بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ

اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

درگاه انقلاب شاه و مردم

شاهنشاه آریامهر در آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی

نشست تاریخی مجلس سنا و شورای ملی در آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی آریامهر

شاهنشاه آریامهر با کالسکه از کاخ مرمر راهی کاخ گلستان می‌شوند

زنان عشایر در پیشگاه شاهنشاه ۲۵ شهریور ماه ۱۳۴۴

عشایر خرمشهر در پیشگاه همایونی

فرنام آریامهر

ساعت ۵ پس از نیمروز ۲۴ شهریور ماه ۱۳۴۴ برای بزرگداشت کارهایی که شاهنشاه در درازای بیست و چهار سال برای ملت و کشور ایران انجام دادند، و ارج نهادن به آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر، مجلس سنا و مجلس شورای ملی در ساختمان بهارستان نشست مشترکی برگزار کردند. ریاست این نشست با مهندس شریف امامی رییس مجلس سنا بود. مهندس ریاضی رییس مجلس شورای ملی و سناتورها و نمایندگان مجلس شورای ملی، سفیران کشورهای سراسر دنیا در دربار شاهنشاهی، بزرگان لشکری و کشوری و روزنامه‌نگاران و نمایندگان اصناف و پیشه‌وران و مردم بودند.

نشست با سخنان شریف امامی با تهنیت به شاهنشاه و ملت ایران آغاز شد. سخنوران دیگر چون سناتور محمود جم، هلاکو رامبد نماینده تالش از سوی فراکسیون حزب مردم ، سناتور سجادی، بانو شوکت ملک جهانبانی به نمایندگی از سوی زنان ایران، سناتور عباس مسعودی، امیراسدالله موسوی ماکویی به نمایندگی از سوی نمایندگان منفردین مجلس شورای ملی، دکتر سیدحسن حسینی نماینده شهر کرد و دبیر فراکسیون مستقل به نمایندگی از سوی فراکسیون مستقل، محسن خواجه‌نوری نماینده شمیرانات و لیدر فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین، هر یک بخشی از تاریخ پر از فراز و نشیب ایران را بازگو کردند و خردمندی و پایداری و خدمات شاهنشاه را ستودند.

شامگاه به ساعت ۸ نشست پس از یک تنفس کوتاه دوباره برپا شد و مهندس شریف امامی قطعنامه نوشته شده از سوی دو مجلس سنا و شورای ملی را خواند:

به مناسبت آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی و به پاس خدمات ارزنده شاهنشاه، مجلسین ایران در جلسه مشترک مورخ ۲۴ شهریور ۱۳۴۴ خود برای تجلیل از این روز تاریخی قطعنامه زیر را تصویب می‌کنند:

۱- مجلسین ایران به نام ملت مراتب حقشناسی و سپاسگزاری خود را به پیشگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران تقدیم می‌دارند.

۲- مجلسین ایران از ابتکارات شاهنشاه برای پیشرفت هدف‌های ملی و اجتماعی پشتیبانی کرده وظیفه خود را برای به نتیجه رسانیدن انقلاب سفید شاه و مردم به نحو احسن ایفا خواهند نمود.

۳- مجلسین ایران اقدامات شاهنشاه را در برقراری اصول آزادی و بسط عدالت اجتماعی و تکمیل بنیان مشروطیت ایران ستایش می‌کنند.

۴- مجلسین ایران تدابیر حکیمانه شاهنشاه را در حفظ حدود و ثغور کشور و اقدامات شجاعانه اعلیحضرت را در رفع غائله آذربایجان و اهتمامات مهم و کافی معطم له را در تجدید قوای انتظامی سپاسگزاری می‌کنند.

۵- مجلسین ایران از مساعی ثمربخش شاهنشاه در حفظ صلح جهانی و خلع سلاح عمومی و تقویب سازمان ملل متحد و ایجاد رابطه حسن همجواری با همسایگان و دوستی و احترام متقابل با کلیه دول پشتیبانی می‌نمایند.

۶- مجلسین ایران ابتکارات شاهنشاه را در راه مبارزه جهانی با بیسوادی که در پایتخت ایران بنیانگذاری می‌شود از افتخارات ملی خود به شمار می‌آورند.

اینک به پاس خدمات گرانبهای شاهنشاه، نمایندگان مجلسین ایران تصویب می‌کنند که عنوان « آریامهر » به اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی تقدیم گردد.

نیایش مردم در نیمه شب آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی محمدرضا شاه پهلوی

نیمه شب ۲۴ شهریور ماه به ۲۵ شهریور ماه مردم تهران و مردم دیگر شهرها و روستاها در میدان بزرگ ونک گردآمدند و به درگاه ایزد یکتا دست نیایش بلند کردند تا هرگز سایه مهربانی‌های بی‌دریغش را از ملت ایران دور نکند و شاهنشاه خردمند و پرارجش را همواره تندرست نگاه دارد. این گردهم‌آیی نشانه سپاسگزاری ملتی بود که در پرتو رهبری‌های یک پادشاه مهربان، دور از جنگ‌ها و خونریزی‌هایی که در سراسر جهان چون گردبادی مهیب وزیدن گرفته است، در امنیت و رفاه و آسایش به سر می‌برد.

از ساعت ۱۸ و ۳۰ دقیقه مردم تهران، عشایر، کشاورزان، بانوان، کارگران، اصناف، وارد میدان نیایش ونک شدند. میدان بسیار زیبا آذین بسته شده بود، یک تاج کیانی در میان میدان با درخششی خیره‌کننده روشنایی به پهنه میدان ونک می‌داد. مهمانان وارد میدان نیاش ونک شدند و جایگاه‌های ویژه خود قرارگرفتند. بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ تن در میدان گردآمده‌بودند. فرتوری از شاهنشاه با نورافکن می‌درخشید. در ساعت ۲۲ میهمانان و مردم در جای خود نشستند. بیش از ۲۵۰۰ تن از بلندپایگان به این آیین ملی فراخوانده شده بودند، هیات دولت، نمایندگان دو مجلس، و شرکت کنندگان در کنگره جهانی پیکار با بیسوادی در جایگاه ویژه جای گرفتند.

ایرانیان زرتشتی، مسیحی، کلیمی و آشوری و ارامنه در دسته‌های آراسته ایستاده بودند و پیوند خود را با تاج و تخت شاهنشاهی ایران استوارتر ساختند. هر از چند گاه یک بار مردم غریو « جاوید شاه » بر می‌آوردند.

