بازدید اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر از استان خوزستان ۱۹ تا ۲۴ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
| برنامه عمرانی پنجم ۱۳۵۲ - ۱۳۵۶ | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | برنامه عمرانی ششم/سال ۲۵۳۷ شاهنشاهی |
بازدید اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر از استان خوزستان ۱۹ تا ۲۴ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
بازدید اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر از استان خوزستان ۱۹ تا ۲۳ اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی
شاهنشاه: مسئله مسکن یک جهاد ملی است
شاهنشاه در سفر جنوب کشف منابع بزرگ گاز را اعلام فرمودند
شاهنشاه آریامهر بامداد روز ۱۹ اسفند ماه یک سفر پنج روزه را به خوزستان آغاز کردند. شاهنشاه آریامهر در فرودگاه اهواز در گفتگو با نمایندگان طبقات مختلف مردم فرمودند:
- در بهمن ماه سال جاری سپرده‌های مردم نزد بانک ملی به مقدار زیادی افزایش یافته است . بساز و بفروش‌ها و زمین‌بازان پول‌های خود را به جای خرید و فروش زمین به بانک‌ها سپرده‌اند و این خبر خوبی است و دولت می‌تواند این منابع مالی را صرف سازندگی مثلاً پیشبرد نهضت ساختمان بکند.
آقای جامعی رئیس دانشگاه جندی‌شاپور هنگام خوش آمدگویی از شاهنشاه آریامهر درخواست تغییر ضوابط وام‌دهی برای مسکن را در استان خوزستان پیش کشید. وی گفت که بانک‌ها تنها برای ساختمان‌های چند اشکوبه و آپارتمانی وام می‌دهند در حالیکه شرایط اقلیمی خوزستان اجازه ساختمان‌های بلندتر از دو یا سه اشکوب را نمی‌دهد و از این رو شرکت‌های تعاونی مسکن، چون شرکت تعاونی دانشگاه جندی‌شاپور در راه دریافت وام دچار سختی شده است.
شاهنشاه مقرر فرمودند به این مسئله فوراً رسیدگی شود و گزارش آن به آگاهی همایونی برسد.
شاهنشاه در برابر رده نمایندگان کارگران فرمودند:
- ایران فردا ایران بدون نفت خواهد بود و شما که از ثمرات درآمد سرشار نفت برخوردارید، باید به فکر فرزندانتان باشد و با پایه‌گذاری سنت بهره‌وری بیشتر برای حفظ و پیشبرد سطح زندگی در کشور کوشش کنید.
شاهنشاه آریامهر در مقابل صف نمایندگان عضو سازمان دانش‌آموزان حزب که خواستار میدان بیشتری برای تصمیم‌گیری و قضاوت مستقل در امور مربوط به خوزستان بودند فرمودند:
- این امری است که ما از آن استقبال می‌کنیم و تشکیل دو جناح در حزب بر اساس همین نظر است که سلیقه‌های مختلف و ارائه طریق‌های گوناگون داشته باشید. جای خوشوقتی است که می‌بینیم سطح تفکر و توقع جوانان ما به آن‌جا رسیده است که خواستار رهنمودهای بیشتر برای آینده خود هستند. وظیفه من این بود که کتاب به سوی تمدن بزرگ را به شما هدیه کنم. این کتاب را بخوانید. البته اگر مربیان شما می‌توانستند شما را راهنمایی کنند، کمال مطلوب بود ولی اگر هم اتفاقاً خود آن‌ها آن تربیت آموزش شوق و ذوق و سلیقه را نداشتند باز این وظیفه به خود شما محول می‌شود.
شاهنشاه آریامهر پس از گذشتن از برابر پیشبازکنندگان به کاخ استانداری اهواز تشریف فرما شدند و دقایقی بعد آقایان علما و روحانیون به پیشگاه معظم‌له بار یافتند. در دو سوی مسیر شاهنشاه آریامهر از فرودگاه اهواز تا کاخ استانداری و در نیمروز گرم اهواز انبوهی از طبقات مختلف مردم استان خوزستان اجتماع کرده بودند و احساسات پرشوری نسبت به رهبر عالیقدر ملت ایران ابراز می‌داشتند.
بازدید شاهنشاه آریامهر از کارخانه‌های لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی اهواز ۱۹ اسفند ماه
شاهنشاه آریامهر از کارخانه‌های جدید لوله‌سازی اهواز بازدید فرمودند
روز شنبه ۲۰ اسفند ماه این افتخار نصیب کارکنان کارخانه‌های لوله سازی اهواز گردید که دو کارخانه جدید این واحد از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مورد بازدید قرار گیرد. یک سال پیش، درست در چنین روزی این کارخانه‌ها به دست مبارک شاهنشاه آریامهر گشایش یافت. در این مدت، سیصد و پنجاه و هفت هزار تُن لوله در دو کارخانه جدید تولید گردیده است. کارخانه‌ای که در آن لوله ۵۶ اینچ تولید می‌شود یکی از بزرگترین و مدرن‌ترین کارخانه‌های لوله سازی جهان بشمار می‌آید. در یک سال اخیر در این کارخانه برای طرح شاه لوله دوم گاز پانصد و چهل و هفت کیلومتر لوله تولید شد در حالی که برنامه تولید آن چهارصد و هفتاد کیلومتر طرح‌ریزی شده بود. پیش‌بینی می‌شود که بقیه نیاز طرح شاه‌لوله دوم گاز ایران تا یک سال و نیم دیگر بوسیله این کارخانه تکمیل گردد و به این ترتیب علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، عواید این کارخانه در مدت دو سال و نیم بیش از هزینه نصب آن خواهد بود.
شاهنشاه آریامهر پس از نیمروز ۱۹ اسفند ماه از کارخانه‌های لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی اهواز دیدن کردند و پس از بازدید از بخش‌های گوناگون کارخانه، از لوحه تصفیه خانه مجتمع فولاد پرده برداری نمودند و با کارگران گفتگو کردند و از وضع کار و زندگی آنان پرسیدند. آنگاه شاهنشاه آریامهر در گردهم‌آیی بزرگ کارگران و کارکنان مجتمع فولاد پهلوی شرکت فرمودند و در ضرورت صنعتی کردن ایران را برای سال‌های آینده که منابع نفت کشور بیاناتی ایراد فرمودند. شاهنشاه گفتند:[۱]
بیانات شاهنشاه آریامهر هنگام بازدید از کارخانه‌های لوله سازی و مجتمع فولاد پهلوی
- بازدید امروز من که درست یک سال پس از بازدید اولیه‌ای است که پارسال از این مجتمع کردم، بسیار لذت‌بخش بود. خود شما که هر روز در این جا زحمت می‌کشید و کار می‌کنید با پیشرفت کار همگام هستید ولی ما که سالی یک بار می‌آییم و می‌رویم می‌توانیم مقایسه کنیم و به دقت کار به پیشرفت کار و عظمت کار کاملاً پی ببریم. فکر می‌کنم پارسال در همین محل جمع کارکنان این مجتمع ۴۸۰ نفر بود ولی امسال ۳۲۰۰ نفر این‌جا مشغول کار خوب و نتیجه‌بخش هستند. شاید یک قدری به عقب باید برگشت برای مقایسه و بهتر درک کردن و لمس کردن کار و مطلب.
- بگذریم از اینکه پیش از سلسله پهلوی برای آمدن به خوزستان می‌بایستی که برویم به ترکیه و از ترکیه به عراق و از عراق به خوزستان و اینکه خط مواصلاتی که خوزستان را به نقاط دیگر مملکت بپیوندد وجود نداشت و اضافه بر آن ناامنی هم مانع تردد و رفت و آمد می‌شد و اینکه خوزستان از لحاظ صنعت و از لحاظ نفت تا مدت‌ها به دست خارجی اداره می‌شد و اینکه بالاخره در سال ۱۹۷۱ و بالاخره ۱۹۷۴ به کلی تحت ید و اداره و کنترل کامل ایران درآمد، این هم یک مقایسه است.
