قانون اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت کشورهای متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی ایران راجع به استفاده‌های غیرنظامی از انرژی اتمی
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین رفاه اجتماعی مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و یکم |
قانون اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت کشورهای متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی ایران راجع به استفاده‌های غیرنظامی از انرژی اتمی و موافقتنامه بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده آمریکا برای انجام اقدامات تامینی - مصوب ۲۹ آذر ۱۳۴۵ مجلس شورای ملی و ۲۷ مهر ۱۳۴۵ مجلس سنا. این قانون در تاریخ ۱۲ دی ۱۳۴۵ به توشیح محمدرضا شاه پهلوی رسید.
ماده واحده - اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت کشورهای متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی ایران راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی‌اتمی را که مشتمل بر یک مقدمه و شش ماده بوده و در تاریخ ۱۸ خرداد ماه ۱۳۴۳ در واشنگتن به امضاء رسیده و همچنین "موافقتنامه بین آژانس‌بین‌المللی انرژی و دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده آمریکا برای انجام اقدامات تأمینی" را که مشتمل بر یک مقدمه و هشت ماده و‌یک الحاقیه است و در تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۴۳ در وین به امضاء رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب مربوطه را مبادله نماید.
قانون بالا مشتمل بر ماده واحده و متن دو موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در تاریخ بیست و هفتم مهر ماه ۱۳۴۵ در جلسه روز سه‌شنبه‌بیست و نهم آذر ماه یک هزار و سیصد و چهل و پنج شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی
اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده امریکا راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی
دولت ایران و دولت کشورهای متحده امریکا به منظور اصلاح موافقتنامه همکاری بین دولت ایران و دولت کشورهای متحده امریکا راجع به‌استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی که در تاریخ پنجم مارس ۱۹۵۷ در واشنگتن به امضاء رسیده و از این پس "موافقتنامه همکاری" خوانده می‌شود‌به شرح زیر موافقت می‌نمایند:
ماده ۱ - ماده چهارم موافقتنامه همکاری به شرح زیر اصلاح گردیده است:
الف - در بندهای ۱ و ۴ هر کجا کلمه "اجاره" ذکر شده است به جای آن کلمه "انتقال" گذاشته شود.
ب - جمله جدید زیر به آخر بند ۲ اضافه می‌شود.
قبول شده است و موافقت حاصل است که گرچه دولت ایران می‌تواند اورانیوم غنی شده از یو ۲۳۵ را بین مصرف‌کنندگان مجاز در ایران توزیع نماید‌حق دولت ایران نسبت اورانیوم غنی شده از ایزوتوپ‌یو ۲۳۵ که از کمیسیون خریداری شده است لااقل تا زمانی که مصرف‌کنندگان خصوصی در‌کشورهای متحده امریکا مجاز به تحصیل این حق در کشورهای متحده امریکا نسبت به اورانیوم غنی شده از ایزوتوپ‌یو ۲۳۵ می‌باشند محفوظ خواهد‌بود.
ج - بند ۳ به کلی حذف و به جای آن بند زیر اضافه می‌شود:
۳ - کمیسیون ممکن است در برابر درخواست و بنا به میل خود تمام یا قسمتی از اورانیوم غنی شده را (که طبق این موافقتنامه به عنوان ماده بیش از‌بیست درصد غنی شده ازیو ۲۳۵ عرضه می‌گردد) برای مصرف در راکتورهای تحقیقاتی (که می‌توانند با بار سوختی که محتوی بیش از ۶ کیلوگرم‌ایزوتوپ‌یو ۲۳۵ در اورانیوم مزبور نباشد کار نمایند) در دسترس قرار دهد.
د - بندهای جدید ۵ و ۶ و ۷ و ۸ زیر به ماده ۴ اضافه می‌شود:
ه - موافقت حاصل است که هرگاه چشمه تشعشع یا ماده هسته‌ای مخصوص که از ایالات متحده امریکا دریافت می‌شود احتیاج به عمل آوردن مجدد‌داشته باشد این عمل آوردن مجدد بایستی بنا به میل کمیسیون در تأسیسات کمیسیون یا در تأسیساتی که مورد قبول کمیسیون باشد با قیود و شرایطی که‌بعداً موافقت خواهد شد انجام گیرد. بدیهی است به استثنای مواردی که به طریق دیگری توافق شود در شکل و محتویات هر سوختی که تحت تشعشع‌واقع شده است نبایستی بعد از برداشتن آن از رادیواکتیو و قبل از آن که برای عمل آوردن مجدد به کمیسیون و یا به تأسیسات قابل قبول کمیسیون‌تحویل گردد تغییر داده شود.
۶ - ماده هسته‌ای مخصوصی که در نتیجه تحت تشعشع قرار گرفتن در هر قسمت از سوختی که به موجب این قرارداد اجازه داده می‌شود تولید گردد‌متعلق به دولت ایران بوده و پس از عمل آوردن مجدد مقرر در بند ۵ این ماده به دولت ایران پس داده خواهد شد و در آن موقع حقوق نسبت به ماده‌مزبور به دولت ایران منتقل خواهد شد مگر آن که دولت ایالات متحده آمریکا از اختیاری که به موجب این ماده به داده می‌شود استفاده نموده وبا دادن‌امتیاز مناسب به دولت ایران هر ماده هسته‌ای مخصوصی را که زائد بر احتیاجات دولت ایران نسبت به این ماده در برنامه خود برای استفاده‌صلح‌جویانه از انرژی اتمی می‌باشد برای خود نگاه دارد.
۷ - در مورد هر نوع ماده هسته‌ای مخصوصی که مشمول اختیار مذکور در بند ۶ این ماده نمی‌باشد و در راکتورهایی تولید می‌شود که سوخت آنها از‌موادی است که از کشورهای متحده آمریکا تحصیل شده است و مازاد احتیاج برنامه ایران نسبت به این ماده برای استفاده صلح‌جویانه از انرژی اتمی‌می‌باشد دولت کشورهای متحده آمریکا بدین وسیله:
الف - در درجه اول اختیار دارد ماده مزبور را خریداری کند. نرخ ماده‌ای که دولت آمریکا خریداری می‌نماید عبارت خواهد بود از نرخ روز ماده هسته‌ای‌مخصوصی در کشورهای متحده آمریکا که به وسیله راکتورهایی تولید می‌شود که به موجب مقررات موافقتنامه همکاری با دولت کشورهای متحده‌آمریکا سوخت دریافت می‌دارند.