یک دقیقه سکوت

پخش چکامه‌های میهنی و بیان کتیبه‌های کوروش و تاریخ شاهنشاهی ایران از زمان مادها تا ساعت ۲۳ و ۵۹ دقیقه ادامه داشت. در این هنگام گوینده به آگاهی رساند که باشندگان برای بزرگداشت این اتمسفر با شکوه خدایی، یک دقیقه سکوت نمایند. درست ساعت ۱۲ نیمه‌شب یکی از سخنوران پشت بلندگو قرارگرفت و نیایش با خاموش شدن چراغ‌ها آغاز شد. پژواک « آمین » هزاران تن که در ونک گردآمده بودند از فرستنده‌های سراسر ایران پخش می‌شد. "خداوندا کشتزارهای ما را برکت و نعمت فرما - خداوندا رودخانه‌های ما را پر آب و پر خروش نگهدار - خداوندا به مردم میهن ما سعادت و تندرستی عطا فرما - خداوندا رهبر عالیقدر ما را طول عمر عنایت کن - خداوندا ....."

در پایان هر بخش نیایش آمین مردم واکنش سدایشان و با پاکدلی و از ژرفای دل می‌خواستند تا پروردگار ایران سایه رحمتش را هیچگاه از شاه و ملت ایران برنگیرد.

پس از پایان آیین نیایش، آتش‌بازی در تپه‌های ونک آغاز شد و به مناسبت آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت، ۲۵ توپ تیر شلیک گردید. مردم با شادمانی و سرور یکدیگر را در آغوش می‌گرفتند و بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن پر افتخار اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر را به یکدیگر تهنیت می‌گفتند. در آن نیمه‌شب، نوازندگان در خیابان‌های تهران آهنگ‌های شاد می‌نواختند و مردم به پایکوبی و دست‌افشانی تا سپیده‌دم پرداختند.

آیین باشکوه سلام در کاخ گلستان

شاهنشاه لحظه‌های حساس تاریخی را بازگو می‌کنند

سکه زر یادبود آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی همایونی

سکه یادبود ایرانیان زرتشتی

سکه یادبود ایرانیان زرتشتی

سکه یادبود انجمن ارامنه

سکه یادبود انجمن ارامنه

سکه یادبود انجمن کلیمیان

سکه یادبود انجمن کلیمیان

تمبر یادبود آغاز بیست و پنجمین سالروز شاهنشاهی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

روز ۲۵ شهریور ماه ۱۳۴۴ آغاز شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی از ساعت ۸ بامداد آیین سلام همگانی باشکوه فراوان در کاخ گلستان برگزار گردید و تا ساعت ۲ پس از نیمروز به درازا کشید. شاهنشاه از کاخ سعدآباد با خودرو به کاخ مرمر و از آنجا با کالسکه سلطنتی به کاخ گلستان رفتند. کالسکه سلطنتی از کاخ مرمر با اسکورت بسیار جالب و باشکوه سوارکاران همراهی می‌گردید. پیش از به راه افتادن کالسکه سلطنتی، کامیون‌های تریلی وابسته به کامیونداران راستای کاخ مرمر تا کاخ شاهنشاهی را گلباران کردند. هزاران تن از اهالی تهران در دو سوی خیابان‌ها ایستاده بودند. افزون بر مردم تهران نمایندگان عشایر با جامه زیبای محلی‌اشان که از بامداد روز گذشته در کاخ سعدآباد به پیشگاه شاهنشاه باریافته‌بودند نیز ایستاده بودند و هنگام گذشتن کالسکه شاهنشاه ابراز شور و هیجان و شادمانی می‌کردند. کالسکه شاهنشاه و اسکورت با فر و شکوه خیره‌کننده‌ای روان شد و مردم در سراسر راه غریو جاوید شاه و هلهله‌اشان به آسمان بود.

نزدیک به ساعت ۸ بامداد کالسکه شاهنشاه وارد پهنه کاخ گلستان شد و از ساعت ۸ آیین سلام آغاز شد. نخست آقایان روحانیون باریافتند و آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن شاهنشاه را تهنیت گفتند و از اینکه دوران شاهنشاهی اعلیحضرت کشور ایران از نعمت آرامش و امنیت برخوردار شده است خداوند را سپاس گفتند. شاهنشاه با ابراز سپاس فرمودند:

من در تمام مدت سلطنت خود استظهار به عنایات کامله الهی داشته‌ام و دارم و می‌دانم که بزرگترین خدمت به درگاه باریتعالی خدمت به خلق است و تا وقتی که واقعاً ما بدین نیت هستیم مورد تأیید خداوند خواهیم بود.

در ساعت هشت و پانزده دقیقه سپس کارمندان دربار شاهنشاه و بنیاد پهلوی بار یافتند و رحیم هیراد به نمایندگی از سوی همه کارمندان دربار شاهنشاهی آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن شاهنشاه را تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاس فرمودند:

همه ما را بیش از پیش توفیق خدمت انشاءاله خداوند با توجهات خاص خود بدین مملکت و ملت عنایت فرماید و همواره ما را در این راه هدایت کند.

و در پاسخ به تهنیت‌گویی آقای سناتور اشرف احمدی از سوی کارمندان بنیاد پهلوی شاهنشاه فرمودند:

بنیاد پهلوی اساسا برای فعالیت‌های خیریه و فرهنگی و اجتماعی بوجود آمده است و امیدوارم روز به روز کار آن ریشه‌دارتر و موثرتر شود و توفیق بیشتری در انجام خداتی که به عهده دارد حاصل کند.

ساعت ۸ و سی دقیقه هموندان شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی و شورای فرهنگی و کمیته ملی پیکار جهانی با بیسوادی باریافتند. در پاسخ به تهنیت سناتور جواد بوشهری نایب رییس شورای مرکزی جشن‌های شاهنشاهی ایران شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

کارهای بزرگی که در سال‌های اخیر از همه جهات در مملکت ما انجام گرفته و می‌گیرد ثابت می‌کند که ایرانی چه از لحاظ فکری و چه از نظر جسمی با وجود گذشت چندین هزار سال تاریخ دچار هیچگونه ضعف و فتوری نشده است و مسلما راز بقای ایران در همین نیروی لایزال ملی آن است.

در پاسخ به تهنیت دکتر علی اکبر سیاسی به نمایندگی از سوی شورای فرهنگی سلطنتی ایران شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

همانطور که گفتید در این روزها ما با خوشوقتی شاهد پیشرفت کار کنگره جهانی مبارزه با بیسوادی هستیم که در پایتخت ما تشکیل شده است و امیدواریم با تشکیل این کنگره بزرگ ما توانسته باشیم خدمت ارزنده‌ای به تمام جامعه بشری بکنیم. البته وظیفه شورای فرهنگی سلطنتی در آینده بیشتر و سنگین‌تر خواهد شد و من امیدوارم این شورا در راه انجام وظیفه خود موفقیت کامل داشته باشد.

ساعت ۹ بامداد هیات وزیران به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و نخست‌وزیر امیرعباس هویدا آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن اعلیحضرت همایونی را تهنیت گفت. شاهنشاه فرمودند:

از تبریکاتتان ممنون هستم. امیدوارم خداوند در آینده توفیق بیشتری در راه خدمت به همه ما عنایت فرماید.

