نخستین سالروز رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه سوءقصد به جان شاهنشاه ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۵
| کنفدراسیون دانشجویان ایرانی | سوءقصد به جان شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی کاخ مرمر ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ | نخستین سالروز رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه سوءقصد به جان شاهنشاه ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۵ |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری بیست و یکم |
سالروز رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه
۲۰ فروردین ماه ۱۳۴۵ روز شنبه در آیین باشکوهی در امامزاده عبدالله از بنای یادبود دلیران جانباخته در رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۴ سوءقصد به جان شاهنشاه در کاخ مرمر پرده برداری شد.[۱] در این آیین هزاران تن از مردم، اصناف، افسران و درجه‌داران ارتش شرکت داشتند. پس از پرده‌برداری از آرامگاه جانباختگان هزاران تن از اهالی تهران از بنای یادبود دیدن و آن را گلباران کردند. بنای یادبود درجه‌داران گارد شاهنشاهی را اصناف تهران در گورستان امامزاده عبدالله ساختند و صنف کاشی‌سازان به شیوه بسیار زیبایی آرامگاه را نمونه‌ای از هنر کاشی کاری ایران کردند.[۲] این سوءقصد تنها به جان شاهنشاه نبود بلکه کنفدراسیون دانشجویان ایرانی برنامه فروپاشی کشور ایران و کشتن ۲۵ میلیون ایرانی و از میان برداشتن استقلال ایران و ایرانیان را ریختند و در تیر ماه ۱۳۴۵ با خمینی در نجف گفتگو کردند و وی را به عنوان رهبر انقلاب شومشان همان توطئه سرخ و سیاه برگزیدند.[۳]
۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۵ بیش از ۲۰٬۰۰۰ از آموزگاران پایتخت در سالروز سوءقصد شوم به جان شاهنشاه در رژه پرشکوهی پیوند و همبستگی خود را با منشور انقلاب شاه و ملت نشان دادند و هنگامی که به خیابان پهلوی رسیدند کاخ مرمر را چون نگین انگشتری در میان گرفتند و به ابراز شور و عشق خود به میهن و شاهنشاه ایران دست زدند. در سراسر این زمان آتشِ آتشدان‌ها و ناردان‌ها (مشعل) همچنان فروزان بود و « سرود سلامتی شاهنشاه » نوای دل‌انگیزی مترنم بود و به همراه آن نوسان پرچم‌های رنگارنگ دبستان‌ها و دبیرستان‌های تهران بر بالای سر راه‌پیمایان در اهتزاز بود. راه‌پیمایی آموزگاران بسیار به سامان از استادیوم فرح آغاز شد. پیشاپیش آموزگاران ۲ تریلر و ۹ آتشدان فروزان و بزرگ نمایانگر ۹ اصل منشور انقلاب شاه و مردم قرارداشت. جلوی تریلر نخست فرتور بزرگی از شاهنشاه و جلوی تریلر دوم فرتور بسیار بزرگی از شهبانو و ولیعهد دیده می‌شد. افزون بر این، سدها تن با آتشدان پشت تریلرها و پرچمداران دبستان‌ها و دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه راه می‌رفتند. پشت سر آنان در ردیف نخست استادان و دانشجویان دانشکده پلی تکنیک، دانشسرای عالی و هنرسرایعالی قرارداشتند. پس از دانشکده پلی تکنیک بیش از ۲ هزار دانشجویان مرکزهای تربیت معلم عاصمی، حشمتیه غیاثی، آموزگاران آینده کشور، ابراز شور و هیجان می‌کردند. در کنار آموزگاران ناردان به دست، ۱۰۰ تن از دختران یکان‌های گوناگون فرهنگی سرود ویژه ۲۱ فروردین را با سدایی دل انگیز و رسا می‌خواندند. پژواک سرود تا دوردست‌ها به گوش می‌رسید و موجی از هیجان در دل‌های میهن‌پرستان پدیدآورده بود. آموزگاران سرود را چاپ کرده و میان مردم پخش می‌کردند. افزون بر دسته سرودخوانان، دسته‌های بی شمار موزیک در راستای رژه آموزگاران آهنگ‌ها و مارش‌های سرورانگیز می‌نواختند و از اینکه شاهنشاه در چنین روزی از خطر بزرگی رسته‌اند، شادی می‌کردند. رویهم رفته در ردیف آموزگاران ۱۲۰۰ پرچمدار، نماینده ۱۲۰۰ مرکز آموزشی پایتخت رژه می‌رفتند. آرنگ‌های (شعار) آموزگاران چنین بود: معلم می‌گوید راه شاه راه سعادت و خوشبختی - معلمان ایران روز ۲۱ فروردین را جلوه حق می دانند - نیست بیهوده شه‌پرستی ما ، که به شه بسته است هستی ما - شاهنشاه آریامهر همواره قرین پیروزی و سلامت باد - معلمان کشور افتخار می‌کنند سربازان پیشرو انقلاب شاه و مردم هستند.