ب - در صورتی که از اختیار خرید استفاده ننماید حق دارد با انتقال ماده مزبور به یک کشور یا گروهی از کشورها موافقت نماید.
۸ - پاره‌ای از مواد مربوط به انرژی اتمی که ممکن است کمیسیون به موجب این موافقتنامه در اختیار گذارد برای اشخاص و اموال زیان‌آور است مگر‌این که با دقت کامل نسبت به آنها عمل شده و یا مورد استفاده قرار گیرد. دولت ایران پس از تحویل گرفتن این مواد مسئولیت نحوه عمل و استعمال‌بی‌خطر مواد مزبور را تا آنجا که به دولت کشورهای متحده آمریکا مربوط می‌شود عهده‌دار خواهد بود. در مورد هر چشمه تشعشع یا هر ماده هسته‌ای‌مخصوص یا مواد راکتوری دیگری که ممکن است کمیسیون به موجب این موافقتنامه به دولت ایران یا هر فرد خصوصی یا مؤسسه خصوصی که‌تحت اختیار قانونی آن دولت است اجازه دهد پس از آن که کمیسیون مواد مزبور را به دولت ایران یا به اشخاص مجاز و یا سازمان خصوصی تحت‌اختیار قانونی آن دولت تحویل داد دولت ایران دولت ایالات متحده آمریکا را از هر گونه و از تمام مسئولیت (از جمله مسئولیت در برابر طرف ثالث)مربوط به هر گونه علت (ناشی از تولید یا ساختن - مالکیت - اجاره - و تصرف و استفاده از چشمه یا مواد هسته‌ای مخصوص مزبور یا سایر مواد‌راکتوری) بری می‌نماید و از آن دولت رفع مزاحمت می‌کند.
ماده ۲ ماده ۵ - موافقتنامه همکاری به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
مواد مورد توجه مربوط به طرحهای تحقیقاتی معینی که دولت ایران در زمینه استفاده‌های صلح‌جویانه از انرژی اتمی به عهده می‌گیرد از جمله ماده‌چشمه‌ای - ماده هسته‌ای مخصوص - ماده محصول فرعی - سایر رادیو ایزوتوپها و ایزوتوپهای پایدار در صورتی که از طریق تجاری در دسترس نباشد‌به مقادیر و تحت قیود و شرایطی که ممکن است مورد توافق قرار گیرد برای مقاصد تحقیقاتی مبادله خواهد شد.
ماده ۳ ماده ۸ - موافقتنامه همکاری به شرح زیر اصلاح می‌شود:
۱ - دولت ایران و دولت کشورهای متحده آمریکا موکداً علاقه مشترک دارند که مطمئناً هر ماده وسیله یا ابزاری که طبق این موافقتنامه در اختیار‌دولت ایران گذاشته می‌شود منحصراً برای مقاصد غیر نظامی مورد استفاده قرار گیرد.
۲ - جز تا حدودی که اقدامات تأمینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (به طریق مذکور در ماده ۹ الف) جانشین اقدامات تأمینی منظور شده در این‌موافقت‌نامه گردیده است.
دولت ایالات متحده آمریکا با وجود کلیه مقررات این موافقتنامه حقوق زیر را خواهد داشت:
الف - به منظور این که از طرح و کار کردن برای مقاصد غیر نظامی اطمینان حاصل شود و اجرای مؤثر اقدامات تأمینی ممکن گردد هر یک از وسائل زیر‌را بررسی نماید.
یک - راکتور دو - سایر وسایل و اسبابهایی که به تشخیص کمیسیون طرح آنها مرتبط با اجرای مؤثر اقدامات تأمینی بوده و می‌بایستی از طرف دولت کشورهای‌متحده آمریکا یا هر شخصی تحت اختیار قانونی این دولت در دسترس دولت ایران یا هر شخص تحت اختیار قانونی آن گذارده شود یا وسائل و‌اسبابهایی که می‌بایستی مواد زیر را (که به طریق بالا در اختیار گذارده شده است) مورد استفاده قرار دهند یا بسازند و یا عمل آورند:
ماده چشمه تشعشع- ماده هسته‌ای مخصوص - ماده اعتدال دهنده یا ماده دیگری که از طرف کمیسیون تعیین می‌گردد.
ب - نسبت به هر چشمه یا هر ماده هسته‌ای مخصوصی که از دولت کشورهای متحده آمریکا یا هر شخص تحت اختیار قانونی آن دولت در دسترس‌دولت ایران یا هر شخصی تحت اختیار قانونی آن قرار گیرد و هر چشمه یا ماده هسته‌ای مخصوصی که در مواد و وسائل و اسبابهای زیر (که به طریق‌بالا در دسترس گذارده شده است) به کار رود یا از آنها به دست آید یا نتیجه استفاده از آنها تولید گردد.
یک - ماده چشمه تشعشع - ماده هسته‌ای مخصوص - ماده اعتدال دهنده یا ماده دیگری که از طرف کمیسیون تعیین شده است.
دو - راکتورها سه - هر نوع وسیله یا اسباب دیگری که کمیسیون آن را از اقلامی تعیین کرده باشد که به دست آوردن آن مشروط بر این است که مقررات این جزء بند ۲(ب) رعایت گردد:
الف - تهیه و نگاهداری اطلاعات مربوط به عملیات را خواستار شود برای این که نگاهداری حساب این مواد تأمین گردد گزارشات مربوط را مطالبه و‌دریافت نماید.
ب - خواستار شود که هر نوع مواد مزبور که در اختیار دولت ایران یا هر شخصی که تحت اختیار قانونی آن دولت است مشمول کلیه اقدامات تأمینی‌پیش‌بینی شده در این ماده و تضمینات مقرر در ماده ۹ گردد.
ج - خواستار شود که هر ماده هسته‌ای مخصوص مذکور در جزء بند (۲) ب این ماده که به طور جاری مورد استفاده مقاصد غیر نظامی در ایران نیست و‌به موجب ماده ۴ (بند ۶ و بند ۷ الف) این موافقتنامه به وسیله دولت آمریکا خریداری یا نگاهداری نشده باشد یا به موجب بند ۷ ب ماده ۴ این‌موافقت‌نامه انتقال داده شده باشد یا به موجب قرار دیگری که مورد قبول طرفین است ترتیبی برای آن داده نشده باشد در دستگاههای نگاهداری که از‌طرف کمیسیون تعیین شده است به امانت سپرده شود.
