سفر محمدرضا شاه پهلوی به اروپا ۲۷ تیر ۱۳۲۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی درگاه محمدرضا شاه پهلوی
اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی به همراه جرج ششم از گارد سلطنتی سان می بینند
اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی در سفر به فرانسه به فرودگاه بورژه وارد می شوند
اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی در بازدید از مدرسه نظام فرانسه
اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی در سفر به سویس
یکی از نتایج سفر شاهنشاه به انگلستان بکار گرفتن مدرن‌ترین تکنیک در پالایشگاه آبادان است



آیا مشکلی با شنیدن این پرونده دارید؟ راهنمای رسانه را ببینید.


ترومن رئیس جمهور آمریکا در ۲۲ اسفند ۱۳۲۵ در کنگره امریکا سخنرانی ایراد کرد که آغاز و شالوده سیاست امریکا در برابر سیاست جهانخواری شوروی و رخنه آن کشور در دیگر کشورهای گیتی شد. در این سخنرانی ترومن وضعیت سیاست جهان را به روشنی توضیح داد. پس از جنگ جهانی دوم، کشورهای دنیا به دو گروه سیاسی بخش شدند. گروهی که با دنیای غرب همراهی شدند و گروهی که با دنیای کمونیست همگام شدند. ترومن گفت:

در تاریخ کنونی جهان، هر ملتی می‌باید بتواند میان راه‌های گوناگون زندگی راهش را خود برگزیند. ولی اغلب این گزینش آزادانه انجام نمی‌شود. یکی از راه‌های زندگی برپایه اراده اکثریت است و ویژگی و برتری آن به وسیله سازمان‌های آزاد، دولت‌های پارلمانی، انتخابات آزاد، تضمین آزادی فردی، آزادی بیان و دین، و آسوده بودن از آزارهای و فشار سیاسی روشن است. راه دیگر زندگی برپایه اراده اقلیت است که اراده خود را با زور بر اکثریت تحمیل می‌کنند. این اقلیت با ابزار فشار و آزار و ترور کار می‌کند، هم چنین با مطبوعات و رادیوی زیر کنترل، انتخابات تقلبی، و محدود کردن آزادی‌های فردی. این می‌باید سیاست ایالات متحده امریکا باشد که ملت‌های آزاد را پشتیبانی کند که علیه برده بودن و فرمانبرداری پایداری می‌کنند.

پس از آنچه که در آذربایجان رویداد و تهدید مداوم از سوی شوروی راه برای سیاست ایران روشن شده بود. اکثریت مردم ایران علیه ایران کمونیستی بودند، مردم ایران دیکتاتور پرولتاریا را نخواستند و بردگی در برابر فرمان های رسیده شده از مسکو. دولت های غربی این تصمیم مردم ایران را خوش‌‌آمد گفتند و شاهنشاه ایران را به اروپا و امریکا دعوت کردند. نخستین سفر خارج از کشور محمدرضا شاه پهلوی به انگلستان، فرانسه، سویس و ایتالیا بود.

سفر به انگلستان

نخستین سفر محمدرضا شاه پهلوی از آغاز دوران پادشاهی‌اش پس از پایان جنگ جهانی دوم و بیرون رفتن ارتش‌های اشغالی شوروی، بریتانیا و امریکا از ایران، به دعوت اعلیحضرت جرج ششم برای بازدید از انگلستان. شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی این دعوت را پذیرفتند. در ۲۳ تیر ماه ۱۳۲۷ وزارت دربار شاهنشاهی به آگاهی رساند که شاهنشاه به دعوت جرج ششم پادشاه انگلستان برای بازدی از آن کشور و شرکت در آیین گشایش مسابقه‌های المیپک را پذیرفته‌اند. روز پسین فرمان شاهنشاه دایر بر تشکیل شورای سلطنت و مراقبت از امور کشور در درازای سفر ایشان به انگلستان به عبدالحسین هژیر نخست‌وزیر داده شد.

۲۶ تیر ۱۳۲۷ عبدالحسین هژیر نخست‌وزیر در نشست مجلس شورای ملی پذیرش دعوت ژرژ ششم از شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی را به آگاهی مجلس رسانید. [۱]نخستین نشست شورای سلطنت در پیشگاه شاهنشاه برگزار شد و شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی پیرامون رسیدگی به کارهای کشور در درازای مسافرت ایشان به اروپا اوامری دادند. هم چنین به فرمان شاهنشاه حسین سمیعی به کفالت وزارت دربار شاهنشاهی برگزیده شد.