- مقایسه دیگر اینکه، لابد این اواخر شنیده‌اید که ما مدام تذکر می‌دهیم که صنعت نفت روزی، شاید بیست- ۲۵ سال- ۳۰ سال دیگر تمام شود و ما از لحاظ ملی وظیفه سنگینی داریم که از حالا زیربنای صنایعی را بنیاد بنهیم که جایگزین نفت و این ثروت خداداده و طبیعی ایران بشود. البته الآن مشغول این هستیم که به تفحصات خود برای نفت و برای گاز بیشتر و بیشتر ادامه بدهیم، چاه‌ها را تا عمق حدود ۱۰ هزار متر پایین ببریم و آن چیزی که ممکن است برای شناسایی و دسترسی به این منابع طبیعی حتماً انجام دهیم که بلکه مدت آن و طول دسترسی به این منابع اضافه بشود و امکانات مملکت ایران بیش از پیش اضافه شود. از لحاظ گاز به اکتشافات بزرگی برخورد کردیم که مملکت ایران قادر خواهد بود تا سال‌های سال از این منبع انرژی برای صنایع داخلی خود و برای تولید ثروت ملی و صادرات استفاده کند.
- اشاره به گاز ارتباط مستقیمی دارد با این مجتمع فولاد و حیات فرد فرد شما و بعد از شما فرزندان شما. این مجتمع که می‌بینید با محاسباتی که کردیم و مخارج زیربنایی که دارد و تعداد کمتر کارمندی که برای تولید مقدار فولاد لازم است فکر می‌کنیم که کاملاً با صرفه باشد و ایران را قادر بسازد که در آینده در تولید فولاد با هر نقطه‌ای در نیا رقابت بکند و شاید در آینده مملکت شما اضافه بر فراهم آوردن احتیاجات داخلی خود از آهن و فولاد یک صادر کننده عمده فولاد به سایر نقاط دنیا بشود.
- خوشوقتی من امروز از چند جهت است: یکی پیشرفت کار و دیگر اینکه ما می‌توانیم یکی از صنایعی که بعدها باید جایگزین نفت باشد و همان صنایع فولاد است روی آن حساب بکنیم و از حالا آینده مملکت خودمان را پایه گذاری کنیم. فقط ممکن است با علاقه و کوشش و زحمت مداوم تمام کارکنان این جا از بالاترین متخصصین ایرانی تا عموم افرادی که یک قسمت از گوشه کار را در دست دارند، به این مرحله رسید. فلسفه ایران امروز، ایران انقلابی ،ایران رستاخیز این است که همان طوری که از فرد فرد ملت ایران انتظار داریم که کار کنند و باز هم بیشتر کار کنند و خوب کار کنند و در عین حال ما می‌توانیم بهترین زندگی را برای شما فراهم کنیم. زندگی لطفش در چند چیز است: یکی رفاه مادی. برای رفاه مادی شرایط اولیه‌اش که زندگی باشد فکر می‌کنم از همه مهمتر مسئله مسکن است.
- موضوع مسکن برای ما امروز در ایران یکی از امور اولیه جهاد ملی برای ترمیم و آبادانی و برای پیشرفت است. هر چقدر ما مسکن بسازیم جای دوری نرفته است از کارخانه لوله‌سازی که بازدید می‌کردیم همان‌جا دستور دادیم که برای کارکنان پیمانی هم مسکن در نظر بگیرند. برای اینکه اگر یک کارگر پیمانی کارخانه لوله‌سازی مسکن داشت یک مسکن دیگر در شهر یا نزدیکی‌های شهر آزاد می‌شود برای استفاده همنوع دیگر و یک ایرانی دیگر. ساختمان مسکن در این کارخانه مورد توجه دقیق قرار خواهد گرفت. تقریباً زمینی که زیر بنای این کارخانه خواهد بود، اقلاً ۵ میلیون متر در نظر گرفته شده و پیش‌بینی‌های لازم برای زندگی تمدنی، فضای سبز، دریاچه و تمام این جزئیات شده است. از کسی که ما توقع داریم در این جا خوب کار کند و زیاد کار کند و بعد از خاتمه کارش در استراحتگاه مناسبی متناسب تمدن ایران زندگی بکند. البته اضافه بر مسکن امور تعاونی شما و شرکت‌های تعاونی شما و پیشرفت کارانه شما، تخصص شما در کارها طبقه بندی مشاغل شما است. میل دارم فقط انگیزه درآمد بیشتر نباشد و مطمئن هستم که اضافه بر درآمد بیشتری که خواهید داشت ایران فردا را قادر خواهید کرد که در قسمت صنعتی با سایر ممالک پیشرفته جهان رقابت بکند و با غیرتی که در شما کارگران سراغ دارم و نمونه‌اش را باز امروز دیدیم، چه در ساختمان کارگاه‌ها، تعمیرگاه‌ها و این کوره‌هایی که همینطور منظم و مرتب مطابق برنامه ساخته شده و پیشرفت کرده است، این کار فقط از اشخاص پرخون و با غیرتی ساخته است که خوشبختانه در میان شما زیاد است.
- امیدوارم سال دیگر باز در همین حدود به این مجتمع بیاییم. قاعدتاً سال دیگر کوره‌ای که روبروی ما است باید تمام بشود. این مجتمع به همین کوره‌ها قناعت نخواهد کرد. مجتمع بزرگی خواهد شد، به قدری بزرگ خواهد شد که باید بندرسازی مخصوص بکنیم که آن هم از حالا شروع خواهد شد. محصول این مجتمع ده‌ها کارخانه دیگر را بکار خواهد انداخت و هزارها کارگر با غیرت ایرانی را مشغول به کار خواهد کرد و این خطه مملکت مبدل به یک محیط صنعتی فعال و تولید ثروت و یکی از پایه‌های محکم ایران آینده خواهد شد. برای عموم شما از خداوند توفیق می‌خواهم که هم در کار شخصی و کار میهنی و کار ملی خودتان موفق باشید و ضمناً وظیفه اولیاء مستقیم شما، اولیاء بالاتر در این است که بهترین وسیله رفاه و زندگی شما را فراهم کنند.
شاهنشاه آریامهر در دومین روز سفر قرار است از سد رضاشاه کبیر بازدید کنند و نیروگاه این سد را بگشایند. پیش از آن شاهنشاه از مجتمع کشت و صنعت و دامداری خوزستان بازدید کردند. پس از نیمروز ۲۰ اسفند ماه کارخانه نیشکر کارون را مورد بازدید قرار خواهند داد.
ابراز خرسندی شاهنشاه از ویژه‌نامه اطلاعات
ویژه نامه رنگی و ۳۲ برگه‌ای روزنامه اطلاعات که به مناسبت تشریف‌فرمایی شاهنشاه آریامهر به خطه خوزستان تهیه و همزمان با ورود همایونی به اهواز چاپ شد، دیروز در فرودگاه اهواز بوسیله حسام منصوری سرپرست نمایندگان و خبرنگاران مؤسسه اطلاعات در خوزستان به پیشگاه همایونی تقدیم شد. شاهنشاه آریامهر از انتشار این ویژه‌نامه ابراز خرسندی فرمودند. این ویژه‌نامه که از سوی «سازمان شهرستان‌های روزنامه اطلاعات» و با کوشش همکاران ما در دفتر سرپرستی «اطلاعات» در خوزستان چاپ شد، دربرگیرنده گزارش‌ها، مقاله‌ها و خبرهایی از سرزمین زرخیز خوزستان بود.
شاهنشاه آریامهر با مطالعه «ویژه‌نامه» از فرم چاپی آن ابراز خرسندی فرمودند. حسام منصوری سرپرست نمایندگان و خبرنگاران اطلاعات در خوزستان را مورد مهربانی قرار دادند. شاهنشاه پرسیدند: این ویژه‌نامه در کجا به چاپ رسیده است؟ به آگاهی همایونی رسید.