ساعت ۹ و پانزده دقیقه نمایندگان مجلس سنا به پیشگاه شاهانه باریافتند و مهندس جعفر شریف امامی رییس مجلس سنا این روز بزرگ و تاریخی را به شاهنشاه تهنیت گفت. شاهنشاه فرمودند:

از تبریکاتتان ممنون هستم. من به سوگندی که در نخستین روز قبول مسئولیت خطیر سلطنت ایراد کردم وفادارم و آن را همواره در مد نظر داشته‌ام و دارم. امیدوارم خداوند نیز با الطاف کامله خود همه ما را در انجام وظایفی که به عده داریم یاری فرماید و کوشش‌های ما را در د راه تأمین سعادت و ترقی این مملکت قرین موفقیت بدارد.

ساعت ۹ و چهل و پنج دقیقه نمایندگان مجلس شورای ملی به پیشگاه همایونی باریافتند. مهندس ریاضی رییس مجلس شورای ملی تهنیت گفت. شاهنشاه در پاسخ فرمودند:

در این آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت خودم بیش از هر چیز روی نیایش به درگاه خداوندی می‌آورم که فقط عنایات کامله او مرا توفیق خدمت عنایت فرموده است. امیدوارم کارهایی که در گذشته انجام گرفته در سال‌های آینده چنانکه باید مورد بهره برداری قرار گیرد و انقلابی که بر اساس تعالیم الهی تکوین یافته روز بروز استوارتر و ریشه دارتر شود.

در ردیف بانوان نماینده مجلس شورای ملی بانو دکتر مهرانگیز دولتشاهی این روز تاریخی را تهنیت گفت. شاهنشاه در پاسخ با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

من از کوشش‌ها و فعالیت‌های بانوان ایران در راه انجام وظایفی که تساوی کامل حقوق با مردان به عهده ایشان گذاشته است راضی هستم و با خوشوقتی می‌بینم که زنان ما کارهایی را که به ایشان سپرده می‌شود خیلی جدی می‌گیرند. امیدوارم در این راه روز به روز آماده‌تر و مجهزتر شوند و سهم خودشان را هر چه بیشتر نسبت به جامعه ادا کنند.

ساعت ۱۰ و سی دقیقه بامداد نخست‌وزیران، وزیران، استانداران، سفیرکبیرها، سفیران پیشین به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. امان‌اله اردلان به نمایندگی از سوی ایشان آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت همایونی را تهنیت گفت. شاهنشاه فرمودند:

از تبریکاتتان متشکرم. انشاءاله خداوند عنایات خویش را همواره شامل ما بدارد زیرا موفقیت‌های ما تاکنون فقط به خواست الهی انجام گرفته است. حالا موقعی رسیده است که باید ملت ایران از آنچه شده بهره برداری کامل کند و البته این کار خواهد شد.

آقای محمود بدر به نمایندگی از سوی جامعه بازنشستگان کشور تهنیت‌هایی از ژرفای دل همگان را به پیشگاه همایونی پیشکش کرد. شاهنشاه در پاسخ، ابراز سپاسگذاری فرمودند و احساسات باشندگان را ستودند.

در ساعت ۱۰ و چهل و پنج دقیقه رییس‌های هیات‌های نمایندگی خارجی در دربار شاهنشاهی به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. آقای ماریو پیناکابونی سفیرکبیر ایتالیا در سمت مقدم‌السفرا این روز تاریخی را تهنیت گفت. شاهنشاه در پاسخ فرمودند:

آقای مقدم‌السفرا

بسیار خوشوقتیم که در آغز بیست و پنجمین سال سلطنت ما هیات نمایندگان سیاسی مقیم تهران را می‌پذیریم.

تبریکاتی که بدین مناسبت از طرف خود و همکارانتان اظهار داشتید موجب مسرت خاطر ما گردید و از احساساتی که نسبت به ما و علیاحضرت شهبانو و والاحضرت همایون ولایتعهد ابراز نمودید کمال خوشوقتی حاصل است. علاقه و نظر محبت‌آمیزی که نسبت به تاریخ معاصر ایران بیان نمودید مایه بسی مسرت است و هم‌چنین آرزوهای شما برای ترقی و تعالی و پیشرفت کشور ایران در مسیر آرزوهای دیرین ما بوده و مورد تقدیر ما و ملت ایران نیز می‌باشد.

ادعیه قلبی خودمان را برای سلامت و سعادت روسای کشورهایی که با شایستگی کامل ریاست نمایندگی آنان را به عهده دارید اظهار می‌داریم و از درگاه باریتعالی خواهانیم که کلیه ملل جهان از نعمت صلح و آرامش و رفاه و پیشرفت همواره برخوردار بوده و کامیاب باشند و اطمینان می‌دهیم که برای تشیید مبانی صلح جهانی و توسعه و تحکیم مناسبات دوستانه با کشورهای متبوع شما سعی و کوشش فراوان مبذول خواهیم نمودو

آنگاه شاهنشاه یکایک روسای هیات‌های نمایندگی را مورد مهربانی قراردادند و از شادباش‌های ایشان سپاسگزاری کردند.

در ساعت ۱۱ و ۳۰ دقیقه بامداد نمایندگان دین‌های رسمی ایران زرتشتیان، کلیمیان و مسیحیان، ارامه و آسوریان به پیشگاه همایونی باریافتند و تهنیت‌ها و شادباش‌های جامعه‌های خود را پیشکش کردند. شاهنشاه در پاسخ ابراز سپاسگزاری کردند.

در ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه رییس‌های دادگاه (قضات)، استادان، رییس اداره‌های دولتی به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و امیرعباس هویدا نخست‌وزیر به نمایندگی از سوی کارمندان دولت آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت را تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

انشاءالله در آینده فر و شکوه بیشتری را برای ملت ایران شاهد باشیم و هر کدام از ما در راه تامین این هدف بیش از پیش بکوشیم.

در ردیف قضات دادگستری آقای علی‌آبادی رییس دیوان عالی کشور تهنیت‌های جامعه قضات را یه پیشگاه شاهنشاه پیشکش کرد. شاهنشاه فرمودند:

از تبریکات شما و جامعه قضات کشور ممنونم و امیدوارم خداوند به ما روز به روز توفیق خدمتگزاری بیشتری عنایت فرماید. همانطور که گفتید برای کشور ما مایه افتخار است که در امر مبارزه جهانی با بیسوادی پیشقدم شده است. آرزوی من این است که روزی خلع سلاح کامل در دنیا تحقق یابد و همه آن منابعی که امروز در این راه صرف می‌شود، در راه پیشرفت جامعه بشری به کار افتد. ولی متاسفانه هنوز این کار عملی نیست و بنابراین هر کشوری ناچار است برای تامین حقوق خود بیشتر به خودش متکی باشد.

