مصاحبه مطبوعاتی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در باشگاه روزنامه‌نگاران استکهلم ۱۷ اردیبهشت ماه ۱۳۳۹
| برنامه عمرانی دوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۹ |
۱۷ اردیبهشت ۱۳۳۹
از مصاحبه مطبوعاتی شاهنشاه در باشگاه روزنامه‌نگاران استکهلم
مملکت ما تا چند سال پیش یکی از فقیرترین ممالک بود و در اثر تجاوزات بسیار در دوره‌های انحطاط تمام شئون حیاتی ما دچار وضع بدی شده‌بود، فقط در این چند سال اخیر مملکت ما دوره تحول تازه‌ای را آغاز کرده‌است. پس از جنگ اخیر ما طبعاً مواجه با اشکالات داخلی و خارجی فراوانی شدیم و عملاً تنها در شش هفت سال اخیر است که شروع به کارهای اساسی کرده‌ایم. هدف اصلی ما تأمین عدالت اجتماعی و پنج اصل کلی آن است: نان برای همه، مسکن برای همه، فرهنگ برای همه، بهداشت برای همه، کار برای همه.
ما قوانین مترقیانه‌ای وضع کرده‌ایم که تقسیم زمین‌های سلطنتی و خالصجات میان کشاورزان از آن جمله است. ما سعی می‌کنیم که منابع کشورمان را توسعه دهیم، نتیجه آن را به همه افراد کشورمان برسانیم. در این راه ما برنامه‌های هفت ساله و پنج ساله‌ای طرح و ایجاد کرده و می‌کنیم و خیلی از کمپانی‌های خارجی در راه توسعه صنایع به ما کمک می‌کنند. کوشش ما این است که برای ملت خودمان سطح زندگی بسیار بالاتری تأمین کنیم و امیدواریم نسل‌های آینده ما از این حد بگذرند و سطح زندگی آنها به پایه مترقی‌ترین ممالک غربی برسد.
ما از هر نوع همکاری که بشود، استقبال می‌کنیم و فکر می‌کنم بسیار طبیعی است که ممالک خیلی صنعتی با سرمایه‌گذاری کمپانی‌های خود در ممالکی از ردیف ما که در راه تحول صنعتی و اقتصادی هستند، هم به این قبیل ممالک کمک می‌کنند و هم برای خود بازارهایی به دست می‌آورند.
الکتریکی کردن تمام مملکت جزء برنامه اساسی ما است. شاید در رشته الکترونیک و ارتباط و همچنین شاید در رشته‌های نساجی، رادیو و تلویزیون و کشتی و راه‌آهن کمک‌های صنعتی سوئد برای ما خیلی مؤثر باشد و شاید بهترین راه این باشد که متخصصین صنعتی سوئدی خودشان به ایران بیایند و مملکت ما را از نزدیک ببینند و تشخیص دهند که چه می‌توانند بکنند.
ما درباره حفظ استقلال خودمان خیلی سختگیر هستیم و در عین حال به حفظ صلح و همکاری بین‌المللی علاقمندیم. ما در جنگ‌های اول و دوم جهانی اعلام بی‌طرفی کردیم، ولی در هر دو مورد یا به دلیل ضعف نظامی و یا نظر به اهمیت وضع سوق‌الجیشی ایران، بی‌طرفی ما نقض شد و در جنگ اخیر مملکت ما کم و بیش به دست قوای خارجی اشغال گردید. ما نه فقط سختی وجود ارتش خارجی را احساس کردیم، بلکه فعالیت ستون پنجم خارجی باعث اخلال فراوانی در وضع داخلی ما شد. ما برای توسعه سطح زندگی خود و بالابردن آن و رساندیدن کشور خویش به سطح سایر ممالک مترقی احتیاج به صلح داریم، زیرا جنگ برای هیچ کشوری خوب نیست، مخصوصاً برای ما که به طور مسلم احتیاج به صلح داریم تا برنامه تجدید بنای حیات ملی خود را انجام دهیم. از این نظر ما در پیمان‌های دفاعی شرکت کردیم و در عین حال برای اثبات حسن نیت خودمان، موافقت نکردیم پایگاه‌های پرتاب موشک برد بلند در خاکمان ایجاد شود. ما این کار را از آن لحاظ نکردیم که تحت فشار باشیم، بلکه با میل و برای نشان دادن حسن نیت خودمان این کار را کردیم. اگر دیگران نخواهند به این موضوع توجه کنند، فکر می‌کنم که افکار مردم در تمام دنیا حقیقت را درمورد ما درک کرده‌است.
من در این سفر خودم رسماً به سه مملکت سوئد، بلژیک و اتریش مسافرت می‌کنم. در وضع حاضر خیلی طبیعی است که رؤسای دول به ممالک دوست و حتی به ممالک غیر دوست سفر کنند. هدف ما این است که این ممالک را بهتر بشناسیم و در عین حال سعی کنیم خودمان را هم به آنها بهتر بشناسانیم. خیال می‌کنم وضع دنیا به جایی رسیده‌است که همه ملل باید بکوشند تا همدیگر را بهتر بشناسند و به این وسیله برای صلحی پایدار همکاری کنند و فاصله بین ممالک توسعه یافته و توسعه نیافته را از میان بردارند.
وضع کشور سوئد در من تأثیر بسیار مطلوبی بخشیده‌است. سطح زندگی بسیار عالی شما و پیشرفت‌های فرهنگی و اجتماعی و اداری شما سرمشق بسیار خوبی برای کلیه ملل است که می‌توانند از همین راه بروند.
ملت شما ملت خوشبختی است، اما این خوشبختی را به قیمت کار و فعالیت به دست آورده‌است.
گمان می‌کنم که مخصوصاً تشکیلات اجتماعی شما باید سرمشق بیشتر کشورها قرار بگیرد، به این جهت ما سعی خواهیم کرد که در آینده تعداد بیشتری دانشجو به مملکت شما بفرستیم و مبادلات خود را توسعه دهیم و همچنین تعداد بیشتری کارشناسان صنعتی و بازرگانان و روزنامه‌نگاران را برای دیدن کشور سوئد بفرستیم تا از این راه به علل و عوامل ترقی کشور شما آشنا شویم.
می‌دانم که مملکت شما باز هم رو به تکامل می‌رود و صمیمانه آرزومند پیشرفت‌های بیشتری برای شما هستیم و یقین داریم در این راه دوست شایسته‌ای برای سایر ملل خواهیدبود.