برق - برنامه عمرانی چهارم
| برنامه‌های عمرانی کشور | تصمیم‌های مجلس | برنامه عمرانی چهارم ۱۳۴۷ - ۱۳۵۱ |
فصل نهم - برق - هزینه توسعه تأسیسات برق در برنامه چهارم اعم از تأسیسات تولید شبکه‌های انتقال و توزیع نیر معادل ۴۸ میلیارد ریال برآورد می‌گردد که معادل ۳۸ میلیارد ریال آن از محل اعتبارات برنامه چهارم و ۱۰ میلیارد ریال دیگر از محل درآمد شرکتها و مؤسسات برق کشور و با وام مشترکین تأمین‌می‌گردد.
هدفهای کلی
هدفهای کلی برنامه چهارم برق
۱ - هدفهای کلی و اساسی توسعه صنعت برق در برنامه چهارم به شرح زیر است:
الف - توسعه صنعت برق در جهت ایجاد یک شبکه ملی به هم پیوسته به منظور تأمین نیازمندیهای صنعتی، کشاورزی، خانگی، تجاری و شهری.
ب - بهبود و تکمیل سازمان صنعت برق.
هدف‌ها و برنامه‌های مشخص
۲ - هدفهای کمی توسعه صنعت برق به شرح زیر است:
الف - میزان تقاضای نیروی برق در پایان برنامه سوم حدود ۴٬۵ میلیارد کیلو وات ساعت بوده‌است، پیش‌بینی می‌شود در پایان برنامه چهارم به ۱۲ میلیارد کیلو وات ساعت بالغ گردد که از این میزان تقاضای صنایع به حدود ۸٬۵ میلیارد کیلو وات ساعت و تقاضای غیر صنعتی به حدود ۳٬۵ میلیاردکیلو وات ساعت خواهد رسید بدین ترتیب رشد سالانه مصرف نیروی برق در برنامه چهارم در حدود ۲۲ درصد می‌باشد.
ب - مؤسسات عمومی برق باید تأمین قسمت عمده مصارف صنعتی و کلیه مصارف غیر صنعتی نیروی برق را به عهده بگیرند لذا افزایش ظرفیت‌تأسیسات عمومی برق باید در حدود ۱۶۲۱۰۰۰ کیلو وات باشد که از آن معادل ۲۰۰۰۰۰ کیلو وات از ظرفیت‌های فرسوده نیز تعویض خواهد گردید ودر نتیجه قدرت مجموع مولدهای عمومی برق کشور به ۲۷۶۳۰۰۰ کیلو وات بالغ خواهد گردید علاوه بر آن به منظور افزایش و بهبود وضع ضریب بارو قابلیت اطمینان نیروی برق مورد نیاز صنایع استفاده نسبتاً زیاد از خطوط انتقال نیرو ضروری است.
ج - افزایش ظرفیت تأسیسات تولیدی نیروی برق در مراکز تولید و شهرهای مختلف کشور به قرار زیر خواهد بود:
- (۱) نصب مولدهای بزرگ جدید به ظرفیت ۱۴۲۱۰۰۰ کیلو وات برای شبکه‌های منطقه گرگان و منطقه خراسان و شبکه کشوری که قسمت اعظم‌شبکه اخیر شهرهای مناطق تهران، گیلان، مازندران، خوزستان، اصفهان، آذربایجان، فارس و کرمانشاهان را با یکدیگر مرتبط خواهد ساخت.
- (۲) نصب مولدهای برق در شهرهای متوسط به ظرفیتی جمعاً در حدود ۱۳۰۰۰۰ کیلو وات.
- (۳) تأمین برق شهرهای کوچک با مولدهای دیزلی با ظرفیتی جمعاً در حدود ۷۰۰۰۰ کیلو وات.
د - در دوره برنامه چهارم مجموع طول خطوط انتقال نیروی ۲۳۰ کیلو ولتی حدود ۲۱۵۰ کیلومتر و خطوط انتقال نیروی ۱۳۲ کیلو ولتی ۱۰۰۰ کیلومتر و ۶۳ کیلو ولتی ۷۰۰ کیلومتر پیش‌بینی می‌شود که احداث خواهد گردید.
