بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در زیره نوار مرزی ایران و ترکیه و عراق پس از دادن سندهای مالکیت کشاورزان ۷ مهر ماه ۱۳۴۰

اصلاحات ارضی و الغای رژیم ارباب و رعیتی

اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۴۰ خورشیدی تازی

بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۴۰

۷ مهر ۱۳۴۰ بیانات شاهنشاه در زیره (نوار مرزی ایران و ترکیه و عراق) پس از اعطای اسناد مالکیت کشاورزان در این چند ماه اخیر فرصتهای زیادی پیداشد که به این کاری که از قدیم و زمان پیش به آن علاقمند بودیم، اقدام کنیم. خوشبختانه امروز نیز می‌توانیم شاهد اعطای سند مالکیت عده‌ای از کشاورزان زحمتکش این مملکت باشیم.

دهات خالصه متأسفانه در گذشته شاید از مخروبه‌ترین آبادیها و دهات مملکت بوده‌است، چون تکلیفش روشن نبوده و اصولاً دولت، مالک خوبی نیست و رعیت هم وقتی که حس مالکیت نداشته‌باشد، قاعدتاً به جز یک بخورونمیری بیشتر به دست نمی‌آورد، یعنی اینکه زحمت نمی‌کشد که به دست بیاورد. این است که خالصجات ما معمولاً دهات مخروبه تأسف‌آمیزی بوده‌اند. لایحه‌ای برای تقسیم خالصجات گذشت ولی همانطوری که امروزه در گزارش شنیدید، تأخیر تقسیم خالصجات دلایلی داشته‌است که امیدوارم این علل هر چه زودتر برطرف شود و کار این خالصجات هم مثل دهات مشمول اصلاحات ارضی به همان سرعت پیش برود و در مدت کمی کاملاً به دست برزگران محل، آن خالصجات تقسیم شود. درباره اهمیت این اقدام به اندازه کافی صحبت شده‌است. فقط از معنی و موقعیت این محل قدری صحبت بکنیم و آن این است که خود من دفعه اولی است که به اینجا می‌آیم. شنیده‌بودم که خالصجات مرگه‌وروترگه‌ور در یک نقطه بسیار زیبای طبیعی و با استعدادی واقع شده‌است، ولی حقیقتاً هیچ وقت فکرنمی‌کردم که چنین استعداد فوق‌العاده‌ای داشته‌باشد و از طرفی از این استعداد به حد کافی بهره‌برداری نشده‌باشد.

شنیده‌ایم که متأسفانه در این منطقه زرخیز که شاید یکی از پربرکت‌ترین مناطق تمام مملکت ایران باشد، تعداد مسلول بالنسبه زیاد است. علت را که جویا می‌شوم، جواب این است که مردم به عنوان منزل و خانه در دخمه‌هایی زندگی می‌کنند که شاید حیوان هم اگر در آنجا زندگی بکند، مریض بشود. یعنی اطاقهای بی روزن و پنجره‌ای که در آن به سر می‌برند، نه آفتاب می‌خورد و نه هوای آزاد، و به همین مناسبت محل مناسبی است برای رشد و نمو هر نوع میکروبی، من‌جمله میکروب سل.

یا می‌بینیم که این منطقه مساعد، درخت زیاد ندارد. علت را که جویا می‌شویم می‌گویند که درخت چون ممکن است مظهر مالکیت و عرصه آن هم باز مظهر مالکیت باشد، این است که حتی‌المقدور سعی شده‌بود در گذشته درخت کاشته‌نشود که احیاناً فکر تملک درخت و عرصه به خاطر این مردمان نیفتد.

