نامه وزیر امور خارجه دولت شاهنشاهی ایران به وزیر مختار بریتانیا در ۱۷ شهریور ۱۳۲۰ در پاسخ به نامه ۱۵ شهریور ۱۳۲۰
نامه وزیر امور خارجه دولت شاهنشاهی ایران به وزیر مختار بریتانیا در ۱۷ شهریور ۱۳۲۰ در پاسخ به نامه ۱۵ شهریور ۱۳۲۰
تاریخ ۱۳۲۰/۶/۱۷
آقای وزیر مختار،
در پاسخ نامه تاریخ ۱۶ شهریور جاری (۶ سپتامبر ۱۹۴۱) جنابعالی در تعقیب نامه به تاریخ ۱۰ شهریور ماه شماره ۳۶۱۵ خود راجع به حل مسائلی که برخلاف انتظار بر اثر ورود قوای نظامی دولت انگلستان و دولت اتحاد جماهیر شوروی به خاک ایران پیش آمده و مطرح گردیده‌است، این جانب اختیار دارد مطالب زیر را که دلیل منتهای حسن اراده دولت شاهنشاهی ایران بر اصلاح ذات البین می‌باشد باستحضار آن جناب برساند:
۱- راجع به برچیدن سفارت خانه‌های آلمان و ایتالیا و رومانی و مجارستان و اقداماتی که در نامه آنجناب خواسته بودند، نسبت به آن سفارت خانه‌ها و اتباع آلمان بعمل آید، خاطر شما را مستحضر می‌دارد که برای ابراز کمال حسن نیت و مساعدت نسبت به رفعت نگرانی دولت انگلستان و دولت اتحاد جماهیر شوروی دولت شاهنشاهی ایران نظر به وضعیت فعلی ناگزیر موافقت نمودهم و اقدام فوری بعمل آورده که ترتیب انجام تقاضاهای آن در دولت در این قسمت برای مرتفع ساختن هر سوءتفاهمی هر چه زودتر داده شود ولی لازم می‌داند متذکر گردد که علاوه بر پیش‌بینی‌های گذشته با اقداماتی که از طرف دولت در همین چند روز اخیر برای برای جلوگیری از هرگونه سوء تفاهمی بعمل آمده، تغییری در اوضاع محلی رخ نداده و مشکلاتی بر اثر اقدام‌ها آلمان‌ها و ایتالیایی‌های مقیم تهران برای دولت ایران ایجاد نشده‌است تا جای آن باشد که موضوعت عدم ورود قوای دولتین انگلستان و شوروی را به تهران، که هیچگونه سبب و بهانه‌ای هم برای آن نبوده و نیست، تذکر دهند.
۲- دولت شاهنشاهی ایران متأسف است که دولت انگلستان و دولت اتحاد جماهیر شوروی نخواسته‌اند مختصر تقاضای دولت ایران را حتی در خارج ساختن شهرهای سمنان و شاهرود و قزوین و خرم آباد و دزفول از خطی که در یادداشت اولی خود معین کرده بودند بپذیرند هر چند بنظر دولت ایران موجبی برای رد این تقاضا نبوده‌است.
و نسبت به اینکه موافقت نموده‌اید در نقاط خرم آباد و دزفول و کرمانشاهان ترتیبی بین مأمورین نظامی انگلیس و مأمورین وابستة ایران داده شود که بر طبق آن عده‌ای از ارتش با امنیه ایران برای ایجاد نظم و آرامش در دزفول و خرم آباد و کرمانشاهان بوده باشند، دولت شاهنشاهی ایران با اطمینان از اینکه خود نظم و آرامش در همه جا مورد توجه و علاقة دولت انگلستان می‌باشد امیدوار است موافقت خواهند نمود که همین رویه در نقاط دیگر هم که طبق یادداشت اول شما قوای آن دولت موقتاً در آنجاها متوقف می‌گردند، برقرار شود. ضمناً به این نکته نیز جلب توجه می‌نماید که موضوع لزوم وجود امنیه در سایر نقاط محل توقف قوای دولتین هم همواره مورد موافقت بوده و محرز می‌باشد.
۳- راجع به معاضدت متقابل ادارات کشوری دولتی از جمله امنیه و شهربانی با قوای نظامی دولتین در نقاطی که محل توقف آن‌ها می‌باشد، دولت ایران امیدوار است رویه حُسن تفاهم برآورده شود و مأمورین ایرانی هم مطابق مقررات کشور بدون مانع از عهدة وظایف خود برآیند.
بنا بر مراتب بالا، دولت شاهنشاهی یقین دارد اکنون که از هر جهت وسائل اطمینان خاطر دولت اعلیحضرت پادشاه انگلستان و دولت اتحاد جماهیر شوروی فراهم گردیده‌است، اوامر فوری مؤثر به قوای آن دولت صادر خواهند نمود که در حدود موافقت‌های حاصله عمل نمایند تا مأمورین دولت ایران در آن نقاط برای اعادة وضعیت عادی و انجام وظایف خود منظماً اقدام نمایند.
موقع را مغتنم شمرده احترامات فائقه را تجدید می‌نماید.