مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با سردبیر هفته‌نامه کوییک چاپ آلمان غربی ۲۰ دی ماه ۱۳۵۲
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بر پایه تاریخ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با سردبیر هفته‌نامه کوییک چاپ آلمان غربی ۲۰ دی ماه ۱۳۵۲
پالایشگاه دو میلیارد مارکی
برای همکاری بین ایران و آلمان، ما به آلمان پیشنهاد نمودیم که پانصد هزار بشکه نفت در روز در اختیارشان بگذاریم، مشروط بر اینکه نفت در ایران تصفیه گردد. ما اکنون در این باره مشغول مذاکره هستیم، ولی هنوز چند مشکل وجود دارد، با این حال فکر می‌کنم بزودی بتوانیم تصمیمی راجع به این پروژه اتخاذ نماییم. این طرح احتیاج به دو میلیارد مارک سرمایه‌گذاری دارد و بهتر است آلمان این پالایشگاه را بسازد، زیرا ما امروز امکان آن را نداریم، ولی ده سال دیگر می‌توانیم به تنهایی آن را ایجاد کنیم. امروز احتیاجی به کمک شما داریم. تأمین هزینه آن واقعاً مهمترین نکته نیست. آلمان می‌تواند از عهده هزینه آن بر آید و حتی ما نیز می‌توانیم مخارج آن را تأمین کنیم، بحث در این مورد نیست، بلکه معتقدم ما باید به همکاری بپردازیم.
تانکرهای عظیم جدید می‌توانند بنزین را از آن جا حمل کنند و فقط صحبت از آن است که در چه فصلی حمل و نقل صورت گیرد. مشکلاتی که برخی از انتقاد کنندگان از این پروژه می‌گیرند درست نیست، اصولاً مردم در هر امر جدیدی مشکلات جدید و غیر قابل رفعی را می‌بینند. حتی امکان دارد مشکلاتی هم وجود داشته باشد، ولی مغز و هوش افراد قادر است چنین مسائلی را حل نماید.
فکر ایجاد یک شرکت مختلط ایران و آلمان که چندی پیش درباره آن مذاکره شد و ایجاد یک پالایشگاه مشترک از منبع نفت تا شبکه فروش در آلمان هنوز هم شایان توجه است و ما می‌توانیم آن را انجام دهیم. ما به مرحله‌ای رسیده‌ایم که مشغول مطالعه شده‌ایم تا ببینیم چگونه می‌توانیم در سایر کشورها سرمایه‌گذاری کنیم.
منفعت فوق‌العاده سوداگران نفت
سوداگران نفت اکنون منفعت بیشتری از سابق می‌برند. تصورش را بکنید که این سود تا چه اندازه باید باشد که در حراج اخیر در تهران برای هر بشکه ۳۴/۱۷ دلار حاصل شده است. این معامله ۴۳۰ هزار بشکه در روز و به مدت شش ماه انجام گرفت که از نظر مقدار و از نظر قیمت فوق‌العاده بوده است.
با اینهمه من معتقدم که باید بزودی به این عمل که نفت را برای گرم کردن منازل و حرکت موتورهای دیزل و یا ایجاد برق مورد استفاده قرار دهیم، خاتمه بخشیم. ما باید از نفت در صنایع شیمیایی برای تولید محصولات استفاده نماییم. ما باید از نفت خام آنطور که در خور آن است استفاده کنیم. در این صورت افزایش درآمد حاصله صد برابر خواهد شد و ذخائر نفت جهان به عوض ۳۰ سال، صد یا دویست سال باقی خواهند ماند. دنیا باید برای ایجاد حرارت و نور به دنبال منابع انرژی دیگر باشد.
فقط تا موقعی که ما منابع کافی برای انرژی جدید به دست آوریم باید از منابع دیگر نیرو استفاده نمود. مثلاً می‌توان زغال سنگ را فوراً استخراج کرد. از زغال سنگ می‌توان گاز و یا بنزین تهیه نمود. مقدار معینی نیروی اتمی نیز امروز در اختیار بشر می‌باشد. موادی که باصطلاح به سرعت انرژی ایجاد می‌نمایند و می‌توان با استفاده از آن‌ها به میزان کافی و به بهای مناسب انرژی تهیه نمود زیاد است، ولی گمان می‌کنم اجرای این پروژه‌ها از سال ۱۹۸۵ به بعد امکان پذیر باشد، با اینحال دنیا نباید وقت را از دست بدهد. ما همه باید از هم اکنون آغاز به کار نماییم. من از هم اکنون برای کشورم دستور ایجاد کارخانه انرژی اتمی داده‌ام.