در ردیف استادان دانشگاه دکتر جهانشاه صالح رییس دانشگاه تهران آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی همایونی را از سوی همه دانشگاهیان تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری از شادباش‌های رییس دانشگاه تهران فرمودند:

بدیهی است که پایه و اساس ترقی هر اجتماع ترقی فرهنگ آن است و به همین نظر من از آغاز سلطنت خودم همواره در این مورد کمال کوشش را داشته‌ام. برای مردم با حیثیت و با شرافت و فهمیده‌ای مانند ملت ایران در درجه اول داشتن سواد امری حیاتی است.

در ردیف استادان دانشگاه ملی دکتر شیخ‌الاسلام رییس دانشگاه ملی آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت را از سوی استادان دانشگاه ملی تهنیت گفت و شاهنشاه سپاسگزاری فرمودند.

ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه مدیران بنگاه‌های ملی و بازرگانی و مدیران و نمایندگان روزنامه‌ها و مجله‌های کشور به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. دکتر منوچهر اقبال رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران این روز تاریخی را تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

امیدوارم در آینده روز به روز بیشتر شاهد بهره‌برداری از فعالیت‌هایی که آغاز شده است باشیم

در ردیف رییس‌های بانک‌ها خداداد فرمانفرماییان قائم مقام رییس کل بانک مرکزی تهنیت گفت. شاهنشاه ابراز سپاسگزاری فرمودند و درباره گزارش داده شده از سوی قائم مقام رییس کل بانک مرکزی، روشن‌سازی بیشتری خواستند که به آگاهی شاهنشاه رسانیده شد.

در ردیف رییس‌های بنگاه‌های بازرگانی آقای خسروشاهی رییس اتاق بازرگانی تهران آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی را تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری فرمودند:

خوشبختانه اکنون شرایط مساعد برای کار جامعه بازرگانان فراهم است و باید از این فرصت به خوبی استفاده شود.

در پاسخ تهنیت‌های مهندس ابونصر عضد نایب رییس اتاق صنایع و معادن ایران شاهنشاه فرمودند:

بدیهی است که احتیاجات ملی ما باید حتی‌المقدور در داخله کشور تامین شود و من در همین زمینه دستورات مقتضی به مراجع مسئول داده‌ام.

پس از شادباش گفتن‌های مهندس دیلمقانی مدیر عامل سازمان آب منطقه‌ای تهران و سیدابوالحسن رضوی از سوی کانون سردفتران در ردیف مدیران رسانه‌ها، جواد مسعودی مدیر روزنامه ژورنال دو تهران از سوی جامعه مطبوعات آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن اعلیحضرت همایونی را تهنیت گفت. شاهنشاه در پاسخ فرمودند:

از تبریکاتتان ممنونم. انشاءالله در آینده همه شاهد زندگی بهتر و ترقیات بیشتری برای ملت ایران خواهیم بود. بدیهی است که هر قدر پیشرفت‌های زیادتری به دست آید وظیفه مطبوعات سنگین‌تر و حساس‌تر خواهد شد. زیرا با پیشرفت اجتماع مسئولیت فردی و اجتماعی زیادتر می‌شود و در این میان طبعا مطبوعات نقش مهمی دارند و انتقادات اصولی مطبوعات همواره به حسن پیشرفت کارها کمک خواهد کرد.

ساعت ۱۳ ژنرال‌های ارتش شاهنشاهی به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و تیمسار سپهبد رضا عظیمی فرمانده نیروهای زمینی آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن شاهنشاه را از سوی نیروهای سه گانه ارتش شاهنشاهی، ژاندارمری، شهربانی کل کشور و نیروهای مقاومت ملی شادباش گفت و شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری از برابر ردیف ژنرال‌ها و فرماندهان ارتش شاهنشاهی سان دیدند.

ساعت ۱۳ و ۱۵ دقیقه نمایندگان دانشجویان دانشگاه‌های پهلوی و تبریز و نمایندگان سازمان رهبری جوانان به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت را شادباش گفتند.

سپس اسداله علم رییس دانشگاه پهلوی این روز تاریخی را تهنیت گفت. شاهنشاه از تهنیت‌ها و شادباش‌های گرم دانشجویان ابراز سپاسگزاری و خوشوقتی کردند و یادآور شدند که آینده ایران وابسته به کوشش و ایمان و میهن‌پرستی جوانان آن است و بدیهی است که هر یک از ایشان می‌باید مسئولیت و وظیفه سنگین خود را در ساختمان ایران فردا به عهده بگیرد.

در ردیف دانشجویان دانشگاه پهلوی بانو فریده حسینی دانشجوی دانشکده پزشکی این دانشگاه چامه‌ای را که برای آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی سروده بود، خواند و نماینده گروه کوه‌نوردی دانشجویان دانشگاه پهلوی و نماینده دانشجویان دانشگاه تبریز و نمایندگان سازمان رهبری جوانان نیز هر یک سخنانی گفتند و شاهنشاه همه ایشان را مورد مهربانی قراردادند.

از سوی مسئول سازمان رهبری جوانان به آگاهی رسانده شد که نزدیک به یک هزار دانشجو وابسته به این سازمان هستند.

ساعت ۱۳ و ۳۰ نمایندگان اصناف و انجمن‌های محلی و کارگران به پیشگاه شاهنشاه باریافتند. مهندس سرلک شهردار تهران تهنیت گفت. شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری از شادباش‌ها از شرکت سازنده مردم تهران در فعالیت‌های اجتماعی خرسندی خویش را ابراز کردند.

آنگاه آقای قبادیان از سوی شورای عالی اصناف و حسین معیری از سوی شورای عالی انجمن‌های محلی تهران و اردشیر موبد سرپرست استادیوم فرحناز پهلوی آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن شاهنشاه را تهنیت گفتند.

شاهنشاه و شهبانو در میهمانی وزارت امور خارجه

برج آزادی نماد انقلاب شاه و مردم در پارک شهر در جشن‌های آغاز بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه ۱۳۴۴

هفت شب جشن در پارک شهر

دریاچه پارک شهر

در پاسخ به شادباش‌های آقای بهنام مدیرکل وزارت کار، شاهنشاه دستور دادند که مهدهای کودک هر چه بیشتر گسترش یابد. در پاسخ به تهنیت نماینده زنان کارگر ایران، شاهنشاه با ابراز سپاسگزاری پرسش‌های بسیاری درباره چگونگی کار زنان کارگر و سهیم بودن ایشان در سود کارخانه‌ها نمودند.

آقای تابانفر مدیر چاپخانه تابانفر نمونه‌ای از نگاره همایونی را که در سدهزار کپی در چاپخانه ایشان چاپ و پخش شده بود را به شاهنشاه پیشکش کرد. آقای حسینی انجدانی چکامه‌ای را که خود به مناسبت آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت همایونی سروده بود، خواند.

