مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با مدیر و سردبیر روزنامه رستاخیز کاخ نیاوران ۱۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی دی تا اسفند ماه | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی فروردین تا خرداد ماه |
مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با مدیر و سردبیر روزنامه رستاخیز کاخ نیاوران ۱۲ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴
- گسترش حزب رستاخیز ملت ایران
- حزب رستاخیز ملت ایران که به این طریق مورد استقبال بی‌سابقه ایران قرار گرفته، موجب شده‌است که ما امیدوار شویم این حزب به صورتی در اعماق و نهاد جامعه ایرانی نفوذ کند و گسترده شود که از یک سو وطن‌پرستی و وفاداری به سه اصل تشکیل‌دهنده رستاخیز را بسط دهد و از سوی دیگر منعکس‌کننده حقیقی نیات مردم ایران باشد. البته از سه اصلی که گفتیم، یک اصل آن انقلاب ما است که راجع به آن صحبت زیاد شده‌است و یکی از مطالبی که گفته‌ام این است که در خود انقلاب، هم اصول غیر قابل تغییر وجود دارد و هم بعضی مواد هست که مطابق با پیشرفت تکنولوژی و پیشرفت جهان می‌توان آنها را به همان ترتیب یا تغییر داد یا متناسب کرد و به این طریق آینده ملت و مملکت ایران را تعیین کرد، به طوری که در آینده دوران انحطاط یا دوران غافلگیری پیش نیاید.
- دموکراسی و نظر اکثریت
- اصولاً بحث و گفتگو کار بسیار خوبی است، زیرا حتی راجع به بعضی مطالب خیلی واضح و روشن نیز گاه ممکن است یک کلمه قابل استفاده و پذیرش گفته و پیشنهاد شود. منتهی کسی که بحث و گفتگو می‌کند، باید این وظیفه را درست انجام دهد، زیرا هر کس اگر فکر کند که فقط نظر خودش باید قبول شود، به این دیگر نمی‌شود دموکراسی گفت. دموکراسی نظر اکثریت است. باید آرا و عقاید مردم اظهار شود، مورد پژوهش قرار بگیرد و در آخر هم البته اکثریت تصمیم خواهدگرفت. این اکثریت، ملت ایران است که در طول هزاران سال تاریخ، مردمی باهوش و مردمی پخته و دانا بوده‌اند و تصمیمی که این اکثریت می‌گیرد، غلط نخواهدبود، چون اکثریت تصمیم غلط نمی‌گیرد.
- مشارکت عموم در سرنوشت مملکت
- سیاست کلی ما مشارکت عموم مردم در هر کار است. اگر از نظر مادی نگاه کنیم، چه استاد و چه دانشجو و چه کارگر و کشاورز، می‌توانند در اوضاع اقتصادی مملکت از طریق خرید سهام مشارکت کنند. در قسمت‌های سیاسی، مشارکت از سطح ده شروع می‌شود تا بالاترین تشکیلات سیاسی و اجتماعی مملکت. تشکیلات سیاسی یعنی حزب، نمایندگی مجلس سنا و شورای ملی که البته بالاترین حد است، لیکن در این بین انجمن‌های ده، شهر، شهرستان و استان وجود دارد و از جهت اجتماعی هم خانه‌های انصاف هست، شوراهای داوری هست و ما به وسایل گوناگون سعی می‌کنیم همه در اوضاع و سرنوشت مملکت خود شریک شوند.
- این امر درمورد جوان‌ها بالاخص اهمیت دارد، چون جوان‌های دبیرستانی که حق رأی ندارند، از حالا به حزب پیوستگی خواهندداشت و از طریق این پیوستگی به مسائل مملکت و وظایف ملی خود خواهندپرداخت و با طرح‌ها و برداشت مطالبی که به نظر خود آنها می‌رسد، در بحث و گفتگو شرکت خواهندکرد و مسائل و نظراتی را که در زندگی دانش‌آموزی آنها وجوددارد و یا نظراتی را که راجع به اوضاع اجتماعی کشور می‌توانند داشته‌باشند، در این بحث و گفتگوها و یا در خانه‌های حزبی و تشکیلاتی که مسلماً برای این جوانان داده خواهدشد، می‌توانند مطرح کنند.