شاهرگ حیاتی ایران
ما بهیچوجه خودخواه نیستیم. ما به هر کشوری در کنار خلیج فارس بر اساس تساوی حقوق پیشنهاد کمک می‌کنیم. فقط به یک مطلب باید توجه نمود. ما در ایران ۳۲ میلیون نفر جمعیت داریم. در بعضی از کشورهای خلیج فارس فقط ۲۰ هزار نفر سکونت دارند. خلیج فارس و بخصوص مدخل خلیج فارس شاهرگ مملکت ما می‌باشد. ما این راه را با همکاری و یا بدون همکاری سایر کشورها آزاد نگه خواهیم داشت. ما امیدواریم که این عمل را با همکاری سایرین انجام دهیم، ولی در صورت لزوم به تنهایی انجام آن را عهده دار می‌شویم. ما سعی می‌کنیم در منطقه خود سودمند و مفید واقع شویم. ما به سلطان عمان تا اندازه‌ای که مایل باشد کمک خواهیم کرد.
آینده ایران
و اما درباره روابط ایران و عراق ما به تازگی رابطه خود را با آن کشور تجدید کرده‌ایم، ولی این رابطه هنوز روشن نیست. درباره اینکه چرا وضع ایران با همه کشورهای عربی فرق دارد علت این است که ما یک تاریخ سه هزار ساله داریم که بسیار از آن آگاه هستیم. ما ۱۲۰ هزار دانشجو در کشورمان و ۲۰ هزار دانشجو در سایر نقاط جهان داریم. ما آرام نمی‌نشینیم. ما برای آینده خود سرمایه‌گذاری می‌کنیم و دقیقاً می‌دانیم که این آینده چگونه خواهد بود. کشور ما ده سال دیگر به درجه‌ای از صنعتی شدن می‌رسد که آلمان و انگلستان امروز دارند. ما طبق گفته محققین طی زندگی یک نسل جزو پنج کشور ثروتمند جهان خواهیم شد. درباره اینکه زودتر از موعد پیش بینی شده ثروتمند شویم، در این مورد به اندازه کافی تجربه داریم که از آنچه در آلمان و ژاپن اتفاق افتاده جلوگیری نماییم. منظور این است که رشد اقتصادی ما نباید بدون کنترل و به هر قیمت به دست آید. اکنون آلمانی‌ها به تدریج متوجه می‌گردند که سرمایه‌گذاری در ایران چه اهمیتی برای آن‌ها خواهد داشت.
سرمایه‌گذاری در ایران
۱۵ سال قبل به آلمانی‌ها گفتم بیایید به این کشور بنگرید. ما می‌خواهیم به واردات بستگی نداشته باشیم. این کشور آینده خوبی دارد. اگر در این جا سرمایه‌گذاری کنید نه تنها از گسترش بازار ما استفاده می‌کنید، بلکه ایران برای شما پایگاهی خواهد بود که از آن جا می‌توانید کالاهای خود را به سایر کشورها صادر کنید، ولی آلمانی‌ها در آن زمان به اندازه‌ای مشغول گسترش اقتصاد خود بودند که به این موضوع توجهی نکردند و اکنون دو میلیون و سیصد هزار کارگر خارجی و آلودگی محیط زیست و مشکلات دیگر دارند. مشابه این جریان در ژاپن اتفاق افتاد. ژاپن چنان آلوده است که ژاپنی‌هایی که به ایران می‌آیند سه روز تمام جز تنفس کار دیگری انجام نمی‌دهند و روی بالکن هتلشان به استنشاق هوا می‌پردازند.
من در نظر ندارم که رشد اقتصادی ایران را با چنین مشکلاتی روبرو سازم. ما سعی خواهیم کرد خردمند باشیم. ما پول خود را نه تنها در آن جا که پول بیشتر به همراه می‌آورد سرمایه‌گذاری می‌کنیم، بلکه کمک خواهیم کرد که سایر کشورها هم توسعه یابند. بالاخره نمی‌توان به تنهایی در جهان ثروتمند و خوشبخت بود، انسان احتیاج به شریکان ثروتمند و خوشبخت دیگری هم دارد.
شما در گذشته این شانس را داشتید که در جریان نفت ما سهیم گردید. در تمام مدت این شانس را داشتید، تا آنکه سال گذشته تصمیم گرفتید که به ایران بیایید.
صاحبان صنایع و سرمایه داران آلمانی بالاخره می‌آیند، چرا که نیایند؟ این واقعاً سئوالی است، چرا نیایند؟ بخصوص اکنون بعد از آنچه که در دنیا بوقوع پیوسته است. البته فکر می‌کردم که آلمانی‌ها بیش از این عجله خواهند کرد.