تفاوت میان نسخههای «کشف حجاب زنان ایران»
Bellavista (گفتگو | مشارکتها) |
Bellavista (گفتگو | مشارکتها) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
− | [[پرونده:Rezaschahwifedaughters.jpg|thumb| | + | [[پرونده:Rezaschahwifedaughters.jpg|thumb|رضاشاه بزرگ در روز [[۱۷ دی ۱۳۱۴]] به همراه ملکه پهلوی و دخترانش]] |
[[پرونده:Womenelection1963.jpg|left|thumb|150px|زنان به پای صندوقهای رای میروند ۱۳۴۱]] | [[پرونده:Womenelection1963.jpg|left|thumb|150px|زنان به پای صندوقهای رای میروند ۱۳۴۱]] | ||
[[پرونده:Womenrightsdemonstration.jpg|left|thumb|150px|زنان به پشتیبانی از قانون راه پیمایی میکنند ۱۳۴۲]] | [[پرونده:Womenrightsdemonstration.jpg|left|thumb|150px|زنان به پشتیبانی از قانون راه پیمایی میکنند ۱۳۴۲]] |
نسخهٔ ۱۳ آوریل ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۴۲
آزادی زنان ایران زنجیرهای از اصلاحات در قانونهای ایران است که با کشف حجاب در روز ۱۷ دی ۱۳۱۴ با فرمان رضا شاه آغاز شد. رضا شاه در این روز همراه با ملکه پهلوی و دو دخترش شمس و اشرف بدون حجاب به دانشسرای تربیت معلم میرود. رضاشاه در سالن دانشسرا میگوید: «سعادت کشور و آینده ملت در دست شما زنهای ایران است، زیرا شما تربیت کننده نسل آینده این آب و خاک هستید». روز ۱۷ دی در تاریخ ایران تا سال ۱۳۵۷ به روز آزادی زنان شناخته میشد.
پس از پیروزی انقلاب مشروطه ایران در سال ۱۹۰۶، مجلس نمایندگان مردم در تهران گشوده شد. مردم ایران برای نخستین بار با انتخاب نمایندگان خود برای حضور در مجلس شورای ملی، در امور سیاسی مشارکت مستقیم پیدا کردند. در نخستین نظامنامه انتخابات مجلس شورای ملی، زنان از حق رأی اعم از انتخاب شدن یا انتخاب کردن محروم شدند. در نظامنامه مجلس شورای ملی زنان، خارج شدگان از دین اسلام، دیوانگان، تبعه خارجه، دزدان و قاتلین، گدایان و متکدیان و اشخاصی که کمتر از ۲۰ سال داشتند؛ بدون حق رأی شناخته شدند.
در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۴۱ قانون انتخابات در چهارچوب انقلاب شاه و مردم اصلاح شد و دستاورداصل پنجم انقلاب شاه و مردم اصلاح قانون انتخابات ایران و شرکت زنان در انتخابات در شرایط حقوقی مساوی با مردان بود چه برای انتخاب شدن و چه برای انتخاب کردن بود. زنان چون مردان توانستند در تعیین سرنوشت خودشان برای نخستین بار نقش مهمی بازی کنند و حق رای به دست آورند.
در پی دادن حق انتخابات شدن و انتخاب کردن برای مجلس شورای ملی در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۴۲ قانون حمایت خانواده تصویب شد. این قانون طلاق یک طرفه را لغو میکرد. چند همسری به سختی انجام میگرفت. زنها حق درخواست طلاق گرفتند و برای سرپرستی کودک نیز مادر به حساب آمد، کودک پس از طلاق یا درگذشت پدر به مادر سپرده شد. اصلاحات دیگری که اصل پنجم انقلاب شاه و مردم در قوانین انتخابات و تدوین قانون به وجود آورد، شرکت در انتخابات و تشکیل انجمنهای استان و شهرستان، انجمنهای شهر و ده، قانون نظام صنفی و ایجاد شوراهای آموزش و بهداری بود که مستقیم یا غیر مستقیم حاصل شد.
