مذاکرات مجلس شورای ملی غروب ۲۹ امرداد (اسد) ۱۳۰۰ نشست ۱۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری چهارم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری چهارم |
مجلس شورای ملی دوره چهارم تقنینیه
مذاکرات مجلس شورای ملی غروب ۲۹ امرداد (اسد) ۱۳۰۰
نشست ۱۷
صورت مشروح مجلس عصر مورخه یکشنبه ۱۶ ذیحجه ۳۹ مطابق ۲۹ برج اسد ۱۳۰۰
مجلس نیم ساعت قبل از غروب در تحت ریاست آقای مؤتمن الملک تشکیل گردید.
(صورت مجلس صبح را آقای امیر ناصر قرائت نمودند)
رئیس ـ نسبت بصورت مجلس مخالفی نیست.
آقا سید یعقوب ـ در صورت مجلس نوشته شده انتخابات مازندران خوب است نوشته شود انتخابات بار فروش.
رئیس ـ صحیح است بار فروش نوشته خواهد شد.
آصف الممالک ـ بعد از انتخاب سه نفر منشی در جلسه قبل آقای رئیس فرمودن که نسبت به یک نفر دیگر اکثریت حاصل تشده و باید در ثانی رای گرفته شود این مسئله نوشته نشده.
رئیس ـ این فقره هم اصلاح می‌شود دیگر اعتراضی نیست
(گفته شد خیر)
رئیس ـ صورت مجلس با این دو فقره اصلاح تصویب شد دستور امروز انتخاب یک نفر منشی و سه نفر مباشر می‌باشد ولی قبلاً (اگر مخالفی نباشد) نسبت به راپورت شعبه راجع به نمایندگی آقای آقا میرزا طاهر تنکابنی که قرائت شده بود و آقای محمد هاشم میرزا مخالف بودند چون رفع سوء تفاهم آقای محمد هاشم میرزا شده است رای گرفته شود
(بعضی تصدیق نمودند)
رئیس ـ قای محمد هاشم میرزا اظهاری دارید.
محد هاشم میرزا ـ بلی البته خاطر آقایان مسبوق است که چند روز قبل بنده با انتخابات آقای تنکابنی مخالفت کردم و تقاضا کردم کمیسیونی تعیین شود که اظهارات خود را ر آن کمیسیون بعرض آقایان برسانم یا قانع شوم یا آگر قانع نشدم بر مخالفت خود بیفزایم وفعلاً بطور مختصر عرض می‌کنم که مخالفت بنده در مورد نمایندگی آقامیرزا طاهر برای این بود که شنیده بودم معزی الیه رئیس کمیته دموکرات بوده‌اند و بیانیه صادره از کمیته را که راجع به تصویب قرارداد بوده امبضاء کرده‌اند و چون امضاء چنین بیانیه را بنده مضر تو منافی با مصالح مملکتی و مخالف عقییده و جمعیت دموکرات می‌دانستم با صلاحیت نمایندگی منافی بوده بین مناسبت با نمایندگی آقای تنکابنی مخالفت کرده و مطابق رای مجلس شورای ملی رجوع بکمیسیونی گردیده که از طرف مجلس بقرعه تعیین شد آقای تنکابنی حاضر شده و اظهار داشتند که هم چه نوشته را امضاء نکرده‌اند و عقده هم بانتقاد قرارداد نداشته و ندارند و اصلاً منتخب از کمعیت کمیته دموکرات نبوده‌اند در این صورت البته زمینه مخالفت بنده از بین می‌رود.
رئیس ـ پس در این صورت دیگر اعتراضی نیست.
حاج آقای شیرازی ـ بعد از آنکه ایشان قانع شدند دیگر مخالفی نیست.
رئیس ـ تصویب شد حالا باید یک نفر منشی انتخاب شود
(اوراق رای توزیع شد)
رئیس ـ آقایان ممکن است تشریف بیاورند و اوراق آراء خود را بدهند
(در این وقت اخذ آراء به عمل آمده ـ آقایان مدرس ـ سلطان العلماء و وقارالملک مهره‌های تفتیشیه و اوراق رای را تعداد نموده و پس از قرائت آراء بطوری که ذیلاً مندرج است نتیجه حاصل گردید).
