قانون اصلاح قانون نظام وظیفه
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری چهاردهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بودجه مصوب مجلس شورای ملی |
قانون اصلاح قانون نظام وظیفه - مصوب ۲۲ آبان ماه ۱۳۲۴
ماده واحده - الف - به وضعیت مشمولین یک سال قبل از اعزام به خدمت یعنی در سن ۲۰ سالگی به وسیله دادگاه اداری نظام وظیفه که از اشخاص زیر:
فرماندار یا بخشدار یا نمایندگان آنها یا نماینده استاندار.
دو نفر نفر نماینده انجمن شهرداری.
نماینده نظام وظیفه.
دو نفر پزشک نظامی.
دادستان یا نماینده او.
تشکیل می‌شود رسیدگی می‌گردد.
در صورتی که تعداد مشمولین در حوزه‌های فرعی هر حوزه اصلی اضافه بر تعداد مورد احتیاج سالیانه افراد وظیفه‌ای باشد که باید از این نقاط گرفته‌شود افراد مورد احتیاج از بین حاضرین که هیچ گونه مانع قانونی برای انجام خدمت ندارند به طور قرعه معین و اعزام می‌گردند. مراسم قرعه‌کشی در نقاط تجمع انجام خواهد شد. مشمولینی که آماده به خدمت تشخیص شده‌اند چنانچه در تاریخ معینه در نقطه تعیین شده بدون علل و موانع قانونی حاضر نشوند غائب محسوب و درهر موقع که حاضر یا جلب شوند بدون استفاده از مزایای قرعه و پس از تعیین مجازات به خدمت اعزام خواهند شد. و آنان که به علل و موانع قانونی‌حاضر نشوند در مراسم استقراع بعدی شرکت خواهند جست و همچنین کسانی که معافیت موقت پزشکی به وسیله دادگاه تحصیل نموده‌اند باید درموقع قرعه‌کشی حاضر و مجدداً معاینه شده و در صورت سالم بودن در قرعه شرکت نمایند و دادگاه اداری موظف است معافیت موقت پزشکی‌مشمولین را با تاریخ اعزام بعدی تطبیق دهد. در صورتی که اتفاقاً در یک سال عده مشمولین حاضر از عده سرباز مورد احتیاج کمتر باشد کسری عده از بین جوانترین مشمولینی که سالهای قبل درنتیجه استقراع معاف شده‌اند به قید قرعه تعیین می‌شود - کسانی که به قید قرعه معاف شده‌اند هر گاه تا سن ۲۶ سالگی از نظر کسری احتیاجات سالیانه‌ارتش به وجود آنان احتیاجی حاصل نشود در اول سن ۲۶ سالگی جزو احتیاط منظور می‌گردند. تبصره ۱ - در محلهایی که نماینده استاندار - فرماندار یا بخشدار یا نمایندگان آنها و همچنین انجمن شهرداری و یا دادستان و یا نماینده او نباشددادگاه از نماینده نظام وظیفه و دو پزشک نظامی و کدخدای هر محل و سه نفر از معتمدین آن محل تشکیل می‌گردد.
تبصره ۲ - معطوفاً به قسمت اخیر تبصره ماده ۳۵ قانون خدمت نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ماه ۱۳۲۱ مأمورین ژاندارمری موظفند در جلب وجمع‌آوری مشمولین غائب و افراد فراری بنا به تقاضای کدخدایان مساعدت لازمه را نموده و بدون آن که رأساً دخالتی در این قسمت بنمایند آنان را تانقطه‌ای که از طرف حوزه نظام وظیفه و یا کدخدایان تعیین می‌گردد بدرقه و تحویل نمایند.