سپس نمایندگان کارگران از استان‌ها یکایک مورد مهربانی شاهنشاه قرارگرفتند و هر کدام به پرسش‌های شاهنشاه درباره کار و چگونگی آن پاسخ گفتند.

ساعت ۱۴ نمایندگان برگزیده استان‌ها، شهرستان‌ها و نمایندگان ایل‌ها و عشیره‌های کشور با جامه‌های زیبای محلی خود باریافتند و از برابر شاهنشاه گذشتند. شاهنشاه از هر کدام درباره منطقه آنها و چگونگی کار و زندگی‌اشان پرسیدند که از سوی ایشان گزارش رسایی به آگاهی همایونی رسید.

در ساعت ۱۴ و ۱۵ دقیقه آیین سلام پرشکوه ۲۵ شهریور ماه در کاخ گلستان پایان یافت.

رژه سپاهیان دانش و جشن مجلس شورای ملی

ساعت ۱۷ روز پنجشنبه ۲۵ شهریور ماه ۱۳٬۰۰۰ سپاهی دانش که از سراسر کشور گردآمده بودند، در پیشگاه شاهنشاه و شهبانو رژه رفتند. در کمرکش‌های خیابان بلوار کرج جایگاه زیبایی برای اعلیحضرتین ساخته شده بود. در دو سوی جایگاه، جایگاه‌های دیگی برای بلندپایگان ایرانی و خارجی پیش‌بینی شده بود. در این آیین وزیران فرهنگ ۸۶ کشور جهان که برای شرکت در کنگره جهانی پیکار با بیسوادی به تهران آمده بودند،سفیران خارجی مقیم دربار شاهنشاهی، تنی چند از وزیران، ژنرال‌های ارتش و دیگر سران کشوری و لشکری بودند. سپاهیان دانش پس از آنکه از پیشگاه شاهنشاه رژه رفتند، از خیابان‌های تهران گذشتند و از سوی مردم با غریور هورا و زنده باد همراهی شدند.

مجلس شورای ملی با برپاکردن یک جشن بسیار باشکوهی با بودن هزاران میهمان برگزار کرد. جشن مجلس شورای ملی از ساعت ۱۸ ایوار روز پنجشنبه آغاز شد. مهندس عبدالله ریاضی رییس مجلس و هموندان هیات رییسه مجلس در ورودی باغ ساختمان بهارستان به میهمانان خوش‌آمد می‌گفتند. در پهنه شمالی و جنوبی و شرقی ساختمان بهارستان میزهای پر از میوه و شیرینی و آجیل چیده شده بود و در گوشه‌ای نیز بستنی و نوشیدنی‌های بدون الکل آماده پذیرایی میهمانان بود. میهمانی تا ساعت ۲۲ به درازا کشید و شماری زیادی از سران و بزرگان، سفیرهای کشورهای خارجی در ایران، و مردم ایران میهمان مجلس شورای ملی بودند.

هم چنین در کاخ دادگستری، قاضی‌های دادگستری، گروهی از بزرگان کشور و بانوانشان بودند. در قله دماوند کوهنوردان آتش‌نشانی و امداد شهرداری تهران نیم پیکر شاهنشاه را در آیین باشکوهی به قله دماوند بردند. پزشکان تهران نیز در سالن بزرگ مرکز پزشکی فیروزگر جشن گرفتند و شماری از وزیران، نمایندگان مجلس، معاونان وزارتخانه‌ها، کارمندان وزارت بهداری و مردم پایتخت شرکت داشتند. از ساعت ۱۹ نیز جشنی در کوی دانشگاه با بودن استادهای دانشگاه و دانشجویان با برنامه‌هایی از گروه‌های هنری و ورزشی برگزار شد و تا ساعت ۲۲ و سی دقیقه به درازا کشید.

میهمانی نخست‌وزیر

شامگاه ۲۵ شهریور ماه ۱۳۴۴ در پیشگاه شاهنشاه و شهبانوی ایران برای آغاز بیست و پنجمین سال بر تخت نشست اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران، از سوی امیرعباس هویدا در کاخ وزارت امور خارجه میهمانی شام و شب‌نشینی برگزار شد. در کاخ وزارت امور خارجه نخست‌وزیر، وزیران کابینه، رییس‌های مجلس سنا و مجلس شورای ملی، رییس‌های نمایندگی‌های سیاسی خارجی مقیم دربار شاهنشاهی، ژنرال‌ها و افسران ارتش و گروهی از بلندپایگان کشوری و بانوانشان شرکت داشتند.

شاهنشاه و شهبانو ساعت ۲۰ و ۴۰ دقیقه وارد کاخ وزارت خارجه شدند و پس از خوردن شام و تماشای چند برنامه هنری از سوی هنرمندان جاهای گوناگون کشور و آتش‌بازی در ساعت ۲۳ شب نشینی را ترک کردند و به کاخ شاهنشاهی بازگشتند.

گاهنامه بیست و چهار سال شاهنشاهی اعلیحضرت همایونی

• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۰
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۱
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۲
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۳
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۴
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۵
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۶
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۷
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۸
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۲۹
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۰
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۱
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۲
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۳
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۴
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۵
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۶
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۷
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۸
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۹
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۰
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۱
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۲
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۳
• بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۴

جشن‌های شهریور ماه بیست و پنجمین سال

بیش از ۵۰۰ تن از پهلوانان ورزش‌های باستانی را در میدان‌ها به نمایش می‌گذارند

گوگوش در جشن پارک شهر

کشتی وایکینگ‌ها در دریاچه پارک شهر

هواپیمای غول پیکر ایران ایر

دست‌افشانی‌های ایرانی

بانو پوران در جشن می‌خواند

بانو الهه در جشن‌ها می‌خواند

بزرگترین جشن ملی تاریخ بیست و پنج سال گذشته ایران، آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی بود که از روز ۲۴ شهریور ماه آغاز گردید. تهران و شهرهای بزرگ و کوچک سراسر ایران از سوی مردم و اداره‌ها و سازمان‌های ملی و دولتی آذین‌بندان و پر از نور بود. سدها تاق نصرت بزرگ و باشکوه در شهرها برپا شد. تهران از ۲۴ شهریور و ۲۵ شهریور به پایکوبی پرداخت. در هر کوی و برزنی سدای ساز و آواز و جشنی از سوی مردم به گوش می‌رسید. با درخواست مردم سراسر کشور جشن‌ها تا پایان مهر ماه ادامه یافت.

از ساعت ۱۸ تا ۲۱ روز ۲۴ شهریور ماه در هفت میدان پایتخت دسته‌های موزیک نیروهای مسلح شاهنشاهی، ژاندارمری و شهربانی کل کشور آهنگ می‌نواختند.

