سخنان دکتر بقائی درباره سازمان امنیت اجتماعی ۱۱ آبان ۱۳۳۱
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفدهم | تصمیمهای مجلس | درگاه روز رستاخیز ملت ایران ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ |
سخنان دکتر بقائی درباره سازمان امنیت اجتماعی ۱۱ آبان ۱۳۳۱
دکتر بقایی - یک حکایتی است که اگراشتباه نکنم در مثنوی خواندهام که یک مرد بیچارهای بود این همیشه بدرگاه خدادعامیکردومی گفت خدایا گره از کارم بگشای و دعایش هم مستجاب نمیشدوبعدازمدتی زحمت یک کیسه گندم دست وپاکرده بودرفته بودقرض وقوله کرده بودازیک ده همسایه داشت برمیگشت بخانه خودش چون عادت داشت بازدعامیکردکه خدایاگره از کارم بگشای در ضمن اینکه دعامیکردگره کیسه گندم بازشدوگندمهای اوریخت زمین گفت خدایامن چندین سال دعاکردم گره از کارم بگشای توبعداز چند سال که دعایم را مستجاب کردی گره از بارم گشود ی واین گندمهاراریختی زمین دنباله حکایت بکارماربطی نداردمدتهااست که چه در مجلس وچه در روزنامهها وچه در صحبتهای خصوصی از جناب آقای دکترمصدق تقاضامیکردم که از این رویه از ادیخواهی ولبرالیسمی که نسبت به وابستگان سیاستهای خارجی اعمال میشود جلوگیری بکنیدونسبت به آنهاکه برای مملکت ماقائل بهیچ چیزنیستندیک رسیدگیهایی بشود بعدازمدتهایک قانونی تهیه شده وبامضارسیده که درست مصداق همان مردبیچارهاست که حضورآقایان نمایندگان محترم عرض کردم یعنی بجای اینکه این قانون کوچکترین فایده ایی برای ملت ایران وملیون ایران داشته باشدیک حربه برنده ایی بدست دشمنان این ملت بوسیله این قانون داده شده بنده پریروز که مصدع آقایان محترم شدم عرض کردم که بعداراجع به این قانون امنیت اجتماعی عرایضی خواهم کردوحالابا اجازه آقایان میخواهم یک قدری این قانون را تشریح کنم ویقین هم دارم که گرفتاریهای زیادومراجعات زیادبعده ایی از آقایان همکاران محترم اجازه نداده وفرصت نداده که این قانون را بخوانندتاببینندچه قانونی است (صحیح است)اسم این قانون قانون امنیت اجتماعی است مشتمل بر۹ ماده ماده اول راجع به تعقیب کسانی است که تحریک باعتصاب وعصیان ونافرمانی وتمردویااخلال در نظم وآرامش مینمایندکه طبق این قانون آنهابایددستگیرشوندوتبعید شوندازشش ماه تایکسال البته صورت ظاهرماده بسیارخوب است آقایان هم که فقط همین ماده را چشم انداختهاند ودیده اندمیگوینداین ماده بسیارخوبی است وبرعلیه توده ایهاست وجلوگیری از اخلال میکندبنده برای آقایان عرض میکنم که این ماده کوچکترین جلوگیری نمیکندبرای اینکه اگرمیخواستندجلوگیری بکنندماباندازه کافی قانون داریم (صحیح است) برای اینکه جلوگیری از اخلال بشود باید چند چیزرا در نظربگیریم یکی اینکه بهانه اخلال ندهندویکی اینکه اخلال کنندگان را طبق این قوانین موجودتعقیب کننددودفعه که این عمل شداخلال تمام میشود جلوگیری این کارهاواصولااجرای هرقانون در درجه اول بستگی به مجریان قانون داردنه بنحوه قانون وعبارت قانون یک قانون بسیاربدرابدهیدبدست یک مجریان فهمیده وخوب نتیجه بسیارخوب بدست یک جریان بدنتیجه خلاف از آن خواهندگرفت (صحیح است) نمونه برای این عرض که حضورآقایان بخواهم تشریح کنم زیاداست فقط یک موردش را بنده عرض میکنم در موقعی که یکماه ونیم پیش بنده مریض بودم و در بیمارستان خوابیده بودم اطلاع دادند که کمونیستهایی که در راه آهن هستنداینکه میگوییم کمونیستها با قرارخودشان و دبیر حزب توده ایران در کنگره مسکوتصدیق کردندکه کمونیست هستند.