- نقش حزب در انقلاب اداری و آموزشی
- در انقلاب اداری اتفاقاً نقش حزب می‌تواند بسیار مؤثر باشد، زیرا از این پس در ادارات ما، هم مراجعه‌کننده حزبی است و هم آن کسی که پشت میز نشسته است. این دو مسلماً از هم شکایت‌هایی دارند و جنبه جالب این جریان این است که چون هر دو عضو حزب هستند، این مطالب حتی در داخل خود حزب مطرح خواهدشد و خیلی زودتر و بهتر به اصل مطلب پی برده خواهدشد و راه‌حل‌ها را خیلی بهتر می‌شود پیدا کرد.
- در انقلاب آموزشی نیز اغلب آموزگاران و دبیران و استادان در سطح دبستان‌ها و دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها، همه حزبی هستند و دانشجویان نیز در همین حزب عضویت دارند، از این رو طبیعی است که این واقعیت به ایجاد تفاهم کمک خواهدکرد و زمینه گفت و شنود را فراهم خواهدساخت، ولی درمورد آموزش احتیاجات دیگری داریم، که عبارت است از تعداد کافی معلم و استاد و وسایل آموزشی و کتب تعلیماتی که در این زمینه می‌خواهیم به مدرن‌ترین وسایل دنیا مجهز شویم و از تلویزیون، ماهواره و کاست و وسایل دیگر که در آینده ساخته خواهدشد، استفاده کنیم. تعداد معلم ما کم است و باید بیشتر معلم تربیت کنیم، ولی با همین وسایل آموزشی، خیلی به سهولت می‌توانیم بیشتر کارهایمان را انجام دهیم.
- احزاب ملی
- احزابی که از مرداد ۱۳۳۲ به بعد در این مملکت فعالیت داشته‌اند، مسلماً احزاب ملی بودند، یعنی منافع وطن را در نظر می‌گرفتند، چون به تشکیلات غیر ملی اجازه فعالیت داده نمی‌شد. این احزاب هر کدام به نوبه خود در حدود مرام و تشکیلاتشان سعی کرده‌بودند به مملکت خویش خدمت کنند.
- انتخابات آینده
- درمورد امکان سوءاستفاده و اعمال نفوذ در انتخابات آینده، فکر نمی‌کنم که این موضوع اصولاً مطرح باشد، زیرا پیشنهاد کاندیداها به حزب چون از طریق اکثریت ملت ایران خواهدبود، بهترین عناصری که در هر حوزه انتخابیه وجود دارند، به حزب معرفی خواهندشد و هنگامی که بهترین عناصر انتخاب و معرفی شوند و بعد حزب آنها را انتخاب و به عنوان کاندیدای حزب معرفی کند، دیگر خطری نمی‌تواند وجود داشته‌باشد.
- موضوع مالی هم اصولاً مطرح نیست، ولو اینکه کاندیدا ثروتمند باشد، چون اگر فرد خوبی نباشد، اصولاً معرفی نمی‌شود و ثروتمندبودن هم که گناه نیست، مخصوصاً وقتی که ثروت از راه صحیح به دست آمده‌باشد. ما می‌خواهیم همه ثروتمند باشند، ولی آدمی که درست نباشد، اصولاً نام او در لیست نخواهدآمد. بنابراین قدرت مالی تأثیری در انتخابات نخواهدداشت.
- آرمان‌های ملت ایران
- وظیفه وسایل ارتباط جمعی هر چه بیشتر شناساندن آرمان‌های حزب است، که همان آرمان‌های ملت ایران است و آشناکردن مردم به وظایف سیاسی و ملی‌شان. هر ایرانی که وظیفه سیاسی و ملی خود را بداند، دارای همان شرطی است که یک عضو حزب رستاخیز ملت ایران باید داشته‌باشد، یعنی وظایف سیاسی و ملی و شناختن حقوق سیاسی و ملی و اجتماعی خودش و دیگران.
- سیاست مستقل ملی
- سیاست مستقل ما تاکنون جنبه گرایشی نداشته‌است. سیاست ما یک سیاست مستقل ملی است و ما هر چه را که منفعت ملت ایران در آن باشد، در کادر این سیاست عمل می‌کنیم. نام این کار را گرایش نمی‌شود گذاشت، بلکه باید آن را ادامه و تعقیب راه منافع ملی ایران دانست.
- توافق الجزایر
- برداشت من از توافق الجزایر درمورد رفع اختلافات ایران و عراق این است که آینده بسیار مثبت و سازنده و خوبی را پیش‌بینی می‌کنم و مثل این است که از هر دو طرف آمادگی کنکاش و مطالعه در توسعۀ روابط و تأمین این آینده وجود دارد.
