دیدار رسمی والری ژیسکار دستن پرزیدنت فرانسه و بانو از ایران ۱۵-۱۲ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
| سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی | دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
دیدار رسمی والری ژیسکار دستن پرزیدنت فرانسه و بانو از ایران ۱۵-۱۲ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
۱۲ مهر ماه ۲۵۳۵ والری ژیسکار دستن و بانو برای یک بازدید رسمی چهار روزه وارد تهران شدند. ژیسکار دستن و بانو با هواپیمای کنکورد وارد تهران شدند. در این سفر، چهار تن از وزیران کابینه فرانسه، وزیر خارجه، وزیر دارایی، وزیر صنایع و تحقیقات و وزیر امور جوانان و ورزش ژیسکار دستن را همراه کردند.> سفر رسمی پرزیدنت فرانسه به تهران در پاسخ به سفر دو سال پیش اعلیحضرتین به فرانسه بود. سفر دستن به تهران و گفتگوهای دو رهبر شاید به دست یافتن فرانسه به سهم بزرگتری از بازار صنعتی ایران با گسترش همکاری‌ها بیانجامد. در فرودگاه آیین رسمی تشریفات نظامی انجام شد و شاهنشاه آریامهر نخست وزیر و رییس مجلس سنا، رییس مجلس شورای ملی، وزیر دربار، رییس ستاد بزرگ ارتشتاران و رییس سرای نظامی، ژنرال آجودان و رییس کل تشریفات شاهنشاهی، رییس دفتر مخصوص و فرمانده گارد شاهنشاهی را به پرزیدنت فرانسه شناساندند.
در پایان آیین پیشباز اعلیحضرتین از میان در رده نزدیک به ۴۵۰ تن نمایندگان زن و مرد استان‌ها با پوشاک رنگارنگ محلی یک سدا به پارسی و فرانسه آرنگ‌هایی برای خوش آمد می‌دادند. اعلیحضرتین و میهمانان با دو کالسکه که اسواران نیزه‌دار از پیشاپیش و پشت سر آن را همراهی می‌کردند از فرودگاه رهسپار میدان شهیاد شدند. در سراسر راه هزاران تن از مردم تهران با تکان دادن پرچم‌های ایران و فرانسه شادی و شور را ابراز داشتند. در میدان شهیاد ساعت ۱۵ و ۴۵ دقیقه غلامرضا نیک پی شهردار پایتخت از سوی مردم تهران به میهمانان خوش آمد گفت و سپس کلید زرین پایتخت و پیشکش‌های مردم تهران را تقدیم کرد. ساعت ۱۶ هنگامی که آریامهر و میهمانان از میدان شهیاد رهسپار کاخ شاهنشاهی گردیدند، هنرمندان سازمان ملی فولکور وابسته به وزارت فرهنگ و هنر دست افشانی‌های زیبای محلی ایران را اجرا کردند.
در کاخ گلستان پیشکش‌هایی میان شاهنشاه آٰریامهر و علیاحضرت شهبانو و میهمانان رد و بدل شد. آنگاه اعلیحضرتین به کاخ شاهنشاهی بازگشتند و ژیسکاردستن و همراهان رهسپار دانشگاه تهران شدند. پرزیدنت فرانسه در دانشگاه با هوشنگ نهاوندی رییس دانشگاه تهران و شماری از استادان بلند پایه دانشگاه دیدار و گفتگو کرد.
از سوی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به سرفرازی ورود حضرت والری ژیسکاردستن رئیس جمهوری فرانسه و بانو دستن میهمانی شام رسمی در کاخ نیاوران برگزار شد. شاهنشاه آریامهر بر سر میز شام بیاناتی ایراد فرمودند:[۱]
سخنان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران در میهمانی شام به افتخار والری ژیسکار دستن پرزیدنت فرانسه ۱۲ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
- حضرت رئیس جمهوری، بانو ژیسکاردستن،
- برای شهبانو و من پذیرایی از آن حضرت و بانو ژیسکاردستن در کشور خودمان مایه کمال خوشوقتی است.
- شما اکنون به عنوان شخصیت اول کشوری به ایران آمده‌اید که ملت ما از دیرباز نسبت به آن علاقه و احترامی خاص و تقریباً استثنایی داشته‌است. هفتصد سال رابطه نزدیک تاریخی و قریب سیصد سال رابطه مستمر سیاسی که در طول آن هرگز دو کشور ما علیرغم تحولات و حوادث گوناگون تاریخ، رویاروی هم قرار نگرفته‌اند، همراه با یک تفاهم و نزدیکی عمیق معنوی باعث شده‌است که پیوند دوستی استواری بین دو ملت برقرار گردد. این پیوند در گذشته بیشتر بر اساس نزدیکی فرهنگی متکی بود، ولی اکنون همکاری‌های وسیع اقتصادی و صنعتی و فنی آن را بسیار مستحکم‌تر کرده‌است.
