مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ آذر ۱۳۵۰ نشست ۱۷

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و سوم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ آذر ۱۳۵۰ نشست ۱۷

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۹ آذر ۱۳۵۰ نشست ۱۷

فهرست مطالب:

مجلس ساعت ده و چهل دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان ادیب سمیعی- احمدی- دکتر اسکوئیان- اولیاء- اولیاء شیرازی- بختیاریها- دکتر حبیب بهبهانی- دکتر پرتو اعظم- حکمت یزدی- حی- امیر علم خزیمه- مهندس خسروی- دکتر خسروی کردستانی- دکتر رشتی- شاهنده- دکتر ضیائی- ظفر- فتوحی- فیصلی- قدردان- کلانتر هرمزی- کمالاتی- مرندی- موقر- نجد شیبانی- نصر- خانم اقبال.

غائبین مریض

آقایان مهندس عنایت بهبهانی- پرویزی- دکتر حاتم- دکتر کفائی- مجد- ناصر زاده- دکتر یگانگی- دکتر یزدان پناه.

- تصویب صورت جلسه قبل

۲- تصویب صورت جلسه قبل.

رئیس- راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟(اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

- گزارش آقای نخست وزیر در مورد استقرار نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک و نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی

۳- گزارش آقای نخست وزیر در مورد استقرار نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک و نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی.

رئیس- این جلسه فوق العاده تشکیل شده است برای اینکه آقای نخست وزیر مطالبی دارند که به اطلاع مجلس شورای ملی برسانند. جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.

نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- با کمال خوشوقتی خاطر نمایندگان محترم و هم میهنان عزیز را مستحضر می‌دارم که امروز صبح ساعت شش و پانزده دقیقه نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک پیاد شدند و همچنیندر نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی استقرار یافتند (کف زدن ممتد نمایندگان) و ساعت شش و پنجاه دقیقه پرچم ایران برفراز کوه حلوا یعنی مرتفع ترین قله جزیره ابوموسی به اهتزاز درآمد (کف زدن ممتد نمایندگان).

بدین ترتیب پس از مدتی قریب ۸۰ سال که سیاست استعمار علیرغم حقوق مسلم تاریخی مانع از اعمال حاکمیت ایران بر این جزایر شده بود در نتیجه سیاست مدبرانه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر (کف زدن ممتد نمایندگان) و پس از مذاکرات طولانی و پیگیر با دولت انگلیس دوباره این جزایر تحت سلطه ایران قرار گرفت (احسنت- آفرین)(دکتر صدر- جاوید شاه).

بعد از حل موضوع بحرین که در نتیجه سیاست صحیح و منطقی ایران حاصل شد با فیصله این مهم از طریق مسالمت آمیز بار دیگر اصالت سیاست خارجی ایران به ثبوت رسید و درعین حال با امحاء آخرین اثر استعمار از خلیج فارس راه برای همکاری نزدیک و همه جانبه با برادارن آنسوی خلیج فارس بازگشت و موجب نهایت خرسندی است که اکنون برعایت حسن همجواری که از اصول مسلم سیاست مستقل ملی ایران است عدم توسل به زور در حل این امر خود دلیل بارز آن می‌باشد خواهیم توانست با مردم تمام نواحی مجاور خلیج فارس با یگانگی وفارغ از هر نوع نگرانی خواه از جهت منافع ملی ایران و خواه از نظر امنیت منطقه و صلح بین المللی در حال و آینده همگامی و همکاری مثبت و سازنده داشته باشیم (احسنت).

یک نکته ضروری که لازم است در این فرصت اعلام دارم این است که دولت شاهنشاهی ایران به هیچ وجه من الوجوه از حق سلطه و حاکمیت مسلم خود بر سراسر جزیره ابوموسی صرفنظر نکرده و نخواهد کرد (احسنت) و بنابراین حضور مأمورین محلی در قسمتی از جزیره ابوموسی نباید به هیچ عنوان منافی یا متناقص با این سیاست اعلام شده تعبیر و تلقی شود (احسنت).