از ساعت ۹ بامداد ۲۵ شهریور ماه یکان‌های نمونه نیروی زمینی شاهنشاهی، ژاندارمری و شهربانی کل کشور در چهار ستون از خیابان‌های پایتخت گذشتند و با هلهله و شور و شادمانی مردم روبرو شدند. هنگام گذشتن سربازان از خیابان‌های شهر شور و هیجان بی‌مانندی به شاهنشاه ابراز می‌شد و در سراسر شهر فریادهای « جاوید شاه » به آسمان بود و مردم به پای سربازان گل می‌ریختند.

ستون نخست: به فرماندهی تیسمار حسین موحد با دسته موزیک دانشکده افسری، پرچم دانشکده افسری و یکان‌هایی از این دانشکده از سه راه ضرابخانه به راه افتادند و پس از گذشتن از چهارراه تخت جمشید، به سوی خیابان مازندران، سه راه ژاله، خیابان اکباتان و سعدی جنوبی رفت.

ستون دوم: به فرماهدهی تیمسار سرتیپ جاهد با دسته موزیک دانشگاه نظامی، پرچم دانشگاه نظامی و یکان‌هایی از این دانشگاه از سلطنت آباد به سوی خیابان پهلوی، بولوار وتخت جمشید به راه افتاد.

ستون سوم: به فرماندهی تیمسار سرتیپ احترامی با دسته موزیک لشگر گارد، پرچم لشکر گارد و یکان‌های از لشگر گارد از چهارراه زندان قصر به راه افتاده و سراسر خیابان عباس‌آباد را پشت سر گذاشت.

ستون چهارم: به فرماندهی سرکار سرهنگ ستاد رفعت‌جو با دسته موزیک شهربانی کل کشور، دانشکده افسری شهربانی کل کشور، گردان ژاندارمری کل، دسته موزیک دژبان قرارگاه کل و گردان پیاده دژبان از سه راه زندان به سوی خیابان‌های شمیران، شاهرضا، سی متری، باغشاه، مولوی، گمرک و خیابان سپه به راه افتاد.

در روزهای دیگر جشن دسته‌های موزیک ارتش در میدان‌های شهر موزیک نواختند. روز ۲۵ شهریور ماه در بیشتر سازمان‌ها و اداره‌ها آیین دعا و نیاش و جشن برپا شد. از سوی اداره اوقاف، آیین دعا و نیایش در مسجد سپهسالار برگزار شد و بیش از دو هزار بسته شیرینی و شکلات میان بیماران بیمارستان‌ها پخش شد. همه وزارتخانه‌ها آذین بسته شده بودند و کارمندان برای استواری شاهنشاهی ایران نیایش کردند. راه آهن ایران در دو بار آیین جشن و سرور برگزار کد و وزیر راه و رییس راه‌آهن در کنار کارکنان و مردم بودند. راه آهن ایران چندین هزار بسته شیرینی و شکلات در درازای خط‌های راه آهن میان روستاییان پخش کرد. شرکت ملی نفت میهمانی باشکوهی برگزار کرد و دکتر اقبال رییس هیات مدیره شرکت از میهمانان پذیرایی کرد. میهمانی با روشن شدن ۲۵ شمع بر روی کیک بزرگی آغاز شد و تا پاسی از شب میهمانان به شادمانی و پایکوبی پرداختند.

کارخانه سیمان تهران، سازمان اصلاحات ارضی، وزارت دارایی و راه و اقتصاد بسیار زیبا آذین بسته شده بودند. در پادگان ژاندارمری مرکز در خیابان شاهپور و پاسگاه‌های پلیس جشن و پایکوبی با مردم برپا بود. بیمارستان سینا، شهرداری تهران، بازداشتگاه کاخ دادگستری، چاپخانه دانشگاه، مدرسه عالی دختران، کارخانه شیر پاستوریزه، انجمن کلیمیان، انجمن آشوری‌ها، قلعه ارامنه ونک، انجمن‌های محلی، کارخانه دخانیات و ...جشن‌های بسیار باشکوه برگزار شد که تا یک هفته به درازا کشید.

ساعت ۱۹ جشن‌های بزرگ شهریور ماه در پارک شهر تهران با بودن شهردار تهران و وزیران آموزش و پرورش همه ملت‌های سراسر جهان گشایش یافت و از ساعت ۱۸ میهمانان وارد پهنه پارک شهر شدند. سرانجام نمایندگان همه سازمان‌ها کشوری، کارخانجات صنعتی و تولیدی و سازمان‌های اقتصادی، مطبوعاتی و فرهنگی، نویسندگان و هنرمندان و یکایک مردم میهن‌پرست دست به دست هم دادند و یک دل و یک زبان جشن‌های بیست و پنجمین سال بر تخت شاهنشاهی ایران نشستن اعلیحضرت آریامهر محمدرضا شاه پهلوی را در پارک شهر آغاز کردند. ساعت ۲۰ شهردار تهران در برابر برج آزادی نماد انقلاب شاه و مردم پس از ایراد بیانات رسایی از لوحه آزادی به نام نامی شاهنشاه پرده برداشت.

سپس آتشبازی آغاز شد و با غرش خمپاره‌های آتشبازی جشن‌های بزرگ شهریور ماه گشایش یافت. روی جزیره دریاچه زیبای پارک شهر در جایگاه ویژه هنرمندان برنامه‌های خویش را آغاز کزدند. پوران و ویگن و عارف هر یک برنامه‌هایی اجرا کردند و مردم با کف زدن پیوسته توانستند شور و هیجان خود را نشان دهند. کارخانه‌های آزمایش، خوراکی سالم آرزومانیان، بیسکویت ویتانا با یک فنجان چای گرم و کارخانجات قو دست‌آورد کارخانه‌های خود را با ۲۵٪ کاهش به بهای ارزان در غرفه‌هایشان می‌فروختند.

در بخشی از پارک شهر ته دانسان بود و کسانی که می‌خواستند در محیطی رمانیتک با آهنگی دلپذیر، می‌رقصیدند. هواپیمای شرکت هواپیمایی ملی ایران با هیکل پولادین خود در شمال پارک شهر نشسته بود و مردم گروه گروه وارد هواپیما می‌شدند و میهمانداران از آنان پذیرایی می‌کردند.

نخستین شب جش‌های شهریور ماه تا پاسی از نیمه‌شب گذشته به درازا کشید.

دومین شب جشن‌های شهریور ماه

در دومین شب جشن‌ها برنامه‌های هشت سکوی نمایشی پارک شهر همه را به خود کشیده بود. در هر یک از این سکوهای نمایشی، جالب‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین برنامه‌های نمایشی اجرا می‌شد. برنامه‌های جشن‌های دومین شب تا پاسی از نیمه‌شب ادامه یافت.

