مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ بهمن ۱۳۳۵ نشست ۶۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۹ بهمن ۱۳۳۵ نشست ۶۰
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۶۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه نهم بهمن ماه ۱۳۳۵
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: استخر- تیمور تاش- توماج- عمیدی نوری- کورس- خرازی- عامری
۳- طرح گزارش شور اولی کمیسیون بهداری راجع به تمدید استخدام آقای دکتر به التازار رئیس بنگاه پاستور
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه شنبه نهم بهمن ماه ۱۳۳۵
مجلس یک ساعت و پنجاه دقیقه از ظهر بریاست آقای عماد تربتی (نایب رئیس) تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
نایب رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(بشرح زیرا قرائت شد)
غائبین با اجازه ـ آقایان: دکتر شاهکار. دکتر طاهری اورنگ. ارباب. دکتر امیر اصلان افشار. مجید ابراهیمی. کاظم شیبانی. ذوالفقاری. اکبر. اقبال. سلطانمراد بختیار. بیات ماکو. غضنفری. مهندس بهبودی. سنندجی. خزیمه علم. صراف زاده. امامی خوئی. ابتهاج. مسعودی. اردلان. دولت آبادی. اعظم زنگنه ثقه الاسلامی. خلعتبری. بزرگ ابراهیمی.
غائبین بی اجازه ـ آقایان: اریه. پردلی. مهندس فروغی. امید سالار. دکتر هدایتی. قراگزلو. صارمی. شادمان. اسفندیاری. سالار بهزادی.
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه ـ آقایان: پرفسور اعلم. دکتر آهی. دولتشاهی. معین زاده. دکتر عمید. رامبد. عبدالحمید بختیار. جلیلوند. دکتر مشیر فاطمی. محمودی. صفاری. عرب شیبانی. دکتر حسن افشار.
نایب رئیس ـ آقای دکتر جهانشاهی
دکتر جهانشاهی ـ در بیانات بنده یک مختصر اشتباهی بود که دادم باداره تند نویسی.
نایب رئیس ـ بسیار خوب اصلاح می‌شود آقای مهندس فروهر.
مهندس فروهر ـ در بیانات بنده هم چند اشتباه مطیعه‌ای بود خواستم اصلاح شود.
نایب رئیس ـ بسیار خوب اصلاح می‌شود، آقای تیمور تاش.
تیمور تاش ـ بنده در جلسه قبل در صحبتی که بین الثنین مخصوصاً با آقای دکتر رضائی کردم خیلی متأسفم ایشان گذشته از اینکه سمت نمایندگی و همکاری دارند سمت هم شهری هم با بنده دارند و من واقعاُ متأسفم که مسلط بر اعصابم نبودم و اظهاراتی کردم که دور از نزاکت بود.
نایب رئیس ـ در صورت مجلس نظر دیگری نیست (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب می‌شود.
۲- بیانات قبل از دستور ـ آقایان: استخر ـ تیمور تاش ـ توماج ـ عمیدی نوری ـ کورس ـ خرازی ـ عامری
نایب رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای استخر.
استخر ـ با اجازه آقایان محترم گرچه بنده در جلسه گذشته برای جبران این مدت سکوت نیم ساعت وقت خواستم مع الوصف من مطیع مقررات هستم و از حدود آئین نامه همیشه سعی می‌کنم تجاوز نکنم تا هر مقداری که اجازه بدهند صحبت می‌کنم با مراجعه بصورت جلسه گذشته روز یکشنبه دیدم که در ضمن صحبت بنده که عرض کردم نوعاً پارلمانهای دنیا از دو جناح تشکیل پیدا می‌کند یک جناح چپ یک جناح راست یکی از آقایان محترم در ضمن صحبت بنده فرمودند که خدا نکند چپ باشد آنموقع بنده ملتفت نشدم که جواب عرض کنم حالا اجازه می‌خواهم که قبل از ورود بمطلب چون فعلا سر نخی بدست آمده در این باب صحبتی کرده باشم بنده عقیده دارم که نوعاً نه در مجلس شورای ملی و نه در خارج از این مجلس چپ بآن معنی در ایران وجود ندارد (احسنت) هیچ وقت مملکت ایران دارای اشخاص تند رو و منحرف و خارج از حدود رژیم سلطنت مشروطه نبوده بعقیدة بنده این سر زمین ایران هیچوقت یک چنین تخمی را نمی رویاند اگر باید ترسید و باید بخدا پناه برد فقط باید از آن دستگاهی پناه بخدا برد که ناراضی ایجاد می‌کند ما اگر داریم ناراضی داریم چپ نداریم و باید این دستگاههائی که این ناراضی‌ها را و این گله گزاریها را ایجاد می‌کند آنرا باید اصلاح کرد (دکتر حسن افشار ـ تعمدی هم هست که بعضی اوقات ناراضی زیاد باشد) این را بنده موافقم. و بنده می‌خواهم این حقیقت را بنام یک فرد ملت ایران از پشت این تریبون اعلام کنم که سرزمین کشور شاهنشاهی ایران اصلا استعداد پرورانیدن بذر‌های فاسد را ندارد و آقایان مهمان‌های عزیز محترم ما از هر کشور و از هر رژیم می‌توانند این ارمغان را ببرند بمملکت خودشان و مطمئن باشند که هیچگونه لطمه و هیچ گونه نفوذی در روحیه ملت ایران که ممکن باشد در نتیجه آن اقدامی بکند هیچ تأثیری نخواهد داشت این عرضی که می‌کنم مبتنی بر حوادث و تجربیات است بدون استدلال و نشان دادن دلیل بنده عرضی را نمی‌کنم دموکراسی قلابی پیشه وری را که آقایان بخاطر دارید که عاقبتش بکجا رسید و چگونه با مردانگی ملت غیور ایران و آذربایجان از صحنه دنیا خارج شد برای ما خطر بزرگی بود ولی هیچگونه رخنه‌ای در ملت ایران نتوانست بکند چپ رویهای حکومت دکتر مصدق فرض نشده است (دکتر بینا ـ فراموش شده) بطور مملکت را برد تا جائی که بسر حد انقراض رسانیده بود من باب تذکر عرض می‌کنم برای تذکر خاطر دیگران ولی بخاطر دارید که در اثر قیام ملت ایران بکلی سر نگون شد و برای همیشه از صحنه سیاست بیرون رفت باز
شاه ماند و ملت ماند و شاه مهمترین بذری را که در این مدت بعضی‌ها پاشیدند و رخنه کردند در ارتش بود از سالهای پریشانی و بحرانی مملکت حد اعلای استفاده را کردند و آن بذر فاسد را آبیاری نمودند همینکه خواست نشو و نمائی بکند و ثمر بخش بشود دست یک سرباز فداکار شاه یعنی تیمور بختیار از آستین بیرون آمد گلوی آنها را فشرده و پاداش بختیاری تمام آن بذرها از ریشه کنده شد و همه اینها را بخاطر داریم اینها همه دلایل محکمی است که سر زمین کشور شاهنشاهی این تخم‌ها فاسد را نمیپرورانده من تصور می‌کنم که همسایگان ما خیلی بعمق تاریخ ایران و روجیه ملت ایران آشنائی ندارند حمله اسکندر هجوم عرب یورش مغول تمام اینها آمد و رفت و ایرانی و ایرانیت باقی ماند این از خصایص روحی ملت ایران است که ملت و حکومت غالب را پس از مدتی در کانون ملیت خویش ذوب می‌کند و صفت ایرانیت باو می‌دهد شاید غالب اشخاصی که در صدد بعضی کارها بر می‌آیند بروحیه ملت ایران سوب آشنا نیستند من باب مثال عرض می‌کنم که زعمای کمونیسم کارل ماکس ـ لنین ـ استالین در مملکت ایران می‌خواستند رژیم کمونیسم را انتشار بدهند بعقیده بنده موافق آشنائی عمیقی که بروحیه ملت ایران دارم پس از چند سال ایرانی یک کمونیزمی دست پخت خودش درست می‌کرد و بخورد آنها می‌داد یعنی تحت هیچ رژیمی غیر از رژیم مشروطیت و سلطنت ملت ایران هیچوقت در نیامده آنوقت شما می‌خواهید یک ملت ۲۵۰۰ سالی را که من المهد الی اللحد از شاه شنیده شاهنشاه فریز دانی شاهنشاه سایه خدا شاهنشاه فرایزدی این را می‌خواهند با کلک و بامبول از این مسیر بیرونش بیاورند این غیر ممکن است این امر محالی است اینها در معده ملت ایران قابل هضم نیست. نکته دیگری که می‌خواهم عرض کنم مبادا فراموش شود موضوع تملق بود اگر خاطر آقایان باشد آقایان فرمودند که باید با این صفت مبارزه کرد بنده مراجع بقاموس عربی کردم که واقعاُ ببینم برای آدم متملق و ملق چه تعریفی کرده است این عرضی را که کردم و این مبارزه‌ای را که فرمودید مورد دارد و یا ندارد تقریباً معنائی که زبان عرب برای متملق و ملق می‌کند در فرهنگ عربی مرادف با تعریفی است که از یک نفر شخص منافق می‌کند یعنی آنچه را که به زبان می‌گوید در دل عقیده بآن ندارد بقولون بالسنتهم مالیس فی قلوبهم بزبان میگویند آنچه در دل نسازند. بنابراین اگر مبارزه با این خلق فاسد بشود با این شیوعی که بین ما پیدا کرده بعقیده بنده خیلی بجاست اما یک مبارزه‌ای که ثمر بخش باشد ما از یک سال باین طرف از ۲۰ ماه باین طرف از لحاظ اینکه برنامه دولت آقای علاء برنامه مبارزه با فساد بوده است شروع بمبارزه با فساد کرده‌ایم ولی بعقیده بنده دو تای از این مبارزه‌ها ثمر بخش بوده است و از آن نتیجه گرفته‌ایم یکی مبارزه با اعتیاد تریاک بود که انصافاُ با این فساد مبارزه شدیدی شد مبارزه ثمر بخش شد ملت ایران را برای همیشه از یک عادت کشنده روح نجات داد اما یک امائی هم دارد و آن این است که مأمورین انجام این عمل و مبارزین این عمل دیگر باصطلاح خودمان خیلی شورش کردند یعنی آقایان متعرض مردم می‌شوند و توی خانه‌های مردم می‌ریزند ببهانه بود تریاک ببهانه فلان گزارش.
آقایان مردم در خانه خودشان آزادند در هیچ کشوری در هیچ مملکتی هیچ قانونی بهیچکس اجازه نمی‌دهد داخل خانه کسی بشوند متعرض کسی بشنوند زن و بچه مردم را تهدید کنند (دکتر بینا ـ اگر بویش را بشنوند که باید بروند) اگر شما بوی شراب را جائی شنیدید اجازه دارید بروید بگیرید بعنوان اینکه بوی شراب شنیده‌ام (دکتر بینا ـ آن را قانون منع نکرده) آنکه حرمت عقلی و شرعی دارد این چه فرمایشی است من خواهش می‌کنم که این بهانه را از دست مأمورین بگیرید نگذارید مردم را با این کیفیت ناراضی کنند بگذارید حالا که عملی انجام شده است بخوبی انجام شود. دیر مبارزه‌ای که عرض کردم ثمر بخش بوده است مبارزه با بی سوادی است گر چه در تمام این مبارزه‌ها شخص اول مملکت پیشقدم بوده است تعلیم داده‌اند دستور داده‌اند ولی آن مأمور و آن وزیری که بتواند آن دستورات و آن تعلیمات را خوب انجام بدهد و پخته از آب در بیاورد هنر در آن است من از آقای دکتر مهران وزیر محترم فرهنگ کمال تشکر دار دارم و آنچه را که اطلاع دارم در سراسر مملکت یک استقبال عجیبی نسبت بامور فرهنگی شده زنها پیر مردها جوانها همه مشغول فرا گرفتند علم و درس و هنر شده‌اند و یک مبارزه ثمر بخش برای ملت ایران بعمل آمده است.
نایب رئیس ـ آقای استخر وقت شما تمام شد.
استخر ـ بسیار خوب گرچه بدهند حاشیه مطلب هستم و هنوز باصل مطلب نرسیده‌ام ولی چون وقتم تمام شده است و وعده دادم اطاعت می‌کنم سایر آقایان هم حق دارند.
