می‌نویسند که این اعتبار را هم بما ندادندو گفتند موکول شد بسال آینده چه در الشتر و چه در خرم آباد این بود وضع اجرایی کشتارگاه و اگوسازی خرم آباد موضوع دیگر مربوط به بیمارستان یکصد تختخوابی لرستان است عرض کنم که اگر من آن نطق قبل از دستور روز ۵شنبه ۹آبان ماه ۴۲که البتدا تقریباص در اوان تأسیس مجلس بوده است این جا قرائت کنم ملاحظه بفرمایید که اوامر شاهنشاه را بنده در این جا اعلام کردم که شاهنشاه در تشریف فرمایی به لرستان اینطور فرمودند اگر دروغ است بنده را تحت تعقیب

قرار بدهید بنده زیرش قلم قرمز کشیدم که وضع اینطور است که این استان با هفتصد هزار نفرجمعیت و شهرستان با شصت هزار نفر جمعیت دارد دارای یک بیمارستان ۲۰ تختخوابی است شاهنشاه امر فرمودند توسعه و بسط بدهند بازرسان آمدند و تأیید کردند که بیمارستان صد تختخوابی باید ساخته شود مکاتباتی شد به بنده نوشتند ۷۰ میلیون ریال برای این کار تخصص داده شده بعد این ۷۰میلیون به ۱۰۰ میلیون ریال افزایش یافت ولی تمام صحبت بود همه اش نوشته‌اند مناقصه گذاشتیم و یمسابقه گذاشتیم و به مهندس مشاور دادیم بالاخره این آخریش نامه‌ای است که نوشته‌اند تشریفات تمام شده است ولیکن عمل مثبتی باز انجام نشده باز نامه‌هایی است اگر بعضاً اینها را قرائت کنم متأثر می‌شوید همکاران محترم که این استان از لحاظ بهداشت دارای چه وضعی است بیمارانیکه بواسطه نبودن جا بسوی مرکز رهسپار می‌شوند وقتی که میایند بنده ملتجی به آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری می‌شوم و حقیقتاً از این مرد شریف آقای دکتر مرشد نهایت سپاسگزاری را دارم که باز این بیماران فلکزده را که از آن راه دور میایند که آنجا تختخواب ندارند می‌فرمایند باز اینجا بوضعشان رسیدگی می‌شود و بستری می‌شوند در هر حال این آخرین نامه‌ای است که برای من نوشته‌اند چرا اینطور می‌کنند این را باور بفرمایید فقط نامه پرانی می‌کنند و به مکاتبه برگزار می‌شود بنده از جناب آقا نخست وزیر استدعا می‌کنم یک نیت صحیح اصولی ابتدا باینکارها رسیدگی می‌کردند بگویند مشکلات محلی چیست ابتدا پیش در امد خوبی برای پیشرفت کارها پیشرفت کارها از خودنشان دادند ولب دنباله اش را بنده نفهمیدم یکجا رسید همه اش به نامه پرانی برگزار می‌شود سازمان برنامه می‌گوید اینطور نیست وزارت بهداری آبادانی و مسکن می‌گوید چنین و چنانست وزارت بهداری باید کار را انجام دهد آخرین نامه‌ای که نوشته‌اند عرض می‌کنم بعد از عنوان باز گشت به مرقومه شماره ۸۳ مورخ ۱۳۴۵/۴/۲۷ آنجناب مراتب زیر را به اطلاع میرساند همانطوریکه اطلاع دارند اجرای پروژه‌های ساختمانی مستلزم عملیات مقدماتی از قبیل مطالعه زمین و تهیه نقشه‌های ساختمانی و بالاخره انجام تشریفات مناقصه و ابلاغ کار می‌باشند تا این تاریخ عملیات تهیه و تصویب نقشه‌های مقدماتی بیمارستان خرم آباد تمام شده و نقشه‌های اجرایی (این را عرض کنم که ۵۰ هکتار از بهترین نقاط لرستان را مردم واگذار کرده‌اند برای این کار) در شرف اتمام است که به محض تکمیل مراتب جهت انجام تشریفات مناقصه به دستگاه اجرایی ابلاغ خواهد گردید البته ملاحظه می‌فرمایید این در تاریخ ۴۵/۴/۲۷ است من این را در سال پیش تذکر دادم که باز بان بود با ریاست محترم مجلس به آن محل برویم نامه‌ای نوشتم و پاسخی دادندکه به مهندسین مشاور ابلاغ شدذه که انجام بدهند بعد از قریب متجاوز از یکسال حالا راجع به بیمارستان این جوابی است که حضورتان قرائت کردم مطلب دیگری که از لحاظ اقتصاد این منطقه حائز نهایت اهمیت است ایجاد کارخانه قند در لرستان می‌باشد که بجبران ضرر قابل ملاحظه‌ای که بعموم زارعین و کشاورزان لرستان در اجرای هدف عالیتری یعنی اجرای قانونمنع کشت خشخاش سالهاست متحمل شده‌اند با توجه به استعداد فوق العاده منطقه و بررسی‌های متمادی و فرمان حهان مطاع شاهنشاه آریامهرکه در این باره شرفصدور یافته در طرحهای سازمان برنامه هم چنین بود که این کارخانه‌ها پایان سال ۴۴ در استان تأسیس بشود حال کارخانه که مقرر بود بلرستان داده شود اوضاع و احوالی بوجود آمد که بجای دیگری تخصیص داده شد و ایجاد آن در این منطقه قدری بتأخیر افتاد ولکن کارخانه دیگری در نظر گرفته شد که بگواهی متخصصین فن و هیئتهای اعزامی و مهندسین مطلع برای نصب کارخانه قند خرم آباد و الشتر و حول و حوش آن منظور و مناسب تشخیص داده شد از سال ۳۹ هیئتهای بدین منظور اعزام شدند و برسیهای کافی بعمل آمد که با النتیجه در اثر مکاتباتیکه بین سازمانهای مربوط وزارت اقتصاد ـ بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران ـ بانک اعتبارات صنعتی ـ هیئت عالی نظارت بر صنایع قند و سازمان برنامه بعمل آمد و موافقت اصولی خود را نسبت به ایجاد کارخانه قند ابراز

داشتند نظر باینکه موضوع از لحاظ اقتصاد منطقه حائز نهایت اهمیت است با آنکه اهالی سالیانسالست که بانتظار اجرای این توجه و عنایت می‌باشند بنظر می‌رسد عواملی وجود دارد که اقدامات اجرایی را بتأخیر بیاندازند اینک عین در نامه متبادله بین وزارت و بانک توسعه صنعتی و سازمان برنامه با بانک توسعه صنعتی و مفاسد نامه دیگری از سازمان برنامه را بجناب آقای دکتر یگانه وزیر محترم مشاوردرپاسخ به اقداماتیکه نمایندگان لرستان نموده‌اند بسمع حنابعالی میرساند تقاضای توجه وروشن نمودن آنرا دارد.

البته در این مورد یک مشکلی پیش آمد کرده بود رفتم حضور مقام ریاست که به استحضارشان برسانم و استدعای تشکیل یک کمیسیونی را بنمایم از مدیر عامل سازمان برنامه و رؤسای بانکهای توسعه صنایع و اعتبارات صنایع و وزیر اقتصاد و کشاورزی که این وضع را روشن کنند آقای رئیس تشریف نداشتند و من چون خیلی ناراحت بودم نمی‌توانستم تحمل آن را کنم تلفن کردم به جناب آقای دکتر یگانه ایشان با نهایت خوشروئی فرمودند که کجا هستی بیایم و مشکل را حل کنیم گفتم اگر جنابعالی وقت دارید من خدمتتان برسم ایشان وقت دادند بنده رفتم خدمتشان ارائه طریق کردند که به سازمان برنامه مراجعه بشود.

جناب آقای دکتر مجیدی در این مورد عنایتی فرمودند و توجه دادند به متصدیان مربوط پرونده را آوردند اینجا و آن سوء تفاهم و مشکل حل شد که موجب نهایت تشکر بود ولی آخر چرا کاری که قبلا توجه داده شده و همه کاش انجام شده است و جوازش هم صادر شده اینکار از سال ۳۹ طرح ریزی آن شده گفتند در سال ۴۴ اینکار انجام می‌شود و این کارخانه تمام می‌شود ولی نشد جریاناتی پیش آمده که نشد این کارخانه را دادند به محل دیگری که شاید متناسب تر بود بسیار خوب به جای آن کارخانه دیگری تعیین کردند که طبق طرح و برنامه آنها محصول این کارخانه باید در پایان سال ۴۷ و اوایل سال ۴۸ به بازار بیاید ولی این بررسی و این طرح همینطور هست و هیچ اثرات اجرائی از آن نمی‌بینم مردم حاضر شدند اراضی زیادی در اختیار بگذارند البته مهندسین و هیئت‌های مشاوری رفتند که باز برای جلوگیری از اطاله کلام بنده تمام اینها را نمی‌خوانم ولی همه اینها نظر دادند و توجه دادند و تشخیص دادند که اینجا حتی قابل دادن محصول دو برابر خورند این کارخانه را دارند و این باید انجم بشود و این برنامه‌ای است که وزارت اقتصاد نوشته «بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران پاسخ نامه شماره ۱۲۸۸ مورخ ۴۵/۲/۲۶ بدین وسیله موافقت اصولی وزارت اقتصاد با تأسیس کارخانه با تأسیس کارخانه قند چغندر توسط آن بانک در منطقه لرستان اعلام می‌گردد مشروط بر اینکه محل نصب کارخانه با نظر هیئت عالی نظارت بر صنایع قند تعیین بشود انتظار دارد مقدمات اجرای طرح را ضمن تماس با فرمانداری کل لرستان هرچه زودتر فراهم فرمایند ـ مدت اعتبار این موافقت نامه پس از تعیین محل از طرف هیئت عالی نظارت چهار ماه خواهد بود ـ وزیر اقتصاد»

رو نوشتش را برای مراجع مربوط فرستاده‌اند در این موارد چون محلش را خواستند نامه‌ای نمایندگان لرستان نوشتند و استدعا کردند که ممکن است نمایندگان را هم دعوت بکنند و با نظر نمایندگان این مناطق مطالعه شود که کمکی بشود به نظر مشاورین البته شاید احتیاجی نداشتند به این دعوت بعداً نیز شرحی نوشتند به جناب آقای دکتر یگانه در پاسخ اقداماتیکه ما کرده بودیم نامه‌ای را که سازمان برنامه به ایشان نوشته بود برای بنده ارسال فرمودند «پاسخ نامه شمارة ۱۴۰۴۰ مورخ ۴۵/۵/۳ که ضمن آن رونوشت نامه شمارة ۹۳۴/ه مورخ ۴۵/۴/۹ آقایان نمایندگان لرسان در مجلس شورای ملی را در مورد ایجاد کارخانه قند در منطقه استان ارسال داشته بودند مورد بررسی قرار گرفت و به استحضار میرساند که مقدمات ایجاد یک کارخانه قند در منطقه لرستان از طرف بانک توسعه صنعتی و معدنی فراهم و موافقت اصولی وزارت اقتصاد برای تأسیس چنین واحدی تحت شمارة ۱۴۶۹۶ مورخ ۴۵/۴/۱ صادر و به بانک ابلاغ و بالنتیجه شرکتی با سرمایه ۲۳۰ میلیون ریال برای تأسیس کارخانه به ظرفیت روزانه ۱۰۰۰ تن و قابل توسعه به ۱۵۰۰ تن چغندر در آن منطقه توافق گردیده و این جریانات را توجه دادند آخرین نامه‌ای که سازمان