ساعت ۱۸ دومین شب جشن‌های بزرگ شهریور ماه در پارک شهر آغاز شد. خانواده‌ها از تهران و دیگر شهرها با شور و هیجان وارد پهنه پارک شدند. پارک شهر زیر پای ده‌ها هزار زن و مرد و کودک ایرانی می‌لرزید و سدای خنده و شادمانی آنان آسمان شکاف بود. در ساعت ۲۰ مرضیه در جزیره دریاچه پارک شهر بر روی سن رفت و پس از اجرای برنامهاش، ویگن بر روی سن نمایان شد و با سدای گرم و زیبای خود و نواختن گیتار به شور و شادی جشن افزود. بانو پوران در این شب غوغا کرد و با ترانه‌های فراموش‌نشدنی خود بر شکوه این جشن افزود. آنگاه گوگوش نیز با خواندن ترانه‌های خود مردم را سرگرم کرد.

سومین شب جشن‌های شهریور ماه

ساعاتی پس از نیمروز روز شنبه ۲۷ شهریور ماه سومین روز جشن بیش از پانصد تن از ورزشکاران باستانی در خیابان‌های تهران به گردش درآمدند و هنگام انجام ورزش باستانی در میدان‌های شهر برای تندرستی شاهنشاه نیایش کردند.

سومین شب جشن‌های پارک شهر بسیار باشکوه‌تر، بزرگتر و زیباتر از شب‌های دیگر بود. انبوه بی‌شمار مردم شادمان شامگاهان وارد پارک شهر شدند. از بلندگوها برنامه‌های گوناگون اعلام می‌شد، برای شنیدن سدای عارف به بخش شرقی پارک شهر و پای برج آزادی در کنار در استخر بزرگ پارک شهر بروید. در سالن سینمای بخش جنوبی پارک شهر فیلم وایکینگ‌ها نمایش داده می‌شود. در سکوی شماره ۷ بیتل‌ها بهترین آهنگ‌های جاز را اجرا می‌کنند و ....

غرفه‌های لاتاری، غرفه‌های بازی‌های سرگرم کننده، غرفه شعبده‌بازها ...همه جا گرم، همه جا پایکوبی و شادی و مهربانی و تماشا بود. در چهار گوشه پارک شهر چهار سینما یکسره از ساعت ۷ تا ۱۲ فیلم‌های جالب و ارزنده روز را نمایش می‌دادند. بهترین کباب‌ها با ارزان‌ترین بها و بهترین ساندویچ‌ها و آش رشته خوشمزه با کشک برای مردم آماده بود.

دختران و پسران جوان فوتبال دستی بازی می‌کردند، گروهی با بازی بینگو مشغول بودند، بازار آب میوه‌فروشان بسیار گرم بود و تشنگی جشن‌های شهریور ماه را فرو می‌نشاند. چای خورها در غرفه‌های ویتانا روی نیمکت‌ها لم داده بودند.

پارچه‌فروشان، چینی فروشان و دیگر فروشندگان کالاهای گوناگون در بازار ارزان پارک شهر رکورد ارزان فروشی را شکستند. هر شب غرفه‌ای تازه‌تر با برنامه‌هایی تازه‌تر جشن‌های مردم را بهتر و باشکوه‌تر می‌کرد. در کنار همه شادی‌ها و برنامه‌های هنری، گردش و خرید از غرفه کارخانه‌ها، در پهنه پارک نظم بسیار برقرار بود.

چهارمین شب جشن‌ها

جشن‌های باشکوه مردم و سازمان‌های ملی و دولتی برای بزرگداشت آغاز بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی تا پایان شهریور ماه به درازا کشید. امیرعباس هویدا به میدان مهام (میدان قزوین) رفت. حاج افضلی شهردار ناحیه چهار به نخست‌وزیر خوش‌آمد گفت و آنگاه آقایان مظاهری و نیز سخنانی ایراد کردند. سپس هویدا نخست وزیر به درخواست مردم در بیاناتی گفت: من معمولا کم حرف می‌زنم ولی وقتی مردم می‌خواهند باید صحبت کرد و آنهم در جشنی که به مناسبت بیست و پنجمین سال سلطنت شاهنشاه برپا شده مردم باید بدانند که همکاری میان دولت و مردم بهترین وسیله پیشرفت کارها است....بیایید سوگند بخوریم تا ایران را به یک سرزمین آباد و مترقی تبدیل کنیم و سپس آن را به این بچه‌ها که زنان و مردان آینده این کشور هستند تحویل دهیم.

نخست وزیر سپس از میدان مهام به سوی غرب رفت و از خیابان‌های شیر و خورشید و راه پیما و دیگر برزن‌ها دیدن کرد. زنان کارگر تهران در پارک کارگر جشنی بر پا داشتند. در این جشن خسروانی وزیر کار و گروهی از رجال و بزرگان کشور نیز بودند.

کارگران کافه رستوران‌ها، سازمان‌های تربیتی شهر تهران، راه اهن، چرمسازی، کارگران لاستیک ساز، کارگران هتل دربند، کارگران میدان‌ها، کارگران کارخانه کاغذسازی، کارکنان شرکت‌های مسافربری، کارگران شرکت تلفن جشن‌هایی برپا کردند.

شهردار تهران دو کتابخانه در پارک خیام و یک درمانگاه در وحیدیه را گشود. از سوی سازمان تربیتی شهر تهران و آموزشگاه حرفه‌ای رضا پهلوی با بودن مردم جشن‌هایی برپا شد و پوشاک و کفش رایگان میان مردم پخش شد.

از ساعت ۱۸ جشن و سروری از سوی هموندان کانون باستانشناسان ایران در تالار موزه ایران باستان به فراخوان رییس کانون باستان شناسان ایران آقای رجبی برپا شد. در این جشن آقای رجبی، دکتر اکبر بینا استاد دانشگاه تهران و قائم مقام وزیر آموزش و پرورش در دانشسرای عالی سخن گفت. در پایان قطعنامه کانون از سوی بانو اعتصام بر رهبری خردمندانه همایونی در پیشرفت کشور به ویژه فرهنگ و آموزش و پرورش از سوی همگان تصویب شد.

جشن بانک پارس از باشکوه‌ترین جشن‌ها بود. از ساعت ۱۸ جشن از سوی رییس بانک پارس و هیات مدیره برگزار شد. در پایان سخنرانی‌ها ۳۰۰۰ دفترچه سپید ۴۰ برگی و ۳۰۰۰ مداد و فرتورهای شاهنشاه میان باشندگان و فرزندان آنها پخش شد. بیش از ۲۲۰۰۰ دفترچه نیز به شعبه شهرستان‌ها فرستاده شد تا به نوآموزان تهیدست داده شود.

۳۰ شهریور ماه

در سراسر تهران و شهرستان‌ها از سوی مردم و سازمان‌های ملی و دولتی جشن برپا بود.

