بیانات اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در میهمانی شام در پاسخ سخنان صدر هیات رییسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در مسکو ۱۹ مهر ۱۳۵۱
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
بیانات اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در میهمانی شام در پاسخ سخنان صدر هیات رییسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی در مسکو ۱۹ مهر ۱۳۵۱
حضرت صدر هیئت رئیسه شورای عالی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
از بیانات محبت آمیز آن حضرت نسبت به شهبانو و من و نسبت به کشورم صمیمانه تشکر می‌کنم. خوشوقتم که بار دیگر خودم را در کشور بزرگ و میهمان نوازی شما می‌یابم که خوشبختانه اکنون بیش از هر وقت دیگر در تاریخ دو کشور، روابط ما با آن بر پایه دوستی و حسن تفاهم و همکاری نزدیک استوار است. بطوری که می‌توان این رابطه را سرمشقی از حسن همجواری دو کشور و دو ملت در دنیای امروز دانست. بر اثر این روح تفاهم و واقع بینی متقابل، اکنون مرزهای دو کشور ما به صورت مرزهای صلح و دوستی درآمده است، و این وضع نه تنها به سود هر دو مملکت ما است، بلکه در عین حال به نفع تحکیم و آرامش بین‌المللی است. سال گذشته در چنین روزهائی کشور من در آستانه برگزاری جشن دوهزاروپانصدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران بود که شرکت آن حضرت در آن یکی از بهترین خاطرات ما از این جشن بزرگ تاریخ ایران است.
تذکر این نکته برای من مایه خوشوقتی است که به همین مناسبت ما شاهد انجام یکی از وسیع‌ترین فعالیت‌های فرهنگی و هنری در زمینه این بزرگداشت در کشور شما بودیم، و من مایلم در این فرصت مراتب تقدیر و امتنان ملت ایران را از دانشمندان عالیقدر عضو کنگره بین‌المللی ایرانشناسی لنینگراد و ترتیب دهندگان نمایشگاه بزرگ هنر ایران در موزه دولتی ارمیتاژ و نمایشگاه پرارزش کتابخانه دولتی لنین و کلیه دانشمندان دیگری که در مراسم متعدد علمی و هنری در آکادمی‌ها و دانشگاه‌ها و موزه‌ها و کتابخانه‌های جمهوری‌های مختلف اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در این بزرگداشت شرکت جستند و ما قسمتی از بهترین تحقیقات بین‌المللی سال گذشته را درباره تاریخ و تمدن و فرهنگ کشور خویش بدان‌ها مدیون هستیم ابراز دارم.
مسلم است که این همکاری ثمربخش علمی و فرهنگی با برنامه پنج ساله مبادلات فرهنگی دو کشور که در سفر کنونی به امضاء خواهد رسید باز هم گسترش بیشتری خواهد یافت، ولی این حسن رابطه وسیع فرهنگی تنها یکی از جنبه‌های همکاری کنونی کشورهای ما است که همکاری‌های اقتصادی و صنعتی در رشته‌های مختلف از مهمترین آن‌ها بشمار می‌رود. بطوری که می‌دانیم در سایه اشتراک مساعی متقابل حجم مبادلات کالا بین اتحاد شوروی در ظرف پنج سال اخیر بیش از پنج برابر افزایش یافته است و قرارداد توسعه همکاری‌های اقتصادی و فنی پانزده ساله آینده که بزودی بین دو کشور ما به امضاء خواهد رسید حجم این مبادلات را باز هم بیشتر خواهد کرد.
از طرف دیگر ما با خوشوقتی شاهد پایان یافتن مراحل مقدماتی ساختمان واحدهای مهم صنعتی ذوب آهن و ماشین سازی اراک هستیم که توسط مهندسان و کارشناسان اتحاد شوروی آماده کار شده‌اند. رقم صدور گاز طبیعی از کشور ما به اتحاد شوروی تنها در یک سال گذشته ۶۲ درصد افزایش یافته است.
