سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در آیین گشایش آرامگاه ابوعلی سینا در همدان ۹ اردیبهشت ماه ۱۳۳۳
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | املاک سلطنتی |
سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در آیین گشایش آرامگاه ابوعلی سینا در همدان ۹ اردیبهشت ماه ۱۳۳۳
مایه کمال مسرت است که به یاری خداوند متعال اینک به افتتاح آرامگاه حکیم جلیل و پزشک نامی ابوعلی‌سینا موفق می‌شویم.
این مرد بزرگ که او را از روی حقیقت باید سرآمد حکما و اطبای شرق و یکی از بزرگترین فیلسوفان و پزشکان جهان دانست، از کسانی است که در پیشرفت انسانیت به جانب مراحل کمال عقلی و علمی سهم بزرگی دارد، و وجود او چون مشعل فروزان، وسیله بر طرف ساختن ظلمت و جهل و تجلی روح ابناء آدم بوده‌است. این فیلسوف بزرگی که تمدن ایران و اسلام از بسیاری جهات مرهون وجود اوست، نه تنها مورد علاقه هم میهنان خویش است، بلکه از قرن‌ها پیش در اقطار عالم نام او را به احترام ذکر کرده‌اند و همه جا با تکریم و تجلیل فراوان از او یاد شده‌است.
کارهایی که این مرد نام‌آور در راه پیشرفت و ترقی علوم مختلف از منطق و حکمت ریاضی و طبیعیات و تمام شعب این علوم، خاصه طب و داروشناسی کرده‌است، از خاطر دوستداران علم و دانش محو نخواهدشد. ابوعلی‌سینا با ذهن منطقی و منظم و علمی خود توانست تمام علوم پراکنده را که از طریق مختلف در تمدن ایرانی و اسلامی وارد شده و تا عهد او ترتیب کاملی نیافته‌بود، نظم و نسق بخشد.
قدرتی که او در تدوین این کتب علمی به کار برده، به درجه‌ای بود که نه تنها آثار او در ایران و تمام جهان اسلامی طرف توجه و استفاده قرار گرفت، بلکه دیری نگذشت که دانشمندان با ولع تمام شروع به ترجمه و نشر آنها در دانشگاه‌های اروپا کردند و این ترجمه‌ها به سرعت مورد استفاده اهل علم واقع شد. خدمات بی‌نظیر ابن‌سینا به زبان فارسی از راه تألیف کتب مختلف علمی دیرزمانی علت جداگانه‌ای برای نفوذ قطعی او در قلوب هموطنان خویش بوده‌است و به همین سبب در نظر ما هرگونه تجلیل و تشویق از چنین مرد هوشمندی از وظایف بزرگ است، و مایه نهایت رضامندی خاطر ما است که انجمن آثار ملی ایران منویات ما را در این باره جامه عمل پوشانیده و این وظیفه را به نیکوترین صورتی ادا کرده‌است. اصولاً سپاسگزاری از گذشتگان که وسیله‌ای برای تشویق آیندگان در ازای خدمت‌های سودمند به علم و ادب اجتماع است، شایسته کمال تقدیر است و ما از این رو از خداوند متعال مسئلت داریم که خدمتگزاران به علم و ادب را توفیق بیشتری در این راه عنایت فرماید.
حضور دانشمندان بزرگی که از اقطار عالم دعوت ایران را قبول کرده و برای تجلیل شیخ جلیل ابوعلی‌سینا به همدان آمده و اینک ما را از ملاقات خود خشنود داشته‌اند، فرصتی مناسب برای بیان کمال مسرت خاطر ما است. این فضلای ارجمند که مشقت سفر را تحمل کرده و برای شرکت در مراسم هزاره فیلسوف و طبیب و گوینده بزرگوار ما از دیار غربی به اینجا آمده‌اند، منتهای دوستداری و علاقه و توجه خود را به بزرگان عالم و خادمان جامعه بشری ثابت و مدلل ساخته‌اند و از این رو شایسته کمال تقدیر و احترام هستند.
امیدواریم که عشق وافر آنان به تکریم ابوعلی‌سینا هر رنجی را که از این سفر تحمل کرده‌اند، جبران کند. همکاری‌های ذیقیمت همه دانشمندان ارجمند ایرانی با انجمن آثار ملی در اقامه مراسم جشن هزاره ابن‌سینا که به حمدالله در تهران و همدان به خوبی انجام شده‌است، همواره ملحوظ نظر و مایه رضایت ما بوده‌است و مراتب تقدیر خود را از این زحمت پر ارزش بدین وسیله اعلام می‌داریم.