- در این مورد باید با خوشوقتی متذکر شوم که خود شما، حضرت رئیس جمهوری، چه در سال‌هایی که مستقیماً در رأس امور اقتصادی کشور خود بودید و چه اکنون که شخصیت اول این ملت بزرگ هستید، بهترین مظهر این همکاری‌های ثمربخش بوده‌اید و هستید، زیرا تقریباً همه موافقتنامه‌ها و قراردادهای همکاری‌های صنعتی و اقتصادی و علمی و فنی دو کشور ما در آن قسمت که به فرانسه مربوط است، مستقیماً توسط خود شما و یا با نظارت و سرپرستی دقیق و همه جانبه شما پایه‌ریزی شده‌است.
- خوشوقتم بگویم که این همکاری‌های همه‌جانبه نه تنها از نظر کمیت و کیفیت در تاریخ روابط دو کشور ما بی‌سابقه است، بلکه در نوع خود در دنیای امروز نیز کمتر نظیر دارد، زیرا این روابط اکنون اشتراک مساعی بسیار وسیعی را تقریباً در همه رشته‌های مختلف شامل می‌گردد که همکاری‌های صنعتی، کشاورزی، اقتصادی و مالی، انرژی هسته‌ای، گاز، پتروشیمی، امور ساختمانی، امور علمی و فنی، تنها نمونه‌هایی از آن است. در زمینه فرهنگی طبعاً در ادامه سنت دیرینه این روابط همکاری بسیار گسترده‌ای میان دو کشور برقرار است که وجود بیش از ۳۰۰۰ دانشجوی ایرانی در فرانسه و مراکزی از قبیل دانشگاه فنی و علمی ابوعلی سینا در همدان و مدرسه رازی در تهران، شاهد آن به شمار می‌روند.
- به موازات این همکاری‌های دو جانبه، تفاهم و نزدیکی بسیاری در دیدگاه‌های بین‌المللی ما وجود دارد که اساس آن پیروی هر دو کشور از سیاست مستقل ملی است. این سیاست ایجاب می‌کند که ما در عین آنکه کاملاً پشتیبان و مشوق تفاهم و همکاری سازنده جهانی هستیم، در تقویت نیروی دفاعی خود بکوشیم، زیرا خوب متوجه این واقعیت هستیم که ضعف نظامی گناهی نابخشودنی است.
- کشور فرانسه اکنون با پیروی از سیاست مستقل ملی خود از اعتبار و احترام خاصی در جامعه جهانی برخوردار است و مایه خوشوقتی ما است که تحت رهبری مدبرانه آن حضرت، این اعتبار جهانی به صورتی واقع‌بینانه و در جهت کوشش در رفع مشکلات بین‌المللی به کار می‌رود.
- برگزاری کنفرانس جهانی شمال و جنوب در پاریس که به دعوت شما صورت گرفت، یکی از نمونه‌های این کوشش است. ما صمیمانه امیدواریم که این کنفرانس با آنکه مواجه با اشکالات زیادی است، تحت توجهات شما کار خود را به طور رضایت‌بخش‌تری ادامه دهد و سرانجام بتواند رسالت واقعی خویش را در کمک به تعدیل نظم اقتصادی و اجتماعی غیر عادلانه کنونی جهان و استقرار نظم صحیحی در جای آن ایفا کند.
- همچنین ما و شما خواستار تحقق همکاری بین‌المللی برای از میان بردن مشکلات اقتصادی و پولی و تورمی در جهان هستیم. بدیهی است در تمام این موارد ایران وظیفه و مسئولیت خود را به صورتی کاملاً مثبت انجام خواهدداد.
- ما یقین داریم که شما، حضرت رئیس جمهوری، با واقع‌بینی و تحرک و فعالیتی که همواره وجه مشخص شما بوده‌است و در مقام رهبری کشور بزرگی که به رسالت معنوی و اخلاقی خود در جامعه جهانی واقف است، راه خود را همچنان با شهامت و قاطعیت ادامه خواهیدداد و کشور و ملت بزرگ فرانسه در عین کوشش‌های همه جانبه مادی و اقتصادی، مسئولیت ایفای نقش معنوی خویش را در جهان از یاد نخواهدبرد.
