سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر هنگام گشایش دوره اجلاسیه ۵۴ - ۱۳۵۳ مجلس شورای ملی و مجلس سنا شنبه سیزدهم مهر ماه ۱۳۵۳
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی | مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم |
بیانات اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر هنگام گشایش دوره اجلاسیه ۵۴-۱۳۵۳ مجلس شورای ملی و مجلس سنا شنبه سیزدهم مهر ماه ۱۳۵۳
با تأییدات خداوند متعال، دوره اجلاسیه سال ۱۳۵۳-۱۳۵۴ مجلسی شورای ملی و سنا را با کمال مسرّت افتتاح می‌کنیم.
در دوره اجلاسیه گذشته، بخواست الهی شاهد پیشرفت‌های عمومی و همه جانبه مملکت و ملت ایران بودیم، و می‌توانیم با قاطعیت بگوییم که از این حیث سالی استثنائی را در پشت سر گذاشته‌ایم. برنامه پنجساله پنجم که خود در اصل برنامه عظیم و بی سابقه‌ای بود، با موفقیت هائی که در این سال از نظر تأمین منافع حقه ایران از ثروت‌های طبیعی مملکت بدست آمد، و همچنین با توجه به فعالیت‌های گستره طبقات مختلف مملکت، مورد بررسی مجدد قرار گرفت و ابعاد آن لااقل به دو برابر افزایش یافت.
رقم رشد تولید ناخالص ملی کشور، در سال ۱۳۵۲ به ۳۳ درصد به قیمت‌های ثابت بالغ گردید و این رقم برای سال ۱۳۵۳ بیش از ۴۰ درصد پیش‌بینی می‌شود. تا پایان برنامه پنجم انتظار می‌رود که متوسط رشد سالانه تولید ناخالص ملی به قیمت‌های ثابت ۲۶ درصد باشد. بدین ترتیب طبق معمول چند ساله گذشته، ایران در این مورد کماکان در تمام جهان مقام اول را دارد.
در طول برنامه پنجم، به موجب پیش‌بینی هائی که بر اساس شرایط موجود صورت گرفته‌است درآمد کشور ما از بابت نفت بیش از ۱۰۲ میلیارد دلار، و از بابت گاز صادراتی به اتحاد جماهیر شوروی در حدود یک میلیارد دلار خواهد بود. تذکر این نکته را لازم می‌دانیم که ما با وجود آنکه یکی از بزرگترین تولید کنندگان نفت در جهان هستیم، مایلیم در مصرف آن کمال صرفه جوئی بعمل آید، و بر این اساس از هم‌اکنون حداکثر تلاش را برای ایجاد مراکز اتمی به منظور تولید نیروی برق بکار می‌بریم.
در زمینه توسعه اقتصادی، در برنامه پنجم توجه خاص به صنایع سنگین مانند آهن و فولاد و سایر صنایع فلزی، صنایع شیمیایی و پتروشیمی، صنایع مکانیکی، الکترونیکی، وسائط نقلیه، صنایع سلولوزی، صنایع معدنی غیر فلزی مبذول خواهد شد. در عین حال در بخش کشاورزی از نظر کمی و کیفی آن، و تطبیق هر چه بیشتر آن با کاملترین اصول مکانیزاسیون، کوشش وسیعی بعمل خواهد آمد.
در بخش خدمات عمومی، تذکر این نکته برای ما مایه خوشوقتی است که در اجرای دو فرمانی که در اسفند ماه گذشته در زمینه‌های آموزشی و بهداشتی از جانب ما صادر شد، و تصمیماتی که در مرداد ماه گذشته اتخاذ گردید، اکنون تحصیلات در ایران از کودکستان تا دانشگاه در قسمت ابتدائی و قسمت‌های فنی دبیرستانی بدون هیچ نوع شرائط، و در قسمت‌های غیر فنی دبیرستانی و دانشگاهی با سپردن تعهدی که خود یک نوع ضمانت و در واقع بیمه نامه یافتن شغل شایسته‌ای با مزایای مساوی با سایر کارمندان دولت است، برای تمام جوانان کشور تأمین شده‌است. حتی تا سال هشتم ابتدائی و راهنمائی با توزیع روزانه شیر و مواد خوراکی به کمک به قسمتی از تغذیه مناسب نوجوانان مملکت پرداخته‌ایم.