- تماس‌های منطقه‌ای
- تماس‌هایی که بین حضرت انور سادات و بعد اعلیحضرت ملک خالد و من گرفته‌شد، بی تردید برای صحبت از آب و هوا نبود، بلکه برای تأمین منافع ممالک خودمان و منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم بود. فکر می‌کنم از این صحبت‌ها و تماس‌ها تاکنون نتایج خوبی گرفته شده و امیدوارم آثار تصمیم‌هایی که گرفته شده، در آینده هر چه بیشتر نمایان شود.
- امکان برخورد اعراب و اسرائیل
- امکان برخورد تازه میان اعراب و اسرائیل وجود دارد، به خصوص که فکر می‌کنیم رویه اسرائیل عاقلانه نیست، بلکه هم برخلاف اصل ۲۴۲ قطعنامه ۲۲ نوامبر ۱۹۶۷ سازمان ملل متحد است و هم برخلاف عقل و منطق، مخصوصاً در شرایط کنونی که نه گفتگو از این است که اعراب خیال دارند اسرائیل را نابود کنند و آنها را به دریا بریزند و نه آنکه دول معظم دنیا حاضر نیستند زندگی اسرائیل را در داخل مرزهای شناخته شده‌اش تضمین کنند.
- روابط ایران و افغانستان
- درمورد روابط دو جانبه ایران و افغانستان فکر می‌کنم دورنمای خوبی در پیش داشته‌باشیم و این دو کشورِ هم‌کیش و همسایه به طور دوستانه به سوی آینده روشنی گام بردارند و با یکدیگر همکاری داشته‌باشند.
- درمورد روابط افغانستان و پاکستان، ایران هر چه از دستش برآید، برای رفع سوءتفاهم و ایجاد تفاهم بین افغانستان و پاکستان به عمل خواهدآورد، ولی شرط اساسی این کار آن است که از طرف آن دو کشور نیز این تمایل اظهار شود و این تمایل حقیقی و عمیق باشد.
- کشف منابع جدید انرژی
- ایران حاضر است با هر مؤسسه‌ای، چه انستیتوی بین‌المللی و چه دستگاه‌های خصوصی و یا هر کس که داوطلب باشد، در زمینه کشف منابع جدید انرژی و حتی در این پژوهش و کاوش شرکت بکند.
- تأمین بیمه‌های گوناگون
- درمورد یکپارچه شدن بیمه‌ها نمی‌توانم اظهار نظر قطعی کنم، زیرا نظر من تأمین بیمه‌های گوناگون برای مردم است. اینکه در قسمت‌های درمانی یک یا چند بیمه وجود داشته‌باشد، باید در عمل دید که چه باید کرد، ولو اینکه اکنون سرمایه‌گذاری خصوصی در این امر یا امکان ندارد و یا برگشت این سرمایه‌گذاری آنقدر نیست که مردم به آن جلب شوند.
- دولت می‌تواند خود بهترین بیمارستان‌ها را با آخرین اسلوب بسازد و به کسانی که آمادگی اداره کردن این بیمارستان‌ها را داشته‌باشند، واگذار کند، کما اینکه در برنامه ما بیست‌هزار تخت‌خواب درمانی پیش‌بینی شده‌است، منتهی پزشک و پرستار کم داریم و چاره‌ای جز این نداریم که از هر جا ممکن است، داوطلب بیاوریم. آوردن این داوطلب‌ها هیچ خجالت ندارد، چون اگر به امریکا و انگلستان هم بروید، خواهیددید که در بیمارستان‌های آنها، هزاران پزشک و پرستار از کشورهای مختلف جهان، از جمله خود ایران هست و این کار را ما هم خواهیم‌کرد.
- مسکن برای همه
- وظیفه بخش عمومی و بخش خصوصی در امر تأمین مسکن، وظیفه‌ای خیلی سنگین است، به همین جهت دولت وسیله‌ای فراهم کرده‌است که اگر زمین لازم بود، غیر از زمین‌های ملی که خیلی زیاد است، بتواند زمین‌های دیگر به دست بیاورد و حقوق مردم را هم بپردازد. یکی از هدف‌های ما این است که فضای کافی برای ساختمان و برای مردم موجود باشد و این فضا را بتوانیم در اختیار آنها بگذاریم و این امری است که مجبوریم تا بیست یا بیست‌وپنج سال و حتی تا یک نسل دیگر به آن توجه کافی داشته‌باشیم و مردم ایران را در منازلی زیبا و مطابق اصول بهداشت و سالم و خوب سکونت دهیم، چه مردمی که در شهر زندگی می‌کنند و چه مردمی که در ده سکونت دارند.
