قانون راجع به تاسيس شورای مرکزی دانشگاه‌ها
| تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره آموزش و آموزش عالی | تصمیم‌های مجلس | مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم |
قانون راجع به تاسیس شورای مرکزی دانشگاه‌ها - مصوب ۹ آذر ۱۳۴۴ کمیسیون مشترک آموزش و پرورش مجلسین
ماده ۱
برای رسیدگی به امور دانشگاه‌های ایران و کلیه مؤسسات آموزش عالی و ایجاد هماهنگی بین آنها شورایی به نام شورای مرکزی دانشگاه‌ها به ریاست وزیر آموزش و پرورش تشکیل می‌شود.
- تبصره - دانشگاه به مؤسسه‌ای اطلاق می‌شود که لااقل سه دانشکده کامل به تشخیص شورای مرکزی دانشگاه‌ها داشته باشد.
ماده ۲
عده اعضای شوری ۱۵ نفر است که لااقل دو ثلث آنان از میان افرادی انتخاب می‌شوند که علاوه بر داشتن ده سال سابقه تدریس دردانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزشی عالی طبق مقررات قانونی به مقام استادی نائل شده باشند و بقیه ممکن است از میان شخصیتهای علمی و فرهنگی‌دیگر که در رشته خود حائز درجه عالی علمی از دانشگاه‌ها داخلی یا خارجی باشند یا دانشمندانی که مقام شامخ علمی آنان محرز باشد انتخاب گردند.
- تبصره - رییس دانشگاه تهران عضو ثابت شورای مرکزی و قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در شورای مرکزی خواهد بود.
ماده ۳
انتصاب اعضای شوری به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و صدور فرمان همایونی خواهد بود.
ماده ۴
انتخاب اعضای شوری از رشته‌های مختلف به طریقی انجام خواهد گرفت که حتی‌الامکان از رشته‌های تحصیلی موجود یا مورد احتیاج نماینده‌ای در این شوری وجود داشته باشد.
ماده ۵
رییس تعلیمات عالیه وزارت آموزش و پرورش دبیر شورای مرکزی خواهد بود و ریاست دبیرخانه شوری را بر عهده خواهد داشت.
ماده ۶
جلسات شوری لااقل ماهی دو بار به ریاست وزیر آموزش و پرورش یا قائم مقام او تشکیل می‌شود و در صورت لزوم اعضای شوری برای جلسات فوق‌العاده هم دعوت می‌شوند.
ماده ۷
شورای می‌تواند در موارد لازم مسئولان امور آموزشی دانشگاه‌ها یا افراد مطلع دیگر را جهت ادای توضیح یا اظهار نظر به جلسات خوددعوت کند.
ماده ۸
مدت عضویت اعضای شورای مرکزی سه سال است. تجدید انتخاب اعضایی که مدت عضویت آنان خاتمه یافته است مانعی ندارد.
ماده ۹
جلسات شوری با حضور دو ثلث اعضای حاضر در مرکز رسمیت می‌یابد و تصمیمات شوری لااقل با هشت رأی موافق اتخاذ می‌گردد.
ماده ۱۰
شوری برای بررسی مقدماتی راجع به وظائفی که بر عهده دارد کمیسیونهایی از بین اعضای خود یا در صورت ضرورت از سایر اشخاص‌صلاحیتدار تشکیل می‌دهد. هر یک از اعضاء شوری موظف است لااقل در یکی از کمیسیونها شرکت داشته باشد.
ماده ۱۱
رؤسای دانشگاه‌ها هر دو ماه یک بار در جلسات شورای مرکزی شرکت خواهند کرد و سالی یک بار هم رؤسای دانشکده‌ها یا نماینده آنهابرای اظهار نظرات خود باید در جلسات شوری دعوت شوند.
ماده ۱۲
هر یک از اعضاء که سه جلسه متوالی بدون عذر موجه در شوری شرکت ننماید مستعفی شناخته می‌شود تشخیص عذر موجه با رأی‌مخفی شوری خواهد بود.
ماده ۱۳
وظائف شورای مرکزی از این قرار است:
- ۱ - اظهار نظر نسبت به خط مشی کلی تعلیمات عالیه کشور.