برنامه می‌نویسد البته با رفت و آمدهای مکرر و زیاد به مراجع مربوطه می‌نویسد «بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران پیرو نامه شمارة ۸۱۵ مورخ ۴۵/۵/۱۵ و عطف به ابلاغ ۲۶۹۸ / د مورخ ۴۵/۵/۲۳ موضوع ایجاد کارخانه قند در منطقه لرستان که مورد تقاضای آقایان نمایندگان مجلس شورای ملی در منطقه مزبور می‌باشد ناگذیر از یاد آوری است که به منظور انتخاب محل قطعی کارخانه قند جلب نظر و موافقت هیئت عالی نظارت بر قند الزامی است خواهشمند است در انتخاب محل کارخانه عوامل مربوط به استعداد فراوان اراضی اطراف منطقه الشتر ـ چغلوندی و خرم آباد برای کشت چغندر را در نظر گرفته اقدام لازم برای جلب موافقت هیئت عالی نظارت بر قند معمول فرمایند ـ صفی اصفیا ـ مدیر عامل سازمان برنامه» رو نوشت آن را هم برای بنده فرستاده‌اند بنده تمنا دارم و تقاضا دارم که به این موضوع مخصوصاً جناب آقای نخست وزیر توجه کافی بفرمایند برای روشن نمودن این موضوع چنانچه البته پاسخ قانع کننده نباشد بنده ناگزیر به سؤال جداگانه‌ای از دولت آن جناب خواهم شد و تمنی می‌کنم برای استحضار اهالی این کارخانه تا اواخر سال ۴۷ باید به بازار عرضه شود در کجا و چه موقعی عملیات اجرایی ساختمان محل کارخانه و نصب آن شروع خواهد شد. بنده نتیجه گیری می‌کنم و با نهایت تأسف می‌توانم عرض کنم با آنکه اعتبارات عمرانی لرستان قریب چهار درصد برخلاف عدالت و نصفت در برنامه سوم منظور شده و در بعضی از مناطق دیگر کشور حتی این اعتبار به ۴۵% می‌رسد در هزینه همین اعتبار ناچیز هم امساک نموده و یا مسؤلین تعلل روا می‌دارند با توجه به این مطلب این تذکر بدین مناسبت داده شد که انشالله در برنامه چهارم طرح ریزی توسعه عمران و آبادانی کشور سهه قابل توجهی برای لرستان منظور شود که تا حدی جبران عقب ماندگی و بی عنایتی‌های سابق برای این منطقه بشود جناب آقای نخست وزیر اعلیحضرت همایونی که آنجا تشریف فرما شدند باز من در اولین سخنرانی در مجلس سخنرانی در مجلس به عرض رسانم وزیرش راهم خط قرمز کشیده‌ام شاهنشاه به اندازه‌ای تحت تأثیر احساسات و فداکاری و جانبازی عشایر واقع شدند که فرمودند که ما به این استان کمتر توجه کرده‌ایم این عین عبارتی است که فرمودند باید توجهی بیشتری بشود و فرمودند با این همه آبی که این منطقه دارد این شهر قابلیت صنعتی شدن را دارد این عین فرمایشی بود که شاهنشاه فرمودند هیئت هائی هم رفتند دیدند باید به فکر این منطقه بود البته بنده نمی‌خواهم عرض کنم در ادوار گذشته هیچگونه توجهی نشده نمایندگانی بودند شاید توفیقی حاصل نکردند حالا که نیازمندیها بیان می‌شود و استدعا می‌شود و همه مستحضر هستند و از وضع این منطقه اطلاع پیدا کرده‌اند توجه بیشتری بشود خوب حال همکار محترم من جناب آقای زهتاب فرد از من سؤال می‌کنند برای حوزه انتخابی خود چه کرده‌ای، همکار گرامی ام می‌بینید به جز خون دل خوردن ثمره‌ای نصیب نشده و اما دستگاه اجرائی امیدی هست که در آتیه جبران این بی توجهی و عقب ماندگی را بنماید (اهری ـ اینطور هم نیست برای منطقتان خیلی کار کرده‌اند تیمسار) توجه بفرمایید آقای اهری همکار محترم در اذربایجان عزیز هم بنده خدمت کرده‌ام خیلی کار در این مملکت شده است به همه جا توجه شده است کسی منکر این کارها نیست شما الساعه بهر نقطه‌ای که بروید می‌بینید که مردم از آب و برق استفاده می‌کنند الآن در قصبات برق هست لوله کشی آب هست و آسفالت هست و سپاهیان دانش و بهداشت هستند اینها را کسی کتمان نمی‌کند مگر ما اینها را قبول نداریم همه مردم می‌بینند آنجا که عیان است چه حاجت به بیان است منظور ما این نیست البته کار خیلی شده است ولی توقعات هم زیاد شده است در همان الشتر ما آقا غسالخانه نیست، حالا غسالخانه به اعتبر وزارت کشور داده شده است که بسازند کشتارگاه طرحش ریخته شده آسفالت و لوله کشی آب طرحش ریخته شده دبیرستان و دبستانهایی ایجاد شده اینها بالاخره بحثی است که در اطراف این نیازمندیها می‌شود بنده نهایت تشکر را دارم از وزارت آموزش و پرورش که چون تا کلاس دوم دبیرستان در الشتر داریم مردم می‌گفتند که بچه هایمان را چکار کنیم نه توانائی داریم که آنها را به شهرستانها بفرستیم عنایت بفرمایید که

کلاس سوم دبیرستان هم تشکیل شود دستور دادند به مأموران محلی که اینکار بشود و شد البته خیلی کار شده است ولی اولاً توقع ما زیاد است و در ثانی این توجهی که می‌دهیم به این منظور است که دستگاهها همه با هم کار کنند این نمیشودکه یکی در رأس باشد شاخنشاه دیرکتیو را تعین می‌فرمایند هدف می‌دهند میفرمایند اینطور بشود دولت باید یادداشت بکند کارهایی که هست باید تقسیم بکنند بین وزارتخانه‌ها هم باید از زیردستان مراقبت بکند خودشان یکنفرند آنها هم باید مسئولیت نخواهند کار اصولی انجام نمی‌شود ملاحظه بفرمایید برای کار خوب تشویق هست بسیار خوب، تبیه هم باید باشد کسی که وظیفه اش را انجام نمی‌دهد تنبیه بشود و این روش موجب امیدواری مردم می‌شود این است موضوعی که بنده عرض می‌کنم والا کدام آبادی بود که روی دکتر دیده باشد الساعه اکیپ‌های سیار سپاخه بهداشت هست که به تمام نقاط می‌رود اینها قابل توجه است قابل تقدیس است ولی منویات مبارک شاهنشاه و دیرکتیوی که شاخهنشاه انجام می‌دهند انجام آن خیلی باید زودتر از اینها اجرا شود (صحیح است) اینک هم هیئتی رفتند به لرستان البته برای تشکیل کمیته حزبی و بالاخره دذبیر محترم حزب ایران نوین تشریفبردند به لرستان ضمن اینکه اهالی لرستان همه دارای یک حزب هستند همه شاهدوست و میهن پرستند (نمایندگان ـ همه ایران همین طور است) همه ایران ایده شان همن است و مخصوصاً عشایر که این عقیدت را دارند ولی می‌بینید که حزهم آمدند تشکیلات بدهند و این راه هم شاهنشاه تأیید می‌فرمایند برای اینکه دستجات مترقی و میهن پرست و دلسوز برای مملکت و کشور ما حقیقتاً لازم است اگر لازم نبود که این توجه داده نمی‌شد همه باید دست به دست هم بدهند و کار بکنند ولی بایستی فهمید که به این اصول و مرام نامه‌ها همه معتقدند باشند ملاحظه بفرمایید یک نکته کوچکی است که بندهاشاره کردم حالا جا پیدا کرد که عرض کنم دستگاه اجرای امید هست که در آتیه جبران این بیتوجهی و عقب ماندگی را بنماید و اصل ۳ مرامنامه حزبی ایران را که تساوی حقوق و فردی و اجتماعی را برای همه معتقد است اگر بدان مؤمن باشند برای این منطقه نیز منظور نظر قرار بدهند جناب آقای نخست وزیر مطالب گفتنی زیاد است لکن برای احتراز از تصدیع بیشتر بفقیه مطالب را بوقت دیگر مموکول می‌دارد لکن از لحاظ ناراحتی و گرفتاری روزمره‌ای که ساکنین پایتخت کشور بدان مبتلا هستند و مبتلا به روز برزای آنها است وجدان اجازه نمی‌دهد که ناگفته گذارد و آن وضع تاکسی رانی. و اتوبوس رانی یعنی رفع نیازمندیهای رفت و آمد ساکنین مرکز است در این شهر وسیع بنده تمنای توجه بدان رال می‌کنم قطعاً اگر اقایان هم بخواهند این وضع بد را شخصاً ملاحظه نمایند قطعاً یک وقتی مجبور شده‌اید که ماشینتن را بگذارید گاراژ و یا احتیاج به تعمیر و سرویس داشته و ناچار شده‌اید که دو سه روز بدون ماشین بمانید آنوقت گرفتار این تاکسیها شد اید گرفتار اتوبوس شده‌اید من مخصوصاً بلیط اتوبوس خریدم که اتوبوس سوار بشوم و بدرد دل مردم برسم ببینم چه وضعی دارد بنده دیدم صف‌های مردم جلوی جاده را قطع کردند محور جاده را قطع کردند برای این که چه در ایستگاه ایستاده‌اند که سوار بشوند کسی نگه نمی‌دارد ماشین‌ها تاکسیها همینطور میایند و عبور می‌کند اصلاص یک وضعی عجیبی شده است همینطور این نرخ تاکسی‌ها رو به افزایش است مردم از پول دادن حرفی ندارند ولی با این عدم توجه بمردم، ناراحتی مردم فراهم است چرا توجه نمی‌شود البته این شرکت واحد فعلی تا حدی آن مشکلات سابق مردم را از بین برده است والا که خیلی وضع بد بود هر کس یک اتوبوس راه می‌انداخت و با این وضع بدی که اتوبوس هاداشتند هرکس می‌توانست از دیگری جلو بزند تأسیس شرکت واحد فکر بسیار خوبی بود ولی مدریت می‌خواهد الساعه بازرس بفرستند در گاراژهائی که اتوبوس هست به بینند چند تا اتوبوس خوابیده چرا؟ برای اینکه راننده ندارد بد اخلاقی و بی توجهی به راننده می‌شود انوقت می‌روند اتوبوس‌های مسافربری را روزی ۲۵۰ تومان کرایه می‌کنند چون مسافربری راننده دارد آنها میاید برای رفع مضیقه اتوبوس هائی