کمونیستهای راه آهن شروع کرده بودندبه یک تحریکاتی وبعنوان خواستههای کارگران میخواستند یک اعتصابی در آنجاراه بیاندازند در مقابل آنهاکارگران وابسته باحزاب ملی یاکارگرانی که جزء هیچ حزبی نیستندولی علاقه مندبوطن وملت خودشان هستندآنها در نظرگرفته بودندکه دست پیش بگیرندباصطلاح نسبت به آن کارگران کمونیست ویک تقاضای کمتری اظهارداشته بودندوتقاضایشان این بودکه اگرباین تقاضای ماکه خرجی نداردترتیب اثرداده شود این حربه از دست کمونیستهاگرفته میشود واینهانمی توانندکه اعتصاب بکنندبنده همان موقع از بیمارستان دونامه نوشتم یکی به وزارت راه ویکی به وزارت کارواین موضوع را تذکردادم که یک چنین خبرهایی است واگر توجهی بکاراین کارگران بشود جلوگیری از این اخلال خواهدشدکه توده ایها در نظردارندالبته همینطورکه جناب آقای صفایی فرمودنداین نامهها رفت بجریان ودوهفته پس از آنهم البته جوابی رسید. ولی عمل به آنهانشدبااینکه توده ایها آن روزی را که تعیین کرده بودندوخواستنداعتصاب بکنندکارگرهای ملی زیربارنرفتندوحاضرباعتصاب نشدند ولی با کمال تاسف باید عرض کنم که طرزعمل دستگاه طوری بودکه تفوق را به توده ایهادادبعدازآنکه دیدندنمی توانند اعتصاب کنندبطوریکه مشهوداست باتبانی مسئولین دخانیات رفتندوبرق را قطع کردندبالنتجه اعتصاب عملی شد چون وقتی برق نباشددیگرنمی توانستندکاربکنندوکارگرانی که مخالف اعتصاب بودندچون دستگاههاکارنمیکرددیگر نتوانستندکاربکنندواعتصاب عملی شد.
این عمل قطع برق ممکن بودتمام کارخانه را ازبین ببردمدت ۴ساعت ونیم کارخانجات دخانیات از کارافتادیعنی چهارصدوپنجاه هزارتومان بعایدات دولت خسارت واردآمدوبعدازاینکه یک ضررچهارصدوپنجاه هزارتومانی واردشدتقاضای کارگران که جمعش هشتادهزارتومان میشود بهشان داده شدخوب باید این شعور در دستگاه باشدکه وقتی که تقاضایی میکنندبیایندبنشینندمطالعه بکنندببیننداگرآن تقاضاهاقانونی است بهشان بدهندواگرقانونی نیست بزنندتوی دهنشان نه اینکه بعدازدادن چهارصدوپنجاه هزارتومان ضرراین هشتادهزار تومان را هم بدهندخوب این را اول بدهیداحتیاجی بقانون هم نداشت ضررهم بجایی نمیخوردولی به اینجا کارتمام نشدیک عده ایی از توده ایهاکه رفته بودندبرق را قطع کرده بودندویک چنین خطری برای دخانیات غیرازاین ضرری که عرض کردم بوجودآوردندکه ممکن بودکارخانه را نابودکننداینهامعلوم شدندکه چه کسانی هستندپرونده برایشان تشکیل شدهاست ولی باکمال تاسف باید عرض کنم که این پرونده شان سنبل شدوتمام شدآقااین قانون را برای چه میخواهید؟ شماقانون داریدطبق قانون موجودمی توانید تعقیب کنید پرونده هم تشکیل شد اخلالگران هم شناخته شدند چرا تعقیب نکردید؟ آنوقت رفتید قانون محکمتری آوردیدواین قانون هم پس فردامی بینیدکه فایده نکرده یک قانون قتل عام میآوریدباقانون آقاکاردرست نمیشود کاربااجرای قانون درست میشود من مخصوصاازجناب آقای وزیردارایی تقاضامیکنم که شخصااین جریان دخانیات را رسیدگی بکنندببینندکه چطورحقه بازی شده در این جریان وکسانی که اخلال کردندوپرونده هم تشکیل شده از تعقیب مصون مانده اندولی این را هم باکمال تاسف باید عرض کنم که تمام این جریانات بازبنفع کمونیستهاتمام شدمیرسیم به ماده دوم این قانون البته بنده بازحضورآقایان محترم عرض میکنم که ماطرفداراین هستیم که دولت ملی جناب آقای دکترمصدق باکمال قدرت کاربکندوباکمال قوت قلب واستقامت کامل موفق بشود کلیه ریشههای نفوذبیگانه را اعم از شمالی وجنوبی وماوراء بحارازاین مملکت قطع بکند(صحیح است) و در عین حال هم معترف هستیم که الان مملکت ما در یک حالت استثنایی است باید یک مقررات استثنایی هم وجودداشته باشدولی باید ببینیم که چکارمیخواهیم بکنیم وراه رسیدن به هدفهای ملی چیست نه این که همینطورفکربکنیم که عمل شده یاقانون باندازه کافی محکم نبودقانون محکم درست بکنیم.
ماده دوم را خدمت آقایان محترم قرائت میکنم وخواهش میکنم آقایان که این قانون را نخوانده انددرست توجه کنند:
ماده دوم - هر کس کارمندان ادارات دولتی وموسسات عمومی را وادار باعتصاب و یا تحریک با خلال در نظم و آرامش ویاتمردو عصیان نماید و همچنین کسانی که در ادارات و موسسات عمومی و دادگاهها و دادسراها برخلاف نظم وآرامش وانتظامات داخلی رفتار(درست توجه بفرمایید) ویاجنجال ودادوفریادویامنظورتوهین وارعاب وتحت تاثیرقراردادن مراجع اداری وقضایی ویابرای جلوگیری از اجرای قانون ومقررات از دحام ویاتحصن ویاهرگونه تظاهری نمایندفورا بازداشت ومجازات مقرر در ماده قبل یعنی محکومت از سه ماه تا یکسال تبعیدبرای آنهاتعیین میگرددوهمین مجازات درباره توطئه ومواضعه کنندگان برای اعمال مزبور در این ماده وماده فوق معمول خواهدشدوهرگاه کارمنددولت باشد در مدت محکومیت به تبعید و اقامت اجباری از اخذ مزدیاحقوق نیز محروم خواهدبود
برای این که آقایان درست توجه بدامنه این ماده بفرمایند ماده پنج را قرائت میکنم.
ماده پنج - گزارش مسئولین موسسات عمومی وروسای ادارات دولتی ومراجع قضایی وهمچنین مامورین انتظامی معتبراست مگراینکه خلافش ثابت شود یعنی با این ماده پنجم یک دفعه تمام کسانی که یک کاردولتی دارندجزء ضابطین دادگستری میشوندمعنایش این است که وقتی یک گزارشی نوشت این گزارش سندیت قانونی داردوبایدآن متهم برود خلافش را ثابت بکندحالاشمااین دوماده را در نظربگیرید و در مقابل هم قراربدهیدو در نظرهم بگیریدکه کی آنهارااجراخواهدکرد.