نایب رئیس ـ آقای تیمور تاش
تیمور تاش ـ همکاران قدیم و جدید بنده بخوبی میدانند که من شهوت کلام زیادی ندارم و نمی‌خواهم زیاد مصدع بشوم ولی خدای سخن سعدی می‌فرماید دو چیز طیره عقل است دم فرو بستن بوقت گفتن، گفتند بوقت خاموشی. بنظر من امروز وقت آن رسیده که در باره موضوعی که چشم جهانی را بخود خیره ساخته‌اند کی صحبت شود و حق ماست که در این زمینه مقدم باشیم. من امروز بعنوان نماینده مجلس شورای ملی نمی‌خواهم صحبت کنم حتی بعنوان یک فرد ایرانی نمی‌خواهم عرض کرده باشم فقط می‌خواهم بعنوان یکی از افراد دنیائی که خواهان صلح و سلم و صفای بین المللی است مطالبی چند عرضه بدارم. بهمین ملاحظه است که با شما همکاران محترم ملت ایران و بلکه کلیه مردم جهان می‌خواهم این مشکل را در میان بگذارم و مطالب خودم را عرض کنم در دنیای پر شور امروز هیچ ملتی نیست که بتواند خارج از رسم و راه و رویه همسایگان خودش زندگی بکند بدلیل اینکه سیاست این همسایگان و بلکه سیاست هر کشوری از کشورهای دنیا بدبختانه در سرنوشت و مال زندگی آن ملت مدخلیت دارد و مؤثر است سیاستمداران امروز ناگزیر هستند از این که موشکافی به کنند جریانی را که در اقصی نقاط دنیا بوجود می‌آید با دیدة عبرت بنگرند و در آن اظهار نظر بکنند برای اینکه دنیا بحدی بهم پیوسته است و سیاست‌ها بحدی با هم ممزوج و توأم شده‌اند که ما چه بخواهیم و چه نخواهیم نمی‌توانیم فارغ از این ماجرا بنشینیم و ببینیم در گوشه‌ای از دنیا عملی می‌شود که خلاف اصل است همچنین مشکل بنظر می‌رسد که مردان سیاسی و کسانی که مرد اجتماعی هستند و اعمال و افعالشان در سرنوشت دنیا مؤثر است الی الابد بتوانند نقابی بی چهره بزنند و اعمال و رفتارشان را با گفتارشان تطبیق ندهند و ترتیبی بدهند که آنچه را که فکر می‌کنند اصل است و اگر عمل با آن منافق باشند. خوشبختانه سیاست خارجی کشور ما بر یک مدار بسیار متین و استواری قرار گرفته و همه یک دل و یک زبان این سیاست را تأیید می‌کنند (صحیح است) شاه ما یعنی مظهر وجود ملیت ما همچنین وزارت خارجه ما، قوه مقننه یعنی مجلسین ما، مردم همه یک اصل را قبول دارند و تبعیت می‌کنند و پیروی می‌کند آن اصل هم خیلی خیلی ساده است صلح و سلم و صفا در دنیا و تابعیت از منشور ملل متحد و قبول سازمان ملل متحد به عنوان یک ارکان جهانی در راه صلح. ولی بدبختانه کسانی هستند که در پاره‌ای موارد اصول را بر زبان می‌آورند حتی خودشان را حامی و پشتیبان این اصول میدانند ولی در هنگام عمل بنحو دیگری رفتار می‌نمایند حتی این سیاست روشن و بسیار متین ما را اغلب تخطئه می‌کنند و انتقاد می‌کنند و میگویند چرا پیمان بغداد بوجود آمده است و چون ما عضو پیمان بغداد شده‌ایم با اینکه مکرر در مکرر این موضوع گفته شده است بیان شده است و بمنصه ظهور رسیده است که پیماه بغداد فقط و فقط دفاع از خود ماست و مربوط بدیگری نیست یکی از کسانی که در این زمینه هیچوقت دریغ نکرده است که از هر موقعیتی استفاده کند از هر فرصتی استفاده بکنند و سیاست روشن ما را تخطئه بکند و انتقاد بکند یکی از متفکرین مغزهای جهان امروز است یعنی جناب آقای نهرو. جناب ایشان که سابقه درخشانی در راه آزادی ملت هند دارند و چنانکه عرض کردم مسلماً یکی از متفکرترین مغزهای دنیا کنونی هستند در هر مورد و فرصتی که پیش آمده است سیاست صلح خواهانه ما را انتقاد کرده‌اند پیمان بغداد را پیمان تهاجمی تصور و معرفی کرده‌اند و آنچه که مقدورشان بوده است حتی در سفر اخیر امریکایشان راجع باین پیمان انتقاد کردند. البته من بدیده احترام بگذشته سیاسی ایشان نگاه می‌کنم و مسلماً یکی از متفکرترین مردان سیاسی دنیا هستند یکی از افتخارات و ابتکارات اخیر ایشان پنج اصل همزیستی است که فعلا یکی از ارکان سیاست دنیا شده است و پیروان بسیار در این پنج اصل دارد در این پنج اصل همزیستی مسالمت آمیز میگویند که اگر در دنیا اشکالی پیش آمد و شکافی بین دو دسته بودن باید بنشینند و با هم حل و فصل کنند ولی بدبختانه همین مرد اصولی همین کسی که در بحران اخیر خاور میانه و موضوع مصر خودش را طرفدار بحق این می ـ دانست که باید پیروی از منویات و نظریات سازمان ملل متفق کرد آن چیزی را که هم دولت ایران هم وزارت خارجه ایران و همین اعضای پیمان بغداد که متجاوز و خود سر هستند همین‌ها مکرر تکرار کرده‌اند ولی همین جناب بزرگوار ایشان وقتی که پای منافع خودشان پیش می‌آید و وقتی که راجع بکشمیر قرار است تصمیمی اتخاذ بشود تمام این سفارشات را پاره می‌کند وزیر پا می‌گذارند و نادیده می‌گیرند. آقایان این صحیح نیست و برای ملت ایران و سیاست خارجی ایران که طرفدار اصول است صحیح نیست که سفارشاتی را که روی کمال حسن نیت آن سازمانی که ما بحسن نیتش معتقد هستیم یعنی سازمان ملل متحد کرده است زیر پا گذارده شود (صحیح است) مخصوصاً این صحیح نیست که حق حیات و حق اختیار از چندین میلیون نفر ملت مسلمان گرفته شود (صحیح است) من مخصوصاً از پشت این تریبون می‌خواهم از وزارت خارجةایران خواهش کنم که در این زمینه بمأمورین خودش در سازمان ملل دستور بدهد که رعایت اصول را بکنند ما ملت‌های کوچک جز پیروی از اصل هیچ سلاحی نداریم یگانه سلاح و قدرتی که ما داریم اینست که دنیائی بوجود بیاید که اصول درش رعایت شود (صحیح است) (دشتی ـ یعنی حق و عدالت) اصول یعنی حق و عدالت، اصول یعنی آن چیزی که اجازة حیات بهر فردی بدهد (صحیح است، احسنت) من بیش از این عرضی ندارم چون نمی‌خواهم عرایضم باغلیان روحی که دارم در آمیزد و منطبق شود چون ممکن است و می‌ترسم از پشت این تریبون دور از نزاکت سیاسی
باشد (احسنت) عرض بنده فقط این است که ما تابع یک سیاست روشن هستیم و در سفر اخیر که من برای معالجه بفرنگ رفتم واقعاُ با کمال سرافرازی عرض می‌کنم با تمام محیط‌ها و اشخاص مختلفی که سرو کار داشتیم از روش سیاست ما از صافی سیاست ا از بی ریائی سیاست ما و مخصوصا از تابعیت از اصول ما اظهار قدردانی می‌کردند که خودشان در این بحبوحه گرفتار بودند یعنی من با نمایندگان فرانسه وقتی صحبت می‌کردم حتی خودشان که در این بحبوحه گرفتار بودند تمجید می‌گردد از اینکه ملت ایران و سیاست ایران بپیروی از منویات شاه ایران یک سیاست روشن و صاف و صریحی در دست دارد و علت این فقط این بود که من اصل خارج نشدیم و نمی‌خواهیم خارج بشویم ما میگوئیم باید درد دنیا صلح و سلم و صفا بر قرار باشد ما میگوئیم باید بهر ملتی اجازه داده شود که خودش سرنوشت خودش را تعیین کند و بتواند در کمال خوبی بدردها و آلام درونی خودش برسد ما جز این هدفی و منظوری نداریم و امیدواریم که دنیا هم نه تنها این اصل را قبول کند بلکه پیروی کند (احسنت، احسنت)
نایب رئیس ـ آقای توماج
توماج ـ با اجازه آقایان همکاران محترم بخوبی توجه فرموده‌اند که بنده سعی دارم مزاحم آقایان نشده و وقت با ارزش مجلس را با عرایض خود صرف ننمایم ولی گاهی استثنائاُ مواردی پیش می‌آید که اینجاب می‌کند چند کلمه ولو باختصار هم شده است بعرض آقایان محترم برسانم.
تصدیق می‌فرمایند از نظر که مجلس شورای ملی حق نظارت بر کارهای مملکت دارد باید معایب دستگاهها گفته شود و از کلیه امور نکته گیری بعمل آید و معایب تشریح گردد در مواقعی هم که کار خوبی انجام می‌شود باید آنرا مورد توجه قرار داد و از کسانی که وظیفه خود را بخوبی انجام می‌دهند تشویق بعمل آورده و تشکر نموده بمصداق این اصل است که عرض می‌کنم حقاً و انصافاً باید تصدیق بنمایم در مدت نمایندگی در کلیه مراجعاتی که داشته‌ام باهمیت منطقه گنبد قابوس دستگاههای دولتی در انجام تقاضای اینجانب کوشش نموده و قدمهای مؤثر و مثبتی برای این منطقه دور افتاده برداشته شده است که از هر جهت قابل تقدیر است بطوری که اکنون وضع فرهنگ و بهداشت آنجا تغییر محسوس نموده و روز بروز بهتر می‌شود.
اما موضوع خاصی که ایجاب نمود مخصوصاً امروز وقت آقایان محترم را بگیرم آخرین اقدام فرهنگی است که از طرف دانشگاه با توجه مخصوص امروز وقت آقایان محترم را بگیرم آخرین اقدام فرهنگی است که از طرف دانشگاه با توجه مخصوص جناب آقای دکتر اقبال رئیس دانشگاه بعمل آمده است مباشد بطوری که آقایان استحضار دارند اکثریت قریب باتفاق ساکنین دشت گرگان ترکمن و اهل تسنن پیرو طریق حنفی می‌باشند دانشگاه که سابقاً کرسی مخصوص برای تدریس فقه شافعی تأسیس کرده بود در اثر توجه جناب آقای دکتر اقبال رئیس دانشگاه و مساعدتهای آقای فروزانفر کرسی تدریس فقه حنفی نیز در دانشگاه تأسیس گردید (دکتر افشار ـ پیش هم بود) حنفی نبود (دکتر حسن افشار چند سال قبل تأسیس شد) محصلین فقه حنفی هفته‌ای شش ساعت درس فقه حنفی خواهند داشت و از این حیث یکی از خواسته‌های معنوی اهالی این منطقه بر آورده شده و فوق العاده موجب رضایت اهالی حنفی مذهب این منطقه شده است و حتی در این خصوص تلگرافاتی نیز مخابره گردیده است که با اجازه آقایان یکی از تلگرافات که مختصرتر است در اینجا بعرض میرسانم.
جناب آقای دکتر اقبال وزیر محترم در بار شاهنشاهی و رئیس دانشگاه رونوشت جناب آقای فروزان فر رئیس محترم دانشکده معقول و منقول رونوشت توماج نماینده دشت گرگان جان نثاران اهالی ترکمن صحرا از اقدامات آن جناب و استاد معظم آقای فروزان فر رئیس دانشکده معقول و منقول نسبت بتأسیس رشته تحصیلی مذهب حنفی برای تربیت جوانان حنفی مذهب صمیمانه تشکر نموده موفقیت آن جنابان را در خدمت بعالم روحانی از خداوند متعال خواستاریم و امیدواریم با توجهات کامل آن مقام معظم در پیشرفت طریقه حقه دیانت اسلام در محیط و مرکز دانشگاه قدمهای مؤثری برداشته شود آیت الله الحاج انه قلیچ آخوند آیت الله الحاج عبدالوهاب آخوند آیت الله احاج عبد الرحمن آخوند آیت الله الحاج نور محمد آخوند آیت الله عبدالله آخوند آیت الله بردی آخوند.
امیدواریم همه دستگاههای دولتی در تحت توجهات شاهنشاه معظم بانجام خدماتی که موجب رضایت مردم است بشوند که یک یک ما از پشت این تریبون مراتب رضامندی خاطر ملت ایران را اعلام داریم (احسنت) بقیه وقتم را به آقای عمیدی نوری می‌دهم.
نایب رئیس ـ شش دقیقه باقی است آقای عمیدی نوری از بقیه وقت آقای توماج می‌توانند استفاده کنند بفرمائید.
عمیدی نوری ـ بنده خواستم استفاده مختصری از بقیه وقت همکار محترم بکنم و عرض خیلی خلاصه است و عرض بنده راجع بسیاست جدید آمریکاست بنده خواستم تشکر کنم از اعلامیه‌ای که در یکی از جراید از وزارت خارجه آمریکا خواندم و حقیقتاً تحت تأثیر بسیار مهمی از نظر درخشان بودن سیاست ایران در خارج شدم و مقتضی میدانم این اعلامیه در مجلس خوانده شود و ملاحظه شود که وضع ایران در حال حاضر وضع ایران جدید از نظر خارجی‌ها مخصوصاً آمریکا چقدر درخشان و مهم شده در اعلامیه‌ای که وزارت خارجة آمریکا راجع بروش ایران می‌دهد اینطور می‌نویسد ((آمریکا در یکی از دوره‌های بسیار مشکل حساس تاریخی ایران او را کمک کرده است دوره‌ای که وضع سیاسی و اقتصادی ایران آن کشور را تهدید بقرار گرفتن به پشت پرده آهنین می‌کرد تا امروز ایران بصورت یک وزنةثابت و مهمی در آمده و در خاور میانه نقش رهبری نیرومندانه و مترقیانه‌ای را بعهده گرفته است)) این باعث کمال خوشوقتی ماست این یک سند پیروزی سیاسی ایران در جهان حساب می‌شود (صحیح است) من خواستم تشکر کنم از اعلیحضرت همایونی که رهبر این سیاست بزرگ خارجی ما بوده‌اند از دولت خودمان و مجلس شورای ملی که همکاری صمیمانه در اتخاذ یک چنین موقعیت و وضعیت درخشان برای اینرا کرده است بهمین جهت عقیده دارم در چنین مرقعی که برای ایران این موقعیت پیش آمده که امریکا بعد از آنکه تصمیم به توجه باروپای غربی و نقشه مار شال را داشت و آن موقع ما در مطبوعات گله می‌کردیم که چرا بخاور میانه و مخصوصاً به پل پیروزی یعنی ایران توجه ندارد امروز که چهار صد میلیون دلار در ظرف دو سال می‌خواهند برای خاور میانه اضافه اعتبار بوجود بیاورند ایران با داشتن یک چنین سند درخشانی از وزارت خارجه امریکا باید سهم بسیار مؤثر و زیادی از کمکهای مالی و اقتصادی آمریکا برای تقویت نیروی خودش داشته باشد ایران احتیاج فراوانی بکمک دارد این حرفها که ما بکلی مستغنی هستیم بکلی غلط است هر ملتی ممکن است با القوم نیرو داشته باشد بالفعل هم باید داشته باشد راست است که ا بالقوه غنی و ثروت هستیم ولی بالفعل ما کمک فراوانی باید بگیریم و احتیاج زیادی بکمک داریم و امیدوار هستیم که همانطور که خود وزارت خارجه امریکا تشخیص داده است و حتی قید شده است در مقدمه این بیانیه که اصل ۴ و کمکهائی که بایران شده بخوبی انجام شده بنده که خودم وکیل مازندران هستم تشکر می‌کنم از اصل ۴ و جناب آقای وزیر بهداری هم تشریف دارند مالاریای شمال و مازندران با کمک وزرا بهداری و همکاری اصل ۴ تقریبا می‌شود گفت که از بین رفته حالا دیگر تابستان هم می‌توانیم بدون پشه بند در مازندران زندگی کنیم بنابراین بنده باید عرض کنم که ایران احتیاج فراوانی بکمک و تقویت نیروهای خودش دارد و بایستی سهم زیادی از کمک مالی امریکا دریافت کند و امیدواریم و آرزومندیم که هر چه زودتر این کمک نصیب ایران بشود (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای کورس.
