سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ بیانات پرزیدنت پاکستان در میهمانی رسمی شام در راولپندی ۱۵ اسفند ماه ۱۳۴۸
| برنامه عمرانی چهارم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | روزشمار انقلاب شاه و مردم |
۱۵ اسفند ۱۳۴۸
بیانات شاهنشاه در پاسخ سخنان حضرت رئیس‌جمهوری پاکستان
(در ضیافت رسمی شام در راولپندی)
حضرت رئیس‌جمهوری،
از بیانات محبت‌آمیزی که نسبت به من و کشور و ملتم ایراد فرمودید، صمیمانه تشکر می‌کنم.
من امروز مثل هر بار دیگر که به کشور شما آمده‌ام، خود را بیش از هر نقطه دیگر جهان، در خانه خود و نزد برادران خویش احساس می‌کنم.
این بار نیز مانند همیشه با خوشوقتی حامل درودهای گرم مردم ایران برای ملت پاکستان هستم. این احساس چه در نزد من و چه در نزد همه افراد ملت من، احساسی طبیعی و منطقی است، زیرا پیوند دو ملت ما به قدری ریشه‌دار و عمیق است که هیچ یک از این دو ملت نمی‌تواند دیگری را بیگانه به شمار آورد و او را از خود جدا شمارد.
تحقیقات و مطالعات تاریخی و باستان‌شناسی در چند سال اخیر، تاریخ آغاز ارتباط دو سرزمین ما و مردم آنها را تا حدود هفت‌هزار سال پیش بالا برده‌است. چنین سابقه‌ای شاید به تنهایی برای اثبات آنکه دوستی امروز ما میراثی است که از یکی از کهن‌ترین سنتهای رابطه ملل در تاریخ جهان به ما رسیده‌است، کافی باشد.
ولی آنچه از تاریخ آغاز این رابطه مهمتر است، ادامه بدون وقفه آن در طول این چند هزار سال است. در تمام این مدت، فرهنگهای ما پیوسته در یکدیگر اثر بخشیده‌اند و رابطه فکری و مدنی و اقتصادی ملتهای ما در هر شرایطی ادامه یافته‌است. حتی گاه این رابطه به قدری وسیع بوده که در دوره‌های معینی از تاریخ، مرکز ثقل ادب و فرهنگ فارسی، از ایران به سرزمین شما انتقال یافته‌است، چنانکه مدتی دراز شهر لاهور بیش از هر شهر ایران کانون ادب پارسی بوده‌است. حتی در عصر خود ما نیز یکی از عالی‌ترین پیامهای معنوی فرهنگ مشترک ایران و پاکستان، با زبان پارسی بسیار شیوایی از همین شهر لاهور، از زبان اقبال لاهوری، که ما خاطره او را به اندازه بزرگترین سخن‌سرایان و متفکران خودمان گرامی می‌داریم، به گوش جهانیان رسیده‌است.
بر اساس این سنت بسیار کهن، طبیعی است که در عصر حاضر زمینه‌ای کاملاً مساعد برای تفاهم و همکاری همه‌جانبه دو ملت ما وجود داشته‌باشد. همین زمینه طبیعی باعث شد که ایران به عنوان نخستین کشور، پاکستان را پس از تأسیس آن به رسمیت شناخت و با آن روابط مودت و صمیمیت برقرار کرد. از آن پس ما در هر شرایط، چه در روزهای خوشی و چه در ایام دشواری در کنار پاکستان بوده‌ایم و یقین دارم که از این به بعد نیز همواره در کنار شما خواهیم بود، زیرا ما چه از نظر علایق تاریخی و فرهنگی و مذهبی، و چه از لحاظ مصالح اجتماعی و ملی کنونی، این دوستی و همکاری را برای هر دو ملت نه تنها کاملاً ثمربخش، بلکه ضروری می‌شماریم.
دو ملت ما امروز برای ایفای مأموریت تاریخی مشترکی که میراثهای کهن آنها بدانها محول کرده، راههای مشترکی نیز در پیش گرفته‌اند. همکاری ثمربخش دو کشور ما، به اضافه دوست مشترکمان ترکیه، که بهترین مظهر آن سازمان همکاری عمران منطقه‌ای است، حقاً توانسته‌است به صورت سرمشق رضایت‌بخشی برای همه جوامع دیگر جهان در این شرایط درآید. ما با این همکاری در شئون مختلف اقتصادی و صنعتی و ارتباطی و فرهنگی، به نفع هر سه کشور خویش قدمهای بزرگی برداشته‌ایم و مسلماً در آینده قدمهایی باز هم بزرگتر برخواهیم داشت. در عین حال این پیشرفتها به ما امکان می‌دهند که نقش مؤثری در صحنه بین‌المللی به نفع تفاهم بین‌المللی ایفاکنیم که نمونه‌ای از آن کنفرانس چند ماه پیش رباط بود.
ما در رباط درباره منافع و مصالح دنیای اسلامی بحث کردیم. ما به این اصل عادلانه پایبندیم که تصرف‌کردن اراضی دیگران و به کار بردن قوه قهریه علیه آنها غیر قابل قبول است. ما در رباط تکرار کردیم که قطعنامه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد باید به مرحله اجرا گذاشته‌شود، و بالاخره در کنفرانس رباط تمام اصولی را که باید به منظور برقراری صلح در منطقه عربی خاورمیانه به کار بسته‌شود، مورد تأکید قراردادیم. متأسفانه اوضاع این منطقه هر روز وخیم‌تر می‌شود.
آرزوی ما آن است که ملت نجیب و شریف پاکستان روزبه‌روز از پیشرفت و سعادت زیادتری که این ملت از هر جهت شایسته آن است، برخوردارگردد و پیوسته به سطح زندگی معنوی و مادی بالاتری دست یابد. با این امید سلامت و سعادت شما حضرت رئیس‌جمهوری، رفاه و پیشرفت روزافزون ملت هم‌کیش و برادر پاکستان را آرزو می‌کنم.