قانون مربوط به موافقتنامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی منعقده بین دولتین ایران و سوئد
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هجدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هجدهم |
قانون مربوط به موافقتنامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی منعقده بین دولتین ایران و سوئد - مصوب ۲۴ بهمن ماه ۱۳۳۴
ماده واحده - مجلس شورای ملی موافقتنامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی منعقده بین ایران و سوئد را که در تاریخ نهم آبان ماه۱۳۲۸ در تهران به امضاء رسیده تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه‌است در جلسه سه‌شنبه بیست و چهارم بهمن ماه یک هزار و سیصد و سی و چهار به‌تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رییس مجلس شورای ملی - نورالدین امامی
قانون بالا در جلسه روز چهارشنبه ۱۷ آبان ماه ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده‌است.
متن موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و سوئد راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی مابین دو کشور و ماوراء آنها
نظر به این که
اعلیحضرت شاهنشاه ایران
و
اعلیحضرت پادشاه سوئد
مایل هستند به منظور برقراری و به کار انداختن سرویسهای هوایی بازرگانی مابین کشورهای خود و ماوراء آنها موافقتنامه منعقد نمایند لذا نمایندگان‌تام‌الاختیار خود را بدین منظور به شرح زیرین تعیین نمودند:
اعلیحضرت شاهنشاه ایران: جناب آقای علی‌اصغر حکمت وزیر امور خارجه اعلیحضرت پادشاه سوئد: آقای بنگت‌ادنر کاردار موقت.
نمایندگان مزبور پس از آن که اختیارنامه‌های کامل خود را که صحیح و معتبر بود مبادله نمودند در موارد ذیل موافقت حاصل کردند:
مقدمه
در این موافقتنامه مقصود از بعضی اصلاحات و عبارات مستعمله به شرحی است که در زیر ذکر شده مگر این که خلاف آن مستفاد شود.
الف - مقصود از (مقامات هواپیمایی) در مورد ایران اداره کل هواپیمایی کشوری و هر شخص یا هیأتی است که متصدی وظایف فعلی آن اداره یاوظایف مشابه گردد و در مورد سوئد هیأت هواپیمایی کشوری پادشاهی سوئد در استکهلم و هر شخصی یا هیأتی است که متصدی وظایف فعلی آن یاوظایف مشابه گردد.
ب - مقصود از (قرارداد هواپیمایی کشوری بین‌المللی) قراردادی است که در تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۴۴ برای امضاء در شیکاگو حاضر شده بود.
ج - مقصود از (قلمرو) و (سرویس حمل و نقل هوایی) و (سرویس حمل و نقل هوایی بین‌المللی) و (مؤسسه هواپیمایی) و (فرود آمدن به منظور غیراز حمل و نقل) همان است که در مواد ۲ و ۹۶ قرارداد هواپیمایی کشوری بین‌المللی تصریح گردیده.
ماده ۱ - با رعایت مقررات این موافقتنامه هر یک از طرفین متعاهدین به مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی که از طرف متعاهد دیگر تعیین شده اجازه‌می‌دهد که به منظور به کار انداختن سرویسهای مورد موافقت از فراز قلمرو خود پرواز ترانزیتی انجام دهد یا در آن قلمرو در نقاطی که در برنامه پروازضمیمه پیش‌بینی شده به منظور غیر از حمل و نقل و یا به منظور پیاده و یا سوار کردن محمولات بین‌المللی از مسافر و بار و محمولات پستی فرود آید.
ماده ۲ - الف - هر یک از طرفین متعاهدین به منظور بهره‌برداری طبق این موافقتنامه در خطوط مذکور در برنامه پرواز ضمیمه یک یا چند مؤسسه‌هواپیمایی خود را کتباً به طرف متعاهد دیگر معرفی خواهد نمود طرف متعاهد دیگر به محض دریافت نامه با رعایت مفاد ۳ این موافقتنامه به مؤسسه یامؤسسات معرفی شده بدون تأخیر اجازه بهره‌برداری اعطاء خواهد نمود مشروط بر این که در صورت لزوم مؤسسات هواپیمایی معرفی شده مقامات‌صلاحیتدار هواپیمایی طرفی که حقوق مذکور را اعطاء می‌نماید قانع کنند که قابلیت انجام شرایطی را که طبق قوانین و مقررات آن طرف برای عملیات‌مؤسسات هواپیمایی بازرگانی مقرر است دارا هستند هر مؤسسه هواپیمایی که بدین ترتیب تعیین و اجازه بهره‌برداری تحصیل نموده هر موقعی که‌بخواهد می‌تواند در سرویسهای مورد موافقت شروع به بهره‌برداری کند.