کورس ـ بنده می‌خواستم امروز از یک عده‌ای از کارمندان دولت که حقیقتاً مستخدمین حقیقی مردم هستند در این محضر محترم اظهار تشکر کنم این عده از کارمندان دولت که بنده عرض می‌کنم این عده از کارمندان دولت که بنده عرض می‌کنم خدمات آنها بقدری برای ما مورد احتیاج است که واقعاُ شبیه بخدمات یک طبیبی است یعنی همانطوری که طبیب در وقت و بی وقت ممکن است مورد احتیاج مردم واقع شود و اگر دقیقه‌ای دیر کند ممکن است جان فردی از بین برود این دسته از مستخدمین دولت همانطور دارای اهمیت حیاتی و مماتی برای مردم هستند یعنی اگر یکدقیقه دیگر کند ممکن است که خانه‌ها بر باد برود یا مردمی بسوزند این دسته، دسته آتش نشانی است (قنات آبادی ـ کاملا صحیح است) که در این مملکت است این دسته آتش نشانی بنده تا بحال هیچ تجربه‌ای با آنها نداشتم و بسیار هم تعجب می‌کنم که اگر سایر مردم این مملکت با اینها دارای تجربه‌ای بودند چرا نمی‌گفتند که عامه بدانند. در روز یکشنبه گذشته در یکی از کارخانجات جنوب شهر که در سر پل سیمان است و فاصله اش شاید تا محل آتش نشانی متجاوز از شش تا هفت کیلومتر باشد یک حریقی ساعت ۶ صبح اتفاق می‌افتد و به بنده تلفن کردند برای اینکه بنده سرپرست آنجا بودم بنده دستور دادم که با وسایل آتش نشانی که داریم مشغول اطفائ حریق بشوند بعداُ تلفن کردند که آتش رسیده است به پشت انبار گازوئیل و پنج تن گازوئیل در انبار است و ما با وسایل کوچکمان نمی‌توانیم کاری بکنیم اگر اجازه می‌دهید تلفن بکنیم برای آبش نشانی؟ گفتم هر چه صلاح میدانید بکنید من خودم میایم (حشمتی ـ این را اول می‌فرمودید) عرض می‌کنم تلف می‌کنند به آتش نشانی من تا لباس پوشیدم و صورتم را تراشیدم قطعاً بین ۱۷ تا ۲۰ دقیقه بد از بیست دقیقه تجاوز نکرد که از کارخانه تلفن کردند که آتش نشانیها رسیدند بنده هر طور حساب می‌کنم شما سوار یک اتومبیلی بشوید و تشریف ببرید آنجا می‌بیند که ۱۸ دقیقه توی راه هستید جز اینکه‌ای دسته توی اتوموبیل نشسته بوده‌اند و شوفرشان آنجا بو و تمام اشخاص حاضر بوده‌اند آب داشته‌اند وسیله اطفائ‌حریق داشته‌اند چاره‌ای ندارد و غیر از اینکه اینطور بوده باشد والا در مدت ۱۸ دقیقه از ۷ یا ۸ کیلومتر راه خودشان را بآنجا برسانند این غیر ممکن است. آقایان در خارج زیاد بوده‌اند در هیچیک از ممالک راقیه که امروز در دنیا دارای وسائل هستند تصور نمی‌کنم وسائلشان بهتر از این کار
میکرده اگر تجهیزاتشان بهتر است آن چیز دیگری است ولی با این وسائلی که داشته‌اند این سرعت خیلی عجیب است (مهندس فروهر ـ دکتر نامدار این وسائل را خرید) (حشمتی ـ حیف که اتومبیل رئیسش را دزدیدند) حالا مطلب مهمتری دارم که عرض می‌کنم و آن این است که اینها رفتهاند آنجا و ملتفت شده‌اند که این نفت است و نفت با آتش خاموش نمی‌شود و بعلاوه آتش را ممکن است بیشتر کند اینها کفهای مخصوص داشته‌اند برای اطفاء حریق و با این کفها آن پنج تن گازوئیل را که شعله میشید تا سی، چهل متر بالا خاموش می‌کنند بنده از نقطه نظر یک فرد لازم دانستم که از این عده بسیار بسیار تشکر کنم اینها مبالغ هنگفتی بطور مسلم چندین میلیون را نگهداشتند و حفظ کردند چون اینجا مجاور یک کارخانه عظیمی بود که توی آن هزار دستگاه بافندگی کار می‌کند و مقدار زیادی نخ و پنبه بود علاوه بر اینکه چقدر هم جان مردم را اینها نجات دادند این را بنده نمی‌توانم عرض کنم ولی الحمدلله خطر مرتفع شد ولی یک مطلبی که می‌خواستم عرض بکنم این است که چرا سابق اینطور نبوده است ممکن بود است که سابق این وسایل را داشتند اما آن آقایانی که سابق با آتش نشانی سرو کار داشته که باز یکمرتبه در منزل خودم دیدم این تجربه را نداشتند بنده تصور می‌کنم این تغییرات و این ترقیاتی که می‌بینیم در اثر یک امنیتی است که این مملکت از توجه ذات ملوکانه دارا شده است (صحیح است) این امنیت سبب ایجاد یک طور حکومت ثابتی گردیده است که این حکومت ثابت در شئون کارهایش ممکن است عده‌ای ناراضی باشند ممکن است که بعضی اشتباهاتی شده باشد تمام اینها ممکن است ولی چون کمک ثابت است دستگاه هائی که زیر دست این حکومت هستند کاری به بالا ندارند و کار خودشان را می‌کنند (صحیح است) ممکن است که مردم ناراضی باشند از یک جائی ولی این دستگاههای آتش نشانی ما از آن جمله است اشخاصی هستند که خدمات روزمره دارند اینها به کار خودشان ادامه می‌دهند و کاری ندارند که آن بالا چه جور است و اینها کارشان مرتب شده است و بانتظارم افتاده است بنده خیال می‌کنم که در تمام شئون زندگی این مملکت در اثر یک حکومت ثابتی که‌ای یک امنیت اجتماعی پیدا شده است همه اینها ترقی کرده است بنده نمی‌خواهم زیاد اینجا عرض بکنم برای اینکه یک چیزهائی است که انسان نمی‌تواند شخصاً به بیند بنده یک مثل می‌آورم جنابعالی یک باغی دارید هر روز باغبانتان را عوض می‌کنید امروز این میاید و یک دسته درخت را می‌کارد و فردا عوضش می‌کنید یکی دیگر می‌آید و این دسته درخت را عوض می‌کند و دسته دیگر می‌کارد بنابراین هیچوقت درخت نخواهید داشت تا اینها را عوض می‌کنید شما درخت پیدا نمی‌کنید وقتی که یک باغبانی ثابت داشته باشید این باغبان از راه خبط و خطا هر چه باشد درختی می‌کارد و بالاخره این درختها بد یا خوب گل می‌کند و این نتیجه ایست که ما از یک حکومت ثابت برده‌ایم بنده عرضم تمام شد فقط می‌خواستم یک عرض دیگری بکنم که مربوط است بیک دسته از همین مستخدمین دولت که حالا بازنشسته شده‌اند چون اگر ما باینها کمک کنیم آنهائی که فعلا دارند کار می‌کنند تشویق می‌شوند و اینها افسران بازنشسته شهربانی هستند اینها یک لایحه‌ای دارند که گویا آن لایحه یک تغییراتی پیدا کرده یا بایستی پیدا بکند بنده می‌خواستم عرض کنم که اگر آقایان موافقت بفرمایند که زودتر لایحه بازنشستگی این آقایان بیاید بمجلس و زودتر تصویب بشود این سبب تشویق کلیه کارمندان خواهد بود. (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای کورس بقیه وقتشان را به آقای خرازی و عامری واگذار کرده‌اند آقای خرازی بفرمائید.
خرازی ـ در جلسه قبل در لایحه واگذاری اراضی اطراف ضرابخانه بکارگران کارخانجات وابسته بوزارت دارائی موضوع حداقل زندگی طبقات مختلف مملکت پیش آمد و بنده عرض کردم که بایستی توجه مخصوصی باین قسمت مهم بشود که این عدم رضایتها و عدم تعادل در زندگی مرتفع بشود یک قسمت هم بنده صحبتهائی کردم که موجب سوء‌تفاهمی در آقایان همکاران محترم و در جرائد شد بنده البته این را میدانم از یک مملکتی آنهم مثل مملکت امریکا که امروز پرچمدار آزادی و پرچمدار صلح جهان است باید قدردانی کرد امریکا بعد از جنگم بین المللی دوم مخصوصاً به اروپائی که از بین رفته بود طبق نقشه مارشال کمک کرد و از کمک هائی که بممالک خاور میانه و ممالک عقب افتاده چه کمکهای بلاعوض یا از اصل چهار در قسمتهای عمران و آبادی و بهداشتی کمک شده تشکر می‌کنم هیچ یادم نمی‌رود وقتی که این آقای یارافشار را می‌بینم اینجا یادم نمی‌رود در روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که تیمسار سپهد زاهدی نخست وزیر مملکت شد فردا اول مراجعه‌ای که بهش کردند گفتند که در بیمارستانها پول نداریم که برای بیماران غذا تهیه کنیم وضع دولت اسبق اینطور بود و حقیقتاً مرد مردانه امریکائیها آمدند و کمک کردند و حالا هم ما انتظار داریم که بما کمک بکنند بنده یک آمار اقتصادی را دیدم یک کشوری که پنجاه و پنج در صد ثروت دنیا مال اوست و چهل و پنج درصدش مال چهار قاره دنیا آسیا و اروپا و افریقا و اقیانوسیه است همه از او انتظار دارند این کمکها را بکند بنده هم بسهم خودم تشکر می‌کنم ولی این را هم خدمت همکار محترم عرض می‌کنم بنده از آن اشخاصی هستم که عقیده دارم که ایران باید بدست ایرانی آباد بشود و با بودجه ایران آباد بشود در زمان اعلیحضرت فقید اینطور بود ما یا باید مقلد باشیم یا مقلد مگر اعلیحضرت فقید از خارج کمک می‌گرفت بنده یادم میاید که آنوقت هم در کار اقتصادی وارد بودم ما سی و یک میلیون مارک به آلمان بدهکار بودیم دستور دادند بوزارت بازرگانی وقت که همین آقای علاء وزیر بازرگانی بودند که وزارت بازرگانی مسئول توازن است و اگر از حدود توازن خارج بوشد مؤاخذه و مجازات می‌شود مرحوم شکوه الملک حسب الامر اعلیحضرت فقید این اعلام را کردند مگر ما آنموقع قرض گرفتیم (حشمتی ـ آنموقع نمی‌دادند حالا می‌دهند) بدهند آقای حشمتی ولی بنده نمی‌توانم از آن عقیده‌ام بگذرم که ایران باید بدست ایرانی و با سرمایه ایرانی اداره شود.
قناب آبادی ـ ولی آنوقت اعلیحضرت فقید اجازه هم نمی‌دادند که موتورهای برق را بفروشند بشهرداری و کلی استفاده کند.
نایب رئیس ـ آقای عامری بفرمائید.
عامری ـ آقایان نمایندگان محترم عرض بنده خیلی مختصر است و متأسفم از اینکه ممکن است موجب تألم و تأثر واقع شود البته خاطر شریف آقایان مستحضر است که اگر یک ماه و نیم اخیر در نقاط جنوبی و جنوب شرقی کشور بارندگیها کاملا بی سابقه‌ای شده و خود بنده هفته قبل در کرمان شاهد ۶۸ ساعت باران و برف متوالی شدیدی بودم که نظیرش را ابداُ کسی بخاطر ندارد (حشمتی ـ برای محصول خیلی خوب بوده) یقیناً از جهاتی مایه شکر گذاری است و خداوند کرامت فرموده و امیدوارم این رحمت در فراوانی محصول آینده و رفاه مردم نتایج نیکوئی بخشد (چند نفر از نمایندگان ـ بلند تر) ولی متأسفانه دیروز عصر که باتفاق آقای استاندار کرمان و آقای معین زاده و آقای دکتر خطیبی برای مذاکره خصوصی به تلگراف خانه احضار شده بودیم آقای ابراهیمی همکار محترم وعده‌ای از معتمدین کرمان خرابی مجدد تعدادی از قنوات و فروریختن اطاق‌های بازار و خانه‌های خیلی زیادی در شهر کرمان و دهات و کوهستانها را باطلاع رساندند که مایه تأسف گردید مخصوصاُ که چنین خانه هائی که از گل و خشت خام پوشیده شده و متعلق باشخاص تهی دست می‌باشند بنده خواستم در این مختصر از هیأت محترم دولت تقاضا کنم بفوریت اقدامات عاجل و مؤثری مبذول دارند که تا حدی موجبات رفاه ستمدیدگان بی پناه فراهم گردد (حشمتی ـ در بندر عباس هم خانه‌ها خراب شده من از جناب آقای ارباب عرض می‌کنم)(چند نفر از نمایندگان ـ بلند تر بفرمائید) بجا میدانم از جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و مساعی جمیله‌ای که با حسن نیت در این گونه موارد عملا نشان می‌دهد و از آقای دکتر خطیبی تشکر کنم جائی که هنوز مطابق آمال مردم همه دستگاهها آنطور که شایسته یک ملت زنده می‌باشد انجام وظیفه نمی‌نمایند عمل سریع و مجدانه این جمعیت را می‌توان بمعجزه تعبیر نمود همین دیروز عصر مبلغ یک میلیون ریال و تعدادی پتو و چادر که فعلا خیلی ضروری است از طرف جمعیت بکرمان حواله و ارسال گردید و باز هم وعده دادند کمکهای خیلی بیشتر بنمایند از مقدار پنج هزار تن گندم اهدائی دولت امریکا که بکرمان اختصاص داده شده دو هزار و خرده‌ای تن تا بحال ارسال و بقیه را تمنی دارم دولت دستور دهد در اسرع وقت بفرستند (وزیر کشور ـ فرستاده می‌شود) همچنین تقاضا دارم امکان کمک دولت و ارسال مقدار گندم برای مصرف شهر کرمان را مورد توجه خاصی قرار دهند چه در انبار آنجا دانه‌ای جنس موجود نیست و به خبازها چیزی داده نمی‌شود و صحیح بنظر نمی‌رسد تنها چشم باین گندم اهدائی دوخته شود کرمان نانش خیلی بد است و چون این گندم داده شده وزارت دارائی کمکی باستان کرمان نکرده و به کرمان گندم داده نمی‌شود و فقط از این گندم است که داده می‌شود اینهم صحیح و موجه نیست که ما از گندم دارائی محروم بشویم چون گندم در کرمان کم است و نانی که بدرد بخورد یکمن چهار تومان است و نان کمتر از چهار تومان را هم کسی نمی‌تواند بخورد (حشمتی ـ گفتند که می‌فرستیم) خیلی متشکرم یکی هم راههای کرمان است که بشهرستانها و سایر نقاط منتهی می‌شود که در اثر نزول برف زیاد مسدود شده و لازم است هر چه زودتر اقدام بباز کردن آنها بشود بنده خوشوقتم عرض کنم که وزارت کشور و اداره عمران در ساختن دو قریه که در تابستان بکلی ویران شده بودند نهایت جدیت را نمود که خیلی شایسته است که گفته بشود و مورد توجه اعلیحضرت همایونی در موقعی که تشریف داشتند قرار گرفت سازمان برنامه هم که قدرت مالی خیلی زیادی دارد در این موقع حساس بایستی کمکهای بیشتری به این قسمتهای عقب افتاده بکند و در این موقع از لحاظ کمک بخرده مالکینی که پولی ندارند برای احیای قنواتشان استدعا می‌کنم آقایان هم کمک بفرمایند که سازمان برنامه کمک بیشتری بکند بنده خیلی تشکر می‌کنم چون قنوات کرمان خوابیده است بهر عنوانی هست این کمک را بکنند
بعضی‌ها که قدرت مالی بیشتری داشتند خودشان اقدام کرده‌اند ولی چون احتیاج بکمک مالی بیشتری است باید یک کمک فوری بکنند در خاتمه بنده سپاسگذاری بیشائبه اهالی حق شناس کرمان را از توجهات و عنایات مداوم شاهانه ابراز و امیدوارم فرد فردمان شایستگی و سعادت داشته باشیم تعالیم و راهنمائی‌ها معظم له را به انجام برسانیم
۳- طرح گزارش شور اول کمیسیون بهداری راجع به تمدید استخدام آقای دکتر بالتازار رئیس بنگاه باستور
نایب رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارشی که از کمیسیونها بهداری و بودجه راجع باستخدام دکتر بالتازار رسیده است مطرح است قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
گزارش کمیسیون بهداری بمجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسات متعدد لایحه شماره ۴۱۷۴۰ دولت راجع بتمدید استخدام و مجوز خدمت ده ساله گذشته آقای دکتر بالتازار رئیس بنگاه پاستور را با حضور آقای دکتر جهانشاه صالح وزیر بهداری و آقای دکتر عماد حکمت معاون وزارت بهداری مورد رسیدگی قرار داد در نتیجه کمیسیون در جلسه ۱۲ آبان ماه ۳۵ لایحه مذکور را باصلاحاتی باستثنای ماده دوم لایحه (در خصوص مجوز خدمت ده سال گذشته مشارالیه) و با دو سال استخدام مجدد ایشان بشرح گزارش شماره ۲ مورخ ۲۰ آبان ماه ۳۵ مرود تصویب قرار داد و همچنین در جلسه ۲۳ آبان ماه ۳۵ که کمیسیون با حضور آقای انواری معاون وزارت دارائی و آقای معاون وزارت بهداری تشکیل شد بماده دوم لایحه در خصوص مجوز خدمت ده سال گذشته آقای دکتر بالتازار رسیدگی بعمل آورد و کمیسیون با توجه به توضیحات آقای معاون وزارت دارائی و تصویب نامه هیئت وزیران در این خصوصی با ماده دوم بشرح گزارش شماره ۳ مورخ ۲۳ آبان ماه ۱۳۳۵ موافقت خود را اعلام نمود.