در تهران (روزنامه اطلاعات) شاهنشاه ضرورت ایجاد چاپخانه‌های مجهزی در خوزستان که بتواند روزنامه‌های رنگی چون این ویژه‌نامه را به چاپ برساند، تأکید فرمودند و درباره تیراژ روزنامه اطلاعات در خوزستان و شمار مشترکین آن در این استان پرسش‌هایی فرمودند که توضیحات لازم از سوی نمایندگان اطلاعات به عرض رسید. شاهنشاه آریامهر فرمودند: باید ترتیبی دهید تا مردم بیشتر به روزنامه‌خوانی برانگیخته شوند. شاهنشاه آریامهر سپس پرسیدند: با فعالیت‌های دامنه‌داری که در سال‌های اخیر درباره مبارزه با بیسوادی در سطح شهرها و روستاهای خوزستان به عمل آمده، آیا بر تعداد خوانندگان روزنامه در این استان افزوده شده است؟
سرپرست نمایندگی اطلاعات به آگاهی همایونی رسانید: برنامه مبارزه با بیسوادی در تیراژ روزنامه تأثیر فوق‌العاده‌ای داشته است و در صد افزایش تیراژ روزنامه نیز در سال‌های گذشته شگفت انگیز بوده است. شاهنشاه آریامهر آنگاه با بخشی از برگه نخست ویژه‌نامه روزنامه اطلاعات که یکی از تیترهای آن درباره نشاندن ۴ میلیون اصله نهال در خوزستان بود، ابراز خرسندی از پیشرفت گسترش فضای سبز نمودند. آریامهر شاهنشاه ایران در خوزستان به محمد باقر نمازی استاندار خوزستان اوامری در این زمینه صادر کردند.
- دومین روز بازدید شاهنشاه آریامهر ۲۰ اسفند ماه ۲۵۳۶
شاهنشاه: درآمد کشاورزی باید جانشین بخشی از درآمد نفت باشد
شاهنشاه آریامهر یکی از بزرگترین کارخانه‌های نیشکر جهان را در نزدیکی شوشتر گشودند. شاهنشاه در سفر به خوزستان دیروز از دو مجتمع کشت و صنعت دیدن کردند، از لوحه یادبود شبکه آبیاری «دز» بزرگ پرده‌برداری کردند، نیروگاه سد رضاشاه کبیر را گشودند و از کارهای انجام شده در نیروگاه دوم سد رضاشاه کبیر بازدید کردند. خوزستان برای کشور ما سرزمین طلای سیاه است. در زیر قشرهای خاک خوزستان منابع نفتی نهفته است که درآمد سرشاری چه تا کنون برای کشور ما بوده و چه در آینده خواهد بود.
تأکید شاهنشاه در آغاز سفر خوزستان بر شناخت منابع نفت زیر زمینی در این سرزمین بود، همان گونه که به هنگام دیدار از واحدهای کشت و صنعت تأکید شاهنشاه بر بهره برداری از زمین‌های زرخیز خوزستان برای تولید بیشتر مواد غذایی بود. دیدار شاهنشاه از واحد کشت و صنعت و دامداری خوزستان دومین دیدار همایونی از این واحد بود. چند سال پیش شاهنشاه از این کشتزارها دیدن کرده بودند. در آن هنگام نه خوزستان، خوزستان امروز بود و نه این واحد، چنین بازدهی داشت.
واحد کشت و صنعت خوزستان تاکنون سود مالی نداشته است. با وجود آنکه ۱۱ هزار هکتار اراضی نزدیک دزفول با کمک بخش خصوصی و حمایت‌های لازم زیر کشت بوده، به دلیل عدم مدیریت صحیح، مزارع و کشتزارها محصول کافی نداده است. از سال پیش بخش خصوصی این واحد را از افرادی که سهامدار آن بودند خریداری کرد و مسئولین آن دیروز به عرض شاهنشاه رساندند که در انتظار اولین سود مالی این واحد هستند. بسیاری از سبزیجات و غلات در این مجتمع به دست می‌آید.
اولین و تنها واحد کشاورزی که محصول مارچوبه دارد، آن را کیلویی دویست ریال به بازار عرضه می‌کند. ۹۸۴ کارمند و کارگر در مزارع و باغ‌ها و واحد دامداری کار می‌کنند. ۳۰ هزار گوسفند فعلی به ۱۵۰ هزار رأس افزایش داده خواهد شد.
اراضی مجتمع کشت و صنعت خوزستان از شبکه آبرسانی سد محمد رضاشاه آبیاری می‌شود. یکی از مشکلات این مجتمع در بهره‌دهی ناکافی، عدم زهکشی اراضی قبل از کشت بوده است. این مشکل در بسیاری از زمین‌های مزروعی خوزستان که به دلیل مواد اضافی خاک آماده کشاورزی نیست نیز محسوس است که شاهنشاه دیروز با تأکید بر اهمیت این مسئله به مسئولین یادآور شدند که باید اراضی مزروعی خوزستان با استفاده از شبکه آبیاری سدها، زیر کشت قرار گیرد.
بازدید شاهنشاه از این مجتمع با دیدار از مزارع و باغ‌ها و بخش دامپروری همراه بود. در درازای راه مدیر عامل شرکت مسائل مربوط به تعمیر و نگهداری ماشین‌آلات کشاورزی کمبود وسایل یدکی این ماشین‌ها را که یک عامل بازدارنده در پیشرفت کشاورزی مکانیزه است به عرض شاهنشاه رساند. شاهنشاه به هنگام ترک این مجتمع اوامری در جهت رفع این مسئله صادر فرمودند.
شاهنشاه با هلیکوپتر به محل لوحه یادبود اختتام شبکه آبیاری «دز» بزرگ تشریف فرما شدند. در اتاق کنفرانس این محل گزارشی از فعالیت‌های آب و برق خوزستان به عرض شاهنشاه رسید. مهندس آل یاسین مدیر عامل آب و برق خوزستان ضمن این گزارش‌ها معروض داشت، بیش از سیصد روستای خوزستان که جمعیتی بیشتر از ۲۵۰ نفر داشته‌اند در یک سال و نیم گذشته نیروی برق دریافت کرده‌اند و برای سال آینده قریب ۴۵۰ روستای دیگر زیر پوشش برق قرار می‌گیرند. گزارش حاکی از آن بود که هنوز روستاهای کوچک که جمعیت کم و پراکنده‌ای دارند زیر پوشش برق نیستند.
در این هنگام شاهنشاه تجمع روستاهای کم جمعیت را به عنوان سیاست آینده مطرح فرمودند. یکی دیگر از مسائل مورد بحث آبیاری منطقه آبادان و خرمشهر برای سال‌های آینده بود. شاهنشاه با آینده‌نگری همیشگی که مبتنی از این تفکر شاهنشاه است که باید مسائل را از قبل پیش‌بینی کرد و برای آن‌ها راه حل جست، مسئولین را متوجه آینده آبادان و خرمشهر کردند. زیرا با بستن سدهای متعدد بر روی رودخانه کارون و کرخه و سدهایی که بر روی دجله و فراست بسته می‌شود، میزان آب اروندرود کاسته خواهد شد و به همین جهت برای آینده آبادان و خرمشهر سدهای خاصی که ضایعات بعدی را از بین ببرد پیش‌بینی می‌شود. بطور کلی خوزستان علاوه بر اراضی زرخیز از نظر منابع آب نیز بسیار غنی است. یک سوم آب کشور در این استان جریان دارد که با احداث سدها و شبکه‌های آبیاری ۵۰۰ هزار هکتار اراضی زیر کشت خواهد رفت. از نیروی آب و نیروگاه‌های گازی تا پایان برنامه ششم بیش از ۴ هزار مگاوات برق در خوزستان تولید خواهد شد.
نیروگاه اتمی خوزستان در نزدیکی اهواز همزمان با نیروگاه دوم سد رضاشاه کبیر باید آماده بهره‌برداری باشد. از نیروگاه اتمی ۱۹۶۰ مگاوات و از نیروگاه دوم سد رضاشاه کبیر نیز ۱۰۰۰ مگاوات برق بدست خواهد آمد. مدیر عامل آب و برق خوزستان دیروز نیز به عرض شاهنشاه رساند که درصورت بهره‌برداری صحیح از خاک زرخیز خوزستان و با کمک شبکه‌های آبیاری، این استان قادر خواهد بود قسمت اعظم گوشت، شکر و غلات کشور را تأمین کند. ولی مسئله‌ای که دیروز در پیشگاه شاهنشاه نیز مطرح شد، بهره‌وری بیشتر از اراضی مزروعی در خوزستان است.
شاهنشاه در جمع وزرای مسئول تأکید فرمودند که باید برنامه‌های کشاورزی و آب و برق هماهنگ و همگام در کشور به مورد اجرا در آید و باید در این زمینه وزارت کشاورزی و وزارت آب و برق همکاری داشته باشند. شاهنشاه تأکید فرمودند که در آینده درآمد حاصل از کشاورزی ایران باید جانشین بخشی از درآمد نفت شود.