که خوابیده است که جبران این کسری بشود آقا بیایید برسید به این وضع بد ببینید چیست؟ مورد دیگری که مربوط به این اتوبوس‌ها است این است که وقت مردم کم است کوتاه شدن مسیر اتوبوسها است، بنده عرض نمی‌کنم که قیمت بلیط اتوبوس را زیادکنند بگویند که ممکن است هزینه زندگی بالا برئئد من استدعا کردم از کمیسیون مربوط ولی دعوتم نکردند و شاید اینکه بنده عقلم نمی‌رسید آن چیزی که بنظرم می‌رسید و سایرین هم آن چیزی که بنظرشان می‌رسید راه حل هائی دادیم که مردم را بجای اینکه وسط خط پیاده شوند و یکی دوساعت معطل بشوند و باز اتوبوس دیگری سوار شوند داده بشود که روی این کوپونهای که از گیشه‌ها خریداری می‌شود به یک عنوانی بیک چیزی اضافه بدهند بنام تعمیرات بنام نگهداری جاده و یا شیر و خورشید و به این عناوین که اینطور مردم در ناراحتی قرار نگیرند باور بفرمایید یکی از تاکسیهای را که من سوار شدم خواستم بروم بیک محلی گفت نمی‌روم چون من با روح نظامی که داشتم گفتم چی نمی‌روی؟ نزدیک بود مرا بزند گفت چه می‌گویی مگر چکار می‌کنند ۵ تومان جریمه می‌دهم این وضع مردم است با تاکسیها و اتوبوسها این وضع مردم مبتلا به روز آنها شده است آقایان به این نکته باید توجه بشود که این ناراحتی مردم از بین برود ذیگری که البته باز وقتی دربارة آن صحبت می‌شود بعضیها می‌گویند بدنها می‌لرزد شاهنشاه ما یک منشوری مترقیانه ابداع کردند برای از بین بردن اصل فئودالیسم برای از بین بردن مالکیتهای کلان بروید به کشورهای دیگر ببینید چه وضع است و خدای راا وضعی که داریم شکر کنید البته داشتن چندین پارچه آبادی یک نفر ولی زارع از گرسنگی بمیرد این صحیح نیست این تعدیل کاملاً بجا و صحیح بود آقایان مردم هم درد دل دارند شکایت دارند اکرادی که ایستاده بودند اشک از چشمشان جاری بود که دقت کردند دستور رسیدگی دادند در پاره‌ای جاهای دیگر هم این وضع هست البته از این ناحیه‌ها خیلی زیاد است بندهرفتم به الشتر با رؤسای بعضی ادارات رفتم که وضع منطقه را ببینم نظرات و شکایاتی اهالی و زارغین داشتند از فرماندار کل واز رئیس اصلاحات ااضی تقاضا کردم بتقاضای مردم برابر موازین قانون اصلاحات ارضی رسیدگی بشود تبعیضی در بین نباشد پس از آمدن بتهران تیمسار سپهبد ریاحی را خدمتشان رسیدم موضوع را مطرح کردم گفتم اینها تمام دستشان پینه دارد اینها بیل با گاوآهن، خدشان روی زمین کار می‌کنند حالا اینها می‌گویند که برابر قانون مرحله ۲ اصلاحات ارضی برای استفاده از اراضی سه شق فروش و اجاره و یا تقسیم است اینها می‌گویند ما حاریم تقسیم بکنیم ما حاضریم تقسیم بکنیم قضیه قابل توجه است انرا هم تقسیم می‌کنیم سند می‌دهیم الآن صورت مجل می‌کنیم شما که نماینده ما هستید جلوی آقای فرماندار کل جلوی رؤسای ادارات می‌گویم این سهمی را کمه ما می‌دهیم به زارع پولش را نمی‌خواهیم میبخشیم به زارع ولی از این سهمی که تقسیم می‌شود و برای مامیماند ما بتوانیم استفاده بکنیم علوفه گاو را تهیه کنیم آذوقه زن وبچه را تهیه کنیم این یک حرفی بسیار منطقی است آقای وزیر کشاورزی هم تصدیق کردند که این ایده آل است برای ما بهترین راه حل از نظر اصلاحات اراضی در اینجا همین عمل تقسیم است که قطع می‌کنند رابطه زارع را با کشاورز و مالک و بهترین هدف ما این است نهایت اگر قبلاً توافق شده ات نسبت به موارد دیگری بایستی که وی اصول کدخدا منشی در محل اینکار فیصله داده بشود بنده استدعا می‌کنم که چون تعداد اینها بسیار زیاد است در الشتر و همه زارعند و اگر بوضهشان رسیدگی بش. ود می‌بینید که در زمین خودشان زراعت می‌کنند یک هیاتی فرستاده بشود به وضع اینهارسیدگی بشود و آنچه که بخیر و صلاح و آنچه که قانون گفته است مابق آن قانون در باره انها رفتار بشود بنده این تقاضا را تقدیم مقام ریاست می‌کنم و استدعا می‌کنم ترتیبی داده بشود که

مورد توجه قرارگیرد بنده خیلی تشکر می‌کنم از توجهی که همکاران محترم و هیات محترم دولت به عریض بنده مبذول فرمودند و بالاخص توجهی که بعداً خواهند فرمود الا عرایض من بجز مزاحمت چیزی نبود۰ احسنت).

رئیس ـ آقای دکتر مبین بفرمایید.

مهندس کمانگر ـ موافقید آقای دکتر مبین؟

دکتر مبین ـ خیر، بعضی مطالب هست که قابل پوشیدن نیست یعنی نمی‌شود مخفی کرد یکی اش دوستی است بنده از اینجهت که اعتراف بکنم که بجناب آقای هویدا. و آقای دکتر آموزگار بمناسبت شخص خودشان ارادات دارم احساس عیب در گفتن نمی‌کنم و شاید بعنوان اینکه در گذشته نسبت به بنده لطف داشتند احساس دین هم بکنم ولی مطالبی که گفته می‌شود طرف خطاب بنده امضاء کنندگان لایحه هستند یعنی بمناسبت شغل و وظایفی که دارند لایحه را نخست وزیر ایران و وزیر دارایی ایران امضاء کرده‌اند لذا مطالب بمناسبت لایحه بودجه کشور شاهنشاهی ایران است نه بمانسبت شخص جناب اقای هویدا با جناب آقای وزیر دارایی. در مورد بودجه وقتی صحبت می‌شود به چند مورد اشاره می‌شود (حکیم شوشتری ـ توضیح ماکافی نبود) خوشبختانه بنده امروز یاد داشت دارم و از موضوع خارج نخواهم شد یعنی اگر ۵۰ دفعه هم داخل حرف من بدوید من صحبت خودم را می‌کنم امروز بخصوص چون لایحه متمم بودجه مطرح است باید اشاره به کارهای گذشته بشود چرا؟ برای اینکه وقتی لایحه بودجه سال ۴۵ آمد گفتند ما این کار‌ها را بعداً باید بکنیم و چون هنوز روشن نبود که این کارهائی را که می‌خواهند بکند خوب است یا بد ات اظهار نظر بطور روشن نمی‌شود کرد که آقا این کارهایی را که می‌خواهی بکنی نتیجه اش چه می‌شود می‌گفتند پیغمبر که نیستند صبر کن بعد ببین نتیجه اش خوب خواهد شد ولی موقعی که لایحه متمم بودجه آمد یعنی لایحه تکمیلی لایحه بودجه بخصوص در ماه نهم و دهم سال ما می‌توانیم نسبت به ده ماه گذشته اظهار نظر بکنیم که از این لایحه بودجه که متمم اش را آورده‌اید این نتایج در ظرف ماه ده ماه گذشته دیده شده بنابر این در درجه اول اشاره‌ای که می‌شود کرد به لایحه متمم بودجه اشاره‌ای است بکارهای گذشته دولت در طی مدتی که از سال گذشته، اشاره دوم نسبت به کارهائی ات که در حال حاضر در حین انجام است، قسمت سوم می‌شود اشاره کرد به اشکالاتی که در خود لایحه بودجه است بنده روی این تقسیم بندی صحبتم را شروع می‌کنم. اول راجع به ارهای گذشته :لیست کارهای خوب دولت را که نمی‌توانم بگویم چرا نمی‌توانم بگویم؟ چون یکنفر که بیشتر نیستم هر کسی باندازه خودش باید صحبت کند دولت دستگاه تبلیغاتی زیادی دارد مسلماً کارهای خوب خودش را بعرض مردم و آقایان میرساند بنابر این احتیاجی نیست که یک فردی بیاید زاید بر دستگاه تبلیغاتی دولت راجع بکارهای خوب دولت صحبت بکند (دکتر یزدان پناه ـ شما افکار موکلین را منعکس می‌کنید) بنده نظر جنابعالی را می‌خواهم رعایت بکنم و افکار موکلین را منعکس بکنیم عقیده شخصی بنده که تابه امروز در دوره‌های اجلاسیه سه ساله گذشته که نماینده بودم این است که هیچ وقت از نطق قبل از دستور استفاده نکردم بعنوان مطالبی که در حوزه انتخابیه هست ولی امروز عرض می‌کنم بمناسبت ایرادی که شما کردید و آن اینست که بنده عقیده‌ام اینست که کارهای حوزه انتخابیه کار قوه اجرائیه و کار اصلی وکیل نیست وکیل باید لایحه اش را بگذارد جلویش لایحه را بخواند و بگوید این اشکال اینجا اسن واین اثر را در کشور دارد ما که نیامده‌ایم اینجا بعنوان نماینده ملت از دولت ئ از کارهای دولت تعریف بکنیم دولت خودش وقتیکه اینجا آمد رأی اعتماد گرفت و رفت و مساط شد کارها با یک برنامه‌ای بودجه‌ای که در اختیارش بود سیاست مالی و اقتصادی در جلوش بود و با توجه به آن باید تشخیص بدهد که امسال باید در کردستان فعالیت اقتصادی و اجتماعی و عمرانیش رازیاد کند و در خواف مثلاً می‌بایست کم کند و این بستگی دارد با سیاست کلی دولت و مملکت بنده که نمی‌توانم بیایم اینجا صحبت بکنم گکه چرا فلان سد را در فلان جا ساختید خوب می‌گویید امسال با توجه باینکه برای آنجا مهمتر بود ما آنجا را انداختیم جلو و سال دیگر برای اینجا عمل می‌کنیم (ارسنجانی ـ پس اینکه شما می‌فرمایید معنی اش این است که هر کس اینجا راجع بحوزه انتخابیه اش