نظر باینکه از طرف کمیسیون دو گزارش راجع بلایحه مذکور تقدیم مجلس شورای ملی شده بود مقام ریاست مجلس طی نامه شماره ۳۹۲۶ مورخ ۴ آذر ماه ۳۵ دستور فرمودند که کمیسیون در جلسه ۲۸ آذر ماه ۳۵ با حضور آقای وزیر بهداری تشکیل و با نظر مقام ریاست موافقت و اینک گزارش آنرا توأماُ تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- بوزارت بهداری اجازه داده می‌شود آقای دکتر بالتازار تبعه دولت فرانسه را بسمت رئیس بنگاه پاستور ایران از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۳۵ برای مدت دو سال دیگر با شرائط زیر استخدام نماید.
الف ـ حقوق آقای دکتر مارسل بالتازار سالیانه ده هزار دلار آمریکائی و یکصد هزار ریال خواهد بود که در آخر هر ماه هشتصد و سی و سه دلار و هشت هزار و سیصد و سی ریال دریافت خواهد نمود و از پرداخت مالیات معاف می‌باشد.
ب ـ وزیر بهداری می‌تواند در هر موقع از مقتضی بداند قرار داد منعقده را لغو نماید مشروط باینکه کتباُ سه ماه قبل مراتب را به آقای دکتر بالتازار اعلام نماید در صورتی که پس از انقضای دو سال قرار داد استخدام مشارالیه تجدید نشود و یا وزارت بهداری بخدمت نامبرده خاتمه دهد مخارج مراجعت ایشان را تأدیه خواهد نمود.
آقای دکتر بالتازار نیز می‌تواند با اطلاع قبلی سه ماه تقاضای فسخ قرار داد را بنماید و در اینصورت هزینه مراجعت به ایشان پرداخت نخواهد شد
در مدت خدمت یک منزل با اثاثیه در انستیتو پاستور و یک دستگاه اتومبیل به اختیار آقای دکتر نامبرده گذارده می‌شود که در تمام مدت قرار داد استفاده نماید.
ج ـ آقای دکتر بالتازار سالی یک ماه مرخصی استحقاقی در صورت بیمار شدن از پانزده روز مرخصی استعلاجی استفاده خواهد کرد.
د ـ وزارت بهداری مجاز است شرایط استخدامی آقای دکتر بالتازار را بر طبق ماده دوم قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرار داد را امضاء‌نماید.
ماده ۲- بنگاه پاستور بمنظور تربیت و تهیه کارمندان بهداشتی و متخصصین آزمایشگاهی در رشته‌های مربوطه موظف است در ظرف سه ماه کلاس‌های اختصاصی طبق آئین نامه‌ای که وزارت بهداری دی ظرف همین مدت تهیه و تصویب می‌نماید دائر و شروع بکار نماید.
ماده ۳- دکتر بالتازار مکلف است که در خاتمه هر ششماه از خدمت گزارش عملیات و خدمات مؤسسه را بوسیله وزرا بهداری بکمیسیون بهداری مجلسین تقدیم دارد.
ماده ۴- عمل دولت دایر بادامه استخدام و پرداخت حقوق و مزایای آقای دکتر بالتازار از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۲۵ تا تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۳۵ بمیزان پیشنهادی ضمن لوایح تقدیمی بمجلس شورای ملی تأیید می‌شود.
نایب رئیس ـ گزارش کمیسیون بهداری قرائت شد چون کمیسیون بهداری کمیسیون اصلی است لذا اول گزارش کمیسیون بهداری قرائت شد و حالا یک اختلافی که در گزارش کمیسیون بودجه هست قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- بوزارت بهداری اجازه ماده می‌شود که آقای دکتر بالتازار تبعه دولت فرانسه را بسمت رئیس بنگاه پاستور ایران از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۳۵برای مدت ۵ سال دیگر با شرایط زیر استخدام نماید.
نایب رئیس ـ و اما در ماده یک گزارش کمیسیون بهداری نوشته بود به وزارت بهداری اجازه داده می‌شود آقای دکتر بالتازار تبعه دولت فرانسه با بسمت رئیس بنگاه پاستور ایران از تاریخ دهم شهریور ۱۳۳۵ برای مدت دون سال دیگر با شرایط زیر استخدام نماید. اختلاف مان دو سال و پنج سال است که کمیسیون بهداری دو سال تصویب کرده و کمیسیون بودجه پنج سال فعلا کلیات مطرح است آقای عمیدی نوری مخالفید؟
عمیدی نوری ـ بلی
نایب رئیس ـ بفرمائید
عمیدی نوری ـ بنده نمیدانم این آقای بالتازار چند سال بایستی در استخدام دولت باشد در این جا دو گزارش رسیده آنهم مختلف یکی از کمیسیون بودجه بمدت پنج سال استخدام و دیگری از کمیسیون بهداری بمدت دو سال و یک ده سال هم تویش هست تا اینجا که بنده می‌بینم ایشان ده سال تا حالا تشریف داشته‌اند و حالا دو سال بنظر کمیسیون بهداری و پنج سال بنظر کمیسیون بودجه باز هم تشریف خواهند داشت و تصور می‌کنم که چند سال بعد هم تشریف داشته باشند بنابراین جمعاُ می‌شود گفت که ما برای یک موسسه مان یعنی مؤسسه پاستور که قریب ۲۰ سال یا ۲۵ سال است دائر شده یکنفر ایرانی در رأس آن قرار نگرفته است و فکر نکرده‌ایم برای اینکه اگر خدای نکرده این مستخدم خارجی فوت کردند یا استفعاء کردند و رفتند چه می‌کنیم و مؤسسه ما چه خواهد شد در حالی که بنده خیال می‌کنم که ایرانی دارای این لیاقت باشد که زودتر از اینها آشنا بشود و یاد بگیرد که مؤسسه پاستور را اداره بکند پس این جا این اشکال پیش می‌آید که این آقائی که در رأس این مؤسسه قرار گرفته است آن علاقمندی را نداشته که یکنفر ایرانی را تربیت بکند و آموزش و پرورش بدهد که بتواند او را قائم مقام خودش بکند مثل همین آقای دکتر رفیعی که همه آقایان طرفدارش بودید سابقاُ آقای دکتر دلپی بود که رفت و این آقای دکتر رفیعی جانشین او شد بنده علت مخالفتم با این لایحه این است که با این که آقای بالتازار در این مدت خدمت کرده من ایرادم این است که چرا نتوانسته است یکنفر را بجای خودش تربیت بکند که ما امروز از وجودش مستغنی بشویم یا اینکه علاقمند بوده است که همیشه سر کار باشد یا اینکه با این همه مزایائی که داده می‌شود معلوم می‌شود که این آقا آنطوری که باید نتوانسته است که از عهده کار خودش بر آید این یک ایراد من از نظر اصول است باین لایحه ایراد دوم که یک ایراد مهمتری است ایران قانونی مربوط بمجلس شورای ملی است ما بموجب قانون متعهد هستیم یعنی دولت متعهد است که اگر خارجی را بخواهد استخدام نماید حتماُ باید لایحه اش را بمجلس شورای ملی بیاورد و قبلا کسبت اجازه کند و بعد از تصویب استخدام بکند بدلیل اینکه همین الان هم مشغول بحث هستیم و تصویب خواهد شد وارد خواهد شد بسته باراده مجلس است ولی در این لایحه دیده می‌شود که از سال ۱۳۲۵ بدون تصویب مجلس شورای ملی بدون اینکه لایحه ایشان آمده باشد بدون اینکه تقاضای تمدید مدت شده باشد دولتها البته قسمت عمده اش مربوط بدولت‌های گذشته است و یک مقدار هم مربوط بدولت حاضر ایشان را نگهداشته‌اند و خدمتشان ادامه پیدا کرده است و حالا در ضمن این لایحه مجوز قانونیش را می‌خواهند تحصیل کنند یعنی یک کار غیر قانونی که انجام شده است یک استخدام و یا تمدید خدمتی که بدون اجازه قوه مقننه عمل شده حالا اینجا آمده‌اند و بما میگویند که قبول بکنید اگر قرار شود که مجلس شورای ملی اجازه بدهد که این امر برای همیشه سابقه بشود و در آینده تکرار بشود بنده خیال می‌کنم که سابقه‌ای می‌شود که قوه مجریه بتواند بسیار از حقوق اختصاصی قوه مقننه را خودش انجام دهد و بعداً بیاید و مجوزش را بخواهد این صحیح نیست و بهمین جهت هم از این نظر بنده یا این لایحه مخالفم برای اینکه یکی از موادش صراحت دارد راجع باین موضوع و بنابراین بنده با این لایحه از این دو نظر مخالفم و معتقدم با این کیفیت قابل تطبیق با اصول قانون اساسی که ما قسم خورده‌ایم طبق آن انجام وظیفه بکنیم نیست
نایب رئیس ـ آقای مخبر کمیسیون بهداری
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری) راجع بلایحه استخدامی آقای دکتر بالتازار یک قسمت از فرمایشات جناب آقای عمیدی نوری که فرمودند مورد توجه اعضای کمیسیون بهداری قرار گرفته است البته دو قسمت فرمایشاتی که فرمودند جواب آنها را عرض می‌کنم یکی راجع باستخدام دکتر بالتازار است ایشان
همانطوری که فرمودند کنتراتی با دولت ایران بسته برای مدت ۵ سال و این پنج سال که سر آمده است دولتهای وقت راجع باستخدامش برای کسب اجازه لایحه‌ای به مجلس شورای ملی تقدیم کرده‌اند البته چون در کمیسیونهای مختلفه موافق و مخالفت زیادی داشته بترتیبی که مشکل بوده و بطوری که پرونده کمیسیونها حکایت می‌کند نتوانسته‌اند تصمیمی بگیرند راجع بماندن یا رد خدمت ایشان در این دوره این لایحه آمده است و تقریباُ در یک امیاسی قرار گرفته بودیم از نقطه نظر این که ایشان خدمتشان را انجام داده‌اند و این ده سال را اینجا مانده‌اند و در ازای این خدمت هم دولت علی الحساب یک حقوقی داده و تقریباُ یک وضع یا در هوائی داشته و آقای معاون وزارت دارائی و معاون وزارت بهداری تشریف آوردند و توضیحاتی دادند که این پرداخت و مقابل کار انجام شده بوده نسبت بآن ده سال گذشته این تصمیم گرفته شد اما برای مدت استخدامی که دو سال در کمیسیون بهداری تصویب شده است و ۵ سالی که در کمیسیون بودجه بوده در کمیسیون بهداری با توجه بگزارشاتی که وزرات بهداری داده است و با توجه ببرنامه‌ای که ایشان خودشان در نظر داشته‌اند که عملیات مقدماتی را از قبیل ساختمان محل بنگاه پاستور و سایر خدماتی که مقدمه بوده است و عملیاتی را که در نظر دارد و احتیاج داریم یک قسمت در کمیسیون بهداری حلاجی شد و رسیدگی شد که در این مدت ده سالی که ایشان در اینجا بوده‌اند چه کاریهای فنی را انجام داده‌اند و چه اقداماتی در بنگاه پاستور از قبیل ساختم مایه‌های آبله و با کارهای فنی و علمی و تهیه بروشورها از نظر فنی که برای بنگاههای بنی المللی انجام داده با آقای وزیر بهداری مذاکره شد کمیسیون اینطور تصمیم گرفتند که برای مدت دو سال استخدام ایشان مجدداُ تأیید بشود و در این مدت ۲ مال بنگاه پاستور وزرات بهداری مکلف باشد یک عده از پزشکانی که الان تبحری هم پیدا کرده و تحصیل کرده‌اند و از همین ایرانیانی هستند که از بهترین متخصصین شده‌اند چه در بنگاه پاستور و چه در مأموریتهائی که رفتهاند در ممالک دیگر و اطلاعاتی پیدا کرده‌اند در این مدت دو سال آقای دکتر بالتازار کارهائی که دارد انجام بدهد و اگر پس از دو سال احتیاجی باشد برای بعد مجدداً لایحه اش را وزارت بهداری تأیید بکند و بیاورد برای مدت سه سال دیگر و اگر خیر احتیاجی پیدا نشد البته همان دو سال باشد و اما راجع به حقوق ایشان مذاکراتی با بنگاه پاستور پاریس بعمل آمده و در مدت استخدام بعدی که بآقای دکتر بالتازار حقوق داده خواهد شد تقریباُ همان مبلغ بنگاه پاستور پاریس و سازمان بهداشت جهانی در نظر گرفته‌اند که آقای وزیر بهداری توضیح خواهند داد که معادل حقوق آقای دکتر بالتازار را در اختیار بنگاه پاستور بگذارند تا از بین پزشکانی که در بنگاه پاستور مشغول خدمت هستند بروند و کارهای اختصاصی را در آنجا ببینند (عمیدی نوری ـ اگر اینطور باشد خوب است) تقریبا دولت ایران برای آقای دکتر بالتازار حقوق نخواهد داد معادل این حقوق که اینجا می‌گیرند اعتباری در نظر گرفته می‌شود که از محل آن اعتبار از اینجا برای تحصیل و تکمیل مطالعات پزشکانی که کاملا زحمت کشیده‌اند و مجرب هستند و در آینده حتما خواهند توانست که جای آقای دکتر بالتازار را بگیرند بفرستند.
نایب رئیس ـ آقای دکتر نفیسی موافقید ؟(دکتر نفیسی ـ بلی) بفرمائید.
