مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۲ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۹۰
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۱۲ بهمن ۱۳۵۱ نشست ۹۰
فهرست مطالب:
جلسه فوق العاده مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر پرتو اعظم- عبدالحسین آموزگار- مهندس احتشام شهیدی- دکتر جزایری- جندقی- دکتر حاتم- امیرعلم خزیمه- دشتی- دیهیم- رشیدی- دکتر هنوردی سجادی- شاخوئی- شاهنده- شهرستانی- شیخ رضائی- صائب- دکتر فضل الله صدر- دکتر ضیائی- عبدالحسین طباطبائی- فهیمی- کیوان- دکتر لقمان ادهم- دکتر مدنی- موقر- ناصرزاده- نامور- نیک پور- دکتر وحیدنیا- دکتر وفا- دکتر گاگیک- پیرزاده- پوربردباری- قدردان- اسعدرزم آرا- دکتر سعید بهادری- تیمساز خطیب شهیدی- دکتر دادفر- حسام الدین رضوی- کریم بخش سعیدی- دکتر شریف امامی- ملک افضلی- مهندس عبدالحمید معینی- ناروئی- دکتر وزیری- شیخ بهائی- خانم دکتر صنیع- مهندس عطائی.
غائبین مریض
- آقایان بختیاریها- بختیاری پور- پرویزی- پروین- پیمان- دکتر زهرائی- دکتر صالحی- طباطبائی دیب- مهندس عدل- فرنود- فروتن- دکتر کفائی- کمالوند- مصطفوی نائینی- معیری- مهرزاد- خانم زاهدی- خانم ضرابی- خانم مزارعی- خانم اقبال- خانم اسدی.
-ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون برنامه به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم
۲-ادامه مذاکره در گزارش شور اول کمیسیون برنامه به لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم.
رئیس- وارد دستور میشویم کلیات لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم مطرح است خانم دکتر آصف زاده بفرمائید.
خانم آصف زاده- با اجازه جناب آقای رئیس در خاتمه عرایض خود و تکمیل مطالبی که دیشب در اینجا عنوان گردید لازم است اضافه نمایم که کلیه این طرحها و برنامههای دراز مدت دیگری که ما را در نیل به دروازههای تمدن بزرگ یاری خواهد کرد همگی حاکی از یک پیروزی بزرگ ملی و بخصوص تلاش و کوشش پی گیر دولت حزبی هویدا و مسئولین محترم سازمان برنامه و فرد فرد طبقات ملت ایران بوده است و من امیدورام که مسئولین دستگاههای اجرائی که طبق سازمان جدید برنامه و بودجه مسئولیت اجرای طرحهای عمرانی را شخصا و رأسا عهده دار خواهند شد باتوجه به سه اصل مهمی که به عنوان خطوط اساسی سیاست اجرای برنامه از طرف شاهنشاه آریامهر تعیین شده است یعنی رعایت انضباط برنامهای و دوری از تجمل و مبارزه با اسراف و دفاع از ارکان برنامه بتوانند وظایف خطیری را که در قبال شاهنشاه آریامهر و ملت ایران برعهده دارند به نحو احسن انجام دهند همچنین لازم می دانم از خدمات صادقانه نخست وزیر فعال و خدمتگزار حزبی جناب آقای هویدا و کلیه مسئولین محترم و وزرای محترمی که در اجرای برنامههای گذشته و همچنین طرح و تنظیم لایحه درخشان برنامه پنجم از هیچ نوع تلاش و کوشش فروگذار نکردهاند صمیمانه تشکر کرده و توفیق همگی را در راه هدف رهبر عالیقدر ایران و ملت شریف ایران از خداوند متعال مسئلت نمایم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای حکمت یزدی بفرمائید.
حکمت یزدی- با اجازه جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم، برادران اقلیت و دوستان اکثریت درباره برنامه پنجم به بحث و نقد نشستند و به قول معروف مستسفی سخن گفتند گاهی هم هزلی در کلام بود چون نمکی برطعام، گاهی هم چون از حجت بازماندند بدشنام نشستند (دکتر الموتی- در مجلس انقلای کلمهای بنام دشنام وجود ندارد) دشنام ادبی، بهرحال برنامه پنجم به عنوان یکی از آرزوهای بزرگ ملت ایران در خور آن بود که در اطراف آن کاملا بحث شود نقد شود و بهترین نظرها اخذ شود و در موقع اعمال بکار برده شود اما من راجع به تکنیک کار و راجع به ارقام و اعدادش کار ندارم چون دیگران به تفضیل در این باب سخن گفتند آنچه را که بنده به عنوان تذکار میخواهم عرض کنم مطالبی است با دید وسیع تر. و کلیتر. اجازه بفرمائید در ابتدای کلام الهام بگیرم از فرمایشات شاهنشاه طراح بزرگ انقلاب و الهام دهنده همه خوشبختیها و سعادتها برای ملت ایران، فرمایش اعلیحضرت درباره برنامه پنجم چنین است «سیاست ما در برنامه پنجم بخصوص متکی بردو اصل رونق کشاورزی و توسعه امور رفاه اجتماعی است بطوریکه با اجرای این برنامه سطوح زندگی عمومی خصوصا طبقاتی که از درآمد و رفاه کمتری برخوردارند بالا برود و در عین حال هر ایرانی عمیقا احساس کند که به سهم خود در اعتلای جامعه خویش در امور مملکت شرکت و مسئولیت دارد» من اعتقاد دارم این انتهای کلام بسیار قابل توجه است باید کاری کرد که عامه مردم احساس شرکت و مسئولیت در امور مملکت بکنند شما ببینید پیغمبر اسلام موقعی که اوامرش را صادر کرد به مسلمین میگوید کلهم راع و کلکم مسئول همه نگهبانید و همه مسئولیت ندارد لذا امر به معروف و نهی از منکر را هم واجب کرده برای هر مسلمانی دولت وظیفه دارد من نمی دانم برای این کار چه برنامهای را میشود طرح کرد دولت وظیفه دارد آنچنان کاری کند که تمام افراد مملکت احساس مسئولیت و شرکت در امور مملکت بکنند همه ناظر و نگهبان انقلاب باشند همه نگهبان برنامهها باشند نه آنکه عده خاصی بنام مجری، حس مسئولیت را باید در همه زنده کرد این خاصیت به من چه، بابا ولش کن، این در قاموس انقلاب مفهوم ندارد و اگر هم باشد به عنوان خیانت است، صبرکن درست میشود، حالا اغماض کن، ارفاق کن، این فضیلت صوفی منشانه و این به قول جناب آقای رامبد شعر خواندن صحیح نیست
- گویند صبر کن که ترا صبر بردهد
- آری دهد و لیک بعهد دگر دهد
- من عمر خویش را به صبوری گذاشتم
- عمر دگر بباید تا صبر بر دهد
(عدهای از نمایندگان- خودتان هم که شعر میخوانید).
ایلخانی پور- ولی شما به تصوف بد نگوئید متصوفین واقعا از افتخارات تاریخ ایرانند مانند سعئی، حافظ، مولانا، عطار و بایزید.
حکمت یزدی- الشعرا یتبعهم الغاوون بهرحال این تذکار در حاشیه مطلب بسیار مهم بود لذا من پیشنهاد میکنم دولت برنامه پنجم را با بیاناتی که در خور فهم همه مردم باشد در جزواتی تنظیم و منتشر نماید تا همه مردم بدانند که برنامه پنجم یعنی چه، نظارت کنند بر جزء جزء و بندبند و فصل فصل این برنامه و اما مسئله دیگر ببینیم در برنامه پنجم برای به تحقق رسیدن اهداف این برنامه چه چیز پیش بینی شده این مسائلی که برای تحقق اهداف برنامه پنجم پیش بینی شده است تمام مسائلی است که بنیانهای اخلاقی و اعتقادی دارد دولت در برنامه خودش گفت که رسیدن به مرز تمدن بزرگ احتیاج به یک بنیانهای اخلاقی دارد من از دولت سؤال میکنم میشود ارقام و اعدادی را بدست آورد و خرج کرد ولی برای بنیانهای اخلاقی چه فکری دارید؟ چه برنامهای دارید؟ شما اگر به بنیانهای اخلاقی عمل نکنید نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد می گوئید برای رسیدن به اهداف برنامه پنجم احتیاج به یک انضباط برنامهای دارید همچنان انضباطی که در ارتش حکم فرماست این انضباط را چگونه بوجود میآورید شما برنامه تان درباره انضباط چیست؟ شما که تحقق برنامه پنجم را موکول کردهاید به اصل اخلاقی چه نقشه و پلانی در این باب دارید. امر دوم داشتن روحیه انقلابی است روحیه انقلابی امساک و صرفه جوئی و مبارزه با تجمل پرستی است و این مسئله بسیار مهم است اما این جزیک بنیان اعتقادی بنیان دیگری است؟ آیا میشود این را به عنوان برنامهای به مأمورین اجرائی این برنامه پنجم گفت تو بایست با روحیه انقلابی، مبارزه با تجمل پرستی داشته باشی چه فکری در این باب کردهاید؟ (یکنفر از نمایندگان- جنابعالی در این باب چه فکری کردهاید؟) آنچه که ما سوختیم و ساختیم از دست مجریانی بود که این روحیه انقلابی امساک و مبارزه با تجمل در آنها نبود. احساس باید بشود که مأمور اجرایی با بیت المال سروکار دارد نه با ارثیه پدرش. این دست آورد دهقان، دست آورد کارگر، کارمند، کارفرما ذخائر ملی است که بدست او سپرده شده است مفت بدست نیامده که مفت از دست برود و اما امروز شروع کنیم. واقعا شما به وزارتخانهها شرکتها سری بزنید ببینید این روحیه انقلابی مبارزه با تجمل پرستی حکمفرما هست یا نیست؟ از امروز شروع کنید اگر از شما شروع بشود اگر باز آن خاصیت این باشد که هرکس فکر کند که جزئی مقام در تجمل و جزئی مقام در داشتن واسطه هاست کار به سامان نمیرسد محال است شما در یک جا مراجعه میکنید در سطح پائین بدون سکرتر تماس گرفتن آن هم که آیه یأس را من البدو الی الختم میخواند چه مانعی دارد حجاب را بردارید البته سکرتر و اضافات و مضافاتش (اکبر مسعودی- روشن بفرمائید) روحیه انقلابی در امساک و صرفه جوئی است ببینید چقدر عالی تدوین شده ولی ای خوشا اجرا شود.
روحیه امساک و مبارزه با تجمل پرستی باید به عنوان یک رفتار ملی حاکم به نحوه مصرف و جوه دولتی و شیوه زندگی مردم باشد. این اصل مستلزم طرز ایجاد تفکر و ارزشهای جدید اجتماعی همراه با وضع قوانین و مقررات داشته باشید مسامحه در اجرای برنامه را مجازات بدهید چه رسد به سوء نیت، چه رسد به تجاوز به بیت المال از امروز یک قوانین خاص برای این کار بگذرانید (خانم صفی نیا- قوانین داریم) آن قوانین کافی نیست و احتیاج به این دارد که اگر فلان امری در برنامه موفق نشد بیائید بگوئید ما در آن قسمت موفق نشدیم و بعدا فلان کس را از فلان مقام و فلان مقام که مدیریت ندارد گذاشتیم صحیح نیست آن کسی که در اجرای این آرمان مقدس تسامح میکند باید با شدت عمل تمام با او رفتار شود قانون میخواهد، اصلا برای اجرای برنامهها و برای تسامح در آن کار قانونی بگذارید اما سوم باید از اصول و هدفهای برنامه دائما دفاع شود شاهنشاه فرمودند صبحگاهان هرفردی که از خانه بیرون میآید باید اصول انقلاب جلوی چشمش مجسم باشد تمام حرکات و سکنات اجرائی او برمبنای اصول انقلاب باشد این هم یک امر اعتقادی و اخلاقی است این را نمیشود ماده گذاشت این سانکسیون اعتقادات است که وظیفه دولت است در سطح وسیع و درسطح پابرجا به همه افراد این معنی را بیاموزد و وظیفه احزاب هم هست که واقعا این فکر انقلابی اعتقاد به این انقلاب، اعتقاد به اینکه بایستی تمام برنامههایی که پیش بینی میشود جزء به جزء و مو به مو اجرا شود باید تزریق بشود به عنوان جزئی از اعتقادات افراد ولی آیا شما که می گوئید تحقق اهداف، این برنامه موکول به این سه امر است و این سه امر هم اعتقادی است آیا میشود موکول کرد که صرفا احزاب انجام بدهند خود دولت چه برنامهای دارد؟ از من سؤال نکنید که راهش چیست من به شما میگویم کسی که طراح برنامهها است بایستی تمام جوانب کار را بسنجد و فکری در این باب کرده باشد مسئلهای را که باز در مورد مسئله آموزش و پرورش در این برنامه پنجم میخواستم به عنوان یک تذکار عرض کنم دو دسته هدف را برای تعلیمات ذکر کردهاند که آنها را چون مفصل بود یادداشتی از آن برداشتهام که عینا قرائت میکنم عدهای اعتقاد دارند که غرض از تعلیمات تندرستی، عضویت سودمند و مؤثر در محیط خانوادگی، سلامت کار و قابلیت حرفهای، متابعت و عضویت مؤثر و مفید در کشور، استفاده با ارزش و پسندیده در زمان فراغت، رفتار مطلوب و منش اخلاقی تسلط برجریانات اساسی دسته دیگر معتقدند هدف تعلیمات باید خودشناسی و خودسازی، روابط انسانی، کفایت اقتصادی و مسئولیت مدنی باشد آموزش و پرورش باید بداند که وظیفه او صرفا یاد دادن یک مقدار سطوح برنامهای عبارت از درسهای مختلف نیست باید این وظیفه سنگین را در قبال اجتماع قبول کند شاگردانی خودشناس و خودساز بسازد این وظیفه آموزش و پرورش است این مسئولیت بزرگی است و به همین علت هم مقام معلم اینقدر با ارزش است برای اینکه انسان میسازد ولی آیا چنین است بایستی در این برنامه این مسئله بنیادهای اخلاقی که عرض میکنم و بنیانهای اعتقادی پایه اولین آن در مدارس ریخته شود مدارس ملی هم باید بدانند که بودجهای را که ملت در اختار آنها میگذارد برای رسیدن به این هدفها است اگر شاگرد خودش را شناخت موقعیت خودش را شناخت خیلی از مسائل حل شده اگر شناخت که این مرز و بوم ایران است که تمام این مواهب را در اختیار او گذاشته است دیگر انحراف پیدا نمیکند این مسئله ایست که باید مورد توجه قرار گیرد اما من در برنامه پنجم چون بنابر اختصار است و بنده زیادتر نمیخواهم وقت آقایان را بگیرم و عقیده دارم خیر الکلام ما قل و دل این است که یک تذکر دیگری میدهم و به عرایضم خاتمه میدهم مسئلهای که بنده در این برنامه پنجم ندیدم توسعه دستگاه قضا است شما اگر مراجعه بفرمائید به برنامه دولت و بالاتر مراجعه بفرمائید به سخنان شاهنشاه آریامهر در مورد قضات و شغل قضائی میبینم همیشه شاهنشاه عنایت خاصی به این طبقه از مردان شریف زحمت کش، شاهدوست وطن پرست، مؤمن با انقلاب داشتهاند و باز میبینم که بنیانهای اقتصادی برای تکاملش برای رشدش احتیاج به یک دستگاه فعال و سالم قضایی دارد در کنگره آن روزی که شاهنشاه ما با ملت سخن میگفتند در حالیکه اشک شوق در چشمان همه حلقه زده بود و دلهای همه ایرانیها می طپید واقعا افتخار دارد، خدای من گواه است که حق مطلب است آن روزی که شاهنشاه اشاره فرمودند به بطوء جریان امر قضا، این هشداری بود به دولت که باید عوامل لازم را برای تسریع کار قضا در اختیار دستگاه قضائی قرار دهد بنده نمیخواهم این مطلب را اینجا مطرح کنم شما در متمم بودجه برای کارمندان اشل بالاتر تصویب فرمودید ولی فراموش فرمودید که قضات هم در این باب سهمی دارند بنده نمیخواهم عرض کنم که اکنون رئیس شعبه دیوان کشور هنگام بازنشستگی از یک کارمند اداری کمتر حقوق میگیرد شما توسعه دستگاه قضائی بقدر کفایت در تمام بخشها و شهرستانها ندادید نیروی انسانی تان کم است چرا برای اینکه به این مزایا کسی نمیآید قاضی بشود پس فکری باید کنید هنوز شما وقت دارید بودجه تان را که تنظیم میکنید در مورد امر قضا یک فکر عاجلی باید بشود و آن فرمایش شاهنشاه درباره بطوء جریان فراموش نشود این وظیفه ایست برای آنکه این بطوء جریانی که عرض کردم مربوط و مرتبط به خود قضات نیست به علت نقص کادر است به علت وجود بعضی قوانین دست و پاگیر است آنچه را که باید دولت انجام بدهد برای اینکه این هشداری که اعلیحضرت همایونی دادند و برای اینکه نظر واقعی ایشان جامه عمل بخود بپوشد بایستی در جهت توسعه امر قضا و کادر قضائی و تشکیلات قضائی و آن چیزی که موجب فعالیت شدید آنها بود عطف توجه کامل بشود بنده باز استدعا میکنم اگر موقعیتی پیش آمد در این برنامه و یا در بودجه که بعدا تقدیم مجلس خواهد شد به این موضوع توجه خاص بشود یک جملهای را بنده در این مادههای مربوط به برنامه پنجم دیدم اینکه عرض کردم روح گذشت و اغماض درست نیست در اجرای برنامه ماده شش را قرائت بفرمائید به هیئت حسابرسی اختیار داده شده تا آخر برنامه پنجم حسابهای خودش را رسیدگی بکند شما در برنامه چهارم طبق مواد ۲۶و۲۷ موظف بودید یعنی هیئت حسابرسان موظف بودند که حسابهایشان را یکسال بعد از برنامه چهارم تنظیم بکند من نمی دانم این تمدید مدت برای جیست آیا این کم کاری از ناحیه سازمان برنامه بوده یا از ناحیه حسابرسان بوده به چه مناسبت برنامه و حسابی که باید در سال ۱۳۵۲ بدهند ما صبر میکنیم پنجسال دیگر باز حقوق به آنها بدهیم وسائل در اختیار آنها بگذاریم و این صحیح نیست بنده در مورد ماده اش هم صحبت خواهم کرد خیلی از لطفتان متشکرم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر فروزین بفرمائید.