- من برای شما در حسن انجام وظیفه خطیری که در این راه به عهده دارید صمیمانه آرزوی موفقیت می‌کنم و با این آرزو، تندرستی و شادکامی شما حضرت رئیس جمهوری فرانسه و همسرتان، رفاه و ترقی روزافزون ملت بزرگ فرانسه، توسعه و تقویت هر چه بیشتر روابط دو کشور، و صلح و تفاهم و دوستی بین‌المللی را خواستارم.
والری ژیسکاردستن رئیس جمهوری فرانسه در پاسخ به بیانات همایونی نخست از پیشباز باشکوه در فرودگاه سپاسگزاری کرد و گفت:[۲]
پاسخ والری ژیسکاردستن پرزیدنت فرانسه به بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در میهمانی شام کاخ سعدآباد ۱۲ مهر ۲۵۳۵ شاهنشاهی
- اعلیحضرتا
- برای من جای بسی خوشوقتی است که شما، یعنی به شخصی که ما قاعدتاً از این بابت مرهون وی می‌دانیم و به علیاحضرت شهبانو مراتب حق‌شناسی شخص خود و فرانسه را ابراز دارم. گاه اتفاق می‌افتد که میان دو ملت مانند دو نفر علایقی سری و دوستی قابل دوامی پدید آید درمورد فرانسه و ایران این علایق از این جهت طبیعی‌تر و عمیق‌ترند که مربوط به منافع یا جاه‌طلبی نبوده و در ماهیت تمدن و تاریخی قرار دارد. تاریخ قرون وسطای ما از تأثیر نفوذهایی که از فلات‌های دوردست شما سرچشمه می‌گرفت برخوردار بود و بعدها در عصر شاه عباس کبیر و لویی چهاردهم مسافران ما که در جستجوی جهان بودند تنها به خاطر جاذبه کشور شما مدت مدیدی در ایران اطراق می‌کردند و حکایات آن‌ها بزودی در خود فرانسه به میزان وسیعی میان مردم اشاعه یافت. از زمان مونتسکیو تا کوبی نون تا عصر حاضر، ایران همواره الهام‌بخش ادبیات بوده است. احساسات ما را غنی ساخته و دید ما از جهان را وسیع‌تر کرده است و ما امروز مشاهده می‌کنیم که باستان‌شناسان ما با شدت و حدّتی هر چه تمامتر برای گذشته دور شما که در راه کشف گنجینه‌هایش کمک می‌کنند با باستان‌شناسان شما رقابت می‌ورزند.
- اعلیحضرتا
- اگر من در این لحظه این خاطره را عنوان می‌کنم بدین منظور است که در راه درازی که ایران در جهت رستاخیز پیموده است بهتر ارزیابی کنم و کشوری که افتخار بازدید آن امروز نصیب من شده است نه تنها حاکمیت کامل خود را به دست آورده است بلکه یکی از کشورهایی است که پیشرفت آن جهان را تحت تأثیر قرار داده و در شگفتی فرو برده است. در واقع تنها مسئله رشد تولید در میان نیست، بلکه مسئله بهبود رفاه و شایستگی مردان و زنان این کشور مطرح است. آن اعلیحضرت که در واقع روح این کار وسیع جمعی بشمار می‌روند از آغاز کار ضمن بسیج در راه این انقلاب متهوّرانه و مسالمت‌آمیز یعنی (انقلاب سفید) و سپاه سه‌گانه بهداشت، ترویج و آبادانی و دانش همواره مراقب تأکید جنبه همه‌جانبه آن بوده‌اند، اکنون نتایج در جلوی چشمان ما است. ایران بر مقدراتی که انتظار داشت فائق آمده است. از استقلالی به تمام معنی برخوردار است. نظریات آن به میزان وسیعی در جامعه بین‌المللی پیرامون مسائل بزرگ جهانی مسموع است. هم اکنون برای تسلط بر مدرن‌ترین روشهای فنی که علیه آینده بشمار می‌روند آماده می‌شود.