عرض کردم ببینیم این قانون بدست چه اشخاصی اجرامیشود مجریان این قانون بطورکلی به سه دسته تقسیم میشوندالبته آندو دسته کلی درست یانادرست را کاری نداریم. یکعده آنهایی هستندکه کمونیست هستند یابا کمونیستها زدوبند دارند و یکعده آنهایی هستندکه زدوبندندارندولی اینقدر بیشعور هستند که فکرمیکنند اگر امروز نسبت به کمونیستها ارفاق بکنندآن روزیکه کمونیستها سرکار آمدند نسبت به آنهاارفاق خواهند کرد(صحیح است) آنها آنقدر ابله هستند که این چنین فکر را میکنند و نمیبینند هرروز در کشورهایی که پشت پرده آهنین رفته اندخودآن پیشقراولهاو فداکارهایی که مملکتشان را تسیلم روسیه کرده اندخودآنهاپدرشان درمیاید(صحیح است) آنوقت چطوروقتی که دستگاهی نسبت به خادمین خودش آنطوررفتارمیکندنسبت به فلان آقای مدیرکل که فقط مراعات آنهاراکرده مراعات خواهندکردهمین پریروزبودکه آناپوکرکه آنهمه فداکاری کردحبسهارفت زجرهادیدتاکمونیستم را آورد در مملکت خودش او را گرفته بعنوان مسامحه در اجرای قانون کشاورزان پدرش را درآوردندمگرهرروزنیست این وضعیت؟ ولی متاسفانه در هیئت حاکمه مایک رجال اینقدرابلهی پیدامیشوندکه این تصوررامیکنندویکدسته سوم هم هستندازآنهاراحت ترند آنها اصلا قائل به خطرکمونیزم نیستندبنده کرارمواجه شدم با این جوراشخاص آقایان محترم گمان میکنم سابقه داشته باشندکه جز در موارداینکه یک اجحافی به کسی شده باشدیااحقاق حقی لازم باشد بنده هیچ مراجعه به دستگاه دولتی ندارم هیچ وقت نمیروم تقاضاکنم که فلان پسرعموی مراناظرهزینه کجابکنندواین قبیل تقاضاهاولی یک تقاضای منفی داشتهام وکرارامراجعه کردهام مراجعه میکنم به فلان مقام مسئول میگویم آقااین شخصی که در راس این کارهست برای اینکارخوب نیست برای اینکه از موقعیتش سوء استفاده میکندوتبلیغ مرام کمونیستی میکندوموقعیتش هم طوری است که تماس زیادبامردم دارداین را ازاین کارتغییربدهیدیک کاربالاتری باو بدهیدکسی را هم بجایش پیشنهادنمی کنم فعلا میگویم یک آدم وطن پرستی جایش بگذاریدکراراشنیدهام که میگویند آقااین کارمندبسیارخوبی است میگویم قبول داشتم کارمندبسیارخوبی است ولی داردبرعلیه مملکت عمل میکند برعلیه مصالح مملکت فعالیت میکندشمایک کاردیگری بهش بدهید کار خوبی بهش بدهیدحقوق بیشترهم بهش بدهید ولی یک کاری ندهیدکه تماس باسه هزارنفرکارگرداشته باشدومتاسفانه باید این را عرض کنم که در مراجعات بسیاری از این قبیل که بنده کردم خیلی کم مسئولینی دیدم که بعرایض من توجه داشته باشندحالابه آن تقسیم بندی دیگران میرسیم.
از مسئولین امور یکدسته هستند درستکار و بیغرض ویکعده هم نادرست ومغرض این قانون بدست همه آنهااجرا خواهد شد یعنی فلان رئیس توده ایی فلان کارخانه که میبیندده هزار نفر کارگر ملی را که باتوده ایهامبارزه میکنندومستاصلشان میکننددستورمیدهدآن کارگران را حبس کنندیک گزارشی هم مینویسدکه این شخص آمده داد وفریادکرده آمده توی اطاق من دادوفریادکرده یکسال ونیم تبعیدمیشود بدون حقوق فورا هم حکم اجرامیشود حالااین کارگربدبخت این بازمانده ایی که در ۳۰ تیرسعادت شهادت پیدانکرده وبه مبارزهاش ادامه میدهدچطورجناب آقای وزیردارایی بیایدثابت بکندکه من در اطاق آقای مدیرکل که بودم دادوفریادنکردم از مبلها شهادت بگیرند؟ از در دیوار شهادت بگیرند؟ یافلان قاضی ورئیس اداره گزارش میدهدکه ایشان قصدتحت تاثیرقراردادن مراجع اداری را داشتهاست قصدتحت تاثیرقراردادن شمارابخدایک قدری فکربکنیدببینیدچه مینویسیدباورکنید در هیچ حکومتی یک چنین قانونی امضانشدهاست (دکترملکی - کی نوشتهاست؟) وبنده ماده را یکدفعه دیگرمیخوانم (حاج سیدجوادی - تحت تاثیرقراردادن یعنی چه؟) هرکس کارمندان ادارات دولتی وموسسات عمومی را واداربه اعتصاب و یا تحریک باخلال در نظم وآرامش ویاتمردوعصیان بنمایدوهمچنین کسانیکه در ادارات وموسسات عمومی ودادگاهها ودادسراها برخلاف نظم وآرامش وانتظامات داخلی رفتاروباجنجال ودادوفریادویابمنظورتوهین وارعاب وتحت تاثیرقراردادن مراجع اداری وقضایی ویابرای جلوگیری از اجرای قانون از دحام یاتحصن ویاهرگونه تظاهری بنمایدهرگونه تظاهر ملاحظه بفرماییدهرکه را بخواهندطبق این قانون بگیرندمی توانندبگویندسرت را خاراندی تظاهراست آب خوردی تظاهراست قانونی که به این شدت نوشته شدهاست من حقیقتاتعجب میکنم آقای وزیر دارایی قانونی که به این شدت بدون داشتن استیناف وتمیزکسی را میگریندبدون حقوق یکسال تبعیدمیکنندوازحقوق وزندگی اورامحروم میکنند آنوقت با این وسعت و با این شمول من تعجب میکنم کی این قانون را تهیه کردهاست خیلی تعجب میکنم من از آقایان نمایندگان محترم سوال میکنم باکدامیک از شماهامشورت شده باهرکسی مشورت شده وموافقت کرده با این قانون بگویدکسی جواب نمیدهد (دکترملکی - هیچکس اطلاع ندارد) معلوم میشود با هیچکس مشورت نشده (شمس قناتآبادی - بنده یکدفعه این قانون را در یک ماه پیش دیدم وگفتم که خیلی ظالمانهاست) بنده گمان نمیکنم در هیچ جای دنیا و در هیچ زمان تاریخ وجودداشته باشدآخرشمابرویدیاسای چنگیزرابیاوریدترجمه فارسی هم دارد ترجمه فارسیش را بیاوریدباکمال میل ماامضامی کنیم یاسای چنگیزهم چنین کاری نکردهاست که یکنفرگزارش بدهد که گزارش اوحتمی الاجراباشدبدون هیچ نوع استینافی آنوقت بگویندتوقصدارعاب داشتی کسی این گزارش را میدهدیاآن کسیکه مغرض است دستورمیدهدپدرمخالفین خودشان را دربیاورندیاآن کمونیستهایی که در راس امورهستندوسالهااست که مادادمیزنیم که آنهاراازکاربرکنارکنید و نمیکنید تمام ملیون بوسیله این قانون به حبس وتبعید خواهندرفت اولین کسانی که مطابق این قانون باید بروندبه تبعیدهمین بازماندگان مقتولین سی ام تیرمیباشنداینهاهر روزبرای تعیین تکلیفشان اینجا ازدحام میکنند در کمیته تحقیق یک نفر گزارش میدهدکه اینجا آمدندازدحام کردند همه شان را تبعیدکنیدبجای اینکه که کمک کنید بجای اینکه تعقیب کنیدمسئوولین وقایع سی ام تیرراومطابق ماده ۵ حکومت نظامی آنهارادستگیرکنید حالاآمده ایدبعدازسه ماه قانونی گذراندهاید که ملیون نابود بشوند بنده صراحتا اینجا از طرف خودم وازطرف تمام نمایندگان از ادیخواه از آقای دکترمصدق تقاضامی کنیم استدعامی کنیم که این قانون را لغوبکنند(صحیح است) برای اینکه مانمیتوانیم تحمل چنین قانون را بکنیم (صحیح است) اگردولت راست میگویدومیخواهداخلالگران را تعقیب بکندماراه نشان میدهیم قانون باندازه کافی داریم اجرانمیشود (صحیح است) اجرانمیشود