شاهنشاه تأکید کردند که دنیا با کمبود مواد غذایی روبرو است. جمعیت ایران دو برابر می‌شود و سطح درآمد مردم افزایش می‌یابد و بنابراین باید متوجه بازار مصرف آینده بود و تأکید شاهنشاه بر این نکته بود که باید هر چه بیشتر اراضی مزروعی زیر کشت برود. مسائلی مربوط به انرژی از جمله بهره‌گیری از انرژی آفتاب از دیگر مباحث مورد بحث بود.
شاهنشاه با تأکید بر استفاده از انرژی خورشید، مسئولین نیرو را متوجه همکاری با دانشگاه‌هایی که در این زمنیه تحقیقاتی انجام داده‌اند، کردند. یکی دیگر از مسائل مورد بحث همزمان بودن احداث شبکه‌های آبیاری سدها با ساختمان سدها بود.
شاهنشاه فرمودند: از این به بعد قابل قبول نیست که یک سد را ۷ ساله بسازیم و شبکه آبیاری آن‌ها را هفتاد ساله. باید این برنامه‌ها همزمان انجام گیرد. سپس شاهنشاه از لوحه یادبود اختتام شبکه آبیاری سد محمدرضا شاه پهلوی پرده‌برداری کردند. با این شبکه آبیاری یکصد هزار هکتار اراضی زیر کشت می‌رود. پس از نیمروز شاهنشاه از نیروگاه دوم سد رضاشاه کبیر دیدن کردند و نیروگاه اول سد رضاشاه کبیر را با فشار دگمه مخصوصی گشودند. این نیروگاه که با بهره‌برداری از آن بسیاری از مشکلات کمبود برق کشور بخصوص تهران حل خواهد شد، دارای ۴ توربین و مولد برق است که یک هزار مگاوات برق به شبکه سراسری کشور می‌دهد.
گشایش بزرگترین کارخانه نیشکر جهان در نزدیکی شوشتر
پس از نیمروز پس از گشایش سد، شاهنشاه یکی از عظیم‌ترین کارخانه‌های نیشکر جهان را در نزدیک شوشتر در واحد کشت و صنعت کارون گشودند. به هنگام تشریف‌فرمایی به این کارخانه، شاهنشاه خاطرات اولین روز دیدارشان از منطقه را بازگو کردند و فرمودند سه سال پیش که به این محل آمدیم تماماً زمین خشک و بی حاصلی بود و امروز یک کارخانه عظیمی و کشتزارهای نیشکر در آن می‌بینیم. رضایت شاهنشاه از کار به موقع و در زمان تعیین شده این واحد صنعتی در چهره همایونی و به هنگام استماع گزارش مدیر عامل کشت و صنعت کشاورزی مشهود بود.
مدیر عامل به عرض شاهنشاه رساند که اولین محصول شکر این کارخانه سال آینده و بالغ بر یکصد هزار تن به بازار عرضه می‌شود و سپس سالی ۵۰ هزار تن به میزان آن افزوده می‌گردد تا در سال ۲۵۴۰ شاهنشاهی تولید به ۲۵۰ هزار تن برسد. مدیر عامل همچنین خدمات شرکت‌های مختلف را در برپایی این واحد و زحمات پنج هزار نفر کارمند و کارگر زن و مرد را در برپایی این مجتمع و تحت شرایط سخت کار در منطقه به عرض رساند و شاهنشاه پس از افتتاح کارخانه و بازدید از آن، برای رفاه بیشتر کارکنان این مجتمع دستور به تهیه مسکن و تأسیسات رفاهی صادر فرمودند. در بازدیدهای دیروز شاهنشاه آقایان هویدا وزیر دربار شاهنشاهی ،نصر اصفهانی وزیر کشور، احمدی وزیر کشاورزی و عمران روستایی، امین وزیر صنایع و معادن، توکلی وزیر نیرو، تیمسار سپهبد هاشمی نژاد ژنرال آجودان شاهنشاه و رئیس سرای نظامی، باقر نمازی استاندار خوزستان و تنی چند از مقامات حضور داشتند.
بزرگترین کارخانه نیشکر دنیا گشایش یافت
سومین دیدار شاهنشاه آریامهر از کشت و صنعت کارون در سه سال اخیر، در حالی که سه سال از عمر این واحد بزرگ کشاورزی و صنعتی می‌گذرد، به منظور صدور اجازه بهره برداری از کارخانه نیشکر کارون، برابر با ساعت ۱۵ و ۳۵ دقیقه روز شنبه بیستم اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی انجام شد.
دیدار نخست شاهنشاه آریامهر ساعت ۱۰ و ۳۵ دقیقه پیش از نیمروز یازدهم آذر ماه ۲۵۳۴ شاهنشاهی و دیدار دوم ساعت ۱۰ و ۳۰ دقیقه آدینه بیستم اسفند ماه ۲۵۳۶ شاهنشاهی بود و این بار رهبر ایران با مقدم مبارک‌شان سرافرازی بزرگتری نصیب کارکنان کشت و صنعت کارون فرمودند. هلیکوپتر شاهنشاه آریامهر در ساعت ۱۰ و ۳۵ دقیقه بر فراز کارخانه نیشکر کارون نمودار شد و آنگاه پس از فرود هلیکوپتر، شاهنشاه در حالی که وزیر دربار شاهنشاهی، وزیران کشاورزی، نیرو و آجودان‌های لشگری و گروهی از مقامات مملکتی در التزام بودند در پای هلیکوپتر توسط آقای نادر حکیمی مدیر عامل کشت و صنع کارون، هیئت مدیره و قائم مقام‌های مدیر عامل استقبال شدند و آقای حکیمی به شاهنشاه خوش آمد عرض کرد و استقبال کنندگان را به حضور ملوکانه معرفی نمود.
پس از آن آریامهر شاهنشاه ایران با خودرویی که آقای حکیمی راننده آن بود به سوی چادر توجیهی وارد شدند. رهبر ایران پس از پیاده شدن از خودرو با یکایک کارکنان کارون دست دادند و آنان را مورد مهربانی قرار دادند و در حالی که با ابراز احساسات شدید حاضران و کارکنان کارون مواجه بودند در چادر توجیهی به گزارش مدیر عامل کشت و صنعت کارون گوش فرادادند. مدیر عامل کشت و صنعت کارون در گزارش خویش به آگاهی همایونی رساند:
- که امروز به دست مبارک رهبر بزرگ ایران قسمت اول کارخانه نیشکر کارون گشایش می‌یابد. این کارخانه که در نوع خود بزرگترین کارخانه نیشکر دنیا است، در سال اول بهره‌برداری خود یک صد هزار تُن شکر زرد تولید خواهد کرد و از آن پس هر ساله پنجاه هزار تُن بر میزان تولید کارخانه افزوده خواهد شد و در سال ۲۵۴۰ به ظرفیت نهایی خود که ۲۵۰ هزار تُن شکر است خواهد رسید و این مقدار معادل یک چهارم مصرف داخلی کشور است. آقای حکیمی سپس به مشخصات کارخانه پرداخت و به دنبال آن کلیه فعالیت‌های انجام شده در سه سال اخیر را به شرف عرض ملوکانه رساند و در پایان از سازمان‌های که در موفقیت کارون نقش عمده‌ای را داشتند از جمله وزارت کشاورزی، سازمان آب و برق خوزستان، کشت و صنعت هفته تپه، وزارت کار و امور اجتماعی، صنایع و معادن بازرگانی و گمرک ایران و نیز پیمانکاران و مهندسین مشاور اگرونومیک و کلیه کارکنان کشت و صنعت کارون تشکر کرد و از پیشگاه همایونی درخواست نمود که با دستگاه بی‌سیم اجازه بهره‌برداری از کارخانه نیشکر کارون را صادر فرمایند.