د - پس از مشاوره با دولت ایران کارمندانی تعیین نماید که با کارمندانی که بنا به درخواست هر یک از طرفین دولت ایران تعیین می‌نماید در ایران به کلیه‌محلها اطلاعات و مدارک لازم برای بررسی درباره مواد چشمه تشعشع و مواد هسته‌ای مخصوصی مشمول جزء بند ب (۲) این ماده و تشخیص این که‌آیا مقررات این موافقتنامه رعایت گردیده است دسترسی داشته باشند و اندازه‌گیری‌های مستقلی را که ممکن است ضرورت داشته باشد انجام دهند.
ه - در صورت عدم رعایت مقررات این ماده یا تضمیناتی که در ماده ۹ مقرر است در صورتی که دولت ایران نتواند مقررات این ماده را ظرف مدت‌معقولی اجرا نماید این موافقتنامه را متوقف سازد یا خاتمه دهد و خواستار شود که هر یک از مواد وسائل و اسبابهای مذکور در جزء بند (۲) ب این‌ماده عودت داده شود.
و - با دولت ایران درباره مسائل مربوط به سلامتی و ایمنی مشاوره نماید.
۳ - دولت ایران تعهد نماید که اعمال اقدامات تأمینی مقرر در این ماده را تسهیل کند.
ماده ۴ ماده جدید زیر به فاصله پس از ماده ۹ موافقتنامه همکاری اضافه می‌گردد.
ماده ۹ (آ) ۱ - دولت کشورهای متحده آمریکا و دولت ایران با قبول مطلوب بودن استفاده از تسهیلات و خدمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موافقت می‌نمایند‌که بلافاصله از آژانس مزبور خدمات تقاضا شود که مسئولیت اجرای اقدامات تأمینی مربوط به مواد و وسائل مشمول اقدامات تأمینی مقرر در‌موافقت‌نامه همکاری را عهده‌دار شود. انتظار می‌رود بدون آن که تغییری در این موافقتنامه داده شود از طریق موافقتنامه دیگری که مورد بحث‌طرفین و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار خواهد گرفت ترتیبات لازم داده شود. این ترتیبات ممکن است شامل مقرراتی باشد که به موجب آن حقوق‌مربوط به اقدامات تأمینی که به موجب ماده ۸ این موافقتنامه به کمیسیون داده شده است در مدت و حدودی که اقدامات تأمینی آژانس مزبور درباره‌این مواد و وسائل اجرا می‌شود گردد.
۲ - در صورتی که طرفین نسبت به ترتیبات سه جانبه مقرر در بند ۱ این ماده موفق به انعقاد موافقتنامه رضایت بخشی که مورد قبول طرفین باشد‌نگردند هر یک از طرفین می‌تواند با دادن اعلامیه به این موافقتنامه خاتمه دهد. در صورت خاتمه این موافقتنامه به وسیله هر یک از طرفین دولت‌ایران بنا به تقاضای دولت کشورهای متحده آمریکا کلیه مواد هسته‌ای مخصوصی را که به موجب این موافقتنامه دریافت داشته است و در اختیار آن‌دولت یا اشخاصی است که تحت اختیار قانونی آن دولت می‌باشند به دولت کشورهای متحده آمریکا پس خواهد داد دولت کشورهای متحده آمریکا‌قیمت مواد عودت داده شده را طبق نرخهای جاری جدول کمیسیون ایالات متحده که در آن موقع در داخل کشور رایج است به دولت ایران خواهد داد.
ماده ۵ اولین جمله بند ۱ ماده ۱۱ موافقتنامه همکاری به این طریق اصلاح می‌شود که عبارت پنج سال حذف و در همان جا عبارت ده سال جانشین آن‌می‌گردد.
ماده ۶ این اصلاحیه از تاریخی اعتبار می‌یابد که هر یک از دو دولت از دولت دیگر اعلامیه کتبی دریافت نماید مبنی بر این که تمام شرایط قانونی و قانون‌اساسی که برای اعتبار یافتن چنین اصلاحیه‌ای ضروری است رعایت گردیده است و تا زمان اعتبار موافقتنامه همکاری به نحوی که اصلاح شده است‌به قوت خود باقی خواهد بود. بنا به مراتب فوق امضاکنندگان زیر که دارای اختیارات لازم می‌باشند این اصلاحیه را امضاء نموده‌اند، در دو نسخه در‌تاریخ هشت ژوئن ۱۹۶۴ در واشنگتن تنظیم شده است.
از طرف دولت ایران از طرف دولت کشورهای متحده آمریکا
اصلاحیه موافقتنامه فوق که مشتمل بر یک مقدمه و شش ماده می‌باشد ضمیمه لایحه
قانون اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت کشورهای‌متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی
ایران راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی و موافقتنامه بین آژانس
بین‌المللی انرژی اتمی و دولت‌شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده آمریکا برای
انجام اقدامات تأمینی می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی موافقتنامه بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشورهای متحده آمریکا برای انجام اقدامات تأمینی از آنجا که دولت کشورهای متحده آمریکا (که از این پس در این متن آمریکا خوانده می‌شود) و دولت شاهنشاهی ایران (که از این پس در این متن ایران خوانده می‌شود) طبق موافقتنامه همکاری مورخ پنجم مارس ۱۹۵۷ و‌تمدید پنج‌ساله آن (که از این پس در این متن موافقتنامه همکاری خوانده می‌شود) در زمینه استفاده غیر نظامی از انرژی اتمی همکاری داشته‌اند و بنا‌به موافقتنامه همکاری مزبور تجهیزات و وسائل و موادی که آمریکا در اختیار ایران می‌گذارد می‌بایست صرفاً جهت مقاصد صلح‌آمیز به مصرف برسد‌و بدین منظور یک ترتیب اقدامات تأمینی در آن موافقتنامه برقرار شده است. و از آنجا که موافقتنامه همکاری منعکس‌کننده قبول این نکته است که‌دو دولت مایلند هر چه زودتر انجام اقدامات تأمینی را به عهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (که از این پس در این متن آژانس خوانده می‌شود) گذارند.از آنجا که آژانس طبق اساسنامه و تصمیم شورای مدیران خود اینک در موقعیتی قرار دارد که می‌تواند اقدامات تأمینی را نسبت به بعضی مواد و‌تجهیزات و تسهیلات اعمال نماید و این اقدامات را طبق رویه‌های تأمینی خود به قراری که در سند اقدامات تأمینی و همچنین در سند بازرسان‌پیش‌بینی شده انجام دهد.