دکتر فروزین- مطالبی را که همکاران عزیز من در صف اقلیت در اینجا بیان داشتند به دو قسمت تقسیم میشود یک قسمت مطالبی بود که با برنامه عمرانی، چه برنامه عمرانی چهارم و چه برنامه عمرانی پنجم ارتباطی نداشت مسائلی بود راجع به برنامههای عمرانی و تقریبا دو سوم این مطالبکه راجع به برنامههای عمرانی ذکر شد راجع به برنامههای عمرانی چهارم بود نه پنجم و اشاره به عدم موفقیتها در برنامه چهارم بود البته، شاید لازم باشد ما برای اینکه بتوانیم در برنامه پنجم واقعا نظر بدهیم و نقاط ضعف آن را نشان بدهیم و اگر هست شاید صلاح باشد به برنامه چهارم اشاره کنیم ولی باید در مواقعی که قسمتهایی از برنامه چهارم که احیانا با عدم موفقیت روبرو شده است اشاره میکنیم به قسمتهای عظیمی از برنامه چهارم که با پیروزی فراوان روبرو شده است نیز اشاره کنیم این صحیح نیست ما یک انسان را مثلا یک دانشجویی را که خوب حرف میزند خطش خوب است، باتربیت است، میهن پرست است، فعال است احیانا چشمش هم کمی تاب دارد تا ما به دانشجو برخورد کنیم به محسنات این دانشجو اشارهای نکنیم از خط خویش، معلوماتش، سوادش، هنرش مطلبی به میان نیاوریم و فقط چون قدری چشمش تاب دارد از آن ذکری کنیم. حق است که ما وقتی از کسی یا از دستگاهی یا از دولت انتقاد میکنیم از مجموعه کارها از تمام خدماتی که انجام داده است سخن برانیم و بعد این مطالب را این نکات را در ترازوئی بنام ترازوی انصاف قرار بدهیم در یک کفه ترازوی انصاف عدم موفقیتها و در کفه دیگر موفقتها را و بعد ببینیم در این ترازوی انصاف کدام کفه سنگین تر است نه اینکه اگر احیانا در کفه عدم موفقیت چند گرم آثاری از نقص وجود داشت و در کفه دیگر تنها موفقیت دیده شده ما آن تن موفقیتها را فدای چند گرم عدم موفقیت کنیم (صحیح است) (احتشامی- البته آن چند گرم هم باید درست بشود)
من اگر اجازه بفرمائید از نمایندگان و دوستان عزیز در صف اقلیت شکر خواهم کرد اجازه بفرمائید حرفم را بزنم من معتقد به اصالت کار همه دوستان هستم راجع به برنامه چهارم انتقادهائی شد نه نمایندگان فراکسیون اکثریت نه دولت از انتقاد بدشان نمیآید شما وقتی انتقاد میکنید شخصی هستید میهن پرست، شاه دوست انتقادتان در صف مبارزه ملت است و این انتقاد اکثر سازنده است که ما مسلما به انتقاد سالم و سازنده احترام میگذاریم نخست وزیر دولت حزبی ما بارها گفته است حاضرم جانم را بدهم تا مخالف حرف خودش را بگوید (احسنت) و بنابراین کسی که نخست وزیر دولتش چنین عقیدهای دارد دیگر از انتقاد باکی ندارد ما که سوء نیت نداریم دونفر در دو جبهه مختلف هردو با حسن نیت یکی انتقاد میکند و آنچه به نفع ملت و دولت و مردم ایران است بهره گیری میکند من لازم است راجع به برنامههای عمرانی چهارم بعضی مطالب را بعرض برسانم خیلی دوست داشتم اگر نوبت به من میرسد بدل ارقام و آمار بروم ولی قبل از من سخنرانان عزیز چه در ردیف اقلیت چه در صف اکثریت به ارقام اشاره کردند من شما را با ارقام خسته نمیکنم ولی از مفاهیم ارقام صحبت خواهیم کرد یک بار در موقعی که لایحه برنامه و بودجه مطرح بود توضیح دادم و به عرضتان رساندم که نباید هیچ وقت توقع داشته باشیم مردم ایران از دولت ایران، مردم فرانسه از دولت فرانسه، مردم هندوستان از دولت هندوستان، مردم آرژانتین از دولت آرژانتین تقاضا داشته باشند که این برنامههای عمرانی صددرصد انجام بشود امکان ندارد. برای اینکه برنامههای عمرانی روی عوامل زیادی استوار است که شش عامل مؤثر آن عبارت است از اعتبار که در حداول هست، زمان، که در یکسال دوسال سه سال انجام میشود، عامل انسانی که در این جزوه نوشته شده است و ترتیبی داده شده است که با پیشرفت زمان و پیشرفت این برنامه به تدریج عوامل انسانی در مراکز آموزش تربیت بشوند و در خدمت برنامه گرفته بشوند، نظارت که بخصوص دوستان عزیز من در صف اقلیت مکرر راجع به آن اشاره کردند و این برنامه پنجم پیش بینی شده است و مورد علاقه تمام نمایندگان چه اکثریت و چه اقلیت است چون این پول، پول تمام مردم ایران است، پول زارع است پول کارگر است پول مربوط به تمام طبقات ملت ایران است و به هیچ وجه نه ما و نه شما و نه هیچ ایرانی با شرفی اجازه نخواهد داد که از این پولها سوء استفاده بشود بنابراین هرپیشنهادی که شما بکنید که باعث بشود به نحوی از انحاء جلوی هرز رفتن این پولها را بگیرد ابرچشم میگذاریم (احسنت) یک عامل مهم دیگر عامل ششم که خیلی متأسفم از این عامل ذکری میکنم و با نهایت شرمساری از این عامل ششم ذکر میکنم وقتی تاریخ ایران را ورق میزنیم و از دل تاریخ شاهد و سند بیرون میآوریم این عامل ششم، عامل شرایط و زمان و مکان بین المللی است من در این مورد کمی به عقب میروم به شهریور سال ۱۳۲۰ اشاره میکنم، در آن زمان که قوای بیگانه با نهایت ناجوانمردی مرزهای صلح و دوستی را شکافت و به کشور جوانمردان حمله کرد و نیمه شب ساعت دو بعداز نیمه شب از تاریکی استفاده کرده و به حریم و تربت مقدس ایران تجاوز کرد و باعث شد که هر ایرانی در هرگوشه و کناری که بود اشک بریزد سردار بزرگ تاریخ ایران رضاشاه کبیر که مملکت را از آن ملوک الطوایفی فجیع به صورت یک کشور متحد درآورده بود بیش از همه غصه خورد و رنج کشید برای اینکه کشوری بوجود آورده بود که راه آهن پیدا کرده بود کارخانه حریربافی پیدا کرده بود کارخانه نساجی پیدا کرده بود و با سرعت تمام به سوی ترقی و کمال پیش میرفت دانشگاه پیدا کرده بود و هرسال از این دانشگاهها برای عمران مملکت تعداد زیادی جوانان برومند فارغ التحصیل میشدند من اگر بخواهم از خدمات سرداربرومند ایران صحبت کنم از برنامه دور میشوم یکی از آرزوهای شما برادران عزیز صف اقلیت و برادران در صف اکثریت داشتن ذوب آهن بود آن هم به صورت یک آرزوی ملی، سردار تاریخ ایران خوب میدانست و میخواست به این آرزوی ملی جامه عمل بپوشاند اما چه شد؟ اعتبارش تأمین شد به کارخانه دماک کروپ آلمان سفارش داده شد ساختمانش در کرج ساخته شد کارخانه بوسیله دماک کروپ ساخته شد و به سمت بنادر ایران حمل شد اما آیا این کارخانه به ایران رسید؟ آیا ذوب آهن تأسیس شد؟ دیدیم که سالهای سال بر کنگره اش فاختهها و قمریها همانطور که شعر عنصری میگفت اشک تحسر میریختند و آرزوی این سردار بزرگ ایران با وجود اینکه تمام موانع را برطرف کرده بود و زمینه را برای انجام این امر ملی فراهم کرده بود اما فکر جنگ بین الملل دوم را نکرده بود در آن وقت از هیچکس نمیشد که انتظاری داشته باشند این فکر را نتوانسته بودیم بکنیم و با پیدایش جنگ بین الملل دوم که نیمه شب به خاک میهن ما حمله کردند و کارخانه را بردند به کشورهای خودشان بنابراین بعضب اوقات میبینید که شرایط زمان و مکان با وجودیکه تمام حسابها درست انجام شده جور درنمی آید و یا یک طرح عمرانی عمل نمیشود از تاریخ دور به تاریخ نزدیکتری میرویم در ژوئن سال ۱۹۶۷ در آن روزهایی که سالها آخر برنامه عمرانی سوم انجام میشد اگر این برنامه عمرانی سوم را ببینید یکدفعه ملاحظه میکنید در آن سالهای آخرش یک مکث و کندی و سستی بوجود آمده در حالیکه ما مقصر نبودیم آیا ما میتوانستیم جنگ بین اعراب و اسرائیل را پیش بینی کنیم؟ و اینکه کانال سوئز بسته خواهد شد و این محصولات و لوازم و آنچه را که برای تأسیس کارخانهها و پیشرفت ما باید از کانال سوئز بگذرد و به ایران برسد و برود از دماغه امید عبور کند و ماهها بیشتر در راه باشد و ما کرایه بیشتری بپردازیم و در زمان معین پیش بینی شده این کارخانهها به ایران نرسد و این کارخانهها روی هم سوار نشود این شرایط بین المللی دست ما نیست شاید دست آن قدرتهای بزرگی که همه مان می دانیم باشد ما این شرایط بین المللی را نمیتوانیم آنطوریکه بوجود میآید و ایجاد میشود پیش بینی کنیم.
راجع به عدم رشد کشاورزی یکی دوتا از دوستان عزیز من در صف اقلیت سخن راندند من اینجا مجبورم بدل ارقام بروم ملاحظه بفرمائید در هر سال برابر آماریکه منتشر شده و شما هم میتوانید به آن استناد کنید ۴۰۰ میلیارد متر مکعب باران در سطح این مملکت باریده میشود این ۴۰۰ میلیارد متر مکعب که بصورت نزولات آسمانی باریده است به سه قسمت تقسیم میشود ۱۰۰میلیارد متر مکعب از این آبها در رودخانهها و نهرهاه جاری میشود که از این ۱۰۰ میلیارد متر مکعب فقط ۲۰ میلیاردش از شوره زارها و بسترها عبور نمیکند و این ۲۰ میلیارد در کشاورزی آبی مورد استفاده قرار میگیرد ۲۴۰ میلیارد مترمکعب از این نزولات آسمانی تبخیر میشود از این ۲۴۰ میلیارد متر مکعب در اراضی دیم استفاده میشود پس یک ۲۰ میلیارد متر مکعب از آب رودخانهها و نهرها و یک ۸ میلیارد متر مکعب از تبخیرات در اراضی دیم استفاده شد و ۶۰ میلیارد متر مکعب آب هم به زمین فرو میرود که ما مجموعا ۹ میلیارد متر مکعب از آن آب را به وسیله قنات و چاههای آرتزین و چاههای عمیق بیرون میکشیم پس مجموعا از این ۴۰۰ میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی که در سال میبارد ۳۷ میلیارد متر مکعب آب در کشاورزی ما بصورت اراضی آبی و دیم استفاده میکنیم حالا آمدیم یکسال بجای ۴۰۰ میلیارد مترکعب آب برابر آماری که داده شده است ۲۹۰ میلیارد متر مکعب باران بارید آیا باریدن آب از آسمان بصورت برف و باران دست ما است؟! وقتی ۱۱۰ میلیارد متر کعب آب در یکسال باریده نشود در آبی که در رودخانهها میرود اثر میگذارد و در آبی که باز پس گرفته میشود اثر میگذارد در آبی که به صورت تبخیر اراضی دیم را خیس و مرطوب میکند اثر میگذارد (احسنت).
طبعا محصولی که ما برمی داریم کمتر از آن چیزی است که با حساب ۴۰۰ میلیارد متر مکعب حساب کرده بودیم دوست عزیزم آقای حکمت یزدی همین الان مطالبی را فرمودند که خیلی مورد توجه من قرار گرفت و یادداشت کردم و مفهوم آن این بود که باید کاری کنیم که این معدودی از جوانها واقعا حسن میهن پرستی و علاقه به وطن را بیشتر بفهمند حس شاه دوستی را تا جائیکه در قدرت داریم در اینها بپروانیم و از برنامه پنجم و هدفهایش چنین استفادهای بکنیم من لازم است به عرضشان برسانم که در فصل مربوط به جوانان فقط ۱۰ هزار میلیون ریال یعنی هزار میلیون تومان فقط برای رفاه جوانان، تربیت بدنی، پیشاهنگی که خود در این زمینه خیلی قدمهای مؤثری برمی دارد و جوانان را به کمک و معاضدت به همنوعان و میهن پرستی و امیدارد و همینطور بورسهای دانشجویی و کار برای دانشجویان و ایجاد خانههایی برای آنان که هر یک برای آنان بصورت یک کار میهنی است پیش بینی شده است و بعضی از همکاران عزیزم اشاره کردند که ممکن است ما در اجرای برنامه پنجم با مشکلاتی برخورد کنیم من نظر خودم را میگویم نمی دانم این نظر مورد موافقت رفقای من در صف اکثریت هم هست یا نه ما از برخورد با مشکلات نمیترسیم، امروز در شرایطی قرار داریم که میتوانیم مشکلات را در پنجههای آهنین خود خرد کنیم و ایرانی هیچ وقت از مشکل نترسیده است و رمز بقای ایران و اینکه امروز اگر به تاریخ برگردیم میبینیم تعداد زیادی از کشورها که ۲۵۰۰ سال پیش نامشان در تاریخ در کنار نام ما بود امروز دیگر وجود خارجی ندارند ولی ایران بزرگتر، مغرورتر و استوارتر از هرزمان در نقشه جغرافیائی جهان وجود دارد و به امید خدای بزرگ همیشه وجود خواهد داشت. چرا ما شکست بخوریم ما دلیل داریم محال است شکست بخوریم ما در حال حاضر رهبری داریم رهبری داشنمند که با تجربه عمیق و فراست و کیاست و تسلط به مسائل مملکتی و بین اللملی بدل حوادث زمان پیش میرود و قبل از آنکه حادثهای پیش بیاید و مشکلی ایجاد شود گره این مشکل را باز میکند (صحیح است) چرا از مشکل بترسیم ما دارای مملکت ثروتمندی هستیم که بسیاری از منابع آن هنوز استخراج نشده ولی با پرکاری ملت ایران و برنامههایی که تنظیم خواهد شد این منابع مورد بهره برداری ملت ایران قرار خواهد گرفت ما دارای دولتی هستیم که شب و روز زحمت میکشد وکار میکند و فعالیت میکند و هدفش این است که آنچه را برعهده اش نهادهاند با نهایت خلوص و اصالت و ایمان به انجام برساند و اما خود ما اگر یک سپاهی داشته باشیم یک لشگری داشته باشیم یک ارتشی داشته باشیم این ارتش وقتی دارای یک فرمانده با تجربه و دانشمند و عمیق و وارد به مسائل هست بزرگترین عامل موفقیت را در اختیار دارد و وقتی این ارتش دارای سربازانی فداکار و وفادار و آماده برای جانبازی و فداکاری و ریختن خون خود باشد مگر ممکن است چنین ارتشی شکست بخورد ما دارای چنان فرمانده بزرگی هستیم و سربازها برای آن فرمانده بزرگ همه ما ملت ایران هستیم و بطور مسلم این برنامه با موفقیت انجام خواهد شد ما سربازان افتخار میکنیم که برای آن فرمانده بزرگمان که مملکت را ظرف ده سال از آنجا به اینجا آورده است که دیدید در کنگره چه تجلیلی از معظم له شد، زبان حال ما چنین است که من میگویم:
- بخدا گر بشکافند دلم را زمیان
- در درونش صدف عشق شهنشاه بود (احسنت)
- رمز هستی من این عشق بود و الله
- تاقیامت همه جا مونس و همراه بود (احسنت)
چنین سربازی شکست میخورد؟ چنین سربازی هزیمت میکند؟ چنین سربازی صحنه نبرد را ترک میکند؟ مابطور مسلم و بطور یقین و با ایمان راسخ در این برنامه بزرگ ملی یعنی برنامه پنجساله پنجم موفق خواهیم شد و تاریخ به این نکته و این مطلبی که من می گوی گواهی خواهد داد (احسنت-احسنت).
رئیس- آقای فرهادپور بفرمائید.