ب - به وضعیت مشمولین محصل در سن ۲۱ سالگی رسیدگی می‌شود. دارندگان دیپلم دوره کامل متوسطه و لیسانس و دکترا که دیگر به تحصیلات خود ادامه نمی‌دهند و مانع قانونی برای انجام خدمت ندارند به دانشکده‌افسری احتیاط اعزام و پس از طی دوره ششماهه دانشکده افسری احتیاط کسانی که از عهده امتحانات نهایی برآیند بر حسب نمره ارجحیت مطابق‌فصل پنجم قانون ترفیعات به درجه افسری وظیفه نائل و شش ماه بقیه خدمت را در صف انجام می‌دهند و مابقی کادر گروهبانی قسمتها و ادارات را بادر نظر گرفتن حرفه و تخصص و فن مربوطه تشکیل و شش ماه بقیه خدمت را انجام خواهند داد. هر گاه تعداد مشمولین آماده به خدمت نامبرده که بلامانع و قابل خدمت تشخیص گردیده‌اند در هر سال اضافه بر احتیاجات آن سال ارتش باشد معادل‌عده مورد احتیاج از بین آنان به قید قرعه انتخاب و بقیه تا مدت پنج سال موقتاً معاف خواهند بود تا در صورتی که در سالهای بعد اتفاقاً عده این قبیل‌مشمولین از عده مورد احتیاج کمتر بود کسری احتیاجات از بین جوانترین مشمولین نامبرده انتخاب و اعزام گردند و هر گاه در ظرف مدت پنج سال به‌وجود آنان احتیاجی حاصل نشود جزو طبقات مربوطه در احتیاط ذخیره منظور خواهند شد. کسانی که در موقع اعزام به دانشکده افسری احتیاط خارج صف تشخیص شوند در ادارات ارتشی در حرفه خود مورد استفاده واقع و یک سال خدمت‌را انجام خواهند داد. مشمولینی که به علل مزاجی موقتاً معاف شده‌اند در سال بعد احضار و در صورت عدم موانع قانونی با عده آن سال به خدمت اعزام و از مزایای‌قرعه‌کشی نیز بهره‌مند می‌شوند.(پزشکان - دامپزشکان - دندانسازان - داروسازان - به ادارات مربوطه "پزشکان و دندانسازان و داروسازان به اداره بهداری ارتش و دامپزشکان به اداره‌دامپزشکی ارتش" معرفی و پس از چهار ماه تعلیمات مقدماتی و دادن امتحانات نهایی مطابق فصل پنجم قانون ترفیعات به درجه افسری وظیفه نائل وهشت ماه بقیه خدمت را در قسمتها انجام خواهند داد.) مشمولین نامبرده در این بند هر گاه در ظرف ده روز پس از تاریخ معینی که قبلاً آگهی خواهد شد در منطقه تعیین شده بدون علل و موانع قانونی حاضرنشوند غائب محسوب و از مزایای قرعه بهره‌مند نمی‌گردند و در هر موقع که جلب و یا حاضر شوند پس از تعیین مجازات مانند تا بین خدمت مقرر واضافه خدمت را باید انجام دهند. مراسم قرعه‌کشی افراد احتیاط در دانشکده افسری و مراسم قرعه‌کشی پزشکان و دامپزشکان و دندانسازان وداروسازان در ادارات مربوطه انجام می‌شود.
وزارت فرهنگ مکلف است همه‌ساله فهرست مشخصات کامل مشمولین محصل را که به اخذ دیپلم کامل متوسطه و لیسانس و دکترا نائل شده‌اند درظرف مدتی که از دو ماه تجاوز ننماید به اداره نظام وظیفه ارسال و همچنین اسامی کسانی را که دیگر به تحصیل خود ادامه نمی‌دهند با تعیین رشته ومدارج تحصیلی بلافاصله به اداره نظام وظیفه اعلام دارد.افسران احتیاط که مایل به ادامه خدمت داوطلب در ارتش باشند در صورت احتیاج ارتش و واجد بودن شرایط دخولی یکسان خدمت وظیفه آنان به‌جای سال تهیه محسوب و پس از طی دوره دوساله دانشکده افسری افسر داوطلب شناخته شده و تابع مقررات عمومی ارتشی می‌باشند. استخدام مشمولین به طور کلی در وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاههای ملی و دولتی و همچنین از طرف اشخاص به هر عنوان (رسمی - قراردادی -حکمی - روزمزد و غیره) قبل از انجام خدمت وظیفه و نداشتن معافیتهای قانونی ممنوع بوده و متخلفین (استخدام‌کنندگان) به سه الی شش ماه زندانی‌عادی محکوم خواهند شد. هر یک از مقررات قانون نظام وظیفه مصوب ۲۹ اسفند ۱۳۲۱ که با ماده بالا مغایرت داشته باشد لغو خواهد بود.
این قانون که مشتمل بر یک ماده‌است در جلسه بیست و دوم آبان ماه یک هزار و سیصد و بیست و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسیده‌است.
رییس مجلس شورای ملی - محمدصادق طباطبایی