ه - نوسازی یا اصلاح یا توسعه شبکه‌های توزیع نیرو در کلیه شهرهای ایران در دوره برنامه چهارم صورت می‌گیرد تا شبکه‌های توزیع ظرفیت توزیع‌نیروی برق اضافی در برنامه چهارم را داشته باشد.
و - توسعه برق روستایی که با احداث شبکه‌های توزیع برق روستایی در حوالی شهرها و مراکز مصرف و در بعضی موارد با نصب مولدهای برق دیزلی‌در محل عملی خواهد شد.
۳ - در برنامه چهارم باید همگام با توسعه تأسیسات بهبود سازمان و اداره صنعت برق نیز صورت پذیرد.
برای سالم نمودن وضع صنعت برق باید هزینه تولید و توزیع نیروی برق را به میزان قابل ملاحظه کاهش داد و از طرف دیگر سازمان و مدیریت این‌صنعت باید قادر به تأمین قسمتی از هزینه‌های لازم برای توسعه تأسیسات برق در آینده گردد.
اصل خط مشی‌ها و سیاستهای اجرایی
اصل خط مشی‌های و سیاستهای اجرایی صنعت برق
۴ - سازمان صنعت برق در دوره برنامه چهارم باید به بهره‌برداری از تأسیساتی که هم اکنون در حال ایجاد است و همچنین توسعه آن تأسیسات قادرباشد بنابر این لازم است که علاوه بر تشکیل شورای انرژی کشور اقدامات دیگر نیز در زمینه تمرکز فعالیتهای اجرایی برق و کاهش هزینه تولید نیروی‌برق و اصلاح ترکیب نرخ و ملی کردن صنعت برق انجام پذیرد.
۵ - ایجاد هماهنگی در بهره‌برداری از منابع سوختی کشور و تنظیم یک برنامه جامع ملی برای استفاده از انواع نیرو در مناطق مختلف و برای صنایع‌مختلف مستلزم تشکیل شورای انرژی کشور می‌باشد.
۶ - تأمین مصارف صنعتی و کشاورزی نیروی برق و جذب بارهای صنعتی در مراکز عمده مصرف و مراکز صنعتی کشور باید همگام با اجرای برنامه‌چهارم صورت پذیرد تا با افزایش ضریب بار بتوان هزینه تولید نیروی برق را کاهش داد.
به منظور جذب بارهای صنعتی از یک طرف تأمین مصارف برق صنایع جدید و از طرف دیگر کوشش در تأمین نیروی برق مورد نیاز صنایع موجودضروری است. تنظیم و برقراری تعرفه‌های خاص خرید مولدهای برق موجود صنایع و انتقال آنها به شهرهای کوچک و نواحی روستایی در جذب‌بارهای صنعتی بسیار مفید و مؤثر خواهد بود.
۷ - توسعه برق روستایی نیز از هدفهای برنامه چهارم برق است. با توجه به پراکندگی و فواصل نسبتاً زیاد روستاها از شهرها و از یکدیگر توسعه و تأمین‌نیروی برق روستایی هم برای مصارف روشنایی و هم برای مصارف آبیاری و کشاورزی و دامداری بسیار دشوار و گران می‌باشد.
ناچار تأمین و توسعه برق روستایی باید در قالب یک برنامه درازمدت انجام شود و به خصوص در این برنامه به قطبهای کشاورزی توجه کاملی مبذول‌گردد.
اعتبارات عمرانی
اعتبارات عمرانی صنعت برق در برنامه چهارم
۸ - هزینه توسعه تأسیسات برق در برنامه چهارم اعم از تأسیسات تولید شبکه‌های انتقال و توزیع نیر معادل ۴۸ میلیارد ریال برآورد می‌گردد که معادل ۳۸ میلیارد ریال آن از محل اعتبارات برنامه چهارم و ۱۰ میلیارد ریال دیگر از محل درآمد شرکتها و مؤسسات برق کشور و با وام مشترکین تأمین‌می‌گردد. تقسیم این اعتبارات در جدول زیر منعکس است.
جدول: دوره ۲۲ - جلد ۴ - صفحه ۲۱۹۱