مطلب دیگر آن که دولت شاهنشاهی ایران برای اثبات کمال حسن نیت خود در حل این مهم ا زطریق مسالمت آمیز قرارداد نفتی که قبلاً بین شارجه و یک شرکت نفتی بسته شده بود در چهارچوب مقررات اخیر اوپک تطبیق داد تا از لحاظ ایران بتواند مورد قبول باشد و موافقت نمود اگر نفتی هم به دست آید درآمد آن برای پیشرفت برادارن شارجه بالمناصفه تقسیم گردد (احسنت) و بعلاوه کمکهای مالی و فنی جهت پیشرفت برنامه‌های عمرانی واجتماعی در شارجه تأمین خواهد بود. ضمناً یادآور می‌شود که در گذشته پاره‌ای برنامه‌های اجتماعی در تعدادی از شیخ نشینها انجام شده بود ولی در آینده از کمک به برادران آنسوی خلیج فارس که احتیاج به کمک داشته باشند دریغ نخواهیم ورزید (احسنت).

با اطمینان به اینکه با از بین رفتن بقایای استعمار در خلیج فارس و تخلیه نیروهای بیگانه و استقلال امارات و مهمتر ازهمه بیداری اجتماعی برادران هم کیش ما در آن سوی خلیج فارس تمام موجبات برای حفظ صلح و ثبات در این منطقه جهان و به نفع کلیه مردم ساحل نشین آن فراهم شده است دولت شاهنشاهی ایران به تبعیت از نیات مقدس رهبر خردمند خود از هیچ مقدوری در حصول اعتماد متقابل و همکاری همه جانبه با ملتها و دولتهای این منطقه دریغ نخواهد ورزید (احسنت-احسنت).

کاظم مسعودی- این افتخار برای دولت شما در تاریخ مشروطیت باقی خواهد ماند.

- بیانات آقایان: دکتر الموتی- رامبد- دکتر فضل الله صدر در تأیید گزارش آقای نخست وزیر

۴- بیانات آقایان: دکتر الموتی- رامبد- دکتر فضل الله صدر در تأیید گزارش آقای نخست وزیر.

رئیس- آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی- جناب آقای رئیس همکاران محترم افتخار دارم در این جلسه تاریخی که در تاریخ پر افتخار ملت ایران با خطوط برجسته‌ای ثبت و ضبط خواهد شد.

