عریضه جوابیه مجلس سنا و مجلس شورای ملی در باریابی هیات رییسه دو مجلس به پیشگاه شاهنشاه آریامهر ۳۰ شهریور ماه ۱۳۵۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و چهارم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | درگاه محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
| مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و چهارم |
عریضه جوابیه مجلس سنا و مجلس شورای ملی در باریابی هیات رییسه دو مجلس به پیشگاه شاهنشاه آریامهر ۳۰ شهریور ماه ۱۳۵۴
شاهنشاها، تشریف‌فرمایی اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران برای گشایش هفتمین دوره قانونگذاری مجلس سنا و بیست و چهارمین دوره مجلس شورای ملی، موجب کمال سرافرازی و مباهات نمایندگان دو مجلس است و اینک که هیأت رئیسه مجلسین افتخار شرفیابی حاصل کرده‌اند، به اغتنام فرصت، سپاسگزاری خالصانه خود را از این بذل عنایت به عرض پیشگاه مبارک می‌رساند. تقارن افتتاح و رسمیت یافتن مجلسین در نخستین دوره رستاخیز با آغاز سی و پنجمین سال سلطنت پر افتخار شاهنشاه، تقارنی مسعود و مبارک است که آن را به فال نیک می‌گیریم و با عرض شادباش به پیشگاه مبارک، از درگاه خداوند متعال مسئلت داریم تا در سایه بلندپایه آن شهریار کشور مدار را که وجود مبارکش منشاء خیر و برکت و مبداء سعادت و عظمت ملت ایران است، همواره در پناه خود مصون . محفوظ بدارد تا راهی را که اینک با درایت و کفایت در مسیر رستگاری و سربلندی ملت خویش می‌پیمایند، سال‌های سال همچنان ادامه دهند و بغایت آمال خویش در جهت خیر و صلاح ملت ایران- آنطور که در اندیشه بلند رهبر خردمند است- نایل آیند.»
حقیقت پیشرفت
اشاره شاهنشاه در خطابه افتتاحیه به پیشرفت‌های بی‌سابقه کشور از جهات مختلف سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و آموزشی و سایر شئون مادی و معنوی، در چهار ساله اخیر، حقیقت بارزی است که همه افراد ملت ایران از آن وقوف کامل دارند و با خلوص نیت، به عظمت رهبری داهیانه‌ای که این پیروزی‌های چشم‌گیر و پرثمر را برای کشور ما در مدتی چنین کوتاه به ارمغان آورده است، سر احترام و تکریم فرود می‌آورند، بخصوص که این دوره چهارساله با حسن مطلبی برازنده، به مناسبت بزرگداشت دوهزاروپانصدمین سال بنیان‌گذاری شاهنشاه ایران آغاز شد و این سرآغاز فرخنده، وحدت ملی و پیوستگی عمیق و معنوی شاه و ملت را که در طول تاریخ همواره ضامن بقا و عظمت کشور ما بوده است به نحو بی‌سابقه‌ای جلوه‌گر ساخت. همانطور که شاهنشاه فرموده‌اند، این پیشرفت‌های شگرفت، در زمینه داخلی و سیاستی خارجی، نتیجه مستقیم ایمان قلبی تمام مردم مملکت به اصول انقلاب شاه و ملت و پیروی از سیاست مستقل ملی بود که به ابتکار شاهنشاه برای کشور ما عظمت و افتخاری غرورانگیز در صحنه ملی و بین‌المللی ببار آورد. مجلسین ایمان دارند که در این هر دو مورد، در سایه ابتکار و درایت آن رهبر بزرگ، در آینده شاهد نتایج باز هم درخشان‌تر و افتخارآمیزتری خواهیم بود.»
