مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۰ آبان ۱۳۲۱ نشست ۱۰۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۱۰۳
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه دهم آبان ماه ۱۳۲۱
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بقیه شور و تصویب لایحه پانصد میلیون ریال اعتبار وزارت خواربار
۳- بقیه شور لایحه قانونی متمم بودجه سال ۱۳۲۱
۴- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت قبل از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز هفتم آبان ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند.
اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:
غایبین با اجازه- آقای: فاطمی
غایبین بی اجازه- آقایان: تولیت، دکتر ضیاء، نوبخت، ملک مدنی، اورنگ، مشیر دوانی، اکبر، امیر ابراهیمی، معتصم سنگ، اصفهانی، دکتر ادهم، معتضدی، دبستانی، بهبهانی، آصف، صادق وزیری، اعتبار، کامل ماکو، نصرتیان، همراز
دیرآمدگان بی اجازه- آقایان: خسروشاهی، بوداغیان)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
بهبهانی‌ـ اجازه میفرمائید.
رئیس‌ـ آقای بهبهانی کسالت سرکار را می‌دانستم اصلاح می‌شود.
بهبهانی‌ـبسیار خوب.
رئیس‌ـ در صورت مجلس نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
- بقیه شور تصویب لایحه پانصد میلیون ریال اعتبار وزارت خواربار
(۲- بقیه شور تصویب لایحه پانصد میلیون ریال اعتبار وزارت خواربار)
رئیس‌ـ گزارش کمیسیون بودجه در باب تبصرة که بکمیسیون رجوع شده بود راجع بموضوع اعتبار پانصد میلیون وزارت خواربار رسیده است. خوانده می‌شود:
کمیسیون بودجه با حضور آقای فرخ وزیر خواربار تبصره پیشنهادی آقای دکتر ملکزاده را مربوط به لایحه پانصد میلیون ریال اعتبار وزارت خواربار دائر باینکه از بکار بردن مواد خوراکی از قبیل جو و کشمش و خرما برای ساختن مشروبات الکلی جلوگیری شود مطوح و تحت شور قرار داده پس از مذاکرات شخصی و توضیحات آقای وزیر خواربار بالنتیجه تبصره پیشنهادی بعنوان تبصره ۲ لایحه مزبور بشرح زیر تصویب و اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.
- تبصره‌ـ بکار بردن خرمای غیر فاسد و جو برای تهیه مواد الکلی ممنوع است.
جمعی از نمایندگان‌ـ دوباره خوانده شود (مجدداً بشرح بالاخوانده شد)
مخبر کمیسیون بودجه (آقای نقابت)ـ برای استحضار خاطر آقایان عرض می‌کنم راجع به پیشنهادی که آقای دکتر ملکزاده در جلسةقبل تقدیم کردند و مورد توجه اکثریت نمایندگان محترم شده که جو و خرما و کشمش و سایر مواد نظیر آن صرفاً ارزاق عمومی بشود و بمصرف تهیه الکل نرسد این پیشنهاد در کمیسیون بودجه مطرح شود البته از ناحیه آقای وزیر خواربار هم یک توضیحاتی داده شد که مقدار زیادی از عایدات دولت کسر خواهد شد ولی حالا که آقایان اینطور در نظر دارند که در یک موقع فوق‌العادة که بایستی کمال صرفةجوئی در مواد غذائی بشود بهتر است که جو و خرمای بخصوص را اختصاص بدهندبه تغذیه و صرف در مصرف دواب و مواشی باین جهت قسمت کشمش از پیشنهادهای دکتر ملکزاده حذف شد بعضی از آقایان غیاباً با اینکه آقای دکتر حاضر نبودند گفتند آقای دکتر ملکزاده هم امید است قبول بفرمایند و این پیشنهاد باین صورت مطرح شد که بکار بدن جو و خرمای غیر فاسد البته نباید بمصرف دیگری برسد ولی خرمائی که فاسد است و بدرد تغذیه نمی‌خورد ممکن است که از آن استفاده‌های صنعتی بشود و جو و خرمای غیر فاسد برای تهیة مواد و نوشابه‌های الکلی ممنوع است و البته این ممنوعیت یک آثار مجازاتی هم دارد از نظر احتکار و همان است که در قانون احتکار و سایر مواد راجع بقاچاق ذکر شده است.
رئیس‌ـ آقای ملکزاده.
ملکزادهـ عرض کنم که بنده نظر خودم را بعرض مجلس شورای ملی میرسانم البته قضاوت آنهم با مجلس شورای ملی است و خیلی مسرور که نمایندةوزارت دارائی. هم حضور دارند که البته نظر وزارت دارائی را نسبت باین ماده و این تبصره که کاملا مؤثراست بیان می‌نمایند. بنده معتقدم که در این سال که هنوز خرمنهای امسال گرفته نشد اما و همه ماها هستیم باید برای تغذیه عمومی و برای خواربار و ارزاق عمومی از کلیه موادی که می‌تواند بدن بشر را تغذیه کند استفاده کنیم این اصلی است که پیشنهاد بنده پایه‌اش برروی این اصل بوده است در این که استعمال الکل از نظر صحی مضر است و بحث در اینکه اغلب امراض در نتیجه استعمال الکل ایت وارد نمی‌شویم و این موضوع را در درجه دوم قرار می‌دهم ولی در درجه اول عقیده‌ام بر این است که ما باید کلیة وسائلی را که ممکن است در دست بگیریم برای نجات جان مردم و در امسال باید برای این مقصود کوشش بکنیم بنده خودم اول تصدیق می‌کنم که این یک مضرات مالی برای دولت دارد یعنی ممکن است چندین میلیون هم بدولت خسارت مالی وارد بیاید ولی باید فهمید که دولت امسال باید باصطلاح پیه یک خسارت خیلی هنگفتی را برای نجات جان مردم به تنش بمالد. الآن مثلا عرض می‌کنم که این پنجاه میلیونی را که دولت اعتبار گرفته است و مجبور است شاید برای تأمین خواربار کرمان مقداری برنج حمل کند بکرمان این برنج شاید خرواری ششصد تومان تمام می‌شود آیا شما می‌توانید خرواری پانصد تومان ششصد تومان برنج در آنجا بآنها بفروشید؟ البته خیر. پس شما باید تحمل باین ضرر را بکنید و بیک قیمتی بفروشید که آنها بتوانند بخرند و از گرسنگی نمیرند پس بنابراین در اینموقع فوق‌العاده بنده عقیده‌ام بر این ات که مجلس شورای ملی بیشتر باید توجه بحیات و زندگی و بقای مردم داشته باشد تا اینکه متوجه باشد باینکه دو میلیون سه میلیون چهار میلیون پنج میلیون ضرر مالی متوجه مملکت می‌شود. این اساس نظر و اساس پیشنهاد بنده است. عرض می‌کنم بسیاری از این مواد غذائی که شاید از نقطه نظر کمیت اشخاص عادی در مملکت حس نمی‌کنند تأثیر آنرا چرا؟ فرض بفرمائید شخصی پنج تا ده خرما که می‌خورد چون عادت کرده است غذای زیاد بخورد از لحاظ کمیت تأثیری دراو نمی‌کند ولی کیفیت این ده پانزده تا دانه خرما بقدری است که جان یک بشر را نجات می‌دهد در بیست و چهار ساعت از مرگ و حرارت بدن او را نگاه می‌دارد وبقدر کافی به او حرارت می‌دهد و او را زنده نگاه می‌دارد باو حرارت کافی برای گرداندن ماشین بدنش می‌دهد. مطابق احصائیه و تحقیقاتی که بنده کرده‌ام چون کشمش مورد قبول واقع نشده است اصراریهم ندارم البته همان علاقه‌ای که من داردم یقین دارم وزارت دارائی وزارت خواربار، مجلس شورای ملی هم بیش از این علاقه بتأمین زندگی عمومی و حفظ جان این مردم دارند. مطابق احصائیه که بدست آمده است البته شاید در حدود سی و دو هزار تن کشمش…
بوداغیان‌ـ پنجاه هزار تن کشمش
دکتر ملکزادهـ بلی در حدود پنجاه هزار تن کشمش میزان محصول آذربایجان و قسمتی از خراسان و قزوین و جاهای دیگر است که یک قسمت زیادی حالیه اینطوری است که … بنده از آقای بوداغیان که تخصص دارند و خشکبار بوسیلة ایشان حمل می‌شود، قسمت زیادی از اینها آقا امروز بمصرف تهیه مواد الکلی می‌رسد شاید در این شهر اگر حساب کنیم از قراریکه می‌گویند ده هزار بطر مواد مشروبات الکلی در ظرف ۲۴ ساعت بفروش می‌رسد عرض کردم بنده مضرات صحی و مضرات اخلاقی آنرا می‌گذارم کنار اگر بجای این مقدار یعنی تقریباً بجای اینکه دو تا گیلاس عرق فلان آدم بخورد اگر دو مشت کشمش بیک نفر گرسنه بدهند جان او را نجات می‌دهد و این بعقیده بنده برای مملکت بهتر است ولو اینکه خسارتی هم از لحاظ مالی متوجه دولت بشود و دولت هم در نتیجه دو میلیون سه میلیون چهار میلیون پنج میلیون در آخر سال از این راه خسارت ببرد این است اصل موضوع. آقایانی که خدمات نظامی کرده‌اند میدانند در مانورهای خیلی سخت و مشقت‌آور که مجبورند تحمل زحمات زیادی را بکنند بهر سربازی یکمشت کشمش می‌دهند از برای اینکه حرارت و تولید قوت در بدن او بکند چون آقا بدن انسان هم مثل همه ماشین‌ها بالاخره یک سوختی دارد همینطور که ماشین بنزین میسوزاند بدن انسان هم قند میسوزاند و این قند است که مبدل بحرارت می‌شود در بدن شما و شما یک قند خالص مثل کشمش و خرما در این مملکت در دسترس دارید و این مواد را می‌توانید برای بکار انداختن و زنده نگاه داشتن ماشین بدن اهالی مملکت‌تان بکار ببرید این بود نظر بنده البته مجلس شورای ملی قبول بکند یا نکند خودش بیشتر از من علاقه دارد بجان مردم و هر جور که صلاح میداند می‌کند.
وزیر خواربار (آقای فرخ) فرمایشات آقای دکتر ملکزاده مورد تصدیق همه است ولی بایستی دید که مورد عمل در کجا است یک لایحة مربوط است بوزارت خواربار و موادی که وزارت خواربار در اختیار دارد عبارت است از گندم و جو و خرما و ذرت و ارزن که اینها مربوط بوزارت خواربار است ولی کشمش جزو موادی که مربوط بوزارت خواربار باشد نیست بعلاوه باید تصدیق کرد که الآن ماه هشتم سال است که دولت یک بودجة را تقدیم مجلس شواری ملی کرده است یک ستون عایداتی هم پیش‌بینی کرده است و تقدیم کرده اگر یکقسمت از این عایدات را حذف کردید باید دید ستون مخارج را از کجا باید تأمین کرد این از نقطه نظر بودجه و باصطلاح از نظر بودجتر و مالی قابل عمل نیست (صحیح است) فرمایشات آقای دکتر ملکزاده هم کاملاً صحیح است و ممکن است ایشان یک لایحه تنظیم فرمایند راجع بمنع استعمال الکل و این می‌رود بکمیسیون مبتکرات و مجلس شورای ملی هم تصویب که کرد البته دولت مجری است و اطاعت خواهد کرد ولی از ایشان تمنی می‌کنم در این قمست لایحه وزارت خواربار بهمین طرز که گزارش کمیسیون رسیده است موافقت بفرمایند ور در آن قسمت هم بعد ممکن است طرحی پیشنهاد بفرمائید تا در مجلس اظهارنظر شود.
رئیس‌ـ آقای امیرتیمور.