با داده شدن پروانه شاهنشاه بر بهره‌برداری، سدای سوت کارخانه از کارخانه نیشکر کارون در ساعت ۱۵ و ۵۷ دقیقه بلند شد و بی درنگ نیشکرها با نقاله‌ها به کارخانه فرستاده شدند. با به کار افتادن کارخانه، شاهنشاه و همراهان برای بازدید از بخش‌های مختلف کارخانه رهسپار شدند، در این هنگام غریو جاوید شاه از انبوه باشندگان کارخانه را به لرزه درآورد. شاهنشاه نخست از آسیاب‌ها دیدن کردند و در این جا به آگاهی همایونی رسید که گنجایش آسیاب‌ها ۴۸۰ تُن نی در ساعت است که ۱۱۰ متر درازا و ۸۰ متر پهنا و ۲۲ متر بلندای پهنه آسیاب‌ها است. آب مورد نیاز کارخانه ۵/۵ متر مکعب در ثانیه است که از راه کانال آبرسانی که از سد گتوند بر روی رود کارون زده شده، فراهم می‌شود.
در بازدید شاهنشاه ایران از پالایشگاه کارخانه، آقای حکیمی به آگاهی رساند که این پالایشگاه ۱۵۰۰۰ متر مربع زیربنا دارد و شامل سه اشکوب به بلندای ۴۲ متر است. این پالایشگاه دارای سه دستگاه ترازوی تمام خودکار شربت خام هر یک به ظرفیت ۴۵۰ تُن شربت در ساعت و ۲۱۰ دستگاه گرم کننده با سطح کل حرارتی ۵۴۰۰ متر مربع و سه دستگاه ته نشین کننده و چهار دستگاه صافی‌های خلاء است. شاهنشاه آریامهر در ادامه دیدار خویش، دستگاه‌های تبخیر و تغلیظ کننده، دستگاه‌های طبخ شکر خام، ماشین‌های سانتریفیوژ، کوره‌های آهک‌سازی، مخازن ملاس نهایی و دیگر قسمت‌ها را مشاهده فرمودند و سپس آزمایشگاه کارخانه را بازدید کردند. آخرین مرحله بازدید شاهنشاه آریامهر از کشت و صنعت کارون انبارهای شکر خام بود. کارخانه نیشکر کارون دارای دو انبار شکر خام به ظرفیت ۱۱۰ هزار تن شکر با تجهیزات کامل تخلیه و بارگیری شکر خام از کارخانه به انبار و از انبار به تصفیه‌خانه است. شاهنشاه آریامهر در پایان دیدارشان از کشت و صنعت کارون درحالی که از پیشرفت کارها در این واحد تولیدی کشاورزی و صنعتی ابراز خرسندی می‌فرمودند، مدیر عامل کشت و صنع کارون را مورد مرحمت قرار دادند.
اوامر همایونی
شاهنشاه آریامهر در بازدید از کشت و صنعت کارون و صدور اجازه بهره برداری ا کارخانه نیشکر کارون مقرر فرمودند که برای کارکنان این واحد امکانات رفاهی کاملی تأمین شود. معظم له فرمودند بار اول که به این جا آمدیم یک دشت خالی بود و اینکه کارخانه بزرگی دایر شده و کشتزارهای وسیع نیشکر ایجاد شده است.
دیمچه
دشت دیمچه در غرب شوشتر واقع است که تعلق به کشت و صنعت کارون دارد و با استفاده از ۲۵۰۰۰ هکتار اراضی آن سالانه ۵/۲ میلیون تُن نیشکر تولید خواهد شد. کشت و صنعت کارون از سوی بانک توسعه کشاورزی ایران و بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران بوجود آمده است و هم اکنون سه سال از عمر آن می‌گذرد. هم اکنون شهرک شوشتر نو در شمال شهر شوشتر با ۴۹۰۰ واحد مسکونی و شهرک نی‌آباد در غرب دیمچه با ۵۰۰ واحد مسکونی در دست ساختمان است. در ایجاد این شهرک‌ها همه وسایل و امکانات یک شهر مدرن پیش بینی شده بطوری که ساکنان این شهرک‌ها از رفاه کامل برخوردار می‌شوند.
کشت و صنعت کارون با نصب دو نیروگاه هر یک به قدرت هفت مگاوات برق موردنیاز کارخانه و مصارف صنعتی خود را تأمین می‌کند. کشت و صنعت کارون علاوه برداشتن ارتباط بی‌سیم با اهواز، از طریق تلفن نیز به شبکه سراسری مایکروویو مربوط گردیده است. همچنین با یک رشته راه آسفالته از طریق هفت تپه به جاده خرمشهر تهران و با یک رشته راه‌آهن نیز به راه‌آهن سراسری ایران پیوند می‌یابد. راه‌های ارتباطی داخلی نیز به طول ۱۷۰۰ کیلومتر در نظر گرفته شده که تا کنون ۱۲۰۰ کیلومتر آن احداث شده است.
- سومین روز بازدید شاهنشاه آریامهر ۲۱ اسفند ماه ۲۵۳۶
شاهنشاه: مجتمع فولاد پهلوی یکی از بزرگترین مجتمع‌های فولاد جهان است
شاهنشاه آریامهر در سومین روز سفر به استان خوزستان بامداد روز ۲۱ اسفند ماه از ایستگاه اصلی برق شماره ۲ اهواز و سپس از نیروگاه «رامین» که در دست ساختمان است دیدن کردند. هم چنین در یک بازدید بیش از دو ساعته از دانشگاه جندی‌شاپور چند مرکز علمی این دانشگاه را گشودند. شاهنشاه پس از نیمروز از اولین کارخانه خانه سازی بخش دولتی در نزدیکی اهواز که آماده بهره برداری آزمایشی است، دیدن کردند.
بازدید از نیروگاه رامین
شاهنشاه دیروز را با دیدار از بزرگترین ایستگاه فشار قوی در حال بهره‌برداری کشور آغاز کردند. در نزدیکی اهواز به منظور تبدیل ولتاژ و انتقال انرژی تولیدی نیروگاه‌های سد رضاشاه کبیر، «رامین» و «زرگان» به شبکه بهم پیوسته کشور تأسیساتی دایر شده که با اتصال ۱۲۸ رشته خط، بزرگترین ایستگاه فشار قوی است. این ایستگاه برق بسیاری از مناطق خوزستان و شبکه سراسری کشور را تأمین می‌کند. شاهنشاه در بازدید چند دقیقه‌ای از این مراکز مانند سایر نقاطی که بازدید کرده‌اند، با ابراز احساسات فوق‌العاده کارکنان و کارگران روبرو بودند. در این مرکز نیز شاهنشاه تأکید بر اجرای برنامه تأمین مسکن کارکنان داشتند که به عرض رسید. بر پایه برنامه‌ای که در دست اجرا است شهرک‌های مسکونی برای کارکنان ساخته خواهد شد.
شاهنشاه سپس با هلیکوپتر به نیروگاه رامین تشریف‌فرما شدند. این نیروگاه در دست ساختمان است چهار مولد برق آن در پایان مرحله ساختمان و بهره‌برداری که در سال ۲۵۳۹ شاهنشاهی خواهد بود ۱۲۶۰ مگاوات برق تولید می‌کند که مقداری از آن بر روی شبکه سراسری قرار می‌گیرد. اولین واحد این نیروگاه قرار است سال آینده با ۳۱۵ مگاوات آغاز بکار کند. ۲۳ میلیارد ریال هزینه ایجاد این نیروگاه شده است. شاهنشاه به هنگام مشاهده نمودارها باز هم تأکید بر بهره‌گیری از انرژی اتمی و ایجاد نیروگاه‌های اتمی فرمودند، ضمن آنکه استفاده مجدد از آب‌ها را پس از تصفیه خاطرنشان کردند.
بازدید از دانشگاه گندی شاپور
شاهنشاه هنگام بازدید از دانشگاه جندی‌شاپور، در پاسخ خبرنگاران که نظرشان را درباره مراکز مورد بازدید شاهنشاه پرسش کردند، فرمودند:
- از پریروز که در خوزستان هستیم مراکزی را دیده‌ایم که هر یک نه تنها مراکز کوچکی نبوده، بلکه در سطح بین‌المللی است. هر یک از این مراکز با پشتکار، فعالیت و برنامه‌ریزی دقیق و عمیق بوجود آمده است. شاهنشاه اضافه فرمودند: مجتمع فولاد پهلوی که با احیای مستقیم ایجاد شده یکی از بزرگترین مجتمع‌های فولاد جهان خواهد بود. کارخانه نیشکر کارون یکی از عظیم‌ترین کارخانه‌های نیشکر دنیا است. نیروگاه‌های برق آبی که دیروز دیدیم و نیروگاه‌هایی که امروز از آن‌ها دیدن کردیم از جمله بزرگترین نیروگاه‌ها خواهد بود. دانشگاه جندی‌شاپور که اکنون در آن هستیم یکی از مراکز علمی و پژوهشی خوب کشورمان است. بعلاوه، باید بدانیم که خوزستان از لحاظ کشاورزی و صنعتی باید بخشی از درآمد نفت‌مان را در آینده جبران کند.