احقاق حقوق ملی
تلاش عظیمی که به رهبری شاهنشاه برای احقاق کامل حقوق ملی در مورد منابع و صنایع نفتی کشورمان انجام پذیرفت و درآمد سالانه ما را از این طریق نسبت به سال ۱۳۵۰ به حدود ده برابر بالا برد، به ما امکان داد که بتوانیم هم در برنامه پنجم- که خود به هنگام تصویب یکی از عظیم‌ترین بودجه‌های تاریخ کشور ما بود- تجدید نظر کنیم و آن را از ۳۶ میلیارد دلار به ۶۹ میلیارد دلار افزایش دهیم و رقم رشد ناخالص ملی خود را در تمام جهان به مقام اول برسانیم و درآمد سرانه را از ۵۶۵ دلار در آغاز برنامه پنجم به ۱۳۳۶ دلار در سال گذشته برسانیم و تا پایان برنامه پنجم به ۲۰۶۹ دلار که رقم کاملاً بی‌سابقه‌ای است بالا ببریم و هم در عین حال به کشورهای در حال توسعه، و حتی بعضی کشورهای جهان صنعتی، نیز کمک‌های مالی مهم بدهیم و یا در صنایع آن‌ها سرمایه‌گذاری کنیم. مجلسین اذعان دارند که این موفقیت‌های پرثمر، نتیجه مستقیم رهبری داهیانه شاهنشاه ایران بود که ملت ایران با برخورداری از آن توانست با فراهم ساختن امکانات، از منابع خداداد خویش حداکثر بهره‌برداری را بنماید و آن را در راه سازندگی کشور بکار اندازد و به کشورهای نیازمندی نیز که حیات اقتصادی آن‌ها مواجه با مشکلاتی بود سخاوتمندانه کمک بدهد. مجلسین به این حقیقت مسلم وقوف کامل دارند که شاهنشاه در دوران سلطنت پر افتخار خود، همواره پیشاپیش حوادث گام برداشته و چنانکه به کرات شاهد آن بوده‌ایم، راه علاج هر واقعه را قبل از وقوع به ژرفی اندیشیده و با طرح‌ریزی برنامه‌های کوتاه‌مدت و دراز مدت در همه شئونات اجتماعی و اقتصادی و رهبری مستقیم مستمر در اجرای آن راه‌ها را از همه جانب به سوی تمدن بزرگ هموار ساخته‌اند. یک نمونه بارز از این ژرف‌بینی و واقع‌نگری توجه خاص شاهنشاه به تأمین منابع جدید انرژی برای کشور است. منابعی که بتدریج بتوانند جایگزین نفت شود و این موجب کمال سربلندی و افتخار ملت ایران است که با در اختیار داشتن یکی از عظیم‌ترین منابع نفتی جهان، رهبر عالی‌قدرش نه تنها در جهت خیر و صلاح کشور خود، بلکه در مصلحت همه کشورها و بخصوص کشورهای بزرگ صنعتی، با دوراندیشی، کوشش‌هایی چنین پی‌گیر و مستمر در راه تأمین منابع جدید انرژی مبذول می‌فرمایند. »
مسئله مهم انرژی
شاهنشاه ما مکرر فرموده‌اند نفت تنها یک منبع انرژی است که در آینده‌ای نه چندان دور به پایان خواهد رسید و این ماده حیاتی را که می‌توان برای رفع نیازمندی ای جهان صنعتی از آن فرآورده‌های بسیار ارزنده‌تر و مفیدتر به دست آورد، به این علت که هنوز از ارزان‌ترین منبع انرژی است، نباید به هدر داد. این هشداری است به کشورهای صنعتی که هر چه زودتر برای تأمین منابع انرژی دیگری که بتواند جایگزین نفت شود، راهی بیندیشند و بی‌نتیجه تلاش نکنند که از منابع ملی کشورهای تولید کننده نفت- بدون توجه به تورم جهانی که خود مسئول آن هستند- به بهایی ارزان و کاملاً دور از منطق اقتصادی، استفاده نمایند. این نظر قاطع شاهنشاه تنها راهی است که می‌تواند سلامت اقتصادی همه کشورها را اعم از توسعه یافته و یا در حال رشد و توسعه، تأمین کند و از نابرابری‌های دور