بدیهی است پیشرفت آموزش و پرورش مورد توجه و علاقه همیشگی ما خواهد بود، و ما در تأمین این منظور از هر نوع وسیله جدید آموزشی مانند ماهواره‌هایی که با داشتن مدار ثابت همواره در بالای منطقه جغرافیائی ایران قرار خواهند داشت استفاده خواهیم کرد. در این مورد ما حتی دست به ایجاد دانشگاه آزاد زده‌ایم که وسیله آموزش دانشگاهی را برای تعداد بیشماری فراهم خواهد ساخت. به موازات اجرای این برنامه‌ها، در امر آموزش فنی و تخصصی کارگران ماهر و متخصص توجه کامل مبذول خواهد شد و انشاءالله شاهد آن خواهیم بود که صنایع جدید و پیشرفته ایران را مهندسین و کمک مهندسین و این دسته کارگران ماهر با شایستگی کامل اداره خواهند کرد.
در مورد اجرای فرمان تأمین بهداشت عمومی و پیشگیری از بیماری‌ها و بهبود محیط زیست و آموزش بهداشت نیز توجه خاص مبذول خواهد شد. در این باره کافی است تذکر داده شود که تنها در سال جاری برای دو مورد فوق‌الذکر یعنی آموزش رایگان و بهداشت عمومی بترتیب ۳۲ میلیارد و ۶/۸ میلیارد ریال اعتبار پیش‌بینی شده‌است و این ارقام ممکن است در عمل باز هم افزایش یابد.
در زمینه امور درمانی، ما حتی حاضریم چون فعلاً به اندازه کافی پزشک و پرستار و سایر افراد لازم نداریم به هر قیمتی شده باشد بیمارستان‌های مجهز حتی با پزشکان و سازمان‌های اداری و فنی آن‌ها از خارج تأمین کنیم. متأسفانه باید متذکر شویم که خیلی از جوانان ایرانی فارغ‌التحصیل رشته پزشکی بدون آنکه به فکر وطن خود و انجام وظیفه ملی خویش باشند رهسپار ممالک دیگر می‌شوند، و البته این مسـئله‌ای است که بدان خاتمه داده خواهد شد.
در امر مسکن و خانه سازی، با وجود کوشش‌های وسیعی که بعمل می‌آید، می‌باید در آینده باز هم توجه بیشتری مبذول گردد. در سال جاری برای احداث خانه‌های سازمانی کارگری و کارمندی و خانه‌های ارزان قیمت برای عموم و کمک‌های اعتباری برای تأمین مسکن، با در نظر گرفتن اصلاحیه سال ۱۳۵۳، ۸۳/۵ میلیارد ریال اعتبار منظور شده و برای سال آینده در همین مورد بیش از ۹۱ میلیارد ریال در نظر گرفته شده‌است. با این وصف این فعالیت‌ها می‌باشد بیشتر توسعه یابد، و اگر تابحال زیادتر از این کار نشده بعلت کمبود مصالح ساختمانی بوده‌است که امیدواریم با پیش‌بینی هائی که شده این کمبود در اواخر برنامه پنجم و اوائل برنامه ششم برطرف گردد.
در امور حمل و نقل و ارتباطات، در طول برنامه پنجم ۴۰۰ میلیارد ریال، و در امر توسعه صنایع۳۵۲ میلیارد ریال، و در امور معادن ۶۲ میلیارد ریال سرمایه‌گذاری ثابت منظور شده‌است، و امیدواریم بر اساس این سرمایه گذاری‌ها گسترش وسیع همه این رشته‌ها طبق برنامه‌های تنظیم شده تحقق یابد.