امیر تیمورـ عرض کنم پیشنهاد آقای دکتر ملکزاده دیروز در کمیسیون بودجه مطرح شد و اعضای کمیسیون هم در آنموضوع خیلی و رسیدگی کردند و بالاخره بهمین نتیجه رسید که آقای مخبر کمیسیون در مجلس توضیحاً بیان فرمودند و علاوه برای تهیة کشمش هم هیچ مانعی وجود ندارد که از آن در موقع لزوم وزارت خواربار استفاده بکند زیرا در متن لایحه که شما اجازه می‌دهید که پول داده شود برای تهیة خواربار اختیار دارد که کشمش راهم که یکی از مواد غذائی است تهیه کند و کشمش هم مشمول خواهد بود پس نظر آقا در این لایحه و متن لایحه تأمین شده است. اما موضوعی را که بنده خواستم از فرصت استفاده کنم و عرض کنم این است که عرض می‌کنم باز هم اگر فرصت پیدا شد عرض می‌کنم هر وقت فرصت پیدا شد عرض می‌کنم و آن موضوعی بود که در جلسة قبل عرض کردم وزارت خواربار هر عملی و اقدامی که برای تأمین نان تهران یا نقاط دیگر می‌خوناهند بفرمایند بفرمایند من در این موضوع وارد بحث نمی‌شوم و هر قیمتی هم که می‌خواهند برایش تعیین کنند آن هم مورد بحث و نظر بنده نیست و فعلاً در این قسمتها وارد نمی‌شوم تذکر بنده اینست که وزارت خواربار اجازه بدهند در تهران اعلان کنند اگر اشخاصی حاضر باشند و بخواهند نان آزاد تهیه کنند و بفروشند اینها مجاز باشند زیرا در اثر این اجازه یک عده دهاتی که در اطراف تهران هستند و فعلاً از نان شهر می‌خرند ومی‌خوردند و خودشان گندم در دهات دارند اینها که در خارج شهر هستند تشویق می‌شوند و می‌روند گندم‌شان را نان می‌کنند و می‌آورند در تهران آزادانه می‌فروشند و این یک کمکی است بامر نان شهر وزارت خواربار یک اظهاری می‌کند بنده که دیروز با آقای فرخ مذاکره کردم ایشان اظهار می‌کنند ما گفتیم که هر کس گندم دارد باید بیاید و بما بدهد بصد تومان صد و چند تومان اگر ندهد قاچاق است و ما خواهیم گرفت حالا اگر ما این اجازه را بدهیم ما تجویز کرده‌ایم عمل قاچاق را بنده عرض می‌کنم این جا آقا الآن موقع موقع فوق‌العاده است و صرف ما روی مقررات نباید برویم باید بهر نوع هست اقدانم کرد و نان تهیه کرد فراوان کرد بمردم داد که بخورند و نمیرند. این جا صحبت مقررات خشگ نیست صحبت جان مردم است پای جان مردم در میان است چه مانعی دارد یک یک اشخاصی که می‌توانند و برای‌شان وسائل هست و می‌تواند نان آزاد بخرند از آن نان استفاده کنند؟ اگر این اجازه را بدهید آن دهاتی هم که آرد دارد گندم دارد و مخفی کرده است و می‌آید اینجا برنان شهر و مردم شهر تحمیل می‌شود او هم می‌بیند یک من یک قران دو قران برایش فایده دارد آردش را نان می‌کند و می‌آورد و آزاد می‌فروشد و این اجازه یک کمک مؤثری در امر ارزاق وزادت خواربار خواهد دارد و مخفی کرده است و می‌آید اینجا برنان شهر و مردم شهر تحمیل می‌شود او هم می‌بیند یک من یک قران دو قران برایش فایده دارد آردش را نان می‌کند و می‌آورد و آزاد می‌فروشد و این اجازه یک کمک مؤثری در امر ارزاق وزارت خواربار خواهد کرد بعلاوه برای رفع آن محظور هم شما ممکن است اجازه بدهید که کسانیکه داوطلب تهیه‌نان آزاد هستند بیایند و جواز بگیرند از وزارت خواربار خواهد کرد بعلاوه برای رفع آن محظور هم شما ممکن است اجازه بدهید که کسانیکه داوطلب تهیه نان آزاد هستند بیایند و جواز بگیرند از وزارت خواربار آنوقت ملاحظه خواهید فرمود که یک عدة پیدا خواهند شد چیزی که ما در یک مقررات خشک وضع کنیم چه فایده دارد؟ باید فکر مؤثر کرد و این کار بعقیدة من مصلحت است و این کار را بکنید در جلسه قبل هم گفتم امروز هم عرض می‌کنم صد مرتبه دیگر هم خواهم گفت برای اینکه باین موضوع عقیده دارم و عقیده‌ام این است که خیلی تسهیل خواهد کرد عمل شما را.
وزیر خواربارـ در موضوعی که صحبت فرمودند بنده در جلسه بعد جواب عرض می‌کنم دلائل و مدارک این را هم با خودم می‌آورم چون وقت مجلس شورای ملی را نمی‌خواهم بگیرم استدعا می‌کنم لایحه وزارت خواربار را اجازه بفرمائید رأی گرفته شود در قسمت فرمایشات آقا هم در جلسه بعد توضیحاتی عرض خواهم کرد.
معاون وزارت دارائی‌ـ (آقای اردلان)ـ از نقطه نظر مالی بنده مختصری راجع باین موضوع باید خدمت آقایان عرض کنم اولاً خوشبختانه من خودم مخالف با الکل هستم و عمل هم نشان داده است که علاقة با الکل ندام (یکی از نمایندگان‌ـ هیچکس ندارد) بلی هیچکس هم ندارد و مذهب هم اجازه به بنده نمی‌دهد که الکل مصرف کنم اینست که بنده بکلی مخالف هستم و میدانم چیز نیست ولی مجلس شورای ملی اینجا را رأی داده‌اند در آمدی هم از این بابت در بودجه منظور شده است حالا کمیسیون هم که اصلاح کرده است بازهم لازم بود که عرض کنم که همین هم باشد باز در درآمد تأثیر دارد ولی از نقطه نظر مصالح عمل کشور مجلس شورای ملی وقتی رأی دادند البته ما هم اطاعت می‌کنیم ولی لازم بود که این را منظور داشته باشند که این رأی برای درآمد تأثیر خواهد داشت (صحیح است)
امیر تیمورـ این رأی خرما؟
رئیس‌ـ آقای دکتر ملک زاده
دکتر ملکزادهـ چون مجلس علاقمند است که این لایحه زودتر بگذرد و چون لایحه راجع بخواربار است و اهمیت دارد نظر کمیسیون هم البته از روی دقت بوده است بنده موافقت می‌کنم با ذکر این نکته که وزارت خوابار (تقاضا می‌کنم) حتی الامکان کوشش کنند در سهم خودشان که این ماده غذائی را هم که کشمش است برای خواربار ازش استفاده کنند
وزیر خواربارـ اطاعت می‌شود
امیر تیمورـ هیچ اشکالی ندارد. می‌تواند استفاده کند
جمعی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است. رأی بگیرید.
رئیس‌ـ آقای طوسی
طوسی‌ـ اجازه بفرمائید. از مدتی قبل بنده منتظر وقت بودم که بتوانم یک عرایضی که در موضوع خواربار دارم بعرض مجلس شورای ملی برسانم. متأسفانه با کمال اهتمامی که بعمل می‌آید و با اطمینانی که بفعالیت آقای وزیر خواربار هست می‌بینیم نتیجة که منظور و مطلوب مردم است هنوز عاید نشده است. لازم است بعرض مجلس برسانم پریروز از یک محلی عبور می‌کردم.
یکی از نمایندگان‌ـ امروز هم
طوسی‌ـ اجازه بفرمائید. و بوضعی بر خوردم که اگر بخواهم آن وضعیت را بعرض مجلس شورای ملی برسانم تصور می‌کنم که دیگران هم با بنده هم ناله خواهند شد. متأسفانه امروز همینطور بلکه بدتر است. تصور می‌کنم آنطوری که منظور خود آقای وزیر خواربار هم تأمین شود نشده و کارها اداره نشده است یعنی تقلبات بحدی است که اصلاً معتقد نمی‌خواهند بشوند این دزدها که حد یقفی برای دزدیهای خودشان قائل شوند. خبازها در درجة اول بعقیدة بنده و شاید بعقیده خیلی‌ها حاضر باداره شدن و خوب شدن بهیچوجه نیستند (صحیح است) هر قدر هم آقای وزیر خواربار ابراز فعالیت بفرمایند بازخبازها خوب اداره نمی‌شوند (افشارـ صحیح است آقا. می‌دزدند) دلیلی که دارم بنده خواستم اینجا بعرض مجلس شورای ملی برسانم ولی دور از نزاکت دیدم و خیلی میل داشتم ارائه بدهم آقای وزیر خواربار هم شاید مثل بنده همین منظور را داشته باشند برای اصلاح (صحیح است) تمام آقایان اطلاع دارم برای یک عده اشخاص. یک عده کارگرانی که احتیاج بنان داشته از این شش کیسه آردی که دولت می‌دهد از قرار هر خرواری یکصد و چهل من نان خوب خالص پاک بیرون دادند نانش هم سفید و قابل خوراک است و قابل این است که سر میز اعیان هم گذاشته بشود. هست. موجود است ولی اتفاقاً نانی که در بیرون داده می‌شود من نمی‌فهمم آیا نخواسته‌اند اداره کنند و آیا ملزم نیستند باینکه آن آرد را بمردم بدهند و همه چیز مخلوط کرده و وطور دیگر بکنند و بخورد مردم بدهند؟ اگر می‌فرمایند اینطور نیست با بنده تشریف بیاورند و ملاحظه کنند. اگر هست چطور شده که اینطور نان بیرون می‌آید که اینقدر مواد خارجی از همه رقم در آن هست؟ بنده که نمی‌فهمم
وزیر خواربارـ صدی سی جو دارد.
طوسی‌ـ من استدعا می‌کنم مخصوصاً یک توجه بیشتری در این قسمت بشود که چرا آردی که از دولت می‌گیرند این اشخاص اینقدر سوء استفاده می‌کنند؟ البته آقای وزیر خواربار یک عملیاتی کرده‌اند که محبوب المله و محبوب جامعه هستند میدانم ولی می‌خواهم استدا کنم توجهی بفرمایند توجه عمیقی بفرمایند چون موضوع موضوعی است که نمی‌شود از آن صرف نظر کرد. اگر ایشان و یا امثال ایشان آقایان دیگر با اتومبیل‌شان از توی خیابانها بسرعت می‌گذرند بنده متأسفانه از توی کوچه‌ها یواش یواش می‌روم و از همان نان هم اگر گیرم بیاید باید بخورم اگر هم ریخته سر من و کتک هم زدند حق دارند. می‌خواهم این حرف را بزنم شما چرا آرد را می‌دهید زحمت را هم می‌کشید آنوقت چرا خبازنان را اینطور می‌کند و اینطور می‌فروشد اینها باید رسیدگی بشود.
انوارـ مذاکره تمام شده است آقا.
وزیر خواربارـ بنظر بنده باید قضا یا یک قدری روشن‌تر صحبت بشود که همه مستحضر بشوند. فرمایشاتی که آقای طوسی نماینده محترم فرمودند البته بنده تصدیق می‌کنم که صد در صد تشکیلات ما مرتب نیست و اگر همچو حرفی هم بزنم که مرتب است خلاف گفته‌ام. مقدار آردی که داده می‌شود مطابق مدت قبل از ایجاد وزارت خواربار حالا مقداری هم علاوه است و این آرد مخلوط است از صدی سی جو و صدی هفتاد گندم و مخلوط دیگری ندارد ولی این جمعیتی که هست. بنده شخصاً با اتومبیل هم بسرعت نمی‌گذرم و در تمام نقاط پیاده میشودم شخصاً هم تفتیش کرده‌ام چندین نفر دیگر هم مشغول هستند. علت چه چیز است؟ یک علتش این است که اشخاصی هستند که بصورت مختلف مکرر نان می‌خرند چنانکه در یک خانه سیصد من نان سنگک خشگ شهربانی تفتیش کرده و پیدا کرده است این یک علت علت دوم رعایای دهات هستند که موجودی گندم خودشان را چون قیمتش بیشتر است می‌فروشند و می‌آیند بشهرنان می‌خرند.
افشارـ پس پیشنهادمرا عملی کنید.