فرهادپور- بنده فکر میکنم در مورد لایحهای که امروز در ساحت مقدس مجلس شورای ملی مطرح است و روزها و هفتهها و ساعتها چه در کمیسیون و چه در جلسه مجلس درباره آن صحبت شده است همه گروههای پارلمان ایران اقلیت و اکثریت اتفاق عقیده دارند که این لایحه مهمترین، بزرگترین و عظیم ترین لایحهای است چه ازنظر اعتبارات و چه از نظر هدفهایی که در آن گنجانده شده است لایحهای است که من بخود اجازه دادم در روز طرح آن در کمیسیون برنامه عرض کنم لایحه آرزوهای ملتی است که به اراده رهبر آن ملت امکانات انجامش فراهم شده است راه تحققش نشان داده شده است هدفهای اساسی و خط مشی این برنامه و سیاست کلی با ارشاد و رهبری شاهنشاه بزرگ ما تعیین شده و این نکاتی است که همه ما در آن اتفاق عقیده داریم چنین اعتباراتی و چنین امکانات مالی برای ملت ایران در حکمخواب و خیال بود روزی که مردم ایران به رهبری شاهنشاه خود قریب بیست و دو سال پیش برای احقاق حقوق ملی از منابع طبیعی و از ذخائر نفتی بپا خاستند آرزوی آنروز بزرگترین رقمی که در آن روز صحبت میشد سیصدهزار لیره بود دوستان یک حساب بکنند بالاترین قیمت لیره با تطبیق با دلار میرسید امروز به اراده و تدبیر و دوراندیشی و به رهبری صحیح و قاطع شاهنشاه معظم ما از مرز ده برابر این آرزو هم پا فراتر گذاشتیم و به حق مطالبه حقوق واقعی و ارزش حقیقی سهم خودمان را از منابع طبیعی ملی میکنیم این مطالبه که پایه و اساس تحقق امکان مادی اجرای برامه است به راحتی و به سادی تحقق نمیپذیرد این ملازمه دارد با فداکاریها و مبارزات و به استقبال خطر رفتنها. چون در دنیای امروز بر صاحبان منافع آنچه حکم نمیکند انصاف و مروت است آنها غرق در منفعت هستند و احقاق حقوق ملی و بدست آوردن سهم واقعی ملتی که مالک و حاکم برمنابع ملی خودش هست ملازمه دارد با آن اراده آهنین و آن یکپارچگی و همراهی و همگامی که همه شما در کنگره دهه انقلاب شاه و مردم به چشم دیدید و جهانیان شاهد و ناظر آن بودند و انشاء الله همین مختصر برای عبرت آنها کافی باشد و با ملتی که همیشه براساس حق و انصاف و مروت و نصفت مطالبه حق خودش را کرده است از راه معقول و منطقی تسلیم حقیقت بشوند برنامه ایکه امروز از طرف دولت حزبی شما تقدیم شده است نکات مثبت و چشم گیری دارد ما در نهایت انصاف و بی نظری براساس وظیفه سنگین و پرارزش اقلیت سعی میکنیم نکاتی از آن را که ممکن است خدای نکرده براثر عدم توجه به تحقق هدفها لطمه بزند بازگو میکنیم و بنظر من آنچه ما انجام میدهیم برای دولت شما چنانچه مورد توجه قرار بگیرد مفیدتر از تمام تأییدات و تعریفهایی است که اکثریت میکند بطور قطع شما به دولت با تعریف و تأیید از این برنامه مترقی آن راهی را نشان میدهید که خودش در این برنامه پیش بینی کرده و ماسعی داریم نکاتی را یادآوری کنیم که در جلوگیری از اشتباهات مؤثر واقع شود و همانطور که آرزوی شما و ماهردو هست بتوانیم در آخر برنامه پنجم به تمام هدفهایی که دراین کتابچه ذکر شده است برسیم جناب دکتر فروزین بحثهای امروز ما از ضریب احتمالی کمبودهای آخر برنامه پنجم جلوگیری خواهد کرد و ضریب اشتباه را به حداقل خواهد رساند ماهم با شما هم عقیدهایم که در قبال پیش آمدها که از قدرت و اعمال اراده ما به دور باشد نمیتوانیم ایراد بگیریم و نه جای ایرادی هست من سعی دارم در موشکافی این برنامهها که دوستان عزیز و محترم من آقای رامبد و آقای موسوی با اعداد و ارقام بصورت بسیار دقیق و در حالتی بسیار ظریف و دوستانه نکات پرارزش را یادآوری کردند و زحمت من از این جهت بسیار کم شد تا جائیکه ممکن باشد مثل آقای دکتر فروزین به اعداد و ارقام وارد نشوم ولی توجه دولت را به مطالعه دقیق آنچه که دوستان اقلیتی عنوان کردهاند جلب میکنم چون متأسفانه در موقع بحث اکثر مقامات مسئول دولتی در جلسه حضور نداشتند و به نظر من مطالعه این صورت مذاکرات بخصوص برای جناب نخست وزیر که واقعا من به سعه صدر ایشان احترام میگذاریم و همانطور که فرمودند عاشق افکار خود نیستند ممکن است مفید واقع شود و شاید فکری تازه تر غیر از افکاری که در این برنامه پیاده شده است پیش بیاید که در جهت تحقق ما به نتایج بهتری برسیم در برنامه پنجم امکانات مالی قریب ۲۴۶۰ میلیارد در مجموع بخش دولتی و خصوصی پیش بینی شده است و این رقم آنچنان عظمتی دارد آنچنان قدرتی در اختیار دولت میگذارد که ما بود حق میدهیم نتایجی متناسب با این امکان مادی و سایر امکانات معنوی که بعدا اشاره خواهم کرد بما تحویل بدهد سیاست کلی برنامه پنجم که از طرف رهبر بزرگ ملت ایران عنوان شده است و سرلوحه این برنامه قرار گرفته توسعه رفاه اجتماعی و رونق کشاورزی است بنظر من هرقدر نماینده اقلیت بخواهد درباره شکست برنامههای کشاورزی برنامه چهارم به هر دلیلی که باشد بحث کند و جناب آقای دکتر فروزین با نهایت زبردستی که در دفاع دارند و سعی در دفاع از این شکست فرمودند نمیتواند انتقاد ما گویاتر از این باشد که شاهنشاه فرمودند که سیاست کلی برنامه پنجم رونق کشاورزی است این دستور نشان دهنده آن است که رهبر مملکت هم بعدم توفیق برنامههای کشاورزی هماهنگ باسایر پیشرفتها که در شئون مختلف ما پیدا کردهایم توجه کامل دارند مطلب دوم در سیاست کلی برنامه توسعه رفاه اجتماعی است به نظر من توجه به عمق این دستور بزرگترین عامل توفیق شما است و من میخواهم امروز یک هدیه به حزب اکثریت بدهم که اگر گوش شنوا داشته باشید از نتایج ثمربخش آن استفاده کنید دوستانی که سنشان اقتضاء دارد توجه دارند که شاهنشاه بزرگ از روز آغاز سلطنت همواره مطالبی در جهت ارشاد و راهنمائی دولتها برای اجرا و برنامه ریزی عنوان کردهاند در اوان سلطنت پنج اصل تأمین مسکن، بهداشت و فرهنگ. پ. شاک و خوراک را برای همه عنوان کردند و شاید به دلیل همان مطالبی که جناب دکتر فروزین فرمودند امکانات زمانی مقتضیات و شرایط آنروز موجبات تحقق کامل این نظرات انسانی پادشاه مملکت را فراهم نمیکرد سالها گذشت این پنج اصل بصورت یک اصل جامع به عنوان تأمین عدالت اجتماعی از طرف رهبر بزرگ مملکت به دولتها الهام داده شد تحفهای که به شما میدهم این است آنهایی که قادر به درک معنی این دستور نبودند کنار رفتند و معنی این دستور و تفسیر کامل این دستور را شما در اصول انقلابی ششم بهمن که از طرف شاهنشاه عنوان شد میبینید و آثار توجه به این اصول را در جشن دهه انقلاب چه از نظر اجتماعی و چه از نظر اقتصادی و چه از نظر پیشرفتهای مملکتی همه شما در کنگره بزرگداشت انقلاب دیدید و شاید آنجا بودید که برادران کشاورز استثمار شده و رعیت سابق با چه روحیه و رشد فکری در این اجتماع شرکت کذدند که برای همه اسباب غرور و سربلندی بود بنابراین در عمق معنی عبارات توسعه رفاه اجتماعی دور هم بنشینید اکسپرها و متخصصین حزبی تان را جمع کنید معنی و مفهوم این عبارت را درک کنید تا به سرنوشت آنها که از درک معنی عدالت اجتماعی عاجز بودند گرفتار نشوید. شما باید به این صل توجه داشته باشید که وقتی شاهنشاه ما از رفاه اجتماعی صحبت میکنند مقصود و منظورشان طبقه خاصی نیست این رفاه اجتماعی را برای همه ملت ایران میخواهند آنکه محروم تر در نظر شاه ما عزیزتر، آنکه عقب افتاده تر توجه به وضع او را واجب تر. اقلامی که در این برنامه تقسیم کردهاید باید شما را به تحقق چنین دستوری برساند آنجا که ما با شما اختلاف داریم نه درباره امکانات نه درباره نحوه اجرای آن بحث داریم که شما چگونه میتوانید تضمین بدهید که در آخر برنامه پنجم هدفهایی که بصورت آرزو و با فعل مضارع در اول کتابچه نوشته شده است به فل زمان حال و عمل تحقق یافته تبدیل بشود. بحث ما این است اگر از فلان عبارت ما مطلبی میتواند جلوی اشتباهات احتمالی را بگیرد چون بشر جایز الخطا است و اگر مطلبی را درک نکردیدهاید لااقل میتوانید در جواب ما این تضمین را بدهید که با اجرای برنامه و با توجهی که در این برنامه به مسئله رونق کشاورزی شده است در آخر برنامه پنجم انواع محصولات کشاورزی از لیست واردات کشور ما حذف میشود یک چنین اطمینانی بدهید و نفرمائید که وقتی ما عدم توجه به بخش کشاورزی داریم خوب وقتی که کم شد میرویم وارد میکنیم.
عباس میرزائی- ما درک کردهایم اما شما هم اوامر شاهنشاه را درک بفرمائید.
فرهادپور- خیلی از این تذکر بجای جنابعالی تشکر میکنم مطالبم را تنظیم کرده بودم که به نوبت صحبت کنم ولی این تذکر علمی جنابعالی من را به اینجا رساند که در مورد فرمایش جناب آقای دکتر فروزین این عرض را بکنم که بلی ما در سال چهارصدمیلیارد متر مکعب رحمت الهی بصورت نزولات آسمانی باران یا برف نصیب داریم اگر ارقامی که ایشان فرمودند البته اگر ندارد حتما همینطور است چون از طرف دولت داده شده است ۳۷ میلیارد مترمکعب از آن آب را ما میتوانیم بهره برداری کنیم و این اعتباراتی که ما در برنامه میدهیم و برنامهای که تنظیم میکنیم برای این است که ببینیم چگونه میتوانیم از آن ۳۶۳ میلیارد مترکعب آبی که تلف میشود جلوگیری کنیم، ذخیره کنیم یا بهره برداری کنیم.
یکنفر از نمایندگان- انشاء الله عوامل طبیعی هم مساعدت میکند و آب بقدر کافی حاصل میشود.
فرهادپور- آنرا هم به دعای جنابعالی که انشاء الله مستجاب بشود و دیگر خشکسالی نشود واگذار میکنم.
در زیر سیاست کلی برنامه اهداف بصورت بسیار دلپذیر و دانشین ذکر شده خیلی از اینها را ما باهم همفکر هستیم بعضی از اینها واقعا به نحو مطلوب و اطمینان بخش تحقق یافته جزو هدافهای برنامه پنجم تقویت بنیه دفاعی مملکت را داریم این بنظر من سرفصل است کاری است که به بهترین صورت انجام شده است و ما یقین داریم با رهبری و فرماندهی قاطع و مدبرانهای که شاهنشاه ما در این قوه دارند نتایج روز به روز بهتر خواهد شد (صحیح است) ما و همه مردم ایران به اهمیت تقویت بنیه دفاعی مملکت اعتقاد داریم (صحیح است) و ما اقلیتیها به یک دلیل روانی اعتقاد بیشتری داریم چون آنچه حافظ منافع ماست حافظ حیثیت و پرستیژ ماست و حافظ استقلال ماست و به هر حال آنچه که حافظ و تأمین کننده این منابع درآمد ماست که دیگران به آن چشم طمع دوختهاند قدرت و بنیه دفاعی ماست این اصلی است مسلم و همه به آن متعتقدیم (صحیح است) اما از هدفهای این برنامه یکی توزیع عادلانه تر درآمد ملی است من خیلی خوشحالم که با همین عبارت نرم، دولت اقرار و اعتراف به این اصل دارد که در شرایط کنونی درآمد سرانه ماکه از نظر رقم واقعا رشد داشته و در آخر برنامه چهارم یعنی همین روزها از مرز ۵۰۰ دلار گذشتهایم اگر یکروزی در آن قدیمها که شرایط اجتماعی و آنچه به ما تحمیل کرده بودند درامد سرانه ما را به مبلغی کمی بالاتر از صد دلار رسانده بود و به همین دلیل ملتی با فرهنگ ۷۰۰۰ ساله و با تمدن ۷۰۰۰ ساله و یا تاریخ ۲۵۰۰ ساله را به دلیل مقایسه درآمد ملی در اعداد کشورهای عقب افتاده منظور میکردند در آن روز تأمین رفاه اجتماعی با آن درآمد اگر هرقدر ه عادلانه تقسیم میشد میسر نبود ولی دوستان عزیز امروز توزیع عادلانه درآمد بالاتر از ۵۰۰ دلار سرانه بخودی خود کافی است که برای تمام جامعه ایرانی رفاه نسبی فراهم کند آرزوی من این است دولت که خود به این مطلب توجه کرده و با زبانی در سیاق عبارت برنامه ریز عنوان توزیع عادلانه تر این هدف را اعلام کرده است سعی و کوشش و مجاهدتش برآن باشد که این عادلانه تقسیم شدن درآمد سرانه بخصوص با آهنگ پیشرفت و افزایشی که داریم و در آخر برنامه پنجم از ۹۰۰ دلار هم تجاوز خواهیم کرد، به کیفیتی باشد که فاصله بین اقل و اکثر جوری باشد که با انصاف خود شما بشود آنرا عادلانه تعبیر کرد و گرنه به تعبیر جهانی که شاهنشاه ما فرمودند کشورهای غنی، غنی تر و کشورهای فقیر، فقیرتر میشوند و این برای صلح و ثبات جهان خطرناک است اگر ما به توزیع عادلانه درآمد به صورت معقول و به کیفیتی که طبقه متوسط حداکثر جمعیت را تشکیل بدهد و درآمدش تطبیق بکند با این درآمد سرانه و عدهای که بیش از این دارند به اقل برسند و عدهای که کمتر دارند آرزوی من این است که آنها هم به حداقل و رقمی برسند که هیچ وقت از یک درآمد معقولی پائینتر نداشته باشند رفاه اجتماعی در کشور ما بخودی خود تأمین میشود اما مادام که این مقدار اختلاف باشد در توزیع درآمد سرانه نه تنها اصل مطلب غیرعادلانه است آثار تبعی این مطلب قدرت خرید اضافی طبقات که از این خزید و درآمد سرانه ارقام سرسام آور بدست میآورند و با قدرت خرید باد آورده به بازار میروند کمک به افزایش قیمتها میکنند و این امر بصورتی شدیدتر صدمه به آن طبقهای میزند که از این درآمد سرانه سهم کمتری دارند بنده آرزو میکنم دولت شما در اجرای این هدف برنامهای متناسب با تحقق این هدف ارائه بدهد این مسأله مطلبی نیست که با زبان خوش و با تعارف و خواهش و جان من قیمت را ارزان کن، مرگ من ویزیت کمتر بگیر، صورت حساب مریضخانه را پایین تر بیاور، نتیجه بدهد برای تحقق هدف عادلانه تر تقسیم شدن درآمد سرانه باید تصمیماتی در خور دهه دوم انقلاب گرفته شود در شأن مجلس انقلاب و شما نمایندگان انقلاب است که اینگونه چاره اندیشیها بشود اسدعای من این است که آقایان وزراء هم خود براساس مسئولیت مشتری که دارند به این مطلب توجه بفرمایند و این عرض بنده را هم به آقای نخست وزیر عنوان کنید البته وعده فرمودید که تشریف فرما میشوند انشاءالله برای اینکه اطاله کلام اسباب دردسر نوشد از تذکر مجدد خودداری میکنم از جنابعالی آقای دکتر مجیدی که سرپرست سازمان برنامه و بودجه خواهید بود و من به کرات عرض کردهام در وظیفه این سازمان واقعا یک برنامه ریزی و ایجاد هم آهنگی و سرمشق برای تحقق این هدفها میشناسم استدعا دارم عرض مرا برای ایشان بازگو بفرمائید در هدفهایی که ذکر شده است رشد مدام اقتصادی توأم باثبات نسبی قیمت هاست دوستان عزیز من بخصوص هم مسلک محترم جناب آقای رامبد لیدر محترم اقلیت در زمینه رشد اقتصادی و توسعه اقتصادی همچنین قیمتها و آثار نامطلوب ترقی غیرمتناسب قیمتها مطالبی فرمودند که بنده تصور میکنم چیزی به آن نمیتوان افزود جامع و کامل و هشدار دهنده، مفید و لازم بود و این بعهده دولت است که با این مسئله توجه کند چون به نظر من بحث درباره قیمت چه آنچه جناب آقای رامبد فرمودند از انتشارات رسمی دولت انتشارات بانک مرکزی چه آنچه جناب آقای دکتر الموتی فرمودند از انتشارات بخش خصوصی و مجله تهران اکونومیست، یک مثل عامیانه را بنظرم آورد، ازیک کسی پرسیدند آقا قیمه را با غین مینویسند یا با قاف گفت نه غین مینویسند نه با قاف با گوشت است و روغن و لپه ترقی قیمت واقعا آن چیزی است که مردم لمس میکنند چیزی است که امروز نوکر جنابعالی و همقطار بنده توی بازار میرود پول میدهد و میخرد حالا نه با خواندن تهران اکونومیست ارزان میشود و نه با گفتن من و شما و خواهش کردن. قیمت یک واقعیتی است که شما میتوانید تشریف بیرید در بازار، لازم است آنهائی که نوکر دارند و ناظر دارند گاهی بدست خودشان بروند خرید کنند و این قیمت را مقایسه کنند حتی جناب آقای دکتر الموتی آن چیزهایی که در اختیار دولت است من نمی دانم چرا و به چه صورت به این قیمت عرضه میشود قیمتها واقعا غیرقابل تصور است مطلبی یادم آمد بدنیست چون بحث روز محافل تهران است، متأسفانه یا خوشبختانه شهرستانها اصولا با این اسم آشنایی ندارند و آن مسأله ماهی است ما قانون منع صید داریم قانون صید قاچاق داریم یعنی ماهی صیدش تحت ضابطه و زیر نظر دولت انجام میگیرد عرضه به بازار زیرنظر دولت است و هر جای دیگر به هر عنوان عرضه برای فروش گردد به عنوان قاچاق میگیرند و حتما قاچاق است حالا شما ملاحظه بفرمائید این ماهی که در اختیار دولت است و قانون هم دارند برای منع صیدش قانون دارند برای فروشش قانون دارند برای عرضه اش قانون دارند برای تعقیبش.