درباره یک پیروزی درخشان شاهنشاه و ملت ایران مطلبی بعرض ساحت مقدس مجلس شورای ملی برسانم (احسنت) جناب آقای هویدا به شما و دولت حزبی شما تبریک میگوئیم که توانسته‌اید در اجرای نیات مقدس شاهنشاه صلح دوست ما اینچنین توفیق عظیمی به دست آورید (احسنت) نه تنها برای هر ایرانی افتخارآمیز است که پرچم مقدس ایران در این جزایر باهتزاز درآمده است بلکه همه مردم صلح دوست جهان آنهائی که میدانند اهمیت خلیج فارس در حفظ صلح جهان چه تأثیری دارد امروز شاد و مسرورند که بار دیگر پرچم صلح و آزادی به دست شاهنشاه ما در این منطقه از دنیا به اهتزاز درآمده است خلیج فارس از مناطق حیاتی دنیا است و دنیا به ارزش این منطقه بسیار واقف است. به پیشگاه خداوند بزرگ شکر گزاریم که شاهنشاهی بزرگ، شاهنشاهی آزادمنش، شاهنشاهی دموکرات، شاهنشاهی بشردوست امروز در این سرزمین وارث تاج و تخت شاهنشاهی هستند که نه تنها اندیشه شگرف صلح دوستی شاهنشاه مادر این منطقه از دنیا بلکه در سراسر دنیا همه مردم جهان از اندیشه چنین پادشاهی الهام می‌گیرند (احسنت) زهی سعادت برای مردم جهان ما که حافظ صلح بودن در این منطقه به دست شاهنشاهی است که دارای چنین اندیشه و افکاری هستند (صحیح است) و ما چقدر خوشوقت هستیم در مجلسی شرکت داریم که ناظر هستیم و می‌بینیم استعمار در خلیج فارس برای همیشه نابود شده تار و پوداستعمار برای همیشه از بین رفته امروز روز آزادی ملتها است ساکنین اطراف خلیج فارس همه خوب میدانند که دوستی آنها با شاهنشاه ایران و با ملت ایران چقدر اهمیت دارد (صحیح است) کمکهای دولت و ملت ایران به مردم شیخ نشین مطلبی بوده است که همیشه مورد تأیید بوده است و هربار که به ایران آمده‌اند این مطلب را تأییدکرده‌اند چون میدانند شاهنشاه و دولت ایران خواهان سعادت و رفاه و آسایش مردمی هستند که در اطراف خلیج زندگی می‌کنند (صحیح است) صلح دوستی و بشر دوستی ایران در مورد بحرین خوب نشان داده شد که ایران در حقیقت و از صمیم قلب خواهان صلح و آزادی و آرامش است به دولت شما تبریک میگوئیم به همه مردم صلحدوست جهان تبریک میگوئیم به همه کسانی که آرزو داشتند روزگاری ناظر بسته شدن کتاب استعمار در دنیا باشند تبریک میگوئیم و برای شماو همه کسانیکه در این منطقه از دنیا زندگی می‌کند از صمیم قلب آرزوی سعادت و خوشبختی داریم (احسنت) و از طرف فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین حزب پاسدار انقلاب این موفقیت بزرگ را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر رهبر خردمند انقلاب و دولت خدمتگذار هویدا تبریک و تهنیت میگوئیم (احسنت-احسنت).

رئیس- آقای رامبد بفرمائید.

رامبد- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم اجازه می‌خواهم از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم اینجا عنوان کنم بر اثر گزارش، به جهت اثر و خبر مسرت اثر جناب آقای نخست وزیر بگویم شاهنشاها ما همه از تو سپاسگذاریم (احسنت) ولی این کلام بیان علیلی است از احساس عمیقی که نسبت به رهبری تو، سیاست تو و سلطنت تو همه دردل داریم (آفرین- صحیح است) تمام کسانی که اکنون صدای مرا می‌شوند در این احساس و در این بیان همه با هم همدلیم (احسنت- صحیح است) اعلام تأیید و یا سکوتی که بر لب شنوندگان است و دعائی که هم اکنون در قلب همه برای بقای سلامت و عظمت سلطنت و ادامه حسن اثر سیاست تو می‌گویند دلیل صداقت و ضامن وفاداری خدمتگذاران تو خواهد بود (صحیح است) در دنیای حاضر دراخبار همه کشورها می‌شنویم که رهبران اکثر وعده می‌دهند ولی در کشور خود می‌بینم که رهبر ما عمل می‌کنند و نتیجه عمل او به صورت گزارش دولت به ملت اعلام می‌شود (صحیح است) یکبار دیگر مراتب سپاس و تشکر خود را تقدیم حضور مبارکشان می‌کنم و به دولت که افتخار تقدیم گزارش وانجام این امور بزرگ در دوران او نصیبش گشته تبریک میگوئیم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر صدر بفرمائید.