میزان مبادلات دو کشور در درازای ۱۹۷۵ متجاوز از ۸ میلیارد فرانک بوده است و باید قاعدتاً طی سال جاری به ۱۰ میلیارد فرانک نزدیک شود. و آنچه که بیشتر رضایتبخش می‌باشد در این نکته نهفته است که این افزایش از لحاظ کیفی نیز به میزان محسوسی بهبود یافته است. ولی برای کشور فرانسه دگرگونی که هم اکنون در این جا در شرف تکوین است دارای وسعی است که به میزان به میزان وسیعی از چارچوب دوجانبه تجاوز می‌کند و موفقیت آن در یک منطقه‌ای که برای صلح جهان دارای اهمیتی استراتژیک است عامل ثبات و تعادل بشمار می‌رود و این دگرگونی به ایران امکان می‌دهد که نفوذ آرام‌بخشی اعمال کند و به آن اجازه می‌دهد که نه تنها با سخاوتمندی قابل ستایشی در توسعه کشورهای نیازمند شرکت جوید، بلکه همچنین در گفت و شنود لازمی که ما در انتظار توصیف نظام جدید بین‌المللی آن می‌باشیم، سهم بسزایی داشته باشد.
برای فرانسه این گفت و شنود اقدامی عادی بشمار نمی‌رود و حتی نباید عذر موجهی برای عدم تحرک باشد و مسایلی که این گفت و شنود امکان تجزیه و تحلیل آن را فراهم آورده است اعم از مسئله مقروض شدن یا قدرت خرید کشورهای در حال رشد و یا تورم و نتایج همه جانبه آن بر روی اقتصاد و وضع ملت مسایلی است واقعی و بخودی خود حل و فصل نخواهند شد و حل و فصل آن‌ها مستلزم آن است که هر یک از کشورها درباره منافع و مواضع دیگر کشورها درکی دقیقی داشته باشند و مستلزم آن است که همه کشورها ت درباره همبستگی که خواه ناخواه آن‌ها را در مواقع خوب و بد به یکدیگر پیوند می‌دهد و همچنین مستلزم اراده مصمم مبنی برداشتن دیدی عالی پیرامون منافع جمع می‌باشد دارای خودآگاهی روشن‌بینانه‌ای باشند. در واقع برداشت‌های بین‌المللی ما آنچنان مشابه است که ما نمی‌توانیم با یکدیگر برای بکار بردن آن‌ها نفع یکسانی نداشته باشیم. سرزمینی که مرا می‌پذیرد سرزمینی است که جلال‌الدین مولوی گفته است: آنچه که مطرح است جستجوی انسان است نه ثروت. اعلیحضرتا شخص شما نوشته‌اید که نبرد واقعی عالم بشریت کنونی همانا رشد انسان‌ها به منظور حذف تبعیضات و بی‌عدالتی‌ها در زمنیه ملی و همچنین زمینه بین‌المللی است. در جهانی که به نقطه تقاطع راه‌هایی رسیده است که همواره سئوالاتی برای آن مطرح می‌باشد و بی‌صبری و حوصله نشان می‌دهد و غالباً نگران است. ایران برای فرانسه طرف امید و اعتمادی در آینده است.
- اعلیحضرتا،
- در پایان تندرستی آن اعلیحضرت و علیاحضرت شهبانوی ایران و والاحضرت ولیعهد را از خداوند متعال خواستارم و برای شاهنشاهی شما و خوشبختی ملت ایران و آینده دوستی و همکاری فرانسه و ایران آرزوی موفقیت دارم.
۱۳ مهر ماه ۲۵۳۵ دور نخست گفتگوهای شاهنشاه آریامهر و پرزیدنت فرانسه انجام یافت. پس از آنکه گفتگوی سران دو کشور پایان یافت. خبرنگاران فرانسوی سرافرازی آن را یافتند که با آریامهر شاهنشاه ایران مصاحبه کنند.
در این روز همرمان علیاحضرت شهبانو و بانو ژیسکار دستن از کودکستان جمعیت خیریه فرح دیدن کردند. آنگاه بانو ژیسکار دستن رهسپار موزه جواهرات سلطنتی ایران شدند و از گنجینه بی همتای ایرانیان دیدن کردند.