صحبت کرده اشتباه کرده) بنده راجع به خودم عرض می‌کنم عقیده شخص خودم را عرض می‌کنم (دکتریزدان پناه ـ حق نظارت را از خودشان سلب کردند) عقیدة شخصی هر کس مربوط به خود او است اما راجع به حق نظارت عرض می‌کنم که نظارت عبارت از دخالت نیست بنده باید ببینم که آن کارها ئی که انجام شده واقعاً صحیح انجام شده است یا نه ولی آن کارها ئی را که انجام نداده؟ (یکنفر از نمایندگان ـ راهنمایی هم نمی‌توانید بفرمایید ؟) راجع به راهنمائی فرمودید تشکری که اهالی از بنده کردند به مناسبت اینکه خیال می‌کنند راجع به این کارهائی که قوه اجرائیه درمحل حوزه انتخابیه بنده کرده من راهنمائی کردم و این تشکر به من بر نمی‌گردد بلکه بدولت و بخودشان هم تذکر دادم و از دولت تشکر می‌کنم که قسمتی از مسائل اهالی محل را حل فرمودند بنابراین با توجه به مطالبی که عرض کردم اگر صحبتی به عقیده شخص خودم اینجا بنده می‌کنم راجع به اشتباهات دولت است راجع به کارهای خوب همانطور که عرض کردم اولاً متشکر هستیم و ثانیاً دولت دستگاه تبلیغاتی دارد (دکتر رهنوردی ـ کار خوب را باید گفت و ککار بد را هم باید گفت برای ما تکلیف روشن نفرمایید) بنده بسهم خودم کارهای بد را می‌گویم کارهای خوبش را حزب ایران نوین که طرفدار دولت هست می‌گویید به من چه مربوط که من بگویم اشتباهاتی که می‌خواهم عرض کنم گو اینکه این سعه صدر در جنایب آقا یهویدا هسنت که اغلب دیدم که به اشتل-باهات دولت خودشان اعتراف میگکنند معذلک علت اینکه عرض می‌کنم برای این است که دولت در نظر بگیرد بنابر این روی تقسیم بندی که عرض کردم نسبت به کارهای گذشته از نظر سیاست حوزه انتخابیه بلکه نظر سیاست کلی دولت را با دلیل و سند که از روزنامه‌های منتشره گرفتم دو مطلب عرض می‌کنم یکی راجع به اینکه با توجه به سیاست مالی دولت در طی این ۱۰ ماه که گذشته است در روزنامه اطلاعات ۱۶ شهریور راجع به عدم تعادل ارزی کشور گفته است در سه ماهه اول سا لدر برابرز ۲۲۹/۷ میلیون دلار دریافت ارزی از خارج مبلغ ۲۳۳/۷ میلیون دلار بابت کالاها و خدمات وارداتی از کشورهای دیگر پرداخت کرده و در مقابل ۱۲/۸ میلیون دلار ارزی که بابت باز پرداخت وام‌های خارجی از دست داده تنها ۱۵/۱ میلیون دلار بصورت کالا و وامهای نقدی بلند مدت خارجی دریافت کرده است بعد این طور نتیجه گرفته می‌شود با این ترتیب با در نظر گرفتن این نوع سیاست عدم تعادل ارزیمان ادامه خواهد داشت و یش بینی خوبی نمی‌شود کرد توجه بفرمایید اگر مطلبی که نوشته شده این ارقامی که داده شده حقیقت دارد باید توجه بشود از نظر سیاست کلی دولت نه از نظر سیاست دولت در یک منطفقه بخصوص (دکتر حکیم شوشتری ـ این گزارش رسمی بانک ملی است ؟) بله استناد کرده به گزارش بانک مرکزی (دکتر حکیم شوشتری ـ خودش چی ؟) خودش روزنامه اطلاعات هوائی است مطلب دیگر روزنامه اطلاعات در شمارة ۲۶ مرداد ۴۵ راجع به سرمایه‌های خارجی می‌نویسد که آمار اداره جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی در عین حال نشان می‌دهد که طی دهسال اخیر ۱/۹ میلیارد رلیال بصورت سرمایه و اعتبار اعم از خصوصی و دولتی از طرف افراد و مؤسسات خارجی در کشور ما سرمایه گذاری شده است طبق این آمار ۱/۱ میلیارد ریال از رقم فوق بصورت ارز و وجوه سرمایه‌های نقدی و بیش از نیم میلیارد ریال بصورت اعتبارات مختلف در اختیار ایران قرار گرفته است و بعد نتیجه گرفته که بانک مرکزی ضمن آمارهای خود خاطر نشان می‌کند که تا کنون ۹۸ میلیون ریال از سرمایه‌های خصوصی و ۲۳۰میلیون ریال از اعتبارات دولتی بیگانه واگردان شده و به این ترتیب کل سرمایه‌ها و اعتباراتی که طی دهسال گذشته وارد کشور شده است به ۱/۶ میلیارد ریال تقلیل یافته است ملاحظه بفرمایید درظرف دهسال که زحمت کشیذدیم بر اساس سیاست مالی و اقتصادی گذشتة دولت‌ها نتیجه اش این شده است که سالی ۱۶ میلیون تومان ما آوردیم اینجا که دهسالش می‌شود ۱۶۰میلیون تومان یعنی ۱/۶ میلیارد ریال و برای این لبایستی فکری بشود یعنی معلوم می‌شود که سیاست مالی دولت از نظر جلب سرمایه‌های خارجی صحیح نیست این پول قابل

توجهی نیست که دهسال زحمت بکسشیم و سالی ۱۶ میلیون تومان پول دز بیاوریم اینجا خوب آقا این را هم نمی‌خواهیم بیاورند یک سیاست صحیحی دولت باید در پیش بگیرد که اگر می‌بایست و ما احتیاج داریم از سرمایه‌های خارجی استفاده کنیم موجبات آمدن سرمایه‌های بیشتری فراهم بشود اگر احتیاج نداریم امری است علیحده اینهمه صحبت کردن که ما می‌خواهیم سرمایه‌های خارجی بیاوریم اینجا به نظر بنده جز طبق مفهوم خود کلمه جلب طور دیگری با این سیاست نمی‌توانیم پول بیاوریم چون این سیاست به عنوان عادی پول نمی‌آورد نیاورده جز اینکه جلب کنیم (روحانی ـ این تعبیر را از نظر شئون مملکت از جناب آقای دکتر مبین بعید میدانم) روزنامه شما نوشته نمی‌خواهم بگویم روزنامه شما روزنامه کشور ما نوشته که روزنامه خبری است آنهم از خودش در نیاورده از امار اداره جلب حمایت سرمایه‌های خارجی نوشته (دکتر رهنوردی ـ آقای دکتر انتقاد هم که روزنامه‌ها می‌کنند احتیاج ندارد شما تعریف بکنید) عرض می‌کنم راجع به کارهای خوب دولت مستحضر است و مردم هم مستحضر هستند ما اشتباهات را باید بگوئیم مجدداً تکرار می‌کنم به اینکه روزنامه نوشته مطلبی را (مهندس جلالی ـ دولت عمل بدی انجام نداده) که بنده بازگو کردم و امیدوارم این توضیحات بنده لااقل برای دولت قانع کننده نیست برای دولت قانع کننده نیست برای دولت قانع کننده باشد مطلب دوم راجع به اشتباهاتی است که در حال حاضر در حین انجام است آن را هم از دو روزنامه دو مطلب را بریده‌ام یکی از روزنامه اراده آذربایجان شمارة ۱۹ دورة جدید است که در مورد مخالفت دولت با ورود پنبه به قصد صدور بحثی کرده که چون تجارما متعهد شده‌اند که پنبه ایران را بفروشند و حالا که مواجه شدند با کرم خاردار و محصول کافی نیست اگر متعهد شدگان تعهدشان را انجام ندهند بالنتیجه مشتریهای که ما از لحاظ خرید داریم برای تجار خودمان از دستشان خارج می‌شود اگر تاجر ما تعهدش را انجام ندهد خریدار سال دیگر می‌رود از جای دیگر پنبه می‌خرد از مصر می‌خرد نمی ایستد که ببیند ما چکار کردیم و ما راجع به سال آینده چه تصمیمی می‌گیریم میگوید چون تعهدت را انجام ندادی من از جای دیگر می‌خرم و سال دیگر هم نمی‌توانم بخرم باین مناسبت عده‌ای تقاضا کردند که در حدود انجام تعهد اجازه داده می‌شود که تعهدشان را بوسیله پنبه کشور دیگری بانجام برسانند البته اگر استدلال شده بود که خریدار فقط پنبه ایران را می‌خواهد و اگر ما از دولت دیگر پنبه را بخریم او طالب نیست چون خودش بلداست برود بخرد اگر اینرا دولت استدلال کرده بود در جواب تجار بنده هیچ حرفی نداشتم و می‌گفتم درست است خریدار می‌گوید من پنبه ایران را خریدارم چون نداری من پنبه دیگری را قبئل ندارم ولی دولت این استدلال را نکرده گفته آن پنبه‌ای که از خارج می‌خواهند بیاورند و بفروشند ممکن است آنهم کرم داشته باشد و من نمی‌توانم آنها را قرنطینه بکنم (مهندس آصفی ـ آقای دکتر دولت می‌گوید آن پنبه‌ای که از خارج می‌خواهید بخرید آفات قرنطینه دیگری دارد که در ایران نیست ممکن است محصول داخل را آلوده کند) بنابر این چون بنده در این قسمت متخصص نیستم و وارد هم نیستم اظهار نظر فنی نمی‌کنم (مرتضوی ـ از محل دیگری می‌خرد بکشور خریدار صادر می‌کند) ولی این استدلال بنظر بنده صحیح نیست دولت باید راهنمائی بکند این تجار را و همانطور که جناب آقای مرتضوی فرمودند اینطور استنباط کردم که نظر اقای نخست وزیر هم همین است آنها را راهنمائی کنند و به آنها بگویند که مابقی را از خارج بدون اینکه به ایران وارد بشود و یا بطریق دیگری جبران کنید مطلب دیگر مطلبی است که در شمارة ۴۵۹روزنامه سحر نوشته شده که در کردستان امسال گندم فراوان برداشت کردند وئ در بدر دنبال مشتری می‌گردد و کسی نمی‌خرد (زهتاب فردـ در آذربایجان هم همینطور است) (کیهان یغمایی ـ در اغلب نقاط همینطور است) ملاحظه بفرمایید که در کردستان بخصوص نیست و این مطلب گرفتاری همة زارعین کور ما است در این موقعی که عمل اصلاحات ارضی تمام شده و یا یک مقدار کمش باقیمانده و تمام خواهد شد زارعین باید جان بگیرند و برای اینکه جان بگیرند باید محصولشان