- توسعه صادرات کشور
- برای گسترش صادرات کشور و رسیدن درآمد آن به میزان درآمد نفت، دو سیاست باید تعقیب شود. یکی اینکه واحدهای صنعتی ایران به پای صنایع ممالک مترقی برسند، زیرا قیمت تمام‌شده محصولات ایرانی باید با محصولات دیگران رقابت کند و تا وقتی این قیمت قابل رقابت نباشد و جنس ساخته شده نیز نتواند رقابت نماید، محصول به دست آمده قابل فروش نیست. این محصول وقتی قابل رقابت است که واحد صنعتی، واحد بزرگی باشد و کسانی که در آن کار می‌کنند، متخصص و متبحر باشند. پس ما باید هم مدیران، هم کارشناسان، هم کارگران طراز یک در کار خود داشته‌باشیم تا آنچه را که گفتم، یعنی توسعه صادرات به خارج کشور، امکان‌پذیر باشد.
- بازار مشترک منطقه اقیانوس هند
- برای ایجاد بازار مشترکی از کشورهای منطقه اقیانوس هند، فعلاً همان اظهار نظر و مطرح کردن موضوع با چند کشوری که از آن دیدن کرده‌ایم، عملی شده‌است و در ملاقات‌هایی هم که با زمامداران دیگر ممالک دست داده‌است، این مسائل مورد بحث قرار گرفته‌است. این کار البته دنبال خواهدشد، ما نفع مادی خاصی در این کار برای خود نمی‌خواهیم، ما حقیقتاً یک فکر منطقه‌ای می‌کنیم و اساس فکر ما این است که مصلحت ما و مصلحت امنیت و پیشرفت منطقه، در انجام این کار است.
- ترافیک و انضباط
- وجود یک انضباط قبول شده در هر چیز و مخصوصاً درمورد ترافیک امری لازم و حیاتی است. در اینجا به معنی آزادی می‌رسیم، یعنی همان چیزی که هر کس به همان اندازه که به آزادی خود علاقمند است، باید به آزادی دیگران هم احترام بگذارد. معنی دموکراسی قبول قوانین است، اگر شما همین موضوع را در امر ترافیک مورد توجه قرار دهید که آزادی دیگری محترم است و قانون باید رعایت شود، مشکل ترافیک که بر اساس بی‌نظمی و سوءاستفاده از آزادی و بی‌اعتنایی به قوانین به وجود آمده‌است، بر طرف خواهدشد. موضوع بد راندن نیز مربوط به همان دو اصل است، بد می‌رانند، چون قوانین را رعایت نمی‌کنند.
- البته به موازات قبول قوانین و رعایت انضباط، باید به احتیاجات پیشرفت شهر نیز توجه کرد. شهری که از یک‌میلیون نفر بیشتر جمعیت داشته‌باشد، باید مسائل تردد زیرزمینی و همگانی و در کنار آن شاه‌راه‌ها، تونل‌ها و پل‌های هوایی را نیز فراهم کنند.
- فعالیت بخش خصوصی
- بخش خصوصی در حدود ضوابط فلسفی و مرامی که هم در انقلاب شاه و ملت و هم در مرام رستاخیز ملت ایران بر اساس انقلاب شاه و ملت معین شده‌است، می‌تواند پیشرفت کند و غیر از اصول اساسی که باید مسلماً ملی و متعلق به جامعه ایران باشد، در قسمت‌های دیگر می‌تواند خیلی شکوفان شود.
- توسعه کشاورزی
- در برنامه پنجم خطوط اساسی گسترش کشاورزی ترسیم شده و در تمام برنامه‌هایی هم که در آینده خواهدبود، تا وقتی ما بتوانیم از هر قطره آب به حداکثر در امر کشاورزی در زمین‌هایی که قابل کشاورزی باشد استفاده کنیم، این تلاش را به منظور تولید حداکثر مواد کشاورزی و غذایی ادامه خواهیم‌داد.
- والاحضرت ولیعهد و امور تکنولوژی
- سرگرمی‌های ولیعهد بیشتر فنی و تکنیکی است و من از این موضوع خیلی خوشوقتم، چون دنیای آینده، دنیای تکنولوژی و فنی است.
- درمورد امور سیاسی مملکت هم از طریق مطبوعات و رادیو تلویزیون در جریان قرار می‌گیرند، ولی ما الان بیشتر می‌گذاریم تا ایشان درس بخوانند و به طور طبیعی دوران تحصیلی خود را طی کنند، من هیچ چیز غیر طبیعی و تحمیلی را برای تربیت یک انسان مفید نمی‌دانم.