ب - نیز مقرر است که مبادرت به این اقدام در مناطق جنگ یا مناطقی که تحت اشغال نظامی یا نواحی مربوط به آن است باید با اجازه و موافقت‌مقامات صلاحیتدار نظامی به عمل آید.
ماده ۳ - الف - در هر مورد که یکی از طرفین متعاهدین قانع نشود که مالکیت یا تسلط و نفوذ طرف دیگر یا اتباع او نسبت به مؤسسه یا مؤسسات‌هواپیمایی که معرفی کرده محرز است می‌تواند از اعطاء حقوق مصرحه در ماده ۱ این موافقتنامه خودداری کند یا آن حقوق را تعلیق و نقض نماید یاشرایطی را که لازم می‌داند برای استفاده مؤسسه یا مؤسسات از آن حقوق وضع کند.
ب - همچنین هر یک از طرفین متعاهدین در هر مورد که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر مطابق مواد ۱۱ و ۱۳ قرارداد بین‌المللی‌هواپیمایی کشوری به صورت فعلی رفتار نکند و یا شرایطی را که در این موافقتنامه مصرح است مرعی ندارد بعد از مشورت با طرف حق خواهد داشت‌استفاده از مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی تعیین شده را از حقوق مصرحه در ماده ۱ این موافقتنامه تعلیق نماید یا شرایطی را که مقتضی بداند برای‌استفاده مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی از آن حقوق وضع کند.
ماده ۴ - هیچ یک از مقررات این موافقتنامه نباید چنین تعبیر شود که حقوق اختصاصی و انحصاری به طرف متعاهد دیگر یا مؤسسات هواپیمایی آن‌اعطاء شده و نسبت به مؤسسات هواپیمایی هر کشور دیگری استثناء یا تبعیض به عمل آمده‌است.
ماده ۵ - مفاد این موافقتنامه به مؤسسه هواپیمایی یکی از طرفین حق نمی‌دهد که در داخل خاک طرف متعاهد دیگر از یک نقطه به نقطه دیگر مسافر وبار یا محمولات پستی با دریافت کرایه یا حق‌الزحمه برای حمل قبول نماید و مفاد مزبور نباید به این منظور تعبیر گردد.
ماده ۶ - برای مؤسسات هواپیمایی که به وسیله طرفین متعاهدین معین شده‌اند تسهیلات عادلانه و متساوی به عمل خواهد آمد تا سرویسهای موردموافقت را در خطوط هوایی مشخصه بین قلمرو طرفین و ماوراء آنها به کار اندازد مؤسسات معینه هواپیمایی هر یک از طرفین متعاهدین باید در موقع‌به کار انداختن سرویسهای مورد موافقت منافع مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر را ملحوظ دارند تا اثر نامطلوبی در جریان امورسرویسهایی که طرف اخیرالذکر در تمام یا قسمتی از همان خطوط دایر نموده حاصل نشود.
ماده ۷ - سرویسهای مورد موافقت که از طرف مؤسسات هواپیمایی معینه طرفین متعاهدین برقرار می‌شود باید کاملاً با احتیاجات عمومی برای حمل ونقل در خطوط معینه منطبق گردد و هدف اصلی آنها فراهم نمودن ظرفیتی (با ضریب بار) باشد متناسب با احتیاجات کنونی و احتیاجاتی که معمولاً‌برای آتیه پیش‌بینی می‌شود از لحاظ حمل و نقل مسافر و بار و محمولات پستی بین قلمرو طرف متعاهدی که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی را تعیین‌نموده و قلمروی که مقصد نهایی حمل و نقل است فراهم نمودن وسایل حمل مسافر و بار و محمولات پستی از لحاظ پیاده و سوار کردن آنها در نقاطی‌واقع در خطوط مشخصه در قلمرو دولتی غیر از دولتی که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی را تعیین نموده‌است طبق اصول کلی ذیل مربوط به ظرفیت‌باید انجام گیرد:
- الف - احتیاجات حمل و نقل بین کشور مبداء و مقصد.
- ب - احتیاجات پرواز سرتاسری.
- ج - احتیاجات حمل و نقل نواحی که خطوط هوایی از آن عبور می‌کند با رعایت مصالح سرویسهای محلی و ناحیه‌ای.
