سفر محمدرضا شاه پهلوی به انگلستان، دانمارک، هلند و فرانسه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۸ - ۱۳ خرداد ۱۳۳۸
| دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
۱۲ اردیبهشت ماه ۱۳۳۸ شاهنشاه برای بازدید از کشورهای انگلستان، دانمارک و هلند از تهران به فرودگاه استانبول پرواز کردند و حضرت جلال بایار در فرودگاه از شاهنشاه پیش‌باز کرد. پس از دو ساعت گفتگو درباره وضع خاورمیانه، شاهنشاه از استانبول رهسپار ژنو شدند. روز پسین دانشجویان ایرانی در سویس به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و معظم‌له درباره برنامه‌های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی ایران با آنان سخن گفتند.
انگلستان
۱۴ اردیبهشت ۱۳۳۸ شاهنشاه از ژنو وارد لندن شدند و مورد استقبال علیاخضرت ملکه و خاندان سلطنتی انگلستان و کابینه آن کشور قرارگرفتند. از سوی علیاحضرت ملکه انگلستان مهمانی شامی به افتخار شاهنشاه در کاخ باکینگهام داده شد. شاهنشاه در پاسخ بیانات ملکه انگلستان فرمودند:
مناسبات صمیمانه‌ای که اکنون بین ایران و کشور شما وجود دارد هیچگاه برپایه‌ای مستحکم‌تر از اساس کنونی نبوده و اطمینان دارم که حسن تفاهم و دوستی و همکاری روزافزونی که هم اکنون بین دو کشور برقرار است نه تنها سعادت و بهبود وضع مردم دو کشور ما را تامین کرده‌است و فزونی می‌بخشد، بلکه بدون شک به حفظ ثبات و صلح خاورمیانه و سراسر جهان کمک خواهد کرد.
در این روز علیاحضرت ملکه انگلستان دیپلم افتخاری مارشال نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا را به شاهنشاه ایران پیشکش کرد.
۱۵ اردیبهشت ۱۳۳۸ شاهنشاه در کاخ باکینگهام هیات‌های سیاسی خارجی در انگلستان را پذیرفتند و با آنان دیدار و گفتگو کردند. در این روز شهردار لندن مهمانی با شکوهی به افتخار شاهنشاه برپا ساخت که در آن نخست‌وزیر، وزیران و گروهی از برجسته‌ترین سران انگلستان نیز بودند. هم‌چنین در این روز شاهنشاه از موزه ویکتوریا در لندن بازدید کردند. موافقت‌نامه فرهنگی ایران و انگلستان در لندن به وسیله نمایندگان دو کشور بسته شد.
۱۶ اردیبهشت ۱۳۳۸ شاهنشاه از مرکز پژوهش‌های اتمی انگلستان و نیز شهر نوبنیاد پراکتل بازدید فرمودند. روز پسین شاهنشاه در یک گفتگو در انجمن روزنامه‌نگاران خارجی در لندن فرمودند:
الحاق ایران به پیمان بغداد از تمایل طبیعی و قانونی ما به حفظ کشور سرچسمه می‌گیرد، لیکن ایران پایگاه نظامی به هیچ کشور خارجی نخواهد داد.
۱۹ اردیبهشت ۱۳۳۸ مک میلان نخست‌وزیر انگلستان به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شد و زمانی درباره پیوند دو کشور با معظم‌له به گفتگو پرداخت.
۲۱ اردیبهشت ۱۳۳۸ نمایندگان روزنامه‌های انگلستان و سایر کشورهای جهان در سفارت شاهنشاهی ایران در لندن به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند و معظم‌له به پرسش‌های آنان پاسخ دادند. شاهنشاه در این پرسش و پاسخ‌ها فرمودند:
کشور من نقش بزرکی ذر حفظ امنیت و صلح خاورمیانه و آینده آن ایفا خواهدکرد. در کشور من شخص شاه نقش مهمی در سرنوشت کشور به عهده دارد و به همین جهت بود که یک سال قبل برای ادامه رژیم سلطنتی و تعیین ولیعهد تصمیم بزرگی اتخاذ کردیم.
۲۲ اردیبهشت ۱۳۳۸ پایگاه نیروی هوایی سلطنتی انگلستان در موستمور مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. به دعوت نمایندگان مجلس عوام انگلستان روز پسین، شاهنشاه از پارلمان انگلستان بازدید فرمودند.
دانمارک
۲۳ اردیبهشت ۱۳۳۸ دیدار رسمی شاهنشاه از انگلستان پایان یافت و معظم‌له برای بازدید رسمی از دانمارک وارد کپنهاک شدند. اعلیحضرت فردریک نهم پادشاه دانمارک مهمانی شام با شکوهی به افتخار شاهنشاه برگزار کرد و معظم‌له در پاسخ سخنان پادشاه دانمارک فرمودند:
رشته‌های ناگسستنی که دو کشور ما را به یکدیگر پیوند می‌دهد بهترین ضامن موفقیت و همکاری ما در جامعه ملت‌های آزاد جهان بشمار می‌رود.
۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۸ شاهنشاه از کارخانه ذوب‌آهن دانمارک در بیست مایلی کپنهاک بازدید کردند. در این روز پادشاه دانمارک والاترین نشان کشور را به شاهنشاه ایران پیشکش کرد.