از آنجا که دو دولت تمایل خود را نسبت به این امر تاکید کرده‌اند که تجهیزات و وسائل و موادی که تحت موافقتنامه همکاری توسط آمریکا داده‌می‌شود یا ضمن استعمال آنها تولید شده یا به قرار دیگری طبق موافقتنامه همکاری مشمول اقدامات تأمینی می‌گردد نباید برای هر گونه مقاصد نظامی‌مورد استفاده قرار گیرد و دو دولت از آژانس تقاضا کرده‌اند تا آنجا که وسائل مقتضی در اختیار دارد نسبت به مواد و تجهیزات و تسهیلاتی که مشمول‌این موافقتنامه می‌گردد اقدامات تأمینی به عمل آورد.
و از آنجا که شورای مدیران آژانس در مورد تقاضای مزبور اقدام مساعد نموده است لذا دو دولت‌و آژانس به قرار زیر توافق حاصل می‌کنند:
ماده اول استفاده از مواد و وسائل و تسهیلات برای مقاصد صلح‌آمیز.
بخش ۱ - ایران بدین وسیله متعهد می‌شود که در مدت اعتبارنامه موافقتنامه حاضر هر گونه مواد و تجهیزات و تسهیلات مذکور در فهرست مربوط به‌ایران را که در بند ۱ و ۲ الحاقیه پیش‌بینی شده است به طریقی مورد استفاده قرار ندهد که موجب پیشرفت مقاصد نظامی گردد.
بخش ۲ - آمریکا بدین وسیله متعهد می‌شود که در مدت اعتبار موافقتنامه حاضر هر گونه مواد شکافتنی ویژه مذکور در فهرست مربوط به آمریکا را که‌در بند ۳ الحاقیه پیش‌بینی شده است به هیچ وجه به طریقی مورد استفاده قرار ندهد که موجب پیشرفت مقاصد نظامی گردد.
بخش ۳ - آژانس بدین وسیله توافق می‌کند که در مدت اعتبار این موافقتنامه و بر طبق مفاد آن نسبت به مواد و تجهیزات و تسهیلات مادامی که نام‌آنها در فهرستهای پیش‌بینی شده در الحاقیه ذکر شده است اقدامات تأمینی به عمل آورد تا اطمینان حاصل گردد که از آنها به هیچ وجه به طریقی استفاده‌نخواهد شد که موجب پیشرفت مقاصد نظامی گردد. به هر حال در موارد زیر انجام اقدامات تأمینی لازم نیست:
الف - مواد هسته‌ای - مگر آن که آن نوع مواد به حدی برسد که مقدار پ.آن - (منجمله آن که در فهرست الحاقیه ذکر شده است) از مقادیر مشروحه زیر‌تجاوز نماید.
(۱) - ۱۰ تن متری - در مورد اورانیوم طبیعی یا تهی شده‌ای که محتوی پنج دهم درصد یا بیشتر اورانیوم ۲۳۵ باشد.
(۲) - ۲۰ تن متری - در مورد اورانیوم تهی شده‌ای که محتوی کمتر از پنج دهم درصد اورانیوم ۲۳۵ باشد.
(۳) - ۲۰ تن متری - در مورد توریوم.
(۴) - ۱۰۰۰ گرم در مورد مواد شکافتنی ویژه یعنی پلوتونیوم یا اورانیوم ۲۳۳ یا اورانیوم کاملاً غنی شده یا معادل آن در مورد اورانیوم نیمه غنی شده.
ب - راکتورهایی که بنا به اظهار ایران و تشخیص آژانس حداکثر نیروی حساب شده آنها برای عمل مداوم کمتر از سه مگاوات حرارتی است مشروط بر‌این که مجموع این گونه نیروی راکتورها که بدین ترتیب توسط ایران (طبق این موافقتنامه و کلیه موافقت‌نامه‌های دیگر مربوط به انجام اقدامات تأمینی‌آژانس در ایران تعیین می‌شود بیش از ۶ مگاوات حرارتی نباشد).
ج - معادن یا تجهیزات معدن یا کارخانه‌هایی که سنگ معدن را آماده برای استفاده می‌کنند.
بخش ۴ - ایران و آمریکا متعهد می‌شوند انجام این گونه اقدامات تأمینی را تسهیل کرده و بدین منظور با آژانس و همچنین با یکدیگر همکاری کنند.
بخش ۵ - در مورد مواد و تجهیزات و تسهیلات مادامی که نامشان در فهرست مربوط به ایران که در الحاقیه آمده است ذکر شده آمریکا موافقت می‌کند‌حقوقی را که تحت ماده هشت موافقتنامه دارد معلق گذارد.
بدیهی است موافقتنامه حاضر تأثیری در هیچ یک از سایر حقوق و تعهدات بین آمریکا و ایران (طبق ماده هشت مربوط به اقدامات تأمینی و طبق سایر‌مقررات موافقتنامه همکاری منجمله حقوق و تعهدات ناشی از بند ب ماده نه مربوط به تضمین‌ها) نخواهد داشت.
چنانچه شورای مدیران آژانس بر طبق بخش ۱۵ الف یا به قرار دیگری تصمیم بگیرد که آژانس نمی‌تواند در مورد هر یک از این گونه مواد یا تجهیزات یا‌تسهیلات به انجام اقدامات تأمینی مبادرت کند تا زمانی که شورای مدیران آژانس تصمیم می‌گیرد که آژانس قادر است نسبت به آن قلم از مواد یا‌تجهیزات یا تسهیلات اقدامات تأمینی به کار برد نام آن مواد یا تجهیزات یا تسهیلات از فهرست حذف خواهد شد.
ماده دوم انجام اقدامات تأمینی آژانس بخش ۶ - از کلیه مواد و تجهیزات و تسهیلاتی که تحت حاکمیت ایران و مشمول موافقتنامه همکاری هستند و در محوطه نفوذ ترتیب اقدامات‌تأمینی آژانس می‌باشند فهرست اولیه‌ای توسط دو دولت تهیه و تسلیم آژانس خواهد شد به مجرد این که موافقتنامه حاضر اعتبار یابد آژانس کار خود‌را در مورد انجام اقدامات تأمینی نسبت به این گونه مواد و تجهیزات و تسهیلات شروع خواهد کرد. از آن به بعد ایران و آمریکا مشترکاً مراتب زیر را به‌اطلاع آژانس خواهند رسانید:
الف - هر گونه انتقال از آمریکا به ایران طبق موافقتنامه همکاری در مورد مواد یا تجهیزات یا تسهیلاتی که در حیطه نفوذ ترتیب تأمینی آژانس است.