در همین خیابان استانبول تهران در معرض دید عام دانهای صد تومان با چه کیفیت پیدا میشود و بفروش میرسد ماهی اگر نیست، نیست ولی آن تعداد که هست شما نمی دانید که در سلسله زنجیر قیمتها همین عوامل بظاهر کوچک چه اثری میگذارد وقتی ماهی را گفت صدتومان مرغ را میگوید ۲۰ تومان غاز را میگوید ۴۰ تومان کبک را میگوید مثلا ۴۵ تومان (یکی از نمایندگان- شما قیمت آن را از کجا می دانید؟) من هم با آرزو نگاه میکنم و از در مغازه رد میشوم و این اتیکتها را میبینم اقلیت عادت دارد کارش را خودش بکند ما ناظر نداریم (خنده نمایندگان) به هرحال سلسله زنجیر قیمتها مسأله ایست که باید دولت برای کنترل و نظارت و ثبات نسبیآن فکری بکند که همین کلمه نسبی هم جای بحث دارد راههای انقلابی و اطمینان بخش و مثمر ثمر نشان بدهد چون به حقیقت من عامیانه صحبت میکنم ولی بین شما دکترهای اقتصاد زیاد هست القاب و تیتر تحصیل شان را بنده زیاد وارد نیستم ولی آنها بخوبی می دانند که رشد اقتصادی بدون ثبات قیمت نه افتخارآمیز است و نه مفید، چه بسا گاهی اگر این قیمت لجام گسیخته بتواند مهارش را از دست سوارکاری که دولت باشد بگیرد آنچنان سرعتی خواهد گرفت که رشد شما از آن عقب میماند این مسأله پراهمیتی است ضرورت دارد که تمهیدات و تصمیمات حتی اگر لازم باشد تهیه لوایح و قوانین انقلابی که تأمین کننده چنین نظری باشد در اسرع وقت آماده شود تا قیمتها را بتوانید مهار کنید و آنهائیکه زیاده روی کردند برگردانیم من دیدم شخص آقای نخست وزیر به این مسئله توجه دارند ولی ایشان تصور میکنند صاحبان منافع نصایح ایشان را در مهمانیهای بزرگی که صاحبان صنایع میدهند قبول میکنند و از منفعت زیاد و کلان صرفنظر میکنند و مردم ایران جشن میگیرند که فلان ماشین روی قیمت ۳۷ هزار تومان ۳۷۰ تومان ارزان شد، نه اینها همه اش تعارف و شوخی است اگر این کمپانی میخواست یک آگهی تبلیغاتی برای ماشین بدهد بیش از این ۳۰۰ تومان ارزان کردنش باید پول میپرداخت در قبال یک تبلیغ جنجالی ۳۰۰ تومان برای شما ارزان میکند. واقعا باید برسیم به آنجا که با تثبیت قیمتها یک مقدار به توزیع عادلانه درآمد کمک کنیم و به آن هدف برسیم، مطلب بسیار ارزنده و چشمگیری در هدفهای برنامه پنجم باز به صورت یک اقرار و یک اعتراف لطیف وجود دارد، ایجاد تعادل بین مناطق مختلف این نشان دهنده آن است که مسافرتهای انتخاباتی لااقل عدم تعادل را از نزدیک چشیدهاند و دیدهاند و لمس کردهاند واقعا خود شما فکر کنید اگر در یک بدن فقط یک عضو نمو کند و بزرگ بشود یا بعضی اعضاء نمو کنند این بدن و این موجود آن چنان فوق العاده میشود که بصورت عجایب المخلوقات درمی آید (خنده نمایندگان) که شما هرگز ندیدهاید شما به این موجود عجیب می خندید به نظر من اطبائی که در صف اکثریت هستند این موجود را مریض و ناسالم تشخیص میکنند (خنده نمایندگان) وزیر محترم بهداری حتما این موجود را مریض و ناسالم اسم میگذارند بنظر من عدم تعادل بین مناطق مختلف مملکت برعکس خندهای که به مثل من کردید درکش واقعا گریه آور است اجتماع ما را ناسالم میکند اجتماعی که شما تجلی و عظمت روحش را در کنگره انقلاب دیدید در این کنگره من ناظر بودم، نمایندگان سیستان و بلوچستان ناظر بودند، نمایندگان لرستان ناظر بودند، نمایندگان شهرکرد ناظر بودند (یکنفر از نمایندگان- همه ناظر بودند) افرادی که از مناطق محروم یعنی مناطقی که تعادل درباره شان اجرا نشده است آنها که از بویراحمد و کهکیلویه آمده بودند، بله همه از عنایت و رأفت و عطوفت و بزرگواری رهبر مملکت بهره مندند (یکنفر از نمایندگان- هیچ کجای مملکت، هیچ یک از طبقات ملت از عنایت شاهنشاه محروم نیستند) به هیچ وجه از این جهت محرومیت ندارند حتی میخواهم عرض کنم که عنایت شاهانه نسبت به آنها به مراتب بیشتر است به دلیل محرومیتی که در گذشته کشیدهاند ولی ذکر این هدف نشان دهنده آن است که دولت خود شما هم معتقد به این عدم تعادل هست جناب آقای ایلخانی پور، ترازو نیست که عدم تعادل آن بابت سبک و سنگین بودن وزن آن است، عدم تعادلش چیست؟ این است که از برنامه عقب است آموزش و پرورش کافی ندارد، راه به اندازه کافی ندارد، پیشرفت اقتصادی او با سایر نقاط مملکت تطبیق نمیکند، اینها را می گوئید محرومیتهای نسبی، بلی آنها هم مثل من و شما از این درآمد سرانه حق مساوی دارند از این منافع ملی حق مساوی دارند آنچه در گذشته به آنها کم دادید در این برنامه جبران کنید و اضافه کنید خوشبختانه این موضوع مورد توجه دولت قرار گرفته است اما نه به اندازه کافی بنظر من به مناطق عقب افتاده باید سهم جاری و مطالبات گذشته یک جاداده بشود تا اجتماع ما در آخر برنامه پنجساله مناطق نامتعادل نداشته باشد و بصورت آن موجود عجیب الخلقه درنیاید بلی ضرورت دارد و باید این کار به کیفیتی که از تعارف خارج و به واقعیت نزدیک باشد انجام بشود شما در برنامه پنجم از نظر رقم ملاحظه کردید چه امکان بزرگی در اختیار دولت گذارده شده از نظر روحیه ملی و نیروی انسانی در کنگره انقلاب ملاحظه کردید که مردم تا چه اندازه آماده فداکاری، همکاری، کمک و معاضدت در تحقق این هدفها هستند این به نظر من ارزشش و اهمیتش و تأثیرش به هیچ وجه کمتر از رقم مالی نیست در برنامه باید به این نیرو و این سرمایه تکیه بشود مطلب مهمتری که به نظر من برای دولت حد اعلای اهمیت را دارد باید بازگو کنیم گرچه جناب آقای دکتر فروزین فرودند که از برنامه پنجم حرف بزنیم نه برنامه چهارم دوست عزیز من، گذشته همیشه آیینه ایست برای آینده.
سخندان و سخنور بزرگ اکثریت جناب آقای سعید وزیری اینجا اصطلاحی عنوان کردند که به نظر من از ابتکارات ایشان بود و این اصطلاح در زبان فارسی قطعا باقی میماند و آن اصطلاح این بود ایستگاه زمان ایشان گفتند کنگره ایستگاهی بود که ملت ایران یک نگاه به پشت سر و بدهههای گذشته و بعد نگاهی به آینده داشته باشد بنده هم به پیروی از این تعلیم خواستم عرض کنم مطلبی که عنوان میکنم ایستگاه برنامه است اجازه بردهید یک نگاه به پشت سرخود بکنیم و بانگاه به پشت سروقبول و اعتراف به علل و دلایل عدم توفیق در پارهای از برنامهها چه علل و دلایل موجه و اجتناب ناپذیر و چه علل و دلایل قابل اجتناب آن وقت برنامه آینده را با استفاده از تجربه گذشته به کیفیتی شروع کنیم و کیفیتی ادامه دهیم که ریسک و اشتباه یا خدای ناکرده گناه و کم کاری در آن کمتر باشد به این ترتیب فکر میکنم تجربه گذشته یکی از سرمایههایی است برای برنامه آینده ما از هم مطالب است خود دولت هم در زیر چند عبارت به این مطلب توجه و عنایت کرده است من از این بابت خوشحالم ولی سعی در این است که از حالت نرم و کم رنگ توجه به این نکات را به صورتی در بیاوریم که بتواند برای ما آموزنده و برای مجریان موجب تنبه باشد شما در برنامه پنجم با کمال بلند نظری و انصاف ولی به صورت خیلی ملایم از انضباط در برنامه از صرفه جویی از مبارزه با تجمل صحبت کردهاید به نظر من انضباط در برنامه اگر وجود نداشته باشد نفی برنامه است یعنی برنامه ریزی برای داشتن انضباط در کارهاست اگر قرار باشد که با کم و زیادکردن و تغییر دادن و تغییر کلی دادن یا از این بخش و فصل به بخش و فصل دیگر رفتن ما نظام برنامه را به هم بزنیم مثل این است که از روز اول برنامه نداشتیم خیلیها هستند که بی برنامه پول در جیب خود میریزند و هرطور که شد خرج میکنند این آدمها عاقبت خوشی ندارند خیلیها هم هستند که با پول و اعتباری که دارند برنامهای تنظیم میکنند و هرگاه در ایستگاههای زمانی این برنامه را ارزشیابی کنند و ببینند که نظم و انضباط صحیح نداشته؛ بایستی سعی به برگشت در نظم بکنند تا به نتیجه برسند مسأله صرفهجویی به نظر من مطلبی است بسیار مهم و عامل بسیار مؤثری است در تضمین توفیق تا برای اجرای برنامه پنجم برای این صرفه جوئی بنده پیشنهادی به دولت دارم که یکی از عوامل گران کننده هزینههای اجرای برنامه افزایش قیمت زمینی مورد احتیاج برنامه است که خود این افزایش در نتیجه اجرای برنامه بیشتر بوجود میآید بنظر من در ابتدای برنامه پنجم ضرورت کامل دارد که دستگاه دولت از نظر تصرف کامل کلیه اراضی که به دلیل عقلی و منطق جزء منابع طبیعی است حداکثر کوشش را بکند (صحیح است) ضرورت دارد که سازمان اوقاف مملکت که خوشبختانه دیدم اقلیت و اکثریت هردو از طرز اداره امروز آنجا تعریف میکردند برشدیدترین صورت و سریع ترین زمان اراضی که به نفع عام باید به مصرف برسد درید قدرت بگیرد از اهمال و کوتاهیهای گذشته جلوگیری کند حقوق عمومی را در این قبیل اراضی بدست بیاورد بنظر من اگر یراساس برنامهها بطور قطع میتوانند پیش بینی کنند که در چه نقاطی برای توسعه صنعتی زمین احتیاج دارید از همین امروز در این کار سرمایه گذاری کنید و زمین را در اختیار بگیرید تا بعدا برنامههای شما به دلیل افزایش قیمت زمین به کمبود اعتبارات برخورد نکند در این بنظر من بایستی دقت کرد از دوباره کاری و بی خیالی افرادی که مرتکب چنین اشتباهاتی میشوند با تنبیه اشتباهکاران گذشته جلوگیری کنید من راه دوری نمیروم از حضور جناب آقای نخست وزیر تقاضا میکنم موقع مراجعت از مجلس به سمت مسجد سپهسالار یک کانال آب سه سال پیش گشیدند همه شاهد بودید که چهار بار تابحال ورودی این کانال را خراب کردند و از نو ساختند یکنفر هم به کسی چیزی نگفت، اینکار کوچکی است در کارهای بزرگ اگر اشتباهات را بخواهید تعقیب کنید اثرات بزرگتری دارد بکنفر هم نگفت دیروزی اشتباه کرده امروزی اشتباه کرده که فرادائی اشتباه نکند این یک اصل است توجه به این مسأله اهمیت زیاد دارد در مورد نظارت و ارزشیابی ضمن بحث در لایحه تشکیل سازمان برنامه و بودجه بحث مفصل کردم این جا وقت گران قیمت همکاران را نمیگیرم فقط از همه شما استدعا دارم همکاری بفرمائید آن لایحه را در شور دوم در کمیسیون به کیفیتی اصلاح کنید که نظارت لازم و مورد نظر را بطوریکه ضمانت اجرا داشته باشد و نظر رئیس دولت را تحقق ببخشد پیدا کند و به سازمان برنامه و بودجه اختیار قانونی بدهید که این نظارت را از طرف دستگاه مجریه اعمال بکنند تا در شرایطی که کارها را به دستگاههای اجرائی محول کردهاید حداقل از اشتباه مصون باشد ما در برنامه پنجم برای کمک و حمایت از بخش کشاورزی رقمی داریم و بنظر من این رقم جوابگوی احتیاجات نیست برای خود دولت تجدید نظر در این مطلب اهمیت دارد و آن درصد با اینکه بظاهر گفته میشود برنامه پنجم ۲/۷ برابر برنامه چهارم است ولی اعتبارات کشاورزی چهار برابر شده است جناب آقای الموتی این درصد نمیتواند اطمینان بخش باشد چون چهاربرابر اعتبارات برنامه چهارم شده که ما قبول داریم در برنامه چهارم توجه به بخش کشاورزی بسیار کم بوده و آنچه در سال آخر گفتند که قابل جذب نیست بدلیل استدلال برنامه ریزهای امروز باید بگویم اشتباه گفتهاند چطور میشود گفت سال گذشته بخش کشاورزی ۱/۴ این مبلغ را قدرت جذب نداشته امسال بخش کشاورزی ۴ برابر قدرت جذب دارد (دکتر دادفر- در دوره برنامه است) راجع به افزایش اعتبارات صنعتی من هم مثل هرفرد ایرانی آرزو دارم که ما هم روزی در عداد پیشرفته ترین کشورهای جهان قرار بگیریم اما نه به قیمت وارد کردن کلیه مایحتاج ارزاق عمومی و محصولات کشاورزی من آرزو دارم آن روزی که در بین اقلام وارداتی ما مواد و تولیدات کشاورزی نبود ما بصورت یک کشور صنعتی بتوانیم صادرات بزرگی هم به خارج داشته باشیم این یک آرزویی است اما برای تحقق این آرزو به نظر من برنامه ریزی یعنی ایجاد تعادل بر اینکه بخش کشاورزی عقب نماند بخش صنعتی جلو برود نحوه انتقال نیروی انسانی از بخش کشاورزی به بخش صنعتی به کیفیتی باشد که مثل امروز این انتقال مزاحم شهرها نشود نیروی خلاقه جوانان کشاورز ما را درشهرها به بطالت تلف نکند و ان جوان کشاورز جذب یک کارخانه صنعتی بشود ماشین شوئی و بلیط فروشی در تهران یک شغل مولد نیست این کار به امر مهاجرت به تهران و مشکل کردن مشکلات چیزی هم اضافه میکند به کیفیتی که میبینید رشد جمعیت در تهران متناسب با رشد جمعیت در سایر نقاط نیست و خود دولت با دوراندیشی مواجه کمبود آب برای تهران نشینها شده است به این دلیل به نظر من ضرورت دارد به کیفیت و کمیت تولیدات کشاورزی توجه فوق العاده بشود به پر کردن زمان بیکاری آشکار کشاورزان توجه بشود و این کار نمیتواند عملی باشد جزبراساس یک اصل که خوشبختانه دیدم جناب آقای نخست وزیر هم شخصا معتقدند و به همکارانشان دستور دادند یعنی انجام کارهای عمرانی تا سرحد امکان بوسیله عوامل و نیروهای محلی. فلان مقاطعه کار بیل مکانیکی دارد در آن منطقه نه ایجاد کار میکند نه به توزیع درآمد بصورت عادلانه کمک میکند خاک را باید با بیل برداشت ولی تونل را با مته باید سوراخ کرد اما تا آنجائیکه امکان دارد بایستی از این انرژی و نیرویی که در سطح روستاها و مناطق داریم و خلاف مصالح و اصول فنی نباشد استفاده کنیم برای اینکه باز یک استدلال علمی و فنی جلوی ما نگذارند عرض میکنم آنجا که میخواهید سد بسازید آنجا که میخواهید پل بسازید بروید از عناصر ماهر از وسایل مکانیکی استفاده کنید ولی تاجائیکه امکان دارد و به گاو و گوسفند کسی صدمه نمیزند دور از عنوان مقاطعه کار درجه یک و دو و بیل مکانیکی این کار را اجازه بدهید به مردم به نیروی عمل و کار اضافی کشاورزان سپرده شود که بدرآمد آنها اضافه خواهد شد در نتیجه به توزیع عادلانه تر درآمد کمک کند (یکنفر از نمایندگان- کارگر روزی ۲۰ تومان است) در شهر بلی شما بفرمائید چه تعداد میخواهید باروزی ۱۲ تومان با کمال میل برای شما میفرستم. مسأله دیگری که برای توزیع عادلانه تر درآمد ملی اثر زیاد دارد وصول مالیات از صابان درآمدهای بزرگ است بنظر من در این زمینه همه ما باید توجه به عمق مطلب داشته باشیم و آنچه بنده بصورت حذف تبصره ورد پیشنهادات اقلیت در قانون مالیاتها دیدم کافی و وافی برای وصول مالیات از صاحبان درآمدهای بزرگ نمی دانم بیائید با یک روحیه انقلابی تر هدفهای بسیار مقدس که در این برنامه دولت شماست اجرا کنید در کمیسیون دارائی پیشنهاد دادم بنظر من به همه این صاحبان صنایع اعتماد کنید اجازه بدهید مالیات را خودشان تشخیص بدهند و بپردازند و قرعه بکشید سلی ده نفر را بگذارید از یک حسابرسی مطمئن نه حسابرس مطابق میل آنها با در اختیار آنها و استخدام آنها، آن وقت خواهید دید که مالیات به چه کیفیت و به چه صورت بااعتماد به صاحب صنعت درستکار و با تنبیه و جریمه کردن صاحب درآمد فریبکار که درآمد را میپوشاند و مخفی میکند وصول خواهد شد این کار سادهای است اینقدر فرمول پیچیده لازم نیست، ۲۳۲ ماده بنویسیم و در آن غرق بشویم و آقای کاشفی عزیز تفسیر کند ماده به ماده و آخر سرهرروز و شب با مؤدی دست به گریبان باشیم که نمیخواهد مالیات بدهد (یکنفر از نمایندگان- گفتنش ساده است) کار سادهای است از دوستیها صرفنظر کنید کار سادهای است (دکتر بهزادی- شما رأی دادید به قانون مالیات) ما به لایحه مالیات در قبال معافیت به کشاورزی یا سایر موارد خوب رأی دادیم با این گربهای که به گردن شتر بسته بودید ما رأی میدادیم برای اینکه آن لایحه را بصورت ماده واحده آوردید ماهم تذکر دادیم از لحاظ مواد بسیار مفیدش مجبور بودیم به بقیه اش هم رأی بدهیم و به اتفاق آراء تصویب شد ولی هیچ این امر مانع از آن نیست که تذکر بدهیم برای نتایج بهتر، بیایید آقای دکتر بهزادی کار دیگری بکنید من آدم پولداری نیستم ولی حاضرم خرج این کار را بدهم سالی ۲۰۰۰ نفر از مالیات بدههای بزرگ را اسمشان در روزنامه اعلام کنید که چقدر میدهند خیلی ساده است.
عباس میرزائی- ببینید مسئولش در وزارت مالیه کیست به او مراجعه کنید پس اخوی جنابعالی چکار میکند.
فرهادپور- قانون را اجرا میکند، چیزی که شما تبصرههایش را حذف کردید.
اهری- بضرر مردم بود.
فرهادپور- به نفع دولت بود، کدام مردم؟ مردم مالیات نده را به زور باید مالیات گرفت و مالیات بده خوش حساب را باید تشویق کرد جایزه داد مدال داد و نشان داد.
عباس میرزائی- بفرمائید به اخوی صورت مالیات ندهها را منتشر کند.
فرهادپور- او فردی است در خدمت دولت، امین دولت نه مطلبی به من میگوید و نه صورتی به من میدهد، شاید اگر روزی قرار باشد که دامنه انتقاداتم را توسعه بدهم نوبت ایشان هم برسد. درباره برنامههای خانه سازی مطلبی است اساسی در این لایحه و تم تبلیغاتی انتخاباتی خوب شما و وعدهای که موجب توفیق شما شد و این آراء را جناب نخست وزیر همه روستائی و شهری دادند و همه منتظر اجرای این وعده هستند تهیه مسکن در نقاط دور افتاده و شهرهای کوچک و بخشها حتی به پیشرد برنامه خدمات شما کمک میکند دیروز یکی از همکاران اکثریت میگفت به پزشکی ۹ هزار تومان میدهند به جاسک نمیرود به معلم هم که آن مقدار را نمیتوانید بدهید و کمتر میدهید او هم نمیرود نقاطی نظیر جاسک زیاد است، آن پزشک یا آن معلم و آن که خدمات را به روستاها میبرد مثل من و شما به شرایط زندگی پیشرفته آشنا است حداقل را برایش تأمین کنید میرود، خانه و آب تمیز و یک شعله برق میخواهد که یخچال و پنکه اش بتواند کار کند این وظیفه شماست و من نمی دانم این وظیفه را گونه تقسیم کردند بین روستا و شهر ولی به هر حال ما از دولت میخواهیم که اعتبارات کلانی که در این برنامه پیش بینی شده است در مناطق عقب افتاده و محروم به مصرف برساند (یکنفر از نمایندگان- در بندرعباس ۲۴۲ پروژه عمرانی پیاده شده است) خوشابحال شما و مردم بندرعباس انشاء الله همه مردم این مملکت از این پروژههای عمرانی بهره مند شوند (یکنفر از نمایندگان- و برای یاسوج) برای من یاسوج و نقاط دیگر مملکت فرق نمیکند من عاشق وطنم هستم (آفرین) در زمینه انقلاب اداری که مسئله ایست مشکل، وظیفهای است در مقابل دولت و همه ما، بنظر من در این زمینه توفیق کامل نبوده است حسن نیت بوده ولی متأسفانه عوامل مختلف دست بدست هم دادند و توفیق کامل در زمینه انقلاب اداری فراهم نشده یکی از دلایل عدم توفیق به نظر من مقررات و قوانین استخدامی است که از ابداعات و ابتکارات دولت شما بوده است ولی متأسفانه این مقررات استخدامی بدلایل عدیده لوایح متعدد و فرار خیلی از دستگاهها از شمول آن، تجدیدنظرهای مکررش، نشان دهنده این است که هنوز وافی به مقصود نیست و بطور قطع و یقین همانطور که در برنامه وعده داده شده است تجدیدنظر کلی در آن لازم و واجب است بصورتی که برای نشستن پشت میز به دنبال مدرک تحصیلی نگردند و تحصیل به معنی واقعی باشد یکی از شرایط پشت میز نشستن، بحث من در این زمینه خیلی مفصل است انشاء الله فرصتی برای آینده خواهم داشت و خواهم گفت، نهایت از یک نکته نمیتوانم بگذرم چون دوست و همکار محترم جناب الموتی به ما یاد دادند که استناد بکنیم به نوشته و مندرجات روزنامهها ولو آنکه صاحب روزنامه عضو حزبی باشد و نشریه اش وابسته به آن حزب نباشد من نظر جنابعالی را به یک نشریه دولتی بنام «مجله مدیریت امروز» که قبول دارید از دستگاهها و بوسیله یکی از هم مسلکهای شما اداره میشود.