از عدالت و اصناف بکاهد و نظام اقتصادی عادلانه‌ای را در جهان مستقر سازد. و چنانکه شاهنشاه فرموده‌اند، تا این نظم منطقی با همکاری کشورهای بزرگ صنعتی برقرار نشود تجدید نظر در قیمت‌های سابق نفت امری طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است زیرا کشورهای صادر کننده نفت قادر نخواهند بود آثار ناشی از تورم دوازده تا پانزده و حتی ۲۷ درصد کشورهای صنعتی را تحمل کنند و در جهت تأمین منافع ملی خویش واکنشی نشان ندهند و خود پیداست که در رفع این مشکل منطق را با منطق باید پاسخ گفت و چنانکه شاهنشاه مکرراً فرموده‌اند، با تفاهم و روشن‌بینی باید به حل آن پرداخت که با سیاست باصطلاح (قایق‌های جنگی) که دوران آن سپری شده است، جبر تاریخ اکنون راه اینگونه زورگویی‌ها را بسته و نیرنگ‌های سیاسی را گسسته است کوشش‌های ثمربخشی که در چهار ساله اخیر در جهت پیشرفت کمی و کیفی امور آموزشی انجام پذیرفته و شاهنشاه در خطابه افتتاحیه بدان اشاره فرموده‌اند، نه تنها جنبش بلکه جهشی بزرگ در راه وصول به هدف‌های اصیل انقلاب اجتماعی ایران بشمار می‌آید که با سرنوشت جامعه ما ارتباط حیاتی دارد. آمار و ارقام دقیقی که شاهنشاه در این زمینه بدان اشاره فرموده‌اند، خود نمودار گویایی از این تحرک عظیم معنوی است که اگر حتی به همین منوال پیش برود (هر چند همه می‌دانیم، که طبع بلند شاهنشاه ایران در عین آنکه از نتایج حاصله خرسند است، لیکن هیچگاه بدان قانع نیست) آینده‌ای بسیار درخشان در جهت تأمین نیروی انسانی کاردان و با تجربه در همه رشته‌های علوم و فنون و حِرَف که مورد نیاز امروز و فردای کشور ما است، در پی خواهد داشت.»
زبان آمار- مهندس شریف امامی در دنبال عریضه جوابیه به پیشگاه شاهنشاه آریامهر، دامنه سخن را به آمار و ارقام کشانید و با تکیه بر آن‌ها اضافه کرد:
افزایش تعداد دانش آموزان کشور، در طی چهار سال، از پنج میلیون به هفت میلون هفتصد هزار نفر و تعداد دانشجویان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی از ۷۵ هزار به ۱۴۹ هزار تن و تعداد مدارس از ۳۳ هزار به ۴۳ هزار و تعداد دانشگاه‌ها از هشت دانشگاه به نوزده دانشگاه و بر رویهم تعداد مؤسسات آموزش عالی کشور از ۱۱۳ به ۱۸۴ و رقم دانش‌آموزان مؤسسات فنی و حرفه‌ای از ۵۴ هزار به ۱۳۳ هزار تن، ارقام گویایی است که از لحاظ کمی می‌تواند تا حدود زیادی پاسخگوی نیازمندی‌های جامعه پیشرفته ما در حال و آینده باشد بخصوص که این تلاش از جهت کیفی نیز با بررسی‌های عمیقی که در کنفرانس‌های آموزش رامسر و بویژه کنفرانس اخیر به ارشاد و رهبری شاهنشاه انجام پذیرفته و با قاطعیت ادامه خواهد داشت، همراه است. مجلسین، نتایج بسیار سودمند این تحرک همه جانبه را با دیده تحسین و احترام می‌نگرند و سپاس خود را همراه با تکریم و ستایش به عرض پیشگاه مبارک ملوکانه می‌رسانند. مجلسین اذعان دارند که آنچه تاکنون کشور ما را به سرعت و با موفقیت در راه نیل به آمال ملی پیش برده، اجرای صحیح اصول انقلاب شاه و ملت است که پایه‌های استوار آن بر ایمان قلبی همه افراد ملت به این اصول مقدس متکی است. انقلابی که نه تنها بی‌وقفه و