سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در پاسخ بیانات پادشاه سوئد در میهمانی رسمی کاخ سلطنتی استکهلم ۱۵ اردیبهشت ماه ۱۳۳۹
| برنامه عمرانی دوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۹ |
۱۵ اردیبهشت ۱۳۳۹
نطق شاهنشاه در پاسخ بیانات اعلیحضرت پادشاه سوئد
(در ضیافت رسمی کاخ سلطنتی استکهلم، به افتخار شاهنشاه)
اعلیحضرتا،
از اظهارات محبت‌آمیزی که نسبت به من و کشورم فرمودید، بسیار متشکرم. هم اعلیحضرت و هم علیاحضرت ملکه که قبلاً کشور و ملت ما را از نزدیک دیده‌اند، به خوبی می‌دانند که این احساسات از هر حیث متقابل و مشترک است و ملکه نیز مخصوصاً از من خواسته‌است که شرکت صمیمانه او را در این احساسات به اطلاع اعلیحضرتین برسانم.
اعلیحضرتا،
برای ما مملکت شما از دیرباز یک کشور دوست به شمار آمده و در طول قرن‌ها تاریخ حیات دو ملت هیچ وقت اتفاق نیفتاده‌است که اختلاف و اصطکاک منافعی ما را از هم جدا کرده‌باشد. از همان زمان که ویکینگ‌های معروف شما حکومتی در کنار دریای سیاه پدیدآوردند و مدتی با کشورها همسایه شدند و یادگار این همسایگی و روابط بازرگانی را در لوحه‌هایی ثبت کردند که هم اکنون در نقاط مختلف سوئد باقی است و در آنها با خاطره خوشی از "کشور ابریشم" سخن رفته‌است، تا آن هنگام که نخستین سفیر سیار ایران در چهار قرن پیش که قرارداد اروپای مرکزی و جنوبی از پایتخت کشور شما گذشت و تا سی سال پیش که قرارداد روابط بازرگانی و دریانوردی میان دو کشور ما منعقد شد تاکنون همواره ما کشور سوئد را به چشم یک دوست محترم و شایسته نگریسته‌ایم.
شرکت مؤثر کارشناسان اداری و فنی شما در تجدید بنای اداری و صنعتی کشور ما در رشته‌های مختلف پلیس و ژاندارمری و راه‌آهن و غیره برای ما همواره ثمربخش و مفید بوده‌است.
در سالهای اخیر کارشناسان و مؤسسات خصوصی سوئدی در ساختمان فرودگاه مهرآباد و دانشگاه تهران با ما همکاری کرده‌اند و در حال حاضر نیز ما در ساختمان‌های عظیم بندری خود در خلیج فارس از مؤسسات فنی و متخصصین سوئدی استفاده می‌کنیم. عده‌ای از پرستاران این کشور اکنون با دلسوزی و علاقه در آموزشگاه‌های پرستاری ما مشغول کارند و بسیاری از ایرانیانی که اکنون کارهای فنی حساسی بر عهده دارند، مخصوصاً در رشته‌های نظامی و طبی، قبلاً تحصیلات خود را در کشور شما انجام داده‌اند. پیشرفت‌های علمی و صنعتی و پزشکی کشور اعلیحضرت همواره مورد احترام و علاقه ما بوده و سطح عالی زندگی و پیشرفت فراوان تحصیلات عمومی و مخصوصاً رفرم‌های بزرگ اجتماعی سراسر این سرزمین را از منطقه قطبی "خورشید نیمه شب" گرفته تا شهر زیبای استکهلم که آن را "ونیز شمال" لقب داده‌اند، به صورت یک سرمشق و نمونه عالی برای سایر مللی که در همین راه قدم برمی‌دارند درآورده‌است. تخصیص یک ثلث از تمام بودجه این کشور به امور اجتماعی که طبعاً تا حد زیادی مربوط به دوران صلح ممتد صدوپنجاه سالهای است که مملکت شما از آن برخوردار بوده‌است، نشان می‌دهد که اگر صلح و آزادی و ثبات سیاسی با روح حسن نیت و یا کوشش و خدمتگزاری در راه مصالح ملی درآمیزد، چه نتایج عالی و ثمربخشی به بار خواهدآورد.
بدیهی است در رژیم دموکراتیک مترقی کشور شما که پارلمان پانصد ساله سوئد بهترین مظهر آن است، این پیشرفت‌های اجتماعی طوری انجام گرفته که آزادی‌های اساسی فدای آن نشده‌است و این همان راهی است که ما برای کشور خود در پیش گرفته‌ایم.
از لحاظ فرهنگی و هنری نیز ما همیشه به کشور اعلیحضرت با نظر علاقه و احترام بسیار نگریسته‌ایم. دانشگاه‌های کهنسال سوئد و تحقیقاتی که تاکنون درباره کشور ما در آنها شده و ترجمه‌های متعدد سوئدی از آثار شعرا و نویسندگان بزرگ ما و کتاب‌های سیاحان نامی سوئدی درباره ایران و همچنین اعطای سالیانه بزرگترین جوایز علمی و ادبی جهانی، یعنی جایزه نوبل که توسط آن اعلیحضرت صورت می‌گیرد، ملت ما را که از دیرباز با توجه به فرهنگ و تمدن کهنسال خویش احترام خاصی برای علم و هنر قائل است، بیش از پیش متوجه کشور شما کرده‌است.
مملکت ایران همانطور که آن اعلیحضرت تذکر دادند، اکنون با کوشش تمام دوران جدید حیات معنوی و مادی خویش را آغاز کرده‌است و در راه این کوشش شرافتمندانه برای بالا بردن سطح زندگانی خویش مسلماً از همکاری و همراهی ملل شرافتمند دیگری که صمیمانه خواستار سعادت آن هستند (و ما تردید نداریم که ملت و کشور سوئد از برجسته‌ترین آنهایند) برخوردار خواهدبود.
امیدوارم این سفر من و ارمغان‌هایی که از آن برای ملت خودم خواهم برد، دو کشور ما را در این راه بیش از پیش نزدیک کند.
سلامت و سعادت آن اعلیحضرت و علیاحضرت ملکه و خاندان سلطنتی و رفاه و خوشبختی ملت سوئد را آرزومندم.