سیدروح الله خمینی این تصویب نامه قانون انتخابات که دو شرط مرد بودن و مسلمان بودن از آن حذف شده بود را دسیسه خطرناکی برای لطمه زدن به اسلام و روحانیت خواند و در سخنرانی اش در قم گفت: «دولت تصویب نامهٔ خلاف شرع صادر میکند، به زنها حق رای میدهد، نوامیس مسلمین در شرف هتک است، میخواهند دختران نجیب ۱۸ ساله را به نظام اجباری ببرند، دختر و پسر در آغوش هم کشتی میگیرند، دختران عفیف مردم در مدارس زیر دست مردها درس میخوانند، مردم از گرسنگی تلف میشوند و آنها برای استقبال از اربابان خود سیصد هزار تومان گل از هلند میآورند، قران اسلام در خطر است، اسراییل نمیخواهد دراین مملکت قران باشد، خطر امروز بر اسلام کمتر از خطر بنی امیه نیست، اهل منبر را تهدید میکنند، اسراییل زراعت و تجارت ما را قبضه کردهاست، دولت روز ننگین ۱۷ دی را جشن میگیرد، به فرقه ضاله همراهی میکند، مطبوعات به روحانیون اهانت میکنند» [۱]
نهضت آزادی آقای مهندس بازرگان نیز اعلامیهای صادر کرد که قسمتی از آن چنین است: «دولت با این عمل خود چه خواب تازهای برای مردم دیده و چه قصدی دارد؟ وقتی علی رغم نص صریح قانون اساسی و سنت ۵۶ سالهٔ مشروطیت با بی پروایی فوق العادهای ملت ایران را از انتخابات مجلس شورای ملی محروم میکند، خیلی مضحک ایت که بخواهند به خانمها حق رای انتخاب نمایندگان ایالتی و ولایتی و بعد مجلس شورای ملی را بدهند.»
این دسیسهها به شورش ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ منجر شد.
زنان ایران پس از اجرای اصل پنجم انقلاب شاه و مردم در همه کارهای ملی شرکت جستند و به مقاماتی چون وزارت، سفارت، نمایندگی دو مجلس سنا و شورای ملی، استادی دانشگاهها، قضاوت، وکالت دادگستری، شهرداری، مدیریت شرکتها و مقامات کلیدی دیگر رسیدند. با اجرای این اصل مشارکت ملی در همه امور مملکتی و حکومت مردم بر مردم به دست مردم ایران آمد. مردم ایران نمایندگان خود را در تعاونیها، شورای ده، خانه انصاف، انجمنهای شهر و شهرستان و شوراهای داوری انتخاب کردند. در مرحله بالاتر در رای گیری حزبی و رای گیری برای انتخاب نمایندگان مجلس شورای ملی و مجلس سنا نیز که برای هر کرسی آن چندین نفر نامزد معرفی میشوند شرکت داشتند. از سوی دیگر در گفتن دیدگاههای خود از راه سازمانهای حزبی و از راه وسایل خبری از آزادی کامل برخوردار شدند.
بررسی شمار شرکت کنندکان در انتخابات پارلمانی و نسبت آنها به جمعیت فعال ایران نشان دادهاست که تا چه انداره حس مشارکت عمومی در مردم بر انگیخته شده بود. بر اساس آمار انتخابات دوره بیست و یکم تا بیست و چهارم قانون گذاری به ترتیب ۲۶٪ و ۴۱٪ و ۴۴،۵٪ افزایش را نشان داد و شمار آرای در چهار دوره پیشین ۱٬۶۷۴٬۴۰۰ بود و در آخرین دوره انتخابات پیش از سال ۱۳۵۷ به ۵٬۱۰۳٬۶۸۳ رسید.[۲]
در دیگر کشورهای گیتی، زنان برای بدست آوردن این حقوق با جنبشهای مختلف و سازمانهای زنان سالیان دراز در کوشش و مقاومت و فعالیت بودند و هستند. در ایران این حقوق را دو پادشاه سامانه پهلوی به زنان هدیه کردند به عطیه ملوکانه شناخته میشد، ولی زنان ایران این قوانین برابری حقوق سیاسی و اجتماعی با مردان را ارج ننهادند.
انقلاب اسلامی
زنان ایرانی در صحنه انقلاب اسلامی و به ثمر رسیدن آن به رهبری امام خمینی حضور موثر و گستردهای داشتند و حتی پیشاپیش مردان و در صف مقدم آنها با ابراز خشم در تظاهرات شرکت میکردند. زنان ایرانی علیه الگوهایی که سلطنت پهلوی آن را آزادی زنان مینامید و با قوانین حق انتخاب کردن و انتخاب شدن و یا قانون حمایت خانواده به آنها تحمیل شده بود به صف انقلابیون سال ۱۳۵۷ پیوستند. در این راه به ویژه زنان روشنفکر و دانش آموخته پیشقدم شدند تا با رهنمودهای امام خمینی(ره) به جایگاه واقعی خود آشنا شوند. به این ترتیب جامعه زنان مسلمان ایران در دهه پنجاه به همراه سایر بخشهای جامعه بازگشتی همه جانبه به سوی آرمانهای اسلامی داشتند. [۳] پس از کوششهای زنان ایران در استقرار جمهوری اسلامی ایران، حجاب اجباری شد و قانون حمایت خانواده لغو شد و لایحه حمایت از خانواده جایگزین آن شد.
منابع