یکنفر از نمایندگان- نشریه دولتی نیست.
کاظم مسعودی- مجله شخصی است قانون بهش اجازه داده چون در خدمت دولت است روزنامه نداشته باشد مجله داشته باشد.
فرهادپور- بهرحال از هم مسلکان شماست و قانون هم بقول شما به او اجازه داده و بنده هم نگفتم گناه است من چون فرصت نداشتم مقاله ایشان را بخوانم از مجله خواندنیها متشکرم که گاهی به نقل مندرجات سایر نشریات میپردازد و به ما فرصت مطالعه میدهد، اینجا یک مقاله هست بنام «نظام جانبداری حزبی» بنده دلم میخواهد مقاله هم مسلک محترمتان در روزنامهای که دولتی نیست و سیاسی هم نیست و اداری نیست (یکنفر از نمایندگان- روزنامه دولتی نداریم) قرائت بفرمائید و معنای غنائم جنگی در نظام حزبی را برای بنده اگر وقتی فرصت شد توصیف بفرمائید (یکنفر از نمایندگان- کی نوشته؟)
فرهادپور- جناب آقای بشارت مدیر گروه امور اداری دولتی دانشگاهها.
دکتر متین- بما چه مربوط است.
فرهادپور - هیچ، فقط توصیه میکنم قرائت بفرمائید.
مظهری- این یک نظریه است.
فرهادپور- خداکند فقط یک نظریه باشد و عمل نباشد و ما هم انتظار داریم دولت با عملش خلاف چنین نظری را ثابت کند.
دکتر دادفر- مطبوعات نطق آقای رامبد را کامل گذاشته بودند و از نطق اکثریت فقط دو سه سطر گذاشته بودند.
فرهادپور- این خوش شانسی شماست که با اقلیتی مواجه هستید که بهتر از خودشما در نکات مثبت برنامه شما صحبت میکند و روزنامهها هم منعکس میکنند افتخاراتیکه در این برنامه هست به نظر من هیچکس و هیچ دستگاه تبلیغاتی شما زیباتر از آنچه که رامبد گفت منعکس نکرده (صحیح است).
عباس میرزائی- دستگاه تبلیغاتی دولت را ببینید چقدر به دموکراسی و آزادی معقتد است.
فرهاد پور- البته آن جائیکه به نفع و در تأیید باشد منتشر میکند ما در مملکت آزادی زندگی میکنیم و انشاءالله در سایه این آزادی و این بحث و انتقاد به نتایج بسیار ذی قیمت تر و مهمتر و مفصل تر و عظیم تر از آنچه که رسیدیم خواهیم رسید مزیت دنیای آزاد، و رژیمهای آزاد و آزادی در کشورهای نظیرما به کشورهایی که از این نعمت محروم هستند همین است که ما می گوئیم و شما حوصله میکنید و میشنوید و نتیجه خوب میگیرید؛ بنده از این فرصت استفاده میکنم مطالب مفصل تر را کنار میگذارم ولی یک نکته را ضرورت دارد در حضور جناب آقای نخست وزیر عرض کنم در جهت توجه به مناطق عقب افتاده و ایجاد تعادل مسأله بسیار مهم روانی در بعضی از مناطق ملکت هست جناب نخست وزیر که مردم باتوجه و عنایتی که به آنها شده است و موهبت آزادی که به آنها داده شده است در نتیجه انقلاب رشد فکری زیاد دارند و باتحرک فوق العادهای در ایفای وظیفه خودشان برای سازندگی ایرانی باعظمت تلاش میکنند تأسف آور است که گاهی از اوقات از دستگاههای دولتی اخبار و مطالبی نپخته و نسنجیده در روزنامهها منتشر میشود که مثل آب سردی که روی حرارت این اهداف ریخته شود این مردم را منجمد کند از هشت سال پیش بعضی از مناطق عشایری ما به مناسبت بافت اجتماعی و شرایط محیطی شان باتوجه و عنایت شاهنشاه و با توجه دولت به این مسائل مرکزیت پیدا کردند و به این اصل مثل فرمانداری کهکیلویه و بویراحمد مثل فرمانداری شهرکرد و فرمانداریهای کل مستقل دیگر که هست ارزشیابی کنید ببینید چه تحرکی، چه شوری، چه هیجانی و چه رشد فکری پیدا کردند. آقار دکتردادفر شما وقتی بایک لر بوبراحمد صحبت میکنید، او از استثمار اقتصادی شهرهای نزدیک خودش درد دل میکند و ریشه تمام ناامنیهایش را میشکافد سلف خرها و نزول خورها در شهرهای اطراف چه بلائی بسراو می اورند وقتی او میشنود اگر این اخبار بی پایه باشد و بلافاصله تکذیب نشود و به آنها وعده داده نشود و تصریح نشود که توبه کارت برس سرمایه گذاری کن و به این حرفها گوش نکن این آدم متوقف میشود، من دوبار در سال متوالی با انتشار دو خبر بی اساس که نمی دانم از مغز یک عضو کوچک وزارت کشور تراوش کرد یکی رکورد و یک سقوط و یک Chute در فعالیت اقتصادی و سازندگی مردم بویراحمد دیدم باید به اینها اطمینان داد این مردم برای شرایط زندگیشان برای بالا بردن اقتصادشان دولت سرمایه گذاری کرده میلیونها تومان خرج کرده یک کارخانه قند ۱۰۰ هزار تنی بوجود آورده آقای معتمد وزیری عدم مدیریت بعضی افراد بعد از ۷ سال اجازه نداده که بهره برداری از ۱/۴ ظرفیت کارخانه تجاوز کند پارسال ۲۷ هزار تن چغندر و امسال ۲۵ هزار تن تولید شده و سالی ۶ میلیون تومان ضرر میدهند و فقط دومیلیون تومان پول چغندر بدست زارعین میرسد و درآمد سالانه آنها بسیار کم است؛ از جناب آقای نخست وزیر بابت توجهی که به وضع آموزشی این منطقه نمودند تشکر میکنم وعهده فرمودند که از دیپلمههای این منطقه سالی تعدادی معین به دانشگاهها بروند و براساس نیازهای منطقه تربیت شده و به منطقه برگردند و شاید این فکر برنامه صحیح برای آموزش عالی مملکت باشد من این عده جنابعالی را به مردم مژده دادم مردم جشن گرفتند و از شما استدعا داریم امریه تان را به وزارت علوم ابلاغ بفرمائید که در موقع و بجای خود این کار تحقق پیدا کند خواهش میکنم از وزارت علوم که اینها را به باستان شناسی و تاریخ و جغرافی و این حرفها مشغول نکنند ما از شما دامپزشک، پزشک، داندانساز، داروساز، متخصص برق و مروج کشاورزی میخواهیم این چیزهائیکه مردم منطقه احتیاج دارند و الا شما یک دیپلمه بویراحمد را بفرمائید تاریخ ادبیات بخواند اینقدر داریم که ادبیات و شعر بخوانند و آن قدر در تهران هستند که شعر و ادبیات بخوانند که احتیاج نیست جوانهای آن منطقه دیگر شعر و ادبیات بخوانند اگر اینها ۴ سال درس بخوانند و به محل برگردند یکی از مشکلات بردن خدمت به مناطق حل میشود، بگذارید تعریف هم بکنم حرف حق را باید زد جناب آقای هویدا را میبینم که گاهی همانطور که می فرمائید ما دنبال هیج فلسفهای نیستیم و ابداعات ایرانی داریم واقعا خیلی از مشکلات ما را با یک ابتکار و ابداع خودشان حل میکنند (احسنت) بنده شنیدم برای مبارزه با آفت دام که مرتبا میگفتند دامپزشک نیست دستور داده بودند که شما سرمها و واکسنهایی را که باید بزنید به محل بفرستید پزشک و پزشکیار هم میتوانند آن واکسن را به گاو بزنند (صحیح است) ملاحظه بفرمائید این یک راه حل است در مقابل معاذیری که میخواهند کمبودها و کسرکارها را زیر غدر و بهانه بپوشانند. در منطقه ما که یک فرمانداری کل است از دادگستری و ثبت اسناد اثری نیست و مردم مجبورند فرسنگها راه طی کنند تا به شهری که مرکز دادگاه بخش یاشهرستان است برسند بنده از اولیای وزارت دادگستری استدعا دارم که لااقل برای یک فرمانداری کل یک دادگاهی درنظر بگیرند که این مردم این اندازه احتیاج نداشته باشند.
دکتر قهرمان- در برنامه هست.
فرهادپور- دربرنامه مثل اینکه اسم محل ما نوشته نشده است آقای دکتر قهرمان، بنده دیدم در اعتبارات منطقهای که فرمانداری کل وابسته به استان خوزستان منظور شده این اعتبارات را، تجزیه کنید و من تذکرش را لازم می دانم مشکل دیگر که در منطقه داریم.
دکتر متین- چطور میشود که یک فرمانداری دادگستری نداشته باشد.
فرهادپور- جناب آقای متین بنده شخصا تابحال به دروغ خدمتتان عرض نکردهام تا در ساحت مقدس مجلس مطلبی خلاف واقع عنوان کنم این گزارش بازرسی شاهنشاهی است در صحت آن نمیشود تردید کرد میدهم خدمتتان ملاحظه بفرمائید حرفم را کوتاه میکنم و تقاضا میکنم که این گزارش بازرسی شاهنشاهی را بدهید به آقای نخست وزیر، سندرسمی بالاتر از این چه میخواهید، مسئلهای که استدعا دارم و برای اقتصاد این منطقه اهمیت دارد تأسیس اداره راه و ایجاد شبکه راه فرعی لااقل در فرمانداری کهکیلویه است برای پیشبرد اقتصادی و بردن خدمات و حتی عرض کنم برای تضمین امنیت این منطقه ایجاد راه و شبکه راهسازی از اهم واجبات است از حوصله ایکه فرمودید متشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر شمس بفرمائید.
دکتر شمس- جناب آقای رئیس، همکاران ارجمند بنده قصد دفاع از لایحه را ندارم زیرا دفاع از لایحه وقتی باید انجام بشود که ایرادی برآن وارد باشد در جلسات کمیسیون برنامه و جلسات علنی مجلس شورای ملی ناظر بودم که همکاران محترم از گروه پارلمانی مردم در نهایت انصاف و وجدان بیدار عظمت و اهمیت برنامه را برشمردند و در متن خود برنامه نه در برنامه تفصیلی در خلاصه برنامه پنجم کشور مهارت و تخصصی که در تنظیم این برنامه بکار رفته است خود دفاع کننده از لایحه است به این دلیل است که بنده کوشش خواهم کرد با ایجاز و اختصار این لایحه را بصورت یک ارزیابی مورد بررسی قرار بدهم در همه جای دنیا ضوابطیبرای تعیین برنامههای اقتصادی وجود دارد تکنیکهای مختلف وتجربه شده است نتایج خوب و بدی گرفته شده است که در تنظیم لایحه عمرانی پنجم از این تجارب حداکثر استفاده شده است بنده بطور خلاصه از مجموع ضوابطی که برای ارزیابی برنامههای اقتصادی از طرف دفتربین المللی کار اعلام شده است چهار ضابطه را انتخاب کردم که به عرض برسانم باز به اختصار کوشش خواهم کرد که هدفها و سیاستهای اساسی برنامه پنجم را با این ضوابط مقایسه کنم تا عظمت آن و آبنده درخشانی را که در ۵ سال آینده این لایحه برای جامعه ما به ارمغان خواهد آورد برای همکاران عزیز و ملت ایران روشن کنم به یک تغبیر رشد اقتصادی، بنده در اینجا کلمه رشد را بکار میبرم و بخصوص منظورم رشد کمی است جناب رامبد و به یک تغبیر عبارت است از چهار عامل اساسی. اولین آنها عبارت است از ارزیابی بازار براساس قدرت خرید مردم و انتخاب صحیح کالا پس از داشتن قدرت خرید و تأمین این کالاها چه از منابع داخلی چه از منابع خارجی، تخصیص منابع مالی به فعالیتهای گوناگون تولیدی در این برنامه بررسی کمیت و کیفیت منابع چه بصورت منافع طبیعی چه بصورت سرمایه یا بصورت خدمات ضابطه سوم است و چهارمین ضابطه استفاده از تکنولوژی، در برنامه حالا توجه بفرمائید با توجه به این چهارضابطه سیاستها و هدفهای برنامه پنجم به چه ترتیب و با چه ظرافت و مهارتی قابل انطباق در این قالبها هستند اول اجازه بفرمائید مسئله قدرت خرید یا تقاضا را عرض کنم تقاضا در اصطلاح اقتصادی معنی بسیار گستردهای دارد که از تمایل برای خرید مواد اولیه ضروری شروع میشود تا تمایل به خرید اشیاء لوکس و گران قیمت اما حدی براین معنی تصور است و آن حد، حد خرید مردم است کاملا ساده است که بین قدرت خرید مردم و تقاضای کالاها و خدماتی که دارند با گردش اقتصادی جامعه رابطه مستقیم بوجود میآورند من وارد بحث بطور مفصل نمیشوم اگر دولت بتواند و یا اگر جامعهای بتواند قدرت خرید افراد رابالا ببرد به همان نسبت تقاضای آنها را برای انواع کالا یعنی تنوع تولید بالا برده است و به همان نسبت سرمایهها را بطرف دایره تولید چه در زمینه خدمات چه در زمینه کالا سوق داده (صحیح است) درآمد سرانه ما برطبق این برنامه پنجم در قالب این ضابطه بین المللی از ۳۶ هزار ریال در سال به ۶۵ هزار ریال در سال خواهد رسید البته یک نکته هست که دیروز جناب رامبد اشاره کردند و آن این است که درآمد سرانه چه درصدی از جمعیت را خواهد پوشاند اکثریت کسانی هستند که درآمدشان زیر این رقم است لااقل جواب این سؤال را اجازه بفرمائید از متن خود برنامه عرض کنم جناب فرهادپور هم اشاره کردند و آن مسئله توزیع عالادنه تر سرمایه است دربند ب از هدفهای برنامه گفته شده است توزیع عادلانه تر ملی با توجه خاصی به افزایش سریع سطح درآمد گروههای کم بهره از سیاستهای اساسی برنامه است. بنابراین در برنامه پنجم عمرانی اضافه بر پیش بینی بالابردن قدرت خرید مردم برای توزیع سریع و عادلانه تر ثروت از راه اعمال این سیاست فکر اساسی شده است تنوع کالاها در یک اقتصاد آزاد احتیاج به رقابت دارد طبیعی است اما یک اشکال دارد که بنده باز دیدم در فرمایشات همکاران عزیز کروه پارلمانی مردم اشاره شده است این است که اگر درآمد مردم با این پول کالاهای مورد نیاز را خواهند خرید یا عدهای کوشش خواهند کرد که این درآمدها را بصورت کالاهای غیرضروری جلب کنند یا به عبارت دیگر نحوهای از انحراف از صرف درآمدها ایجاد بشود که هم خانوادهها نتوانند درآمد را در مسیر مواد موردنیاز اولیه صرف کنند و هم از پس اندازهای آنها جلوگیری بشود اینجاست که اهمیت برنامه پنجم روشن میشود و برنامه پنجم با تخصیص اعتبارات و با ایجاد هماهنگی در بخشهای مختلف فعالیتهای اقتصادی کوشش کرده است از تولید کالاها و خدماتیکه یازندگی روزمره مردم سروکار دارد آنها را بیشتر تشویق بکند و حتی قسمتی از سرمایه بخش عمومی را به بخش خصوصی برای تشویق در این زمینه انتقال بدهد بنابراین این نگرانی هم در برنامه برای رفعش پیش بینی لازم به عمل آمده در برنامه پیش بینی شده است و حتی صحبت از منابع مالی میکنیم منظورمان سرمایهها است و منظورمان خدمات است برای تخصیص منابع به فعالیتها به طرز صحیح و منطقی و اقتصادی گاهی اوقات باید از بهره برداریهای موقتی که در سرمایه گذاریهای گذشته انجام شده صرفنظر کرد این ایرادی که کرارا اشاره شد در اینجا که در استفاده قرار نگرفته است به این علت است ملاحظه می فرمائید در برنامه پنجم دولت برای حداکثر استفاده از ظرفیت سرمایه گذاریهای گذشته که به نظر بعضیها اتلاف سرمایههای ملی بوده است یک سیاست قاطع و مصمم را اتخاذ کرده است و حتی رقمی در حدود یک ششم از کل اعتبارات مورد نیاز برنامه پنجم عمرانی که از محل منافع این سرمایه گذاریهای گذشته تأمین میکند (صحیح است).
