دیدار رسمی خوان کارلوس پادشاه اسپانیا و ملکه سوفیا از ایران ۲۶-۲۴ خرداد ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی
درگاه شهبانو فرح پهلوی | دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
۲۴ خرداد ماه ۲۵۳۷ اعلیحضرت خوان کارلوس و ملکه سوفیا پادشاه و ملکه اسپانیا برای یک دیدار رسمی وارد تهران شدند.
شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو در فرودگاه مهرآباد از میهمانان گرامی ایران پیشباز رسمی کردند. رییس مجلس سنا و مجلس شورای ملی، وزیر دربار شاهنشاهی و بزرگان عالی کشور در این آیین بودند. در این سفر وزیر خارجه اسپانیا، شماری از پایوران دولتی و درباری پادشاه و ملکه اسپانیا را همراهی مینمایند.
پادشاه و ملکه اسپانیا ناهار را با والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی در کاخ مهرشهر کرج خوردند. در این میهمانی چند تن از همراهان اعلیحضرت پادشاه اسپانیا و پایوران کشور از باشندگان بودند.
ایوار جمشید آموزگار نخست وزیر به همراه وزیر خارجه ایران و سفیران دو کشور با پادشاه اسپانیا دیدار و گفتگو کرد. در پی این دیدار اعلیحضرت خوان کارلوس و ملکه سوفیا روسای هیاتهای سیاسی در دربار شاهنشاهی و بانوانشان را در تالار تاجگذاری کاخ گلستان پذیرفتند. در این دیدار رییس کل تشریفات وزارت امور خارجه، روسای هیاتهای سیاسی در دربار شاهنشاهی را به پادشاه و ملکه سوفیا شناساند. وزیر امور خارجه اسپانیا نیز در یک مصاحبه با رسانهها که در کاخ گلستان برگزار شد گفت:
- رهبران دو کشور ایران و اسپانیا در گفتگوهای خود مسایل مختلف عمومی چون سیاست خارجی اسپانیا و دگرگونیهای خاورمیانه پیش کشیده شد. وزیر خارجه اسپانیا درباره گفتگوهای هیاتهای ایرانی و اسپانیایی گفت مذاکرات درباره خرید پایاپای نفت از ایران در سطوح دیگر انجام گرفته و از جمله معاون وزارت بازرگانی اسپانیا دو ماه پیش به ایران آمد و در این باره گفتگوهای ثمر بخشی انجام داد. وی افزود هم اکنون ساختن پالایشگاه نفت از سوی ایران در اسپانیا مطرح نیست و آنچه هم اکنون در زمینه همکاریهای فنی میان دو کشور انجام مییابد، بودن کمپانیها و موسسههای اسپانیایی در ایران و شرکت آنان در مناقصههای ایران در سطح بین المللی به ویژه امور ساختمانی است. روابط بازرگانی دو کشور به ویژه در سه سال گذشته به میزان قابل توجههی افزایش یافته است. در سال ۱۹۷۵ صادرات اسپانیا به ایران میان ۳۰ تا ۴۰ میلیون دلار بود، اما در سال گذشته به ۱۵۰ میلیون دلار رسید. در سه ماهه نخست سال ۱۹۸۷ نیز بیش از ۶۰ میلیون دلار کالا از اسپانیا وارد ایران شد و گمان میرود میزان کل صادرات اسپانیا به ایران تا پایان سال جاری [سال ۲۵۳۷ شاهنشاهی] به ۲۵۰ میلیون دلار برسد.
پادشاه و ملکه اسپانیا پنجشنبه ۲۴ خرداد ماه شام را خصوصی با شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو خوردند. در این میهمانی والاحضرت همایون ولیعهد و والاحضرت شاهپور علیرضا، شاهدخت فرحناز و شاهدخت لیلا پهلوی و تنی چند از خاندان شاهنشاهی ایران و همراهان اعلیحضرت پادشاه اسپانیا بودند.
از سوی اعلیحضرتین میهمانی شامی به افتخار پادشاه و ملکه اسپانیا داده شد که در آن شماری از خاندان سلطنتی و بلندپایگان کشوری نیز فراخوانده شده بودند. شاهنشاه آریامهر در سر میز شام پس از خوشآمد به پادشاه و ملکه اسپانیا بیاناتی ایراد فرمودند:[۱]
- ...از ۱۲ قرن پیش که مهاجرت پارسیان به اسپانیا آغاز شد از همان موقع انتقال فرهنگ و ادب ایرانی به آن کشور و پایه گزاری موسیقی ایرانی در اسپانیا به نام « موسیقی اندلس » و هم چنین تدریس زبان پارسی در هفت قرن پیش در آن کشور آغاز شد و در تمام این دوره روابط سیاسی نیز بین ایران و اسپانیا برقرار بود. این موارد فقط نموداری از مظاهر سابقه کهن ارتباط دو ملت ایران و اسپانیا است که اکنون با همکاریهای گسترده دو کشور در زمینههای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی تحرک تازهای یافته است. این تحرک اصولا وجه مشخص آن جهش صنعتی و افتصادی است که دو سرزمین ما در سالیان اخیر نمونههای بارزی از آن بودهاند و هستند.
- همه اینها همکار روز افزونی را در آینده میان ایران و اسپانیایی که زیر رهبری و اداره خردمندانه آن اعلیحضرت عصر نوینی را در تاریخ خود آغاز کرده است نوید میدهد. ما به موفقیتهای بزرگ آن اعلیحضرت که به ویژه دریک دوران مهم تحول اجتماعی و سیاسی اهمیت و در عین حال دشواری استثنایی دارد، به دیده احترام و ستایش مینگریم و برای شما در حسن انجام ماموریت خطیری که در برابر ملت بزرگ خویش به عهده دارید صمیمانه آرزوی موفقیت میکنیم، زیرا موفقیت شما در حقیقت پیروزی منطق و واقع بینی و تفاهم است و شک نیست که این امر نه تنها از نظر کشور و ملت خود شما بلکه از دیدگاه بین المللی اهمیت خاص دارد.
اعلیحضرت خوان کارلوس در پس از سپاسگزاری از اعلیحضرتین و پیشباز گرمی که از ایشان و ملکه اسپانیا انجام یافت در پاسخ به بیانات شاهنشاه آریامهر گفتند:
- سنت نظام پادشاهی در دو کشور ایران و اسپانیا به گذشتههای دور میرسد و در عصر نوین آرمان نظام پادشاهی را میتوان به سادهترین عبارت تعبیر کرد یعنی خدمت به مردم و خدمت به صلح جهانی که با سنتهای کهن و پیشرفت سریع همراه است. تصور میکنم ترکیب سنت و پیشرفت کلید وجوه اشتراک و مهمترین وجه تشابه بین دو کشور ماست. رویه و طرز فکرهای اساسی ما به راستی بسیار بهم نزدیک است. در میدان تحول و توسعه از نقطه نظر ریشههای عمیق مذهبی و معنوی دو کشور ما از جمله الگوهای اصلی پیشرفتهای شگفت انگیز وسیع هستند که برای بالا بردن سطح زندگی ملتهای خود هدفهای روشنی دارند.... ما خیلی خوب میدانیم چه کسی در ایران این شاهزاده خواب آلود سنت را به سوی بیداری و پیشرفت کشاند، سلسله پهلوی، دو پادشاه آن پدر و پسر که دست آوردهای آنها در دشوارترین شرایط ابتدایی حقیقتا شگفت انگیز مینماید. ... در اشاراتی که از سوی سیاستمداران هر نقطه از دنیا و با هر نوع گرایشی به شاهنشاه شده است از اهمیت ایران به عنوان یک کشور با نفوذ و یک عامل ثبات و صلح در این منطقه وسیع دنیا تحت رهبری دوراندیشانه آن اعلیحضرت یاد شده است، ما در این هدف هر دو سهیم هستیم، خواسته ما صلح و رفاه تمام ملل روی زمین بدون در نظر گرفتن ایدئولوژیهای آنها و بدون دخالتهای دو جانبه است. ما میل داریم روابط خود را با تمام ملل گسترش دهیم و تفاوت در سنت را با یگانگی در پیشرفت ترکیب کنیم. تکرار میکنم تا زمانی که دخالتی در کار نباشد هیچ تهاجمی بر علیه تمامیت ارضی کشورها انجام نخواهد گرفت ما باید در مقابل چنین اقدامات یا تهدیدهایی محکم بایستیم ما در حقیقت در کشورهایمان در اصول محکم و در مشورت معتدل هستیم تا خواسته ما عدالت بین المللی است. این نوع اندیشه هر روز توسط شاهنشاه که در جامعه جهانی مقام والایی دارند و در واقع با تمامی ملتهای دنیا با هر نوع ایدئولوژی روابط حسنهای برقرار کردهاند به مرحله اجرا در میآید. من یک بار دیگر همبستگی اسپانیا را با چنین نقطهها و مواضع سازندهای ابراز میدارم.
بامدادان روز آدینه ۲۵ خرداد ماه اعلیحضرت خوان کارلوس به همراهی شاهپور غلامرضا پهلوی رهسپار شهر ری شدند. پادشاه اسپانیا تاج گل زیبایی بر آرامگاه رضا شاه بزرگ نهاد.
علیاحضرت شهبانو پذیرای ملکه سوفیا در کاخ سعدآباد شدند و در درباره برنامههای جمعیت خیریه فرح پهلوی و شبکه کتابخانههای کودکان و روستاهای دور افتاده گفتگو کردند.
اعلیحضرت خوان کارلوس پادشاه اسپانیا و ملکه سوفیا نیمه شب آدینه ۲۶ خرداد ماه از تهران رهسپار جمهوری خلق چین و سپس عراق شدند. در فرودگاه مهرآباد اعلیحضرتین از میهمانان عالی قدر خود پسواز رسمی انجام دادند.