درنگ در راه اجرا و تکامل است بلکه با توجه به نیازهای جامعه متحول ایران، هر زمان که لازم به نظر رسید، اصول جدیدی بر آن افزوده می‌شود و از آن جمله است اصل گسترش مالکیت‌های صنعتی و تولید و عرضه کردن سهام کارخانه به همه مردم به عنوان اصل سیزده و اصل تعیین و تثبیت مداوم قیمت‌ها و توزیع صحیح کالاها بر اساس سود عادلانه و جلوگیری از گران‌فروشی به عنوان اصل چهاردهم که اخیراً به فرمان شاهنشاه به اصول دوازده‌گانه انقلاب افزوده گشت. اجرای این دو اصل، گام‌های مثبت و استوار دیگری در جهت تأمین هر چه بیشتر اصول عدالت اجتماعی و اقتصاد سالم است که به ابتکار و هدایت شاهنشاه بی‌وقفه به سوی آن پیش می‌رویم. اجرای این دو اصل، به همه افراد ملت ایران فرصت می‌دهد که در حدی متناسب و متعادل، با توجه به استعداد و میزان کارآیی، خود در جامع مترقی امروزی کشور، از مزایای زندگانی مرفه برخوردار باشند و در عین حال دست تجاوز کسانی که بی سعی و عمل و یا خدعه و تزویر به کیسه دیگران دراز است، کوتاه شود و آثار استثمار فرد از افراد دیگر و سودجویی‌های بی‌رویه و غیر عادلانه پایان پذیرد و هر ثروتی که نه از راه کار و کوشش به دست آید، از حرمت و اعتبار بیفتد و درآمدهایی که نتیجه مستقیم برخورداری همه طبقات بطور یکسان و در پناه قانون از مزایای پیشرفت‌های ژرف و شگرف جامعه ما است، عادلانه تقسیم شود. بدیهی است اجرای این دو اصل همراه با اصول دیگر انقلاب بخوبی می‌تواند ضامن تحقق این آمال باشد و خود نتایج سودمندی که در همین مدت کوتاه از اجرای اصل چهاردهم انقلاب به دست آمده و شاخص قیمت‌ها را در خرده‌فروشی، به نسبت آخر اسفند ماه گذشته، به حدود دو درصد به زیر صفر رسانیده، نشان می‌دهد که کشور ما، به رهبری شاهنشاه، نه تنها می‌تواند با تورم نامعقولی که متأسفانه بیشتر آن از خارج به ما تحمیل می‌شود، مبارزه کند بلکه، قیمت‌ها را با حذف واسطه‌ها در حدی متناسب و عادلانه که هم به سود تولید کننده وهم به نفع فروشنده و مصرف کننده است نگهدارد.»
مبارزه با فساد
مجلسین ابتکار شاهنشاه را در صدور فرمان این دو اصل می‌ستاید، بخصوص که این مبارزه تنها با جنبه‌های مادی آن محدود نیست، بلکه جنبه‌های معنوی و اخلاقی را نیز در جهت مبارزه با فساد و کم‌کاری و بی‌قیدی و همه عوامل منفی که زیان آن برای جامعه متحول و پیشرفته امروزی ما اگر زیادتر از کم فروش‌ی یا گران‌فروشی نباشد مسلماً کمتر نیست، در بر می‌گیرد. در این جهاد مقدس حزب رستاخیز ملت ایران نیز که مظهر وحدت معنوی و پیوستگی ملت ایران است، چنانکه شاهنشاه انتظار دارند، وظیفه پاسداری از اصول انقلاب به شایستگی به عهده خواهد گرفت و به صورت یک مکتب واقعی وطن‌پرستی و شاهدوستی و کار و خلاقیت برای اجرای هر چه بیشتر و بهتر اصول انقلاب در خواهد آمد و همه استعدادها و نیروهای خلاقه را در خود تمرکز خواهد داد. ملت ایران در نخستین انتخابات دوره رستاخیز، با شور و هیجانی بی‌سابقه که همه شاهد آن بودیم، شرکت جست و نمایندگان خود را از میان نامزدهای حزب رستاخیز ملت ایران برگزید. بدیهی است نمایندگان مجلسین نیز با برخورداری از این موقعیت