مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نماینده روزنامه الاهرام چاپ مصر ۵ بهمن ماه ۱۳۵۲
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نماینده روزنامه الاهرام چاپ مصر ۵ بهمن ماه ۱۳۵۲
لزوم اعاده اراضی اشغال شده
پیگیری جنگ اعراب با دشمن صهیونیست خود به وضوح نشان داد که دشمن تا چه اندازه غافلگیر شده است و دنیا در خلال بحران پی برد که اوضاع سابق قابل دوام نیست زیرا هیچ کشوری حاضر نیست اراضی اش در اشغال دشمن باقی بماند. ما در دیدار خود از آمریکا نظر خود را که تغییر پذیر نیست ابراز داشتیم و آن اینکه اسرائیل باید بر اساس قطعنامه شورای امنیت مورخ ۱۹۶۷ اراضی اعراب را تخلیه کند. ما اشغال اراضی دیگران را با توسل به زور رد می‌کنیم. من فکر می‌کنم اسرائیل در وضعی نیست که بتواند از اجرای این امر طفره برود. این کشور ناچار است که سرزمین‌های اعراب را ترک کند، زیرا زمان به نفع آن کشور پیش نمی‌رود، کما اینکه در حال حاضر سیاست بین‌المللی مخالف آن می‌باشد و اگر این اراضی را تخلیه نکند با عزلت سیاسی بیشتری مواجه خواهد شد.
اماکن مقدس اسلامی
ما به شدت به ابقای اماکن مقدس اسلامی در دست غیر مسلمانان مخالفیم، و در این مورد حتی برادران مسیحی هم با ما هم عقیده‌اند. آن‌ها هم نمی‌پذیرند که مقدسات شان در دست صهیونیست‌ها باقی بماند.
دکتر کیسینجر در سفر خود به ایران این مسئله را عنوان نکرد، ولی من نظر خود را برای او مطرح ساختم که ما بهیچوجه نمی‌پذیریم که اماکن مقدس اسلامی در دست غیر مسلمانان باشد. البته کیسینجر در این مورد به من وعده‌ای نداد، لیکن از نظریات من اطلاع حاصل کرد. گفتگو درباره بیت‌المقدس این مسئله را پیش می‌کشد که بطور قطع این عامل مانعی برای امنیت اسرائیل بشمار نمی‌رود. اسرائیل هم نمی‌تواند مدعی شود که ادامه اشغال این شهر به منظور حمایت از امنیت آن کشور ضروری است. از آن گذشته من از این تعجب می‌کنم که با در دست داشتن سلاح‌های جنگی پیشرفته، چطور می‌توان از امنیت مرزی صحبت کرد؟ وجود سلاح‌های مدرن، دیگر جایی برای صحبت از مرزهای امن و مطمئن باقی نمی‌گذارد، زیرا امروزه مرزهای امن و مطمئن را قدرت استفاده از سلاح‌های تحول یافته تعیین می‌کند.
استفاده از سلاح نفت
من معتقدم که سلاح نفت در جریان جنگ نقش مؤثری ایفا کرد و می‌توان گفت که در ایجاد تحول در اوضاع عامل کاملاً مثبتی بوده است. اما ادامه تحریم یا کاهش میزان تولید، علاوه بر دشمنان به دوستان هم لطمه وارد می‌آورد. اگر در این میان هدف وارد آوردن زیان به آمریکا بوده است که آمریکا کمترین وارد کننده نفت است و به همین جهت با زیان کمتری روبرو خواهد بود.