ماده ۸ - تعرفه‌هایی که برای هر یک از سرویسهای مورد موافقت وضع می‌شود باید عادلانه باشد و میزان آن با رعایت کلیه عوامل مربوطه از جمله‌صرفه‌جویی در عمل و نفع عادلانه و اختلاف و خصوصیات سرویسها (از قبیل میزان سرعت و وسائل راحتی مسافرین) و تعرفه‌هایی که از طرف‌مؤسسات هواپیمایی دیگر در هر قسمت از مسیر وضع شده تعیین شود تعرفه‌ها باید نسبت به هر مسیر در صورت امکان بین مؤسسات هواپیمایی‌طرفین متعاهدین پس از مشورت با مؤسسات هواپیمایی دیگر که در همان مسیر یا در قسمتی از آن عمل می‌نماید تعیین گردد این گونه موافقت‌ها درتعیین تعرفه در صورت امکان به وسیله انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی انجام می‌گیرد. اجرای تعرفه‌هایی که به دین ترتیب مورد موافقت قرارمی‌گیرد موکول به تصویب طرفین متعاهدین خواهد بود. که بدین ترتیب معین می‌شوند بایستی برای موافقت مقامات هواپیمایی طرفین متعاهدین‌ارسال شوند و پس از سی روز از تاریخ دریافت آنها قابل اجرا خواهد بود مگر این که یکی از آن مقامات عدم موافقت خود را اعلام کند.
ماده ۹ - مواد ۱۵ - ۲۴ - -۳۱ - ۳۲ - ۳۳ - ۳۵ قرارداد بین‌المللی هواپیمایی کشوری به صورت فعلی آنها به منزله جزء لاینفک این موافقتنامه درمورد هر یک از طرفین متعاهدین طی مدت اعتبار این موافقتنامه لازم‌الاجراء خواهد بود مگر این که طرفین متعاهدین که قرارداد مذکور را امضاءنموده‌اند نسبت به مواد مذکور اصلاحاتی را که طبق ماده ۹۴ آن قرارداد به موقع اجرا گذارده خواهد شد تصویب نمایند و در این صورت موادی که به‌این ترتیب اصلاح شده نسبت به طرفین متعاهدین در مدت اعتبار این موافقتنامه لازم‌الاجراء خواهد بود.
ماده ۱۰ - مقامات صلاحیتدار هواپیمایی هر یک از طرفین متعاهدین در صورت تقاضای مقامات صلاحیتدار هواپیمایی طرف متعاهد دیگر اطلاعات وآماری که معمولاً مورد لزوم و مربوط باشد به تعداد و ظرفیت سرویسهای مورد موافقت و حمل و نقل‌هایی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی‌معینه خود در سرویسهای هوایی به مقصد نقاطی در قلمرو طرف دیگر یا از نقاطی در قلمرو طرف مزبور یا از راه آن قلمرو انجام شده‌است همچنین‌اطلاعاتی راجع به مبدأ و مقصد حمل و نقلهای مزبور تهیه و تسلیم خواهند نمود.
ماده ۱۱ - الف - هر گاه یکی از طرفین متعاهدین مقتضی بداند که شرایط این موافقتنامه را تغییر دهد می‌تواند تقاضای مشورت بین مقامات رسمی‌هواپیمایی طرفین متعاهدین را بنماید و این مشورت در ظرف شصت روز از تاریخ تقاضا شروع خواهد شد و هر موقع که مقامات رسمی مذکور با تغییراین موافقتنامه توافق نظر حاصل نمودند تغییر مزبور پس از آن که به وسیله مبادله یادداشتهایی از مجرای سیاسی تأیید گردید به موقع اجرا گذارده خواهدشد این تغییر بایستی بلافاصله به اطلاع شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری برسد.
ب - تغییراتی که یک کشور متعاهد در خطوط هوایی معینه می‌دهد و یا نقاطی از آن خطوط حذف می‌نماید و همچنین هر یک و یا کلیه پروازها به‌استثنای تغییر نقاطی در قلمرو متعاهد دیگر که هواپیماهای مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی معینه در آن فرود می‌آیند تغییر این موافقتنامه محسوب‌نخواهد شد لذا مقامات هوایی هر یک از طرفین متعاهدین می‌تواند به تنهایی تغییرات مذکور را بدهد و یا نقاطی را حذف نماید مشروط بر آن که حذف‌نقاط و یا تغییرات را بدون تأخیر به اطلاع مقامات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر برساند.
