بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ سخنان چائوشسکو رییس شورای دولتی جمهوری سوسیالیستی رومانی ۶ تیر ماه ۱۳۴۹
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ سخنان چائوشسکو رییس شورای دولتی جمهوری سوسیالیستی رومانی ۶ تیر ماه ۱۳۴۹
حضرت رئیس شورای دولتی جمهوری رومانی،
من با هیجانی صادقانه از شما حضرت رئیس‌جمهوری به خاطر استقبال دوستانه و گرمی که خود شما و مردم رومانی امروز از شهبانو و من به عمل آوردید، سپاسگزاری می‌کنم. از شما به خاطر سخنان محبت‌آمیزی که درباره کشور من، تاریخ ما، احوال امروز ما و امکانات همکاری ثمربخش میان دو کشور ما عنوان کردید، سپاسگزارم.
آقای رئیس‌جمهوری،
شما شخصاً فرصتی داشتید تا در جریان دیدار خود از کشور ما، احساسات بی‌شائبه دوستی و تحسین ملت ایران را نسبت به خودتان به ملت شجاع و زحمتکش رومانی از نزدیک مشاهده کنید. اگر آنچه را که شما هم اکنون درباره همکاری میان دو کشور، هماهنگی موجود میان افکار و ایده‌آل‌ها و سادگی و صداقتی که مردم ما قادرند به هنگام درک و شناخت یکدیگر از آن برخوردار باشند و اصول اساسی شما در مورد احترام به کشورهای دیگر، احترام به حقوق آنها نسبت به برخورداری از یک زندگی آزاد، و اختیار آنها در انتخاب سرنوشت خود، و عدم مداخله، و همکاری صلح‌آمیز و همزیستی ثمربخش، و همچنین اصولی که شما در برجسته‌ترین خطوط و در زمینه‌های سیاست خارجی تشریح کردند در نظر بگیریم، به خوبی درمی‌یابیم که این سخنان کلمه به کلمه منعکس‌کننده سیاست خود ما به شمار می‌رود. این نشان می‌دهد که دو کشور ایران و رومانی علیرغم رژیم‌های متفاوت، از ایده‌آل‌های مشترکی پیروی می‌کنند و هر دو کشور از وظایف ملی و بین‌المللی خود آگاهی کامل دارند و هرگاه سخنان آنها با احساسات قلبی و باطنی آنان مطابقت دارد، این بدان معنا است که هر دوی آنها به زبان واحدی سخن می‌گویند و به شیوه واحدی عمل می‌کنند.
شما درباره اوضاع هندوچین سخن گفتید. ما نیز بر همین عقیده هستیم که ملت هندوچین باید از آزادی کامل برخوردار باشند تا سرنوشت خود را رأساً تعیین کند. ما نیز معتقدیم که نیروهای بیگانه باید خاک کشورهای هندوچین را تخلیه کنند. ما عقیده داریم که برای مسئله هندوچین راه حل نظامی وجود ندارد و تنها راه حل این مسئله نمی‌تواند جز بر اساس صلح‌آمیز و مبتنی بر تمایلات مردم قابل تصور باشد و به طور آشکار این راه حل نمی‌تواند با قرارداد ۱۹۴۵ ژنو مغایرت داشته باشد. ما می‌توانیم تقریباً کلمه به کلمه آنچه را که شما درباره حوادث خاور نزدیک بیان کردید تکرار کنیم. ما از نخستین کشورهایی بودیم که اصل تصرف اراضی دیگران به وسیله زور را محکوم کردیم.
بر تمام جهانیان روشن است که همکاری ایران و رومانی در چهارچوب سازمان ملل متحد، یکی از زیباترین نمونه‌های همکاری‌های نزدیک میان دو کشور است. بنابراین ما در حالی که از چنین احساساتی الهام می‌گیریم، کاملاً طبیعی است که روابط دو جانبه ما نیز باید هر روز بیشتر از روز پیش مستحکم‌تر شود.
به اعتقاد من، ایران و رومانی کار استحکام بخشیدن به روابط و همکاری‌های خود را از نقطه عزیمت بسیار سعادت‌آمیزی آغاز کرده‌اند. کارشناسان رومانی که در ایران کار می‌کنند، با همت و جلادتی قابل ستایش سرگرم انجام وظایف خود هستند. ما نه تنها از اینکه چنین همکارانی داریم راضی و مغرور هستیم، بلکه چنین اطمینان داریم که همکاری‌های فنی ایران و رومانی می‌تواند هنوز هم در زمینه‌های گسترده‌تر و بدعت‌آمیزتری به نفع دو کشور گسترش یابد. من به هنگام نخستین دیدارم از کشور شما توانستم دریابم که ملت رومانی چه گام‌های عظیم و استواری برداشته‌است تا کشور خود را به سرزمین تجدد تبدیل کند و کشوری مترقی به وجود آورد.