۲۷ تیر ۱۳۲۷ شاهنشاه پیام رادیویی به ملت ایران فرستادند و آنگاه با هواپیمای سلطنتی از تهران رهسپار انگلستان شدند. شاهنشاه نخست به جزیره مالت تشریف‌فرما شدند و شب را در این جزیره ماندند. روز پسین شاهنشاه از تاسیسات دریایی و هوایی و سازمان‌های نظامی جزیره مالت بازدید کردند.

۲۹ تیر ۱۳۲۷ شاهنشاه از جریزه مالت رهسپار لندن شدند. با به زمین نشستن هواپیمای شاهنشاه در فرودگاه لندن و دوک اف گلوستر [۲]برادر پادشاه انگلستان و دیگر سران دولت به پیشباز شاهنشاه آمدند، سپس شاهنشاه به کاخ سلطنتی باکینگهام تشریف‌فرما شدند و از سوی جرج ششم پادشاه انگلستان مورد پذیرایی قرارگرفتند. شاهنشاه شام را با پادشاه و ملکه انگلستان خوردند و درباره پیوندهای دوستانه دو کشور به گفتگو پرداختند.

۳۰ تیر ۱۳۲۷ تاسیسات صنعتی "اولدهم" در شمال انگلستان و ایستگاه‌های هوایی آن ناحیه مورد بازدید شاهنشاه قرار گرفت. جرج ششم پادشاه انگلستان در کاخ باکینگهام به دیدار شاهنشاه در بخشی که معظم‌له اقامت داشتند آمد و حمایل ویکتور را به شاهنشاه پیشکش کرد.

همان شب پادشاه انگلستان به افتخار شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی میهمانی با شکوهی برگزار کرده بود و در آن ملکه ماری مادر جرج ششم، اتلی نخست‌وزیر، ارنست بوین وزیر امور خارجه، و وینستون چرچیل نخست‌وزیر زمان جنگ انگلستان نیز بودند.

۳۱ تیر ۱۳۲۷ شاهنشاه از ملکه ماری مادر پادشاه انگلستان دیدن کردند و ناهار را با پادشاه و ملکه انگلستان خوردند. سپس شاهنشاه از مجلس عوام انگلستان بازدید کردند و آنگاه در گاردن پارتی کاخ باکینگهام شرکت کردند. جرج ششم پادشاه انگلستان و ملکه آن کشور در کاخ باکینگهام به دیدار شاهنشاه آمدند و ایشان یک قطعه نشان پهلوی به پادشاه انگلستان پیشکش کردند و آنگاه آیین بدرود و خدانگهدار انجام یافت و شاهنشاه به سفارت ایران در لندن تشریف فرما شدند.

۱ امرداد ۱۳۲۷ دانشچویان و ایرانیانی که در انگلستان زندگی می‌کردند، هم چنین قهرمانان ایرانی که برای شرکت در مسابقه‌های المپیک به لندن رفته بودند در سفارت ایران در لندن به پیشگاه شاهنشاه شرف‌یاب شدند. در این روز تلفن بیسیم لندن - تهران آغاز بکار کرد و شاهنشاه از لندن با نخست‌وزیر گفتگو کردند.

۲ امرداد ۱۳۲۷ مرکز فرماندهی نیروی هوایی انگلستان مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت، آنگاه شاهنشاه به میهمانی که از سوی سر فردریک ولز شهردار لندن برگزار شده بود رفتند. شاهنشاه هم چنین از آزمایشگاه‌های نفت "سن بری" دیدن کردند و به دانشجویان ایرانی که در رشته نفت آموزش عالی خود را می گذراندند آفرین گفتند و آنها را مورد مهربانی قراردادند. شاهنشاه در میهمانی شامی که اتلی نخست‌وزیر انگلستان که به افتخار ایشان داده شده بود شرکت جستند.

روز پسین شاهنشاه از دانشگاه اکسفورد دیدن کردند.

۵ امرداد ۱۳۲۷ شاهنشاه برای دیدن مسابقه‌های اسب‌دوانی به گودوود تشریف فرما شدند. در این روز هربرت موریسن رئیس شورای سلطنتی و وزیر کابینه انگلستان جشنی به افتخار شاهنشاه برگزار کرد که در آن نخست‌وزیر و گروهی از وزیران و سران انگلستان نیز بودند.