عده آراء و مهره‌های تفتیشیه هر یک ۵۸ آقای ملک الشعراء ۳۳ رای ـ آقای فهیم الملک ۱۷ رای ـ آقای بیان الدوله ۳ رای ـ آقای میرزا ابراهیم قمی ۱ رای ورقه سفید ۴
رئیس ـ عده رای دهندگان ۵۴ نفر بوده‌اند چون از ۵۸ نفر چهار نفر رای نداده‌اند آقای ملک الشعراء باکثریت ۳۳ رای انتخاب شدند حالا باید آقایان سه نفر مباشر بانتخاب جمعی انتخاب فرمایند اوراق رای توزیق شد.
رئیس ـ آقایانی که رایشان حضر است ممکن است تشریف بیاوند و آراء خود را بدهند
(اخذ آراء بعمل آمد)
رئیس ـ چون آقای مدرس غیب هستند یک نفر دیگر به جای ایشان معین می‌شود
(آقای جلیل الملک بحکم قعه معین تو باتفاق آقایان وقارالملک و سلطان العلماء اوراق آراء و مهره‌های تفتیشیه را تعداد و پس از استخراج آراء به ترتیب ذیل نتیجه حاصل گردید)
عده آراء و مهره‌های تفتیشیه هر یک ۵۸
آقا شیخ محمد جواد ۴۳ رای ـ آقای ارباب کیخسرو ۴۰ رای ـ آقای رفعت الدوله ۲۶ رای ـ آقای امین التجار ۴ رای ـ آقای میرز ابراهیم قمی ۵ رای ـ آقای عمید الممالک ۳ رای رای ـ آقای منتصر الملک ۴ رای ـ آقای احتشام الدوله ۱ رای ـ آقای حاج شیخ اسد الله یک رای ورقه سفید علامت امتناع ۳
رئیس ـ برای دو نفر اکثریت حاصل شده از این قرار که ۵۵ نفر رای داده‌اند آقای ارباب کیخسرو باکثریت ۴۰ رای و آقای آقا شیخ محمد جواد باکثریت ۴۳ رای انتخاب شدند و لی برای سومی باز تجدید انتخاب به عمل آید
(مجدداً آراء توزیع گردید).
رئیس ـ آقایانی که رایشان حاضر است ممکن است تشریف بیاورند
(اوراق آراء ماخوذ و مجدداً تعداد و استخراج آراء بتوسط آقایان سلطان و خلیل الملک و وقارالملک بعمل آمده نتیجه اینتطور حاصل شد)
عده مهره‌های تفتیشیه و اوراق آراء هر یک ۵۸.
آقای حاج میرزا اسد الله خان ۲۶ رای ـ آقای رفعت الدوله ۲۴ رای ـ آقای احتشام الدوله ۲ رای ـ آقای امین التجار ۲ ـ آقا میرزا ابراهیم قمی ۱ رای ـ ورقه لایقرء ا ورقه سفید ۳.
رئیس ـ نتیجه حاصل نشد اولاً برای این که عده آراء کافی نیست و ثانیاً از ۵۸ نفر چهار نفر رای نداه‌اند عده کافی نبود و اگر یکی از آقایان هم دارای سی یا ۳۵ رای بودهند معذالک انتخاب نمی‌شد پس می‌ماند برای جلسه آتیه ـ آقای سردار معظم راجع به انعقاد عهد نامه بین ایران و چین اظهاری دارند اگر مخالفی نیست اظهارشان را بفرمایند (اظهاری نشد)
رئیس ـ تشریف بیاورید.