وزیر خواربارـ اجازه بفرمائید. چون در شهر ارزان‌تر است می‌آیند اینجا و نان می‌خرند و می‌برند این موضوع‌ها دو علاج دارد علاج تقلبات نانواها که آقا فرمودند بنده تجربه دارم در کرمان هم شخصاً عمل کردم آن ساختن نانواخانه مرکزی است (صحیح است) بقور اروپائی‌ها بولانژیری سانترال. این کار را بنده در کرمان کردم و نتیجه خوب هم کرفتم (صحیح است) الآن این جا هم مشغول هستیم چند ماه بود مشغول مقدمات کار بودند و می‌کردند و تعطیل شد حالا اعتبار دادیم و با کمال سرعت مشغول هستیم و بمحض اینکه تمام شود فوراً بموقع اجراء خواهیم گذاشت (صحیح است) قسمت دوم علاج کار جیره‌بندی است که مطالعات ما هم در قسمت جیره‌بندی تمام شده است کوپن‌ها را هم به مطبعه مجلس داده‌ایم که چاپ شود و وقتی که تمام شد بموقع اجرا می‌گذاریم پس بقدری که (آقای طوسی هم مستحضر هستند) تشکیلات این مملکت اجازه می‌دهد و مقرراتی که در دست هست ایشان اطمینان داشته باشند که بنده دقیقة غفلت نخواهم کرد.
عدة از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است.
رئیس‌ـ آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی‌ـ لایحه که الآن تصویب می‌شود بین‌الشورین است و دو نکته بود که بنده لازم دانستم در این موقع بعرض آقای وزیر خواربار بلکه بعرض هیئت دولت برسانم اولاً آقا یک فکری بکنید حقیقهً روی بالا رفتن هزینه زندگی.
افشارـ برای پائین آمدن باید فکر کنند نه برای بالا رفتن (خنده نمایندگان)
مؤید احمدی‌ـ این حسابی ندارد آقا ترقی اجناس. اجناس بدون هیچ حسابی دارد بالا می‌رود روغن را امروز می‌گویند دوازده تومان فردا می‌گویند سیزده تومان پسفردا می‌گویند چهارده تومان دیروز شنیدم می‌گویند شانزده تومان (جمعی از نمایندگان ـ هیجده تومان آقا هیجده تومان) بلی می‌فرمایند هیجده توماتن هر چقدر دلشان می‌خواهد این حد یقف ندارد پس فردا هم می‌گویند بیست تومان این را یک فکری برایش بکنید آقا دولت باید یک علاج فوری برای اینکار بکند و الاّ این جور که نمی‌شود آخر. همچنین حالا بنده روغن را مثال زدم تمام اجناس همینطور است. (یمین اسفندیاری‌ـ همه چیز ذغال ذغال) اعم از خوردنی و غیر خوردنی پارچه‌ـ کالاـ کفش‌ـ هیزم (امیر تیمورـ ذغال) قماش پارچه کلاه و هر چیز که (یمین اسفندیاری‌ـ تمام مایحتاج) هست. کفش که در تهران ساخته می‌شود جفتی سی‌و چند تومان می‌فروشند. ملاحظه میفرمائید؟ روز بروز هم دارد بالا تر می‌رود. تمام مایحتاج عمومی همینطور شده است و واقعاً آقا این قابل تحمل نیست اینوضع را نمی‌شود تحمل کرد. مردم هم یکعده هستند که خودشان کالا دارند این کالای خودش را گران می‌فروشند و از کالای گران هم می‌خرند برای او هم چندان تأثیری ندارد ولی یک اشخاصی که فروشنده نیستند یک کسانی که یک حقوق معین و عیدات معینی دارند اینها نمی‌توانند آقا زندگی کنند. مجله بانک ملی را که منتشر شده است ملاحظه بفرمائید پریروز منتشر شد هزینه زندگانی در تهران صدی پانصد اضافه شده است ملاحظه میفرمائید آقا؟ یک کسی که صد تومان حقوق داشته است فرض بفرمائید و صد تومان هم خرج میکرده در ماه امروز باید پانصد تومان خرج بکند ولی حقوقش همان صد تومان است این چه کار باید بکند؟ چه بکند اگر واقعاً انصاف بدهید ملاحظه خواهید فرمود یک مستخدمی که صدو ده تومان یا صدو پنج تومان حقوق دارد این خرجش پانصد تومان شده است یعنی همان غذا را می‌خورد. اشتباه نشود آقا
یکی از نمایندگان‌ـ نه خیر آقا همان غذا را هم نمی‌تواند بخورد کمتر می‌خورد
مؤید احمدی‌ـ بلی یک اشتباهی هم هست که می‌شود و این را باید عرض کنم می‌گویند سطح زندگی بالا رفته است خیر سطح زندگی بالا نرفته است خرج زندگانی هزینة زندگانی بالا رفته است. (صحیح است) این روغن که شده است هیجده تومان شانزده تومان الآن آن کسی که نیم من روغن مصرف میکرده حالا هم همان نیم من را مصرف می‌کند (مستشارـ یک چارک می‌خورد حالا) بله حالا شاید یک چارک می‌خورد. ملاحظه کنید آقا دول دیگر هم داخل در جنگند آنجا هم همینطور پیش آمده است چه کرده‌اند که می‌گویند در بعضی از دول خرج زندگانی‌شان از صدی دوازده بالاتر نرفته و مال ما به صدی پانصد رسیده است و فردا صدی هفتصد و صدی هشتصد می‌شود حساب هم ندارد. عرض کنم از قراری که بنده شنیده‌ام سه کار کرده‌اند یکی برای اجناس نرخ معین کرده‌اند که هیچکس نمی‌تواند از نرخ معین گرانتر بفروشد هیچکس هم گرانتر نمی‌خرد و یک قیمت معینی است کسی گرانتر نمی‌خرد آن کسی هم که گرانتر بفروشد مجازات می‌شود دوم این است که جیره بندی شده است یعنی همه اشخاص روغن را مساوی می‌گیرند کره را مساوی می‌گیرند نان را مساوی می‌گیرند این است که نمی‌توانند سیصد من نان را ببرد در خانه‌اش خشک کند پس باید دولت ا هم این کار را بکند. دولت ما گرچه در داخل جنگ نیست لکن گرفتار بدبختی‌های جنگ هست باید اینها را درست کرد این نکتة اولی بود که می‌خواستم بدولت تذکر بدهم در اسرع اوقات برای این موضوع فکری بکنند والا ده روز دیگر یکماه دیگر سر از کجا در می‌آوریم. موضوع دیگر که خواستم بعرض مجلس و با طلاع افکار عمومی برسانم این است مجلس شورای ملی بر طبق صورت مجلس‌ها و مذاکرات مجلس که حاضر است مخصوصاً در این یکسال بنده کمتر یاد دارم هر روزی یکی از آقایان و کلا در پشت همین تریبون کاغذها و تلگرافها را خواندند که در بنادر قحطی است در جنوب سختی است در سایر شهرها همین طور فکری بکنید کاری بکنید پس مجلس وظیفه خودش که تذکر بدولت است کاملاً عمل کرده است بعد دولت لازم دانست که قانون منع احتکار را از مجلس بگذراند با اینکه همانوقت تذکر دادم که ما قانون مدنی داریم احتکار احرام دانسته پیغمبر ما می‌فرماید خدا اگر سارقی را ملاقات کند بهتر از آن است که محتکری را ملاقات کند چون سارق مال چند نفر را می‌دزدد ولی محتکر همه مردم را می‌خواهد بکشد مجلس هم با کمال صمیمیت قانون منع احتکار را گذراندند گفتند آئین نامه بگذرد آوردند در کمیسیون دادگستری وبازرگانی گذراندند بعد باین قانع نشدند گفتند یک ماده واحده بگذرانید که اختیار تامه به دولت بدهید که هر جا هر چه هست ببرد و هر چه قیمتش را می‌خواهد بدهد مجلس هم این اختیار تامه را داد به دولت حالا هم لایحه پانصد میلیون ریال آورده است به مجلس شورای ملی البته مجلس شورای ملی‌رأی می‌دهد چرا؟ چون برای جان مردم است برای خوار بار است بیش از این هم دولت اگر بخواهد باید کمک کرد یک همچو لایحه پانصد میلیونی غیر از بودجه با بحال سابقه نداشته است این اول مرتبه است و البته مجلس باکمال صمیمت تمام وظایفش را انجام داده است حالا وظیفه دولت است و با کمال قدرت جنس را جمع آوری کند و مردم را در تمام شهرها نگاهداری کند که این سال سخت را بسر برساند البته مجلس هم وظیفه‌اش نظارت است باید ببیند دولت این قوانین را خوب اجرا می‌کند یا نه اگر خوب اجرا نکرد توضیح بخواهد الی آخر پس حالا دیگر دست لیاقت دولت است و الا مجلس کوتاهی نکرده است این دو نکته را خواستم بعرض دولت برسانم که بروند واقعاً این دو موضوع را انجام بکنند و الا مردم تلف می‌شوند (صحیح است)
وزیر خواربارـ در موضوع ترقی نرخ و ازدیاد هزینه زندگی دولت متوجه بوده است کمیسیونی هم در عمارت نخست وزیر تشکیل شده چند نفر از آقایان نمایندگان هم تشریف داشتند و مطالعاتی هم دراین موضوع کرده‌اند در بعضی موارد هم تصمیماتی گرفته است گزارشی هم تهیه شده است که امروز بعد از ظهر امضاء می‌شود و بدولت تقدیم می‌شود یک کمیسیون هم فردا صبح معین شده است دولت در این زمینه مشغول یک مطالعات اقتصادی است خود آقایان هم البته مستحضر هستند یک قسمتهائی که ممکن بوده است عمل کرده است ولی یک قسمتهائی هم محتاج به یک مطالعات بیشتری است و همین که مطالعات بیشتری شد البته بعرض مجلس خواهد رسید اما قسمتی را که آقای نماینده محترم تذکر دادند راجع بخوار بار چون مجلس شورای ملی نماینده تمام مملکت که خواربار در این مدت قلیل شروع کرده مطلعند هر اقدامی که شده است و بعد از این هم می‌شود اول کسی که مستحضر می‌شود خود آقایان هستند آن قدری که در قدرت این وزارتخانه است و ممکن هست ما قصور نخواهیم کرد و امیدواریم انشاءالله با مساعدت آقایان بقدری که ممکن است موفق بشویم.
بعضی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است.
طباطبائی‌ـ بنده مخالفم با کفایت مذاکرات اجازه بفرمائید صحبت بشود.
رئیس‌ـ رأی می‌گیریم بکفایب مذاکرات موافقین بر خیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای انوار.
پیشنهاد می‌کنم بماده واحده با دو تبصره هر یک علیحده رأی گرفته شود.
مخبرـ پیشنهاد تجزیه است قابل قبول است جای بحث هم ندارد هر یک از نمایندگان حق دارند پیشنهاد بکنند.
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود بماده وا حده بدون تبصره‌ها آقایانی که موافقند برخیزند.
(اکثر برخاستند)
رئیس‌ـ تصویب شد. رأی می‌گیریم به تبصره اول.
مخبرـ بخوانند تبصره‌ها را
(تبصره اول بشرح سابق خوانده شد)
رئیس‌ـ موافقین با تبصره اول برخیزند (اکثر بر خاستند) تصویب شد.
(تبصره دوم بشرح سابق خوانده شد)
رئیس‌ـ موافقین با تبصره دوم برخیزند (عده‌ای بر خاستند) تصویب نشد. رأی گرفته می‌شود به ماده واحده با تبصره موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ آراء بعمل آمده و ۷۸ ورقه سفید شمارش گردید)
رئیس‌ـ عده حاضر ۹۹ و ۷۸ رأی تصویب شد.
رئیس‌ـ آقای هاشمی توضیحی دارید.
هاشمی‌ـ بنده توضیحی داشتم راجع به تبصره‌ای که در جلسه پیش مورد تصویب مجلس واقع شد که برای خارج از مجلس اشتباه نشود پریروز عده کم بود همین عده رأی دادند تصویب شد دیگر اینکه چون منظور از آن تبصره حاصل نشد رأی ندادند نه اینکه آقایان از رأی خودشان عدول فرموده باشند برای خارج از مجلس بود که خواستم این را عرض کنم.