ممتاز، به مسئولیت خطیری که در برابر جامعه ایران به عهده آن‌ها است، وقوف کامل داشته و با تمام قوا در انجام وظایف خویش کوشا خواهند بود. شاهنشاه در خطابه افتتاحیه اشاره فرمودند که یکی از جنبه‌های مهم تحول اجتماعی و عمیق جامعه امروزی ایران که می‌باید دقیقاً مورد توجه قرار گیرد، از میان بردن تمام آثار و مظاهر ناپسند دوران انحطاط اجتماعی و اخلاقی گذشته است و مسلماً این ضرورتی است اجتناب‌ناپذیر که تاکنون هر چند در راه وصول به آن کوشش‌های فراوانی به عمل آمده، لکن هنوز کامل و کافی نیست. کشور ما در سایه درایت شاهنشاه بزرگ خود، راهی دراز و دشوار را در زمانی کوتاه و به آسانی پیمود. این راه باید در جهت حفظ و حراست منافع ملی و اجتماعی ما پیوسته هموارتر گردد و پیشرفت در آن قاطع‌تر و سریع‌تر ادامه یابد و این امکان‌پذیر نیست جز آنکه همراه با توسعه امکانات مادی و اقتصادی، که اکنون به نحو وسیعی از آن برخورداریم، به تحکیم مبانی و اصول اخلاقی و معنوی جامعه خویش نیز بیندیشیم و آماده باشیم تا م تا آثار نابسامانی‌های اجتماعی دوران پیش از انقلاب را که معلول جریانات سیاسی و اشغال موقت کشور از طرف بیگانگان بود محو و نابود کنیم و چنانکه شاهنشاه اشاره فرمودند، خود را با ماهیت و اصالت واقعی روح و فرهنگ ایرانی هم‌آهنگ سازیم و آلودگی‌هایی را که به دست عوامل بیگانه در این فرهنگ اصیل راه یافته است، از آن بزداییم. زیرا انقلاب اجتماعی ایران هنگامی به کمال مطلوب خواهد پیوست که با نگرش به موازین معنوی و اصول اخلاقی که پایه‌های این انقلاب مقدس بر آن متکی است، پیش برود و بدیهی است. جوانان ما که اینک در پرورش نیروی جسمی خود توفیق فراوان یافته و در میدان‌های ورزشی به افتخارات غرورانگیزی نائل آمده‌اند، با برخورداری از اینهمه امکانات که برای آن‌ها فراهم شده است، چنانکه می‌تواند با داشتن استعداد تا بالاترین مدارج تحصیلی را برایگان بپیماید در اجرای این وظیفه مهم سهمی بزرگ‌تر به عهده گیرند و جوانان باید بکوشند تا نیرومندی جسمی خود را با نیروی معنوی و اخلاقی بیامیزند چنانکه بتوانند رسالت واقعی خویش را متکی به نیروی ایمان و اخلاق در جامعه مترقی امروز فردای ایران به نحو شایسته‌ای انجام دهند.»
سیاست خارجی
در پی اشاره به نقش جوانان و نیاز توجه به معنویت بر اساس فرمایشات شاهنشاه، عریضه جوابیه چنین ادامه یافت: «شاهنشاه در خطابه افتتاحیه به سیاست مستقل ملی ایران و نتایج بسیار موفقیت‌آمیز آن در سیاست خارجی کشور اشاره فرمودند. مجلسین ایمان دارند که اجرای این سیاست واقع‌بینانه در جهت حفظ منافع ملی، بر اساس احترام و همزیستی و همکاری متقابل، موجب شده است که اکنون با تمام کشورها، بدون توجه به روش‌های سیاسی آنان، روابط نزدیک و صمیمانه‌ای را برقرار کنیم و این روابط را در سطح وسیعی گسترش دهیم. بخصوص با کشورهای منطقه وسیع اقیانوس هند و کشورهای آفریقا و آمریکای لاتین در سال گذشته و امسال، روابط دوستانه برقرار ساخته و پیشنهاد خود را در مورد غیر اتمی ساختن منطقه خاورمیانه در اجلاسیه سال گذشته، به تصویب سازمان ملل متحد می‌رسانیم. در این میان تنها نقطه