پیام نوروزی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران به ملت ایران ۱ فروردین ماه ۱۳۲۱
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
پیام نوروزی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران به ملت ایران ۱ فروردین ماه ۱۳۲۱
- هم‌میهنان عزیز،
- امیدوارم عید نوروز بر همه شما مبارک باشد و سال جدید را به خوشی و سعادت بگذرانید.
- مردم در تبریک عید به یکدیگر غالباً می‌گویند: انشاءالله صد سال به این سال‌ها برسیم. من چون خطابم به ملت ایران است، آرزومندم این ملت هزاران سال به این سال‌ها برسد و همواره در راه ترقی و تعالی سیر کند.
- البته در هر امر توفیق و یاری از خدا باید خواست، ولیکن با توفیق الهی باید دانست که سعادت و ترقی ملت بسته به همت افراد خود ملت است که اگر در راه راست و صلاح قدم زنند، به رستگاری و فلاح می‌رسند و اگر خدای نکرده به خلاف این باشد دچار نکبت و شقاوت می‌شوند. پیش از این گفته‌ام که یگانه وسیله نجات و سعادت ملت اتحاد و اتفاق است. امروز هم چاره‌ای ندارم جز اینکه همین سخن را تکرار و تأکید کنم که باید دست به دست هم بدهیم تا بتوانیم این بار را به منزل برسانیم.
- چه باید کرد تا متحد شویم؟ یک چیز و بس، و آن این است که اندکی از اغراض شخصی بگذریم و مصالح نوع را نیز منظور نظر قرار دهیم.
- اغراض نفسانی اشخاص با هم منافات دارد و تصادم می‌کند، پس مایه نفاق و شقاق است، اما مصلحت نوع یکی است و موجب اختلاف نمی‌شود و از آن بابت به اتحاد و یگانگی می‌توان نائل شد. راست است که در حفظ مصالح نوع هم ممکن است سلیقه اشخاص مختلف شود، ولیکن اگر همه به راستی مصالح نوع را بیشتر منظور بدارند و عمل خود را کمتر منسوب به اغراض خصوصی کنند و منافع خاصه را هم در ضمن مصالح عامه بخواهند، با وجود اختلاف سلیقه نفاق و نزاع پیش نمی‌آید و عاقبت راه اتحاد و اتفاق پیدا می‌شود. رعایت مصالح نوع همان است که به عبارت دیگر میهن‌پرستی می‌نامند. پس هر میهن‌پرستی ناچار مصالح عمومی را بر منافع خصوصی مقدم می‌دارد و اگر چنین کند در راه عدالت ثابت‌قدم خواهد بود. نباید چنین پنداشت که عدالت تنها وظیفه صاحبان حکم است، بلکه باید متوجه بود که هر فردی از افراد در زندگانی اجتماعی مکلف به رعایت عدالت است، زیرا اگر کسی انحراف از عدالت را روا دارد و ظلم نسبت به دیگری را جایز شمارد، دلیلی نیست بر اینکه دیگری هم نسبت به او از این روش خودداری کند. در آن صورت ظلم عالم‌گیر خواهد بود و جماعتی که ستم و بیداد را میان خود شایع و رایج بدارند، ممکن نیست بتوانند به خوشی و آسودگی زندگانی کنند و نتیجه این می‌شود که فقط به فکر منافع خصوصی خود باشند و آسایش نوع را نظر دور بدارند. در این صورت همه از آسایش محروم خواهند بود، زیرا اگر نظر حقیقت‌بین باشد روشن است که بندگان خدا همه در خوشی و ناخوشی یکدیگر شریکند و ممکن است یک نفر شاد باشد در حالی که دیگران همه غمناکند و اگر عموم سعادتمند باشند البته افراد هم خوش خواهند بود.
- هم میهنان عزیز،
- من که امروز بر حسب پیشامد روزگار ریاست کشور و ملت ایران را عهده‌دار شده‌ام معتقدم که آبرومندی دولت و سلطنت همانا در این است که ملت آسوده باشد و به خوشی زندگانی کند، و در سهم خود آن اندازه که به من مربوط است در ادای وظایفی که برای این مقصود باید به جا آورد به قدر مقدور می‌کوشم، اما باید یقین دانست که حصول این مقصود بسته به این است که همه افراد ملت به وظایف خود عمل کنند، و رأس آن وظایف این است که نسبت به یکدیگر عدالت و انصاف را منظور دارند و مصلحت عامه را بر منافع خصوصی مقدم شمارند.
- اگر این اصل را در مد نظر قرار دهید، اتحاد و اتفاق به آسانی دست می‌دهد و چون اتفاق باشد چنانکه گفته‌اند جهان می‌توان گرفت. از گذشته عبرت بگیرید و در آینده غفلت نکنید، علی‌الخصوص که امسال مشکلاتی در پیش است که حل آنها جز به نیروی اتفاق و اتحاد و میهن‌دوستی و نوع‌پروری میسر نیست و اگر صاحبان قدرت و استطاعت با مردمان ضعیف و بی‌بضاعت همدردی نکنند و شفقت نداشته باشند و خودپرستی پیشه نمایند خدا نخواسته به مصائب و بلیاتی گرفتار می‌شویم که برای همه مایه جگرسوزی و پشیمانی خواهدبود.
- بهترین طریقه برای سازگار کردن منفعت شخصی و مصلحت عمومی اشتغال به کار سودمند است، و در وضع کنونی که ابواب ارتباط کشورها با یکدیگر روزبه‌روز بیشتر مسدود می‌شود، ملت‌ها مجبورند حوائج زندگانی را شخصاً فراهم سازند و به مساعدت ملل دیگر کمتر چشم داشته باشند، و چون مهمترین حوائج زندگانی از راه کشاورزی فراهم می‌شود ضرورت ایجاب می‌کند که در این رشته از کار بیش از پیش جد و جهد به عمل آید، و می‌توان گفت امروز تکثیر محصولات فلاحتی و خواربار وظیفه‌ای است که هر کس به قدر قوه خود باید در ادای آن بکوشد که لااقل از جهت قوت یومیه دچار عسرت و تنگی نشویم، تا وقتی که انشاءالله در کارها گشایش دست دهد و بتوانیم به رشته‌های دیگر امور زندگانی نیز جداً بپردازیم.
- البته وقتی که گفته می‌شود خودپرست نباشید و مصالح عامه را منظور بدارید، مقصود این نیست که منافع شخصی خود را یکسره مهمل بگذارید، بلکه مراد این است که منافع خصوصی را با مصالح عمومی سازگار کنید و اگر چنین کردید شرایط عدالت و انصاف هم ادا می‌شود و مطمئن خواهید بود که در عین جلب منفعت شخصی تکلیف خویش را نسبت به ابناء نوع نیز به جای آورده‌اید.
- این است پیام من به شما ملت ایران در این اولِ سال و هنگام عید باستان که انشاءالله به همت همه ایرانیان و توفیق پاک یزدان مبارک و میمون خواهد بود.