سردارمعظم ـ مطلب بنده مختصر است در شماره ۲۵ ستاره ایران که اینجا موجود است بتاریخ دوازدهم ذیحجه بنده خواندم عهد نامه ما بین دولت ایران تو دوبت چین بنمایندگی آقای مفخم الدوله وزیر مختار ایرای در رم منعقد شده است بنده اساساً موافق هستم که دولت ایران باید با تمام دول دنیا دارای عهد نامه بشود و راوابط سیای پیدا کند و تصور می‌کنم در این موضوع مترجم عقاید و احساسات تمام نمایندگان مجلس خواهم بود و می‌گویم که با اصل معاهده ما کاملاً همراهی داریم چیزی که بنده را مجبور کرده است که اینجا آمده تو این عرایض را بکنم فقط لزوم مراعات قانون اساسی و قوانین عادی مملکت است خود من می‌فهمم چرا قوانین یک قدری محفوظ نمی‌ماند زیرا طول مدت دوره فترت احترام قوانین را از خاطرها برده و کافه مثل این است که ما فراموش کرده‌ایم که قوانین داریم که حفظ احترام آنها بر ما واجب است و به عقیده بنده اولی تو مهمترین وظیفه و تکلیف مجلس شورای ملی این خواهد بود که همیشه دیده بان و قراول حفظ قوانین باشد و در هر موردی که نقصی نسبت بقانون اساسی و قوانین عادی مملکت پیدا شود باید فوراً متذکر شده یاد آوری و اخطارکند وظیفه مجلس شورای ملی این است که به علت ایران خاطر نشان کند که قانون حاکم منخصر به فرد ما است لاغیر قانون باید محترم و محفوظ باشد و بالاخره ما باید این اصل با به ملت ایران خاطر نشان کنیم که متابعت از خلاف قانون خود در حکم ارتکاب خلاف قانون است و نباید زیر باز ارتکاب خلاف قانون رفت اصل ۲۴ قانون اساسی معین کرده است هر معاهده که منعقد می‌شود اعم از اینکه مجلس موجود یا در غیاب مجلس باشد در هر موقعی از مواقع زندگانی این مملکت که باشد مادام که به تصویب مجلس شورای ملی نرسد از درجه اعتبار ساقط ودر حکم صفر است وهیچ اعتبار ندارد بنابر این بنده از کرسی مجلس شورای ملی (نظ باین که در اینج هنوز یک مخاطبی ندارم که باو خطاب کنم) همین طور فریاد می‌کنم و تاز رئیس محترم مجلس استدعا می‌کنم که نظر من را از مجاری که خودشان مقتضی میدانن بسمع کسانی که صلاحیت دار این کار هستند برسانند که اصولاً هیچ معاهده تا بتصویب مجلس نرسد مطابق اصل ۲۴ قانون اساسی اعتبار ندارد بنابراین با محرز بودن این اصل اگر دولت ما می‌خواهد معاهد با جمهوری چین داشته باشد (من خودم کمال موافقت را با اصل مطلب دارم) باید آن معاهد را به مجلس بیاورد اگر مجلس تصویب کرد آنوقت اعتبار خواهد داشت والا باز تکرار می‌کنم که هیچ معاهد و قراردادی اعم از اینکه بعدها هم بشود اعتبار نخواهد داشت و ملت ایران او را قبول نمی‌کند مگر آنکه بتصویب مجلس شورای ملی برسد
(مجلس تصدیق نمودند).
رئیس ـ همانطوریکه اظهار فرمودند انعقاد قرارداد بدون تصویب مجلس شورای ملی مخالف قانون اساسی است و مطلب طوری واضح است که اگر فرضاَ ایشان هم اظهار نمی‌نمودند بنده تکلیف خودم را می‌دانستم که به هیئت دولت تذکر بدهم فقط سوء تفاهمی که تولید شده این است که همانطور که آقای سردار معظم اظهار فرمودند پیدرپی دوره‌های فترت پیش آمده و بعضی قوانین موقتی وضع گردیده و تقریباً رعایت قوانین اساسی و بعضی قوانین دیگر نکرده‌اند ولی بعدها انشاءالله رعایت خواهد شد مسئله دیگر این که هم آقای حاج آقا از بنده تقاضا کردند که در اولین جلسه رسمی بایشان اجازه داده شود نطقی راجع به سیاست خارجی و داخلی و رویه و مسلک خودشان و اصلاحاتی که در مملکت باید بشود بنماینده بنده عرض کردم که منوط باجازه مجلس است و چون غرض ایشان این است که در جلسه دیگر نطقشان را بیان نمایند وظیفه بنده این است که از حالا رای بگیریم که اگر مجلس رای داد جزء دستور بشود.
حاج آقا ـ اجازه میفرمائید بنده در این زمینه عرایضی بکنم.
رئیس ـ بفرمائید.
