مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با خبرنگار روزنامه لوموند چاپ فرانسه ۱۱ اسفند ماه ۱۳۵۴

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی دی تا اسفند ماه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۵۴ خورشیدی تازی

برنامه عمرانی پنجم/سال ۱۳۵۴ خورشیدی فروردین تا خرداد ماه


مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با خبرنگار روزنامه لوموند چاپ فرانسه ۱۱ اسفند ماه ۱۳۵۴


هجوم بازرگانان خارجی
هجوم بازرگانان خارجی به تهران، هجوم جویندگان طلا بود. خیلی‌ها فکر می‌کردند که می‌شود بدون کوشش ثروت هنگفتی در ایران فراهم آورد، از این رو به سوی این کشور هجوم آوردند، ولی امروز متوجه شده‌اند که این کار چندان ساده نیست. کشور ما کشوری جدی است که در آن طبق برنامه عمل می‌شود و روشن است که این امر خیلی‌ها را می‌تاراند.
برنامه عمرانی
در برنامه عمرانی تجدید نظر نخواهدشد، بلکه تغییراتی در آن به عمل خواهدآمد و آن هم فقط برای بعضی از بخش‌ها، وانگهی این تغییرات فقط به چند ماه عقب انداختن زمان پایان بعضی از طرح‌ها محدود خواهدبود.
بخش‌های نیروی اتمی، الکتریسیته، ذوب‌آهن، راه‌ها ارجحیت خود را در برنامه عمرانی حفظ خواهندکرد. بررسی درمورد بعضی از نیازها که شاید عجولانه در برنامه عمرانی مطرح شده‌بود، با تعیین دقیق‌تر بعضی از هدف‌ها، از اسراف جلوگیری خواهدشد، در ضمن با شدت با فساد نیز مبارزه خواهیم‌کرد.
ایران کشور پاکی خواهدشد و کنترل قیمت‌ها را در داخل و خارج کشور جامه عمل خواهیم‌پوشاند.
خودداری از انجام تعهدات
کسری بودجه ما اهمیت اساسی ندارد، زیرا بنیادی نیست. این کسری فقط ناشی از آن است که کشورهای خریدار نفت به قراردادهایی که با ایران دارند، احترام نمی‌گذارند، حالا ایران تعهدات خود را نسبت به دیگران محترم می‌شمارد. بنابراین از حالا به بعد ایران روش خود را با روش طرف‌های خارجی خود در قبال تعهداتشان منطبق خواهدکرد، به ویژه درمورد انگلیس‌ها.
افزایش قیمت نفت
شما می‌گویید که ما قیمت نفت را بالا می‌بریم، در صورتی که وقتی ما برای خرید ناوشکن به امریکا سفارش دادیم، از زمان سفارش تاکنون قیمت‌ها سه برابر شده‌است و به این جهت ما سفارش خود را درباره بعضی از ناوها پس گرفته‌ایم. به هر حال خریدهای ما از نظر کمیت کاهش یافته، نه از نظر قیمت، زیرا ما قبلاً در قیمت‌های خود تجدیدنظر کرده‌ایم تا آنها را هماهنگ کنیم، اما نمی‌توانیم از تخفیف‌های غیر رسمی بعضی از کشورهای تولیدکننده مطلع شویم.
تأسیس رآکتورهای هسته‌ای
امکانات اقتصادی ما با توجه به درآمد نفت از بقیه کشورها بیشتر است. ذخایر گاز ما نیز تمام‌نشدنی است. بنابراین مشکل انرژی نخواهیم‌داشت. دیگر اینکه از نفت برای استفاده از نیروی آن استخراج نخواهدشد، بلکه به عنوان ماده اولیه به پتروشیمی اختصاص خواهدیافت، به همین جهت ما طرح مهمی برای تأسیس رآکتورهای هسته‌ای تهیه کرده‌ایم.
کاهش درآمد نفت
در گزارش وزارت خزانه‌داری امریکا اضافه درآمد ایران در سال ۱۹۷۴ ده‌میلیارد و هفتصدمیلیون دلار ذکر شده‌است، ولی امسال دومیلیارد و هفتصدمیلیون دلار آن کاهش یافته‌است. باید بگویم که کاهش دومیلیارد و هفتصدمیلیون دلار ممکن است و فکر می‌کنم آنقدرها هم بد نباشد.
درباره گزارش انستیتو هودسن دائر بر اینکه ایران دچار کسری موازنه پرداخت‌های خود خواهدشد، باید بگویم که انستیتو هودسن شاید به طور محرمانه با کمپانی‌های نفتی رابطه دارد، وگرنه از کجا می‌توانست بفهمد که آنها چکار خواهندکرد؟
فروش نفت و ایجاد مترو
ما کارهای زیادی داریم که باید انجام دهیم، از جمله می‌خواهیم نفتمان را خودمان بفروشیم. درمورد قراردادهایی که به هنگام دیدار ژاک شیراک، نخست وزیر فرانسه، از تهران مورد مذاکره قرار گرفت، یا کلیه آنها در حال اجرا است و یا اجرا خواهدشد، حتی متروی تهران.
قدرت نظامی ما با توسعه اقتصادی هماهنگ است. یکی بدون دیگری مفهومی ندارد، زیرا قدرت اقتصادی بدون قدرت نظامی نمی‌تواند وجود داشته‌باشد.
ایران یک کشور صنعتی
صادرات اتومبیل، کامیون، انواع خودروها، پارچه و کفش نشان می‌دهد که ما اکنون یک کشور صنعتی شده‌ایم، ما به کشورهای همسایه و بعضی کشورهای بلوک شرق کالا صادر می‌کنیم و قصد داریم به کشورهای اروپای غربی نیز کالا بفرستیم.