دکتر فضل الله صدر- جناب آقای رئیس، همکاران گرامی، خانمها و آقایان من امروز پیش از اینکه در جلسه خصوصی شرکت کنم (یک نفر از نمایندگان- جلسه علنی است نه خصوصی) این جلسه را نمی‌گویم یک جلسه خصوصی بود به واقع و به درستی نمی‌دانستم برای چه تشکیل شده بود و نمی‌دانستم چنین دعوتی که جناب رئیس مجلس فرموده بودند برای چیست همینقدر می‌بایست خدمت همه همکاران و دوستان خودم عرض کنم از آن لحظه‌ای که نخست وزیر این خبر مسرت بخش را داد همه وجود من می‌لرزد و همه وجود من سراپا شوق است (آفرین). همانگونه که دیدید امروز مجلس سنت خودش را شکست و با کف زدنهای ممتد این خبر مسرت بخش را استقبال کرد (احسنت) همه ملت ایران در مواقعی که پای مسائل ملی بخصوص مسائل مربوط به سیاست خارجی به میان می‌آید همه یکپارچه و متحد هستند (صحیح است) در آن جلسه خصوصی گفتم که یک ملتی فقط در فضای سیاست خارجی تنفس می‌کند و بس ا گر این فضا سالم باشد یک ملت حرکت می‌کند به سوی هدفهایش وحرکت می‌کند به سوی استراتژی ملی خودش و خوشبختانه دراین زمان و در طول چند سال گذشته و بخصوص در این دهه اخیر ملت ایران شاهد پیروزیهای عظیم در مسائل مربوط به سیاست خارجی بوده است من امروز صد برابر آن روزی که به لایحه بحرین رأی موافق دادم بیشتر افتخار می‌کنم من همان زمان می‌دانستم و درک کرده بودم که حل مسئله بحرین جز آن راهی که شاهنشاه برای از بین بردن بن بست بحرین ارائه فرمودند راه دیگری ندارد من امروز با همه وجودم بیشتر معتقد شده‌ام که وقتی چنین تصمیم تاریخی گرفته شده بدین خاطر بود که ملت ایران رد پای استعمار را از پهنه خلیج فارس محو کند (جوانشیر- آثار اخلاقیش را هم محو کرده است) آثار اخلاقی و معنویش هم محو خواهد شد مسلماً همینطور است جناب آقای جوانشیر موقعی که مسئله بحرین عنوان شد وقتی تجزیه و تحلیل می‌کردم برای عده‌ای از دوستان چه در ایران وچه در خارج از ایران می‌گفتم ما دو راه بیشتر نداشتیم یا می‌بایستی متوسل بشویم به قوه قهریه که با هزار دلیل به صرفه و صلاح مملکت ما نبود یا اینکه مثل همیشه این ادعا را برای بحرین حفظ می‌کردیم یعنی اینکه اگر نماینده بحرین که مسلماً به بحرین استقلال یک طرف داده می‌شد در هر مجمع عمومی و در هر اجلاسیه عمومی شرکت می‌کرد و یا در همه سازمانهای وابسته با سازمان ملل متحد نماینده ملت ایران تنها کاری که می‌توانست بکند آن بود که آن جلسه را ترک کند یعنی ما عملاً از خودمان خلع ید می‌کردیم از سازمانهای بین المللی و گوشه انزوا می‌گرفتیم و حال آنکه منظور ما از حل مسئله بحرین این بود، البته من دلم نمی‌خواهد این نکته در جریده‌ها نوشته بشود، مسئله این بود که ما بتوانیم سیادت ملت ایران را بر کلیه خلیج فارس اعمال کنیم و خوشبختانه امروز همان روزی است که ما به آن آرزو رسیده‌ایم ما امروز بالقوه و بالفعل در بحرین و سایر شیخ نشینها هستیم هواپیمائی ما، بیمه ما، بانک ملی و در واقع سازمانهای اقتصادی ما در آنجا وجود دارد.

دکتر الموتی- سیادت وجود ندارد همکاری وجود دارد.