حاج آقا ـ بنده مدتهای مدید در تمام ایام دوره فترت آرزو می‌کردم که یک موقعی موفق بشوم در این مقام رسمی اصلاحات لازمه که در نتیجه تجربه دوازده ساله حاصل کرده‌ام و به نظر خودم لازم و الزام از هر اقدامی برای دولت است می‌توانم عرضه داشته و به نمایندگان محترم ملت پیشنهاد کنم و چون در آن زمینه و در سابق هم مذاکراتی نکرده‌ام این را مسلک و رویه و عقیده خودم میدانم بنده یقین دارم که اصول اصلاحات را البته امام افراد آقایان وکلا می دانندولی چون در نظامنامه مجلس شورای ملی همچه ماده پیش بینی نشده بود که اگر یک نفر وکیل اصلاحاتی در نظر داشته باشد و بخواهد بیان کند در تحت چه عنوان باید باشد از این جهت تقاضا کردم که در اولین موقع افتتاح رسمی پارلمان آقایان این اجازه را به من بدهند و این مساعدت رابا بنده بفرمایند که بنده یک سلسله مطالب لازمه که یقین دارم خود آقایان هم یک قسمت از آنها را تصدیق می‌کنند بیان کنم و چون اولین وظیفه مجلس را اقدام در آن اصلاحات میدانم باین جهت از آقای رئیس تقاضا کردم که علی الاصول به بنده اجازه بدهند ولی چون فرمودند در نظامنامه این مسئله پیش بینی نشده و بسته به رای مجلس شورای ملی است این است که عجالتاً از آقایان وکلا تقاضا می‌کنم که اجازه بفرمایند یک سلسله عقاید و اصلاحاتی را که بنظرم رسیده خدمتشان عرض کنم و اگر تصدیق فرمودند ممکن است با بنده در اجرای آن اصلاحات مساعدت کنند این است استدعای بنده از تمام رفقای خودم.
رئیس ـ بنده خدمتشان فرض کردم در موقعی که هیئت دولت انتخاب می‌شوند و به مجلس تشریف می‌آورند ویروگرام خود را تقدیم می‌نمایند آن موقع موقعی است که از همه چیز چه از داخل و چه از خارج می‌شود حرف زد معهذا چون ایشان اینطور تقاضا نمودند لذا بنده باید رای بگیرم.
حاج آقا ـ علت تقاضایم را عرض کردم چون راجع به هیئت دولت نیست مسلک و رویه خود را می‌خواهم اظهار کنم.
رئیس ـ آقای حاچ شیخ اسدالله (اجازه)
حاج شیخ اسدالله ـ بنده اساساً عقیده دارم که آقایان نمایندگان نظریات خود را در مجلس اظهار و مشی سیاسی خود را اعلام کنند لکن اینکه آقای حاج آقا فرمودند در نظامنامه پیش بینی نشده تصور می‌کنم در نظامنامه پیش بینی نشده تصور می‌کنم در نظامنامه شده زیرا در تحت عنوان طرح قانونی نظامنامه بنمایندگان حق داده است که نظریات اصلاح طلبانه خودشان را بعنوان طرح قانونی به مجلس پیشنهاد کنند والا فقط یک اظهاراتی در مجلس بشود چه نتیجه دارد و فرضاً بنده یک عقایدی راجع باصلاحات دارم و خیلی هم برای مملکت مفید است همینقدر که اینجا اظهار کردم رسمیت ندارد باید به مجلس پیشنهاد بشود تا مجلس در آن زمینه مذاکره کرده سپس رای گرفته و بموقع اجرا و عمل گذارده شود والا همینکه آقا فرمایشاتی فرمودند نتیجه عملی ندرد و فقط اظهار کردن کافی نیست و باید پیشنهاد بششود اگر چه ممکن است در ضمن پروگرام وزراء هم مقاصد خودشان را بگنجانند اگر صورت نگرفت باز بعنوان طرح قانونی پیشنهاد بکنند و در مجلس رای گرفته شود تا عنوان قانونی پیدا کرده و اجرا شود و باز هم عرض می‌کنم اگر بخواهند اظهاراتی کنند بنده مخالف نیستم و البته بتمام نمایندگان باید اجازه داده شود که راجع به مملکت هر چه صلاح و خیر اندیشی میدانند اظهار نمایند مطلب واضح است و بیش از اینهم مداکرات لازم نیست.