ساختمان سد ارس کاملاً به پایان رسیده و طرفین علاوه بر استفاده از نیروی برق آن با استفاده از آب ذخیره شده در این سد سرزمین‌های وسیعی را به زیر کشت درآورده‌اند. امسال مشغول مطالعه درباره ایجاد سد دومی بر روی رودخانه ارس هستیم و بطوری که متخصصین می‌گویند امکان استفاده از آبشارهای متعدد دیگری در این رودخانه وجود دارد که دارای قدرت تولید برق قابل توجهی است.
در اجرای طرح تکثیر ماهی شیلات شمال اکنون کارشناسان شوروی با کارشناسان ما همکاری نزدیک دارند، از طرف دیگر با ایجاد شرکت مختلط حمل و نقل ایران و اتحاد شوروی در سال گذشته امکانات وسیعی برای حمل و نقل کالا به صورت ترانزیت از خاک دو کشور فراهم شده است.
برای من مایه خوشوقتی است که در سفر کنونی خود با قسمتی دیگر از مراکز مهم صنعتی کشور شما که در سفرهای گذشته فرصت بازدید از آن‌ها را نیافته‌ام آشنا خواهم شد و بار دیگر امکان آن را خواهم یافت که شاهد موفقیت‌های عظیم مملکت شما در پیشرفته‌ترین زمینه‌های علمی و صنعتی عصر حاضر باشم.
ما در کشور خویش این تلاش و کوشش موفقیت آمیز را با دیده ستایش و خوشوقتی می‌نگریم و پیشرفت روزافزون ملل اتحاد شوروی را در پرتو این کوشش‌های همه جانبه صمیمانه آرزو می‌کنم.
امروز بعد از ظهر با کمال خوشوقتی اولین دور مذاکرات بین شما و ما شروع شد. با محبت جناب آقای برژنف و بر طبق عادتی که شما دارید که اول به همسایه فرصت صحبت می‌دهید من امکان آن را یافتم که درباره مملکت خودم با شما صحبت کنم، چون اشاره به اوضاع بین‌المللی شد لازم می‌دانم متذکر شوم که ما نیز با هر چه آثار کلونیالیزم هست مخالف هستیم و عقیده داریم که ملل جنوب شرقی آسیا بخصوص مللی که نام بردید و مخصوصاً ملت ویتنام حق انتخاب آزادانه سرنوشت خود را دارند. همچنین در مورد منطقه خاورمیانه ما از روز اول گفته‌ایم که با انضمام خاک دیگران از راه زور مخالف هستیم و بدیهی است که در این مورد خواستار اجرای قطعنامه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ سازمان ملل متحد می‌باشیم.
از طرف دیگر همانطور که در اروپا پایه‌های امنیت اروپایی گذاشته می‌شود و با کمال خوشوقتی می‌بینیم که در این مورد قدم‌های مهمی از قبیل امضای قرارداد بین جمهوری فدرال آلمان با دولت اتحاد جماهیر شوروی و دولت لهستان برداشته شده است شاید در آینده بشود برای آسیا هم فکری از این نوع کرد. بخصوص آرزوی ما آن است که هر چه زودتر اختلافات همسایه بلافاصله ما پاکستان و همسایه نزدیک مان هند از میان برود.
البته قرارداد منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای که بین دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و دولت ایالات متحده آمریکا امضاء شده است گام بزرگی است و امیدوارم این قدم اول در راه نیل به هدف‌های نهایی یعنی خلع سلاح کامل و عمومی باشد. توسعه و تحکیم هر چه بیشتر دوستی و همکاری دو کشور، سلامتی و شادکامی جناب آقای برژنف دبیر کل کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و جناب آقای پادگورنی صدر هیئت رئیسه اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و جناب آقای کاسیگین رئیس شورای وزیران اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، و ترقی و رفاه روزافزون ملل اتحاد شوروی و تقویت و استحکام صلح و تفاهم بین‌المللی را آرزومندیم.