شهبانو و بانو دستن در بازدید از کودکستان جمعیت خیریه فرح پهلوی
یانو دستن در موزه جواهرات سلطنتی
ایوار پرزیدنت فرانسه و بانو در میهمانی عصرانه‌ای که در سفارت فرانسه در تهران برگزار شده بود شرکت کردند. ژیسکاردستن در این میهمانی به فرانسویانی که در تهران زندگی می‌کردند گفتند:
- من فکر می‌کردم این مسله جالب است که یکی از دانشمندان بزرگ فرانسه سعدی کارنو بنیانگزار ترمودینامیک یک نام ایرانی داشت و این نام را پدرش لازار کارنو که علاقه بی اندازه‌ای به فلسفه ایران داشت روی پسرش گذاشته بود. اکنون تصور می‌کنم بیش از ۵ هزار زن و مرد فرانسوی در ایران زندگی می‌کنند و این شمار در سال‌های آینده به سبب گسترش پیوندهای همه سویه ما و به ویژه پیوندهای اقتصادی ما به دنبال موافقت نامه‌های مهمی که قرار است به زودی میان ایران و فرانسه بسته شود، به میزان آشکاری افزایش می‌یابد. من امیدوارم که در دو زمینه اقتصادی و فرهنگی شما فعالیت‌های خود را باز هم گسترش بخشید. آنگاه پرزیدنت فرانسه بسیار رسا درباره مسایل داخلی فرانسه سخن گفتند و درباره خط مشی‌های دولت فرانسه در زمینه هر یک از این مسایل اطلاعاتی در اختیار فرانسویان در تهران گذاشتند.
به افتخار شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از سوی والری ژیسکاردستن پرزیدنت فرانسه میهمانی شامی در کاخ گلستان برگزار شد. پرزیدنت فرانسه و بانو هنگام ورود اعلیحضرتین به کاخ گلستان به پیشباز اعلیحضرتین آمدند. در این میهمانی والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی و همسرشان، والاحضرت شاهپور عبدالرضا پهلوی و همسرشان، سرکار علیه بانو فریده دیبا، امیرعباس هویدا نخست وزیر، رییس مجلس سنا، رییس مجلس شورای ملی، وزیر دربار شاهنشاهی، دکتر منوچهر اقبال رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران، عباسعلی خلعتبری وزیر امور خارجه و چند تن از وزیران کابینه و شماری دیگر از پایوران کشوری و لشکری با بانوانشان سرافرازی بودن داشتند.
میهمانی شام در کاخ گلستان
۱۴ مهر ماه ۲۵۳۵ ژیسکاردستن و بانو بامدادان برای بازدید از برجای مانده‌های تاریخی به شیراز پرواز کردند. پس از نیمروز و بازگشت به تهران دومین دور گفتگوهای رسمی شاهنشاه آریامهر و ژیسکاردستن در کاخ سعدآباد انجام شد. نخست گفتگوهای دو جانبه رهبران ایران و فرانسه برای ۴۰ دقیقه انجام یافت و سپس تبادل دیدگاه‌های شاهنشاه و ژیسکار دستن با بودن هیات‌های ایرانی و فرانسوی دنبال گردید.
شبانگاه رادیو تلویزیون ملی ایران به افتخار هیات روزنامه نگاران خارجی که پرزیدنت فرانسه را همراهی می‌کردند، میهمانی در باشگاه توس برگزار کرد که هویدا نخست وزیر و پایوران کشوری نیز شرکت کردند. نخست وزیر ساعت ۲۱ که آغاز این میهمانی بود در میان گروهای روزنامه نگاران تا یک ساعت پس از نیمه شب که میهمانی پایان یافت با روزنامه نگاران خارجی در زمینه‌های گوناگون چون دستاور سفر پرزیدنت فرانسه به ایران گفتگوهای پر شوری داشت.
۱۵ مهر ماه پیش از نیم روز سومین دور گفتگوهای رهبران ایران و فرانسه با بودن چند تن از همراهان ژیسکاردستن و تنی چند از وزیران و پایوران کشور در کاخ سعدآباد برگزار شد. بانو ژیسکاردستن بامداد از موزه نگارستان بازدید کرد.
ایوار ژیسکار دستن پرزیدنت فرانسه و بانو در آیین پسواز رسمی از تهران به سوی پاریس پرواز کردند. در فرودگاه مهرآباد آیین پسواز رسمی انجام یافت و نخست وزیر و رییس مجلس سنا و رییس مجلس شورای ملی و تنی چند از بلندپایگان کشور در باشندگان در این آیین بودند.