قبلاً هم گفته‌ام که وقتی ما از صلح صحبت می‌کنیم و خواستار تحقق آن هستیم ادامه تحریم نفت زیان آور خواهد بود ، زیرا این بدان معنی است که ما دوستان خود و کسانی را که در مسئله خاورمیانه نقشی ندارند آزار داده‌ایم. این کشورها ناگزیر خواهند بود در سال آینده سطح زندگی خود را بطور قابل ملاحظه‌ای تنزل دهند. من تا وقتی که جنگ ادامه دارد با تحریم نفت موافقم. اما پس از آن تحریم باید متوقف شود، زیرا در زمان صلح با ادامه آن موافق نیستم، این کار به دوستان ما زیان وارد خواهد ساخت اگر در کشور ما چاه‌های نفت جدیدی کشف شود سعی می‌کنیم که به بعضی از دوستان کمک کنیم، ولی در حال حاضر قادر به چنین کاری نیستیم، زیرا نفت کافی در اختیار نداریم. بدین جهت قدرت افزایش تولید را هم بیش از میزان فعلی خواهیم داشت. البته من به این ترتیب نظر خود را که نباید به دوستان ضرر وارد آورد بیان می‌کنم.
کمک به پیشرفت سایر کشورها
همانطور که گفتم ادامه تحریم نفت تأثیر بسیار بدی در وضع سایر کشورها خواهد داشت. فرض کنیم کشوری چون سوئد با ۸ میلیون نفر جمعیت، ۳ میلیون تن نفت به مصرف می‌رساند. هند نیز با ۵۵۰ میلیون نفر جمعیت تنها ۱۳ میلیون تن مصرف نفتی دارد. در یک چنین وضعی اگر هند که جمعیت فعلی آن به ۶۰۰ میلیون نفر بالغ شده است قصد داشته باشد به میزان سوئد نفت به مصرف رساند باید ۲۴۰۰ میلیون تن مصرف کند. البته مسئله به این شکل پایان نخواهد یافت. زیرا زغال و آهن هم در اختیار دارد و گمان می‌کنم پیشنهاد تأسیس یک بانک عمران که سرمایه آن را کشورهای تولید کننده نفت تأمین خواهند کرد، می‌تواند به کشورهای نظیر هند جهت افزایش بیشتر استخراج زغال و آهن کمک کند و ما نیز می‌توانیم کمک‌های فراوانی در این مورد به ممالکی چون هند بنماییم، یعنی از آن کشور آهن خریداری کنیم و در مقابل کارخانه‌های پتروشیمی در اراضی آن کشور احداث نماییم تا به کشاورزان و دیگر زمینه‌ها در این کشور کمکی شده باشد. عواید اضافی حاصله از فروش نفت در ایران به مصرف اجرای برنامه عمرانی پنجساله و سرمایه‌گذاری در کشورهای صنعتی و همچنین کشورهای عقب افتاده خواهد رسید.
ایران در راه پیشرفت و شکوفایی
ده سال بعد ایران از نظر تعداد جمعیت همطراز فرانسه و انگلستان امروز خواهد بود، یعنی جمعیت این کشور از ۴۵ میلیون نفر کمتر نخواهد بود، اما من اینک چهره ۲۵ سال بعد ایران را در نظر مجسم می‌کنم که از تصویر فعلی و در سطوح مختلف بهتر و برتر خواهد بود و امیدوارم که از فرانسه و انگلستان هم بهتر بشویم. ایران در آینده به عوایدی دست خواهد یافت که شاید از درآمد انگلستان هم بیشتر شود. صنعت پتروشیمی روزبروز پیشرفت می‌کند و طبیعتاً بر حجم صادرات و واردات ما افزوده خواهد شد. ایران با اتکاء به اصل حفظ صلح و امنیت و آرامش همواره در راه شکوفایی گام برخواهد داشت. هیچ کشوری نباید از ترقی و پیشرفت ایران نگران باشد. اما اگر هنوز با نظر احتیاط به ما نگریسته می‌شود باید گفت که بدون شک دست‌های بیگانه‌ای در میان است، چه اگر اوضاع را به دقت بررسی کنیم در می‌یابیم که ایران از تاریخ تشکیل سازمان ملل متحد تا کنون همواره به خاطر همسایگان خود مبارزه کرده است و ما اولین کشوری بودیم که کویت را به هنگام اعلام استقلال به رسمیت شناختیم.