اینها آثار قرون وسطایی است، اینها آثاری است که به حمدالله و با تأییدات الهی به سرعت در مملکت ما از بین می‌رود. این وضع غیر قابل دوام است و مسلماً تا یکی دو سال دیگر آثاری از آن باقی نخواهدماند. قدرت یک مملکتی را فقط می‌شود و می‌توان به قدرت افراد آن تشخیص و تمیز داد. اگر اکثریت یک ملت خوشبخت بود، سالم بود و دچار امراض گوناگون نبود، می‌شود گفت که آن ملت و آن جامعه نیز سالم و سعادتمند است، و الا غیر آن نتیجه‌اش همین است که ما می‌بینیم در یک چنین منطقه بهشتی تعداد مسلول متأسفانه این قدر زیاد است. با این اقداماتی که در پیش است، ما فکرمی‌کنیم که همگی از وضع بهتری بهره‌مند و برخوردار خواهندشد.

اکثریتی که مرفه باشد خودبه‌خود برای سایرین ایجاد کار می‌کند. همه برای تأمین و رفع احتیاجات عمومی در یک رشته، به خصوص می‌توانند فعالیت بکنند و به اندازه کافی استفاده بکنند و از یک زندگی مرفه و باتمدنی برخوردار باشند.

همانطوری که به کرات گفته‌ام، یکی از هدفهای ما افزایش تولیدات کشاورزی این مملکت است حتی با اراضی موجود زراعتی، و الا هنوز امکان آن هست که در این مملکت مقدار معتنابهی شاید چند برابر اراضی موجود زراعتی را انشاءالله در آتیه با تهیه وسایل لازم من‌جمله آبیاری کافی تحت کشت قرار داد و چند برابر محصول را به طور عادی به دست آورد، ولی ما میل داریم که از همین اراضی موجود چند برابر محصول به دست بیاید و فقط با این سیاست است که درآمد یک خانواده کشاورز وقتی که چند برابر بالا رفت سطح زندگی او می‌رسد به پایه ممالک مترقی دنیا. در این راه امیدوارم که شرکتهای تعاونی به کار خودشان کاملاً مسلط و مجهز باشند و تجهیزاتشان، داشتن افراد ورزیده مثل مروجین کشاورزی و از طرف دیگر داشتن وسایل لازمه زراعت مترقیانه امروزی و ماشین‌آلات زراعتی، کود و غیره است. کارهایی که در این منطقه به خصوص می‌شود کرد ازدیاد دامپروری و شاید تغییر نسل دامهای موجود است.

گاوهای شما به مراتب از این که هست، می‌توانند بزرگتر باشند و همینطور گوسفندهایتان از حیث نوع و پشم می‌توانند بهتر شوند و مجموع این فعالیتها و اقدامات نتایجی خواهدداد که کشاورز ایرانی به خصوص در یک چنین منطقه‌ای درآمدش برسد به پای کشاورزان مرفه و خوشبخت ممالک دنیا و اما این منطقه به غیر از این استعدادهای طبیعی و از طرف دیگر نقایصی که متأسفانه امروز مجبور شدم به آن اشاره کنم، یکی از مناطق دیگر کردستان غیور ایران است که خیلی به مرز مملکت نزدیک است. این کوههایی که ما بلافاصله می‌بینیم، مرز مملکت ماست که این طور راحت و آزادانه و در کمال امنیت در این منطقه قدم می‌زنیم. یعنی هر کسی می‌تواند بیاید برود کسی به او کاری ندارد دنبال کارش برود زندگی خود و خانواده‌اش را فراهم بکند و از طرف دیگر وسیله مقایسه این نعمتها الهی و اکتسابی با وقایعی که متأسفانه بغل گوش ما در جریان است و باعث این همه بدبختی و خرابی، خونریزی و بیچارگی شده‌است، فراهم است. پس قدر نعمت را بدانیم و شکر خدا را بکنیم که توجهات خودش را از ما هیچ وقت دریغ ندارد و برای اینکه شکرگزار باشیم اولین کار و بهترین کار این است که همیشه به فکر هم نوع خود باشیم. یک قیمت از خوشی خود را در خوشی دیگران نیز بدانیم و دست محبت و همکاری و معاضدت را همه نسبت به همدیگر دراز بکنیم و متفقاً این مملکت را به آن مدارجی برسانیم که حقاً مستحق آن هستیم و اضافه بر این حق، مطابق این روشهای مترقی لیاقت به دست آوردن آن را هم انشاءالله خواهیم داشت.