۲۵ اردیبهشت ۱۳۳۸ دیدار رسمی شاهنشاه از دانمارک پایان یافت. معظم‌له دو روز دیگر در دانمارک ماندند و سپس رهسپار هلند شدند.
هلند
۲۹ اردیبهشت ۱۳۳۸ شاهنشاه که با یک فروند رزم‌ناو کشور دانمارک را ترک کرده بودند، برای یک دیدار رسمی به هلند تشریف‌فرما شدند و در آمستردام مورد پیش‌باز سران دولت و مردم هلند قرارگرفتند.
علیاحضرت ژولیانا ملکه هلند به افتخار شاهنشاه مهمانی بسیار باشکوهی برپا کرد. شاهنشاه در پاسخ به خوش‌آمد گویی ملکه هلند فرمودند:
انگیزه ما در فعالیت برای رفاه ملت خود و حفظ صلح جهانی و تفاهم میان ملل، وجود هدف‌های عالی در این راه‌است و کوشش ما در راه رسیده به این هدف‌ها و آرمان‌های مشترک ادامه خواهد یافت.
۳۰ اردیبهشت ۱۳۳۸ مرکز کشتی‌سازی بندر بزرگ رتردام مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. سپس در پیشگاه معظم‌له کشتی نفتکش محمدرضا شاه که دومین کشتی نفتکش ایران است و سی و سه هزار تن گنجایش دارد به آب انداخته شد. در این روز شاهنشاه با یک هواپیمایی که خود آن را خلبانی می‌کردند از سد "تولی درسی" و کاخ ییلاقی علیاحضرت ملکه ژولیانا دیدن کردند.
۳۱ اردیبهشت ۱۳۳۸ موافقت‌نامه فرهنگی ایران و هلند در وزارت خارجه هلند بسته شد.
۱ خرداد ۱۳۳۸ شاهنشاه به همراهی پرنس برنارد همسر علیاحضرت ملکه هلند از تاسیسات هواپیمایی پادشاهی هلند دیدن فرمودند. در این روز سفر رسمی شاهنشاه از هلند پایان یافت و معظم‌له برای یک دیدار غیررسمی رهسپار پاریس شدند.
فرانسه
۲ خرداد ۱۳۳۸ گروهی از ایرانیان در فرانسه به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند و معظم‌له درباره زندگی آنان در خارج از کشور پرسش‌هایی فرمودند. در این روز گفتگوهای هیات نمایندگی ایران و فرانسه برای بازنگری در موافقت‌نامه بازرگانی دو کشور در تهران آغاز شد.
۴ خرداد ۱۳۳۸ ژنرال شارل دوگل پرزیدنت فرانسه مهمانی شام باشکوهی به افتخار شاهنشاه در کاخ الیزه برگزار کرد. در این مهمانی شاهنشاه و ژنرال دوگل درباره پیوندهای دوستانه ایران و فرانسه به گفتگو نشستند.
۵ خرداد ۱۳۳۸ شاهنشاه از دانشگاه سوربن پاریس بازدید کردند. در این بازدید در شرفیابی دانشجویان ایرانی به پیشگاه شاهنشاه، معظم‌له فرمودند:
من بارها به کشورهای خارجی مسافرت کرده‌ام و زندگی مردم این کشورها را دیده‌ام. مردم اسکاندیناوی نسبت به ملل دیگر جهان ملت‌های مترقی و سعادتمندی هستند، اما برنامه کار ما و اساس عدالت اجتماعی که برنامه آن را طرح کرده‌ایم از آنچه که در این کشورها دیده‌ام مترقی‌تر است. صنایع سنگین، صنعت نفت، آهن و فولاد در ایران ملی است. زغال سنگ و منابع زیرزمینی دیگر، راه‌آهن، پست و تلگراف و تلفن و بنادر متعلق به عموم است، در حالی که در آن کشورها اغلب این صنایع ملی نیست و در اختیار بخش خصوصی است. در آینده نزدیک فرهنگ و بهداشت نیز در کشور ما برای عموم مجانی خواهد شد.
در این روز گروهی از خاورشناسان برجسته فرانسوی به پیشگاه شاهنشاه در سفارت شاهنشاهی ایران در پاریس باریافتند.
۷ خرداد ۱۳۳۸ شاهنشاه در سفارت شاهنشاهی ایران شماری از دانشجویان ایرانی را می‌پذیرند و با آنها گفتگو می‌کنند. در ته سالن دانشجوی بلند قد و با آزرمی توجه شاهنشاه را به خود وامی‌کشد. شاهنشاه با این دانشجو، دوشیزه فرح دیبا دست می دهد. این دیدار به ازدواج شاهنشاه با فرح دیبا در ۲۹ آذر ۱۳۳۹ می‌انجامد.
۱۲ خرداد ۱۳۳۸ شاهنشاه در راه بازگشت از سفر اروپا با هواپیما وارد استانبول شدند و از سوی حضرت جلال بایار پرزیدنت ترکیه و عدنان مندرس و گروهی از سران برجسته کشور ترکیه مورد پیش‌باز قرارگرفتند. پرزیدنت جلال بایار مهمانی شام باشکوهی به افتخار شاهنشاه برگزار کرد.
۱۳ خرداد ۱۳۳۸ سفر شاهنشاه به کشورهای انگلستان، دانمارک، دانمارک، هلند، فرانسه پایان یافت و معظم‌له به ایران بازگشتند.