دکتر نفیسی ـ گر چه بنده در موقع طرح این لایحه نمی‌خواستم چیزی عرض کنم ولی چون موضوع فنی است اجازه می‌خواهم چند کلمه‌ای بعرض آقایان محترم برسانم بنده از یک نظر با فرمایشات جناب آقای عمیدی همکار محترم کاملا موافقم و تصور می‌کنم که همکاران محترم همین عقیده را دارند که انشاءالله روزی برسد که تمام دستگاههای فنی و علمی ما زیر نظر دانشمندان ایرانی اداره بشود (نمایندگان ـ انشاء الله) این منتهای آرزو و آمال همه ما است ولی از طرف دیگر باید این نکته را متذکر شد که در نتیجه تحولات و پیشرفتهای بزرگی که مخصوصاً در سالهای اخیر در همه علوم پیش آمده است ما هنوز احتیاج کاملی بکمک‌های فنی و تخصصی خارجی داریم این متخصصینی که یا دستگاههای دولتی و یا دستگاههای ملی استخدام می‌کنند اینها دو وظیفه مهم دارند یکی اینکه ما را راه نمائی کنند در کارهای اداره و فنی آن مؤسسه و دیگر همکاری با دانشمندان ایرانی است که بعد بتوانند جای اینها را بگیرند آقایان محترم مستحضرند که این رویهای که آقای عمیدی نوری فرمودند عملی شده است در بنگاه رازی و خیلی خوب انجام شده و دکتر دلپی چندین سال متصدی این امر بود و یکعده از جوانان ایرانی را تربیت کرد و حالا این مؤسسه با طرز خیلی آبرومندی بدست خود ایرانیها اداره می‌شود و آقایان محترم هم از این حسن اداره‌ای که می‌شود در جلسه گذشته تمجید فرمودند تا آنجائی که بنده اطلاع دارم همین رویه را رئیس مؤسسه پاستور دکتر بالتازار که فعلا استخدامش رد مجلس مطرح است در انستیتو پاستور انجام داده باید مخصوصاُ این نکته را بعرض برسانم تحقیقات علمی که در انیستو پاستور ایران بعمل می‌آید غالباُ دسته جمعی است و اغلب چند نفر از کارشناسانی که اغلب ایرانی هستند برای تحقیق موضوعات علمی دور هم جمع می‌شوند و بحث می‌کنند و هفته‌ای یکبار کلیه کارشناسان انستیتو پاستور در کتابخانه مؤسسه جمع می‌شوند و حاصل مطالعات خود را از نظر یکدیگر میگذرانند و باین تربیت کلیه اعضاء‌این مؤسسه بروشهای مختلف این تحقیقات و ابتکارات انستیتو پاستور آشنائی دارند و صاحب نظر هستند و اغلب انتشاراتی که از این مؤسسه علمی بیرون می‌آید تنها بنام دکتر بالتازار نیست بنام عده‌ای از کارمندان دانشمندان این مؤسسه است و بنام خود این مؤسسه انتشار میابد و در دنیا پخش می‌شود و باید گفت که اکنون این مؤسسه دارای دانشمندان واقعاً مطلع و کارشناس است که حتی شهرت جهانی پیدا کرده و اگر در بنگاه رازی آقای دکتر رفیعی داریم در بنگاه پاستور هم آقای دکتر قدسی را داریم (دکتر راجی ـ دکتر حمیدی را داریم) که امیدواریم که خود ایشان این مؤسسه را بعداُ اداره کنند از طرف دیگر باید با کمال صداقت عرض کنم که آقای دکتر بالتازار در این مدت دهساله خدمت خودشان اقدامات بسیار مفیدی کرده‌اند (صحیح است) خود بنده در مدت پنجسالی که مسئولیتی در وزارت بهداری داشتم و در کار بهداشتی و بهداری سهمی داشتم و چه بعد که در کارهای پزشکی با این مؤسسه تماس داشتم از نزدیک آشنائی بکارهای این شخص پیدا کرده‌ام می‌خواهم عرض کنم که خدمات بسیار گرانبهائی باین مملکت کرده است علاوه بر ارزش بهداشتی که برای کشور ایران داشته این خدمات مورد توجه تمام محافل بین المللی هم قرار گرفته بعضی از قسمت‌ها مخصوصاً در تهیه سرمهای مصنوعی در تهیه پلاسمای خون و مطالعات راجع به طاعون و هاری و ساختن مایع ضد سل و تهیه مواد مختلف برای بیماریهای مختلف بنگاه پاستور خدمات بسیار گرانبهائی کرده است (صحیح است) و امیدوارم که آقایان با در نظر گرفتن خدماتی که این شخص کرده و با در نظر گرفتن اینکه عده‌ای از پزشکان دانشمند هم اکنون زیر نظر این شخص مشغول تکمیل مطالعات می‌باشند و مقداری از کارهای این مؤسسه هنوز باتمام نرسیده آقایان با این لایحه که در کمیسیون اطراف آن بحث زیادی شده موافقت بفرمایند (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای دکتر امین موافقید یا مخالف؟
دکتر شفیع امین ـ بنده موافق هستم.
نایب رئیس ـ آقای حشمتی موافقید یا مخالف؟
حشمتی ـ بنده موافقم.
نایب رئیس ـ دیگر مخالفی در کلیات نیست بنابراین مذاکره قابل جریان نیست آقایان اگر هم فرمایشی داشته باشند ممکن است در مواد مذاکره بفرمایند یا پیشنهاد بدهند بنابراین بایستی رأی بگیریم بورود در مواد، رأی گرفته می‌شود بورود در مواد آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۱- بوزارت بهداری اجازه داده می‌شود آقای دکتر بالتازار تبعه دولت فرانسه را بسمت رئیس بنگاه پاستور ایران از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۳۵ برای مدت دو سال دیگر با شرائط زیر استخدام نماید:
الف ـ حقوق آقای دکتر مارسل بالتازار سالیانه ده هزار دلار آمریکائی و یکصد هزار ریال خواهد بود که در آخر هر ماه هشتصدو سی سه و دلار و هشت هزار و سیصد و سی ریال دریافت خواهد نمود. و از پرداخت مالیات معاف می‌باشد.
ب ـ وزیر بهداری می‌تواند در هر موقع که مقتضی بداند قرار داد منعقده را لغو نماید مشروط باینکه کتباُ سه ماه قبل مراتب را بآقای دکتر بالتازار اعلام نماید در صورتی که پس از انقضای دو سال قرار داد استخدام مشارالیه تجدید نشود و یا وزارت بهداری بخدمت نامبرده خاتمه دهد مخارج مراجعت ایشان را تأدیه خواهد نمود.
آقای دکتر بالتازار نیز می‌تواند با اطلاع قبلی سه ماه تقاضای فسخ قرار داد را بنماید و در اینصورت هزینه مراجعت بایشان پرداخت نخواهد شد.
در مدت خدمت یک منزل با اثاثیه در انستیتو پاستور و یک دستگاه اتومبیل باختیار آقای دکتر نامبرده گذارده می‌شود که در تمام مدت قرار داد استفاده نماید.
ج ـ آقای دکتر بالتازار سالی یک ماه مرخصی استحقاقی و در صورت بیمار شدن از پانزده روز مرخصی استعلاجی استفاده خواهد کرد.
د ـ وزرات بهداری مجاز است شرایط استخدامی آقای بالتازار را بر طبق ماده دوم قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین و قرار داد را امضاء‌نماید.
نایب رئیس ـ در ماده اول مخالفی هست آقای حشمتی.
حشمتی ـ بنده موافق هستم.
نایب رئیس ـ آقای دکتر افشار مخالفید بفرمائید.
دکتر افشار ـ بنده مخالفم، اینکه بنده اجازه خواستم بعنوان مخالف صحبت کنم از لحاظ این است که در موقع تجدید استخدام این مستخدم خارجی در مجلس تذکر داده شود که ایشان در مدت دهسالی که مستخدم این مملکت بودند و همین وظیفه را انجام می‌دادند یک نفر تربیت نکرده‌اند (دکتر عدل ـ خیلی زحمت کشیده‌اند)
بنده نگفتم که زحمت نکشیده‌اند در این مورد حرفی ندارم مطلبی که بنده عرض می‌کنم این است که ایشان بعد از ۱۰ سال نتوانسته‌اند یک نفر را معرفی کنند که جانشین ایشان بشود این باعث تأسف است و مخصوصاً موقعی که در اینجا لایحه یک مؤسسه این نظیر این مؤسسه یعنی مؤسسه رازی مطرح بود بنده دیدم که آقایان با چه موشکافی در مورد یک ایرانی که رئیس یک دستگاهی است بهر شکلی که بگوئیم از انستیتو پاستور که داریم عقب تر نیست و بسیار خوب وظیفه اش را انجام می‌دهد برایش آنقدر اینجا اشکال تراشی کردیم که مجبور شد برگردد بکمیسیون ولی وقتی مربوط است بیک مستخدم خارجی مثل اینکه دیگر آن موشکافی نمی‌شود البته بنده موافقم از اینکه کاری کرده است و نمی‌گویم تخصص ندارد ولی این گله را بنده دارم که ایشان بعد از ۱۰ سال هنوز یک ایرانی بما معرفی نمی‌کند که جانشین او بشود و حال آنکه آقای دکتر دلپی که مؤسسه رازی را اداره می‌کرد وقتی رفت گفت که یک نفر ایرانی من تربیت کردم که هر چه من میدانم میداند و بهتر از منهم می‌تواند اینکار را انجام بدهد و من خیلی خوشوقتم که این لایحه آمده است و مخصوصاً از آقای وزیر بهداری تقاضا دارم که به ایشان تذکر بدهند که حتماً موظف باشد (مهندس اردبیلی ـ موظف بکنند) که موظف باشد یک نفررا تربیت کند.
دکتر عدل ـ شاگردان بسیار قابل و خوبی تربیت کرده است.
پرفسور اعلم ـ پس کجا هستند؟
نایب رئیس ـ آقای حشمتی.
حشمتی ـ بعقیده بنده باید یکقدری واقع بین تر باشیم علت اینکه اورپائی‌ها از ما جلو افتاده‌اند اینست که واقع بین بوده‌اند آمدند تمدن ما را بردند و آنها را تکمیل کردند و استفاده کردند و حالا از ما جلوتر هستند و ما مجبوریم مادامی که آنها جلو تر هستند از آنها استفاده بکنیم و این بهیچ وجه نباید باحساسات ما صدمه‌ای وارد بیاورد مثل اینکه بنده بگویم ساعت سویس را جیبم نمی‌گذارم چون این ساعت سویس است اما راجع بآقای دکتر بالتازار که من نمی‌شناسم چند ایراد وارد کردند یعنی اینکه چرا متخصص تربیت نکرده است شما یک مدرسه درست کنید تا او شاگرد تربیت کند (دکتر عدل ـ تصادفاُ تربیت کرده است) و با یکدست دو هندوانه هم نمی‌شود برداشت مثل این است که شما بآقای رئیس ایراد بگیرید که شما از ۱۰ سال رئیس بوده این چرا یک سیاستمدار تربیت نکرده‌اید بنظر بنده اینکار صحیح نیست بگذارید او وقتش را صرف چیزیهائی که با مقدورات و جان اشخاص تماس دارد صرف کند از قبیل سرم سازی و چیزهای دیگر اما راجع به تربیت جانشین شما در دانشگاه تهران یک مدرسه‌ای درست کنید چنین افرادی را تربیت کند متخصص تربیت کند اما راجع باینکه آقای دکتر بالتازار یک نفر فرانسوی است بالاخره عده‌ای از ما رفته‌ایم بفرانسه تحصیل کرده‌ایم و یک حقی ملت فرانسه از لحاظ تربیت فرهنگ بگردن ما دارد و ما باید اقرار بکنیم که فرانسه هیچوقت نظر سیاسی بمملکت ما نداشته و بسیار ما استفاده کرده‌ایم حالا مد امریکائی شده است خوب انشاء الله ۲ سال دیگر آنطور بکنید.
نایب رئیس ـ آقای دکتر سعید حکمت مخبر کمیسیون.
دکتر سعید حکمت (مخبر کمیسیون بهداری)ـ عرض کنم جواب فرمایشات آقای دکتر افشار که فرمودند آقای دکتر بالتازار خدماتی انجام نداده (دکتر افشار ـ من نگفتم خدماتی انجام نداده جوابی که میفرمائید دقت بفرمائید) اینکه فرمودید که تربیت نکرده است کسی را که جانشینش بشود باید عرض کنم قبل از اینکه آقای دکتر بالتابار بایران بیایند ما بنگاه پاستور داشتیم و متخصصینی هم داشتیم که بنحو احسن همین بنگاه پاستور را اداره می‌کردند و چون راجع به قبل از ایشان صحبت شد لازم میدانم از یکی از همکاران فاضل و دانشمند رشته پزشکی مرحوم دکتر ابوالقاسم بهرامی که مؤسس و فنداتور بنگاه پاستور بوده است نام ببرم (صحیح است)(دکتر راجی ـ موسس نبود) زحمت زیادی در این بنگاه کشیده اولین سنگ و اولین بنای بنگاه پاستور را گذاشته و بعد آقای دکتر بالتازار وقتی که آمدند اقداماتی را که ایشان کرده بودند با قدرتی که بایشان داده شد تعقیب کردند بنده معتقد هستم بفرمایشات جنابعالی آن اندازه این که بیک خارجی وسایل کار و قدرت می‌دهند بیک ایرانی نمی‌دهند و اگر داده بودند شاید بنگاه پاستور همین قدم‌ها را برداشته بود اما راجع باینکه آقای دکتر بالتازار خدماتی کرده است و در اینکه متخصصینی که در آنجا هستند از قبیل آن آقایانی که آقای دکتر نفیسی فرمودند خود آقای دکتر قدسی از اشخاصی است که در فن خودش امروز می‌شود گفت با متخصصین خارجی هم آهنگی می‌تواند بکند و سایر متخصصینی که آنجا هستند از اول مطالعات شخصی داشته و در زمان تصدی آقای دکتر بالتازار هم مطالعاتی علمی دارند در کتابخانه مؤسسه هفته‌ای یک مرتبه مطالعات فنی آنها رسیدگی می‌شود برو شوراهائی بزبانهای مختلف چاپ و در تمام دنیا منتشر می‌شود و اما راجع به استخدام بعدی همانطور که عرض کردم این را جناب آقای وزیر بهداری خودشان هم تأیید می‌فرمایند که در مجلس گفته می‌شود این جریان که برای استخدام بعدی دکتر بالتازار قرار شده است علاوه بر این که ایشان هر شش ماه بشش ماه گزارش عملیات فنی خودشان را باید به وزرات بهداری بدهند وزارت بهداری موظف و مکلف باشد که عملیات بنگاه پاستور را رسیدگی بکند که بعد از پنج سال یا دو سال و پس از تصویب این لایحه باز این موضوع پیش آمد نکند که ما بگوئیم ایشان متخصص تربیت نکرده‌اند (دکتر عدل اشتباه همین جاست) عرض کنم علاوه از اینکه کلاس دارند و علاوه از اینکه در آنجا مطالعات کرده‌اند اصلا از بنگاه پاستور و عملیات فنی که در این مدت انجام شده متشکر هستیم و مخصوصاً که در این مدت دو سال معادل حقوق دکتر بالتازار بنگاه پاستور پاریس بورسی در اختیار وزارت بهداری خواهد گذاشت و وزارت بهداری باید مکلف باشد که از این بورس بنگاه پاستور پاریس استفاده کند و از همین محل متخصصین خودمان را بفرنگ بفرستد و آنها بروند تحصیل کنند که بعد از دو سالی که مدت استخدامی ایشان تمام می‌شود کارمندان و پزشکان و متخصصین خوبی داشته باشیم از وجود ایشان و نظایر ایشان بی نیاز باشیم.
نایب رئیس ـ دکتر شفیع امین
دکتر شفیع امین ـ بنده موافقم
نایب رئیس ـ آقای وزیر بهداری.