بنابراین شرکتهای دولتی که دیروز اینجا اشاره شد به عنوان وسیله به هدر رفتن اعتبارات عمومی گفته شد خیال میکنم به این شکل نیست و در برنامه پنجم عمرانی و در سیاستهای اساسی برنامه پنجم برای بهره برداری از این سرمایه گذاری فکر اساسی شده است از طرف دیگر تخصیص منابع فعالیتهای جدید با بوجود آمدن امکانات جدید مالی از مسائل دیگری است که برطبق ضابطه دوم در برنامه پنجم عمرانی کشور پیش بینی شده است توجه دارید که با مطالعه متن برنامه درآمد ایران از محل نفت نسبت به برنامه گذشته به ۴ برابر خواهد رسید ولی با فرمایشات قاطع شاهنشاه در منگره عظیم ملی هفته گذشته ما به این رقم هم قانع نیستیم و ملت ایران تصمیم دارد در پشت سرپادشاه خود برای استیفای حقوق حقه که در راه رفاه عموم مردم و انجام اینگونه برنامههای مفید به کار خواهد رفت بایستد و دیگر اجازه نخواهد داد که مانند گذشته هرگاه صحبت از احقاق حق بشود عدهای شناخته شده با ایجاد بلوا یا با ایجاد صداهای ناهنجار موقت ما را از تصمیم قاطع خود باز دارند (صحیح است) صحبت از تولید کالاها و خدمات کردیم این دو را بنده مترادف بکار بردم زیرا که بازهم عرض کردم در تعاریف دفتر بین المللی کار و کالا وخدمت همسنگ و هم ارز قرار گرفتهاند وقتی ملاحظه میکنید در مجموع اعتبارات برنامه عمرانی که حدود ۱۵۶۰ میلیارد ریال است قسمت اعظم آن به خدمات اختصاصا داده شده این نباید باز به این تلقی بشود که دولت دارد هزینه پرسنلیش را اضافه میکند بخصوص این اعتبارات را با توجه به این تعریف موجه در دفتر بین المللی کار دولت با تخصیص ارقام اساسی در برنامه پنجم به بخش خدمات، دایره اقتصاد و گردش چرخهای اقتصاد را سریعتر کرده است بدیهی است که استفاده از تکنولوژی برای بازدهی و کاربری سرمایه گذاریهای برنامه پنجم برای استفاده از تخصیص و مهارتهایی که در برنامه پیش بینی شده است از لحاظ نیروی انسانی باید تکنولوژی روز را بکار ببریم خیال میکنم جناب آقای نخست وزیر کرارا به این مطلب اشاره کردند که ما ابائی نداریم که برای افزایش درآمد ملی تکنولوژی را از هرکجا و بهر قیمت که باشد در صورتیکه به مصلحت مملکت و موافق منافع ملی باشد بخریم تا کارائی اقتصادی جامعه را بالا ببریم بنده امیدوار هستم با کوشش و دقتی که در تنظیم این برنامه بکار برده شده است و بخصوص با رنگ فلسفی که برنامه به خود گرفته است ما در حزب مترقی خودمان در اصول عقایدمان اصلی بنام برنامه ریزی جامع ملی داریم و برنامه ریزی جامع ملی در اصول برنامه حزب ایران نوین ناظر براین فعالیت است که در مملکت باید یک مراکز دائم برنامه ریزی برای هماهنگی کلیه فعالیتهای اقتصادی بوجود بیاید که خوشبختانه ملاحظه فرمودید لایحه اش از طرف دولت حزبی بساحت مقدس مجلس شورای ملی تقدیم شد و الان در شور دوم است در برنامه جامع ملی که در اصول عقاید جزب ما است در واقع بنیانهای ایدئولوژیکی و فلسفی به برنامه پنجم داد این برنامه دو خاصیت اساسی دارد که یکی هدایت و راهنمائی مستقیم شاهنشاه در جلسات مفید و تنظیم برنامه است به برنامه گذاران و دوم اعتقادات فلسفی و ایدئولوژیکی حزبی ما است که مسئولین دولت در تنظیم این برنامه بکار بردهاند امیدوارم که دولت همچنانکه در برنامههای گذشته در نهایت مهارت و صداقت و درک نیات بلند شاهنشاه خدمتگزار صدیقی بوده است (صحیح است) در اجرای این برنامه و برنامههای بعد توفیق کامل بدست بیاورد (احسنت).
رئیس- آقای دکتر مجیدی بفرمائید.
دکتر مجیدی (وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه)- جناب آقای رئیس بنده قبلا باید تشکر کنم از اظهار محبتها و اعتمادی که نسبت به شخص ینده و همکاران بنده در سازمان برنامه شد و از جهت اجرا و طرح ریزی و به مرحله اجرا درآوردن برنامه عمرانی پنجساله پنجم همچنین از تمام خانمها و آقایانیکه در جلسه چه در جهت موافق برنامه و چه در جهت مخالفت آن صحبت فرمودند چون اینطور که استنباط اینجانب است همه ناطقین محترم گروه اقلیت برنامه را تأیید فرمودند و اگر انتقاداتی نسبت به برنامه داشتند در واقع از خود برنامه گرفته شده بود زیرا برنامه ما برنامهای است که براساس ارزشیابی ۳ برنامه گذشته تهیه شده و این ارزشیابیها برخلاف آنچه جناب آقای رامبد فرمودند منتشر شده و در اختیار عامه قرار گرفته ارزشیابی عملکرد برنامه سوم و چهارم و پنجم که در واقع از خود این برنامه هزار صفحهای منعکس شده است به این جهت لازم می دانم تشکر بکنم اگر خدمتتان این گزارشها نرسیده بفرمائید ترتیبی میدهم که در اسرع وقت در اختیارتان قرار بگیرد تا ببینید که ما خودمان در واقع یک انتقاد کننده از کار خودمان هستیم وقتی این انتقادات را در نشریات و گزارشهایمان منعکس میکنیم و اما اینکه فرمودید به نظرات و انتقادات به اندازه کافی توجه نشده لازم دانستم این مطلب را عرض کنم چرا برنامه ریزی اقصادی لزوم پیدا میکند موقعی ما برنامه ریزی اقتصادی میکنیم که نیازها و احتیاجات خیلی زیادتر از امکانات باشد و اگر چه خوشبختانه امکانات ما خیلی زیاد است ولی برآن حدی متصور است و در یک حدی محدود میشود و چون از احتیاجات و نیازها خیلی زیادتر از امکانات باشد و اگرچه خوشبختانه امکانات ما خیلی زیاد است ولی برآن حدی متصور است و دریک حدی محدود میشود و چون احتیاجات و نیازها خیلی زیادتر از امکانات است لذا باید برنامه مریزی برطرف بشود و چون علاقمند هستم بهترین و فوری ترین برنامههایی که آرزو داریم تحقق یابد و عملی گردد لذا برنامه ریزی میکنیم که هر ریالی که خرج میشود اطمینان داشته باشیم به بهترین وجه بخرج رسیده است و به نیازها در این دوره معین جواب دهیم و مرتفع کنیم و همیشه میشود این نیازهای جواب داده نشده را ذکر کرد بصورت انتقاد ما هم قبول داریم که باین همه نمیتوانیم جواب بدهیم برای این که در واقع ما برنامه نویسی میکنیم برای این که استفاده بهتر از امکانات کنیم نه این که همه نیازها را جواب دهیم البته در کمیسیون برنامه وقتی شور اول لایحه مطرح بود خیلی نظرات بخصوص دوستان اقلیت دادند که مورد توجه قرار گرفت و تغییراتی در آن داده شد و موقعی که برنامه در کمیسیون برنامه بطور تفصیلی مطرح خواهد شد بنده این اطمینان را خدمتتان میدهم که همانطور نرمش داریم همانطور انعطاف داریم و در مرحله رسیدگی به لایحه اگر نظرات اصلاحی باشد که ما را به نقائص اساسی متوجه کند که ما به آن توجه نکردهایم طبعا مرتف خواهد شد ضمن انتقاداتتان از برنامه فرمودید ما برنامه را تفهیم نکردهایم در حالیکه ما از سه سال پیش چه در تهران و چه در شهرستانها با مردم نشستیم و با آنها بحث کردیم با انجمنهای استان و شهرستان بحث کردیم با استانداران و محلیها نشستیم و احتیاجات آنها را با خودشان مطرح کدریم در تهران با تمام دستگاههای اجرائی و سازمانهایی که میتوانستند ما را در این راه کمک کنند حتی با اطاق بازرگانی و صنایع و معادن و اگر خاطر دوستان کارگر باشد با سازمان کارگران ایران بحث کردیم تا جائیکه میتوانیم و وقت اجازه میدهد با نمایندگانی که منتخب مردم هستند و معرف گروههای مختلف اجتماعی باشند بحث میکنیم و همچنین در مطبوعات ما قسمتهایی از برنامه را مطرح کردیم که هنوز بازهم ادامه دارد و بازهم ادامه خواهد داشت و جزئیات را در تلویزیون و رادیو مورد بحث قرار خواهیم داد که مردم معتقد بشوند چون دولت این اعتقاد را دارد که تا اعتماد و اعتقاد مردم جلب نشود مشارکت نخواهند داشت و اگر مشارکت نداشته باشند مسلما آن نتیجهای را که از اجرای برنامه انتظار داریم نخواهیم گرفت در مورد رشد فرمودید که دولت به رشد توجه کرده و توسعه را دنظر نگرفته درگذشته نرخهای رشد به رخ اقلیت کشیده شده و توسعه اقتصادی حاصل نشده و اشاره به تورم کردید بنده استناد میکنم به فرمایشاتی که در مورد هزینه زندگی کردید البته بک مقدار هزینه زندگی در اثر تورم بین المللی است که در مملکت ماهم اثر گذاشته و یک مقدار هم این است که پولهای زیاد به دست مردم رسیده مردمی که احتیاج به پروتئین دارند، احتیاج به مواد لبنی دارند، پول بیشتری به دستشان رسیده روستائی که بیسکویت نمیخورد و یا آب نبات نمیخورد و گوشت مصرف نمیکرد الان مصرف میکند تخم مرغ را اول خودش میخورد بعد به شهر میفرستد طبعا در شهر قیمت بالامی رود برای اینکه در منبع تولید یک مقدار مصرف میشود این برای این است که توسعه اقتصادی به معنای واقعی حاصل شده است و درآمد مردم بالا رفته (کاظم مسعودی- لازم هم شد از خارج وارد میکنیم برای اینکه مردم بهتر زندگی کنند) فرمودید که ما رقم ساختهایم برای اینکه نشان بدهیم روزی هزار شغل بوجود میآید بنده برای اینکه قانع بشوم که رقم سازی نکرده این عرض میکنم که ما در پایان برنامه چهارم جمعیت فعالی خواهیم داشت که تعدادش ۹ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است بنده ارد ریزش نمیشوم چون ارقام و آمار را مقداری درباره اش در حد ده درصد میشود شک و تردید کرد نه میلیون و دویست هزار جمعیت فعال در پایان برنامه چهارم خواهد بود که در پایان برنامه پنجم به ده میلیون و ششصد هزار نفر میرسد یعنی یک میلیون و چهارصدهزار نفر بر جمعیت فعال مملکت اضافه میشود و ما باید برایشان در طول برنامه کار پیدا کنیم اما برای اینکه بتوانیم تاحدی کم کاری را از بین ببریم فرض کردهایم در حدود چهارصد هزار شغل مولد و مؤثر بجای شغلهای نیمه وقت و شغلهایی که مولد نیستند بوجود بیاوریم که جمعش میشود یک میلیون و هشتصد هزار نفر اما بجای این فرض کردیم در بخش کشاورزی سیصدهزار شغل غیرمولد در بخش کشاورزی میشود چون آن دو رقم که عرض کردم مربوط به بخش شهری است و خارج از روستا است و عملا باید دو میلیون و سیصدهزارتا که در بخش کشاورزی است به حساب مانیامده و در نتیجه یک میلیون و هشتصد هزار شغل جدید در مجموع مشاغل مملکت بوجود آوردهایم و این را وقتی به سیصد و شصت روز تقسیم کنیم میشود روزی ۱۰۰۰ شغل ولی توجه داشته باشید که هرسال ۳۶۰ روز کار نیست هر سال ۳۰۰ روز کار است و اگر آنطور حساب کنیم از ۱۰۰۰ تجاوز میکند برای اینکه تفهیمش آسان تر باشد تقسیم به ۳۶۰ روز کردهایم و به هرروز هزار شغل رسیدهایم اینها همه نتیجه گیری است اگر تقسیم به سیصد روز در سال کنیم حتما از هزار شغل در روز بیشتر میشود جناب آقای موسوی در مورد ساختمان فرمودند در شهرتهران در سال ۵۰ نسبت به سال ۴۹ تنزلی پیدا کرده ولی توجه نفرمودند در کل مملکت رقم بالا رفته است بنده ارقام را خدمتتان عرض می کنمو نشانه این است که دولت به شهرستانها شروع شده و ساختمانهائی که مردم شروع کردهاند فعالیت ساختمانی بخش خصوصی در شهرستانها افزایش پیدا کرده به این ترتیب که سرمایه گذاری در سال چهل و نه ۲۶/۳ میلیارد بوده در سال ۵۰ به ۲۹/۹ میلیارد رسیده یعنی ۲۱/۵ درصد افزایش داشته در کل مملکت تعداد ساختمانها ۶۳ هزارتا در سال ۴۹ بوده و شده ۶۹ هزارتا و در ۵۰ و در سال ۵۱ به میزان قابل توجهی تجاوز خواهد کرد چون در نیمه اول ۵۱ خیلی بیشتر خواهد بود سرمایه گذاری در تهران در سال ۴۹ داشتیم ۱۳/۶ درصد که ۱۴/۹ درصد شده و در مقابل در سایر شهرها ۱۲/۷ درصد بود که شده ۱۵ درصد در سال ۵۰ به تعداد ساختمانها در تهران بوده ۱۰۹۱۸ در سال ۵۰ شده ۹۶۱۸ و اینجا آن تنزلی است که اشاره فرمودید توجه بفرمائید که در شهرستانها در مقابل ۵۲ هزار در سال ۴۹ بوده به ۵۵ هزار در سال ۵۰ رسیده و تقریبا به ۶۵ هزار در سال ۵۱ خواهد رسید بنابراین در تهران یک مقدار در سال ۵۰ تنزل داشتیم ولی در سال ۵۱ میرسیم به سطح ۱۱ هزار ولی در شهرستانها از ۵۲ هزار رسیدم به ۵۵ هزار و به سطح ۶۵ هزار خواهیم رسید و ین نشانه دهنده این است که دولت بهعلت توجهی که به استانها و شهرستانها کرده محرک فعالیت بخش خصوصی است عرض دیگری ندارم (احسنت- احسنت).
رئیس- جناب آقای نخست وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.
نخست وزیر (امیرعباس هویدا)- جناب آقای رئیس، خانمها و آقایان، ار این افتخار را نداشتم که مرتبا در جلسات مجلس شرکت کنم و باگوش خودم فرمایشات خانمها و آقایان را بشتوم ولی با چشم هرروز نه تنها خلاصه متن فرمایشات همکاران مجلسی را چه آنها که عضو اقلیت هستند و چه آنهائی که عضو اکثریت هستند قرائت کردم ولی مسلما باید اذعان کنم کار اقلیت کار دشواری است روی این اصل است که ما هیچ وقت اقلیت نخواهیم شد (خنده نمایندگان) بیاددارم در موقعیکه برنامه چهارم عمرانی کشور را تقدیم مجلس کردم اغلب مخالفین ما که هنوز همان چهرههای بسیار باعلاقه هستند راجع به برنامه چهارم تقریبا همان ایراداتی را گرفتند که امروز درباره پنجم میگویند اقلیت وظیفه دارد که موشکافی کند مسائل را روشن کند و واقعا از پشت این تریبون مطالبی که به آن اعتقاد دارد در اختیار ملت ایران بگذارد ما هم وظیفه داریم نظریات صحیح را جذب کنیم و در برنامههای سالانه مان روشن کنیم به نحوی که به نفع مملکتمان باشد انجام بدهیم یک اشکال که بنده امسال ملاحظه میکنم این است که فکر میکنم در موقعی که بودجه را تقدیم خواهم کرد چه فرمایشاتی را خواهند فرمود چون در این موقع که برنامه عمرانی پنجم مطرح شد تمام مطالبی را که در موقع بودجه میفرمودید بیان داشتهاند پس میتوانم استدعا کنم بودجه را تصویب شده تلقی بکنید اشکالی از لحاظ کار پیدا نخواهد شد (خنده نمایندگان) جناب رامبد مثل همیشه در بررسی برنامه پنجم روی اصول اقتصادی تکیه کردند و مسائل بسیار مهمی که در برابر کشور ماهست بطور روشن فرمودند ولی باید عرض کنم که نتیجه گیری که بعضی از مسائل کردند من شخصا و همینطور دولت با آن موافق نیستیم و راجع به ارقامی که فرمودند من خیال میکنم اقتصاد دانان حزب مردم نتوانستهاند بطور صحیح برنامه را ملاحظه کنند. هر اقتصاددان یک ارقامی را بدست میگیرد و یک نتیجه گیری میکند من هیچ کلمه بیسواد را چه راجع به حزب ایران نوین و چه راجع به حزب مردم خوشم نمیآید بگویم (احسنت).
هرکس سلیقهای و دیدی دارد باید عرض کنم این نطق آقای فرهادپور که من قسمتی را اینجا شنیدم و قسمتهایی را نیز خواندم یک مسائلی را مطرح کردند ممکن است در این مسائل ما همه متکی به یک فکر نباشیم ولی من هم نمیتوانم به شما قول بدهم تمام ارقام درست است یا راهی که پیشنهاد میکنیم بهترین راهها است خیال میکنم که ما در این مملکت به این رشد اجتماعی رسیده این که نترسیم و اگر راه غلط رفتیم برگردیم و کار را به نحو احسن و به نفع مملکت انجام دهیم و باید عرض کنم ارقامی که بدست آورده بودند صحیح نیست و ما در اینجا راجع به آن حتما مسائلی را عنوان خواهیم کرد ارقامی که در دست من است فرق زیادی دارد برنامه چهارم که تقدیم قوه مقننه شد به این برنامه چهارمی که تاچند هفته دیگر به اتمام میرسد فرق زیادی داشت برنامهای تقدیم شد با هدفهای محدودی در یک زمان ملی و در یک زمان بین المللی در موقع شروع این برنامه با مسائل بین المللی در موقع شروع این برنامه با مسائل بین المللی روبرو نبودیم و اگر هم بودیم حاد نبود مسائل ملی هم فرق میکرد با کمک شما خانمها و آقایان اقلیت و اکثریت اجبارا بعضی از هدفهای برنامه مان را تغییر دادیم و بعضی از اولویتها را هم تغییر دادیم ولی خوشبختانه در سال چهارم برنامه بارهبری داهیانه شاهنشاهمان یک درآمد اضافی معتنابهی بدستمان آمد در آن موقع ما میتوانستیم دوکار انجام بدهیم این درامد اضافی را ذخیره کنیم برای برنامه پنجم و هدفهای برنامه چهارممان را با اولویتهای جدید دنبال کنیم ولی من خیال میکنم هیچ ایرانی اعتقاد ندارد که ما یک صرفه جوئی بکنیم تا اینکه بک تعادلهای صحیح یا ناصحیح و در هرصورت غیرلازم در اقتصادمان باشد بهتر بود که ما این جرأت را داشته باشیم این سزمایه گذاری جدیدرا بکنیم و در حدود ۳۰ درصد از هدفهای برنامه چهارممان پیش برویم و امروز هم این برنامهای که تقدیم شده اطمینان داشته باشید بی اشکال نیست و بنده اینجا باید اذعان کنم که مجهولاتی در بعضی از قسمتها موجود است اشکالات زیادی خواهیم داشت ولی این ملتی که توانست در ظرف دهسال خودش را از یک نقطه ضعف به یک نقطه عطف برساند این ملت میتواند این برنامه پنجم را اگر نقاط مبهمی هم داشته باشد روشن بکند (احسنت).
