سخنان اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران به پرزیدنت هند رادها کریشنان ۲۶ اردیبهشت ۱۳۴۲

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
درگاه انقلاب شاه و مردم درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران
شاهنشاه در پیشباز از پرزیدنت رادها کریشنان

سخنان اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران به پرزیدنت هند رادها کریشنان ۲۶ اردیبهشت ۱۳۴۲

(در میهمانی رسمی شام در کاخ گلستان، به افتخار حضرت رییس جمهوری هند)

حضرت رییس جمهوری


از اینکه آن حضرت را امشب در کشور ما و در جمع خودمان می‌بینم کمال خوشوقتی و خرسندی را دارم، زیرا شما هم شخصاً برای ما میهمانی بسیار عزیزید و هم نماینده ملت و کشوری هستید که با ما دارای طولانی ترین و ریشه دار ترین ارتباط ‌های تاریخی است.


نه فقط از بیست و پنج قرن پیش، یعنی از دورانی که آن را قرن طلایی عصر کهن نام نهاده‌اند و طی آن درست در یک موقع بودا در هندوستان و کورش بنیانگذار شاهنشاهی ایران در کشور ما پا بوجود نهادند دو ملت ما با دو فرهنگ بزرگ و زاینده خود با یکدیگر ارتباط نزدیک و عمیق داشته‌اند، بلکه حتی از هزاران سال قبل از آن این رابطه فکری و فلسفی بطور کامل میان این دو ملت برقرار بوده است و کتب مذهبی و مقدس هندیان و ایران باستان و سنن و معتقدات مشابه کهن، بهترین مدرک این ارتباط است.


از طرف دیگر هند از دیرباز سرزمین رواج و شکفتگی شعر و ادب و زبان پارسی بوده و ما همواره با خرسندی و علاقه‌مندی به یاد داریم که در طول دو قرن و نیم یعنی از آغاز قرن هفده تا اواسط قرن نوزدهم، فارسی زبان رسمی دربارهای هند بوده است.


شمار شعرای پارسی گوی گذشته هند کمتر از تعداد شعرای کشور خود ما نیست، و مجموعه کتب و نسخ خطی فارسی که اکنون در کتابخانه‌های مهم سراسر هندوستان نگاهداری می‌شود و نماینده توجه خاص گردآورندگان آن‌ها بدین آثار در طول قرون متمادی است در حال حاضر بزرگترین مجموعه کتب خطی فارسی در تمام جهان است، بطوری که شاید از این حیث تعداد این قبیل کتب در کشور آن حضرت حتی از خود ایران بیشتر باشد.


این نکته نیز شایان ذکر است که در قرن گذشته نخستین چاپ‌های غالب آثار کلاسیک ادبیات فارسی در شهرهای کلکته و بمبیی صورت گرفته و اولین روزنامه‌های زبان فارسی در مراکز مختلف هند به چاپ رسیده و بزرگترین مجموعه فرهنگ‌ها و دستورهای زبان فارسی در طول سه قرن اخیر در هندوستان تدوین شده است. تعداد دانشگاه‌های خندی که در حال حاضر در آن‌ها زبان و ادبیات فارسی به مقیاس وسیع تدریس می‌شود از رقم مشابه آن در هر مملکت دیگر بیشتر است.


بطور کلی از آن زمان که به قول حافظ شاعر بزرگ ما طوطیان هند از قند پارسی یعنی از غزل حافظ که به بنگاله می‌رفت شکرشکن می‌شدند تا به امروز همواره سرزمین هند فروزانترین کانون شعر و ادب و هنر ایران در خارج از مرزهای این مملکت بوده است و ما از این حیث پیوسته به کشور شما با نظر حق شناسی و علاقه مندی بسیار نگریسته‌ایم.


خود من در سفری که پیش از این به کشور شما کردم بسیاری از این مراکز فرهنگی را از نزدیک دیدم و با ذخایر عظیم آثار ادب و هنر ایران که در آن‌ها نگاهداری می‌شود آشنا شدم.


در طول قرون بسیار دو سرزمین هند و ایران دو کانون جهانی معنویت و اصول عالیه اخلاقی بوده‌اند. در حال حاضر نیز این دو ملت تلاش مشابهی را در مبارزه با جهل و فقر و بیماری و در راه بالا بردن سطح زندگانی خویش آغاز کرده‌اند. به همین جهت ما و شما مانند بسیاری از ملل دیگری که آن‌ها چنین تلاش عظیمی را در پیش گرفته‌اند پیش از هر چیز برای اجرای طرح‌های صنعتی و اقتصادی و اجتماعی خود احتیاج به صلح و ثبات داریم و هیچ چیز از کوشش واقعی در راه حفظ صلح جهانی برای ما حیاتی تر نیست. اکنون که آن حضرت به نمایندگی یک کشور و ملت کهنسال و دوست به دیدار مملکت ما تشریف آورده‌اند برای من هیچ امری مطبوع تر از آن نیست که از خاطره قرن‌های دراز روابط معنوی و فرهنگی پر ارزش دو کشور به گرمی یاد کنم. سلامتی و سعادت آن حضرت و پیشرفت و رفاه روزافزون مردم هند را آرزومندم.