آموزگار از خیابان فرانسه و چهارراه امیراکرم گذشته وارد خیابان پهلوی شدند و به سوی کاخ مرمر سرازیر شدند. این سیل خروشان بلند پس از گذشتن از چهارراه پهلوی وارد خیابان سپه شد و از انجا وارد خیابان کاخ گردید. در خیابان کاخ نخست‌وزیر، وزیر آموزش و پرورش، تیمسار سپهبد نصیری و تیمسار سرلشکر مبصر رییس شهربانی کل کشور به پیشباز آموزگاران شتافتند و آموزگاران سرودخوانان از برابر آنان گذشتند. در برابر کاخ مرمر ابراز شور و شادی آموزگاران چنان به جوش آمد که کاخ مرمر را چون نگین انگشتری در میان آموزگاران قرار گرفت و فریادهای جاوید شاه خیابان‌ها را به لرزه درآورد. بیش از ۱۲۰۰ سبد گل از سوی همه آموزشگاه‌ها فراهم شده بود و به پهنه کاخ مرمر برده شد و کاخ مرمر گلباران شد. هنگامی که دختران و بانوان دانشجوی تربیت معلم عاصمی به جلوی کاخ مرمر رسیدند از ردیف بیرون آمدند و سرود ۲۱ فروردین ماه را خواندند و مردم با کف زدن‌ها و هورا کشیدن و جاوید شاه آنان را همراهی کردند. پس از پایان آیین رژه در ساعت ۱۲ و ۳۰ دقیقه کمیته برگزاری جشن‌های ۲۱ فروردین دربرگیرنده ۴۵ تن آموزگار برگزیده شده از میان آموزگاران پایتخت می‌باشد، به همراه دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش به پیشگاه شاهنشاه باریافتند و آمادگی و از خودگذشتگی آموزگاران کشور را در اجرای منشور انقلاب شاه و مردم به آگاهی همایونی رساندند. شاهنشاه در این باریابی به آموزگاران فرمودند:[۴]
- امروز برنامه مملکت کاملاً روشن‌است و همچنین وضع فعلی مملکت ما هم روشن‌است و شما نیز طبعاً چون به این راه عقیده و ایمان دارید، احساسات خودتان را در تأیید آن نشان دادید. از طرف دیگر، این ایمان و اعتقاد شما ما را امیدوارمی‌کند که محیطی که با دست شما در این مملکت اداره‌می‌شود، یعنی محیط آموزشی تربیتی و در واقع آن محیطی که روح و فکر و معلومات نسل آینده مملکت را مشخص و معین‌می‌کند، محیطی مناسب با آتیه درخشان کشور ما باشد. شما افراد را برای به‌دست‌گرفتن مسئولیتهای شخصی و فردی یا اجتماعی و دولتی طوری تربیت خواهیدکرد که حقیقتاً مؤمن به اصول انقلاب ایران و به تمام معنی مفید و مؤثر به حال کشور باشند.
در دانشگاه تهران و دانشگاه ملی
رژه پرشکوه آموزگاران پایتخت سی دقیقه پس از نیمروز به پایان رسید. ساعت ۱۱ و سی دقیقه بامداد دانشجویان دانشگاه تهران در باشگاه دانشگاه تهران گردآمدند و به مناسبت سالروز ۲۱ فروردین و نرسیدن گزند به جان شاهنشاه نیایش کردند. آنگاه نمایندگان دانشجویان هر دانشکده دسته گل‌های زیبایی را در پای تندیس شاهنشاه نمودند و آن را گلباران کردند. دکتر کنی معاون امور دانشجویان گفت: "شاهنشاه فرمودند ما در صدد هستیم که دانشگاهی داشته باشیم که بار دیگر ایران را به صورت مرکز علمی و تحقیقاتی جهان در آورد."
در دانشگاه ملی بامدادان دانشجویان به همراه استادان و مدیران هر دانشکده در آیین باشکوهی برای تندرستی شاهنشاه آریامهر شرکت کردند. نخست رییس دانشکده‌ها درباره چگونگی ثبات و امنیت کشور سخنرانی کردند. سپس برای تندرستی و پایندگی شاهنشاهی پر افتخار اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر دست به نیایش به درگاه خداوند برداشتند و خواستند که وجود فرخنده شاهنشاه دانش گستر ایران از گزند پیش‌آمدهای ناگوار در پناه بماند.