ب - هر گونه انتقال از ایران به آمریکا در مورد هر گونه مواد شکافتنی ویژه مذکور در فهرستی که بر طبق بخش ۸ تشکیل می‌گردد آژانس ظرف سی روز‌پس از دریافت اطلاعیه این گونه مواد و تجهیزات و تسهیلات را در فهرست مربوط مذکور در الحاقیه ثبت خواهد کرد و بدین ترتیب مواد و تجهیزات و‌تسهیلات مزبور مشمول اقدامات تأمینی آژانس خواهند شد. مگر در صورتی که آژانس به اطلاع دو دولت برساند که قادر نیست در آن مورد اقدامات‌تأمینی به عمل آورد.
بخش ۷ - ارسال اطلاعیه دو دولت (مذکور در بخش ۶ بالا) به آژانس معمولاً بیش از دو هفته پس از ورود مواد یا تجهیزات یا تسهیلات مربوط به کشور‌دریافت‌کننده به طول نخواهد انجامید.
محموله‌های اورانیوم طبیعی یا اورانیوم تهی شده یا توریوم چنانچه مقدار آنها از یک تن تجاوز نکند مشمول الزام فوق‌الذکر (ارسال اطلاعیه ظرف دو‌هفته) نخواهند بود لیکن موضوع هر سه ماه یک بار به آژانس گزارش داده خواهد شد.نکات زیر از جمله مطالبی است که در این اطلاعیه باید ذکر شود:
نوع و شکل و مقدار و یا نوع و ظرفیت تجهیزات و یا تسهیلات مربوطه و تاریخ حمل و تاریخ دریافت و مشخصات شخصی دریافت‌کننده و هر گونه‌اطلاعات مربوط دیگر.
دو دولت همچنین تعهد می‌کنند که در مورد انتقال مواد هسته‌ای به مقدار زیاد و در مورد تسهیلات مهم و تجهیزات بزرگ موضوع را هر چه زودتر‌ممکن باشد قبلاً به آژانس اطلاع دهند. در مورد تسهیلات مذکور در بند یک الف و بند ۲ الحاقیه دولت مربوط بنا به تقاضای آژانس اطلاعات مربوط به‌طرحهایی را که با اقدامات تأمینی بستگی دارد در اختیار آژانس خواهد گذاشت.
بخش ۸ - ایران با ارسال گزارشهای معمولی خود در مورد اقدامات تأمینی آژانس را مطلع خواهد ساخت که در ظرف مدت مربوط به آن گزارش در‌تسهیلاتی که نامشان در قسمت اصلی مربوط به ایران (پیش‌بینی شده در الحاقیه) ذکر شده یا با استفاده از این تسهیلات چه مواد شکافتنی ویژه تولید‌گردیده است.
به مجرد این اطلاعیه به آژانس نام این گونه مواد تولید شده در فهرست مزبور نوشته خواهد شد مشروط بر این که ذکر نام هر ماده‌ای که بدین گونه تولید‌می‌شود لازم شناخته شود و بالنتیجه از زمان تولید مشمول اقدامات تأمینی آژانس باشد.
آژانس می‌تواند محاسبات مربوط به مقدار این گونه مواد را رسیدگی کند.
اصلاحات مقتضی در فهرست پیش‌بینی شده در الحاقیه با موافقت طرفهای این موافقتنامه که در این امر ذیعلاقه باشند انجام خواهد گرفت. تا هنگامی‌که توافق نهایی طرفهای ذیعلاقه صورت نگرفته محاسبات آژانس نافذ خواهد بود.
بخش ۹ - چنانچه هر گونه مواد یا تجهیزات یا تسهیلات مذکور در فهرست مربوط به ایران (پیش‌بینی شده در الحاقیه) به آمریکا اعاده شود موضوع‌مشترکاً توسط ایران و آمریکا به اطلاع آژانس خواهد رسید. هنگامی که آمریکا مواد یا تجهیزات یا تسهیلات مزبور را دریافت می‌کند اقدامات زیر به‌عمل خواهد آمد:
الف - نام مواد مذکور در بخش ۶ ب از فهرست مربوط به ایران به فهرست مربوط به آمریکا انتقال خواهد یافت.
ب - نام سایر مواد یا تجهیزات یا تسهیلات از فهرست پیش‌بینی شده در الحاقیه حذف خواهد شد.
بخش ۱۰ - هر گونه انتقال مواد یا تجهیزات یا تسهیلات مذکور در فهرست پیش‌بینی شده در الحاقیه به دریافت‌کننده‌ای که تابع صلاحیت قضایی ایران‌یا آمریکا نباشد مشترکاً توسط ایران و آمریکا به اطلاع آژانس خواهد رسید. پس از این اطلاع نام این گونه مواد یا تجهیزات یا تسهیلات از فهرست مزبور‌حذف خواهد شد مشروط بر آن که:
الف - اقدامات تأمینی توسط آژانس نسبت به این مواد یا تجهیزات یا تسهیلات ادامه یابد.
ب - یا آن که سایر اقدامات تأمینی که به طور کلی یا اقدامات تأمینی آژانس منطبق بوده و مورد قبول ایران و آمریکا باشد نسبت به این گونه مواد یا‌تجهیزات یا تسهیلات انجام شود به شرط آن که در مورد موادی که طبق بخش ۶ ب یا بخش ۸ نام آنها در فهرست ذکر شده سایر اقدامات تأمینی دیگر از‌طرف آژانس نیز قابل قبول باشد.
بخش ۱۱ - اطلاعیه‌های دو دولت که در بخشهای ۹ و ۱۰ پیش‌بینی شده است لااقل دو هفته پیش از آن که مواد یا تجهیزات مربوطه انتقال یابد به‌آژانس ارسال خواهد شد.
از سایر جهات این اطلاعیه‌ها تا آنجا که اقتضا کند مطابق شرایط مذکور در بخش ۷ خواهد بود.