تاریکی را که در روابط ما با کشور همسایه خود عراق وجود داشت نیز به یمن تدبیر و درایت شاهنشاه بکلی برطرف کنیم و با همه همسایگان روابط نزدیک دوستانه داشته باشیم و اکنون کشور ما در سایه رهبری‌های شاهنشاه بزرگ خود، به آن حد از نیرومندی و توانایی رسیده است که بتواند در زمینه سیاست خارجی، هر تصمیمی را که به سود خود تشخیص می‌دهد انتخاب کند و آثار شوم دنباله‌روی‌های سیاسی را که نتیجه نابسامانی‌های دوران گذشته کشور بود بکلی محو نابود سازد. این موهبت عظیم را مدیون تدابیری خردمندانه شاهنشاه خود در تقویت هر چه بیشتر نیروی داعی کشور هستیم و نیرویی که می‌تواند به نه تنها نقش خود را در دفاع از میهن با قدرت ایفا کند، بلکه مسئولیت‌ها و وظایف بین‌المللی بزرگی را نیز به تقاضای سازمان ملل متحد با سربلندی و افتخار انجام دهد و سهم خود را در تقویت مبانی صلح جهانی به نحو مطلوب ایفا کند و با توجه به موقعیت ممتاز و برازنده‌ای که در نتیجه اجرای سیاست مستقل ملی در صحنه بین‌المللی به دست آورده‌ایم، مسئولیت‌های بیشتری را نیز در حفظ صلح و ثبات منطقه به عهده بگیرد. در جهان پرآشوب امروز که متأسفانه هنوز منطق زور و قدرت بر حق و عدالت مسلط است این وظیفه ما است که خود را با جدیدترین وسایل دفاعی مجهز سازیم و این همان است که شاهنشاه ایران با عزمی راسخ در راه تحقق آن می‌کوشند. مجلسین نیز با کمال افتخار آماده‌اند تا در این طریق هرگونه وظیفه قانونی و ملی را با سرعت و قاطعیت انجام دهند و اراده تغییرناپذیر شاهنشاه مبنی بر لزوم حفظ امنیت خلیج فارس توسط کشورهای ساحلی این خلیج و اتخاذ همین سیاست واقع‌بینانه در مورد اقیانوس هند و دور نگهداشتن این دو منطقه حساس و حیاتی از دخالت‌ها و رقابت‌های نظامی قدرت‌های بزرگ، تنها راهی است که می‌تواند هم حافظ صلح و امنیت و ثبات کشورهای این منطقه وهم بالمآل تأمین صلح و آرامش باشد که جهان امروز سخت بدان نیازمند است. مجلسین ایمان دارند این نیت عالی که انگیزه آن جز برقراری هر چه بیشتر تفاهم بین‌المللی در جهت تأمین رفاه و سعادت مردم جهان است با توجه به اصالت و واقعیت خود هر چه زودتر به تحقق خواهد پیوست.»
فداکاری نمایندگان پیشین- مهندس شریف امامی در پایان این چنین عرضه داشت: ابراز عنایت شاهنشاه نسبت به نمایندگان دوره گذشته مجلسین که با روح وطن پرستی و احساس مسئولیت وظایف خطیر ملی خویش را انجام داده‌اند، موجب مباهات و سرافرازی همه آن‌ها است. یقین دارد از میان آنان کسانی که در این دوره به نمایندگی انتخاب نشده‌اند، در هر سمتی که به آن‌ها واگذار شود، با همان روح فداکاری و میهن‌پرستی و شاهدوستی وظایف خود را انجام خواهند داد و نمایندگانی که در این دوره مهم استثنایی از تاریخ ایران کار خود را آغاز کرده‌اند نیز با وقوف کامل به وظیفه خطیری که از جانب ملت به آن‌ها محول است با ایمان راسخ به مبانی مقدس حزب رستاخیز ملت ایران موجبات رضایت خاطر خطیر ملوکانه را فراهم خواهند ساخت. اینک با کمال افتخار آمادگی مجلسی را برای شروع به کار، به عرض پیشگاه مبارک می‌رساند.» این شرفیابی در ساعت ۱۲ و ۳۵ دقیقه دیروز پایان یافت.