شاهنشاه دیروز به هنگام دیدار از یک نمایشگاه عکس و اسناد دوران اعلیحضرت رضاشاه کبیر، خبرنگاران را پاسخ گفتند. این نمایشگاه که از سوی دانشگاه جندی‌شاپور در محل این دانشگاه ترتیب یافته به مناسبت یکصدمین سالگرد زادروز اعلیحضرت رضاشاه کبیر برپا شده است. شاهنشاه با دقت کلیه عکس‌ها و اسناد را ملاحظه فرمودند و در پاسخ به پرسش خبرنگاران که از شاهنشاه درخواست نمودند مطلبی در مورد اعلیحضرت رضاشاه کبیر بفرمایند، فرمودند:
- این مدارک و اسناد نشان می‌دهد که مملکت ما قبل از رضاشاه کبیر در چه موقعیت بوده است. با یادآوری خاطرات چیزی که به یاد می‌آوریم یکی عظمت آن سردار بزر گ است و یکی بدبختی آن زمان ایران. همین خوزستان که امروز در آن هستیم جزو ایران نبود. خراسان یا مازندران هم به همین ترتیب. می‌دانید بابلسر امروز را چرا مشهد سر می‌گفتند؟ به دلیل آنکه مردم به بابلسر می‌رفتند، سوار کشتی روسی می‌شدند و به ترکستان روس می‌رفتند که از آن طرف به مشهد بروند به دلیل آنکه راه ناامن بود و قافله‌ها را می‌زدند. سایر نقاط ملکت هم همینطور. میرزا کوچک خان یک طرف و سیمیتقو یک طرف. خوانینی بودند که هر کدام یک ملوک‌الطوایفی داشتند.
شاهنشاه به خبرنگاران فرمودند:
- شما و جوان‌ترها به یاد ندارید که چه بودیم و چه شدیم. به نظرتان وضعیت فعلی و تمام آنچه که امروز در اختیار دارید خیلی طبیعی به نشر می‌آید. هنوز برای به دست آوردن این امکانات زحمت نکشیده‌اید که بدانید چه معنایی دارد. هر روز یک چیز اضافه به شما داده شده. منتها باید بدانید که در آینده برای حفظ آن‌ها باید زحمت بکشید. بخصوص با تمام شدن درآمد نفت و این فقط از زن و مرد یک ملت مترقی آموزش دیده بر می‌آید که بتواند این کار را انجام دهد. در حفظ و نگهداری و پیشرفت آینده مشارکت همگان لازم است.
طولانی‌ترین بازدید شاهنشاه در سفر خوزستان تاکنون دیدار از دانشگاه جندی‌شاپور بوده است. شاهنشاه در فرودگاه اهواز نیز علاقمندی خود را به توسعه و گسترش این دانشگاه ابراز فرمودند و در یک بازدید بیش از دو ساعته مرکز این دانشگاه را بازدید کردند. ضمن آنکه در بدو تشریف‌فرمایی و در جمع مسئولان هر یک از دانشکده‌ها اهمیت رشته‌های خاص آنان را یادآور شدند و به مسئولین فنی دانشگاه مبنی بر نیاز کشور به تکنولوژی را خاطرنشان کردند. رئیس و استادان دانشکده کشاورزی را متوجه اهمیت کشاورزی در استان خوزستان را نمودند. به مسئولان بخش محیط زیست دانشگاه یادآور شدند که کوشش می‌شود با وجود احداث کارخانه‌ها محیط زیست هم سالم نگهداری شود و به کارشناسان خاک‌شناسی دانشگاه اهمیت پژوهش‌های آنان را به دلیل تنوع خاک خوزستان یادآور شدند و به گروه دامپزشکی دانشگاه جندی‌شاپور هشدار دادند که آماده پرورش دام‌های بیشتر استان باشند زیرا ۴ میلیون دام خوزستان طبق برنامه‌هایی که تنظیم شده به شش میلیون افزایش خواهد یافت. به گروه روانشناسی دانشگاه اهمیت روانشناسی جوامع پیشرفته و در حال صنعتی شدن را خاطرنشان کردند، ضمن آنکه به استادان دانشکده اقتصاد احتیاج خوزستان را به داشتن اقتصاددانان برجسته و کارآزموده یادآور شدند.
شاهنشاه در دانشگاه جندی‌شاپور نیز دوباره اجرای برنامه کارانه را برای داشتن استادان دلسوزتر تأکید فرمودند. شاهنشاه آریامهر مجتمع ورزشی دانشگاه را که ۹۵ درصد کار آن پایان گرفته و به هنگامی که دانشگاه جندی‌شاپور اولین دانشجویان رشته تربیت بدنی را آموزش می‌دهد، گشودند.
شاهنشاه آریامهر در یک دیدار چند دقیقه‌ای از دانشکده ریاضی و کامپیوتر از لوحه یادبود آن پرده‌برداری کردند. نمایشگاه پیشرفت‌های دانشگاه را تماشا فرمودند و از دانشکده کشاورزی دیدن کردند و سپس در مرکز پزشکی گلستان که ۲۲۸ دانشجو، پرستار و بهیار تربیت می‌کند بخش جدیدی از آن را گشودند. آنگاه شاهنشاه به دانشکده علم تشریف‌فرما شدند و به سخنان یکی از استادان کهنسال دانشگاه که تا چند روز دیگر به افتخار بازنشستگی نائل می‌شود و از جمله افرادی است که در دوران سلطنت اعلیحضرت رضا شاه کبیر برای آموزش به اروپا اعزام شده بود توجه فرمودند.
بازدید از کارخانه سازنده قطعات پیش ساخته ساختمان در اهواز
برنامه پس از نیمروز شاهنشاه بازدید از کارخانه سازنده قطعات پیش ساخته ساختمان در اهواز بود. شاهنشاه در هوای توفانی اهواز با اتومبیل به این کارخانه تشریف‌فرما شدند. این واحد که به مرحله بهره‌برداری آزمایشی رسیده ۱۷۵ هزار متر مربع زیربنا برای استفاده در ۱۵۳۰ واحد مسکونی در هر سال تولید خواهد کرد که در آپارتمان‌های ۵، ۹ و ۱۲ طبقه مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. گزارش فیروز توفیق وزیر مسکن و شهرسازی حکایت از آن می‌کرد که مشابه این کارخانه ولی با تولید بیشتر در کرمان، کرمانشاه، مشهد و شیراز نیز آماده خواهد شد.
شاهنشاه با ابراز احساسات کارگران و متخصصین این واحد که ۱۳۰۰ نفر هستند به محوطه کارخانه تشریف‌فرما شدند و از بخش‌های آماده بهره‌برداری آن دیدن کردند. ضمن همین دیدار، شاهنشاه تأکید کردند که برای ساختمان‌های امروز باید از وسایل پیش ساخته استفاده شود و پس از بازدید از این واحد، وجود این گونه کارخانه‌های سازنده را در اجرای موفق برنامه‌های خانه‌سازی مؤثر خواندند.
در بازدیدهای دیروز شاهنشاه وزیر دربار شاهنشاهی، وزیران کشور، نیرو، مسکن، شهرسازی، استاندار خوزستان و شماری از بلندپایگان در رکاب همایونی بودند.