وزیر بهداری (دکتر جهانشاه صالح) بنده مخصوصاُ صبر کردم که آقایان مخالفین و موافقین فرمایشاتشان را بفرمایند بنده از نقطه نظر وظیفه بهداشتی و بهداری که دارم عرض می‌کنم با استفاده از فرمایشات آقایان خواستم عرض کنم که این موضوع دو مطلب است مطلب اول موضوع دهسال است که آقای عمیدی نوری فرمودند بنده خدمتتان عرض می‌کنم ه تقصیر از دولت نبوده است دولتهای وقت که بنده جزء آن دولتهای ۱۲ سال پیش نبوده‌ام لایحه را داده‌اند اگر تصویب نشده جهاتش را بنده چه عرض کنم در کمیسیونهای بهداری حلاجی شده وزیر بهداری را خواسته‌اند وزیر بهداری آمده توضیح داده آقای امیر نیرومند تشریف دارند میدانند توضیحاتی که وزیر بهداری داده کافی بوده (عمیدی نوری ـ دادن لایحه کافی نیست) البته جنابعالی هم صحیح میفرمائید که اینکار نباید سبب شود که یک خارجی را استخدام بکنند و هنوز تصویب نشده حقوق او را بپردازند خوب یک امری است که شده و اگر توضیحاتی وزارت دارائی برای آقایان نمایندگان قانع کننده نبود کمیسیون بهداری حتماً تصویب نمی‌فرمودند اما موضوع دوم موضوع تمدید استخدام دکتر بالتازار است تمدید استخدام ایشان البته مبتنی بر خدماتی است که ایشان کرده‌اند خدماتی که دکتر بالتازار کرده و کار فنی خودش بوده یعنی ایشان سعی کرده‌اند در بنگاه پاستور که بنده از لغت انستیتو خوشم نمیاید بهمین جهتست که عرض می‌کنم که بنگاه یا موسسه پاستور چون اینجا کشور ایران است و بایستی بنگاه پاستور گفته شود و دلیل ندارد ما بگئویم انستیتو پاستور و لغت اصلیش هم بایستی این باشد مؤسسه پاستور یا بنگاه پاستور که به احترام پاستور اسمش را روی این مؤسسه گذاشته‌اند خدماتی این مؤسسه کرده است باین مملکت و بالتازار هم در این مدت در رو رشته مخصوصاُ زحمت کشیده یکی در رشته طاعون و مطالعاتی که در طاعون شد اگر آقایان اطلاع داشته باشند پارسال که بنده بژنو رفتم سازمان بهداشت جهانی ایران و متخصصین ایرانی را مأمور مطالعه طاعون در بقسمتهائی که طاعون خیزی هست کرد و ما را از نظر مطالعاتی که در یک قسمت از کردستان کرده بودیم و چاپ شده بود شاخص قرار داد از نقطه نظر علمی که بهمه دنیا نظریات خود را بگوئیم و خود این یک موفقیت علمی بود در اینکار قسمت دوم البته توجه آقای دکتر قدسی می‌شود و آن مطالعاتی است که در قسمت هاری در بنگاه پاستور شده و بدست آقای دکتر قدسی و راهنمائی و هدایت دکتر بالتازار که آنهم در دنیا طرف توجه واقع شده و از ممالک خارجه حتی از امریکا و جاهای دیگر مطالعات ما را خواسته‌اند بنابراین بنگاه پاستور کار خودش را دارد انجام می‌دهد با وجود تمام این مطالب بنده شخصاً مذاکره کردم با دکتر ببالتازار و گفتم حقوقی که داده می‌شود بسایر اشخاص از قبیل همین دکتر رفیعی که مرد بسیار نازنین و دانشمندی است با مقایسه با حقوقهای خارجی خیلی کمتر است قرار شد همینطور که آقای دکتر سعیدی حکمت فرمودند بنگاه پاستور پاریس در حدود حقوق که ما برای این شخص قائل خواهیم شد یک بورسی تعیین کنند برای ایران و ما یک عده بفرستیم یعنی دیپلمه‌ها طبیعی که در رشته میکربشناسی و باکتریولوژی و پارازتولژی تعلیم دیده‌اند بفرستیم بخارجه و مطالعاتی بکنند و یک سرمایه‌ای بشوند برای بنگاه پاستور پیشنهاد بنده بود و این پیشنهاد را خودم شخصاً ببالتازار کردم و ایشان گفتند که من نمی‌توانم قول بدهم که می‌شود یا نمی‌شود ولی بعد از چندی ایشان شفاهاً ببنده گفتند که اینکار می‌شود البته کتباُ اطلاع نداده‌اند ولی خوب شفاهاُ هم اشکالی ندارد اینجا تأیید می‌شود در مجلس که ایشان فرمودند که بنگاه پاستور پاریس حاضر شده اینکار را بکند و معادل حقوق این دو سال بورسی ایجاد بشود که عده‌ای از اشخاص در این محل برای تحصیل بروند و تلافی مافات هم بشود که عده‌ای در خارج تربیت بشوند لذا بنده از آقایان محترم خواهش می‌کنم که موافقت
بفرمائید با تمدید استخدام دکتر بالتازار و ما سعی می‌کنیم که هم متخصصینی بخارج بفرستیم و هم انشاءالله همینطور که آقای دکتر سعیدی حکمت گفتند بعد از مدت کوتاهی اشخاصی داشته باشیم که خود بتوانند این موسسه را اداره کنند زیرا همانطور که آقایان فرمودند ایرانیانی هستند که بتوانند مؤسسات ما را اداره کنند پرفسور ابرلین چندین سال رئیس دانشکده پزشکی بود و رفت و بنده هم هفت سال دانشکده پزشکی را اداره کردم حالا کردم یا نکردم فضاوتش با آقایان است الان هم ایرانیان هستند که بتوانند این کار را بکنند و الان هم هستند ایرانیانی که در مظان این کار هستند و یکی دو تا فرستاده‌ایم بخارج ولی فعلا دکتر بالتازار خدمات ذیقیمتی بمملکت کرده است و بنده تصدیق دارم و تشکر هم می‌کنم بعنوان وزیر بهداری و تقاضا دارم که لایحه اش تصویب شود و امیدوارم که در مدتی که ایشان تشریف دارند جانشینی برای ایشان تهیه شود.
مشایخی ـ نظر شما بچند سال تمدید استخدام است آقای وزیر بهداری؟
نایب رئیس ـ آقای تیمور تاش مخالف هستید یا موافق؟
تیمور تاش ـ بنده عرضی ندارم.
نایب رئیس ـ آقای دکتر مشیر فاطمی.
دکتر مشیر فاطمی ـ بنده عرضی ندارم.
نایب رئیس ـ آقای کیکاوسی مخالف هستید یا موافق؟
سرلشگر کیکاوسی ـ با توضیحاتی که فرمودند بنده عرضی ندارم.
نایب رئیس ـ آقای دکتر سید امامی.
دکتر سید امامی ـ بنده موافقم.
نایب رئیس ـ آقای پرفسور اعلم.
پرفسور اعلم ـ بنده مخالفم.
صدرزاده ـ در ماده اول مدت دو سال است.
نایب رئیس ـ آقای مشایخی.
تیمور تاش ـ آقای رئیس بنده از نوبتم می‌خواهم استفاده کنم.
نایب رئیس ـ بعد از آقای مشایخی نوبت آقای دکتر رضائی است بعد نوبت جنابعالی لایحه‌ای که کمیسیون بهداری تصویب کرده است و دو سال است فعلا مطرح است و موقع رأی نیست شور اول است بعداً می‌رود بکمیسیون در شور دوم که موقع رأی است هر دو مطرح خواهد بود هر کدام را آقایان موافق باشند بهمان رأی خواهند داد حالا بدو سال یا پنجسال رأی گرفته نمی‌شود پیشنهادی که آقایان دارند می‌دهند کما اینکه قسمتی از پیشنهاداتی که آقایان داده‌اند راجع باین پنجسال بوده است بفرمائید آقای مشایخی.
پرفسور اعلم ـ بنده عرض کردم که مخالفم و با پنجسال مخالفم
مشایخی ـ بنده بیانات آقایان موافقین و مخالفین این لایحه را بدقت گوش کردم و البته هر دو طرف تصدیق کردند که دکتر بالتازار در این مدت خدماتی باین مؤسسه کرده است (صحیح است) اما من تعجب می‌کنم چرا یک مطلبی را با صراحت و قطعیت در اطرافش صحبت نمی‌کنند حق این بود که از طرف کمیسیون بودجه توضیح داده می‌شد که با اینکه کمیسیون مربوطه یعنی کمیسیون بهداری با تمدید استخدام این شخص بدو سال موافقت کرده است چه شده است کمیسیون بودجه پنجسال را تصویب کرده است (صحیح است) زیرا توضیحاتی که مخبر محترم کمیسیون بهداری دادند البته مقنع بود ولی این سکوت کمیسیون بودجه برای ما مستمعین که بایستی اتخاذ تصمیم بکنیم بایستی بالاخره مورد توجه واقع شود و همچنین روی سخن بنده بجناب آقای وزیر بهداری است شما هستید که باید بگوئید مصلحت چیست (صدرزاده ـ گفتند آقای) نگفتند اجازه بفرمائید آقای وزیر بهداری خدمات این شخص را ستودند و بنده در پایان بیاناتشان سوال کردم با چند سال موافقند و علت اینکه میگویند موقع طرح لوایح وزیر مربوطه باید در مجلس حضور داشته باشد برای این است که نمایندگان باید در کارهای اجزائی دولت نظر وزیر مربوطه هم با دلایلی که لازم میداند توضیح بدهد بنابراین بنده از نقطه نظر اتخاذ تصمیم شخصاُ در این مورد مردد هستم و خواهش می‌کنم مخبر کمیسیون بودجه توضیح بدهد که چرا بر خلاف مصوبات کمیسیون بهداری پنج سال را تصویب کرده جناب آقای وزیر بهداری هم نظرشان را بفرمایند که پنجسال یا دو سال کدام صحیح است.
وزیر بهداری ـ نظر کمیسیون بهداری صراحت دارد.
نایب رئیس ـ آقای دکتر رضائی
دکتر رضائی ـ بنده با اصل این لایحه کاملا موافق هستم ولی در این جا خواستم یک توضیحی عرض کرده باشم بعقیده بنده گفته جناب آقای دکتر افشار کاملا صحیح است وظیفه رئیس هر مؤسسه ایست که برای اینکه اشخاصی جانشین او بشود آنها را تربیت کند علوم اداری توسعه زیادی یافته و در تمام جهان حالا مرسوم است و یکی از وظائف هر رئیس است که برای خودش جانشین تربیت کند در حقیقت یک مؤسسه یک مدرسه است و همیشه در تمام کتب اداری نوشته می‌شود که یک رئیس خوب یک معلم خوب است (صحیح است) پس در نتیجه ما باید بگوئیم که یکی از وظائف آقای دکتر بالتازار این بوده است که جانشین خودشان را تربیت بکنند و ما امیدواریم که در آینده این کار انجام بشود موضوع دومی را که بنده می‌خواهم تذکر بدهم بر می‌گردم بفرمایشات جناب آقای دکتر صالح ایشان فرمودند که آقای دکتر بالتازار موافقت فرموده‌اند منتهی این موافقت شفاهی بوده است که در آتیه بورسی در نظر گرفته شود و از این بورس جهت اعزام محصلین دیپلمه‌های دانشکده‌های طب استفاده بشود بنده می‌خواهم از حضور ایشان تقاضا کنم که آیا امکان ندارد (جناب آقای دکتر صالح توجه بفرمائید) می‌خواستم ببینم چه اشکالی دارد و این موافقت شفاهی ایشان در این لایحه ذکر شود و بنگاه پاستور مکلف بشود چه اشکالی دارد که بنگاه پاستور مکلف شود که چند نفر را بخارج اعزام دارد که در آینده بتوانیم از وجود آن آقایان استفاده بکنیم و اگر اشکالی نداشته باشد خیال می‌کنم که ذکر این مطلب در لایحه بنفع کشور باشد.
نایب رئیس ـ آقای تیمور تاش
تیمور تاش ـ مخالفت بنده بهیچ وجه با طرز اصل ماده یا خدماتی که آقای دکتر بالتازار کرده‌اند نیست بعقیده من ایشان و یکی دو نفر فرانسوی دیگر منجمله آقای دکتر دلپی و همچنین آقای گدار کسانی هستند که می‌شود گفت نیمه ایرانی هستند و خدمات بسیار زیادی باین کشور کرده‌اند با کمال صداقت هم کرده‌اند بنده مخالفتم برا این مسئله دو سال است چندین سال است که ایشان این جا کار کرده است همه آقایان هم متفق القول هستند که خوب کار کرده است و کار ایشان مورد تمجید همه آقایان است همه آقایان متفق هستند دو سال مدت بسیار کوتاهی است برای اینکه بتواند این شخص از عملیاتش نتیجه بگیرد و مضافاُ بنده عقیده دارم که بهمین دلیل هم کمیسیون بودجه دو سال را پنجسال کرده است (صدر زاده ـ دو سال نفرمائید دوازده سال بفرمائید) ده سالی که بوده است یا خوب کار کرده یا بد کار کرده است (صدرزاده ـ فعلا دو سال تصویب شود بعد اگر لازم بود تمدید می‌شود) این دو سال که میفرمائید بک کسی با دل سوزان بخواهد یک کارهائی را بکند این معقول نیست اگر برای کارهای علمی بخواهد یک نتیجه‌ای بگیرد یک حداقل مدتی لازم است و آن اقلا پنجسال است این را بدانید که یک تجربه و یک آزمایش علمی که شروع می‌شود در مدت یکسال و دو سال نتیجه‌ای از آن حاصل نمی‌شود و معقول نیست که یک بابائی یک کاری را شروع بکند و با دلسردی بگذارد و برود و یک کس دیگری بیاید و آن کار را بخواهد ادامه بدهد بنده عضو کمیسیون بودجه نیستم ولی یقین دارم که آقایان اعضای کمیسیون بودجه با توجه باین نکات و مراتب است که تمدید مدت استخدام را پنجسال کرده است و تقاضای بنده این است که پنجسال را آقایان هم موافقت بفرمائید و دو سال کافی نیست.
نایب رئیس ـ آقای صدرزاده موافق هستید بفرمائید.