در سراسر کشور آموزگاران و طبقه‌های گوناگون مردم آیین نیایش را به جای آوردند و تندیس‌های شاهنشاه آریامهر را گلباران کردند.
کارگران شرکت شیلات در گردهم‌آیی بزرگی که در بندر پهلوی برگزار شد و برای نرسیدن گزندی به جان شاهنشاه دست به نیایش برداشتند. در جای شرکت شیلات ایران و با شرکت هزاران تن از کارگران شرکت و با بودن دکتر بهرامی هموند هیات مدیر ه شیلات، سپهرنیا فرماندار و رییس های سازمان دولتی آیین شکرگزاری برگزار شد.
بانوان رییس های اداره های شیلات در بیمارستان محمدرضا شاه پهلوی به دیدار بیماران بستری رفتند و میان آنان شیرینی پخش کردند. به دستور مدیر عامل شیلات به شکرانه رفع خطر از وجود شاهنشاه آریامهر میان زندانیان بندرپهلوی ماهی سفید و ماهی دودی پخش شد.
مجلس نیایشی در تالار اجتماعات جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران برگزار گردید. در این آیین هیات مدیره و کارکنان جمعیت شیر و خورشید سرخ و گروهی از نمایندگان مجلس بودند.
روز بیست و یکم فروردین ماه سدها تن از کارکنان سازمان نقشه برداری کشور برای سپاسگزاری از نرسیدن گزند به جان شاهنشاه دست به نیایش برداشتند. در این آیین مهندس بدرالدین مرعشی مدیر عامل سازمان سخنرانی رسایی پیرامون شخصیت جهانی شاهنشاه و پیشرفت هایی که در زیر توجه همایونی از آن کشور شده ایراد کرد.
در باشگاه مرکزی جوانان سالروز از میان رفتن هیولای خیانت در سوءقصد به جان شاهنشاه آیینی باشکوه با بودن جوانان بی شماری در سالن باشگاه برپاگردید. بسیاری چامه های سراییده شده خود را خواندند و همه دست به نیایش برداشتند.
۲۳ فروردین ماه ۱۳۴۵ ساعت ۹ بامداد در نخستین نشست علنی مجلس شورای ملی در سال نوین به ریاست مهندس ریاضی، رییس مجلس شورای ملی در آغاز پیرامون رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه سال گذشته سخن گفت.[۵] آنگاه سخنرانی‌های نمایندگان بر پایه دستور درباره رخداد کاخ مرمر انجام یافت. آقای حقشناس با اشاره به رخداد سال گذشته و ابراز عشق به شاهنشاه و میهن از سوی مردم آذربایجان سخنان پرشوری را ابزار داشت. خواجه نوری لیدر فراکسیون پارلمانی ایران نوین نیز در همین زمینه سخن راند و سپس به پیشرفت‌هایی که در سراسر کشور انجام یافته است اشاره کرد و گفت در دهات حوزه انتخابیه بنده که تا چند وقت پیش رنگ طبیب و حمام را ندیده بودند، امروز همه چیز دارند. مهندس پروشانی، آقای بوشهری، تبریزی و کبیری نیز سخنانی ایراد کردند.
نگاه کنید به
- سوءقصد به جان شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی کاخ مرمر ۲۱ فروردین ۱۳۴۴
- نخستین سالروز رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه سوءقصد به جان شاهنشاه ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۵
- کنفدراسیون دانشجویان ایرانی
- مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ فروردین ۱۳۴۵ نشست ۲۵۱
- مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۷ اردیبهشت ۱۳۴۵ نشست ۲۶۶
منبع
- ↑ سوءقصد به جان شاهنشاه محمدرضا شاه پهلوی کاخ مرمر ۲۱ فروردین ۱۳۴۴
- ↑ آرامگاه استوار باباییان و استوار لشکری دو جانباخته گارد شاهنشاهی در رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۴ برابر با ۲۱ فروردین ماه ۲۵۲۴ شاهنشاهی به دستور جاسوس بیگانه و دشمن ایران زمین ابراهیم یزدی در سال ۲۵۳۸ شاهنشاهی ویران شد
- ↑ کنفدراسیون دانشجویان ایرانی
- ↑ سخنان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در باریابی کمیته آموزگاران پایتخت در سالروز رویداد شوم ۲۱ فروردین ماه ۱۳۴۴
- ↑ مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ فروردین ۱۳۴۵ بیانات آقای رئیس به مناسبت واقعه روز ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ کاخ مرمر