ماده ۱۲ - در صورتی که نسبت به تفسیر یا اجرای این موافقتنامه اختلافی بین طرفین متعاهدین روی دهد طرفین در وهله اول کوشش خواهد نمود که‌آن را به وسیله مذاکره مستقیم بین خود حل و فصل نمایند هر گاه به این وسیله رفع اختلاف مزبور میسر نگردد به حکمیت شخص یا هیأتی که با توافق‌نظر طرفین تعیین شده باشد ارجاع خواهد گردید اگر با ارجاع امر به حکمیت موافقت نظر حاصل نشود یا پس از موافقت با ارجاع امر به حکمیت نسبت‌به تشکیل آن بین طرفین مزبور اتفاق نظر حاصل نگردد هر یک از طرفین متعاهدین می‌تواند موضوع مورد اختلاف را برای صدور رأی به محکمه‌ای که‌صلاحیت اخذ تصمیم دارد و ممکن است در سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری تأسیس گردد ارجاع کند و در صورتی که چنین محکمه‌ای وجودنداشته باشد به شورای سازمان مزبور و در غیر این صورت به دیوان داوری بین‌المللی ارجاع نماید طرفین متعاهدین تعهد می‌نمایند طبق رأیی که به‌ترتیب مقرر در این ماده صادر خواهد گردید عمل کنند. هر گاه و مادام که هر یک از طرفین متعاهدین یا مؤسسات هواپیمایی معینه آن طبق رأیی که به‌موجب این ماده صادر شود عمل ننمایند طرف متعاهد دیگر می‌تواند هر گونه حقوقی را که طبق این موافقتنامه به طرف متعاهد مستنکف یا مؤسسه یامؤسسات هواپیمایی مستنکف متعلق به آن اعطاء نموده محدود یا معلق یا نقض نماید.
ماده ۱۳ - در صورتی که یک قرارداد یا موافقتنامه عمومی چند جانبه راجع به حقوق مربوط به حمل و نقل سرویسهای هوایی منظم بین‌المللی نسبت‌به هر دو کشور متعاهد به موقع اجراء در آید موافقتنامه فعلی به طوری اصلاح خواهد شد که با مقررات قرارداد یا موافقتنامه مزبور منطبق گردد.
ماده ۱۴ - این موافقتنامه یک سال پس از تاریخ وصول اخطار خاتمه دادن به وسیله یکی از طرفین متعاهدین خاتمه خواهد یافت مگر این که اخطارمذکور قبل از انقضای مدت یک سال با موافقت طرفین پس گرفته شود این اخطار باید در آن واحد به شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری نیزارسال شود طرف متعاهدی که اخطار خاتمه موافقتنامه را دریافت کرده‌است به آن پاسخ وصول خواهد داد و در صورت عدم اعلام وصول اخطارمذکور چهارده روز پس از تاریخ وصول از طرف شورای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به طرف متعاهد دیگر وصول یافته تلقی خواهد شد.
ماده ۱۵ - موافقتنامه فعلی و کلیه قراردادهای مربوط به آن در سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۱۶ - دولت شاهنشاهی ایران تصویب این موافقتنامه را از طرف مجلسین ایران به دولت سوئد اعلام خواهد داشت و دولت سوئد در تاریخ ابلاغ‌اعلامیه مذکور از طرف دولت شاهنشاهی این موافقتنامه را قطعی و قابل اجراء تلقی خواهد نمود.
برای تأیید مراتب بالا نمایندگان تام‌الاختیار امضاکننده ذیل که از طرف دول متبوع خود دارای اختیارنامه هستند این قرارداد را امضاء و به مهر خودممهور نمودند.
این موافقتنامه در تاریخ سی و یکم اکتبر ۱۹۴۹ (۱۳۲۸٫۸.۹) در تهران در سه نسخه به زبانهای فارسی و سوئدی و انگلیسی که نسخه انگلیسی که هرسه متن متساویاً معتبر می‌باشد به امضاء رسید.
از طرف دولت شاهنشاهی ایران -- از طرف دولت پادشاهی سوئد
علی‌اصغر حکمت -- ادنر
ضمیمه موافقتنامه هواپیمایی کشوری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت سوئد
برنامه پرواز
۱ - خطوط هوایی که به وسیله مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی معینه از طرف دولت شاهنشاهی ایران مورد استفاده قرار خواهد گرفت:
از تهران و یا آبادان از راه نقاط واقعه در خاور نزدیک و خاورمیانه و اروپا الی استکهلم و نقاط ماوراء آن و بالعکس.
۲ - خطوط هوایی که به توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی معینه از طرف دولت سوئد مورد استفاده قرار خواهد گرفت:
از استکهلم از طریق نقاط واقعه در اروپا و خاور نزدیک و خاورمیانه الی تهران و یا آبادان و نقاط ماوراء آن و بالعکس.
موافقتنامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت سوئد که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده ویک ضمیمه‌است در جلسه سه‌شنبه بیست و چهارم بهمن ماه یک هزار و سیصد و سی و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رییس مجلس شورای ملی - نورالدین امامی