صدرزاده ـ مقصود اساسی از استخدام متخصصین بیگانه دو چیز است یکی این است که کارهای جاری را تا وقتی که در آن موسسه هستند انجام بدهند و در مدتی هم که هستند افرادی را تربیت بکنند که بجای آنها آن کار را انجام بدهند (صحیح است) یکی از اینهائی که استخدام شده است مسیو گدار است خود بنده در کمیسیون فرهنگ بودم صحبت شد این شخص اشخاصی را تربیت کرده است (دکتر عدل ـ آقای دکتر بالتازار ـ بیشتر تربیت کرده بنده شخصاُ ایشان را می‌شناسم) این موضوع را در مورد آقای دکتر بالتازار هم این جا تذکر دادند اما این که کمیسیون بودجه پنجسال کرده است علت این بوده که قبلا رفته است بکمیسیون بودجه و بعد آمده بکمیسیون بهداری که کمیسیون اصلی است کمیسیون بهداری در اینجا کمیسیون اصلی قضیه محسوب می‌شود آنها بالاخره نظر دارند که دهسال ایشان بوده‌اند برای دو سال دیگر هم باشند اگر احتیاجی پیدا نشد دولت تعهدی نداشته باشد بعلاوه یک نکته دیگری در اینجا هست و آن این است که علم در ترقی است ممکن است الان اشخاصی برای دو سال دیگر در دنیا تربیت شده باشند که مراتب معلومات آنها بیشتر از دکتر بالتازار باشد بنابراین اگر تا دو سال دیگر فرضاً جانشین ایرانی هم پیدا نشد و متخصصین بهتری هم نبود ممکن است آنوقت استخدام ایشان تمدید شود و این را هم می‌خواهم از نقطه نظر آئین نامه عرض کنم بعضی از کمیسیونها راجع ببعضی موضوعها اصالت دارند یعنی کمیسیون اصلی محسوب می‌شوند مثل کمیسیون بهداری در این مورد اما در کمیسیون بودجه یا کمیسیون خارجه که می‌رود آنها از لحاظ دیگری رعایت می‌کنند یعنی آن مدتی را که کمیسیون بهداری در نظر گرفت و تصویب کرد کمیسیون بودجه فقط تجویز می‌کند که حقوق او پرداخت شود آنها نظری بمدت استخدام ندارند مثل اینکه کمیسیون خارجه هم نظری بمبلغ حقوق مستخدم یا مدت استخدام او ندارد بلکه از نظر تابعیت فقط اظهار نظر می‌کنند که آیا چنین مستخدم بیگانه‌ای که از فلان مملکت است استخدام بشود یا نشود اینها را با هم نباید مخلوط کرد بعلاوه خود جناب آقای وزیر بهداری در کمیسیون بهداری با نظریات اکثریت آقایان اعضای کمیسیون موافقت فرمودند و بهمین صورت لایحه تنظیم شد و حالا هم صریحاُ فرمودند برای مدت دو سال و ماده‌ای هم که مطرح است برای مدت دو سال است که
اظهار نظر فرمودند بنا براین بنده تقاضا می‌کنم روی همین گزارش کمیسیون بهداری که برای دو سال است آقایان رأی موافق بدهند.
نایب رئیس ـ همانطور که متذکر شدند حق بود آقای مخبر کمیسیون بودجه توضیحاتی می‌دادند ولی چون آقای مخبر تشریف ندارند آقای فرود رئیس کمیسیون بودجه تقاضا فرموده‌اند که توضیحاتی بدهند. آقای فرود بفرمائید.
فرود ـ قبلا حضور آقایان عرض کنم که اینجا مطلب روی دو سال و پنج سال قرار نگرفته است این بر می‌گردد بکمیسیون‌های در شور دوم وقتی که تمام شد و لایحه آمد بمجلس آنوقت موضوع دو سال و پنج سال در مجلس صحبت خواهد شد بنابراین الان بحث در روی دو سال و پنج سال اصلا نیست اما مطلبی که الان لازم است عرض کنم گرچه جناب آقای مشایخی فرمودند که لازم است کمیسیون بودجه در این باب توضیح بدهد متأسفانه مخبر کمیسیون بودجه هم تشریف ندارند بنده چند نکته‌ای عرض می‌کنم کمیسیون بهداری هم همانطور طور که فرمودند البته دو سال را تصویب کرده بود کمیسیون بودجه پنج سال را تصویب کرد دلیلش این بود که اولا اینجا هیچ ضرری ببودجه مملکت وارد نمی‌آید یعنی معادل همان حقوقی که دولت ایران بآقای بالتازار می‌پردازد معادل همین مبلغ هم بطوری که در آن تاریخ معاون وزارت بهداری در کمیسیون بودجه توضیح دادند دولت فرانسه برای تحصیل محصلین ایرانی در فرانسه حاضر شده است بپردازد (صحیح است) (مهندس اردبیلی می‌دهد؟ نمی‌دهد آقا) بلی خواهد پرداخت (پرفسور جمشید اعلم ـ شفاهی گفته‌اند) شفاهی اهمیت ندارد شخصی است اظهار می‌دارد در این باره جناب آقای وزیر بهداری هم توضیح فرمودند این موضوع شفاهاً وعده داده شده و مسلماُ در دنبال وعده شفاهی بطور کتبی هم تأیید خواهند کرد (پرفسور اعلم ـ خیلی معذرت می‌خواهم اگر نکردند ؟) یا اگر که نمی‌شود کار کرد (پرفسور اعلم ـ روی این که استدلال نمی‌شود کرد) حالا که می‌فرمایند شده تقاضا می‌شود که این مطلب را کتباُ هم تأیید کنند (حشمتی ـ اگر نکردند فسخ می‌کنند عجب حکایتی است اختیار فسخ هست)
نایب رئیس ـ صحبتتان را ادامه بدهید و بین الاثنین صحبت نفرمائید.
فرود ـ مطلب دیگری که خواستم بعرض آقایان برسانم این بود که دولت در لایحه ۵ سال خواسته بود و کمیسیون بودجه هم با نظر دولت موافقت کرد بنابراین موافقت کمیسیون یا نظر دولت بنظر بنده نمی‌تواند مورد ایراد قرار بگیرد (رستم بختیاری ـ ایرادی هم نیست) خصوصاً کمیسیونهای در عین حال که با هم کمال همکاری را دارند گاهی اختلاف نظر هم پیدا می‌کنند اینرا هم یکی از آن موارد حساب بفرمائید مطلب دیگری که خواستم عرض کنم در جواب ایراد بسیار اساسی جناب آقای عمیدی نوری که فرمودند راجع بتصفیه حساب این مطلب بود که فرمودند چرا بعد از چند سال حالا می‌آیند تحصیل مجوز می‌کنند این موضوع هم در کمیسیون بودجه مورد توجه قرار گرفت و مخصوصاُ در کمیسیون خارجه بنده خدمت جناب آقای دکتر امیر حکمت عرض کردم و آقای دکتر هم همین ایراد را فرمودند بنده عرض کردم که از این ایرادی که شده است خیلی خوشوقتم زیرا معلوم می‌شود در دستگاه دولت یک دستگاهی هست که مجوز بخواهد چون آن دستگاه مجوز بکند و آن دیوان محاسبات است یا اداره‌ای که وظیفه دیوان محاسبات را انجام می‌دهد این کار را کرده است از این جهت جای خوشوقتی است که در دستگاه دولت دستگاهی هست که دقت می‌کند و مطالبه مجوز می‌کند ولی البته این ایراد بسیار بسیار بجا بوده دیوان محاسبات که کار می‌کند برای اطلاع آقایان عرض می‌کنم دیوان محاسبات قبل از اینکه اساساُ خرج بشود باید دیوان محاسبات تصدیق بکند که برای این منظور بخصوص وجهی در بودجه منظور شده و محل هست یک وظیفه دیوان محاسبات هم اینست که بعد از اینکه خرج شد تصدیق کند که این خرج صحیح بوده است و طبق مقررات انجام گرفته (سرلشگر کیکاوسی ـ حالا که وجود ندارد) با نهایت تأسف دیوان محاسبات و جود ندارد و این بی نهایت اسباب تأسف است و بنده یکی دو مرتبه خدمت آقای نخست وزیر رسیدم اینرا عرض کردم و مورد توجهشان هست و دستور اکید بآقای وزیر دارائی دادند و طوری که اطلاع دارم در وزارت دارائی هم مطالعه شده است و عقیده دارم که در ظرف یک هفته یا دو هفته دیگر این مطلب بیاید بمجلس و پیشنهاد شود موضوعی هم که یکی از آقایان به بنده مرقوم فرموده‌اند و خواسته‌اند یاد آوری بکنم و توجه آقایان را جلب می‌کنم و آن اینست که فترت هم موجب بوده است که این موضوع معطل بماند چند سال مجلس نداشته‌ایم (عمیدی نوری ـ چند سال نبود) چند سال فترت داشتیم و این هم برای تصویب مجوز یعنی پیشنهاد یک قدری مؤثر بوده است و هر حال خلاصه امیدوار هستم که جناب آقای مشایخی که این ایراد را فرمودند بعرایض بنده توجه کرده باشند (حشمتی ـ احسنت)
نایب رئیس ـ آقای مخبر کمیسیون بهداری.
مخبر (دکتر سعید حکمت)ـ خواستم توضیح داده باشم راجع بلایحه دولت که آقای وزیر بهداری تقدیم مجلس شورای ملی فرمودند لایحه استخدامی آقای دکتر بالتازار را برای مدت ۵ سال پیشنهاد کردند (صحیح است) در کمیسیون بهداری هم همین تذکراتی که امروز در محضر آقایان داده می‌شود و اطلاعاتی که آقایان کاملا وارد هستند و موافق هستند اینها تقریباُ تذکراتی بوده است که در کمیسیون مورد بحث و انتقاد قرار گرفت البته کمیسیون بهداری و همان کسانی که آقایان انتخاب فرموده‌اند از نقطه نظر فنی توضیحاتی از وزارت بهداری خواستند چه آقای معاون وزارت بهداری و چه آقای وزیر بهداری توضیحاتی دادند نظر کمیسیون این شد که این استخدام دو سال تقلیل پیدا کند و تذکراتی که بآقای وزیر بهداری دادند ایشان هم متقاعد شدند و تقلیل فرمودند. همانطور که جناب آقای صدرزاده فرمودند این لایحه اول بکمیسیون بودجه رفته بود و آنها بدون توجه باینکه کمیسیون بهداری این را دو سال کرده همینطور که جناب آقای فرود فرمودند چون از بودجه دولت چیزی می‌رفت موافقت فرموده بودند این مطلب بعرض آقای رئیس مجلس شورای ملی رسیده و ایشان فرمودند در مجلس شورای ملی مورد بحث قرار می‌گیرد و چون کمیسیون بهداری برای دو سال تصویب کرده است باید بیاید بمجلس و بسته باینست که در شور دوم در مجلس چه تصمیمی گرفته شود و عمل شود (احسنت)
نایب رئیس ـ آقای پرفسور اعلم
پرفسور اعلم ـ نهایت آرزوی هر ایرانی اینست که روزی برسد که ما در هیچ رشته‌ای احتیاج بکمک خارجی نداشته باشیم (انشاء الله) این دیگر نهایت آرزوی هر ملتی است شوینسیم هم نیست باید هر همینطور باشد اعلیحضرت فقید هم روی همنی اصل سالی صد محصل می‌فرستادند باروپا که این شغل‌های اساسی را احتیاج بخارجی نداشته باشند. مکتب پاستور یک مکتبی است یک مدرسه‌ای است یک مکتب بخصوصی است دیسیپل دارد (دکتر راجی ـ دیسیپل یعنی چه ؟) من تبع درام تو که میدانی چرا اذیتم می‌کنی راجی ؟(حشمتی ـ چرا فرانسه میفرمائید) فارسی ندارد فارسی پاستور چیست؟ مکتبی است باید آنرا اداره کرده و درش شاگرد تربیت کرد و ما هم ایرادمان بانستیتو پاستور و رئیس آن همین بود (وزیر بهداری ـ بنگاه پاستور) بنگاه پاستور که چرا تربیت نکردی ؟(دکتر عدل ـ تربیت کرده) اگر کرده چه لزومی دارد که بماند ما که رئیس نمی‌خواهیم انتخاب کنیم ما معلم می‌خواهیم تربیت کنیم (دکتر راجی ـ جنابعالی که متخصص تربیت می‌کنید همینطور بودید) اجازه بفرمائید اگر تربیت کرده که دیگر بوجودش احتیاج نداریم همانطور که دلپی تربیت کرد و نگفت دیگر بوجود من احتیاج نیست و گفت من می‌روم کسی دیگر هست که بخوبی کارهای من را انجام می‌دهد پس دلیلی ندارد که دیگر استخدام کنیم اما اگر ایشان تربیت نکردند (مهندس اردبیلی ـ دو سال کافی نیست) اجازه بفرمائید ما راهی برای ایشان فکر کرده‌ایم ما گفتیم با این پول هنگفتی که بایشان می‌دهند چون دقت کردید دیدی در حدود ماهی دوازده هزار تومان بایشان پول می‌دهند در صورتی که مرئوسش یعنی آن کسیکه بلافاصله بعد از اوست نهصد تومان می‌گیرد یک حقی هم ما داریم یک نگاهی هم باید بهم وطنان خودمان بکنیم چه دلیلی دارد بیکی نفر دوازده هزار تومان بدهیم (یکنفر از نمایندگان ـ با ماشین) با ماشین و خانه و همه چیز ده سال مانده باز هم می‌ماند چون فقط رئیس است این ظلم است ما خواستیم بگوئیم خیلی خوب ایشان تشریف داشته باشند (تیمور تاش ـ چرا دو سال را قبول کردید کلکش را بکنید برود اگر این استدلال است دهسال است کار کرده کلکش را بکنید برود) ما حرفی نداریم.
یکی از نمایندگان ـ احتیاج هست.
نایب رئیس ـ از آقایان استدعا می‌کنم توضیحات کافی داده شد فعلا اخذ رأی نسبت باین موضوع نخواهد شد پیشنهادات می‌رود بکمیسیون و در شور دوم اخذ رأی خواهد شد.
پرفسرو اعلم ـ بنده نظر خودم را عرض می‌کنم و آزادم که بگویم آقایان قبول می‌فرمایند بفرمایند همانطور که آقایان پیشنهاد فرمودند که پنج سال بشود بنده می‌گویم بچه دلیل ایشان دو سال بماند نماند نظر این است که دو سال کار بکند اگر تغییر رویه ندادند یعنی باز هم کسی را تربیت نکردند خوب بروند ولی اگر خود ایشان هم دیدند که مقامی هست که از ایشان از خواست می‌کند مسلماً بهتر کار خواهند کرد این نظر ما بود برای اینکه دو سال بشود و تصور می‌کنم که اگر آقایان اجازه بفرمایند با این مخارج سنگینی که ما تقبل کرده‌ایم برای این شخص و اینکه فرمودند این پول مفتی است مفتی نیست من هنوز معتقد نیستم که فرانسه قبول بکند اگر قبول کرد آنوقت صحیح است ولی تا قبول نکرده پولی است که از جیب ما می‌رود علی ای حال اگر آقای دکتر بالتازار خوب کار کرد و وزارت بهداری از او راضی بود آمد بکمیسیون ششماه بشش ماه گزارش داد آنوقت ما تمدید می‌کنیم چه اصراری دارید که پنجسال بکند
(تیمور تاش ـ بعد از دهسال تازه مجوزش را می‌گیرند) دهسال پیش ما اینجا نبودیم ما تازه آمدیم و می‌خواهیم درستش بکنیم بنابراین استدعا می‌کنم که آقایان بنظر کمیسیون بهداری که کمیسیونی است از خود آقایان و از اطباء تشکیل شده است بنظر احترام نگاه کنند و همین دو سال را تصویب بفرمایند.
نایب رئیس ـ نسبت بماده اول پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده است قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم در ماده اول مذاکرات کافی باشد. جلیلی.
جلیلی ـ آقای نایب رئیس باطلاع آقایان رساندند که لایحه دو شوری است و فرصت برای بحث و مطالعه زیاد است یعنی بر می‌گردد بکمیسیونها و هر نظری داشته باشند پیشنهاد هم می‌شود بحث در این لایحه خیلی طول کشیده و بحث در اطرافش بصورت بحث پارلمانی نبود بصورت بحث کمیسیونی در آمد آقایان می‌توانند تشریف ببرند در کمیسیون بودجه و کمیسیون بهداری در هر دو می‌توانند تشریف ببرند نظر بدهند بحث کنند وقتی که بکاری علاقه باشد مراقبت می فرمائید می‌بینند آقای پرفسور اعلم که چه روزی کمیسیون بهداری تشکیل می‌شود تشریف می‌برند و نظریاتشان را می‌فرمایند (پرفسور اعلم ـ همه اینجا حرف زدند چرا مرا چسبیدی ؟) یا کمیسیونی قبول می‌کند یا قبول نمی‌کند استدعا می‌کنم که با کفایت مذاکرات رأی بدهید برای اینکه یک ماده دیگر هم دارد و هر لایحه را بخواهیم اینطور صحبت کنیم خیلی وقت خواهد گرفت.