شاهنشاه آریامهر از کارخانه‌های جدید لوله‌سازی اهواز بازدید فرمودند
روز شنبه ۲۰ اسفند ماه این افتخار نصیب کارکنان کارخانه‌های لوله سازی اهواز گردید که دو کارخانه جدید این واحد از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر مورد بازدید قرار گیرد. یک سال پیش، درست در چنین روزی این کارخانه‌ها به دست مبارک شاهنشاه آریامهر گشایش یافت. در این مدت، سیصد و پنجاه و هفت هزار تُن لوله در دو کارخانه جدید تولید گردیده است. کارخانه‌ای که در آن لوله ۵۶ اینچ تولید می‌شود یکی از بزرگترین و مدرن‌ترین کارخانه‌های لوله سازی جهان بشمار می‌آید. در یک سال اخیر در این کارخانه برای طرح شاه لوله دوم گاز پانصد و چهل و هفت کیلومتر لوله تولید شد در حالی که برنامه تولید آن چهارصد و هفتاد کیلومتر طرح‌ریزی شده بود. پیش‌بینی می‌شود که بقیه نیاز طرح شاه‌لوله دوم گاز ایران تا یک سال و نیم دیگر بوسیله این کارخانه تکمیل گردد و به این ترتیب علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، عواید این کارخانه در مدت دو سال و نیم بیش از هزینه نصب آن خواهد بود.
شاهنشاه مجتمع پتروشیمی شاهپور را گشودند ۲۷ اسفند ماه
۲۷ اسفند ۲۵۳۶
شاهنشاه آریامهر پیش از نیمروز ۲۶ اسفند ماه تهران را برای بازدید از استان خوزستان ترک کردند. دیدار شاهنشاه از این استان ادامه برنامه‌های بازدیدی بود که به سبب بدی هوا در روز دوشنبه و سه شنبه هفته گذشته انجام نشده بود. شاهنشاه برنامه‌های دیدار دوباره از خوزستان را با بازدید پایگاه «امیدیه» در حوزه نفتی آغاجاری آغاز کردند و سپس در ماهشهر از یک مدرسه آماده بهره‌برداری در مجتمع مسکونی پتروشیمی دیدن کردند. در این سفر آقای امیرعباس هویدا وزیر دربار شاهنشاهی، نصر اصفهانی وزیر کشور، تیمسار هاشمی‌نژاد ژنرال آجودان شاهنشاه آریامهر، هوشنگ انصاری رئیس هیأت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران و تنی چند از پایوران دیگر در رکاب همایونی می‌باشند. شاهنشاه آریامهر با پیشباز رسمی پایوران محلی و نمایندگان مردم به آبادان تشریف‌فرما شدند
اوامر شاهنشاه برای تغییر ضوابط وام مسکن
شاهنشاه آریامهر دیروز در فرودگاه آبادان پس از دراز زمانی که با نمایندگان کارگران آبادان و شنیدن دشواری‌های آنان، در زمینه تأمین مسکن و ساختن آپارتمان دستور فرمودند که مقررات واگذاری وام مسکن در نقاطی مشابه خوزستان مورد بازنگری قرار گیرد و وام مسکن به ساختمان‌های یک اشکوبه نیز داده شود.
پیش از نیمروز امروز شاهنشاه از پالایشگاه آبادان دیدن کردند و از دانشکده علوم دریایی در خرمشهر بازدید نمودند. شاهنشاه به هنگام بازدید از پالایشگاه نفت آبادان به گزارش آقای هوشنگ انصاری رئیس هیأت مدیر و مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران را درباره پالایشگاه گوش فرادادند و سپس دستگاه تقطیر شماره ۸۵ پالایشگاه را گشودند. با گشایش این دستگاه ۱۳۰ هزار بشکه تولید روزانه پالایشگاه افزایش می‌یابد و گنجایش پالایشگاه نیز به روزی ۶۰۰ هزار بشکه افزایش می‌یابد.
شاهنشاه در روز ۲۶ اسفند ماه با نمایندگان کارگران آبادان پس از سفر به بندر شاهپور و بندر ماهشهر گفتگو کردند. نمایندگان کارگران بخش خصوصی و دولتی به آگاهی شاهنشاه رساندند که با توجه به بهای زمین و نداشتن قدرت پرداخت هزینه سنگین وسایل خنک کننده برای ساختمان‌های بلند تاکنون در امر تأمین مسکن موفقیتی نداشته‌اند. شاهنشاه دستور فرمودند که استاندار خوزستان برای واگذاری زمین به شرکت‌های تعاونی مسکن کارگران در آبادان و سایر نقاط خوزستان اقدام کند. شاهنشاه باز هم تأکید فرمودند تأمین مسکن یکی از برنامه‌های ما است و در بهره گیری از این برنامه همه یکسان هستند.
شاهنشاه روز ۲۶ اسفند ماه به هنگام تشریف‌فرمایی به آبادان پس از گفتگو با نمایندگان کشاورزان نیز مقرر داشتند که کشاورزان این منطقه پس از تشکیل تعاونی از وام‌های ویژه کشاورزی استفاده کنند. شاهنشاه به مسئولین فرمودند، برای این کشاورزان راه‌هایی فکر کنید که ضمن اینکه کارشان راه بیفتد، مقررات هم اجرا شود. شاهنشاه برای کشاورزان درباره کیفیت بهتر محصولات‌شان و توسعه برنامه دامپروری اوامری صادر فرمودند.
شاهنشاه پس از نیمروز ۲۶ اسفند ماه از مجتمع پتروشیمی شاهپور و سپس از عملیات ساختمانی پتروشیمی ایران و ژاپن که یکی از بزرگترین مجتمع‌های پتروشیمی در جهان خواهد بود و در سال ۱۹۸۰ ساختمان آن پایان می‌گیرد، دیدن کردند. شاهنشاه به هنگام تشریف‌فرمایی به مجتمع پتروشیمی شاهپور با کارگران و کارمندان این مجتمع به گفتگو پرداختند. ۲۳۰۰ نفر در این مجتمع کار می‌کنند. شاهنشاه در پایان گفتگو با کارگران بندر شاهپور به زنان فرمودند: سعی کنید فرزندانتان را برای برنامه‌های ایران فردا خوب تربیت کنید.
شاهنشاه آریامهر ۲۷ اسفند ماه از سفر خوزستان به تهران بازگشتند.