رئیس ـ آقای سردارمعظم (اجازه)
سردارمعظم ـ بنده عرض می‌کنم که مطلب را باید تفکبک کرد یعنی مطالبی که منحصر و محدود می‌شود به عقاید سیاسی یک نفر نماینده البته این آزادی را به هر یک از نمایندگان باید دادبدون اینکه سایرین حق مداخله و بحث در آن را داشته باشند و بالاخره به عقیده بنده آقای رئیس هم بدون مراجعه به مجلس می‌توانند اجازه بدهند که یک نفر نمایندو در اول جلسه یا در آخر جلسه عقاید سیاسی خود را اظهار نمید و بگوید من فلان کس هستم که اینطور عقاید دارم و ماهم می‌شنویم منتهی داخل بحث نمی‌شویم اگر اینطور است به عقیده بنده باید اجازه داد و در هر موقع هر یک از نمایندگان چنین تقاضائی می‌کنند باید سایر آقایان نمایندگان محترم هم با او مساعدت بکنند اما اگر قضیه طرفی پیدا بکند که بالاخره تصدیق مطلب عنوان شده موکول باعمال تبادل نظر شود آنوقت این تقاضی رفیق محترم خود آقای حاج آقا را زود میدانم زیرا بیاناتی که ایشان می‌فرمایند کی جوال ایشان را می‌دهد و منجر بچه نتیجه خواهد شد مطلب باید تفکیک شود مطلبی راهم که آقای حاج شیخ اسدالله فرمودند که نمایندگان بواسطه طرح‌های قانونی می‌توانند مطالب خودشان را پیشنهاد کنند و نظریات خود را بعرض مجلس شورای ملی برسانند اینطور نیست زیرا خیلی مطالب و نظریات هست که در ضمن طرح قانونی قرارداد حالا اگر شق ثانی را آقای حاج آقا معتیقد هستند خوب است از ایشان تقاضا نمایم که اظهار مطلب خودشان را موکول بکنند بیکی از دو موردیکی همانطور که آقای رئیس فرمودند در موقعی که پروگرام هیئت دولت در اینجا بیان می‌شود نمایندگان محترم آزاد هستند در ضمن مذاکره در کلیات پروگرام هر هیئت دولتی در هر موضوع مداخله و مذاکره نمایند و عقاید خودشان را بیان نمایند و من شخصاً عقیده دارم که از این موقع نزدیکتر هم هست و آن موقعی است که خطابه در جواب نطق اعلیحضرت همایونی از طرف مجلس شورای ملی ارسال می‌شود در آن موقع هم نمایندگان محترم حق خواهند داشت عقاید خود را بیان کنند زیرا خطابه که از طرف مجلس بحضور اعلیحضرت همایونی تقدیم می‌شود فقط جنبة تشریفاتی ندارد یاداشت و فهرست مطالبی است راجع به پروگرام آتیه مجلس در این مورد هم نمایندگان محترم باز می‌توانند عقیده سیاسی خود را بیان کنند و عقیده خود را طرح نمایند حالا بسته بنظر آقای حاج آقا است که نظریات و مطالب خود را تفکیک نمایند اگر نظرشان به شق اول است البته نمایندگان محترم هم نمی‌توانند مخالفت کنند و این حق برای ایشان هست و اگر شق ثانی است مختارند که در هر یک از دو مورد که عرض نمودم عقاید خود را اظهار نمایند.
حاج آقا ـ اجازه میفرمائید بنده توضیحاتی بدهم.
رئیس ـ بفرمائید.
حاج آقا ـ بنده کاملاً تمام این ترتیبات را میدانم و آن موادی را هم که آقای حاج شیخ اسدالله فرمودند مخبر هستم و خوب میدانم ولی همانطوری که آقای سردار معظم فرمودند بنده حق دارم عقاید سیاسی خودم را به اولین موقع امکان در مجلس شورای ملی عرض کنم و چون بنده خودم را موظف بیک وظایف و تکالیفی میدانم باین جهت در اولین وحله زمینه نظریات خودم را باید بعرض عموم آقایان نمایندگان بلکه عموم ملت برسانم و مسلک سیاسی خود را عرضه بدارم که عقیده‌ام این است و این حق را برای تمام نمایندگان محترم معتقدم و عرض کردم چون ممکن بود آقایان بگویند در نظامنامه چنین ماده‌ای نیست و باید رای گرفت از این جهت این تقاضا را کردم والا بنده معتقدم که آقایان نمایندگان نباید و حق هم ندارند که جلوگیری از اظهار عقیده یک نفر وکیل بکنند بنده فقط می‌خواهم عقاید سیاسی خودم را اظهار کنم نماز خطابه که بحضور شاه عرضه می‌شود و نه در پروگرام هیئت وزراء نمی‌خواهم عرایض سیاسی خودم را اظهار و از حق خود استفاده کنم.