خریداری بشود و هستند کشورهایی که بنده اسم نمی‌برم چون کاری ندارم که در فلان کشور چکار می‌کنند ولی هستند کشورهایی که محصول زارع را باقیمت گران می‌خرند برای اینکه زارع پادار بشود اینجا به جای اینکخه غله داخلی را بخرند می‌گویند ما انبار نداریم و سال دیگر می‌آیند از مجلس تصویب لایحه می‌خواهند که می‌خواهیم از خارج غله وارد کنیم این صحیح نیست الآن غله در اختیار دارید بنده شنیدم اعلیحضرت همایونی دراین مورد امر فرموده‌اند ساختن سیلو شاید بواسطه نبودن پول کافی یا بودجه کافی انجام نشده بنده بی نهایت متشکر می‌شوم اگر این عنایت ملوکانه را انجام شده تلقی بفرمایید یا لااقل قول انجام آنرا بفرمایید (مهندس ارفع ـ آقای دکتر اول باید سیلو‌ها را توسعه بدهند) چون جناب آقای مهندس ارفع فرمودند که می‌بایست سیلو‌ها را توسعه بدهند جوابی نمی‌دهم چون زیاد وارد نیستم ولی بفروشنده هم می‌شود گفت که مسال نگهدار پیش خودت و سال دیگر بما تحویل بده (سیفی ـ ترتیب جا را دارند می‌دهند) انشاء الله وقتی انجام شد آخرکار بجای دولت بنده خواهم امد و عرض خواهم کرد تا اینجا مطالبی که عرض کردم اشتباهاتی بود که بنظذر بنده اشتباه میرسیدالبته شاید بعد که جناب آقای نخست وزیر دفاع می‌فرمایند روشن بشوم که اشتباه نیست یا اگر مختصر اشتباهی بوده در حال رفع شدن است ولی اشکالاتی هست در مورد قسمت سوم عرایض بنده راجع به خود لایحه اگر خاطر آقایان مستحضر باشد ۱۲ نفر از بین همکاران محترم انتخاب شدند که آئین نامه مجلس شورای ملی را اصلاح کنند یکی از موارد یکه آئین نامه اصلاح شد تبصرة ۲ مادة ۲۶ بود که لوایح بودجه فقط باید شامل اقلام در آمد و هزینه و بودجه دولت می‌تواند باشد سایر مطالب بودجه را در صورت لزوم ضمن لایحه متمم بودجه تقدیم مجلس بنماید بنابر این چه ضمن لایحه بودجه و چه متمم بودجه باید مطالب بودجه‌ای باشد و بعد از اینکه در آئین نامه اصلاح شد دولت حاضر استفاده کرد و موقعیکه لایحه بودجه ۴۵ مطرح بود استفاده کرد بخصوص در اینجا گفته شد که دولت تبصره هائیکه جزو بودجه نیست ضمن لایحه بودجه نخواهد آورد بنابراین تصمیمی است که مجلس گرفته و دولت تشخیص داده بود که مطلب صحیحی است و انجام هم داد حالا در موقع لایحه متمم بودجه چنین کاری نمی‌تواند بکند شما در لایحه بودجه خودتان قبول کردید که تبصره غیر بودجه نباید بیاورید در متمم بودجه هم گفته شده که نباید بیاورید پس اگر من نشان دادم که تبصره غیر بودجه‌ای هست معلوم می‌شود که آئین نامه اجرا نشده است (حکیم شوشتری ـ تشخیص با کی است) تشخیص با خود جنابعالی اگر دیدید درست است قبول بفرمایید اگر درست نبود قبول نفرمایید رأی را بنده به تنهایی نمی‌دهم رأی را اکثریت می‌دهد اکثریت اگر قول کرد صحیح است و اگر قول نکرد مطلب دیگر مادة ۹۱ آئین نامه است (لوایح قانونی که از طرف دولت بمجلس شورای ملی تقدیم می‌شود و باید دارای مواد متناسبی با اصل موضوع باشد و دلایل لزوم آن در مقدمه لایحه درج شده باشد و در غیر این صورت باید برای هر موضوعی لایحه جداگانه تنظیم و با ذکر دلیل تقدیم مجلس شورای ملی بشود) لایحه موجود در تکمیل تبصرة ۲ مادة ۲۶ می‌گوید در ضمن لایحه بودجه. متمم بودجه مطلب غیر بودجه‌ای نباید بیاید و اگر قرار شد مطلب غیر بودجه‌ای تصویب بشود باید لایحه جداگانه داده بشود اشکال دیگر تبصرة ماده ۴۵ آئین نامه است (لوایح و طرحهایی که جنبه‌های مختلف داشته و یا علاوه بر کمیسیون اصلی به کمیسیونهای دیگری هم ارتباط پیدا نماید پس از طرح در کمیسیون اصلی به کمیسیونهای دیگر هم که از طرف رئیس مجلس تذکر داده شده است ارجاع می‌شود) البته ممکن است که از طرف ریاست مجلس تذکر داده نشده باشد ولی قبل از آن تذکر گفته شده است که باید به کمیسیون‌های مربوط دیگر برود بنده دارم استدلال می‌کنم که می‌باید می‌شد مطلب دیگر مادة ۲۹ آئین نامه است مادة ۲۹ آئین نامه وظائف کمیسیون دارائی را می‌شمرد و ضمن آناشاره می‌کند به وامها بنابر این هر لایحه که در ان صحبت وام بشود باید کمیسیون دارائی برود حالا با توجه به این چهار اشکالی که بنده عرض کردم یعنی تبرة ۲ مادة ۲۶ و مادة ۹۱ و تبصرة ۴۵ و مادة ۲۹ اولا چرا تبصرة ۷و۸ لایحه ضمن لایحه متمم بودجه آمده

چون مربوط است به وام ثانیاً اگر آمده چرا به کمیسیون دارائی نرفته چون مربوط است به وام بنابراین مجلس اگر کاری را می‌خواهد انجام بدهد و تصمیمی گرفته و براساس آن تصمیم دولت وضع خودش را روشن کرد و در لایحه بودجه ۴۵ آن نظر را قبول کرده حالا وسط سال که نمی‌تواند رویه اش را عوض کند وانگهی شما این را متوجه باشید که تفاوتش چی است ممکن است آقایان از من بپرسند تفاوتش چی است؟ تفاوتش این است که مطلب دو شوری را یک شوری می‌کند و اختیار سنا را از لحاظ رسیدگی و تصویب تبدیل به مشورتی می‌کند یعنی مطلبی را که چهار دفعه باید رسیدگی بشود تبدیل می‌کنید به یک دفعه رسیدگی شما این کار را چطور توجیه می‌کنید بنده نمیدانم! خودم نتوانستم به خودم جواب بدهم (دکتر حکیم شوشتری ـ تحصیل اعتبار یک نوع درامد می‌شود) بنده عرض دیگری ندارم.

رئیس ـ آقای خواجه نوری بفرمائید ۰

خواجه نوری ـ ناطقین محترم جناب اقای معتمدی و جناب آقای دکتر مبین مطالبی مبنی برمخالفت با متمم بودجه سال ۴۵ به عرض مجلس شورای ملی رساندند که اینجانب ناگزیرم از لحاظ سمتی که دارم یعنی نماینده مجلس شورای ملی هستم که واقعاً باید مقداری از حقایق را هم از لسان نماینده مجلس بگویم به عرض برسانم البته نماینده دولت نسبت به سؤالاتی که شده توضیح لازم خواهند داد. در قسمتی از فرمایشات جناب آقای معتمدی دو سؤال شده بود که این کانون شکار چیست و چکار می‌کند و به چه مناسبت دولت به این کانون کمک می‌کند بنده باید به عرض ایشان برسانم که یکی از ثروتهای کشور همان منابع طبیعی است چه از لحاظ صید ماهی در رودخانه‌ها و چه از لحاظ صیدهای مختلف که در طبیعت رشد و نمو می‌کند و اگر در این قسمت بی رویه عمل شود ممکن است این دو منبع ثروت به طور کلی نابود بشود چنانچه خود بنده یادم می‌آید پانزده سال قبل در اصفهان به عنوان گردش ایام عید رفته بودم و روی پل خواجو عبود می‌کردم دیدم شخصی وسط رودخانه امده دینامیت انداخته و منفجر کرده که ماهی خهای ریز و درشت را نابود کرد و مقداری از آن را برداشت و برد و هیچکس نبود در شهر اصفهان که مانع چنین عملی باشد که واقعاص همه جای دنیا این عمل جرم میدانند (پروین کاملاً صحیح است) و نظایر این عمل شکار با جیپ و مسلسل و سایر اعمال واقعاً جنایتکارانه موجب شد که منابع طبیعی ما رو به نقصان گذاشت و از بین رفتن این نوع منابع ضررهای زیادی از لحاظ طبیعی دارد برای اینکه تمام حیوانات نه تنها باید زندگی بکنند بجای اینکه وسیله ارتزاق افراد مملکت باشد وسیله ورزش باشد، وسیله جلب سیاح باشد بلکه وجود اینها هم یک نظام طبیعی در طبیعت ایجاد می‌کند پس همان حیواناتی که ما مضر میدانیم مثل روباه، روباه موش را می‌خورد که موش بزرگترین آفت است برای مزارع بنابراین خداوند متعال وقتی که حیواناتی را خلق کرده هر کدام رلی دارند که باید در طبیعت بازی کنند و اگر بشر با وسایل تفریحی که در دست دارد استفاده بکند و این نظام طبیعت را از بین ببرد آنوقت یک نگرانی‌هایی در طبیعت همان مملکت به وجود می‌آید بنابراین به فرمان شاهنشاه کانون شکار به وجود آمده ریاست عالیه این کانون والاحضرت شاپور عبدالرضا است که ایشان با کمال دقت و بصیرت و ظائف این کانون به موقع اجراء می‌گذارند و کانون هم تقویت شده است به شهادت اشخاصی که بصیر هستند در این موضوع می‌توانم بیان بکنم که این کانون موفق شده است در مورد حفظ ماهی به خصوص ماهی قزل الا در رودخانه‌ها که به کلی از بین رفته بود خدماتی بکند که نسل ماهی که در کشور ما به کلی رو به زوال بود از بین نرود و همچنین راجع به شکارهای دیگر از قبیل گورخر که یک نوع خاصی از شکار است که در ایران هست و از لحاظ کلکسیون باغ وحش‌های دنیا آماده هستند که هر راسی از این گورخرها را به مبالغ زیادی بخرند این گورخرها را عده‌ای با جیپ می‌رفتند به عنوان تفریح در صحراها اینها از بین می‌بردند