- ۲ - تصویب اصول کلی برنامه‌های تحصیلی و سازمانهای تعلیماتی و اداری دانشگاه‌ها و مدارس عالی.
- ۳ - تعیین شرایط ورود دانشجو به دانشگاه‌ها و مدارس عالی با توجه به پیشنهاد دانشگاه‌ها و مدارس عالی.
- ۴ - تعیین میزان حق‌التدریس و شهریه دانشجویان با توجه به پیشنهاد دانشگاه‌ها و مدارس عالی.
- ۵ - رسیدگی به سوابق خدمت و مدارک تحصیلی و صلاحیت اشخاصی که برای عضویت هیأت آموزشی به عنوان دانشیار یا استاد از طرف‌دانشگاه‌ها یا مدارس عالی پیشنهاد می‌شوند.
انتخاب استادیار در دانشگاه‌هایی که شوری ندارند با شورای مرکزی است.
- تبصره - شورای مرکزی می‌تواند قسمتی از اختیارات مذکور در فوق را به هیأت امناء یا شورای دانشگاه‌ها واگذار کند.
- ۶ - تصویب و تشخیص ضرورت تأسیس دانشگاه و دانشکده و مدرسه عالی و ایجاد رشته‌های تعلیماتی با رعایت احتیاجات و امکانات کشور.
- ۷ - تعیین شرایط اعطای درجه و دانشنامه.
- ۸ - اعطای درجات افتخاری به پیشنهاد دانشگاه‌ها.
- ۹ - نظارت در حسن جریان امور اداری و آموزشی و انضباطی دانشگاه‌ها و مدارس عالی و در صورت لزوم اعزام بازرسان شایسته و تطبیق‌مؤسسات مذکور با احتیاجات و امکانات کشور و حفظ یا انحلال تمام یا جزئی از آنها.
ماده ۱۴
پیشنهاد انتخاب رییس هر دانشگاه یا مؤسسه مستقل آموزش عالی و تأیید انتصاب رییس دانشکده یا مؤسسه تابع دانشگاه نیز از وظایف‌شورای مرکزی شمرده می‌شود و به طریق ذیل انجام می‌گیرد:
- الف - برای ریاست دانشگاه یا مؤسسه مستقل آموزش عالی شورای مرکزی سه نفر را که دارای صلاحیت تشخیص دهد انتخاب و به وزیر آموزش‌و پرورش پیشنهاد می‌نماید.
- ب - یکی از این سه نفر به پیشنهاد وزیر آموزش و پرورش و فرمان شاهنشاه آریامهر برای مدت سه سال منصوب می‌شود.
- ج - رییس دانشکده از بین استادان با پیشنهاد رییس دانشگاه و تأیید شورای مرکزی و ابلاغ وزیر آموزش و پرورش برای مدت سه سال تعیین‌می‌گیرد.
ماده ۱۵
تا زمانی که مؤسسات آموزش عالی شهرستانها به صورت دانشگاه در نیامده یا یکی از دانشکده‌های شهرستانها کامل نشده دانشگاه تهران کمکهای لازم از لحاظ آموزشی با تشخیص شورای مرکزی به عمل خواهد آورد و در این صورت امور آموزشی این مؤسسات تحت سرپرستی دانشگاه‌تهران خواهد بود.
ماده ۱۶
آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون به تصویب شورای مرکزی خواهد رسید.
ماده ۱۷
وزارت آموزش و پرورش مأمور اجرای این قانون است.
لایحه قانونی تأسیس شورای مرکزی دانشگاه‌ها مشتمل بر هفده ماده و دو تبصره که به موجب ماده واحده مصوبه بیستم آذر ماه ۱۳۴۲ به مجلس‌شورای ملی تقدیم و به کمیسیون مشترک آموزش و پرورش مجلسین ارجاع شده بود در تاریخ روز سه شنبه نهم آذر ماه یک هزار و سیصد و چهل وچهار شمسی با اصلاحاتی به تصویب کمیسیون مزبور رسیده و بنا به مدلول ماده واحده مزبور در فوق متن مصوب کمیسیون مشترک آموزش و پرورش تا تصویب نهایی مجلسین قابل اجراء می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی -- رییس مجلس سنا
مهندس عبدالله ریاضی -- مهندس شریف‌امامی