رئیس ـ میدانید اظهار وانتشار عقیده باید در خارج و در جراید بشود اگر بنا شود هر یک از آقایان وکلاء بخواهند عقاید سیاسی خودشان را در اینجا بیان کنند تقریباً باید شصت روز متوالیا مجلس وقت خود را صرف اینکار بکند معذالک بنده حرفی ندارم رای می‌گیریم اگر آقایان اجازه دادند در جلسه آتیه می‌توانید عقاید خود را بیان کنید بآقایانی که تقاضای آقای حاج آق را تصویب می‌کنند قیام نمایند
(عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب نشد، چون پس فردا روز عید است و باید از طرف مجلس هیئتی برای شرفیابی حضور اعلیحضرت معین بشود چنانچه چند روز قبل هم بقرعه معین شدند اگر حالا هم آقایان تصویب می‌کنند شش نفر بقرعه معین شود
(بعضی تصدیق نمودند آقای سهام السلطان استقراع و اسامی ذیل استخراج شد) آقای معتمدالسلطنه
رئیس ـ غائبند.
آقای حائری زاده ـ آقای عماد السلطنه نماینده اصفهان ـ آقای میرزا ابراهیم خان ملک آرائی ـ آقا امیر اعلم (گفته شد جزء هیئت رئیسه هستند حساب نمی‌شود) آقای آقاسید حسن مدرس (گفتند حساب نمی‌شود) آقای حاج آقای شیرازی ـ آقای مشیرالدوله ـ آقای رفعت الدوله
رئیس ـ دستور جلسه آتیه قسم یاد کردن نمایندگان است ولی قبل از قسم یاد کردن اعتبارنامه هائی که الان قرائت می‌شود هر چند راپورهای آنها حاضر نیست ولی این را عرض می‌کنم برای اینکه آقایان روسای شعبات را دائر کنند و قدری سعی و اهتمام بشود که بیش از این اعتبارنامه‌ها در شعبات نماند اعتبارنامه‌های آقایان نظام الدوله فتح الدوله ـ شیخ الاسلام نماینده اصفهان ـ امین التجار ـ آقاسید محمد باقر دست غیب ـ وکیل الملک نماینده کردستان ـ قوام الدوله ـ حاج میرزاعلی محمد دولت آبادی ـ سردار جنگ ـ هر یک حاضر شود جزء دستور خواهد بود.
سردار معظم ـ بنده بنظرم می‌آید از طرف مجلس اعتبارنامه دست غیب برگشته است به شعبه برای تحقیقات محلی.
رئیس ـ رفته است برای تحقیقات محلی ولی تا بحال تحقیق نشده است و اگر بنده جزء دستور تگذارم و تاأکید نکنم ممکن ایت تا یک ماه دیگر هم تحقیق نشود و در شعبه بماند.
سردارمعظم ـ بنده از این نقطه نظر عرض کردم که شعبه خیال نکند که دیگر محتاج به تحقیقات محلی نیست و باید راپورت بدهند از این نقطه نظر بود که عرض کردم.
آقا سید یعقوب ـ بنده اجازه می‌خواهم
رئیس ـ بفرمائید.
آقاسید یعقوب ـ بنده خیلی متأسف هستم در وقتی که آقای حاج آقا اجازه خواستند بنده هم اجازه خواستم یا منشیها ننوشتند یا آقای رویس اجازه ندادند در هر حال متأسفم که چرا به بنده اجازه داده نشد.
رئیس ـ منشیها نوشته‌اند ولی اگر بنا شود از هر موضوع جزء ده یا پانزده نفر بخواهند حرف بزنند البته تصدیق خواهید فرمود که تا هفت و هشت ساعت از شب گذشته باید اینجا بنشینیم و حرف بزنیم در یک موضوعی که مورد بحث می‌شود ۳ چهار نفر که مذاکره کردند و مذاکرات طوا کشید بنده از مجلس می‌پرسم که مذاکرات کافی است یا نه اگر مجلس کافی دانست حق نطق از اشخاصی که اجازه خواسته‌اند جلب می‌شود ترتیب مجلس این است.
آقاسید یعقوب ـ این فلسفه فقط درباره بنده است یا باید درباره همه باشد والا بنده قبل از حاج آقا و سردار معظم اجازه خواسته بودم.
آقا سید یعقوب ـ این فلسفه درباره تمام آقایان رعایت می‌شود حتی اینکه جنابعالی اغلب بدون اجازه نطق می‌کنید و باز چیزی گفته نمی‌شود جلسه آتیه روز چهارشنبه ۳ ساعت قبل از ظهر خواهد بود.
(مجلس یک ساعت ونیم از شب گذشته ختم شد)