وزیر خواربارـ با عرض تشکر از حضور آقایان نمایندگان چون یک موضوعی مذاکره شد تذکراً عرض می‌کنم که این پنجاه میلیون تومان، پانصد میلیون ریالی که تصویب شد همان لایحه ایست که در سابق مجلس تصویب فرمودند که برای این مصرف بشود و این لایحه حقیقت داده شود اشخاصی هستند که سوء نظر دارند و همچو نظری نیست.
معاون وزارت دارائی‌ـ استدعا می‌کنم آقایان را اخطار بفرمائید چون متمم بودجه خیلی مهم است و مانده است
رئیس‌ـ آقای مخبر فرهمند.
دکتر طاهری‌ـ راجع بچه چیز می‌خواهید بفرمائید.
مخبرفرهمندـ متمم بودجه است.
دکتر طاهری‌ـ هنوز مطرح نشده است.
طباطبایی- عده کافی نیست جلسه را ختم کنیم.
مخبرفرهمندـ عرض کنم که عرض بنده راجع به جلسة مجلس بود. متمم بودجه یک موادی دارد که مبتلی به یک عده بسیاری از مردم است که امروز بایستی رعایت حال آنها را کرد امروز بایستی رعایت حال آنهارا کرد منجمله طبقة بازنشستگان است که جمعیت زیادی هستند و یک ماده هم راجع به کمک آنها گذشته است و نه ماه است که این ماده مانده است و تا این متمم بودجه نگذرد آنها هم نمی‌توانند استفاده بکنند ما هم همه‌اش میگوئیم طرفداری از بیچاره‌ها و ضعفا می‌کنیم آنوقت هم حاضر نیستیم که کمکی باین دسته بکنیم باین جهت بنده پیشنهاد می‌کنم که آقای رئیس بفرمایند تنفس شود و بعد ازظهر جلسه بشود که متمم جلسه امروز بگذرد.
- بقیه شور لایحه قانونی متمم بودجه سال ۱۳۲۱
۳ - بقیه شور لایحه قانونی متمم بودجه سال ۱۳۲۱
رئیس‌ـ لایحه متمم بودجه مطرح است ماده ۴۲ قرائت می‌شود:
ماده ۴۲ـ مبلغ چهارصد ریال شهریه درباره دو فرزند و عیال علی اکبر قاسمی کارگر آزمایشگاه ضرابخانه که پس از سی سال خدمت در نتیجه انجام وظیفه فوت نموده است برقرار و پرداخت آن بحساب اعتبار شهریه و وظیفه تصویب می‌شودـ شهریه مذکور در مورد ورثه ذکور تا رسیدن به بیست و یکسال تمام و در مورد اناث مادام که شوهر اختیار نکرده‌اند قابل پرداخت می‌باشد.
رئیس‌ـ مخالفی‌نیست؟(خیر) رأی می‌گیریم آقایان موافقین برخیزند (اکثربرخاستند) تصویب شد. ماده چهل و سه قرائت می‌شود.
ماده ۴۳ـ وزارت بازرگانی و پیشه و هنر و وزارت راه می‌توانند اشخاصی را که بموجب حکم وزارتی استخدام شده‌اند و مشمول قانون استخدام کشوری نمی‌باشند با حقوق دریافتی آنها در اسفند ماه ۱۳۲۰ مطابق مقررات آئین‌نامه‌ای که بتصویب هیئیت وزیران خواهد رسید بموجب قرار داد استخدام نمایند.
رئیس‌ـ آقای فرمانفرمائیان.
فرمانفرمائیان‌ـ این ماده بنظر بنده از موادی است که بکلی قانون استخدام را مختل می‌کند اینجا ملاحظه بفرمائید جانشین قانون استخدام را همان تصویبنامه هیئت وزراء قرار داده‌اند. مکرر راجع به موادی که لطماتی بقانون استخدام وارد می‌آورد بنده و سایر آقایان بیاناتی کرده‌ایم و بنده باز هم ناگزیر هستم در این ماده عرض کنم و توجه هیئت دولت را مخصوصاً جلب کنم که قانون استخدام که وضع شد برای مستخدمین اعتبار استخدام آنها را حفظ کرده بود و حالا بکلی مختل شده است بواسطه اینکه آمده‌اند در مورد مختلف تقاضای موادی کرده‌اند که اختیاراتی به وزرای وقت داده‌اند یا بالاخره بواسطه همین موادی که در متمم بودجه‌ها ذکر می‌شود و بنده مخالفت کرده‌ام و همیشه نظریات خودم را در این موضوع عرض کرده‌ام که آقا در این باب یک نظر کلی اتخاذ بفرمائید که بطور کلی یک جهت و یکجا ترتیب استخدام در وزارتخانه‌ها را بدهید نه این که همیشه موکول کنید به این که فلان آدم که در فلان سال استخدام شده امروز بیاییم و رسمیتی به استخدام او بدهیم و تصویبنامه فلان وزیر را بیاوریم جای قانون استخدامی که با دقت در کمیسیون غوررسی شده است و گذشته است قرار بدهیم و این به عقیده بنده مضر است و رشته نظم قانون استخدام و مستخدمین ما را مختل می‌کند و از بین می‌برد.
مخبر- توضیحی که آقای وزیر پیشه و هنر در کمیسیون بودجه در این خصوص دادند به عرض آقایان میرسانم مستخدمینی که این وزارتخانه داشته است از نظر این که دارای کارخانه است و کارهای فنی دارد مستخدمینی هستند که سابقة خدمت ۱۲۹۹ ندارند زیرا به این اندازه در این مدت مستخدمین سابقه‌داری که دارای تحصیلات فنی یا علمی یا تحصیلات لازم برای آن کار باشد وجود نداشت به همین جهت از اشخاصی که اخیراً تحصیلاتی داشته‌اند و قابل استفاده برای این امور بوده‌اند استخدام شده است و سه نوع مستخدم هست یک مستخدم کنتراتی است یک مستخدم حکمی است که حکم می‌دهند مطابق حکم وزارتی و یک نوع مستخدم روزمزدی است که اینها در روزهای تعطیل هم مزد نمی‌‌گیرند هر روز که حاضر نشوند حقوق ندارند برای این که این وضع استخدام و تنوع اینها مخصوصاً از بین برود زیرا عیب این اختلاف در مورد قانون افزایش حقوق معلوم شد نظر وزارت پیشه و هنر این بود که به میزان حقوق اسفندماه ۳۲۰ این مستخدمین یک آیین‌نامه در هیئت دولت تصویب بکنند که قرار استخدام آنها را به صورت کنترات بدهند یعنی تمام اقساط مختلفه آنها را با حقوق اسفندماه ۱۳۲۰ به صورت کنترات استخدام بشوند نه این که مستخدم رسمی بشوند یا این که آن قانون به هم بخورد اما اصولاً تذکر آقای فرمانفرماییان که فرمودند صحیح است و نظر به جایی است قانون استخدامی که وضع شد نظر به احتیاجی که بود یک رخنه‌هایی پیدا کرد و به همین جهت در یک قسمتهای زیادی هر وزارتخانه که احتیاج داشت افرادی را وارد کرد و نمی‌شد گفت که به کلی در را ببندیم و جوان‌هایی که به خاتمة تحصیلات خودشان نائل شده‌اند از خدمت محروم باشند برای این که سابقه ۱۲۹۹ ندارند این حرف را نمی‌شد زد این بود که وقتی درب آن طوری بسته شد و حاجت هم بود این بود که یک عده از پشت‌بام رفتند نردبان گذاشتند وارد شدند کنترات شد و چه شد و چه شد و رخنه‌های مهمی پیدا شد ولی همان طور که فرمودند باید مطالعه شود و در نظر گرفته شود و یک قانونی که عادلانه باشد برای مستخدمین نوشته شود این هم از قراری که در کمیسیون بودجه مذاکره شد و آقایان وزرا مخصوصاً آقای وزیر دارایی گفتند که مشغولیم کمیسیونی شده در جراید هم بنده دیدم که مشغول هستند یک کمیسیونی شده و دارند لایحه‌ای برای این کار تهیه می‌کنند.
رئیس- آقای انوار
انوار- اینجا نفهمیدم چه نتیجه‌ای برای آنها دارد چون می‌فرمایند مشمول قانون استخدام نمی‌شوند و مستخدم رسمی نخواهند بود به موجب حکم وزراتی اینها الان هم خدمت می‌کنند حقوق هم می‌گیرند دیگر قرار استخدامشان داده شود یعنی چه. مستخدمین غیررسمی یا قراردادی هستند یا به حسب حکم وزارتی دیگر شق ثالثی نیست که ما بیاییم قانون را برگردانیم و اقسام دیگری قائل بشویم و علیحده یک اختیاری بدهیم به وزارتخانه‌ها که تصویبنامه صادر شود این معنی ندارد مگر همان موضوع که مشمول قانون استخدام بشوند.
مخبر- توضیحات آقای وزیر پیشه و هنر این بود که اینجا قید شود یک نظامنامه‌ای نوشته شود که این اشخاصی که به موجب حکم وزارتی الان دارند کار می‌کنند به ترتیب قراردادی استخدام شوند و مشمول قانون استخدام کشوری بشوند و این هر سه چهار نوع یک جور می‌شود و این نظر صحیح است و حالا هم نمی‌شود بیرون‌شان کرد ناچار باید سر کارشان باقی بماند.
رئیس- آقای طوسی
طوسی‌ـ بنده درست عقیده‌ام موافق است با عقیدة آقای انوار در یک قسمت معتقدم اگر یک کارمندانی دارند وزارتخانه‌ها که لایق هستند و بدرد می‌خورند باید پایه خدمت بهشان بدهند تشویق هم بکنند اگر یک عده هستند که غیر از این است اصلاً یک عملی با آنها بکنند که بنده سالها است اینجا داد می‌زنم و التماس می‌کنم والا اینصورت صورت خوبی نیست و بنده معتقدم که باید مردم مستخدم را تشویق کرد. بعلاوه چیزی که بنده عرض می‌کنم چون وضعیت و میزان دست بنده هست و نمی‌توانیم نتیجه کامل بگیریم پیشنهاد می‌کنم اگر قبول بفرمائید همینطور جلسه بماند برای عصر که هم کارهای دیگرمان انجام شود و هم سه یا سه و نیم بعد از ظهر جلسه تشکیل بشود و این کار را خاتمه بدهیم.
معاون وزارت دارائی‌ـ کارکردن یکساعت حالا بیشتر پیش‌می‌رود تا اینکه یک جلسه چند ساعتی تشکیل بدهیم خوبست سعی کنیم هر چه هست حالا صحبت بشود.
رئیس‌ـ آقای معدل
معدل‌ـ اینکه متخصص راجع بوزارت بازرگانی و وزارت راه در این ماده ذکر شده است حاکی از این است که این موضوع مربوط به مهندسین است و اگر مربوط به مهندسین نبود البته شامل همه وزارتخانه‌ها می‌شد بنده خیال می‌کنم بجای اینکه این شکل نوشته شود جا دارد که اینجا تذکر بدهیم بدولت که راجع بمهندسین بطور کلی قانون استخدامی نوشته شود و از تصویب مجلس بگذرد که یکجا و یک قلم برای آنها یک تکلیف قطعی روشن بشود برای اینکه اینها مردمان فنی هستند و از زحمت و کارشان نتیجه بیشتری می‌توانند بگیرند قانع نمی‌شوند باینکه از مزایای قانون استخدام بهره ببرند بنده اصولاً این را منکر نیستم که باید این تصویب بشود ولی باید یک تبصره ضمیمه بشود که دولت مکلف باشد در یک مدت کوتاهی تکمیل کند و تکلیف اینها را بوسیله یک قانونی معین کند.
جمعی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است.
رئیس‌ـ پیشنهاد آقای نراقی.
- تبصره‌ـ دولت مکلف است تا آخر سال ۱۳۲۱ قانون استخدام راجع بمهندسین تهیه و به مجلس پیشنهاد نماید.
رئیس‌ـ آقای نراقی.