و قتل عام می‌کردند اینها ثروت مملکت است و عده‌ای می‌آمدند به ایران برای اینکه گورخر در صحرای ایران تماشا بکنند آنوقت اشخاصی بودند می‌رفتند ده تا بیست تا از این گورخرها ر با مسلسل از بین می‌بردند ایجاد همین کانون موجب شده است که نسل این حیوانات محفوظ بماند و تکثیر بشود مراکزی را درست کردند مراکزی را برای ازدیاد آنها در نظر گرفتند و مسلماً وظیفه مکانون شکار بسیار مقدس است و قوه مقننه مکلف است کانون شکار را تقویت بکند دولت هم موظف است و ما باید از زحماتی که تا به حال کشیده شده است تقدیر بکنیم راجع به مؤسسه دیگری سؤال فرموده‌اید آموزشگاه مددکاران اجتماعی این آموزشگاه که در مدت قلیلی تأسیس شده در این مملکت یک عده‌ای را به عنوان مددکار اجتماعی تربیت می‌کند این مددکاران اجتماعی وظائف بسیار حساس سنگینی دارند که به خصوص برای راهنمائی و کمک به طبقه محروم این مملکت و به خصوص رسیدگی به مشکلات داخلی و خانوادگی این مردم خدمات بسیار شایان انجام می‌دهند (روحانی ـ بسیار مؤسسه آبرومندی است) به طور مثال عرض می‌کنم که یک مددکار اجتماعی وظیفه اش این است که به بیمارستانهای بیمه‌های اجتماعی سر بزند و احتیاجات کارگری را که بیمارستان مریض است و بستری است مشکلاتی از لحاظ خانوادگی دارد یادداشت کند و این یاداداشتها را به اطلع مقامات چه خودش و چه سازمان بیمه‌های اجتماعی و چه دستگاهای مربوطه دیگر برساند شما ملاحظه بفرمایید مریضی که در بیمارستان خوابیده است اگر خوب هم ملاجعه اش کنند این شفا پیدا می‌کند برای اینکه ناراحتی فکری دارد اما اگر یک مددکار اجتماعی برود بشیند به بالینش و مشکلاتش را یادداشت کند در یک هفته بعد برود و بگوید حل شد به بینید این افراد چه خدمت بزرگی به این افرادی که همه ما دلسوز آنها هستیم برایشان انجام می‌دهند همین مددکار به زندان می‌رود و مشکلات خانوادگی یک زندانی را تحقیق می‌کند و می‌رود به خانواده آن زندانی که بدون سرپرست مانده است رسیدگی می‌کند مددکار اجتماعی در نقاطی مثل کوی نهم آبان که به الونک نشین‌ها تحویل داده شده می‌رود و برای انها دستگاههای اجتماعی درست می‌کند سازمان‌های تعاونی برایشان ایجاد می‌کند آنها را به زندگی مدرن و به زندگی متمدن آشا می‌کند اینها کارهایی است که بنده می‌توانم فهرست وار بگویم که مددکار اجتماعی انجام می‌دهد (معتمدی ـ تابع چه وزارتانه ایست ؟) این مؤسسه یک آموزشگاه است که مثل سایر اموزشگاهها اشخاصی را می‌پذیرد با کنکور دیپلمه‌های متوسط را می‌پذیرد و اینها با درجه لیسانس خارج می‌شوند به تحصیلات عالی مشغول هستند و اینها می‌توانند در مؤسسات مختلف که احتیاج به مددکار اجتماعی دارد و باید تربیت خاصی داشته باشند اینها را استخدام می‌کنند و از وجود این‌ها استفاده می‌شود مددکار اجتماعی ممکن است مستخدم شهربانی بشود در زندان خدمت بکند ممکن است مستخدم وزارت کار باشد و برود در کارخانه‌ها خدمت بکند ممکن است در وزارت کشور استخدام بشود و برود در دهات خدمت بکند و مشکلات مردم را برطرف بکند (بانو تربیت ـ تعدادشان بسیار کم است) و به طرز خاصی این افراد را پرورش می‌دهند و من خواهش می‌کنم یک دفعه تشریف ببرید و این آموزشگاه را بازدید بفرمائید و بنده از این فرصت استفاده می‌کنم و از خانم ستاره فرمانفرمایان که مدیره این آموزشگاه هستند و از لحاظ بین المللی هم توانسته‌اند موفقیتی بدست آورند از ایشان تقدیر می‌کنم و سپاسگذاری می‌کنم که با این قدرت توانسته‌اند این وظیفه اجتماعی را انجام بدهند تیمسار نکوزاد واقعاً نماینده‌ای هستند که موجب افتخار ما است برای اینکه آنچه که من فرمایشات ایشان شنیدم و استنباط کردم دیدم واقعاً یک نماینده انقلابی هستند به حوزه انتخابیه خوشان می‌روند برخلاف آنچه که جناب آقای دکتر مبین می‌فرمایند با مردم تماس می‌گیرند درد دل‌های آنان را گوش می‌کنند و مشکلات آنها را بررسی می‌کنند و این خدماتی را که یک نماینده انقلاب باید انجام بدهد واقعاً انجام می‌دهند من از همین فرصت خواستم استفاده کنم بارها در همین مورد صحبت کرده‌ام یکی از وظائف نماینده مجلس شورای ملی همین

رابطه با موکلین ست و برطرف کردن عقده هاست و رسیدگی به درد دل‌ها و من خیلی خوشوقت هستم که تیمسار نکوزاد به بهترین وجه این وظیفه را تلقی کرده‌اند و انجام داده‌اند (سرلشکر نکوزاد ـ سپاسگذارم) و تذکراتی دادند خوشبختانه در حدود مطالبی است که دولت هر روز انجام می‌دهد و انشاالله این سه چهار موردی هم که انجام نشده انجام می‌شود و تذکرات ایشان بسیار به موقع بود و سعی می‌شود انجام شود یک مطلب دیگر را می‌خواستم حضورتان عرض کنم و آن این است که مهندس تبریزی فرماندار کل لرستان اخیراً یک فهرستی از اقداماتی که در لرستان انجام شده است منتشر کرده و من با این که نماینده لرستان نیستم با دقت این گزارش را خواندم و شکر خدا را می‌کنم که یک فرماندار کلی با این سربلندی توانسته است یک چنین فهرست کامل و جامعی از یک منطقه‌ای مثل لرستان که در مدت قلیلی انجام شده است منتشر کند و فکر می‌کنم در مقابل سه چهار موضوعی که تیمسار فرمودند که در انجام آن قدری تأخیر شده است اگر صورت و فهرست کارهائی را که درلرستان شده است در نظر بگیریم می‌بینیم که یک بر هزار است کهامیدوار هستیم که این یک بر هزار را هم انجام بدهند (رامبد ـ مهمترین کارشان تشکیل حزب ایران نوین بوده است) خیلی از این توجهتان ممنون هستم (روحانی ـ از نظر اجتماعی مهمتر از همه است) البته یک مطلب را در تایید فرمایش تیمسار نکوزا عرض می‌کنم و آن این است که هنوز رویه‌های غلطی که در دستگاههای دولتی بوده است که برحسب عادت ادامه پیدا می‌کند و آن تهیه کردن نقشه و طرح و مطالعه برای کارهای پیش پا افتاده و سریال و یکنواخت است بنده معتقدم که در کشور ما کارهائی از قبیل ساختن بیمارستان بیست تختخوابی و یا ساختن یک دبیرستان و یک آموزشگاه حرفه‌ای چلنگری این جور چیزها در سطحی نیست که لازم باشد برای هر مورد به خصوص نقشه وطرح تهیه بشود و مبالغ زیادی صرف این طرحها و نقشه‌ها بشود و مقدار زیادی وقت مملکت تلف شود

بنده این مطلب را چندین بار حضور جناب آی نخست وزیر عرض کرده‌ام و اسدعا دارم به این مطلب به خصوص توجه بشود برای این جور مطالب نقشه‌های تیپ برای نقاط مختلف مملکت با در نظر گرفتن آب و هوا و شرایط علمی تهیه شود و این نقشه‌ها را به موقع اجرا بگذارند بدون اینکه ناچار بشود برای هر طرح معینی یک نقشه معین بکشند اگر این سیستم برقرار بشود پاره‌ای از دستگاهها این کا را می‌کنند یکی شیر و خورشید سرخ است که من میدانم نقشه‌های تیپ دارند بیمارستان بیست تختخوابی دارد زایشگاه دارند و عین نقشهرا با یک تغییرات جزئی فوراً می‌روند در محل و پی را می‌کنند و شروع می‌کنند و بنده استدعا می‌کنم مخصوصاً این مورد را اولیای دولت توجه کنند که دستگاههائی که هنوز این رویه را اتخاذ نکرده‌اند ایجاد بکنند این به نفع دولت است این به نفع برنامه‌های عمرانی کشور است بنده از این فرصت مخصوصاً استفاده کردم و خواستم نقطه‌ای تأییدی روی فرمایشات تیمسار نکوزاد از جهت راهنمائی دولت عرض بکنم ولی جناب آقای دکتر مبین مطلبی درست در جهت مخالف فرمایشات تیمسار نکوزاد فرمودند که نمینده لزومی ندارد به حوزه انتخابیه برود و لزومی ندارد نظارت بر دستگاههای اجرائیه بکند (دکتر مبین ـ به هیچ وجه بنده چنین چیزی نگفتم) مجلس این طور فهمید اگر این طور نگفتید بنده از فرمایشات شما این طور فهمیدم و عرض می‌کنم بهر حال از فرمایشات شما این طور سؤتفاهم برای مستمعین ایجاد شده است (دکتر رهنوردی ـ ایشان توضیح دادند که نظرشان این نبوده است) به طور کلی عرض می‌کنم که وظیفه نماینده مجلس این است که به دور افتاده ترین نقاط حوزه انتخابیه اش برود (صحیح است) ملزم است که به هر دهکده‌ای برود و با موکلین خودش تماس بگیرد بسیاری از مشکلاتی را می‌تواند در محل با راهنمائی با موعظه با ارائه طریق حل بکند خیلی از مشکلات را می‌توانید در سطح بخش اجرا بکنید اصلاح بکنید و انجام بدهید و خیلی لز چیزهایی دیگر که باقی می‌ماند می‌توانید پشت همین تریبون ضمن نطق قبل از

دستور به اطلاع دولت برسانید و دولت موظف است از راهنمایی‌های وکلای مجلس استفاده بکند (صحیح است) و از این ارائه طریق‌ها بهره مند بشود چون تیمسار نکوزاد یک افسر هستند بنده عرض می‌کنم ما دیده بانهائی هستیم که تیر تیر اندازی دولت را می‌توانیم تصحیح بکنیم و اگر می‌بینیم تبرهائی که دولت رها می‌کند به هدف نمی‌خورد باید از آن دیده بانهایمان استفاده بکنیم و رهمئی کنیم زاویه‌ها را تصحیح کنیم که تیر که در می‌رود به هدف بخورد و بهدر نرود و من فکر می‌کنم از این راهنمائی‌ها دولت با کمال میل استفاده می‌کند ولیکن مطالبی را از قرائت روزنامه استفاده کرده بودند و به اطلاع مجلس شورای ملی رساندند یکی راجع ب عدم تعادی ارزی است عدم تعادل ارزی، آقایان که در اقتصاد وارد هستند بهتر می‌توانند در این مورد قضاوت کنند که اگر خدای ناخواسته عدم تعادل ارزی در این مملکت وجود داشت و مقاله‌ای که ایشان قرائت کردند صحیح بود ما الآن یک آشفتگی در بازار ارز مشاهده می‌کردیم در صورتیکه چنین نیست آقایانی که در معاملات وارد هستند میدانند که اکنون پول ایران یکی از قویترین پولهای بین المللی است به هیچ وجه بازار سیاه ندارد و ریال ایران مطابق نرخ بین المللی چه در بانکها و چه در صرافیها و دادو ستد می‌شود و فقط این مطلب را البته من نمی‌خواهم بروم توی استدلالهای اقتصادی مفصل فقط برای اینکه ثابت کنم که وضع اقتصادی ما خیلی خوب است اکتفا می‌کنم برای اینکه ثابت بکنم وضع ارزی ما بسیار خوب است وپول ما، ریال ما بسیار خوب است و در همه جا به قیمت رسمی دادو ستد می‌شود ولیکن یک مطلب دیگر می‌خواستم تذکر بدهم که اگر ما توجه داشته باشیم که دولت از لحاظ باز پرداخت اصل بدهی دولت وربح بدهیهای دولت که در سنوات گذشته دولتهای گذشته تقبل کرده بودند و این تعهدات را در رأس موعد با کمال خوش حسابی پرداخت کرده و ما دین عقب افتاده‌ای نداریم و الان دولت ایران یکی از خوش حساب ترین دولتها در بازارهای بانکی و محال بانکی معرفی شده است (صحیح است) این دلیل این است که استطاعت ارزی ما بسیار خوب ومحکم است و گفتن این دو مطلب به طور اختصار برای روشن شدن اذهان بسیار لازم است و امیدوارم که نماینده مطبوعات اگر فرمایشات جناب اقای دکتر مبین را منعکس می‌کنند پاسخ بنده راهم مفصلا منعکس بفرمایند که برای مردم تولید شبهه نکند جناب آقای دکتر مبین سرمایه همیشه به دنبال جای امن می‌گردد هر مملکتی که که دارای ثبات اقتصادی باشد دارای امنیت باشد از این همکاری بین المللی سرمایه گذاری می‌تواند بهره مند باشد و خوشبختانه طی چند سال اخیر ما شاهد این هستیم که سرمایه گذاری‌های بزرگ در شرف انجام است منجمله توضیح عرض می‌کنم این قراردادهای پتروشیمی که اخیراً به تصویب کمیسیون دارائی مجلس رسیده است این قراردادهای پتروشیمی نمونه بزرگی است از سرمایه گذاری خارجی یعنی سرمایه گذاری‌های خارجی آمده‌اند سرمایه گذاری کرده‌اند و صنایع مهمی را در مملکت به وجود می‌آورند یا همین کارخانه ذوب آهن که الآن ما به صورت وام قراردادش را منعقد کردیم و در اصفهان قرار است ایجاد و الان در دست ساختمان است این نمونه بارزی است از جلب سرمایه خارجی سرمایه خرجی حتماً نباید یک تاجر معین بیاید ودر ایران سرمایه گذاری کند اگر مابتوایم سرمایه خارجی ره به عنوان مشارکت یا به عنوان وام اعتبار جلب بکنیم و با آن سرمایه کارهای مولد ثروت در مملکت به وجود بیاوریم این سرمایه گذاری اصیلی است که با جلب سرمایه ی خارجی انجام پذیرفته است و یک موضوع را دولتباید در این سرمایه گذاریها در نظر داشته باشد که در این سرمایه گذاریها مدیریت و اختیار در دست شریک ایرانی باشد و خوشبختانه در این چند سال اخیر وزارت اقتصاد و دولت نهایت کوشش را کرده‌اند و کلیه قراردادهائی که منعقد شده است در این جهت بوده است و در هیچ موردی سرمایه خارجی به مقدرات سرمایه ایرانی حاکم نبوده بلکه به عکس سرمایه ایرانی بوده است که حق مدیریت را برای خودش حفظ کرده است و من فکر می‌کنم بهترین راه این بود و بهترین سیاست در این