نایب رئیس ـ آقای مهندس هدایت مخالف هستید؟
مهندس هدایت ـ چون وقت گذشته عرضی نمی‌کنم (احسنت)
نایب رئیس ـ مخالفی نیست ؟(اظهاری نشد) پیشنهادات مربوط بماده اول قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد) پ
یشنهاد می‌نمایم در ماده اول دو سال به ۵ سال افزایش یابد
مهندس فروهر
پیشنهاد می‌کنم مدت استخدام آقای بالتازار مطابق گزارش کمیسیون بودجه تعیین شود.
تیمور تاش
پیشنهاد می‌نمایم که مدت خدمت آقای دکتر بالتازار در ماده یک برای مدت پنج سال باشد.
سلطانی
نایب رئیس ـ ماده دوم قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۲- بنگاه پاستور بمنظور تربیت و تهیه کارمندان بهداشتی و متخصصین آزمایشگاهی در رشته‌های مربوطه موظف است در ظرف ۳ ماه کلاس‌های اختصاص طبق آئین نامه‌ای که وزارت بهداری در ظرف همین مدت تهیه و تصویب می‌نماید دائر و شروع بکار نماید.
نایب رئیس ـ نسبت بماده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) ماده سوم قرائت می‌شود
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۳- دکتر بالتازار مکلف است که در خاتمه هر شش ماه از خدمت گزارش عملیات و خدمات مؤسسه را بوسیله وزارت بهداری بکمیسیون بهداری مجلسین تقدیم دارد.
نایب رییس- نسبت به ماده ۳ نظری نیست ؟(اظهاری نشد) ماده ۴ قرائت می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
ماده ۴- عمل دولت دایر به ادامه استخدام و پرداخت حقوق و مزایای آقای دکتر بالتازار از تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۲۵۴ تا تاریخ دهم شهریور ماه ۱۳۳۵ بمیزان پیشنهادی ضمن لوایح تقدیمی بمجلس شورای ملی تأیید می‌شود
نایب رئیس ـ مخالفی نیست؟ آقای عمیدی نوری مخالفید؟ (عمیدی نوری ـ بلی) بفرمائید.
عمیدی نوری ـ راجع باین ماده چهار همان ایرادی بود که در کلیات به عرض رساندم چون یک جوابهائی هم از طرف جناب آقای وزیر بهداری داده شد لازم میدانم توضیحاتی در تأیید نظر خودم عرض کنم قانون اساسی صراحت دارد که استخدام خارجی باید با تصویب قوه مقننه باشد این اصل است و ما مکلف هستیم این اصل را رعایت کنیم یک ماده‌ای هم گویا ماده ۲۷ قانون مجازات عمومی باشد که می‌گوید هیچ وزیری هیچ مستخدم دولتی حق ندارد بر خلاف صریح قانون تصویب نامه تفسیر و یا عملی انجام دهد اگر داد مجرم است و منفصل از خدمات دولتی و محاکمه می‌شود این سر جایش هست در این ده سالی که آقای دکتر بالتازار استخدام شده‌اند فرمودند جناب آقای وزیر محترم بهداری که لوایحش را دولت بمجلس داد مجلس تصویب نکرد بنابراین اشکالی ندارد بنده اولا نمیدانم این مطلب در تمام این ده سال صحیح است یا نیست ولی جناب آقای امیر نصرت اسکندری که در کمیسیون بودجه تشریف دارند ببنده فرمودند من پرونده را دیدم همچو لوایحی نبود بلکه با تصویب نامه این استخدامها ادامه پیدا کرده است اگر چنین چیزی باشد بنده صریحاً عرض می‌کنم که این عمل جرم است و این اقدامی که شده بر خلاف قانون اساسی و قانون مجازات عمومی است و به هیچوجه مجلس شورای ملی نباید اجازه بدهد که بر خلاف قانون اساسی و قوانین عادی عملی از طرف دولت بشود اینکه جناب آقای وزیر محترم بهداری فرمودند که لوایح بمجلس داده شده ولی چون تصویب نشد عمل شد ما فقط در یک مورد بدولت اجازه داده‌ایم که بمحض اینکه لایحه اش را داد معطل نشود که تصویب بشود و کارش را ادامه بدهد و آن در مورد حکومت نظامی است در آنجا دولت حق دارد وقتی که می‌خواهد برای مدت قلیلی حکومت نظامی بر قرار کند باید در فاصله یک هفته لایحه اش را تقدیم مجلس کند اگر مجلس تصویب نکرد حکومت نظامی را بدهد در جای دیگر بهیچوجه حق ندارد که با این عذر متعذر بشد که من لایحه را دادم چون مجلس تصویب نکرد عمل کردم این جرم است در جائی که باید با تصویب قوه مقننه باشد اگر قوه مقننه تصویب نکرد دولت حق اقدام ندارد این نکته را خواستم عرض کنم چون بیانی شد باید جوابش گفته شود و در صورت مجلس بماند تا حمل بر سکوت مجلس در برابر این مطالب نشود مطلب دیگری که جناب آقای فرود فرمودند که در این مدت یک فترتی بوده است فترت ممکن است که در این دوره ده ساله از ۱۳۲۵ تا بحال ممکن است دو ماه، سه ماه، شش ماه یا یک سال بوده باشد و فقط بین دوره ۱۴ و ۱۵ فترت بود. آن هم قانونی گذشت که قشون خارجی بایستی از ایران برود تا انتخابات بشود و یک عمل بسیار صحیحی هم بود و الا مملکت ما مشروطه است و مشروطیت کلا و جزء تعطیل بردار نیست و همیشه مجلس باید باشد دولت قوانین را بگذراند و اگر دوره فترتی هم پیش آمد دولت مکلف است لایحه خودش را بدهد و بعذر فترت نمی‌تواند آن عملی را با که اجازه قوه مقننه باید باشد انجام بدهد در هر حال خواستم این نکته را تذکر بدهم که باید توجه باین نکات داشت با توجه بمجموع این نکات که فرمودند اجباراُ و الزاماُ در برابر یک کار واقع شده‌ای هستیم بنده این را معتقد نیستم که قوه مجریه هر کاری بکند و بعد قوه مقننه را در مقابل کار انجام شده بگذارد این صحیح نیست بنده ماده چهار را بر خلاف اصل میدانم بر خلاف قانون اساسی میدانم فقط دولت می‌خواهد برای خودش مجوز تحصیل کند در حالی که اگر نظر مالی باشد در اینجا نوشته است در حدودی که عمل دولت دایر به استخدام و پرداخت حقوق آقای دکتر بالتازار از تاریخ دهم شهریور بمیزان پیشنهاد قبلی لوایح تقدیمی بمجلس اگر از نظر حقوق بخواهید این حقوق در ضمن بودجه‌های مملکتی تصویب شد دیگر چه مجوزی می‌خواهد؟ اگر از نظر اصل استخدام است که طبق قانون باید با اجازه مجلس باشد چرا اینکار با اجازه مجلس نشده و نمی‌بایست ما چنین ماده‌ای را تصویب کنیم که سابقه‌ای برای آقایان باشد.
نایب رئیس ـ آقای وزیر بهداری.
وزیر بهداری ـ بنده متأسفم که آقای وزیر دارائی تشریف ندارند که جواب جنابعالی را از نقطه نظر مالی بدهند زیرا اطبائ بهیچوجه در کار مالی وارد نیستند و بنده اطلاعات اقتصادی بهیچوجه ندارم طبیب مرد اقتصادی بدن است این ثابت شده اینست که بنده بهیچوجه اطلاع ندارم و نمیدانم چرا اینکار را نکردند بنده همینقدر میدانم که بمحض اینکه قانون مدتش سر آمد فوراً لایحه اش را تقدیم کردم از آقای وزیر دارائی فعلی باید سؤال کنید که چرا وزرای دارائی قبلی این را ندادند بمجلس و حقوق آقای دکتر بالتازار را پرداخته‌اند آقای وزیر دارائی در کمیسیون بودجه توضیحاتی داده‌اند و لابد مطالبی فرموده‌اند که کمیسیون بودجه متقاعد شده است اگر متقاعد نشده بود که لایحه را باین صورت تقدیم نمی‌کرد. بنابراین بنده در موضوعی که جنابعالی فرمودید کاملا ملتفتم که هیچ مستخدم خارجی نباید در مملکت بدون اجازه مجلس شورای ملی استخدام شود و این سوال جنابعالی کاملا صحیح است و سابقه هم نباید بشود و اگر دلائلی بوده است باید توضیح بدهند و بنده هیچ وارد نیستم در شور دوم آقایان موافقت میفرمائید یا نمیفرمائید یا استثناء قائل می‌شوید یا نمی‌شوید ببنده مربوط نیست اما راجع بقضیه این پنجسال که آقای مشایخی فرمودند که آقای وزیر بهداری باید صراحت داشته باشد الحمد الله هر چه نداریم صراحت داریم عرض می‌شود دولت پنج سال خواسته است صراحت بنده نفهمیدم یعنی چه؟ دولت و بنده که نماینده آن دولت هستم از حضور آقایان این لایحه برای پنج سال خواسته‌ام در کمیسیون بهداری مدت را کم کرده‌اند بنده که عرض نکردم دو سال بکنید بنده مطیع امر مجلس شورای ملی هستم میفرمائید پنج سال پنج سال میفرمائید شش ماه شش ماه ما پنج سال خواستیم (احسنت، احسنت)
نایب رئیس ـ آقای سعید مهدوی موافقید ؟(سعیدی مهدوی ـ بلی) بفرمائید.
مهدوی ـ سوء تفاهمی شده است در بیانات آقای عمیدی نوری که سالهای سابق تحصیل مجوز نکرده‌اند اگر برای استخدام خارجی دولت تصویب نامه صادر می‌کرد و مطابق قانون که ممنوع بود از استخدام اتباع خارجی بمجلس مراجعه نمی‌کرد حق با جنابعالی بود ولی آنچه که من بخاطر دارم دولت بموقع لایحه استخدام آقای دکتر بالتازار را تقدیم مجلس کرد ولی مجلس‌ها چون کارشان زیاد بود در
تصویبش تعلل کرده‌اند وقتی سابقه را بیاورید می‌بینید که دولتها در موقع لوایح را تقدیم کرده‌اند (دکتر رضائی ـ تقدیم لایحه مجوز برای استخدام نیست) ولی مجلس هم باید تصویب کند یا رد کند وقتی که رد کرد دولت عدول می‌کند (کیکی از نمایندگان ـ در وقتش نکرده است) اجازه بفرمائید الان که این لایحه در مجلس مطرح است در شهریور ماه این قرار داد دکتر بالتازار تنظیم شد و دولت هم چون این یک مؤسسه مفیدی بوده بآن احتیاج داشته است بالتازار را نگاهداشته است ما داریم این قرار داد را تأیید می‌کنیم بنظر بنده این کار با تصویب نامه فقط نبوده و لایحه اش هم تقدیم شده است
. نایب رئیس ـ آقای طباطبائی قمی مخالفید ؟(طباطبائی ـ بلی) بفرمائید.
طباطبائی قمی ـ مجلس شورای ملی یک آئین نامه‌ای دارد برای تقدیم لوایح از طرف دولت اگر ما بخواهیم بر خلاف آئین نامه رفتار کنیم مخالف آن قسم و سوکند است که یاد کرده‌ایم (صحیح است) این که فرمودید از دهسال قبل تا حالا این لایحه مرتب آمده است و در مجلس مانده است تصویب نمی‌کنم که مجلس شورای ملی در ادوار گذشته یک همچو عملی کرده باشد (دکتر عدل ـ کرده است) اگر چنانچه یک لایحه‌ای آمده بمجلس و رسیدگی نشده است معنی نداشته است که یک همچو عضوی یک همچو مستخدمی را نگاهدارند دو مرتبه سه مرتبه فرستادند مجلس ترتیب اثر نداد بچه مناسبت این مستخدم را نگهداشته‌اند؟ حقوق او را از کجا داده‌اند؟ بچه عنوان داده‌اند؟ (عمیدی نوری ـ جرم است) الان هم آمده‌اند بما میگویند بیائید حقوقی که از سال ۱۳۲۵ ما داده‌ایم بر خلاف مقررات و قانون داده‌ایم و هیچ مجوزی نداشته شما بیائید قانون تصویب کنید و بگوئید این کار هائی که ما کرده‌ایم درست است ما نمی‌توانیم همچو کاری بکنیم این بهیچوجه صحیح نیست این مخالف با قانون اساسی است این مخالف با اصول قانون نگذاری است بنابراین باین ترتیب و با این وضع لایحه تصویب کردن صحیح نیست.
نایب رئیس ـ آقا دکتر مشیر فاطمی موافقید یا مخالف ؟(دکتر مشیر فاطمی ـ موافقم) بفرمائید.
دکتر مشیر فاطمی ـ عرض کنم جناب آقای عمیدی نوری یک جای قضیه را گرفته‌اند که هیچکس نمی‌تواند منکر فرمایشات ایشان بشود ولی بنده چون یک موضوعی بخاطرم. رسید که اولین تصویب نامه بالتازار در کابینه مرحوم قوام السلطنه و موقعی گذشته که فترت بود و بنده چون نخودم آنجا حاضر و ناظر بودم گفتند انستیتو پاستور می‌خوابد بمملکت خسارت وارد می‌آید اگر این محل نباشد نمی دانم چه خسارتی وارد می‌شود و مملکت چه می‌شود هزار در دو مرض هم بود تیفوس و امراض دیگر چون بنده در هیئت دولت ناظر بودم این عرض را می‌کنم تصویب نامه آنروز روی ضرورت خاصی بتصویب رسید بعداً هم این پولهائی را که باین جور باشخاص می‌دهند علی الحساب می‌دهند هیچکدام را بنام حقوق قطعی نمی‌دهند میگویند شما بنام علی الحساب بگیرید تا بعد از تصویب لایحه قانونی در تمام تصویب نامه‌ها هم قید شده است حالا یک همچون چیزی در یک موقع خاصی و این یک تصویب نامه هم نبود تصویب نامه‌های زیادی در کابینه قوام السلطنه بواسطه وضع فوق العاده بتصویب نامه مالیات گرفتند) خوب وضع فوق العاده بود ممکن است که عبارت بگذاریم که استثنائاُ چون در موقع خاصی بوده است مورد قبول واقع می‌شود.
نایب رئیس ـ پیشنهاد خوانده می‌شود.
(بشرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم ماده چهار حذف شود
عمیدی نوری
نایب رئیس ـ بکمیسیون ارجاع می‌شود برای شور دوم در این لایحه دیگر بحث و مذاکره‌ای نیست
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه
جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنج شنبه خواهد بود دستور لایحه شکار و صید ماهی خواهد بود
مجلس سه ربع بعد از ظهر ختم شد
نایب رئیس مجلس شورای ملی ـ عماد تربتی