از جمله مسائل دیگری که در برنامه پنجم عمرانی کشور و برنامه‌های آینده مورد توجه خواهد بود شناسائی و حفظ نسل و تعیین ذخائر قابل بهره برداری ماهی و سایر آبزیان در خلیج فارس و دریای عمان و ایجاد مجتمع‌های صنعت صید با تأسیس و تجهیز شرکت‌های تعاونی صید و شرکت‌های خصوصی صیادی زیر نظارت کامل و قانونی شرکت سهامی شیلات جنوب ایران است.
بدیهی است لازمه موفقیت تمام فعالیت هائی که برای پیشرفت مملکت صورت می‌گیرد همکاری هر چه بیشتر عمومی و شرکت همه افراد ملت به حداکثر ممکن در تمام شـئون مادی و معنوی کشور است، و این اصلی است که سیاسیت ملی و اجتماعی ما بر آن پایه گذاری شده‌است. ما یک نمونه خوب این همبستگی و مشارکت عمومی را در برگزاری موفقیت آمیز هفتمین دوره بازی‌های آسیائی در تهران که با شرکت همه ممالک آسیا انجام گرفت و پیروزی‌های غرورانگیزی برای قهرمانان دختر و پسر ایرانی بهمراه داشت شاهد بودیم.
برای جلوگیری از تورم داخلی، اقدام‌ها وسیعی از طرف دولت بعمل آمده‌است که در این مورد آنچه مستقیماً مربوط به خود دولت می‌شود تخصیص کمک از بودجه مملکتی برای پایین نگاهداشتن قیمت‌های موارد ضروری، و همچنین وسائل حمل و نقل و تأمین تحصیلات رایگان و خدمات مختلف رفاهی و کم کردن مالیات از حقوق‌های پائین تر در مقابل افزایش مالیات بر حقوق‌های بالاتر، و نیز افزایش حقوق‌های پایین است، که در این مورد تا آخر برنامه پنجم انشاءالله در حداقل، یک زندگانی کاملاً آبرومندانه برای این دسته از افراد تأمین خواهد شد و در حد متوسط، ارقام مربوطه ارقام بسیار جالب توجهی خواهد بود.
در این زمینه خدمات رفاهی، لازم است تذکر داده شود که رقم زیانی که به دولت به منظور جلوگیری از افزایش بهای مواد اساسی از قبیل گندم و سایر غلات، قند و شکر، گوشت، برنج، روغن نباتی، سیمان، کود شیمیائی و مواد دیگر، و نیز برای حفظ نرخ اتوبوس و کمک به شرکت‌های آب و برق تحمل می‌کند در سال ۱۳۵۳ به تنهایی به ۹۵/۵۹۷ میلیون ریال بالغ می‌شود که این رقم شامل اعتبارات جاری و اعتبارات سرمایه‌گذاری ثابت است. رقم زیان دولت از این بابت در مدت باقیمانده برنامه پنجم ۲۲۰ میلیارد برآورد می‌شود.
نباید فراموش کرد که به موازات سهمی که دولت در جلوگیری از تورم بعهده دارد، یک قسمت از مبارزه با تورم مربوط به خود مردم می‌شود. در این مورد ما از ملت ایران با چنین فرهنگ اصیل و کهن و با احساسات عالی ملی و میهن پرستانه، انتظار داریم سهم خود را در این راه با شرافتمندی و وجدان ایفاء کنند.
در یکساله گذشته ما قراردادهای اقتصادی و مالی با ارزش و عمیقی با دولت‌های آلمان فدرال، انگلستان، فرانسه، ایتالیا امضاء کردیم (و قطعاً با کشورهای دیگر نیز امضاء خواهیم کرد) که از لحاظ اهمیت در روابط اقتصادی جهان کمتر سابقه داشته‌است. در عین حال با کمال میل کمک هائی به کشورهای متعدد خارجی انجام داده‌ایم که در تاریخ کمک‌های خارجی بر اساس سرمایه و تولید ناخالص ملی (GNP) بی سابقه‌است. برای ما مایه مسرّت کامل است که توانسته‌ایم در شرایط دشوار اقتصادی بین المللی، از راه این همکاری‌ها برای برادران همسایه یا نزدیک خود و نیز برای ممالک خیلی پیشرفته اروپائی مفید باشیم. زیرا ما بخوبی بدین واقعیت توجه داریم که تمدن امروز جامعه بشری ایجاب می‌کند همه ملل در شادی و غم یکدیگر شریک باشند، و دیگر برای هیچ مملکتی ممکن نیست که خود را در داخل یک چهار دیواری طلائی محفوظ بدارد و از غم دیگران بی‌خبر باشد.