ژیسکار دستن گزارشی از سفر خود به ایران به هیات وزیران فرانسه داد و گفت که وی در این سفر توانسته است قراردادهایی بیش از ۴۰ میلیارد فرانک را دستینه کند. این قراردادها دربرگیرنده ساختمان هشت کارخانه برق اتمی است. روابط فرانسه و ایران پیشرفت زیادی کرده است و به پایدار ساختن پیوندهای فرهنگی و فنی و نیز کمک به گسترش پروژه‌های صنعتی ایران انجامیده است. هم چنین وی در درازای این سفر چهار روزه درباره مسایل جهانی چون جنگ داخلی لبنان و گفتمان میان کشورهای فقیر و غنی با شاهنشاه ایران گفتگو کرده است
علیاحضرت شهبانو و همسر پرزیدنت فرانسه در فرودگاه مهرآباد
از مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در فرودگاه مهرآباد به هنگام بازگشت ژیسکار دستن به فرانسه ۱۵ مهر ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
(در فرودگاه مهرآباد)
- نتایج مذاکرات ایران و فرانسه
- در این مورد اعلامیه مشترک صادر خواهدشد و امروز هم رئیس جمهوری فرانسه در مصاحبه خود با مطبوعات توضیحات کافی داده‌اند.
- بیشتر همکاری‌های ایران و فرانسه در یک آینده خیلی نزدیک، درست مربوط است به آن چیزهایی که امروز مورد علاقه و احتیاج ایران است، یعنی برقی کردن راه‌آهن، مخصوصاً راه‌آهن بندر شاهپور به تهران، ایستگاه‌های نیروگاه‌های برق اتمیک که اهمیت زیادی دارد، راه‌آهن بندر شاهپور به تهران، راهی که کشش بنادر ما را در داخل و همچنین از داخل به بنادر، خیلی زیاد خواهدکرد. در قیمت صنایع اتومبیل‌سازی و در رشته‌های دیگر صنعتی و همچنین در قسمت‌های فرهنگی، دانشگاهی و غیره و غیره، می‌شود گفت برنامه‌هایی که دو سال پیش در موقع مسافرت من به فرانسه مورد توافق قرار گرفته‌بود، نه فقط انجام خواهدشد، بلکه وسعت خیلی بیشتری خواهدیافت.
- یک چنین ارتباط نزدیک بین ما و فرانسه به نظر خیلی طبیعی می‌آید، فرانسه از لحاظ سیاست خارجی مثل ما یک سیاست مستقل ملی دارد و از لحاظ فنی کاملاً قادر به انجام این برنامه‌ها خواهدبود. ضمناً حسن تفاهمی بین ایرانی و فرانسوی از زمان‌های پیش وجود داشته‌است و از لحاظ خصوصیات اخلاقی هم این نزدیکی کاملاً میسر و امکان‌پذیر است. پس می‌شود گفت که نه فقط بازدید رئیس جمهوری فرانسه از ایران بازدیدی خیلی موفقیت‌آمیزی بوده‌است، بلکه روابط دو مملکت روی یک اساس خیلی استوار و محکم و نزدیک بنا نهاده شده‌است که مسلماً به نفع هر دو مملکت و در عین حال از لحاظ بین‌المللی هم مهم است، برای اینکه روابط ایران با بازار مشترک وضع جدیدی به خود خواهدگرفت.
- این برای ما بسیار مهم است، برای اینکه باید به فکر صادرات آینده مملکت باشیم، فعلاً بیشتر صادرات ایران روی نفت است، ولی چند سال دیگر نفت صادراتی ایران متأسفانه خاتمه پیدا خواهدکرد. اگر چیزی از آن باقی بماند، برای مصارف داخلی است، در نتیجه از حالا ما باید صادرات غیر نفتی را جایگزین صادرات نفتی ایران بکنیم. از لحاظ بین‌المللی نیز همینطور است. هر قدر ایران بهتر شناخته بشود و هر قدر ایران قویتر بشود، به آرامش و ثبات منطقه کمک خواهدشد.
- انعکاس مذاکرات تهران
- البته روابط دو جانبه، خود بر روی روابط بین‌المللی تأثیر دارد. فرانسه در اروپا موقعیت خاصی دارد و همیشه یک نوع رهبری فکر و اندیشه و خیلی اوقات هم علمی و صنعتی داشته‌است و دارد. امروز هم هر دو کشور سیاست مستقلی را دنبال می‌کنند. این سیاست مستقل، هم بر اساس احترام متقابل و هم بر اساس استقلال مملکت خودمان و بر اساس خیرخواهی است.
- ما خیرخواه همه هستیم و این موضوع را عملاً نشان داده‌ایم، کما اینکه کمک‌های ایران در حدود توانایی خودش به سایر ممالک هم اکنون مورد تحسین و اعجاب همه قرار گرفته‌است. فرانسه هم در این راه قدم برمی‌دارد، همانطور که سعی کرد کنفرانس شمال و جنوب در پاریس تشکیل بشود. البته کنفرانس هنوز پیشرفت‌های زیادی نکرده‌است، ولی امیدواریم بالاخره به یک جایی برسد.