نراقی‌ـ چون با آقای وزیر پیشه و هنر مذاکره کردیم قبول فرمودند با موافقت خودشان این را تهیه کردیم که دولت تا آخر ۱۳۲۱ یک قانون استخدام معینی برای مهندسین معین کنند، مهندسین که از طبقات ممتازه و فاضل و زحمت کشیده این کشور هستند قانونی برای آنها معین کنند تمام طبقات فاضل این مملکت دارای قانون استخدام هستند، قضات دبیران دانشیاران آموزگاران مستخدمین اداری غیر از صنف مهندسین که از تمام طبقه تحصیل کرده‌ها ذاتاً مستعدتر بوده‌اند که وارد این قسمت شده‌اند و زحمتشان هم زیادتر است برای جلب رضایت این طبقه زحمت کشیده موافقت بکنندکه قانون استخدام برای آنها تا آخر سال تهیه بشود.
مخبرـ عرض کنم خاطر آقایان هست که در جلسه گذشته آقای بیات پیشنهادی در این زمینه فرمودند راجع به مهندسین و شرحی که نوشته بودند و شکایاتی که کرده بودند مفصل و مشروح توضیح دادند یک مادةالحاقیه هم پیشنهاد دادند که دولت قبول کرد به لایحه اضافه شود (طباطبائی یعنی مطرح شود) وقتی پیشنهاد دادند و قبول کردند بعنوان ماده الحاقیه ضمیمه شود اجازه بفرمائید در همان موقع طرح کنیم فعلاً چون آقای نراقی این تذکر را دادندو شاید در جلسه قبل هم تشریف نداشتند یا فراموش کردند و نظرشان نیست موافقت بفرمایند پس بگیرند که بصورت همان ماده الحاقیه افزوده شود باین قانون.
نراقی‌ـ چون وعده دادند که بصورت ماده الحاقیه ضمیمه می‌شود پس می‌گیرم.
رئیس‌ـ رأی می‌گیریم بماده ۴۳ موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهل و چهار.
ماده ۴۴ـ وزارت بازرگانی و پیشه و هنر می‌تواند برای تدریس در هنر سرای عالی اشخاصی را مه درجه علمی آنها در رشته‌های مربوط دکتری یا معادل آن بوده و سن آنها کمتر از ۲۵ سال نباشد با رتبه دانشیاری استخدام و حقوق آنها را از اعتبار حق‌التدریس بپردازند ترفیع این قبیل کارمندان از لحاظ توقف در مراتب بارعایت مقررات قانون دانشگاه بر طبق آئین‌نامه‌ای خواهید بود که بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
رئیس‌ـ آقای انوار.
انوارـ بنده خواستم تذکر بدهم که ما کم کم استخدام مستخدمین را داریم از حدود قانون استخدام خارج می‌کنیم و بتصویب‌نامه هیئت وزیران موکول می‌کنیم و بقدری هم هیئت وزیران تصویبنامه صادر می‌کنند که برای نفس کشیدن مردم هم دارند تصویبنامه صادر می‌کنند. اینجا می‌نویسد: حقوق آنها را از محل حق‌التدریس پردازند و ترفیع آنها بموجب تصویبنامه باشد قانون ترفیع آنها بموجب تصویب نامه باشد قانون ترفیع در قانون استخدام هست در قانون دانشگاه هم هست موادش هست دیگر ما برداریم ترفیع اینها را بموجب تصویبنامه قرار بدهیم معنی ندارد تصویب نامه که نمی‌تواند قانون بشود تصویبنامه در حدود قانون و مؤخر از قانون است قانون هر چیزی را که مقتضی دانسته است نوشته است و باید آن را عمل کنیم.
مخبرـ در این ماده ۴۴ اگر توجه بفرمائید راجع به آئین‌نامه که اجازه داده شده است هیئت وزیران راجع به ترفیعات بنویسید قید شده است که با رعایت مقررات قانون دانشگاه‌البته قانون دانشگاه که بتصویب مجلس رسیده است کیفیت ترفیع را ذکر می‌کند که هر کس باید چند سال در رتبه مادون بماند تا برتبه بالاتر هم هست که هر وزارتخانة دارد مثلاً ترفیع را در مهر ماه پیشنهاد کنند یا در آبان ماه یا پیشنهادش را ادارة مربوطه بدهد یا رئیس بلافاصله کیفیت رسیدگی چه باشد اینها یک اعمال تشریفاتی است که در اساس قضیه تأثیر ندارد و اگر هم به مجلس بیاید خیلی طول می‌کشد این است که این تشریفات را موکول بآئین‌نامه کرده‌اند و چون در ماده قید شده است که آئین‌نامه با رعایت مقررات قانون دانشگاه باشد تصور می‌کنم نظر آقا تأمین شده باشد.
رئیس‌ـ آقای اوحدی.
اوحدی‌ـ نظری را که آقای انوار بیان کردند و جوابی را که آقای نقابت مخبر اظهار فرمودند بعقیدة بنده چندان موافق نبود با قواعد و قوانین استخدامی و اطلاعاتی را که خود آقای نقابت در این موضوع دارند در ماده ۳۸ این قانون معین شد ترفیع کارمندان لیسانسیه و دکترها و استحقاق ترفیع آنها مادام که قانون مخصوص وضع نشده بهمان حال سابق باقی بماند اینجا هم اگر دکترائی هست یا لیسانسیه هست که مورد احتیاج این وزارتخانه است برای معلمی این هم مشمول همان قسمت ماده ۳۸ خواهد بود بنابراین احتیاجی به آئین‌نامه نخواهد بود زیرا عنوان عنوان ترفیع است و در آن ماده ۳۸ تأمین شده است دیگر بچه نظر باید محتاج به آئین‌نامه هیئت‌وزیران باشد؟ حالا بنده خواهش می‌کنم آقای نقابت یک قدری خیلی کم در این عرض بنده دقت بکنند و موافقت بکنند که این جمله حذف شود و محتاج به آئین‌نامه هیئت وزیران نخواهد بود.
مخبرـ اختلافی بین ماده ۳۸ و این ماده وجود ندارد برای اینکه در ماده ۳۸ اجازه داده شده است که اشخاصی که دارای دیپلم‌لیسانس یا دکترا هستند به کیفیتی که قانون مقرر داشته است ترفیع پیدا کنند و عملی که شده است تأیید می‌شود اما این تفاوتش با آن ماده این است که در این ماده اجازة استخدام آنها بوزارت بازرگانی و پیشه و هنر می‌تواند برای تدریس در هنر سرای عالی کسانی را که معادل آن باشد استخدام کند این اجازه استخدام جدید است و با آن ماده فرق دارد ثانیاً تنها دکتر نیست کسانی هم هست که هم طراز با مقام دکتری از لحاظ علمی باشند و قسمت سوم این است که کیفیت ترفیع آنها را در آن ماده ۳۸ قانون تأیید کرده است و در این جا می‌نویسد مطابق آئین نامه‌ایست که با رعایت قانون دانشگاه تنظیم شود آن آئین‌نامه هم نمی‌تواند بر خلاف قانون باشد لهذا جای نگرانی نیست اگر آن آئین‌نامه مطابق قانون است که معتبر است و اگر مخالف قانون باشد که قوت قضائی ندارد و قوت قانونی ندارد و ملغی است لهذا تصور نمی‌کنم که بنده بدون دقت عرضی حضور آقا کرده باشم
جمعی‌از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است
رئیس‌ـ رأی گرفته می‌شود به ماده ۴۴ موافقین برخیزند (اغلب قیام نمودند) تصویب شد. ماده ۴۵:
ماده چهل‌و پنجم‌ـ برای احداث خزانه‌ها جنگل و خرید جنگلهای مخروبه بمنظور احداث جنگل در آنها و پیوند درختهای میوة جنگلی و احداث جنگلهای مصنوعی بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود از هر متر مکعب چوب صنعتی که از جنگلهای شمال حمل می‌شود بیست ریال دریافت و بوزارت کشاورزی بپردازد که بمصارف مربوطه برسانند.
رئیس‌ـ آقای سمیعی
نبیل سمیعی‌ـ عرض کنم بنده در این ماده یک توضیحی می‌خواستم آقای وزیر کشاورزی بدهند. بطوری که مستحضر هستند سابقاً وزارت دربار سابق از هر متر چوبی که قطع می‌شد پنجاه ریال علاوه بر این عوارض و مالیاتهائی که گرفته می‌شد از اشخاصی که درخت قع می‌کردند میگرفتند حالا خواستم سؤال کنم که این بیست ریالی که اینجا معین شده است علاوه بر آن پنجاه ریال است یا آن پنجاه ریال دیگر گرفته نمی‌شود اگر علاوه باشد تصویق میفرمائید این یک تحمیلی است که بر مصرف کنندگان چوب می‌شود و بالنتیجه بر قیمت چون اضافه می‌شود و بعلاوه در قسمت دیگر می‌خواستم سوال کنم برای طرز مصرف این پول وزارت کشاورزی یک فکری کرده است و یک آئین‌نامة تنظیم کردةاند که بمصرف خودش برسد و زیاد بهزینه‌های اداری پرداخته نشود یا نه؟ عرض دیگر بنده این است که این قانون متمم بودجه برای یک سال است و این بیست ریالی که از هر متر کوب در اینجا معین شده است بگیرند بنظر بنده یک مالیاتی است که تعلق می‌گیرد آیا این ماده فقط برای یک سال است و یا اینکه بعداً هم تمدید خواهد شد اگر نظر این است که برای بعد هم باشد بهتر این بود که برای این این منظور یک طرز دیگری را آقای وزیر کشاورزی در نظر میگرفتند و در ضمن یک لایحة جداگانة پیشنهاد می‌کردند که هم طرز عمل وزارت کشاورزی معلوم می‌شد و هم این ماده آنطوری که در نظر گرفته‌اند با قانون جنگلها هم تطبیق می‌کند و این یک کمکی است که باصطلاح با حداث و توسعه جنگل می‌شود از این نظر اصولاً بنده با این ماده موافق هستم و اگر توضیحی آقای وزیر کشاورزی بدهند بهتر و بیشتر موافق خواهم شد.
وزیر کشاورزی‌ـ عوارضی که املاک اختصاصی سابق میگرفتند بابت حق مالکانه بود و می‌رفت به صندوق املاک این بیست ریال که بود و می‌رفت به صندوق املاک این بیست ریال که برای هر متر مکعب وزارت کشاورزی تقاضا می‌کند این فقط برای این منظوری است که در این قانون نوشته‌ایم که برای احداث خزانه‌های جنگل و احداث خزانه‌های جنگل واحداث جنگل و عمران جنگل است (صحیح است) و ربطی بآن پنجاه ریال ندارد آنهم اگر گرفته می‌شود ادارة املاک واگذاری می‌گیرد و وزارت کشاورزی دخالتی در آن ندارد این که فرمودند که این بیست ریال تأثیر زیادی خواهد داشت در قیمت چوب خواستم عرض کنم که تأثیر زیادی نخواهد داشت برای این که الان چوب در تهران هر متر مکعب صدو چهل یا صدو پنجاه تومان است بنابراین وقتی که یک تاجز می‌آید از یک کاری که آنقدر زحمت ندارد متر کوبی هفتاد تومان هشتاد تومان فایده می‌برد تصور نمی‌کنم که زیارد ناگوار باشد که دولت هم دو تومان بگیرد برای خدمت به مملکت و تصور نمی‌کنم با آن منفعتی که می‌برد این دو تومان تحمیل شود و تأثیر زیادی داشته باشد زیرا یک هفتادم قیمت فروش است کاشکی تمام مالیاتها سنگینش آنقدر بود. طرز مصرف را هم فرمودند طرز مصرفش هم مطابق مقررات مالی جاری است همانطور که در مصارف مالی دیگر عمل می‌شود در این قسمت هم عمل خواهد شد و وزارت دارائی هم نظارت خواهد کرد و خرج اداری هم نخواهد داشت برای اینکه همین مأمورینی که فعالا داریم همانها این مبلغ را هم وصول خواهند کرد و این عمل را انجام خواهند داد و مصرف آنهم همانطور که در ماده نوشته شده است برای آباد کردن جنگلهای خراب و بیل زدن و پیوند زدن و تهیه خزانه خواهد بود و این ماده هم که در الین قانون نوشته‌ایم البته مربوط بامسال است ولی بنده میخاهم عرض کنم اگر در سالهای آتیه هم موافقت بفرمایند که این وجه گرفته شود و برای عمران جنگلها مصرف شود برای وزارت کشاورزی یک کمک بزرگی خواهد بود و استدعای بنده این است که برای امسال فعلا تصویب بفرمایند تا سال آتیه به بینیم چه خواهیم کرد.