ما کاملاً طرفدار و خواهان رفع تشنجات جهانی و برقراری هر چه بیشتر محیط آرامش و تفاهم در روابط بین‌المللی بر اساس مصالح مشترک همه ملل و ممالک دنیا هستیم. بر همین اساس است که در اجلاسیه کنونی سازمان ملل متحد پیشنهاد کرده‌ایم منطقه خاورمیانه عاری از سلاح‌های اتمی اعلام شود. ما با اعتقاد راسخ در راه رسیدن به هدف نهائی صلح بین‌المللی بر اساس خلع سلاح مطمئن و کنترل شده کوشش خواهیم کرد. ولی همچنانکه در گذشته نیز متذکر شده‌ایم تا فرارسیدن چنین روزی با حداکثر توانائی خود در تأمین وسائل دفاع از تمامیت ارضی و استقلال و حاکمیت ملی خود کوشا خواهیم بود.
روز گذشته ما از سفری دور به چندین کشور دوست در منطقه اقیانوس هند و اقیانوس کبیر بازگشتیم، که خوشبختانه طی آن همه جا با تفاهم و همفکری روبرو شدیم. قصد این است که در حوزه شمالی اقیانوس هند، از ایران گرفته تا استرالیا، یک منطقه تفاهم اقتصادی، که طبعاً دنباله سیاسی نیز خواهد داشت، بوجود آید که هدف آن بهبود بخشیدن زندگی عموم ملل این منطقه و فراهم آوردن وسائل امنیت و رفاه آنان، و نیز تحقق یک نوع مسئولیت دسته‌جمعی است که بتواند این منطقه را از حضور نظامی ممالک خارج از منطقه بی‌نیاز سازد.
این کوشش‌ها بخصوص از این نظر ضرورت و فوریت دارد که متأسفانه اوضاع بین‌المللی با ضعفی که از سازمان ملل متحد در اجرای تصمیمات این سازمان مشاهده می‌شود از هر جهت مایه نگرانی است. در عین حال این نگرانی تا حد زیادی معلول تورم وحشتناک جهانی با ریشه‌های اقتصادی غیرسالم آن است که تنها در سال جاری رقم آن به ۱۴ درصد بالغ شده‌است. وضع پولی بین‌المللی نیز وضعی ناسالم است که مواجهه با آن احتیاج به مآل اندیشی و اخذ تصمیمات لازم وقایع دارد. در این مورد توجه بدین واقعیت، در هر کوششی که به منظور مقابله با این وضع غیر سالم و پیدا کردن راه حل‌های معقول صورت گیرد، کاملاً ضروری است که دیگر دوره استعمار ملل بوسیله ملل دیگر، بخصوص در مورد کشورهای تولید کننده نفت، به انتها رسیده‌است و تنها راه منطقی که در این زمینه وجود دارد همکاری عموم ملل بر اساس تساوی حقوق و منافع آن‌ها است، که بدیهی است ما در این باره آمادگی کامل داریم.
امیدواریم به یاری خداوند متعال این دوره اجلاسیه شاهد پیروزی‌های تاریخی ایران در ساختمان یک جامعه نوین بر اساس عدالت اجتماعی باشد. با قدردانی از روح وطن‌پرستی و تفاهمی که نمایندگان مجلسین در دوره اجلاسیه گذشته در همکاری با دولت در امر بررسی و اصلاح و تصویب قوانین از خود نشان دادند، توفیق همگی را در دوره اجلاسیه کنونی در حسن انجام وظائف و ایفای مسئولیت‌های خطیری که بعهده دارند خواستاریم.
(کف زدن ممتد حاضران در جلسه)