و اگر اشکالاتی داشته باشد حل بکند (آفرین) و در اینجا خانمها، آقایان، وقتی ما صحبت از برنامه را بیاورد دولت افتخار دارد این برنامه را اجرا کند خیال نکنید که من و چند نفر همکارم میتوانیم این کار را بکنیم نه اینجا فردفرد ملت ایران است که توانسته است آن برنامه را اجرا کند و فردفرد ملت ایران خواهد بود که میتواند این برنامه را پیاده کند و به ثمر برساند آن سپاهی در کردستان، آن سپاهی در لرستان، آن تاجر در شیراز، آن کارگر آبادانی، آن زارع بوشهری آنها هستند که افتخار به ثمر رساندن این برنامه را دارند ورنه ماهماهنگ کننده کارها هستیم نظریات را از مردم میگیریم این برنامه از نظریات تمام افراد این مملکت الهام گرفته خود شما خانمها و آقایان نظر دادهاید انجمنهای شهر انجمنهای استان انجمنهای شهرستان و انجمنهای ده تمام اینها نظردادهاند این نظریات تلفیق شده وزارتخانهها بررسی کردهاند برنامههایی توسط مأمورین خودشان که در تماس مستقیم با مردم هستند در قسمتهای مختلف کشورمان این برنامهها را تهیه کردهاند در سازمان برنامه تلفیق شده در شیراز در تخت جمشید بشرف عرض همایونی رسید مسلما در یک جلسه تاریخی در سازمان برنامه خطوط اصلی این برنامه آماده شد و امروز شما راجع به آن صحبت میکنید جناب آقای رامبد ما نمیتوانیم واقعا راجع به یکسال و دوسال پیش در جمع ده کشوری که فقیرترین کشورهای دنیا بحساب میآمد بودیم و امروز این افتخار را ایران دارد و نه تنها این دولت دارد هرچند که این دولت در خدمتتان هست و ما معتقدیم که اکثریت خواهیم ماند و شما هم انشاء الله اقلیت (خنده نمایندگان) چون بعداز ۸ سال همکاری یک الفتی بین همین دولت اکثریت با اقلیت ایجاد شده و همانطوریکه دوستانتان اینجا فرمودند باید یک تعادلی بین استانها باشد من هم فکر میکنم یک تعادلی بین اکثریت و اقلیت ایجاد شده و بضرر مملکت است که این تعادل را بهم بزنیم (خنده نمایندگان) درهر صورت در این برنامه امروز یک نظراتی داده شده ولی ما فکر ۲۰ سال دیگر هستیم اگر دهسال پیش بین فقیرترین کشورهای دنیا بودیم امروز در بین ۲۰ کشور غنی دنیا هستیم (احسنت) اراده ملت ایران این است اراده شاهنشاه این است که ما در شروع هزاره سوم اگر کشورهای بزرگ دنیا را که دوسه تا بیشتر نیستند کنار بگذاریم ایران بین پنج کشور بزرگ دنیا باشد و خواهد بود (انشاءالله) این مسئله ایجاد تعادل میکند ولی ایجاد اشکالات هم میکند اشکالات باید باشد اصلا توسعه یعنی اشکال اگرما اشکال نداشته باشیم پس تحرک نداریم پس پیشرفت نمیکنیم توزیع عادلانه درآمدها بطور صحیح در برنامه چهارم انجام نگرفته در برنامه پنجم ملاحظه میفرمائید سعی کردهایم برویم بطرف یک تعادلهائی نه تنها توزیع بهتر درآمد بلکه تعادل بین استانها ولی باید قبول کنید و این را بعدا در موقعیکه به فرمایشات جناب موسوی جواب میدهم عرض خواهم کرد این را باید درنظر گرفت که بعضی از استانهای ما از لحاظ زیربنا آماده تر هستند و با سرعت بیشتری پیش میروند برفرض خوزستان نفت در بند دارد ذوب آهن هم باید دربندر داشته باشد و اگر بخواهد صادرات داشته باشد پس جادههایش زودتر ساخته میشود مردم تراکم پیدا میکنند در آنجا و مدارس زودتر ساخته میشود ولی همانطور که شاهنشاه فرمودند ما نباید فراموش کنیم که به تمام استانها و کوچکترین دهات ایران حتی المقدور یک زندگی قابل استفاده برایشان برسانیم آن هم در برنامه هایمان هست این مسئله تقسیم عادلانه منافع بین تهران و شهرستانها یک مسئله تقسیم عادلانه منافع بین تهران و شهرستانها یک مسئله کهنهای شده استدعای من این است که مسئله جدیدی را پیش بیاورید ملاحظه بفرمائید از یک طرف اتوبوس تهران کم است یا دود میکند می آئید به دولت اعتراض میکنید که چرا وضع اتوبوسرانی خراب است چرا دود میکند الان هم توی قوه مقننه متخصصین دود داریم (خنده نمایندگان) درهر صورت ما حاضر بودیم ۴۰۰ اتوبوس تهران را خریداری بکنیم بدهیم به استانها یک دفعه هم که حرف شما را گوش میدهیم دیگر بما ایراد نگیرید از این لحاظ مسلما تهران نباید توسعه پیدا کند تهران آب برای شرب ندارد جمعیت تهران بیش از پنج میلیون و نیم نخواهد شد بزودی هم لایحهای تقدیم خواهد شد برای هماهنگ کردن کارها در تهران و بخصوص برای کارهای خارج از تهران یک سازمان کوچکی در نخست وزیری ایجاد خواهد شد که بتواند این دستورات را بدهد که واقعا از این توسعه بیخود تهران جلوگیری بشود و بتوانیم این توسعه را در شهرستانها بدهیم به روستاها بدهیم هرچند که در شهرستانها بخصوصا شهرستانهای بزرگ دارد این مسئله ایجاد میشود راجع به رشد ایران صحبت فرمودید رقمهای سازمان ملل را گرفتید من به آن رقمها اعتقاد ندارم چون آن رقمها دهه رشد را میگیرد دهه ۶۰ تا ۷۰ در صورتیکه ما الان در ۷۳ هستیم این سه سال با رشد سریع ما دگرگونی بوجود میآورد ممکن است در اختیارتان گذاشته شود راجع به هزینه زندگی صحبت فرمودید خودتان می دانید که من شخصا یک ناراحتی عجیبی پیدا میکنم وقتی قیمتها شروع به حرکت میکند و سعی مان این است که سیر صعودی قیمتها در یک چهارچوب منطقی باشد و قابل قبول باشد برای ملت ایران چون نمیشود از یک طرف درآمد مردم بالا برود ولی قیمتها طوری بالا برود که این درآمدها را از بین ببرد و مجددا ما درآمدها را بالا ببریم و قیمتها باز بالا برود این سیاست صحیحی نیست و ما دنبال نمیکنیم ولی جناب رامبد فراموش نکنید یک نوع تورمی از خارج به ایران وارد میشود این کلمه تورم را هم باید عرض کنم من خیلی خوشم نمیآید باید گفت طوری قیمتها در خارج بالا میرود باید توجه داشت اگر در آنجا قیمتها اینطور بالا برودما کاری نمیتوانیم بکنیم یعنی دیگر انتظار نداشته بشید که من خارج از کشور ایران بتوانم دستوراتی برای صنایع مثلا آلمان و ایتالیا صادر بکنم که تنها قیمتها را در یک سطحی نگه دارند ملاحظه بفرمائید در سال ۵۰ گندم تنی ۷۵ دلار بود امروز ۱۵۰ دلار است گوشت گوسفند سال قبل هر ۱۰۰ پوندی ۳۸ دلار بود امروز ۵۳ دلار است و باید خدمتتان عرض کنم که باز همین پریروز جهشی در قیمتش پیدا شده شکر سال گذشته در دنیا تنی ۷۵ لیره بود امروز رسیده به ۹۵ لیره روغن سویا هرتنی ۲۲۰ دلار بود الان ۲۴۵ دلار است پشم افزایش صددرصد پیدا کرده آهن ۱۰۰ دلار بود امروز ۱۹۵ دلار است سیمان در بازار دنیا کمیاب است ملاحظه میکنید اینگونه قیمتها در زندگی ما و اجناسی که خریداری میکنیم مسلما مؤثر است شما فکر کنید که ما دو سال خشکسالی داشتیم اجبارا از خارج گندم وارد کردیم دیدم یک شخصی در یک روزنامه فرانسوی نوشته بود ایران که سابق صادر کننده گندم و گوشت به دنیا بود امروز وضعش چقدر خراب شده است که گندم و گوشت به مملکت خودش وارد میکند پرسیدم این شخص چه کسی است گویا یک مقام دولتی خوبی هم در گذشته داشته از همان روزها مشاعرش را از دست داده بود از کار دولتی خارج شده و امروز در خیابانهای پاریس پرسه میزند نه مملکتش را میشناسد و نه این ملت را میشناسد و خیال میکند که مردم حالا مثل گذشته همان رعایای ایشان هستند که نه گندم میخورند و نه گوشت میخورند، نمیخواهد برگردد توی این مملکت و ببینید مردم اگر کمبود گوشت دارند ایران هیچوقت صادر کننده گوشت نبوده به جز از طریق قاچاق و ایران هیچوقت به قدر امروز گوشت مصرف نمی کرده سالهایی هم که در پیش داریم گوشت بیشتری مصرف خواهیم کرد و باید قبول کنیم که اگر بخواهیم زمینهای این مملکن فرسایش پیدا نکند تعداد دامی که میتواند در مراتع ما پرورش پیدا کند آن تعداد دام محدود است ولی من نمیتوانم بگویم مقدار گوشتی که ایرانی میخورد محدود باشد (احسنت) کار میکنیم زحمت میکشیم اتومبیل صادر میکنیم و گوشت وارد میکنیم (احسنت) همینطور برای مسائل دیگر ما بقدر کافی آهن نداریم ذوب آهن ما جوان است هنوز به بازار نیامده اگر شما پارسال هرتن را صد دلار وارد میکردید حالا و صدونود وپنج دلار شده این نودوپنج دلار برای هرتن آهن روی قیمتهای ما اثر دارد ولی در عوض پنبه که در حدود چهل درصد قیمتش بالا رفته چهل درصدا بیشتری توی جیب زارع ایرانی رفته این ترقی قیمت از لحاظی به ضرر ماست ولی از لحاظ دیگر به نفع ماست همین اتومبیلی که ما صادر میکنیم اگر پارسال به یکی قیمت صارد میکردیم اطمینان داشته باشید امسال به قیمت بالاتری صادر میکنیم و سعی میکنیم که این تورم قیمت را خنثی کنیم اگر خودمان را با کشورهای دیگر مقایسه کنیم جناب رامبد هنوز من خطری را نمیبینم ولی باید عرض کنم موضوع دستور نیست موضوعی است که مردم و افراد این مملکت باید به ما کمک کنند و در اینجاست که اگر به ما اجحاف میشود من پیشنهاد میکنم ما از آن اجحاف کننده خریداری نکنیم اگر تصمیم داریم امسال اتومبیل مان را عوض کنیم بگذاریم سال دیگر عوض کنیم و بگذاریم یک اتومبیل بیشتر به خارج صادر شود اگر میخواهید پولتان را خرج کنید روی پس اندازها بگذارید که بتوانیم برای بچههای خودمان زودتر خانه بسازیم و ترتیب زندگی بهتری بدهیم اینها مسائلی است مسلما به هم ارتباط دارد و مهم است و باید هریک از مسائل را تحت بررسی و مداقه قرابدهیم و با ذره بین نگاه کنیم و سعی کنیم که در آن قسمت هائیکه قیمتهای ما بالاست و یا کمبود داریم آن کمبودمان را با واردات پرکنیم چون درهر صورت جواب ما به ملت ایران این نیست که چون گوشت یا میوه موجود نیست نخورند اگر اینجا موجود نیست در جای دیگر دنیا موجود است وارد میکنیم همینطور که دروازها رابرای ورود میوه باز گذاشتیم نمیشود گفت به ملت میوه نخورید چون میوه نیست یا کم داریم بحمدالله در وضعی هستیم مثل یک کشور توسعه یافته که میتوانیم بگوئیم اگر میوهای در ایران نیست یا کم است در لبنان هست، در ترکیه هست، در اردن هست ما از آنها میگیریم و بجایش جنس صادر میکنیم از این لحاظ خیال میکنم قدری باهم افکارمان را نزدیک تر بکنیم و سعی بکنیم ایراد بیخود نگیریم در فرمایشاتتان می فرمائید چرا حقوق کارمندان دولت را بالا بردید، نیریم بالا؟
این کارمندان با پیشرفت مملکت تقاضاهاشان بیشتر شده جناب رامبد هزینه زندگی زیاد بالا نرفته سطح زندگی بالا رفته است (صحیح است) تمام این کارها را میکنیم زحمت میکشیم شما هم زحمت میکشید که سطح زندگی را بالا ببریم حالا ایراد میگیرید که در خانه دهاتی دوتا رادیو هست من میگویم کم است یک تلویزیون هم باید به آن اضافه کنند (احسنت) می فرمائید که هنوز خانه اش درست نیست ما میگوییم باید بسازیم زارع ایرانی هم باید روزی صاحب اتومبیل بشود اگر در کنگره بزرگ دهمین سال انقلاب همین روزها شرکت فرمودید دیدید آن زارع که از جنوب ایران آمده بود از بوشهر آمده بود ملاحظه فرمودید چه گفت او بچههایش را میخواهد بفرستد دانشگاه که جای بنده و شما را بگیرد مسلما هر زارع ایرانی از آبادان و کارگر ایرانی اعتقاد دارد آن کارگر ایرانی از آبادان میگفت صاحب خانه هستم یک پسرم در دانشگاه هست دخترم در مدرسه متوسطه هست و میخواهد به دانشگاه برود تلویزیون دارم رادیو دارم و امروز میخواهم بروم اتومبیل بخرم، چرا نخرد؟ مگر اتومبیل انحصار یکعده معدودی است؟ اتومبیل برای ملت ایران ساخته شده مسلما اگر من به شما عرض کنم که دهسال دیگر پانزده سال دیگر ما کجا هستیم حتما شما میلرزید (خنده نمایندگان) ولی چون علاقه ندارم که چنین کاری انجام بشود من به شما قول میدهم که باهمت شما که یک فرد فعال و ایجاد کننده ثروت در مملکت هستید این اشکالات را هم حل خواهید کرد نباید سعی کنیم روی کارهای کوچکی متکی باشیم چه موقع بنده اینجا آمدهام پشت این تریبون عرض کردهام هرکار دولت کار صحیحی بوده و هیچ کار ناصحیحی نکردهایم و تمام کارها منظم است اگر چنین حرفی را از من بتوانید در این هشت سالی که اینجا هستم و خدمتگزار شما هستم بیاورید بنده آن روز حاضرم بیایم جزو اقلیت (خنده نمایندگان) بنده همیشه معتقد بودهام که ماهم در یک کتبی هستیم ما هم در کارهایمان مشکلاتی داریم گاهی موفق نمیشویم ولی در مجموع ایران موفق بوده این برای ما مهم است که در این دهساله توانستیم به مرزهای توسعه برسیم برنامه پنجم اشکالات زیادی داشت الان که ما داریم راجع به برنامه اش صحبت میکنیم صد اشکال هست شما راجع به حقوق کارمندان دولت ایراد گرفتید بنده باید عرض کنم برای حقوق بسیار کمی بنده و همکارانم زحمت زیادی میکشیم که این اشکالات مرتفع بشود هرچند که بالا رفتن حقوقهای اخیر برای یک طبقات مخصوصی بود و میخواهم که کمترین حقوق و بالاترین حقوق یک ضریب یک تا هشت داشته باشد این مملکتی است رو به توسعه و نباید ضریبش نزدیک به صفر باشد باید ضریب پائین آنقدر بالا برود که ضریب بالا هم باشد این سیاستی است که ما دنبال میکنیم راجع به پزشکان فرمودید این هم یک موضوع دیگری شده که خیال میکنم خوب است از فرهنگ اقلیت خارج شود گفته میشود تمام اطباء توی شهرها هستند در روستا طبیب نداریم. گفتم گاهی خودتان کمک میکنید ماهم همینطور که اطباء حاذقمان از شهرستانها بیایند به تهران ولی درهرصورت بیست و دو درصد پزشکان کشور در روستاها خدمت میکنند دهسال قبل سه درصد بود و برای پیش گیری اقدامات وسیعی شده و مرگ و میر کودکان در کشور ما چهل و شش درصد پائین آمده و خودتان می دانید متوسط عمر هم بالا رفته ولی خوب خوشبختانه همه قلب جوان دارند اگرچه سنشان بالا رفته باشد راجع به مسئله تنظیم خانواده قدری بی لطفی فرمودید من خیال میکنم شما که همیشه متکی به ارقام سازمان ملل هستید استدعا میکنم چون به آن ارقام اعتقاد دارید گزارش سازمان ملل را راجع به تنظیم خانواده در ایران قرائت کنید اگر آن را قبول دارید این را هم قبول بفرمائید من خیال میکنم در این قسمت تلفیقی بفرمائیدکه واقعا ببینم چه زحمتی میکشیم این زحمت را وزارت بهداری نمیکشد نه با وزارات بهداری و نه به وزارت کار است و نه با وزارت علوم این کارها را ملت ایران انجام میدهد مسلما این آموزش و پروش باید یک هماهنگی داشته باشد.
این پسران و دختران ایرانی این قهرمانان ایرانی هستند که واقعا زندگی جدید را به روستاها بردهاند کمک میکنند در این قسمت تنها از وزارت بهداری انتظار نداشته باشید من رقم دارم میتوانم خدمتتان عرض کنم خود وزارت بهداری هم رقم دارد میگوید ۱۶۶۷۵۹ نفر نمیگوید ۱۶۶۷۶۰ حتی یک نفری که اضافه شده در آمار آوردهاند واقعا در این برنامه زحمت زیادی کشیدهاند این برنامه روحی است و یک برنامه استقبال مردم است و این برنامه آموزش مردم است و این برنامه آموزش را من خودم در مسافرتهای زیادی که میکنم از نزدیک میبینم زحمت میکشند و من همیشه علیرغم فرمایشات جنابعالی علاقهام این است جون می دانم فکرتان چیست طوری نباشد که یک عدهای دلسرد بشوند چون این فرمایشات آقایان هم توی تلویزیون و هم توی رادیو و هم توی روزنامهها منعکس میشود بخصوص روزنامهها نمی دانم چرا فرمایشات جنابعالی را با خط درشت چاپ کرده بودند و من قرائت کردم مال لیدر فراکسیون ما را که صحبت کرده بود و کار من راخیلی آسان کرد به خاطر ارقام و مسائلی که با موشکافی ارائه داده بود یک جمله اش راهم ننوشته بودند من خیال نمیکنم که دیگر در این قسمت اصلا دولت سهمی داشته باشد در هرصورت انتقاد را باید کرد کمبودها را باید گفت ولی طوری نباشد که آن دختر سپاهی در فلان ده، امروز صبح که رادیو را باز میکند و فرمایشات جنابعالی را میشنود بگوید من که اینقدر زحمت میکشم در تهران یک وکیل اقلیت اینطور میگوید اگر جائی خبطی بوده اگر کار نادرستی بوده به من بگوئید مسئولش من هستم و به من حمله کنید نه به آن سپاهی که در آنجا است (احسنت) درهر صورت مطالب دیگری هست که حتما باید قسمتی را بگذاریم در بودجه که شما مطالبی می گوئید من هم عرایضی میکنم جناب موسوی گفتند دستگاه دولت زنگ زنده نمی دانم از تمام این افراد وکلای حزب مردم که اینجا نشستهاند چندر درصدشان غیردولتی بودهاند (یکنفر از نمایندگان- یک درصد).