رئیس‌ـ آقای دکتر سنگ
دکتر سنگ‌ـ عرض کنم این ماده باری عمران و آبادی جنگل است و بطوری که در متن ماده هم نوشته است همه میدانیم که منظور آقا این که جنگلهای از بین رفته را دوباره آباد کنند ویا این که جنگل احداث کنند بظاهر این است ولی در حقیقت وضع مالیات است بنده متأسفم که اینجا ذکر نشده است که این مالیات را فروشنده باید بدهد یا خریدار که بنده طرفدار فروشنده باشم یا خریدار اولی آنچه مسلم است بر حسب این ماده این مالیات را مردم می‌دهند یعنی فروشنده اگر دو تومان بدهد هشت تومان، ده تومان علاوه خواهد فروخت و اگر خریدارهم دو تومان علاوه بخرد هفت تومان هشت تومان زیادتر بمردم خواهد فروخت پس در هر دو قسمت ضررش به کی خواهد رسید؟ به این مردم گرسنه باین مردمی که آقای مؤید احمدی آمدند در اینجا تذکر دادند که اشخاص بر جسته‌شان عبارت از کارمندان دولت هستند که بنده خواستم دیروز قبل از دستور عرض کنم و مجال به بنده داده نشد که این کارمند حقوقش ثابت است و خرجش که پارسال دویست تومان بود و حالا شده است چهارصد تومان تازه و تا چهارماه دیگر می‌شود هشتصد تومان این بیچاره از کجا باید بیاورد زندگی کند؟ اگر فرضاً خواست این آدم یک خانه بسازد باور بفرمائید دو تا چوبی را که لازم دارد باید خرواری پنجاه تومان شصت تومان بخرد (تهرانچی‌ـ خیلی بیشتر از این است) نمیدانم چقدر است صد تومان است صد و پنجاه تومان است و همین که این قانون گذشت مبالغ کلی باز بر قیمت آن افزوده خواهد شد و مطلب دیگر عرض بنده خواستم از آقای وزیر کشاورزی که کراراً عرض کردم بهشان ارادت دارم و عقیده دارم خواهش کنم که این چهار پنجماهه را هم صرف نظر کنند و در سال آتیه این موضوع را در بودجه بگذارند که با این گرانی و سختی که در تمام چیزها هست این موضوع باعث نشود که اسباب گرانی چوب بشود و مثل سایر چیزها و مخصوصاً مواد خواربار بشود که مردم ندانند از کجا تهیه کنند و چه جور تهیه کنند البته بنده خجالت می‌کشم روی خواربار امروز اینجا صحبت کنم بنده می‌گویم که هر چه اینجا در این موضع گفتم حرف است برای اینکه می‌بینم وضعیت خواربار اینطور شده است فقط در مورد این موضوع بنده پیشنهاد می‌کنم اگر می‌فرمایند برای امسال است فعلاً صرف نظر کنند و بگذارند برای سال آتیه در بودجه منظور شود و امیدوارم که مجلس هم موافقت کند.
مخبرـ عرض کنم یک سؤالی آقای دکتر سنگ فرمودند که این مالیات را فروشنده می‌دهد یا خریدار بنده میدانم و همه هم میدانید که هر مالیاتی را خریدار می‌دهد برای اینکه هر مالیاتی را که فروشنده هر مالیاتی را بدهد می‌کشد روی قیمت که بالاخره بدست دوم و سوم و تمام بار مالیات در حقیقت بردوش مصرف کنند است اما منطق دوم در قسمت مخالفت این بود که این متری دو تومان قیمت را بالا می‌برد و در قیمت جنس ترقی ایجاد میکندو مصرف کننده قادر نیست که بپردازد در کلیة مسائل که تا حالا صحبت شده است و مجموع آنها مخالفت با این معنی است که نباید قیمت اجناس بالابرود بنده موافقم ولی علتش مالیات نیست بقدری علل امروز تهاجم کرده است به قیمت اموال و مال‌التجاره‌ها و ارزاق بخصوص که مالیات مستهلک است (صحیح است) اگر نظر آقایان باشد در زمینة اینجاد یک سیر کولاسیون و برگرداندن پول به بانک جمعی از آقایان اینجا اظهار کردند که برای اشخاصی که دارای پول زیادی هستند باید یکم مالیاتی وضع شود و با زیاد مجلس هست که راجع به چوب بخصوص تذکراتی از ناحیة آقایان نمایندگان داده شد که چقدر خاصه خرجی‌ها شده است و می‌شود (صحیح است) و آن اشخاصی که وسائل و اسباب کارشان فراهم است وسائل سفارشاتی را تهیه کنند چقدر چوب می‌برند اما آن کسانی که می‌خواهند چوبی برای خانة خودشان تهیه کنند دچار تشریفات و کمیسیون و غیر ذلک هستند که یکیش را الان به بنده آقای ملکزاده آملی می‌گفتند مع‌الوصف بنده با اصول این فرمایشات از لحاظ اینکه باید کاری کرد که قیمتها بیاید پائین موافقم ولی راهش از این دو تومان نیست این دو تومان را اگر پنجاه تومان هم بگیرند از کسانی گرفته‌اند که استحقاق بدادن آن دارند و بنه خیال نمی‌کنم این دو تومان مخصوصاً با توضیحی که آقای وزیر دادند که برای این یکسال است مانعی داشته باشد (صحیح است).
رئیس‌ـ آقای طالش.
طالش سمیعی‌ـ بنده عرضی ندارم.
رئیس‌ـ آقای ثقه‌الاسلامی.
ثقه‌الاسلامی‌ـ اگرمخالفی باشد بنده موافقم.
بعضی از نمایندگان‌ـ مذاکرات کافی است.
تهرانچی‌ـ بنده مخالفم.
رئیس‌ـ بفرمائید.
تهرانچی‌ـ این قضیه جنگل از قضایای خیلی مهم است وقبلا هم عرض کرده‌ام که عملیاتی در قسمت جنگلها می‌شود همانطور که یک قسمتی را هم خود آقای مخبر توضیح دادند و بنده تقاضا دارم آقایان اجازه بفرمایند که در این ماده بیشتر صحبت شود که این اشکالات مرتفع شود اگر اجازه میفرمائید حالا بعرض برسانم.
رئیس‌ـ اگر هم بنا شود صحبت شود قبل از شما هم هستند که اجازه گرفته‌اند. رأی گرفته می‌شود بکفایت مذاکرات موافقین برخیزند (عده کمی قیام نمودند) تصویب نشد. آقای فرمانفرمائیان.
فرمانفرمائیان‌ـ دراین ماده عرایضی که بنده داشتم یکیش همان است که آقایان فرمودند که بدانیم بچه ترتیبی آقای وزیر کشاورزی در نظر گرفته‌اند که اشجار جنگل قطع شود و آن درختهائی که قطع می‌شود و برای مایحتاج داخلی مملکت مصرف می‌شود چگونه می‌شود که قیمت آن روز بروز رو بترقی می‌رود آقای مخبر فرمودند در تمام چیزها اضافه قیمت حاصل شده است مخصوصاً در قیمت خواربار و علل عمدة هست و موجباتی هست که قیمتها را ترقی می‌دهد ولی بعقیدة بنده علت اصلی عدم توجه اولیای امور است بعلت این که اینجا یک کلمه حرف زده می‌شود و در خارج روی قیمت پیاز و چوب و آهن می‌افتد و بدون هیچ تناسبی صدی سی‌صدی چهل صدی پنجاه متصاعداً‌قیمت می‌رود بالامکرر گفته شده است که در سایر ممالک تمام این علل عجیبة که اینجا بیان شد موجود است به اشّد درجات ولی اینطور قیمت اجناس متصاعداً بالا نمی‌رود و این موادیکه مایحتاج عمومیست باین شکل ترقی نمی‌کند علت این است که در آنجاها پیش‌بینی می‌کنند که امروز یا فردا فلان مواد اولیه که طرف احتیاج عمومی است رو بترقی خواهد گذاشت جلوگیری می‌کنند درد را که پیش بینی کردند درمان را هم پیش‌بینی می‌کنیم ولی ما درد را پیش بینی می‌کنیم ولی در درمان آن اقدام مؤثری نمی‌کنیم و ما و شما تماشاچی هستیم و نظاره می‌کنیم فعلاً در اینجا موضوعی را که بنده می‌خواستم تذکر بدهم به آقای وزیر کشاورزی این است. البته این کاری را که پیش گرفته‌اند برای عمران و آبادی جنگلها بسیار کار مفید و خوبی است هر وقت که صحبت جنگل می‌شود همه متوجه به قسمت مازندران و گیلان هستند در صورتیکه بنده تصور می‌کنم اگر از نظر مساحت در نظر گرقته شود جنگلات مازندران و گیلان یک جزئی از جنگلاتی است که در ایران وجود داشته است یا استعداد جنگل شدن دارد جنگلات ایران را باید البته فوراً توجه کرد و مخصوصاً جنگلات گیلان و مازندران راباید توجه کرد که رو بخرابی نرود ولی در تمام قستمهای شمال و شمال غربی هم جنگلاتی موجود است و نقاطی است که در اثر تخریب از سالهای پیش از حال جنگلیت خارج شده است و حالا این اقدام از نقطه نظر آنها هم مفید است همانطور که آقایان اطلاع دارند در قسمتهای دیگر ایران جنگلات ذیقیمتی ماداریم که در اثربی مبادلاتی روبه تخریب رفته و این ماده را که آقای وزیر کشاورزی آورده‌اند البته برای عمران آنها هم هست و برای این منظور یک عوائدی هم لازم دارد ولی بنده می‌خواستم این را عرض کنم که آقای وزیر کشاورزی خوب است در این امر یک پر گرا می تهیه کنند و برای این منظور یک اصول و اساسی قائل شوند و چون مطلب خیلی مهم است یک لا یحه تقدیم مجلس کنند که جنگلها را طبقه بندی کنند که در ظرف چند سال پنجسال فعلاً یک کارهائی را مطا بق آن پر گرام انجام دهند البته این کار مدت لازم دارد و معین کنند که در مدت معینی مطابق آن قانونی که برای چنگلها میاورند این نظر مجری بشوند و با آن قانونی که انشا، لله برای جنگلات میابد جنگلات میابد جنگلات مملکت باین تربیب از بین نرود ویک صورت آباد و معموری پیدا کند که رد واقع این ذخیره گرانبهائی که طبیعت در قسمتهای مختلفه این مملکت بودیعه گذاشته است و ما نتوانستیم حفاظت کنیم برای ما باقی بماند
رئیس‌ـ آ قای انوار.