برای اینکه یک قسمت از دستگاه دادگستری ماویک عده زیادی از باپرسهاکمونیست هستند آنهارامامی شناسیم واسامیشان را میدانیم یک عده از روسای کارخانجات ومهندسین کمونیست هستندمابایداول مملکت خودمان را حفظ کنیم بعدبرویم حسابهای دیگررابکنیم ماانتظارداریم این دستگاه را شما تصفیه کنید این دزدهااین کمونیستها واین مغرضین را بریزند بیرون آنوقت به بدترازاین قانون هم میتوانیم تن بدهیم در صورتیکه مجریش درست باشدوالا این قانون قابل قبول نیست وقتی که بدست این قبیل مجریان بیفتدشماببینیدازتوی این قانون چه فجایعی بیرون خواهدآمدهیچ ممکن نیست آدم تصوربکند با این ماده ۲ وپنج اشخاصی ممکن است بدبخت شوندهررئیس اداره ایی از یک کارمندش بدش بیاید اتفاق میافتدکه یک کارمندگردن شق است احضارش میکنند توی اطاق فرضا چند فحش هم میدهدنمیدهدآنهم بسته بکرم خودش است احضارمیکندتوی اطاقش وبعدهم زنگ میزندکه این آقاراتوقیف کنیدبعدهم گزارش میدهدکه این اقا آمده داد و فریاد کرده یکسال تبعیدمیکنند در غیراداری هم همینطور است یکنفرهست میرودبرای گرفتن حقش توی همین دادگستری چقدرهستندکسانی که میروندتوی دادگستری که نگذارندحقشان پایمال شود طبق این قانون اورامیگیرندتوقیف میکنند تنهاشمول این قانون کارمندان ادارات نیست برای تمام هست میگویدهرکس کارمندان اداری را مرعوب کنداوراتوقیف میکنندبعدهم یک گزارش مینویسند که این قصدارعاب داشته شمارابخدافکرکنید آدم خواب میبیندبعدازاینهمه مبارزات که برای از ادی کردیم با اینهمه جانی که کندیم اینهمه کشته دادیم آنوقت میآییم بدست شخصی که ممکن است مغرض باشدممکن است دشمن مملکت باشدممکن است سوء استفاده چی باشداین قانون را میدهیم که اویک گزارشی برداردبنویسد که این قصد ارعاب داشته یکسال تبعید کنند میگویند عدلیه رسیدگی میکند بیاید در عدلیه زیردست این بازپرسهازیردست این محاکمی که هنوزتصفیه نشده بنده جداتقاضیا خودم را از جناب آقای دکترمصدق تجدیدمیکنم از طرف تمام آقایان نمایندگان که بمن اجازه بدهند(صحیح است - صحیح است) که این قانون را فورالغوکنندکه مابهیچوجه نمیتوانیم یک چنین قانونی را تحمل کنیم وحتی تقاضامی کنم در عین حال همان خواهشی که همیشه داشتم آن روح لیبرالیسم وآزادیخواهی را یکقدری کناربگذارندهمین قوانین موجودرااجرابکنندمن بشماقول میدهم وقتیکه مردم ببینند دولت حقیقتا پشتیبانی نمیکندازمزدوران سیاست خارجی خودمردم بهترازهرقانون تکلیف اینهارامعلوم میکنند در این مملکت ماچندین سال است که شاهداختلاف کمونیستهابودهایم آقایان هم بودهاند در هرموقعی که مردم احساس بکننددولت پشتیبانی نمیکندازآنهاخودمردم حسابشان را رسیده اندهمین پریروز در امجدیه مگرقوای انتظامی دخالت کردند. مردم بودندکه دهن آنهاراخوردکردندچرااینکارراکردندبرای اینکه مطمئن بودندکه دولت نمیخواهدپشتیبانی بکندازآنهاچون این اطمینان را داشتنددهن آنهاراخردکردندولی طبق این قانون آنهایی که دهن دشمنان مملکت را خردکردنددانه دانه خواهندرفت به تبعیدبنده پیش از این ضرورت نمیبینم که چیزی عرض کنم ومنتظرهستم جناب آقای دکترمصدق باآن سابقه وروح از ادیخواهی که خودشان دارندفوراباین تقاضای ماترتیب اثربدهند(صحیح است)