چرا به خودتان این توهین را میکنید به ما تنها برنمی خورد این زنگ زده هم از آن اصطلاحات است این سپاهی زندگ زده است؟ این فرماندار و بخشداری که آقای فرهادپور آمدهاند چند دفعه به من گفتهاند برایشان خانه بسازم اینها چطور زنگ زده هستند؟ خیال نمیکنم اینها زنگ زده باشند خدمتتان عرض کنم که دستگاههای دولتی این اشکال را دارد که هنوز روحیه انقلابی در مغزها وارد نشده هرپیشنهادی خود جنابعالی دارید بفرمائید بجز یک پیشنهاد که آقا این کارمند را بیرون کن، نگوئید بیرون کنید، چی را بیرون کنیم بفرمائید آموزش بدهیم چرا بیرون کنیم (آفرین) زن دارند بچه دارند چرا بیرون کنیم باید آموزششان بدهیم باید زندگی کنند (احسنت) شاید ما مقصر بودیم آنطور که لازم است این کار را انجام ندادیم صحبت از شهرداری، سازمان مسکن، ثبت اسناد شد من نمیدانستم شما اینقدر به معاملات ملکی علاقه دارید استدعا میکنم این بررسیهائی که کردید این را بکشید بیرون من هم استفاده میکنم و واقعا اگر اشکالی باشد در این قسمت سعی میکنم اصلاح شود چون اگر قرار باشد بنده یک مأموری بالای سر مأموری دیگر بگذارم اینکار واقعا شدنی است؟ شما بگوئید بنویسید و ما سعی میکنیم که کار را انجام بدهیم در اصل برنامه فرمودید که موافق هستید متشکرم اما در تقسیم اعتبارات صحبت کردید مسلما هرسال امکانی خواهد بود که در موقع بودجه صحبت بفرمائید و بنده هم با خضوع تمام عرض میکنم که هرنظری که صحیح باشد و کمک کند به پیشرفت مملکت چه از طرف اکثریت چه از طرف اقلیت گفته شود برای من قابل اهمیت است (احسنت) جناب آقای حکمت یزدی ایرادشان به دادگستری است مسلما چون قاضی هستند و ایراد را برخودشان وارد می دانند استدعا میکنم که با همکارانشان بنشینند و یک راه حلی پیدا کنند و پیشنهاد کنند واقعا حسن نیت در وزارت دادگستری هست وزیرتان از خودتان است وزیری است با حسن نیت سعی کنید کمک کنید هرفرد قاضی باید بداند که کارش وظیفه نیست فریضه است و همین فریضه را مثل معلم انجام بدهد (صحیح است) فرمودید برنامه به زبان ساده بین مردم توزیع شود زبان فارسی یک زبان ساده است و البته هر دهاتی ایرانی بهتر از من و شما این زبان را می داند هی می گوئید با کارگر بطور ساده صحبت کنید ساده یعنی چه؟ یعنی همین زبان فارسی اگر جملات انگلیسی و فرمولهای اقتصادی باشد این را قبول میکنم، ما در کنگره انقلاب دیدیم که خوب صحبت میکرد آن کارگر بوشهری بود آن زارع کردستانی بود که خوب صحبت میکرد یک موضوع دیگر میخواهم مطرح کنم مربوط به آقایان نیست ما میبینیم در تلویزیون در رادیو وقتی با نخست وزیر مصاحبه میکنند میگویند جناب آقای نخست وزیر نظر جنابعالی چیست جناب آقای ولی مجلس نظر شما چیست از یک نفر آقای شیک پوش که لباس مرتبی دارد وقتی سؤال میکنند میگویند جناب آقا نظرتان راجع به فلان موضوع چیست؟! اما به یک کسی که میبیند لباسش قدری طور دیگر است میگوید خوب برادر نظرتان چیست، این چیزی بود که در رادیو و تلویزیون دیدم چرا باید اینطور باشد این را بریزید دور، اینها مال زمان انقلاب نیست می فرمائید اصول انقلاب را مرتبا در مردم تزریق کنیم برادر عزیز انقلاب را خود مردم انجام دادهاند چی را تزریق کنیم مگر انژکسیون انقلاب داریم یاسرم انقلاب یا واکسن انقلاب داریم که تزریق کنیم مردم خودشان روحیه انقلابی دارند تنها کاری که ما میتوانیم انجام بدهیم این است که نگذاریم از ما جلو بیافتند ماهم در صف آنها باشیم روحیه انقلابی را در کشاورزی ایرانی ما تزریق کنیم؟ تمام ماها زائیده انقلاب هستیم اصلا تزریق انقلاب یعنی چه؟!انقلاب انقلاب است و ماهم در راه انقلاب هستیم همینطور جنابعالی خودتان مسلما بطور مرتب باید نظارت کنید. از برنامه دولت احتیاج به دفاع نیست برنامه را مطرح میکنیم شما انتقاد کنید بگوئید ایراد بگیرید ۸ سال است در خدمتتان هستیم وضع مملکت هم بد نشده زندگی شما هم بد نشده ببینید چطور انقلابی شده که شمای قاضی هم شدهاید وکیل مجلس چندهزار نفر به شما رأی دادهاند پس وضعمان خوب است ما بایست دراین حرکت انقلابی قدم برداریم. جناب فرهادپور مثل همیشه واقعا برنامهها را اینجا روشن فرمودند راجع به توزیع جغرافیایی مطالبی فرمودند تمام مطالبی را که فرمودند همانطور که آقای رامبد هم فرمودند اصول، اصول صحیحی است گاهی هم در پیاده شدن اشکالاتی دارد سعی میکنیم که یک تعادلی در توزیع آن باشد واگر اشکالی هست مرتفع شود صحبت از کارخانه قند یاسوج کردید اولا منطقه، منطقه کوهستانی است آنجا تشریف دارید میدانید منظور ایجاد قطب صنعتی بود و منظور سوددهی نبود من چکار کنم که زندگی یک تعداد کشاورز بالا برود اگر میخواهید روی الگوی اقتصادی بودن کارها باشد بعضی از مناطق دور از پیشرفت خواهد بود اجبارا اگر ضرر هم بکند ولی مردم منتفع بشوند مهم نیست (احسنت) مردم که منتفع شدند خودشان تولید کننده ثروت میشوند دولت هم دیگر ضرر نمیکند خودم می دانم که این کارخانه اشکالاتی دارد این اشکالات برای ما پوشیده نیست خیال نکنید تعادل نیست ولی بایستی قبول کنیم سودش را بیشتر به مردم بدهند منظور درآمد نیست سود است سود مردم و راجع به این قسمت اقدام خواهد شد راجع به کارهای ساختمانی فرمودید بنده می دانم خودم دستور دادم تا جائی که مقدور است از نیروی انسانی استفاده کنید هرچند که بعضی از همکارانتان توی حزبتان با این موافق نیستند چون دارای ماشین آلات فراوان هستند ولی درهر صورت اطمینان داشته باشید که در این قسمت من سعی خواهم کرد که از نیروی انسانی در موقعیکه از کار کشاورزی دور است هم بتواند به کشاورزی برسد و هم بتواند یک درآمد اضافی که این کار ایجاب بکند داشته باشد و این را انجام خواهم داد و دوستان شما هم که ایراد میگیرند ایرادشان را وارد نمی دانم. مسلما در بعضی راههامان پلهامان و تونلهامان در شکافتن کوهها احتیاج به ماشین داریم ماشین آنها را میشود در آنجا استفاده کرد، دیگر اینکه این قانون استخدام کشوری را به دولت نچسبانید و حتی دولت ما آمد سرکار این قانون را ارث برد شروع شده بود و باید اعتراف کرد کار آسانی نیست از یک طرف مساوات میخواهید از یک طرف در بازار کار کمبود داریم، دکتر، مهندس، متخصص اینها باید مشاغلشان را سبک و سنگین کنیم و طبقه بندی کنیم و حقوق آنها را در یک ردیف بیاوریم روزی که کمبود دکت رداریم هرقدر مهندس زیاد داشته باشیم طبقه بندی در ردیف مهندس شناخته میشود برعکسش هم میشود و واقعا قانون استخدام یک کرستی بود که ما به این بدن نحیف ده سال پیش ساختیم و بستیم یک قدری هم باید اذعان کنیم که قانون استخدام ما نو وری خارجی بود بلکه یک خردهای این موضوع را باید قبول کنیم ولی فراموش نکنیم که بی سروصدا در این چندسال یک تغییرات عمده دادیم در جهت نفع کارمند و هم در جهت انضباط کارمند، قبول دارم از آن نوآوریهایی است که معمولا در مملکت ما شده هیچ ایراد نمیگیرم ممکن بود این قانون را من بیاروم به مجلس، ما در دولت امکان داریم، عدهای از کارمندان خوب ما میروند به بخش خصوصی خوب مانعی ندارد بخش خصوصی توسعه پیدا میکند و باید عرض کنم به آقای فرهادپور که این امر وافی به مقصود صحیح است و این کار ما را پیش میبرد. برای اینکه ما را با قدم بیشتری پیش میبرد مثلا حوزه انتخابیه شما یک حوزه بسیار مهمی است و باید متکی باشد به دامداری برنامههایی ریخته شده مردم شاهدوستی دارد که ۳۶ هزار نفرشان تجمع کردند سه شب و سه روز برای بزرگداشت دهه انقلاب و این جای خوشوقتی است و جای غرور است برای ما و بنده خودم فراموش نمیکنم جناب موسوی که بحوزه انتخابی جناب عالی بروم و همینطور بحوزه انتخابیه جنابعالی و دیر شده ولی بقول خودم وفا میکنم چون درهر صورت وقت زیادی داریم هیچ اشکالی از این لحاظ نیست یک موضوع را جناب موسوی فرمودند باید اصلاح کنم. آقای دکتر مجیدی برای من یادداشتی فرستاندند فرمودید چرا وقتی ۷۷۵ میلیون دلار ذخیره ارزی داریم، در برنامه ما میرویم از خارج وام میگیریم، عرض میکنم که این ذخیره ارزی پرداخت روزانه کشور است یعنی اگر جناب عالی در جریان تجارت بودید ملاحظه میفرمودید که این ارزها برای مبادلات تجارتی ضروری است و نمیتواند توی برنامه باشد ولی از اینکه ما از وام استفاده میکنیم نترسید وام میگیریم و ۱۲ سال دیگر پس میدهیم این دلار آن دلار نیست ولی آن جنسی که آوردیم مولد ثروت بوده و دلارهای جدید را برای ما ایجاد میکند پس چه اشکالی دارد باید وضع مالی ما درست باشد از یک درآمد خوبی برخوردار باشیم و برنامهها را انجام بدهیم میخواستم کمتر صحبت کنم که در موقع طرح بودجه بتوانم بیشتر صحبت کنم برعکس شد درهر صورت از همکاران حزبی خودم که اینجا صحبت کردند بخصوص دوست عزیزم الموتی متشکرم واقعا کار من و همکارانم را سهل کردند مسائل را روشن کردند از اقلیت هم متشکرم بعضی مسائل را برای ما روشن کردند مخالف هستند حق دارند مخالف باشند بالمال مخالفت دوستانه ایست گاهی هم کلمات تند میشود هشت سال این دولت توانسته است خدمات شایان بکند مسلما رشد شایعات از رشد اقتصادیمان بیشتر بوده الان هرچه رشد اقتصادیمان بیشتر شود رشد شایعات نیز بیشتر خواهد شد ولی این الفت ایجاد شده من در هرصورت دلیلی نمیبینم بهمش بزنم (احسنت- احسنت).
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور مواد رأی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش میکنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. اگر خانمها و آقایان موافقت بفرمایند بقیه بحث در لایحه را میگذاریم برای روز یکشنبه (نمایندگان- صحیح است).
- تقدیم اساسنامه شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
۳- تقدیم اساسنامه شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران بوسیله آقای دکتر کاشفی معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای دکتر کاشفی فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر کاشفی (معاون وزارت دارائی)- باکسب اجازه از مقام معظم ریاست اساسنامه شرکت سهامی چاپخانه دولتی ایران را برای طرح و تصویب تقدیم میکنم.
رئیس- اساسنامه به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای علیقلی سمیعی
۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای علیقلی سمیعی.
علیقلی سمیعی- سؤالی است از دولت تقدیم میکنم.
- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات
۵- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات.
رئیس- دونامه از دولت رسیده است برای اطلاع مجلس قرائت میشود.
به استناد ماده ششم قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفندماه ۱۳۴۶ و با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقتنامهای به منظور تأمین قسمتی از هزینه قرارداد مربوط به مرحله دوم خودکار کردن تلفنهای بین شهری با شرکت زیمنس آلمان منعقد گردیده است.
اعتبار موضوع موافقت نامه فوق بالغ بر سیزده میلیون و هفتصد و نود و پنج هزار و سیصد و نود و چهار مارک (۱۳۷۹۵۳۹۴) آلمان است که در بیست (۲۰) قسط متساوی و متوالی ششماهه بازپرداخت خواهد شد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهرهای از قرار دو درصد بالای نرخ تنزیل مجدد دولتی آلمان در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل ۱۰ اردیبهشت ۱۳۵۳ میباشد.
این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق الذکر تقدیم میگردد.
امیر عباس هویدا.
به استناد ماده ششم قانون برنامه عمرانی چهارم کشور مصوب ۲۷ اسفندماه ۱۳۴۶ و بارعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرحهای مصوب برنامههای عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خردادماه ۱۳۴۵ موافقت نامهای به منظور تأمین قسمتی از هزینه قرارداد شماره ۲۴۴۴/ط مورخ ۱۳۵۱/۸/۲۰ مربوط به خرید ۲۱۰۰۰۰ اصله تراورس آهنی از محل اعتبار طرح «ریل گذاری و تجهیزات راه آهن» در تاریخ ۱۳۵۱/۱۰/۱۹ با شرکت فرانسوی وندل- سیدلور منعقد گردیده است. اعتبار موضوع موافقتنامه فوق بالغ بر یازده میلیون و چهل و چار هزار و ششصد و هشتاد و هفت فرانک و پنجاه صدم (۱۱۰۴۴۶۷۸۷/۵۰) فرانک فرانسه است که در ده قسط متساوی و متوالی ششماهه بازپرداخت خواهد شد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهرهای از قرار شش درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط اصل شش ماه پس از تاریخ حمل میباشد. این گزارش در اجرای تبصره (۲) ماده واحده فوق الذکر تقدیم میگردد.
امیر عباس هویدا.
- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام عرض تبریک مجلس شورای ملی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر به مناسبت پایان دهمین سال انقلاب شاه و ملت
۶- قرائت تلگرام جوابیه و تلگرام عرض تبریک مجلس شورای ملی به پیشگاه شاهنشاه آریامهر به مناسبت پایان دهمین سال انقلاب شاه و ملت.
رئیس- برای اینکه جلسه امروز حسن ختام بیشتری داشته باشد تلگرامی که از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاه مخابره شده است قرائت میشود.
- کاخ همایونی
- جناب عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی
تلگرام مبنی بر تبریک و ابراز احساسات صمیمانه که به مناسبت دهمین سالگرد انقلاب شاه و ملت مخابره نمودهاید ملاحظه و موجب خرسندی و رضایت خاطر گردید توجهات و مراحم مخصوص ما را به عموم نمایندگان مجلس شورای ملی ابلاغ نمائید.
- دهم بهمن ماه ۱۳۵۱
- شاه
- دهم بهمن ماه ۱۳۵۱
رئیس- این تلگرام در جواب تلگرامی بود که به این شرح به عرض شاهنشاه آریامهر رسیده بود.
باکمال افتخار و مباهات پایان دهمین سال انقلاب شاه و ملت را که به رهبری و در سایه ابتکار و هدایت آن شاهنشاه بزرگ طرح ریزی شد و به تصویب ملی رسید و به مرحله اجرا و عمل درآمد و نتایج درخشان آن اکنون در همه شئون زندگی فردی و اجتماعی کشور ما نمودار است همزمان با مراسم پرشکوه ملی بزرگداشت دهه انقلاب از جانب خود و عموم نمایندگان مجلس شورای ملی به پیشگاه مبارک تبریک و تهنیت عرض میکند و از درگاه خداوند متعال مسئلت دارد که دومین دهه انقلاب نیز آنطور که درخور نیات بلند آن رهبر عالیقدر است با پیروزی و موفقیت کامل قرین باشد و ملت ایران را به تمدن بزرگی که آرزوی قلبی شاهنشاه است برساند.
- جان نثار- عبدالله ریاضی
- رئیس مجلس شورای ملی (احسنت- احسنت).
- تعیین موقع و قرائت دستور جلسه آینده- ختم جلسه
۷- تعیین موقع و قرائت دستور جلسه آینده- ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه آینده قرائت میشود.
- ۱- گزارش شور دوم اصلاح قانون تعیین مصرف درآمد حاصل از بیمارستانها و باشگاههای ژاندارمری و شهربانی کل کشور. شماره چاپ ۵۷۲
- ۲- گزارش شور اول تبدیل وضع استخدامی عدهای از کارمندان ژاندارمری کل کشور به هم ردیفی.
شماره چاپ ۵۷۳
رئیس- البته بحث در مواد لایحه برنامه عمرانی پنجساله پنجم هم جزو دستور خواهد بود با اجازه خانمها و آقایان جلسه را ختم میکنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز یکشنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.
- پرسش نمایندگان
۸- پرسش نمایندگان.
سؤال
متمنی است به هیئت محترم دولت ابلاغ فرمایند که به سؤال زیر در ساحت مقدس مجلس شورای ملی پاسخ فرمایند.
باتوجه به اهمیت اقتصادی و بازرگانی ابریشم طبیعی در دنیا و با توجه به اینکه بخصوص در استان گیلان طبق سوابق و تجربیات گذشته و حال استعداد و موقعیت فوق العادهای برای گسترش و احیاء این صنعت وجود دارد بخصوص مرغوبیت فوق العاده جنس ابریشم محصول گیلان و باتوجه به اینکه میتوان از طریق کشت و صنعت ابریشم به صادرات و ارز کشور خدمات شایانی بشود، علیهذا متمنی است هیئت محترم دولت در پاسخ اینجانب بفرمایند که در مورد گسترش و احیاء این صنعت مهم چه اقدامی شده و برای آینده چه برنامهای تنظیم گردیده است.
با تقدیم احترام- علیقلی سمیعی.