انوارـ بنده مخالفم جداً مخالف هستم با وضع مالیات و لو صد دینار باشد یکنفر از آقایان صحبت کرد که این مالیات سهل الوصول است کدام مالیات است که سهل الوصول نیست؟ هر چه مالیات بدست دولت دادیم سهل الوصول بوده است و هر چه توانسته است بار کرده است. سهل الوصول هر چه شد مگر باید گرفته شود؟ سهل الوصول معنی ندارد بنده حالابعرض مجلس میرسانم بودجه وزارت کشاورزی که آمده است در کمسیون بودجه در حدود ده میلیون یازده میلیون تومان است پارسا ل دوازده میلیون بوده ا ست این بودجه دوازده میلیونی را مجلس می‌دهد ملت می‌دهد برای چه چیز است؟ غیر از اینکه این بودجه برای آ باد کردن جنگلهای خراب ا ست؟ والا برای هرجا که جنگل خراب است یک مالیاتی بیاورند اینکه نمی‌شود و زارت کشاورزی برای جنگلها هنوز کاری نکرده است هنوز درخت ننشانده ما هی بگوییم پول بدهید بنده عرض می‌کنم کار وزارت کشاورزی نسبت به جنگل چه چیز است ؟نسبت به جنگل کارش این است که آنجا هائی که درختهایش از بین رفته است درخت بنشاند و ایجاد درخت بکنند آنجاهائی که مستعد است و می‌شود جنگل مصنوعی ایجاد کرد جنگل مصنوعی ایجاد بکنند آنجاهائی که جنگل مصنوعی ایجاد کرد جنگل مصنوعی ایجاد بکنند آنجاهائی که جنگل طبیعی ببوده و از بین رفته است جنگل طبیعی ایجاد کنند این کوههای خاکی که استعداد دارد جنگل بکنند این کار گرفته است اگر نگرفته‌اید چرا نگرفته‌اید؟ پس این ده میلیون خرج چه می‌شود؟ (وزیر کشاورزی‌ـ صورتش می‌آید می‌بینید) آقا به مال ملت توجه کنید هی مخارج اتومبیل مخارج ادارات بالای ادارات هی مدیر کل بالای مدیر کل آخر یک وزارتخانه چند تا مدیر کل می‌خواهد؟ غیر از این است که می‌خواهید این بودجه‌ها را صرف آن ادارات بکنید میگوئید که ما می‌خواهم این پول را برای خاطر آبادان کردن جنگلها این اعتباری که ما در بودجه می‌دهیم برای جنگل آباد کردن است. میفرمائید این مبلغ تأثیری در قیمت چب ندارد شما یک کلمه حرف می‌زنید راجع به یک کالائی فوراً در بازار قیمت آن یک ترقی فاحشی می‌کند که نمی‌شود جلویش را گرفت شما همین که راجع به چوب یک کلمه اینجا گفتید که از هر متری دوتومان گرفته شود بقدری قیمت ترقی می‌کند که چند برابر می‌شود آخر این مردم بدبخت مگر نمی‌خواهند خانه بسازند پس فردا درختهای تبریزی را هم که می‌خواهیم بخریم بقدری قیمت آن بالا می‌رود که نمی‌شود نزدیک رفت معنی ندارد که ما بیائیم برای جنگل برای این چهار تا جنگل آتش گرفته مالیاتی وضع کنیم و بعلاوه علت ندارد که بیائیم جنگلهای شمال را علیحده قرار بدهیم جنگل جنوب را علیحده قرار بدهیم اگر حکمی قرار می‌دهیم برای تمام کشور باید علی‌السویه باشد. در هر صورت بنده کاملاً مخالفم با این مالیات و وزارت کشاورزی را مکلف میدانم الان پیشنهاد می‌کنم مکلف است این نقاطی را که در اینجاها ذکر کرده است باید اقدام کند جنگلها را آباد کند پیوند کند زمینهائی که قابل جنگل است احداث کند آنوقت بیایند در مجلس شوراری ملی یک صورتی بدهند برای سال دیگر آنوقت بنده هم موافقت می‌کنم که یک میلیون که هست یا دو میلیون که هست یا جهار میلیون بگیرند بیایند بگویند که امسال ده میلیون پول گرفتیم چهار تا درخت ایجاد کردیم اگر آوردند بنده حاضر هستم که از ملک خودم هر چه می‌خواهند بفروشم و بدهم.
وزیر کشاورزی‌ـ راجع به لایحه که آقای فرمانفرمائیان فرمودند این لایحه الان موجود است و یک شورش هم گذشته و باید که شور دومش مطرح شود که متأسفانه نشد وقتی آن قانون تصویب شد تمام وظایفی را که می‌فرمایند وزارت کشاورزی باید انجام دهد بموجب آن قانون انجام خودهد داد. آقای انوار از بودجه وزارت کشاورزی صحبت کردند خود آقا در کمیسیون بودجه تشریف دارند و هر قدر هم که ممکن بود در خصوص بودجه کشاورزی صحبت فرمودند و ایراد گرفتند و بنده هم تا آن حدی که می‌توانستم دفاع کردم و البته خودشان تصویب کردند (انوارـ بنده تصویب نکردم) اکثریت تصویب کرد و ما هم تابع اکثریت هستیم. وقتی یک موضوعی ۵۱% قبول شد و رأی داده شد برای من قبول است و مجلس هم قبول کرده است پس برای بنده قبول است (صحیح است) آقا می‌فرمایند که فقیری و بیچاره‌ای که شب نان ندارد چطور خانه بسازد. آن فقیر با آجر هزاری ۴۵ تومان امسال خانه نسازد (بعضی از نمایندگان‌ـ می‌خواهد بسازد) خوب اگر می‌سازد دو تومان هم بدهد برای این چوب در چند هزار تومان بیست تومان تأثیری ندارد آقا چرا یک فرمایشاتی میفرمائید که اصل موضوع از بین برود و یک مقصودی که من دارم از بین برود. آقا تیر آهن امروز هر کیلوئی ۲ تومان است کسی که بخواهد خانه‌ای بسازد پنجاه هزار تومان پول تیر آهن باید بدهد آن پنجاه هزار توما رابخارجی روا می‌دارید ولی این ۲۰ تومان را بدولت روا نمی‌دارید؟(صحیح است) اما راجع بجنگل‌های شمال چون جنگلهای جنوب ما آنقدر استعداد ندارد که از آنها استفاده چوبی بکنیم (صحیح است) اگر بنا باشد از آنها هم ببرند مثل جنگلهای شمال اصلاً چیزی نمی‌ماند و چون مصرف عمده چوب هم در منطقه‌هائی است که بیشتر آباد است بیشتر در شمال است گفتم از این جنگلها گرفته شود فرمایش دیگر این بود که ما از کی پول می‌گریم ما بطور کلی از هر کس چوب ببرد یک مبلغ جزئی می‌گریم برای عمران همین جنگلهای خراب که می‌فرمایند.
(بعضی از نمایندگان‌ـ کافی است ختم جلسه‌ـ عصر دو مرتبه جلسه بشود)
اوحدی‌ـ بنده مخالف هستم.
رئیس‌ـ همانجا بفرمائید.
اوحدی‌ـ اجازه میفرمائید همین‌جا عرض کنم. عرض کنم که آقای وزیر محترم فرمودند که کیلوئی ۲ تومان آهن را می‌خرند برای عمارت ساخت بگذریم از این چوب متری فلان قدر بدولت عاید می‌شود ولی بقیه‌اش را نخواندند که این مقدار چیز جزئی که بفرمایش خودشان فرمودند خیلی سهل است و کوچک است ولی باید دید انعکاس آن در بازار و جامعه چقدر زیاد است. این را دقت نکرده‌اند همانطور که تنظیم کنندگان این ماده دقت نکرده‌اند و رعایت قانون جنگل را هم نکردند. زیرا در قانون جنگل همه قسم اختیارات بوزارت کشاورزی داده شده است بنده نمیدانم آقای وزیر کشاورزی یا آقای وزیر دارائی که می‌خواهند فلان قدر روی چوب بیاندازند و بگیرند. اولاً بچه مناسبت وزارت دارائی در این کار دخالت داشته باشد جنگل که همه چیزش دست وزارت کشاورزی است. وزارت کشاورزی باید جنگل‌بان داشته باشد. کشاورزی باید مأمور داشته باشد. قطع یک درخت باید با اجازه کشاورزی باشد آنوقت وزارتدارائی بیاید یک اداره درست کند و یک مخارجی را هم برای این اداره درست بکند و تحمیل بدولت بکند که چه می‌خواهد متری فلان قدر بگیرد و بدهد بوزارت کشاورزی این چه لزومی دارد همه اختیارات که دست وزارت کشاورزی است اختیار دادن بوزارت دارائی این دیگر چه علت دارد (وزیر کشاورزی‌ـ برای اینکه عایدات باید تحت نظر وزارت دارائی باشد) باینجهت بنده کاملاً مخالف با این ماده هستم و حذف این ماده را درخواست می‌کنم که این ماده اساساً جزو متمم بودجه نباشد
رئیس‌ـ این را حکمش را مجلس می‌کند باز آنقدر حرف زدید که مجلس از اکثریت افتاد و برگشتید بحرف اولیه خودتان. (کافی است رأی بگیرید) اکثریت نیست. آقای معدل
معدل‌ـ بنده نظر مخالفتم با این ماده از نظر یک اصلی است که دارد کم کم مرسوم می‌شود و توجه آقای معاون وزارت دارائی را به این موضوع جلب می‌کنم. بسیاری از کارها را دولت در قانون متمم بودجه می‌خواهد بگذارند مثل اینکه روش نمی‌شود این رابصورت خاص و لایحه مخصوص بیاورد در نظر گرفتن مالیات را پیش‌بینی کنند که برای دریافت این مالیات چقدر خرج می‌شود. آیا این صرف دارد که این کار را ما بکنیم یا نه؟ بنده البته موافق با آن نظری که آقای اوحدی فرمودند نیستم برای اینکه اگر یکشاهی هم گرفته می‌شود باید وزارت دارائی درش نظر بکند (صحیح است) ولی فرمایش ایشان هم از این جهت خیلی صحیح است که فردا فرمایش ایشان هم از این جهت خیلی صحیح است که فردا برای دریافت این مبلغ یک اداره و بنگاهی هم دو مرتبه باید درست بکنند و معلوم نیست که آیا صرف می‌کند این عمل یا خیر؟ اصلاً برای این کار پیش‌بینی نکرده‌اند که عایدات و درآمد این کار در سال چه مبلغ است و خرج وصول این درآمد چه مبلغ است و خرج وصول این درآمد جه مبلغ است یک عده زیادی توی وزارت مالیه اینها فردا جا داده می‌شوند و یک اهدارات عریض و طویلی هم باین عنوان و باین نام ایجاد می‌شود که کار آنها ایجاد زحمت برای مردم و گرفتن رتبه برای خودشان است در حالیکه اگر ما قانون خاصی می‌آوردیم برای این کار پیش‌بینی می‌کردیم تمام دقایق این موضوع را الآن یک قانونی آقای وزیر کشاورزی آورده‌اند برای کار جنگلبانی در حالی که همانطور که آقای فرمانفرمائیان نظر دارند اساس کار موضوع جنگل را اگر در ایران مورد دقت قرار بدهند از نظر ایجاد جنگل از نظر محافظت جنگل از نظر وظایفی که مالکین خصوصی نسبت بجنگل دارند از نظر اراضی که باید بافراد بدهند تا جنگل بکنند و اگر هم لازم شود باین عنوان چیزی دریافت شود. حالا مثلاً یک موضوع متر مکعب است آنها که در جنگل درخت می‌برند من قسم بهرچه می‌خواهید میخورم که اصلاً متر مکعب نمیدانند چیست (دکتر سنگ‌ـ متر هم نمیدانند) متر را هم نمیدانند و این موضوع فردا یک وسیله‌ایست که مابدست مأمورین می‌دهیم که بعنوان متر مکعب که خیال می‌کنند یکی از اصطلاحات جدیده است اسباب زحمت مردم خواهند شد و فردا تصور می‌کنند که یک متر مکعب یعنی یک وجب چوب! در حالیکه آنجا باری می‌گویند و هنوز توی تهران هم باری می‌خرند. بنده خیال می‌کنم این وضع خوبی نباشد که این قضیه را هم می‌آورند یواشی لای متمم بودجه می‌چپانند و براش رأی هم می‌دهیم و می‌گذرد و می‌رود در صورتیکه آقا حالا ما که حاضریم هر چه می‌خواهید تصویب کنیم چرا شما نمیآئید یک لایحه شوسه رفته رفته درست کنید و این موضوع را روشن کنید؟ حال چیزی که هست ماه هشتم از سال است این ۸ ماه راهم چون علیحده‌اش کنید و از اینجا رّدش بکنید و دقت و مطالعه کنید ویک لایحه جداگانه برایش بیاورید که دیگر فردا مانعی نداشته باشد و این را بنده واقعاً به آقای وزیر کشاورزی که اهل این کار هستند نصیحت می‌کنم که نفرمائید ندارد. بنده بشما قول می‌دهم که‌ای کاش دو تومان تأثیر داشت خیلی بیشتر از این تأثیر دارد اگر شما در این مجلس موانعی داشتید که می‌خواستید سر مجلس را شیره بمالید و باین شکل یک ماده قانون را بگذرانید این مانعی نداشت ملی بنده این را کار خوبی نمیدانم این ماده مربوط به وضع مالیات است و این امر جنگل‌هم امری است که درش بحت نشده و بنده خیال نمی‌کنم باین ترتیب بشود گذراند و درش رأی داد.
رئیس‌ـ آقای مخبر.
مخبر(آقای نقابت)ـ عرض کنم گویا موفق نشویم که این ماده امروز بگذرد مخصوصاً آقای معدل خواهش می‌کنم توجه بفرمایند که بنده یک توضیحاتی در این قسمت عرض کنم. گویا چند دقیقه پیش توجه نفرمودند. البته شکایت اشخاص از گرانی هست که همه آقایان نظر دارند بیان یک مالیات یا صحبت یک ماده خرج باعث می‌شد که یک مقداری زندگانی بالاتر می‌رود. ولی این مطلب امروز در کشورما تأثیری در قیمت ندارد. آقایان هم تصدیق دارند که چرا ندارد بدلیل اینکه قسمت اعظم اجناس سطح ارزش خودشان را با سطح ارزش مواد ارزاقی تطبیق می‌کنند و مواد ارزاقی چرا ترقی می‌کند؟ برای کمی و کمیابی و آزادی در خرید و فروش و این مسلم است و جای هیچگونه بحث هم ندارد. این اصل هست که امروز ارزاق بخصوص ملاک ارزش اجناس را تشکیل می‌دهد و همیشه هم تذکر می‌دهیم تا جلوگیری کنند از زیادی قیمت آنها. اما ارزش مواد خوراکی اعم از حبوبات و غیره که سرد دسته آنها گندم است ارزشش چیست؟ ارزشش مقدار ریالی است که خرج می‌شود برای یک واحد مقیاسی از آن (یکمن یا یک خروار) و آن قیمت حقیقی جنس است و اگر دولت اضافه از آن بفروشد تخطی کرده است و اگر مردم هم اضافه بر آن بفروشد تعدی کرده‌اند. در یک موضع که قیمت نان اضافه شد بنده بخاطر دارم اینجا آقای رهبری داد و بیداد می‌کردند که ترقی نان باعث می‌شود که مردم خواهند مرد زیرا نمی‌توانند بخرند و بخورند. البته این حرف خیل درست است که گندم باید بقیمت تولید فروخته شود نه بقیمتی که گندم خارجی وارد مملکت می‌شود. اما این یک اصل اقتصادی است که اگر سه قسمت گندم دارد یک بازار فروش شد یا یکی که از راه دروتر آمده و قیمتش بیشتر است این دو رقم دیگر هم قیمت خود را بالا می‌برند و بآن قیمت میرسانند. و این برای چه است؟ این برای آزادی در فروش است. امروز آزادی شخص و آزادی خریداران باعث شده است که بکلی تعادل را بهم زده است و هر قدر هم که دولت می‌خواهد که این انحصار را بهم بزند نمی‌تواند زیرا از این انحصار من هستم که اطاعت می‌کنم یا فلان ایران است که اطاعت می‌کند اما از این انحصار مشتریان دیگر شاید اطاعت نکنند. بهمین جهت علاج قطعی برمیگردد باین مطلب که بایستی هر خریدار در چهار دیوار کشور محدود باشد در قوانین انحصاری که بوسیله دولت بخرد و بوسیله دولت بفروشد نه اینکه یک مشتری آزاد باشد و یکی محدود و البته آن که آزاد است وارد بازار می‌شود و بهر قیمت می‌خواهد میخرد این است علل ترقی اجناس و علل ترقی سطح زندگی اما نسبت باین ماده بخصوص که بعقیده بنده جلو همه دردها کشیده شده است یعنی این ۲ تومان که روی قیمت چوب کشیده شده است این چندان تأثیری در قیمت ندارد (هاشمی‌ـ خیلی تأثیر دارد) ولی بنده متوجه هستم هر یک از آقایان می‌خواهند در این ماده راجع به گرانی اجناس صحبت کنند این را اگر آقایان موافقت بفرمایند بگذاریم برای جلسه دیگر چون یک مطلب خیلی اساسی و مهم است که بایستی جلساتی در آن بحث شود و اطلاع دارند که کمیسیونی برای اینکار بطوری که آقایان فرمودند از هیئت دولت تشکیل شده است و از آقایان نمایندگان هم در آنجا حاضر شده توجه و نظر دارند و البته امیدواریم از نمایندگانی که مطالعاتی در این قسمتها داشته باهشند وارد شده باشند و همینطور از متخصصین. بنده از آنهائی هستم که معتقد هستم که این مملکت اصلاً دارای دفاع اقتصادی نیست یعنی برای خودش یک دفاعی ایجاد نکرده است یک هیئتی را درست نکرده است که مسائل اقتصادی به آنها عرضه شود و اینها مراجعه به کتابهای مربوطه بکنند مراجعه باحصائیه دنیا بکنند و نظر بدهند و دولت هم روی نظر آنها و مجلس شورای ملی هم روی نظر آنها عمل بکند و رأی بدهد و بعقیده بنده آن دفاع اقتصادی هنوز ایجاد نشده است. اگر توجه بفرمائید آن وزیری که پشت میزش می‌نشیند سیم تلفن صد می‌کند (تلفن زنگ می‌زند) دو تلگراف می‌رسد دو تا دوسیه برای امضاء چهار تا حکم استخدامی تا اینها را رسیدگی کند و وقت می‌گذرد و شب هم با کمیسیون هیئت وزراء است یا سو کمیسیون یا یک چیز دیگر و وقتش مصرف می‌شود. بنده معتقدم کمترین کسی یعنی کسی که کمترین وقت را برای مطالعه دارد یکنفر وزیر است. بنابراین وزراء مجال مطالعه را در امور کشور ندارند و مجلس هم که در یک جامعه وسیع و مفصلی است با مذاکرات مشورت آمیز صد نفر شاید کمتر موفق می‌شوند که مطالعه عمومی کنند این است که هر کس مطالعات خودش را خورد خورد میاید اینجا می‌گوید و هر کدام یکموضوعی را می‌گویند و همه آقایان هم راست می‌گویند ولی باید کاری کرد که از متخصصین دعوت شود. از آن پیرمردهائی که بنده نمی‌شناسم از آن متخصصینی که بنده نمیدانم کجا هستند از آنها باید دعوت کرد (نبیل سمیعی‌ـ اگر نمیدانید پس از کجا دعوت کنیم) و از آن دفاع آنها استفاده کرد البته بنده نمیدانم ولی دولت میداند. در تمام جاهای دنیا هم این طور است شما اگر وارد وزارت امور خارجه فلان مملکت اروپائی بشوید می‌بینید تمام این انتظامات رایش متکی است بقول چهار نفر پیرمرد که هر کسی آنها را پیدا کند و به بیند نمی‌شناسد آنها را اما فقط وزارتخانه آنها را می‌شناسد. این نطقهائی را که مشهورین می‌کنند اینها مال خودشان نیست اینها را متخصصین برای آنها تهیه می‌کنند. اینها یک موضع مربوط به دفاع مملکت است باید سعی کرد و کار بکنند و مطالعه بکنند این است آقا. همه دردها رابنده عقیده دارم گرو این ماده نکشید. این ماده یک دو تومانی است برای چوب آقای معدل فرمودند که ممکن است مردم آشنائی به این مقیاس نداشته باشند و ندانند که یک متر مکعب چوب چقدر است در صورتیکه البته هر کسی حاجت دارد میداند و آشنا می‌شود و وقتی هم که قانونی وضع شود آن واحد مقیاس رسمی است چون واحد مقیاس ما متر است و این تصویب شده است بنابراین باید رسماً عمل شود. و واحد مقیاسات ما متر مکعب هم هست این است که اهل فن آشنا به اصطاحات و واحد مقیاس خودش هست و از آن جهت نگرانی نیست. اینکه فرمودند آیا دستگاهی برای وصول این تشکیل می‌شود همان مأمورین وصول مالیات وزارت دارائی که در محلها هستند می‌باشند که این چوب توی جنگل که مصرف نمی‌شود. آنجا که بریده شد از جنگل می‌آید بیرون و سوار ماشین می‌کنند سوار اتومبیلش می‌کنند سوارترن می‌کنند البته در آنجا که مصرف نمی‌شود وبجاهای دیگر حمل می‌کنند و البته در آنجا که مصرف نمی‌شود و بجاهای دیگر حمل می‌کنند و البته مالیات باید داشته باشد. اینها مشکلات نیست و اینها طرز عمل است اگر با اصل عمل موافقت بفرمائید اینها اشکالی ندارد. معهذا خرجی هم برای این کار نیست دستور می‌دهند همان اشخاص وصول کنند و بهمان مصرف برسد. اینکه گفته شد این مالیات را وزارت دارائی باید بگیرد متن ماده هم همین است نوشته است:«به وزارت دارائی اجازه داده می‌شود از هر متر مکعب چوب ۲۰ ریال بگیرد» فرمودند خود وزارت کشاورزی می‌گیرد؟ خیر آقای اینجا نوشته شده است که وزارت مالیه بگیرد و بوزارت کشاورزی بدهد برای این مصارف حالا اگر با اصل موضوع دو تومان مخالف هستید که در موقع رأی گرفتن رأی نمی‌دهید.
بعضی از نمایندگان‌ـ کافی است کافی است. ختم جلسه
رئیس‌ـ آقای مؤید احمدی
مؤید احمدی‌ـ خاطرم هست در چند سال قبل از این که لایحه متمم بودجه ما به ۳۳ ماده رسیده بود یکی از آقایان و کلا پاشد پشت همین تریبون گفت که این نفایس‌الفنون یعنی از هر عملی یک اسمی درش بود. حالا این لایحه متمم بودجه واقعاً بمعنای نام نفایس‌الفنون شده است و همه چیز درش است عرض کنم وضع مالیات یک ترتیبی دارد آقا این وضع مالیات است آقا این برای چوب یک وضع مالیات است و باید برود به کمیسیون قوانین دارائی که آنجا تصویب کنند بعد بیاید به مجلس و این مربوط به کمیسیون بودجه نیست و بوزارت کشاورزی مربوط نیست والا البته لایحه بسیار خوبی است و بنده هم از موافقین آن هستم الا البته لایحه بسیار خوبی است و بنده هم از موافقین آن هستم الا با مالیاتش که کمیسیون بودجه تصویب کرده است و این بر خلاف مقررات است و الا با اصل این لایحه جنگل بنده کاملا موافقم که این لایحه تصویب شود. پریروز با پست ۱۵ دانه پسته آقای آگاه مخصوصاً از کرمان در یک کیسه کوچکی ۱۶ دانه پسته فرستاده بودند که اینها از پسته‌های جنگلی است که پیوند کردیم که ۱۶ پسته‌اش ۶ مثقال بود و اینها را یک من ۱۰ تومان می‌خرند و اینها از جنگلهای آنجا آمده است. البته با جنگل با آبادی با پیوند کردن همه موافقیم لکن بعقیده بنده وضع مالیات باید بآن ترتیب باشد این است که چون وقت گذشته است استدعا می‌کنم که بگذاریم برای جلسه بعد.
-موقع و دستور جلسه آتیه‌ـ ختم جلسه
(۴-موقع و دستور جلسه آتیه‌ـ ختم جلسه)
رئیس‌ـ چون عده زیادی اجازه خواسته‌اند تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آتیه روز سه شنبه ۱۲ آبان سه ساعت و نیم پیش‌از ظهر دستور هم بقیه لایحه متمم بودجه
(مجلس یکساعت و بیست دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی‌ـ حسن اسفندیاری
قانون تصویب شده
قانون اجازه پانصد میلیون ریال وام بوزارت خواربار برای خرید گندم وسایر مواد غذائی
ماده واحده‌ـ بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ پانصد میلیون ریال بنام وزارت خواربار از بانک ملی ایران برای خرید گندم و برنج و سایر مواد غذائی و مایحتاج عمومی وام گرفته بمصرف مزبور برساند.
مبلغ مورد اعتبار از محل فروش اجناس پس از انقضای یکسال مسترد خواهد شد.
تبصره‌ـ برای بودجه مؤسسات جدید وزارت خواربار مجلس شورای ملی تا یک میلیون و پانصد هزار ریال اعتبار می‌دهد که ار محل فوق بمصرف اداری برساند مبلغ مزبور را در بودجه خود منظور و بمجلس پیشنهاد نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه دهم آبانماه یکهزار و سیصد و بیست و یک بتصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی‌ـ حسن اسفندیاری