شهردار تهران بخش رادیولوژی بیمارستان لولاگر را گشود و در سخنانی از پیشرفت‌های ایران در درازای سال‌های گذشته گفت.

نخست وزیر نیز در دو جشن شرکت کرد. در جشنی که اهالی قلهک و دروس در ساختمان انجمن دوشیزگان و بانوان برگزار کرده بودند نخست وزیر با ارج نهادن به شاهنشاه از کارهای مهم و ارزنده‌ای که به فرمان شاهنشاه ایران به زنان ایران داده شده، سپاسگزاری نمود. در انجمن محلی دروس هویدا نخست‌وزیر از همکاری‌های مردم و کاهش بهای کالاها ابراز خرسندی نمود. در انجمن قلهک آقای جواهری سند مالکیت زمین و ساختمانی به پهنه ۲۰۰۰ متر مربع را به نخست‌وزیر داد و درخواست نمود تا این ساختمان به نام « بیمارستان ۲۵ شهریور » نامگذاری شود.

در کاخ وزارت خارجه، حزب ایران نوین، حزب مردم، جشن‌های باشکوهی برگزار شد و بسیاری از سران کشوری و لشکری در این جشن‌ها شرکت داشتند.

در انجمن دوشیزگان و بانوان پانزده هزار تن در این جشن از پدر تاجدار خود با غریوهای شادی خود سپاسگزاری کردند. خانم پری اباصلتی خبرنگار اطلاعات بانوان نیز با خوش‌آمدگویی به میهمانان آغاز بیست و پنجمین سال برتخت نشستن شاهنشاه را تهنیت گفت. در انجمن دوشیزگان و بانوان ایرج مستعان سردبیر اطلاعات در سخنرانی خود از نقش زنان در پیشرفت کشور. کارگردانی جشن‌ها با گوینده خوش سدا خانم فروزنده اریابی بود. در این جشن‌ها هنرمندان رادیو تلویزیون بانو ملوک ضرابی، پوران، ویگن، عارف، روانبخش، همتی، بهشته، پیوند، رامین، گوگوش، نرگس و سلمکی شرکت داشتند. ارکستر اعجوبه‌ها، هنرجویان هنرستان مادام لازاریان، هنرجویان کلاس رقص انجمن، دسته اکروبات سامیراد و آقای طاهری کمدین پرآوازه برنامه‌های جالبی اجرا کردند.

شب‌های دیگر

۳۱ شهریور ماه ۱۳۴۴ کمیته عالی اجرایی جشن آغاز بیست و پنجمین سال پادشاهی، اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر به آگاهی رساند که انجمن‌های محلی، اصناف و طبقه‌های گوناگون مردم با پافشاری از کمیته اجرایی درخواست کرده‌اند که چون هفت شبانه‌روز جشن برای ابراز شور و هیجان مردم تهران و شهرستان‌ها بسنده نیست، بنابراین شایسته است که به زمان این جشن‌ها افزوده شود. کمیته عالی پس از بررسی پیشنهادات رسیده آن را پذیرفت و از سپاسداری و شاه‌دوستی ملت ایران سپاسگزاری کرد.

۱ مهر ماه ۱۳۴۴ بانو مرضیه در پارک شهر برای مردم خواند و با سدای یگانه خود مردم را به شور و هیجان آورد.

• 
• 
• 
• 
• 

دکتر اقبال در پرده‌برداری از بنای یادبود ۲۵‌ سال بر تخت نشستن شاهنشاه و برج ساعت در میدان ۲۵ شهریور

۲۵ اسفند ماه ۱۳۴۴ از بنای یادبود بیست و پنجمین سال بر تخت نشستن شاهنشاه آریامهر و برج ساعت در میدان بیست و پنج شهریور تهران در آیین باشکوهی از سوی دکتر اقبال رییس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران پرده‌برداری شد. در این آیین شهردار تهران، هموندان هیات مدیره و رییس‌های والا مقام شرکت ملی نفت ایران و کمپانی‌های عامل نفت و شهرداری تهران بودند. در آغاز آیین مهندس علی اکبر دیباج رییس اداره کل روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران گزارش ساختمان بنای یادبود و برج ساعتی که از سوی شرکت ملی نفت ایران به مردم تهران پیشکش شده را به آگاهی باشندگان رسانید: نخستین کلنگ ساختمان این بنا در روز ۲۶ شهریور ماه ۱۳۴۴ از سوی مهندس سرلک شهردار تهران بر زمین زده شد. نمای این بنا بر پایه منشور دوازدگانه انقلاب شاه و مردم قرارگرقته و یک برج ساعت نیز در کنار آن برنشانده شده است. بنای یادبود به فرم منشور می‌باشد و دارای دوازده ستون از سنگ یک پارچه تراورتن سپید هر یک به بلندای یک متر و چهل سانتیمتر و به پهنای یک متر و نیم می‌باشد. بر بالای هر یک از ستون‌ها دیهیم شاهنشاهی ایران به فرم برجسته کارگزارده شده است و بر روی ۹ ستون آن منشورهای نه گانه شاه و مردم با برنز و برجسته نگاشته شده است و چنانچه در آینده شاهنشاه آریامهر بدین منشور بیافزایند، روی سه ستون دیگر نگاشته می‌شود. ستون‌های این بنا به فرم شش بر یا شش پهلو به یادبود منشور ششگانه شاه و مردم بریده شده است. میان هر دو ستون آبشاری از سنگ مرمر سبز به بلندای ۳ متر و به پهنای ۶۰ سانتیمتر ساخته شده است. در گزینش این رنگ‌ها و نوشتارهای روی آن از رنگ‌های پرچم سه رنگ شیر و خورشید سرخ ایران برگرفته شده است. برای اینکه بنای یادبود بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی نوآوری داشته باشد، تابش نور به آن به روشی است که آبشارها و سنگ‌های مرمر که شفاف هستند از درون و سنگ‌های تراورتن با نورافکن‌های بیرونی نورافشانی می‌شوند. صفحه ساعت که در این میدان برنشانده شده بر روی یک برج فلزی که همانند یک دکل کاوش چاه نفت است. بلندای این برج ۲۷ متر و پایه‌های آن ۶ متر و ۱۰ سانتیمتر از هم جدا هستند. صفحه ساعت در بلندای ۱۶ متری قراردارد تا رانندگان و مسافران هنگام گذشتن از خیابان روزولت و پیرامون آن به آسانی آن را ببینند. کار این ساعت بستگی به فرکانس و برق شهر ندارد.

در این هنگام دکتر منوچهر اقبال نیز سخنانی ایراد کرد و گفت که اینک به نام نامی شاهنشاه آرایمهر از بنای یادبود بیست و پنجم شهریور ماه پرده برداشته توفیق عموم افراد ملت ایران را از خدمتگزاری به شاه و میهن از درگاه خداوند بزرگ مسئلت می‌نمایم.

منبع

‎