۶ امرداد ۱۳۲۷ مرکز نیروی توپخانه انگلستان در پل‌ورث و هم‌چنین نمونه تانک‌های زمان جنگ انگلستان مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. دوک اف گلوستر برادر پادشاه انگلستان به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شد و شام را با ایشان خورد.

۷ امرداد ۱۳۲۷ شاهنشاه و اعلیحضرت جرج ششم پادشاه انگلستان و علیاحضرت ملکه آن کشور در آیین گشایش مسابقه‌های المپیک در لندن شرکت کردند. در همین روز هربرت موریسن رئیس شورای سلطنتی و وزیر کابینه انگلستان و بوین وزیر امور خارجه آن کشور به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند.

شاهنشاه در میهمانی سفارت کبرای ایران که در هتل کلاریج لندن ترتیب یافته بود شرکت فرمودند.

۹ امرداد ۱۳۲۷ کارخانه هواپیماسازی انگلستان در شهر بریستول مورد بازدید شاهنشاه قرار گرفت. شاهنشاه از مسابقه‌های بسکتبال ایران و فرانسه و هم‌چنین دو و میدانی بازی‌های المپیک لندن دیدن فرمودند.

۱۰ امرداد ۱۳۲۷ بریتیش میوزیوم لندن مورد بازدید شاهنشاه قرار گرفت. پس از آن دوک اف گلوستر برادر پادشاه انگلستان و دیگر سران آن کشور شاهنشاه را بدرقه کردند و ایشان به سوی پاریس پایتخت فرانسه پرواز کردند.

بازدید از فرانسه

در این روز شاهنشاه از سوی فرنشینان رسمی دولت فرانسه در فرودگاه فرانسه مورد پیشواز قرارگرفتند. شاهنشاه تاج گلی بر مزار سرباز گمنام فرانسه نهادند و سپس در میهمانی با شکوهی که به افتخار ایشان از سوی نخست‌وزیر فرانسه برگزار شده بود شرکت نمودند.

۱۱ امرداد ۱۳۲۷ شاهنشاه از نمایشگاه آثار ایران در پاریس دیدن کردند و سپس ناهار را با ونسان اوریول[۳] پرزیدنت فرانسه خوردند. روز پسین شاهنشاه از بنای یادبود انوالید [۴] در کنار مزار ناپلئون بناپارت ارجمندانه (با احترام) ایستادند. آنگاه از موزه ناپلئون و سپس موزه لوور پاریس بازدید کردند. ایرانیانی که در فرانسه زندگی می کردند در سفارت ایران در پاریس به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند. در همین روز پس از دیدار با ایرانیان شاهنشاه به کاخ ورسای رفتند.

۱۳ امرداد ۱۳۲۷ مدرسه نظام فرانسه مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. آنگاه شاهنشاه در میهمانی که وزیر نیروی هوایی فرانسه به افتخار ایشان داده شده بود شرکت فرمودند. در این میهمانی رئیس جمهور فرانسه نیز بودند.

شاهنشاه در مجلس میهمانی پیردوگل شهردار پاریس که به افتخار شاهنشاه ایران برگزار شده بود شرکت فرمودند. در میهمانی شام وزیر امور خارجه فرانسه شاهنشاه یک قطعه نشان پهلوی به رئیس جمهور فرانسه و رئیس جمهور فرانسه نیز نشان عالی صلیب سرخ با نخل را به شاهنشاه پیشکش کردند.

۱۴ امرداد ۱۳۲۷ شاهنشاه از جای پیاده شدن نیروهای متفقین در خاک فرانسه در دوویل به هنگام جنگ جهانی دوم دیدن کردند. در این روز در تهران چهل و سومین سال مشروطیت ایران در کاخ بهارستان جشن گرفته شد و نخست‌وزیر و هیات وزیران و نمایندگان مجلس و گروه بسیار زیادی از مردم در این جشن شرکت کردند.

۱۶ امرداد ۱۳۲۷ کوی دانشجویان ایرانی در دانشگاه پاریس مورد بازدید شاهنشاه قرارگرفت. آنگاه شاهنشاه به میهمانی ناهار هریو رئیس مجلس ملی فرانسه تشریف فرما شدند. شاهنشاه پس از هفت روز دیدار از پاریس رهسپار نیس شدند.

پانویس