در سال‌های آینده باید به جایی برسیم که بتوانیم در زمینه‌های ذوب فلزات، پتروشیمی، الکترونیک و بعضی از فرآورده‌های مصرفی، محصولات مورد نیاز کشورهای صنعتی را بسازیم. البته در زمینه الکترونیک به اشکال خواهیم توانست با ژاپن رقابت کنیم، اما در زمینه ذوب فلزات، تولید ما خواهد توانست با تولید فرانسه قابل مقایسه باشد و در زمینه پتروشیمی نیز باید موفق باشیم.
خرید سهام بعضی مؤسسات خارجی، برای ما یک نوع سرمایه‌گذاری تکنولوژیک دراز مدت است. در این مورد آنچه که ما خواهان آن هستیم، رسیدن به تکنولوژی آلمان است.
مشارکت در سهام کارخانه‌ها
فکر نکنید که توسعه ایران فقط به ثروتمندان ایرانی منحصر می‌شود. من کلیه صاحبان کارخانه‌ها و مؤسسات صنعتی را وادار کرده‌ام که چهل‌ونه درصد سرمایه خود را اول به کارکنان خود و بعد به دهقانان واگذار کنند. این مالیات بر سرمایه مهمتر از مالیات بر درآمد است، زیرا ما در مرحله‌ای از توسعه صنعتی هستیم که اندازه‌گیری مالیات عمده بر درآمدها مشکل است، این کار می‌تواند جلوی رشد اقتصادی را بگیرد. من معتقدم که مالیات‌های ما در حال حاضر عادی است.
درمورد مشارکت در سهام کارخانه‌ها و مؤسسات صنعتی، شما نتوانستید در کشورهای به اصطلاح دموکراتیک خود نظیر طرح‌های مرا پیاده کنید. آیا ژنرال دوگل در نظر نداشت اصلاحاتی از این گونه به عمل آورد؟ ولی نگذاشتند که او این کار را بکند.
سرمایه‌گذاری خارجی
در بخش‌های مهم که مایلیم تکنولوژی پیشرفته در آن وجود داشته‌باشد، تا سی‌وپنج درصد به سرمایه‌گذاران خارجی اجازه مشارکت می‌دهیم. در دیگر بخش‌ها این اشتراک پایین‌تر و در حدود بیست‌وپنج درصد خواهدبود.
کمک ایران به کشورهای دیگر
درمورد کمک ایران به کشورهای صنعتی و در حال توسعه، باید بگویم که ما تا شش درصد تولید ناخالص ملی خود را به کمک خارجی، از جمله به کشورهای صنعتی اختصاص داده‌ایم.
من پیشنهاد کردم که صندوق ویژه‌ای در بطن سازمان اوپک برای کمک به کشورهای نیازمند ایجاد شود و مقدار ده سنت از قیمت هر بشکه نفتِ فروخته شده، به این صندوق برود. بنابراین شرکت در آن به صورت دو جانبه نیست، بلکه دسته‌جمعی است.
درمورد تعهدات باید گفت که ما به تعهدات خود احترام می‌گذاریم و تعهدات تازه را نمی‌پذیریم.
موانع پیشرفت
در گذشته در کشور ما به علت تراکم کالا مشکلاتی به وجود آمد، اما انجام هیچ کاری به نظر ما غیر ممکن نمی‌رسد. ما اکنون با از بین بردن تراکم در بندرعباس و بندر شاهپور، دو بندر مهم خود، این ادعا را ثابت کرده‌ایم. در سومین بندر نیز پیش از پایان سال ۱۳۵۴ مشکلات موجود رفع خواهدشد.
کاری که باقی می‌ماند، این است که در توسعه شبکه راه‌ها، راه‌آهن و اتوبان‌های خود تسریع کنیم. ما رانندگانی برای کامیون‌های خود از کره جنوبی، فیلیپین، پاکستان و جاهای دیگر آورده‌ایم. برای سایر کارهای خود به نیروی انسانی ماهر نیازمندیم که برای انجام این امر، مدارس حرفه‌ای کمبودها را رفع خواهندکرد. سپاه دانش، سپاه بهداشت و سپاه ترویج و آبادانی علاوه بر مدارس حرفه‌ای، می‌توانند نقش مؤثری در حل مشکل نیروی انسانی ایفا کنند.
مبارزه با فساد
برای از بین بردن فساد و مبارزه شدید با آن، تغییراتی در کابینه داده شد. بعضی از شرکت‌های خارجی در این فساد شرکت داشتند، به طوری که مدارک اتهام در این مورد روشن است. درمورد چگونگی پیشرفت کارهای اقتصادی باید به آغاز مذاکرات اونکتا در پانزده سال پیش بازگردیم، تا دریابیم که تا زمان تحولات نفتی، هیچ کاری از پیش نرفته بود. از آن تاریخ به بعد وضع کشورهای فقیر که می‌بایستی برای نفت و فرآورده‌های صنعتی مورد نیاز خود قیمت بیشتری بپردازند، باز هم بدتر شد. هر چند که احتیاج آنها زیاد نباشد، باز از این وضع به شدت صدمه می‌بینند. بنابراین لازم است که تعادلی بین قیمت مواد اولیه و قیمت مواد ساخته‌شده برقرار شود و برای این امر ضرورت دارد که کشورهای اروپایی بپذیرند که بیشتر کار کنند.
تقریباً یک سال پیش برای رفع مشکلات موجود، کنفرانسی در پاریس تشکیل شد، که با شکست روبه‌رو گردید. بعد هم کمیسیون‌هایی تشکیل شد. به این ترتیب هر وقت می‌خواهیم کاری نکنیم، به این گونه کارها مبادرت می‌ورزیم.