جهت همان باشد که ما بیشتر از لحاظ استقراض سرمایه گذاری بکنم زیرا مشارکت کمک در ممالکی که از لحاظ فنی ضرورت داشته باشد اگر ما براساس استقراض مشارکت بکنیم امکان دارد پس از چند سال ما این اقساط را پرداخت بکنیم و حدود حد سرمایه گذاری متعلق بما باشد و مدریت و آینده این صنعت برای ما باشد ولی مشارکت سالها ادامه پیدا کند و یک مقداری ناچار می‌شویم تبیعت از سیاست اقتصادی سرمایه گذاران خارجی بکنیم این است که تسلط ما بر سرمایه‌های خارجی نهایت ضروری را دارد و امیدوار هستم که دولت این سیاست را در تمام موارد رعایت بکند البته موارد دیگری هست کارخانجات ماشین سازی که الان صحبت تأسیس آنست و پره‌ای از آنها قرار دادش تنظیم شده است در جلب صنایع خارجی و در پاره‌ای موارد هم هست که مؤسسات خصوصی هم توانسته‌اند مشارکتهایی با سرمایه گذاران خارجی بکنند و تمام ایها مجموعاً جلب سرمایه خارجی است و من فکر می‌کنم دولت در این زمینه هم موفقیتهایی شایان در این چند سال اخیر نصیبش شده است راجع به اشکالی که دولت راجع به ورود پنبه کرده به منظور صدور، بنده باید دو مشکل را به عرضتان برسانم یکی موضوع قرنطینه است که ممکن است مکه حالا که متأسفانه کرم خاردار بر مزارع گرگان مستولی شده است اگر ما بی اتیاتی بکنیم و اجازه بدهیم پنبه‌های خارجی وارد بشود ویروس امراض دیگری هم همین پنبه‌های وارد شده با خودشان بیاورند و مشکلی بر مشکلات ما بیفزایند و قرطینه کردن کلیه این محصولات بسیار کار مشکلی است از طرف دیگر موضوعی که قابل اهمیت است این است که خودتان اطلاع دارید که ما چند سال است که مؤسسه استاندارد به وجود آورده‌ایم و پنبه ما که چند سال است که بدنام ترین پنبه‌ها بوده از لحاظ الیاف و از لحاظ جنس حال به عنوان یک جنس خوب معروف شده است حلا اگر نتوایم یک سال صادر کنیم بهتر است از اینکه جنسی صادر کنیم که آن مرغوبیت و حسن شهرت را داشته باشد و آنوقت استانداردها در دنیا اعتبار خودش را از دست بدهد با توجه به این دو نکته من فکر می‌کنم اگر تجار ما تعهدی دارند به صدور پنبه می‌توانند مسلماً از کشور فروشنده خریداری بکنند و به کشور خریدار بفروشند و از این وساطت هم انشالله سودی عایدشان بشود البته از لحاظ بیمه و حمل و نقل و پیاده کردن و سواره کردن و مطالب دیگری که آقایان بهتر وارد هستند می‌تواند صرفه جوییهای مهمی هم بکنند راجع به خرید محصول گندم همین طور که جناب آقای دکتر مبین اطلاع دارند یک وقتی یعنی همان دو سال قبل دولت ایران ناچار شد مقداری گندم در نتیجه خشکسالی از خارج وارد بکنند ولیکن در طی سال جاری به واسطه مساعد بودن هوا به خصوص در قسمت غرب و شمال غرب نسبتا محصول گندم در این نواحی خوب شد البه این تذکر ضرورت دارد که حتما باید زارعین جنسشان را رأس موعد بفروشد برای اینکه تعهداتی دارند بابت مال الاجاره‌هایی که باید بدهند بابت دیونی که به بانک و مؤسسات دیگری دارند احتیاج به پول نقد دارند که باید قداری از اینها انجام بشود و حتما باید مقدار زیادی از این گندم‌ها خریداری بشود تا اینها بتوانند تعهدات مالی خودشان را انجام بدند ولیکن مجهز نمودن کشور به سیلوی کافی موجب تأخیر در تحویل گرفتن این گندم شده‌ام همان طور که آقای دکتر مبین تذکر دادند و اقای نخست وزیر هم همان موقع جواب دادند که توجه قبلی دولت ب این امر کرده است امیدوارم ترتیبی بدهند که حتی جنس را بخرند ولیکن تحویل آن را به بعد موکول کنند که زارع فعلا بی پول نشود و ناچار شود جنسش را به نصف قیمت به دلالها و اشخاصی که به عنوان واسطه می‌روند در دهات و استفاده کلان از این کارها می‌کنند دست آنها کوتاه بشود و ثانیا دولت موجبات ترفیه را فراهم کند که در سالهای آینده باز گندم کشت بشود البته برنامه اساسی ترین دولت باید اجرا بکند الحمدالله در دست اجرا دارد و آن ساختن سیلوهای کافی در مناطق مختلف استان است (ارسنجانی ـ آقای خواجه نوری اگر بانک کشاورزی این کار را بکند هم مطالباتش وصول می‌شود هم جنس دهقان تلف نمی‌شود و دولت زودتر به طلبش می‌رسد) در هر صورت بنده به نظریاتی که داده شده موافق هستم چون میدانم زارعین الآن با مشکلاتی روبرو هستند و

در پاره‌ای جاها جنس خود را به نصف قیمت دارند می‌فروشند و شخصاً استدعایم از جناب آقای نخست وزیر اینست که کاری بکنند که این گندم هرچه زودتر خریداری بشود و لو اینکه تحویلش به ماههای بعد موول شود عرض کنم راجع به تبصره ۷ و ۸ متمم بودجه جناب آقای دکتر مبین تذکرتی دادند و فرمودند که این دوتبصره بر خلاف آئین نامه مجلس است بنده خواستم توضیحاتی عرض کنم که خوشبختانه اصلاحاتی که در آئین نامه مجلس شد مخصوصاً در این جهت که مطالبی که مربوط به بودجه نیست به هیچ وجه در لایحه بودجه تقدیم نشود و طرح نشود یکی از ابتکارات این مجلس دوره بیست ویکم بود نظم خاصی به قانون گذاری و تصویب آنها و مخصوصاً گذاران بودجه‌ها داد زیرا اکنون دیگر ان تبصره‌های خلق الساعه که پیش تر به تصویب می‌رسد و اغلب اوقات جنبه بودجه‌ای نداشت و مشکلاتی برای دولت و مجلس فراهم می‌کرد دیگر امکان طرح چنین تبصره‌هایی موجود نیست و این اصلاحی که ما در آئین نامه کردیم موجب افتخار دوره بیست ویکم قانون گذاری است ولیکن بنده باکمال توقیر عرض می‌کنم که تبصرة ۷ و۸ مربوط به این دو موضوع نیست برای اینکه این دو تبصره یکی راجع به اسناد خزانه است قانونی دارد که تصویب شده و طرز توضیع و مصرف این اسناد خزانه بموجب آن قانون تصریحاً معین شده و مخصوصاً ذکر شده در آن قانون که این وجوهی که داد و ستد می‌شود بموجب اسناد خزانه فقط باید بمصارف عمرانی و تولیدی بر سد فقط اینجا از لحاظ اینکه دولت باید برنامه‌های عمرانی خودش را با سرعت دنبال کند درخواست کرده که حجم مقدار اسناد خزانه را زیاد بکند وگرنه قانون قبلی به اصطلاح تصویب شد فقط این کسب اجازه اعتبار مصرف آن است عین این مطلب دربارة تبصرة ۸ صدق می‌کند که راجع باین موضوع هم ما قانونی تصویب کردیم و اجازه دادیم برای تقویت نیروهای دفاعی مملکت اعتباراتی از خارج کسب شود حالا حجمش را تغییر می‌دهیم والا اصل قانون طرز استفاده از این عاتبار، منظور استفاده از این اعتبارطبق تعیین شده (صحیح است) بنابر این بنده گمان نمی‌کنم این اکال ائین نامه‌ای هم وجود داشته باشد بنده با توجه بتمام مطالب و با توجه باینکه این متمم بودجه یک علامت دیگری را هم برای ما نشان داده است و آن ازدیاد در امد دولت است بخصوص در مورد مالیاتهای مستقیم پیش بینی شده نشان داده که دولت توانسته است موفقیتی حاصل بکند و از این فرصت استفاده می‌کنم و از دولت تقدیر می‌کنم مخصوصاً وزیر دارائی که توانسته است وظیفه وصول مالیاتها را به بهترین وجه انجام بدهد و امنیدوارم مجلس شورای ملی با تصویب این متمم بودجه موجبات موفقیت دولت را فراهم بکند (احسنت).

رئیس ـ آقای دکتر مبین فرمایشی دارید؟ بفرمائید.