بخش ۱۲ - اقدامات تأمینی که بر طبق موافقتنامه حاضر در مواد هسته‌ای باید به عمل آید تا زمانی معلق گذاشته می‌شود که این گونه مواد (۱) به‌کشور دیگر یا گروهی از کشورها یا به یک سازمان بین‌المللی صرفاً بدین منظور انتقال داده می‌شود که طبق موافقت‌نامه‌ای که به تصویب آژانس رسیده و‌منطبق با موافقتنامه همکاری باشد روی آنها اعمالی یا آزمایشی صورت گیرد.
(۲) - یا بنا به ترتیبی که به تصویب آژانس رسیده باشد به سازمانی در ایران یا آمریکا که مشمول اقدامات تأمینی نیست انتقال داده مشروط بر آن که:
الف - موافقتنامه یا ترتیبات مزبور مقرر بدارد که از همان نوع ماده هسته‌ای به مقداری لااقل معادل مقدار ماده انتقال یافته در زمانی که مورد توافق قرار‌گیرد مشمول اقدامات تأمینی آژانس گردد و در این امر میزان نقصان ماده در طی عمل نیز منظور شود. این گونه مواد (که از این پس در متن مواد جانشین‌خوانده می‌شود) قبلاً نبایستی مشمول اقدامات تأمینی بوده باشد.
ب - با آن که مقدار این گونه مواد انتقالی در هر زمان بیش از مقادیر مشروحه زیر نباشد.
۱ - ۱۰ تن متری - در مورد اورانیوم طبیعی یا تهی شده‌ای که محتوی پنج دهم درصد یا بیشتر اورانیوم ۲۳۵ باشد.
۲ - ۲۰ تن متری - در مورد اورانیوم تهی شده‌ای که محتوی کمتر از پنج دهم درصد اورانیوم ۲۳۵ باشد.
۳ - ۲۰ تن متری - در مورد توریوم.
۴ - ۱۰۰۰ گرم - در مورد مواد شکافتنی ویژه یعنی پلوتونیوم یا اورانیوم ۲۳۳ یا اورانیوم کاملاً غنی شده یا معادل آن در مورد اورانیوم نیمه غنی شده.
در مورد موادی که نام آنها بر طبق بخش ۶ ب در فهرست ذکر شده آژانس تعهد می‌کند هر نوع مقررات مورد لزوم را تصویب کند تا انجام اقدامات تأمینی‌در آمریکا معلق گردد.
بخش ۱۳ - در صورتی که بر طبق مفاد بخش ۱۲ بالا ماده‌ای جانشین ماده دیگر شود نام این ماده جانشین به جای ماده تولید شده در تاریخ تحقق عمل‌جانشینی در فهرست پیش‌بینی شده در الحاقیه ذکر خواهد شد.
تا وقتی که ماده جانشین مشمول اقدامات تأمینی آژانس باقی می‌ماند یا مقدار موادی که جانشین برای آن در نظر گرفته نشده از حدود مقرر در بخش ۱۲ب تجاوز نکرده است تعلیق اقدامات تأمینی پیش‌بینی شده در بخش ۱۲ ادامه خواهد یافت. چنانچه ماده اولیه تولید شده به ترتیب اقدامات تأمینی‌مذکور در این موافقتنامه باز گردد در آن موقع نام آن ماده به جای ماده جانشین در فهرست پیش‌بینی شده در الحاقیه ذکر خواهد شد.
بخش ۱۴ - اقدامات تأمینی که می‌بایست توسط آژانس انجام گیرد عبارتست از روشهایی که در قسمت پنجم سند اقدامات تأمینی تعیین شده است‌مشروط بر آنکه اقدامات راجع به ارسال اطلاعیه مربوط به انتقالات به قراری باشد که در موافقتنامه حاضر آمده است.
بخش ۱۵ - چنانچه شورای مدیران آژانس بر طبق ماده ۱۲ ج اساسنامه خود تشخیص بدهد که مفاد موافقتنامه حاضر در موردی رعایت نشده است‌آن شورا از کشور مربوطه خواهد خواست که در مورد عدم رعایت وضع را ترمیم کند. در این مورد شورا گزارشهای مقتضی را خواهد داد. در صورتی که‌کشور مزبور اقدامات اصلاحی لازم را به طور کامل و در ظرف زمان معقول به عمل نیاورد:
الف - تا وقتی که به نظر شورای مدیران آژانس نتواند اقدامات تأمینی مذکور در این موافقتنامه را به طور مؤثر علمی سازد. آژانس از مسئولیتی که طبق‌بخش ۳ برای انجام اقدامات تأمینی دارد معاف خواهد بود.
ب - در عین حال شورای مدیران می‌نماید هر اقدام دیگری را که در ماده ۱۲ ج اساسنامه آژانس پیش‌بینی شده است انجام دهد. هر گونه تصمیم شورای‌مدیران در مورد بخش حاضر از این موافقتنامه فوراً از طرف آژانس به اطلاع طرفهای ذیعلاقه خواهد رسید.
ماده سوم بازرسان آژانس بخش ۱۶ - بازرسان آژانس که طبق این موافقتنامه انجام وظیفه می‌کنند مشمول مفاد بند یک الی ۷ و بند ۹ و ۱۰ و ۱۲ و ۱۴ از سند بازرسان و همچنین‌مشمول بند ۴۱ از سند اقدامات تأمینی خواهند بود:
بدیهی است هرگاه آمریکا در مورد هر گونه ماده مذکور در فهرست مربوط به بخش ۶ ب بخواهد از مفاد بخش ۱۲ الف (در مورد حق بازرسی بازرسان‌آژانس در داخل آمریکا) استفاده کند رعایت الزامات بند ۹ سند بازرسان بدین ترتیب صورت خواهد گرفت که در هر موقع فرصت بازرسی از مواد‌جانشین به بازرسان آژانس داده شود.
بخش ۱۷ - ایران مقررات موافقتنامه امتیازات و مصونیتهای آژانس را در مورد بازرسان آژانس که طبق موافقتنامه حاضر انجام وظیفه می‌کند و‌همچنین در مورد هر گونه اموال آژانس که مورد استفاده ایشان است اجرا خواهد کرد.
بخش ۱۸ - مقررات قانونی کشورهای متحده در مورد مصونیتهای سازمانهای بین‌المللی شامل بازرسان آژانسی که طبق موافقتنامه حاضر در آمریکا‌کار می‌کنند و همچنین شامل هر گونه اموال آژانس که مورد استفاده ایشان خواهد بود.