گشایش یکان‌های نوین پتروشیمی شاهپور در پیشگاه شاهنشاه آریامهر
در پیشگاه شاهنشاه آریامهر در روز ۲۶ اسفند ماه واحدهای جدیدی مجتمع شیمیایی شاهپور در بندر شاهپور گشایش یافت و کار رسمی خود را آغاز کرد. این برنامه که قرار بود در سفر پیشین اعلیحضرتین محبوب در روز دوشنبه انجام شود، به علت بدی هوا به تعویق افتاد. شاهنشاه دیروز اراده فرمودند که در مراسم فوق شرکت کنند و به همین جهت با فعالیت شدید کارگران و مسئولان امر برنامه جدید در کمال زیبایی و شکوه فراهم شد. شاهنشاه هنگام ورود به محوطه کارخانه با احساسات شدید و صمیمانه و استقبال گرم و پرهیجان بیش از ۱۵۰۰ کارگر پتروشیمی شاهپور مواجه شدند و دقایقی چند شعارهای شاهدوستی و میهنی کارگران فضای کارخانه را دربر گرفته بود. آقای باقر مستوفی رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی خیر مقدم عرض کرد و اعضای هیئت مدیره و مهندسین و مسئولان طرح را به حضور شاهنشاه معرفی نمود و سپس در تالار اجتماع گزارشی به آگاهی همایونی رساند:
- شاهنشاها
- با نهایت افتخار نزول اجلال موکب مبارک شاهنشاه را به مجتمع شیمایی شاهپور از طرف خود و کلیه کارکنان صنایع پتروشیمی تهنیت عرض نموده و به شرفعرض می‌رساند: این دومین باری است که شاهنشاه آریامهر به مجتمع شیمایی شاهپور تشریف‌فرما شده و کارکنان صنعت پتروشیمی را قرین مباهات می‌فرمایند. طرح اولیه این مجتمع در سال ۲۵۲۶ شاهنشاهی با سرمایه‌ای در حدود ۲۳۲ میلیون دلار آغاز شد و پس از تکمیل در تاریخ ۱۳ آبان ماه ۲۵۲۹ به دست مبارک شاهنشاه آریامهر گشایش یافت. در آن هنگام شاهنشاه پیش‌بینی فرمودند که ناحیه بندر شاهپور مرکز صنایع پتروشیمی ایران خواهد شد و اینکه پس از هفت سال مشاهده خواهند فرمود که اوامر ملوکانه تا سر حد امکان و با سرعت کامل به مورد اجرا درآمده است و واحدهای تولیدی یکی بعد از دیگری به دست مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در این منطقه افتتاح خواهد یافت. مراسم امروز در فاصله ۱۲ ماه از مراسم گشایش کارخانه تولید مواد نرم کننده صورت می‌گیرد در حالی که هم جوار مجتمع شیمیایی شاهپور همانطور که امروز ضمن بازدید ملاحظه خواهند فرمود، یکی از بزرگترین مجتمع‌های پتروشیمی جهان در حال ساختمان است و امیدواری می‌رود که در آینده نزدیکی کارکنان صنایع پتروشیمی باز هم این افتخار را پیدا کنند که شاهد تشریف فرمایی شاهنشاه به این منطقه باشند. مجتمع شیمیایی شاهپور در هفت سال گذشته علاوه بر تأمین قسمت عمده‌ای از کودهای مورد نیاز کشور محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی نیز عرضه نموده است. در این مدت مقدار کود شیمیایی تحویل شده به شرکت پخش کود بر اساس قیمت‌های بین‌المللی در بندر شاهپور معادل ۴۷۰ میلیون دلار و مبلغ خالص دریافتی از بابت فروش بین‌المللی در حدود ۱۳۰ میلیون دلار بوده است. بنابراین، ایجاد مجتمع شیمیایی شاهپور با ۲۳۲ میلیون سرمایه‌گذاری اولیه تا بحال بیش از ۶۰۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزشی برای کشور داشته است. در اوایل برنامه عمرانی پنجم رشد سالانه مصرف کود شیمیایی با روندی در حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد رو به تزاید می‌رفت و موضوع تأمین کود شیمیایی کشور توسعه این مجتمع و همچنین توسعه کارخانجات کود شیمیایی شیراز را ایجاب می‌نمود. طرح توسعه مجتمع شیمیایی شاهپور که در مرحله اول اولویت قرار گرفته بود، از تابستان سال ۲۵۳۲ به مورد اجرا گذارده شد و واحدهای مختلف آن از اواخر سال ۲۵۳۴ شاهنشاهی تا امروز به تدریج تکمیل و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند. جمع سرمایه‌گذاری این طرح بالغ بر ۳۵۲ میلیون دلار (حدود ۹/۲۴ میلیارد ریال) است که ۳۲۷ میلیون دلار (حدود ۳/۲۳ میلیارد ریال) خرج توسعه مجتمع شده و ۲۵ میلیون دلار (حدود ۷/۱ میلیارد ریال) آن برای ایجاد منازل جدید برای سکونت کارکنان به مصرف رسیده است.
- پیمانکار اصلی طرح توسعه شرکت «استون و وبستر» می‌باشد ولی جمعاً از ۵۴ پیمانکار عمده و فرعی در کارهای طراحی، مهندسی و ساختمان و طرح استفاده شده است. برای کار ساختمان پروژه حداکثر ۷۵۰۰ کارگر و کارمند ایرانی و ۱۲۰ نفر کارمند خارجی مشغول به کار بوده‌اند و جمعاً برای اجرای این طرح در حدود ۲۵ میلیون ساعت کار انجام شده است. در اثر اجرای این طرح، ظرفیت تولیدی واحدهای این مجتمع به بیش از ۲۵۰ درصد ظرفیت اولیه رسیده ولی قدرت تولیدی محصولات نهایی بیش از سه برابر و نیم ظرفیت اولیه گردیده است. برای اداره امور و بهره‌برداری از واحدهای جدید افراد موردنیاز در طول اجرای طرح تحت آموزش لازم قرار گرفته‌اند و جز در چند مورد که به صورت کوتاه مدت عده‌ای به خارج اعزام گردیدند، آموزش افراد در واحدهای مجتمع انجام گرفته است. در حال حاضر در این مجتمع ۲۳۰۰ نفر کارگر و کارمند مشغول به کار هستند. همزمان با اجرای طرح توسعه تعداد ۲۴۹ منزل متأهلی و ۸۰ منزل مجردی سازمانی و تأسیسات رفاهی که اکثر آن‌ها از منازل ساخته شده، در محل مجتمع نیز یک رستوران مجهز جهت استفاده کلیه کارکنان بنا شده است. همچنین با توجه به توسعه صنایع پتروشیمی در این منطقه شهر جدیدی در کنار رودخانه جراحی در دست ساختمان می‌باشد که در آینده عده کثیری از کارکنان این صنایع را در خود سکنی خواهد داد.
- اینک از پیشگاه مبارک استدعا دارد با نزول اجلال به واحدهای جدید و پرده‌برداری از لوحه یادبود، کارکنان صنعت پتروشیمی را قرین مباهات فرمایند.
در این هنگام شاهنشاه از قسمت‌های مختلف کارخانه بازدید فرمودند و در هر قسمت توضیحاتی از سوی مسئولان به عرض رسید. این بازدید حدود یک ساعت به طول انجامید.
شاهنشاه تجلی شکوهمند پیشرفت در خوزستان
سفر شاهنشاه آریامهر به استان خوزستان پایان گرفت. سفر پربار شاهانه، هنگامی به پایان رسید که بازدید از ده‌ها مرکز صنعتی، مجتمع بزرگ، تأسیسات خیره کننده و مظاهر پیشرفت و گسترش تولیدات و صنایع، موجی از شادمانی برای شاهنشاه‌مان و نشانه‌هایی از امید و افتخار برای مردم این استان همراه داشت. در طول این سفر، همه جا، درخشش شادی در چهره شاهنشاه، تجلی شکوهمندی داشت چرا که آنچه به چشم دیده می‌شد، آهنگ تند گام‌هایی بلند بود که کشوری و ملتی در پناه یک رهبری درخشان برمی‌دارد تا غبار قرون از جامه بسترد و تاریکی قرن‌ها عقب ماندگی را یکباره از تن و جان بشوید. آهنگ تند گام‌هایی که ده‌ها گام را در هر گام خود استوار ساخته است تا خود را با کشورها و ملت‌هایی که به هنگام خواب‌های چند قرنی ما، هوشیارانه به پیش تاخته‌اند، هماهنگ سازد. سخنان شاهانه، در این بازدیدها، در این سفر پربار، حکایتی روشن از این شادمانی‌ها بود. آن جا که در پاسخ خبرنگار فرمودند: «... در خوزستان مراکزی را دیدیم که هر یک، نه تنها مراکز کوچکی نبوده، بلکه در سطح بین‌المللی است. هر یک از این مراکز، با پشتکار، فعالیت و برنامه‌ریزی‌های دقیق و عمیق به وجود آمده است» آن جا که به اشاره به گذشته‌های تاریک ایران فرمودند: «... همین خوزستان که امروز در آن هستیم، جزو ایران نبود. خراسان یا مازندران هم به همین ترتیب می‌دانید بابلسر امروز را چرا مشهدسر می‌گفتند. به دلیل آنکه مردم به بابلسر می‌رفتند، سوار کشتی روسی می‌شدند، به ترکستان روس می‌رفتند که از آن طرف به مشهد بروند، به دلیل آنکه راه ناامن بود و قافله‌ها را می‌زدند». آن‌جا که فرمودند: «... شما جوان‌ترها به یاد ندارید که چه بودیم و چه شدیم به نظرتان وضعیت فعلی و تمام آنچه که امروز در اختیار دارید، خیلی طبیعی می‌آید. هنوز برای به دست آوردن امکانات زحمت نکشیده‌اید که بدانید چه معنایی دارد. هر روز یک چیز اضافه به شما داده شده، منتها باید بدانید که در آینده برای حفظ آن‌ها باید زحمت بکشید، بخصوص با تمام شدن عواید نفت و این فقط از زن و مردد یک ملت مترقی آموزش دیده بر می‌آید که بتواند این کار را انجام دهد. در حفظ و نگهداری و پیشرفت آینده، مشارکت همگان لازم است.» نگاهی دوباره به لحظات سفر شاهانه، این شادمانی را در دل‌ها و جان‌های ما مکرر می‌کند. به امید تکرار این شادمانی که برای هر ایرانی، درس عبرتی نیز دربردارد.