دکتر مبین ـ چون یک مقدار از عرایض بنده این طور نبود که جناب آقای خواجه نوری فرمودند. بنده خواستم یک توضیحی بدهم که مطلب آن طورنبود شما اگر بنده را خوب بشناسید هیچوقت نظر خاص نسبت بکسی ندارم (صحیح است) و یا توهینی مخصوصاً همکاران از بنده نشنیده‌اند و هیچوقت چنین چیزیدر مخیله بنده نبوده است (صحیح است) مطلب دوم سعی می‌کنم هیچوقت تذکر نداده‌ام و اگر یکوقت چیزی عرض می‌کنم عقیده شخصی خود من بوده در شأن بنده و هر وکیل دیگر است، هر وکیل مجل استنباطی دارد مخصوص بخودش بنده که نمی‌توانم استنباط خودم را مطابق استنباطیک همکار دیگر بکنم خوب من چهل و چند سال عادت کردم (نمایندگان ـ بیشتر) (خنده نمایندگان) اینطوری فکر بکنم این است که اینجا استنباطات مختلف است و من عقیده خودک را گفتم نظر هر کس موافق سلیقه شخصی خودش است مطالبی که بنده اینجا گفتم این نیست که وکیل به حوزه خودش سرکشی نکند وکیل مطابق قانون اساسی که بنده همیشه استناد می‌کنم دو وظیفه مهم دارد یکی رسیدگی و تصویب لوایح و دیگر نظارت در اجرای قوانین است (صحیح است) وظیفه اصلی ما رسیدگی و تصویب لوایح است وقتی لایحه‌ای اینجا می‌آید نظری که شما

راجع به حوزه خودتان دارید سرکشی که به حوزه خودتان کرده‌اید و گرفتاریهای مردم را که رفته‌اید و شنیده‌اید در آن اعمال می‌کنید و نظرتان را در ضمن لایحه عملی می‌کنید و می‌گویید که در حوزه بنده هم چنین چیزی است و بهتر است در این لایحه منظور بشود بنابر این وظیفه رسیدگی و رسیدن به درد دل مردم که ما می‌رویم آنجا می‌دهیم در مرحله اول عملاً در موقع رسیدگی بلوایح اعمال می‌شود (رامبد ـ توضیح بیشتری بفرمایید خیلی قابل استفاده است) مطلب دیگر راجع به نظارت بودکه عرض کردم نظارت راجع به کارهای انجام شده است راجع به کارهای انجام نشده که هنوز کاری انجام نشده است که ما نظارت بکنیم کارما نظارت بر اجرای قوانین است چون می‌گویند مجلس مطلبی را تصویب میکنئ در صلاحیتش است که بعد از تصویب دنبال بکند که این قانون خوب اجرا بشود پس نظارت در موقعی شروع می‌شود که اجرا شروع بشود چیزی که شروع نشده بنده اینجا چه نظارتی دارم؟ راجع به مطالبی که اجرا شده عرض کردم من سهم مطالب خوب اجرا شده را واگذار می‌کنم به آقایان که طرفدار دولت هستند بنده که نمی‌بایست بیایم همرنگ شمااز کارهای دولت بگویم کارهای خوبش را شما بگوئید و کارهای بئش را بگذارید بنده و افراد اقلیت بگوئیم شما که حزب اکثریت هستید و باندازه کافی کارهای خوب دولت را میگوئید و وظیفه نظارت را هم انجام می‌دهید بنده هم باید موقعیکه وظیفه نظارت دارم در اجرای قانون بگویم که اینجا اجرای قانون صحیح نبوده لذا اینجایش را بگذارید بعهدهبنده و سایر آقایان منفردین و اقلیت بنابراین بنده این مطالبی را که عرض کردم با این توضیح خواستم آقایان متوجه باشند که نظرم این نبود که وکیل بحوزه و محل خودش سرکشی نکند اگر گفتم که وکیل لایحهاش را بخواند جنبه منفیش این نیست که به محل نرود که نگفتم به محلش نرود این راهنمائی‌ها و تذکر وکلاء را بنده بهیچوجه تخطئه نکردم بنده وظیفه رسیدگی و سرکشی به محل و حوزه انتخابیه و کارهای حوزه و وکیل را هیچوقت تخطئه نکردم آقایان در حدود استطاعت خودشان در حدود وقتیکه داشتند بحوزه‌ها سرکشی کرده‌اند و در حدود استطاعت خود نهایت را هم کردید این راجع به رسیدگی بحوزه انتخابیه خودتان ولی مطلبی را که عرض کردم از نظر وکالت ما برای تمام کشور است که عرض کردم مطلبی را که می‌خواهم امروز بگویم بعنوان سیاست کلی مالی دولت است نه سیاست مالی حوزه بخصوصی که حوزه انتخابیه بنده باشد (چند نفر از نمایندگان – روشن شدیم و رفع ابهام شد).

رئیس – چون نظر دیگری در کلیات لایحه نیست جناب آقای نخست وزیر فرمایشی اگر دارید بفرمائید بعد وارد شور در ماده واحده می‌شویم.

نخست وزیر (امیر عباس هویدا) – بنده یادداشت کرده بودم که در پاسخ آقایانی که در متمم بودجه نظریاتی داشتند پاسخی بدهم ولی دوست عزیز من جناب آقای خواجه نوری با آن فن خطابه‌ای که دارند و فرمایشات دلچسبشان هم از طرف نخست وزیر و هم از طرف وزیر دارائی پاسخ لازم را بسؤالات دادند و حقاً هم بایستی عرض کنم این پراتیکی که ایشان در مجلس دارند و نزدیکی که با من دارند و بلکه یک حس ششمی هم هست که نکاتی را که بنده می‌خواستم بطور انحصاری عرض کنم فرمودند لذا عرایض بنده جز اینکه تکرار و تضییع وقت باشد چیز دیگری نیست فقط یک نکته بسیار مختصری را خدمتتان عرض کنم که آنهم راجع به سرمایه گذاری خارجی است مسلماً این سرمایه گذاری خارجی موضوع بسیار مهمی است ما با سیاست گرفتن اعتبار موافق هستیم در حدودی که در آمدهای ارزی ما در سالهای بعد میسر خواهد شد ولی با هر سرمایه گذاری خارجی در ایران موافق نیستیم (احسنت) و هیچوقت اجازه نخواهیم داد که سرمایه گذاری خارجی ایران را استسمار کند (احسنت) لذا بهیچوجه برای ما اهمیت ندارد که این مقدار سرمایه گذاری خصوصی در ایران چقدر است ما همیشه علاقه داریم شرکتهائی که تشکیل می‌شود در ایران حداقل ۵۱ درصد آن سرمایه گذار ایرانی باشد که بهیچوجه روزی

سرمایه خارجی سیاست اقتصادی در ایران را اداره نکنند (احسنت) مسلماً اطلاعاتی که جنابعالی فرمودید خیال می‌کنم که اگر به مجله بانک مرکزی مراجعه کنید اطلاعات مهمتری به دستتان می‌آید در روزنامه گاهی حروف چین یک صفر زیاد یا کم می‌کند (خنده نمایندگان) مسلماً در روزنامه‌های ما سعی دارند که بهترین اطلاعات را در دست مردم بگذارند ولی گاهی حروف چینی ممکن است متوجه نباشد یک نقطه‌ای اضافه بشود ویک بله نه بشود حالا روی این اصل است بنده بایستی واقعاً یک معذرتی بخواهم از تیمسار نکو زاد، فرمایشات ایشان واقعا صحت داشت (احسنت) ما باید بیشتر رسیدگی کنیم، صحیح است که گاهی دستگاه‌های اداری با هم مکاتبه می‌کنند در موقعیکه ممکن است یک نلفن مسئله را حل بکند و حتی اولویت طرحها در قسمتهی مختلف ایران باید بایک روح برادری با احتیاجات بیشتر آن استان در نظر گرفته شود بلکه این کار نشده قدری شخصاً مقصر هستم همانطور که شخصاً وعده کرده بودم اگر رفته بودم به منطقه جنابعالی شاید فشار می‌آوردم همکاران من هم هنوز بقدر کافی به آنجا سفر نکرده‌اند بنده از شما معذرت می‌خواهم و به شما قول می‌دهم که سعی خواهم کرد بلکه سریعتر باین فرمایشات جنابعالی پاسخ بهتر بدهم و جنابعالی هم بهیچوجه دلسرد نشوید اگر قصوری شده باشد قصور عمدی نبوده اگر همکاران من مقصر باشند عمداً مقصر نبودند بنده معذرت می‌خواهم اگر اجازه بفرمایید آن حمام را بنده خودم اعتبارش را تأمین می‌کنم نه از برنامه‌های عمرانی، از برنامه‌های دیگر که لااقل این یک نمونه‌ای از سرعت کار باشد و همینقدر که شما در مجلس فرمودید رئیس دولت هم موافقت کرد و همین امروز اگر بفرمایید که مبلغی که بایستی ارسال بشود چقدر است ترتیبش را خواهم داد (سر لشکر نکوزادـتشکر می‌کنم) بنده نکته دیگری را بعرضشان برسانم برای این کارهای کوچک حمام و مدرسه و نظارت دیگر در نظر داریم و سعی می‌کنیم مبلغ ۵۰ میلیون تومان سال دیگر اضافه بر برنامه‌های عمرانی در نظر بگیریم که این مبالغ در خود استانها و با همکاری مردم و استاندار خرج شود که این برنامه‌های کوچک که همیشه خانمها و آقایان علاقه دارند و در بین دستگاههای ادارات مکاتبه می‌شود وقت تضییع نشود اینطور بتوانیم عملی بکنیم با امید اینکه جنابعالی ما را خواهید بخشید و این شورای قند را آقای وزیر دارائی قول دادند که تا یکهفته دیگر تشکیل بشود و اگر واقعاً تا کنون تاًخیری شده علت این است که اعضایش در مسافرت بودند امیدوارم حل بشود (سر لشکر نکوزاد – امیدوارم همه همین حسن نیتی را که جنابعالی دارید دارا باشند) راجع به گندم که فرمودید دولت۲۲۰ هزار تن خریداری می‌کند سابقه ندارد که دولت این مقدار را بخرد موضوع سیلو موضوع انبار موضوع حمل و نقل همه اینها اشکالات است و باید عرض کنم که زارع توسط شرکتهای تعاونی باید بفروشد نه اینکه فشار دلالها که می‌خواهند وادار بکنند دولت با قیمت گرانتر مجبور بشود بخرد توسط شرکتهای تعاونی اخیراً هم دستور دادم ۲۰ هزار تن اضافی خریداری کننداگر هم الان در دست زارع باشد توسط شرکتهای تهاونی خریداری می‌کنند. اگر مسائلی باشد دولت رسیدگی می‌کند جا برای نگاهداری در نظر می‌گیرد ولی اجازه بفرمائید که اگر دلال فشاری بخواهد وارد بیاورد ما راجع به آن فشار اظهار نظر نکنیم برای خاطر اینکه او می‌خواهد بقیمت گرانتری به دولت بفروشد ما معتقد هستیم که باید زارع نفع ببرد نه دلال، لذا با اجازه تان با فرمایشاتی که جناب اقای خواجه نوری فرمودند و ظیفه مرا در این قسمت سهل کردند که انشالله در قسمتهای دیگر هم سهل تر خواهند کرد تشکر می‌کنم و امیدوارم این اطلاعاتی که در اختیارتان گذاشتم کافی باشد چون مکمل نکاتی است که اینجا گفته شد (احسنت).

رئیس - نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. با اجازه خانمها و آقایان بحث در ماده واحده را بجلسه بعد موکول می‌کنیم.

۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(به‌شرح زیر قرائت شد)

دستور جلسه ۳۰۹

روز یکشنبه ۱۳/۹/۱۳۴۵

۱- گزارش کمیسیون راجع به اصلاح بعضی از مواد قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی.

شماره چاپ ۲۰۳۹

۲- گزارش شور اول لایحه جرایم و تخلفات افسران و درجه‌داران و افراد شهربانی کل کشور. شماره چاپ ۲۰۴۲

۳- گزارش کمیسیون راجع به قانون رسیدگی فوری به خسارات ناشیه از تصادفات رانندگی به وسیله نقلیه موتوری. شماره چاپ ۲۰۴۱

رئیس- با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز شنبه خواهد بود.

(پنجاه و پنج دقیقه بعدازظهر جلسه ختم گردید)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی