سخنان امیرعباس هویدا نخست‌وزیر در آیین سالگرد الغای کاپیتولاسیون و گشایش دادگستری نوین در کاخ وزارت دادگستری ۵ اردیبهشت ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو


آقای هویدا نخست‌وزیر عصر دیروز در مراسم سالگرد الغاء کاپیتولاسیون و افتتاح دادگستری نوین که در کاخ وزارت دادگستری و با حضور وزیر دادگستری، قضات و گروهی از شخصیت‌های مملکتی تشکیل شد، گفت: این دو اقدام بزرگ تاریخی نه تنها به تجدید حیات دادگستری و حکومت قانون و عدالت در میهن ما انجامید، بلکه استقلال ملی ایران را نیز با قاطعیتی تازه تأکید کرد. هویدا گفت: در پنجم اردیبهشت سال ۲۴۸۵ شاهنشاهی بود که رضاشاه بزرگ بنیانگذار شاهنشاهی پهلوی، دادگستری نوین ایران را گشودند و منشور الغای کاپیتولاسیون را صادر فرمودند. آقای هویدا در قسمت دیگری از سخنان خود گفت:

شاهنشاه آریامهر این واقعیت را تأکید فرموده‌اند که عدالت اجتماعی نخستین و اساسی‌ترین شرط ایجاد یک جامعه آزاد انسانی است. انقلاب شاه و ملت که فرمانده بزرگ ما طراح آن بودند، عدالت اجتماعی را در ایران به صورت یک واقعیت تغییرناپذیر درآورد. نخست‌وزیر سپس ضمن اشاره به وضع ایران پیش از شاهنشاهی پهلوی اظهار داشت: ایران زبون و ناتوانی که کاپیتولاسیون را بر آن تحمیل کرده بودند، امروز کشوری است سربلند، پیشرو، نیرومند و متکی به توانایی‌های بی‌پایان طبیعی و انسانی خویش. اما ایران برخلاف بسیار قدرتمندان تاریخ، نیروی خود را در راه تحمیل بی‌عدالتی و ستمگری در دیگران به کار نمی‌برد و نخواهد برد. برعکس، ایران نیرومند امروز در صف مقدم مبارزه ملت‌ها در راه تأمین عدالت بین‌المللی و بازسازی مناسبات کشورها بر اساس برابری حقوق و احترام متقابل قرار دارد. ایران در روزگار رستاخیز در پرتو فرماندهی درخشان خویش می‌داند که عدالت مانند آزادی تقسیم‌ناپذیر است. تلاش خستگی‌ناپذیر و نبرد مداوم علیه ستمگری، فقر، نادانی و بیماری در جهان این است و وظیفه‌ای که شاهنشاه بزرگ ایران برای فرد فرد ایرانیان معین فرموده‌اند.

سخنان وزیر دادگستری- آقای صادق احمدی وزیر دادگستری نیز در سخنانی در این آیین گفت:

ما این مراسم را در پنجاهمی سال سلطنت دودمان پهلوی به مناسبت روز صدور فرمان الغای کاپیتولاسیون برپا داشته‌ایم تا ضمن درود بر روان پاک سردار بزرگ و نامی ایران، اعلیحضرت رضاشاه کبیر، خاطره این رویداد بزرگ تاریخی را تجدید کنیم. کاپیتولاسیون ثمره شوم عهدنامه ترکمن‌چای بود. اعلیحضرت رضاشاه کبیر با درایت خاص خودشان می‌دانستند هدف اِعمال قدرت برای الغای کاپیتولاسیون کافی نیست و توجه به سه مسئله ضروری است. اول، بهم زدن دستگاه عدلیه قدیم و برقراری یک سازمان نوین با عوامل مناسب و تحصیل‌کرده، دوم، قوانین مناسب و بعد اِعمال قدرت برای اعاده استقلال کامل قضایی و حاکمیت ملی. با توجه به این سه اصل بود که با اراده اعلیحضرت رضاشاه کبیر عدلیه منحل شد و بعد در ۵ اردیبهشت ماه عدلیه تازه تشکیل و قضات معرفی شدند.

پس از سخنان آقای صادق احمدی، وزیر دادگستری آقای محمد یگانه رئیس دیوان عالی کشور سخنانی پیرامون الغای کاپیتولاسیون و استقلال قوه قضاییه ایراد کرد.