ماده چهارم استفاده از اطلاعات به وسیله آژانس بخش ۱۹ - آژانس هر گونه اطلاعاتی را (به استثنای اطلاعات خلاصه شده در خصوص فهرستهای پیش‌بینی شده در الحاقیه) که طبق این موافقت‌نامه‌دریافت می‌کند منتشر خواهد کرد و به کشور یا سازمان یا شخصی که کارمند آژانس نباشد نخواهد داد مگر با رضایت دولت کشوری که اطلاعات مزبور‌مربوط به آن است. تا آن جایی که برای انجام مسئولیتهای تأمینی آژانس طبق موافقتنامه حاضر ضروری باشد جزئیات اختصاص مربوط به جنبه‌های‌اقدامات تأمینی برنامه‌های نیروی هسته‌ای آمریکا یا ایران را می‌توان در اختیار شورای مدیران و اعضای صلاحیت‌دار آژانس قرار داد.
ماده پنجم امور مالی بخش ۲۰ - در اجرای موافقتنامه حاضر کلیه هزینه‌هایی که آژانس متحمل می‌شود یا هزینه‌هایی که بنا به تقاضای کتبی یا بنا به راهنمایی آژانس یا‌بازرسان و یا سایر مقامات رسمی آژانس به وجود می‌آید به عهده آژانس خواهد بود. از هیچ یک از دو کشور ایران و آمریکا نمی‌توان خواست که هیچ‌گونه هزینه‌ای را که طبق بند ۶ سند بازرسان جهت تجهیزات به عمل آمده و یا برای تهیه مسکن و یا حمل و نقل صورت می‌گیرد بپردازند.
ماده ششم حل اختلافات بخش ۲۱ - هر گونه اختلافی که ناشی از تفسیر یا اجرای موافقتنامه حاضر بوده و از طریق مذاکره یا از طریق دیگری که مورد توافق طرفهای ذیعلاقه‌قرار گیرد حل نشود بنا به تقاضای هر یک از سه طرف به یک محکمه داوری که به طریق زیر تشکیل می‌گردد محول خواهد شد:
الف - چنانچه اختلاف فقط مربوط به دو طرف موافقتنامه حاضر باشد و هر سه طرف در این امر موافق باشند که طرف سوم در این اختلاف ذینفع‌نیست هر یک از دو طرف ذینفع یک داور معین خواهد کرد. دو تن داور مزبور داور ثالثی را انتخاب خواهند نمود و ریاست محکمه داوری به عهده‌داور ثالث خواهد بود.
چنانچه ظرف سی روز از تاریخ تقاضای ارجاع اختلاف به حکمیت هر یک از طرفین اختلاف داور خود را تعیین ننماید هر یک از طرفین اختلاف‌می‌تواند از رییس دیوان بین‌المللی دادگستری تقاضای انتصاب یک حکم را بنماید.
چنانچه ظرف سی روز از تاریخ تعیین یا انتصاب حکم دوم حکم ثالث انتخاب نگردد عین این روش برای انتصاب حکم سوم به کار خواهد رفت.
ب - چنانچه اختلاف مربوط به هر سه طرف موافقتنامه حاضر باشد هر یک از سه طرف یک حکم تعیین خواهد کرد سه تن داوری که بدین طریق‌تعیین می‌شود به اتفاق آراء چهارمین حکم را که ریاست محکمه داوری را به عهده خواهد داشت و همچنین پنجمین حکم را انتخاب خواهند نمود. اگر‌ظرف سی روز از تاریخ ارجاع اختلاف به حکمیت هر یک از سه طرف داور خود را تعیین نکند هر یک از سه طرف می‌تواند از رییس دیوان بین‌المللی‌دادگستری تقاضا کند تعداد لازم از حکم‌ها را منصوب نماید. همین ترتیب در موردی نیز که ظرف سی روز از تاریخ تعیین یا انتصاب سومین داور (از سه‌داور اول) رییس محکمه یا حکم پنجم انتخاب نگردد معمول خواهد بود.
جلسه داوری با حضور اکثریت اعضاء رسمیت خواهد یافت و کلیه تصمیمها به اکثریت آراء اخذ خواهد شد. محکمه مورد بحث آیین داوری را تعیین‌خواهد کرد. بنا به تقاضای هر طرف دعوی یا در صورتی که از نظر تأمین دوام حسن اجرای موافقتنامه حاضر ضروری باشد محکمه داوری می‌تواند در‌مورد هر گونه اختلاف (به جز مورد مطالبی که مورد بحث بخش ۲۲ می‌باشد) تا اتخاذ تصمیم نهایی تصمیمات موقت اتخاذ کند و احکام موقت صادر‌نماید.
تصمیم نهایی و احکام و تصمیمات موقت محکمه داوری منجمله کلیه قرارهای مربوط به اساسنامه و آیین داوری و همچنین صلاحیت در داوری و‌تقسیم مخارج داوری بین اصحاب دعوی برای کلیه طرفها الزام‌آور بوده و توسط آنان به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
حق‌الزحمه داوران بر همان‌اساسی تعیین می‌شود که حق‌الزحمه قضات ویژه دیوان بین‌المللی دادگستری طبق بند ۴ماده ۳۲ اساسنامه آن دیوان معین می‌گردد.
بخش ۲۲ - طرفهای این موافقتنامه به تصمیماتی که شورای مدیران طبق بخش ۶ یا ۱۵ بالا درباره عجز آژانس از انجام اقدامات تأمینی یا در مورد هر‌نوع عدم رعایت مقررات موافقتنامه حاضر اتخاذ کند و در صورتی که تصمیمات مذکور مشعر بر اقدام فوری باشد بلافاصله ترتیب اثر خواهند داد و‌این تا زمانیست که در مورد اختلاف مربوطه مشاوره یا مذاکره یا داوری (که ترتیب آن داده شده باشد) به نتیجه برسد.
ماده هفتم ترتیب اقدامات تأمینی آژانس و تعاریف بخش ۲۳ - اصلاحات زیر در موافقتنامه حاضر و الحاقیه منضم به آن همان معانی را خواهد داشت که در سند اقدامات تأمینی دارد: "انجام اقدامات‌تأمینی" "شورای مدیران" - "اورانیوم تهی شده" - "مدیر کل" - "ماده هسته‌ای" - "ماده پ - ان" - "راکتور" - "ماده شکافتنی ویژه" - "اساسنامه"اصلاح ماده جانشین به ماده‌ای اشاره می‌کند که در بخش ۱۲ الف توصیف شده است.
مقدار "معادل" از مواد شکافتنی ویژه در مورد هدفهای بخش ۳ الف و بخش ۱۲ ب (۴) همان تعریفی را خواهد داشت که در معادله مذکور در الحاقیه‌سند اقدامات تأمینی تعریف شده است. مقدار معادل پلوتونیوم و اورانیوم ۲۳۳ مساوی همان مقداریست که برای اورانیوم کاملاً غنی شده در نظر گرفته‌شده است. مراد از کلمه طرف آژانس یا ایران یا ایالات متحده می‌باشد.
بخش ۲۴ - اصطلاحات "ترتیب اقدامات تأمینی آژانس" - "اقدامات تأمینی آژانس" مربوط است به آیین اقدامات تأمینی در مورد (الف) - راکتورهایی‌که کمتر از ۱۰۰ مگاوات محصول حرارتی دارند و (ب) مواد هسته‌ای مربوط و (ج) تسهیلات برای تحقیق و توسعه طبق مندرجات سند اقدامات‌تأمینی (سند شماره Infcirc/26که در تاریخ ۳۱ ژوئن ۱۹۶۱ به تصویب شورای مدیران رسیده است) و در مورد بازرسان آژانس به قراری که در سند‌بازرسان (سند شماره Gc(v)INF 39که در تاریخ ۲۹ ژوئن ۱۹۶۱ از طرف شورای مدیران دستور اجرای آن صادر شده است) آمده است. چنانچه‌آژانس در اسناد مزبور با وسعت عمل ترتیب تأمینی خود را تغییراتی بدهد طرفهای سه گانه این موافقتنامه می‌توانند هر تغییر یا کلیه این تغییرات را از‌نظر مقاصد موافقتنامه حاضر به کار بندند.
ماده هشتم اصلاح موافقتنامه و تاریخ و مدت آن بخش ۲۵ - بنا به تقاضای هر کدام از سه طرف مشاوره‌هایی بین آنها در باب اصلاح این موافقتنامه صورت خواهد گرفت.
بخش ۲۶ - موافقتنامه حاضر پس از امضای مدیر کل یا قائم مقام وی و نمایندگان مختار ایران و ایالات متحده و پس از آن که دول مزبور مدیر کل را‌کتباً از خاتمه تشریفات مقرر در قوانین اساسی آنها برای اعتبار یافتن این موافقتنامه مطلع کرد در تاریخی که فهرست اولین منظور شده در بخش ۶ به‌وسیله آژانس پذیرفته می‌شود اعتبار خواهد یافت.
بخش ۲۷ - این موافقتنامه تا ۱۹ آوریل ۱۹۶۹ اعتبار خواهد داشت مگر آن که یکی از طرفهای سه گانه با ابلاغ قطعی شش‌ماهه به طرفهایی دیگر به آن‌پایان دهد یا به هر ترتیب دیگری که مورد توافق قرار گیرد اعتبار موافقتنامه پایان پذیرد. این موافقتنامه در وین به تاریخ ۴ دسامبر ۱۹۶۴ به زبان‌انگلیسی تنظیم و امضاء گردید.
از طرف آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از طرف دولت شاهنشاهی ایران از طرف دولت کشورهای متحده آمریکا الحاقیه مواد و تجهیزات و تسهیلاتی که مشمول اقدامات تأمینی آژانس است در مورد ایران و در مورد ایالات متحده فهرستهایی از مواد و تجهیزات و تسهیلاتی که طبق این موافقتنامه مشمول اقدامات تأمینی آژانس است به طور‌جاری توسط آژانس نگاهداری خواهد شد. این فهرستها نمودار آخرین تحولات بوده و بر اساس ابلاغیه‌ها و توافقها و تصمیمات پیش‌بینی شده در ماده‌دوم موافقتنامه حاضر و همچنین بر اساس گزارشهایی خواهد بود که دو دولت در مورد اقدامات تأمینی بر طبق موافقتنامه حاضر به آژانس تسلیم‌می‌کنند. فهرستهای مزبور جزء لایتجزای موافقتنامه حاضر بوده و آژانس معمولاً هر سه ماه یک بار و همچنین ظرف دو هفته از تاریخ وصول تقاضای‌مخصوص یکی از دو دولت فهرستها را به طور جاری به اطلاع ایران و آمریکا خواهد رسانید.
۱ - قسمت اصلی فهرست مربوط به ایران لااقل شامل انواع زیر خواهد بود:
الف - تجهیزات و تسهیلاتی که به ایران انتقال می‌یابد.
ب - موادی که به ایران انتقال می‌یابد و هر گونه ماده جانشین.
ج - مواد شکافتنی ویژه که در ایران تولید می‌شود به قراری که در قسمت ۸ موافقتنامه حاضر ذکر شده است و همچنین هر گونه ماده جانشین.
د - مواد هسته‌ای که در هر یک از مواد یا تجهیزات یا تسهیلات مذکور در قسمت اصلی این فهرست به کار می‌رود یا از آن به دست می‌آید و هر گونه‌ماده جانشین.
۲ - قسمت فرعی مربوط به ایران شامل هر گونه تجهیزات یا تسهیلات دیگری می‌باشد مادام که از این تجهیزات یا تسهیلات برای استعمال یا ساختن یا‌عمل آوردن یکی از مواد مذکور در قسمت اصلی این فهرست استفاده شود.
۳ - فهرست مربوط به ایالات متحده شامل بر هر گونه مواد شکافتنی ویژه که انتقال آن از ایران بر طبق قسمت ۶ ب موافقتنامه حاضر به اطلاع آژانس‌رسیده باشد و هر گونه ماده جانشین خواهد بود.
موافقتنامه فوق که مشتمل بر یک مقدمه و هشت ماده و یک الحاقیه می‌باشد ضمیمه لایحه قانون اصلاحیه موافقتنامه همکاری بین دولت‌کشورهای متحده آمریکا و دولت شاهنشاهی ایران راجع به استفاده‌های غیر نظامی از انرژی اتمی و موافقتنامه بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و‌دولت شاهنشاهی ایران و دولت کشور متحده آمریکا برای انجام اقدامات تأمینی می‌باشد.
رییس مجلس شورای ملی - مهندس عبدالله ریاضی