در واقع کامیابی‌هایی که رومانی در بسط ظرفیت اقتصادی، علمی و فرهنگی خود به دست آورده، به این کشور امکان می‌دهد تا به زبانی صحبت کند و با صدایی سخن بگوید که جهان ناگزیر از شنیدن آن باشد. شما در سخنان محبت‌آمیز خود خاطرنشان کردید که فرهنگ و تاریخ باستانی ایران مورد علاقه و توجه مردم رومانی است. فرهنگستان علوم جمهوری سوسیالیستی رومانی کمیته ویژه‌ای تشکیل داده‌است تا درباره چگونگی شرکت رومانی در جشن‌های دوهزاروپانصدمین سال بنیان‌گذاری شاهنشاهی ایران که در سال ۱۹۷۱ بر پا خواهد شد، مطالعه کند. شما همچنین اشاره کردید که کشور من در حال حاضر برای تحقق بخشیدن به پیروزی‌هایی تلاش می‌کند که قادر است ایران را در ردیف بالای کشورهای توسعه‌یافته قرار دهد و ما نیز در چهارچوب همین تلاش‌ها است که از همکاری کارشناسان رومانی با ایران سپاسگزاری می‌کنیم.
آقای رئیس‌جمهوری،
من کاملاً با شما هم عقیده‌ام که در شرایط موجود تمام دولت‌ها و تمام قاره‌ها صرفنظر از هر نیروی اقتصادی و یا نظامی که داشته باشند و صرفنظر از تعداد جمعیت، نظام اجتماعی و سیاسی آنها، باید نه تنها با یکدیگر همزیستی کنند، بلکه لازم است به طور فعال دست به دست یکدیگر دهند و در تلاش‌های معطوف به حل مسائل بزرگ زندگی معاصر بین‌المللی و به خاطر حفظ صلح و امنیت، شرکت و همکاری داشته باشند.
ما با علاقه فراوان، کوشش‌های رومانی را در راه امنیت اروپا دنبال می‌کنیم. تاکنون تمام جنگ‌های بزرگ و ویران‌کننده، همواره از قاره کهنسال اروپا آغاز شده‌است. امروز حتی تصور اینکه ممکن است جنگ تازه‌ای از اروپا آغاز شود، غیر ممکن است.
تمایل و اراده تمام ملت‌های اروپایی در روزگار ما از این وجه مشترک برخوردار است که جملگی آنها نسبت به ایجاد یک شالوده مطمئن برای حفظ صلح علاقه‌ای یکسان دارند. ما به طور آشکار با شما هم عقیده هستیم که هدف نهایی همه ما باید تحقق بخشیدن به آرمان خلع سلاح کامل و همگانی باشد. البته لازم است که این کار از خلع سلاح هسته‌ای آغاز شود. ما نیز به نوبه خود از سیاست صلح و امنیتی که مورد علاقه اروپا است پیروی می‌کنیم. با این حال پیش از آنکه آرمان خلع سلاح جامعه عمل بپوشد، به اعتقاد ما و تا آنجا که به ما مربوط است، لازم است منطقه ما یک منطقه غیراتمی اعلام شود.
ما فکر می‌کنیم که سازمان ملل متحد، سازمانی که بدبختانه در بسیاری موارد ضعف و فتوری تأسف‌آور نشان می‌دهد، می‌تواند تقویت شود تا برای تمام مناقشات صرفنظر از هر ماهیتی که داشته باشد، پیداکردن راه حلی شرافتمندانه و عادلانه امکان‌پذیر گردد.
آقای رئیس‌جمهوری،
من یقین دارم که ما در جریان مذاکرات خود خواهیم توانست راه‌ها و امکاناتی پیداکنیم که از رهگذر آن قادر باشیم روابط دوستانه‌ای را که در میان دو کشور ایران و رومانی وجود دارد، بیش از پیش استوارتر سازیم.
احساسات بی‌شائبه ملت ما نسبت به مردم رومانی بیش از آنکه نیاز به توصیف داشته‌باشد، روشن و آشکار است. این احساسات به قدری روشن است که می‌توان شواهد آن را نه فقط در تماس‌های مقامات رسمی دو کشور، بلکه میان ساده‌ترین افراد دو کشور ما به خوبی تشخیص داد. بنابراین شما می‌توانید احساس کنید که مردم ایران با چه تأثر ژرف و انکارناپذیری از مصائب سیل ویران‌کنندۀ اخیر رومانی که به بخش بزرگی از کشور شما به سختی آسیب رسانید آگاه شدند و طبیعی است که ما پس از دریافت گزارش‌های مربوط به این مصائب، به شدت متأثر شدیم. اما با وقوفی که از خصائل مردم رومانی داریم، مطمئن هستیم که این ملت تلاش‌های خود را دو برابر خواهدکرد تا ویرانی‌های سیل اخیر را جبران کند و نقاطی را که از جمله زیباترین نواحی کشور شما بود و قهر طبیعت آن را نابود کرده‌است، بار دیگر زیباتر از گذشته بیافریند.
آقای رئیس‌جمهوری،
ما به خاطر عظمت و بهروزی رومانی است که شما را به عنوان مردی که خود را وقف سرنوشت کشور خویش کرده‌است، می‌ستاییم.
من سلامت حضرت رئیس شورای دولتی جمهوری رومانی و بانو را آرزو می‌کنم و سعادت و بهروزی ملت رومانی و دوستی و همکاری میان دو ملت و صلح جهانی را خواستارم.