جشن سده ۱۰ بهمن ماه

از مشروطه
نسخهٔ تاریخ ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۴۵ توسط Bellavista1 (گفتگو | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « جشن سده از زمان های بسیار دور به یاد مانده است و جشن پیدایش آتش است. روایت آن...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخه جدیدتر← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو


جشن سده از زمان های بسیار دور به یاد مانده است و جشن پیدایش آتش است. روایت آن در شاهنامه فردوسی چنین آمده است: روزی هوشنگ شاه به همراهی یاران خود به کوه می رود، در راه به مار تنومندی برخوردی می کند و با سنگ بزرگی به جنگ او می شتابد و سنگ را به سوی مار پرتاب می کند. سنگ به سنگ دیگری برخورد می کند و جرقه ای از آن بیرون می جهد و به خار و خاشاک دور و بَر شعله می کشد و آتشی فروزان پدید می گردد و از آن پس جشن سده برگزار می گردد.

سده از واژه ای در زبان پهلوی آمده است و معنی آن 100 می باشد. بنا بر تقسیم فصلی ایران باستان آغاز فروردین تا پایان مهر ماه تابستان بزرگ و از اول آبان تا پایان اسفند را زمستان بزرگ می نامیدند. سده هنگامی است که 100 روز از زمستان می گذاشت و با روایت امروز پنجاه شب و پنجاه روز به جشن نوروز مانده است.

اجرای آیین جشن سده بدین گونه می باشد: پس از غروب آفتاب، سه تن از موبدان با پوشاکی سپید بر تن، به سوی توده ای از هیزم خشک که از پیش فراهم آورده شده است به راه می افتند. گروهی از جوانان که آنها نیز پوشاک سپید بر تن دارند با مشعل های روشن موبدان را همراهی می کنند. موبدان بخشی از اوستا که آتش نیایش می باشد را می سرایند، موبد بزرگ با آتشی که در آتشدان است و جوانان سپیدپوش با یاری از شعله های مشعل هیزم را آتش می زنند. گروه موزیک از آغاز تا پایان آهنگ های شاد می نوازد.

ایرانیان نژاده، زرتشتیان با شادی و پیروزی شعله ور شدن آتش را جشن می گیرند و به امید آنکه تا جشن سال دیگر روشنایی و گرمی در دل هایشان باشد به خانه باز می گردند.

۱۰ بهمن ماه ۲۵۳۶ جشن سده در معبد آناهیتا برگزار شد و تخت جمشید میهمان دار یکی از باشکوه‌ترین جشن‌های ایران بود. در این جشن نخست سرود شاهنشاهی نواخته شد، آنگاه بانو پریچهر مهر همسر دکتر مهر رییس دانشگاه پهلوی، پیرامون تاریخچه و فلسفه جشن سده سخن راند. سپس آیین جشن سده با خواندن سروده‌های اوستا و گاتاها آغاز شد، موبدان با هفت دختر سپیدپوش که نماینده هفت امشاسپند بودند به هم خوانی بخش‌هایی از اوستا پرداختند. آنگاه آتش مقدس اهورایی به دست موبدان و امشاسپندان افروخته شد. در این آیین هفت امشاسپند سپیدپوش در کنار موبدان گزیده خود به مناسبت یک صدمین زادروز اعلیحضرت رضا شاه بزرگ یک مشعل افروخته را از معبد آناهیتا به تخت جمشید آوردند.