سخنان هژیر وزیر مشاور درباره تاریخچه گفتگوها با مستر گس ۲۶ اردیبهشت ۱۳۲۷
سخنان هژیر وزیر مشاور درباره تاریخچه گفتگوها با مستر گس ۲۶ اردیبهشت ۱۳۲۷
- جناب آقای هژیر وزیر مشاور راجع به نفت
هژیر (وزیر مشاور) – در جلسه گذشته آقای دهقان از آقای وزیر دارائی پرسیدند که دولت در باب اجرای بند پنجم ماده واحده مصوب ۲۹ مهر ۱۳۲۶ چه اقدامی کرده‌است، آقای وزیر دارائی در جوابی که داده‌اند بدواً متذکر شدند که از اقدامات دولت سابق هیجگونه اطلاعی ندارند و در دوسیه امر هیچگونه اثر و یادداشتی در این باب ندیده‌اند و پس از آن شرح اقدامات خودشان را در این خصوص باطلاع مجلس شورای ملی میرسانند و بنابر آنچه بنده در جراید دیدم بیانات ایشان فقط در باب لزوم ایرانی بودن مستخدمین و کارگران شرکت و تأمین وسائل زندگی و آسایش آنها بود و نتیجه مذاکرات را نیز چنین توضیح دادند که با شرکت قرار گذاشته‌اند یک مأمور عالی رتبه به طهران بفرستند مذاکره نماید، چون بند در دولت سابق بسمت وزیر دارائی افتخار خدمتگذاری داشتم برای اینکه حقیقت قلب نشود حق از میان نرود ناچارم باختصار چند مطلب را بر سبیل توضیح عرض کنم:
- اولاً از تاریخ تصویب قانون ۲۹ مهر است تا ۱۲ آذر که بنده مستفعی شدم یک ماه ونیم بیشتر فرصت بیشتر نبود و جال آنکه از ۱۲ آذر تاکنون بیش از ۵ ماه می‌گذرد
- ثانیاً اگر نتیجه‌ای که از اقدام پنج ماهه اخیر جاصل شده همین باشد که شرکت موافقت کرده‌است یک مأمور عالی رتبه بایران گسیل دارد باید عرض کنم که نتیجه اقدامات یک ماه و نیمه اول که بنده بنا بتاکیدات بلیغ و اوامر خاص رئیس دولت وقت انجام دادم و امروز آقای وزیر دارائی اصلاً آنرا کان لم یکن انگاشته‌اند بمراتب بیش از نتیجه‌ای بوده‌است که بالفعل ایشان بعد از چند ماه بدست آورده‌اند زیرا که در ظرف همان یک ماه و نیم مستر گس نماینده عالی رتبه شرکت بطهران آمد و در طی چندین جلسه پنج و شش ساعته نظریات دولت باشرح و تفصیل وافی و باکمال صراحت بمشارالیه توضیح شد و در پایان مذاکرات باتفاق نظر هر دو ظرف مراسله ی تنظیم و ارسال گردید و خود مستر گس نیز مراسله دیگری نگاشت که همه در وزارت دارائی ضبط است و سواد آنها در همان اوان برای استحضار ریاست وزراء و وزارت امور خارجه فرستاده شده‌است
بدیهی است توضیحاتی که در آنموقع بنده بنماینده شرکت دادم همه بر اساس اطلاعات و ارقام و سوابقی بود که در سالهای متمادی در اداره امتیاز و نفت و در آمد معادن وزارت دارائی فراهم آمده و اکنون هم حاضر و موجود است بعلاوه در تمام جلساتی که بنده با نماینده شرکت داشتم آقای دکتر حسین پیرنیا رئیس آن اداره که سالها است در این رشته بذل جهد و صرف همت می‌کنند حاضر و ناظر و شریک و دخیل در مذاکرات بودند و تا امروز هم بر سر همان خدمت هستند و باین ترتیب مانند بهترین شاهد حی و حاض می‌توانند و می‌توانستند هم سوابق مفصل و مشروح امر را که مذاکرات را باطلاع آقای وزیر دارائی برسانند بعلاوه اگر نمایندگان محترم مایل باشند ممکن است مقرر فرمایند آقای دکتر حسین پیرنیا در جلسه خصوصی یا در کیمسیونی حاضر شده سوابق را بیاورد و جریان مطلب را حضوراً روشن نمایند