دکتر صدر- به هر حال نیروهائی که درخلیج فارس متمرکز هستند نیروهای انسانی اکثریتشان وابسته به ملت ما هستند و ما بزرگترین قدرت این منطقه هستیم و اگر من لفظ سیادت را در اینجا عنوان کردم به این خاطر است که مسلماً همه میدانند که ملت ایران و شاهنشاهی ایران یک نظام ضد استعماری است و آنها همیشه زیرچتر حمایت دولت ایران و شاهنشاهی ایران خواهند بود و هیچ وقت ملت ایران چشم طمع به هیچ همسایه‌ای نداشته و ندارد (صحیح است) و این بزرگترین سرمایه معنوی ملت ماست و ما همیشه کوشیده‌ایم که به کشورهای دیگر کمک کنیم و اگر لازم باشد باین شیخ نیشنها و همه شیخ نشینهای دیگر که امروز دوست ما هستند و دست ما را فشرده‌اند و در واقع مقدم ارتش ما را در این دو سه روزه گرامی داشته‌اند کمک خواهیم کرد هر نوع کمکی که دولت ایران بخواهد به شیخ نشینها بکند مجلس ایران از صمیم دل تصویب می‌کند هر نوع کمک مالی و هر نوع بودجه‌ای که بخواهد در اختیار دولت قرار می‌دهد به هر حال امیدوارم که هر دولتی که در ایران به وجود می‌آید وهر رئیس دولتی که هست همیشه برای ملت خودش از این سخنان شادی آفرین عنوان بکند و پیک آرزوهای بزرگ ملت ایران باشد من از سوی حزب ایرانیان این رهبری داهیانه و بی چون وچرای شاهنشاه آریامهر را صمیمانه سپاس می‌گوییم و با همة وجودم اعتقاد دارم که شاهنشاه در طول این سه دهه‌ای که براریکه شاهنشاهی ایران تکیه کرده‌اند در هیچ لحظه و لمحه‌ای از تاریخ این ملت نبوده است که منافع دوردست ملت ایران را به دست فراموشی سپرده باشند واین بزرگترین افتخاری است که ملت ایران امروز به دست آورده است اگر تصمیماتی در سه چهار سال پیش گرفته شده است امروز به نتایج عالی آن تصمیمات درخشان رسیده است و امیدوارام که جناب آقای نخست وزیر همیشه از این سخنان شادی آفرین در مجلس شورای ملی عنوان بفرمایند (احسنت).

اسلامی نیا- این دولت همیشه از این سخنان شادی آفرین دارد.

- طرح و تصویب پیشنهاد فراکسیونهای حزب ایران نوین و حزب مردم و دبیر کل حزب ایرانیان دائر بر تأیید گزارش آقای نخست وزیر درباره استقرار نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک و نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی و ابلاغ به دولت

۵- طرح و تصویب پیشنهاد فراکسیونهای حزب ایران نوین و حزب مردم و دبیر کل حزب ایرانیان دائر بر تأیید گزارش آقای نخست وزیر درباره استقرار نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک و نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی و ابلاغ به دولت.

رئیس- درباره گزارش جناب آقای نخست وزیر پیشنهادی از طرف رؤسای فراکسیونها رسیده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر وسیله آقای مهندس صائبی قرائت شد)

مجلس شورای ملی پس از استماع گزارش جناب آقای نخست وزیر در جلسه نهم آذر ماه ۱۳۵۰ درباره استقرار نیروهای مسلح شاهنشاهی ایران در جزایر تنب بزرگ و کوچک و نقاط مورد نظر جزیره ابوموسی با عرض تشکرات ملت ایران به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر کلیه نکات مندرج در گزارش نخست وزیر را تأیید می‌نماید.

رئیس فراکسیون پارلمانی حزب ایران نوین- الموتی.

رئیس فراکسیون پارلمانی حزب مردم- رامبد.

دبیر کل حزب ایرانیان- فضل الله صدر.

رئیس- نسبت به این پیشنهاد نظری نیست (اظهاری نشد) به این پیشنهاد رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (تمام نمایندگان حاضر برخاستند) این تصمیم قانونی مجلس شورای ملی باتفاق آراء تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود بنده این موفقیت را به جناب آقای نخست وزیر و دولت ایشان صمیمانه تبریک می‌گویم. جناب آقای نخست وزیر بفرمائید.

نخست وزیر (امیر عباس هویدا)- از نظر نمایندگان محترم مجلس شورای ملی متشکرم، از فرمایشات رئیس فراکسیون حزب ایران نوین و رئیس فراکسیون پارلمانی حزب مردم تشکر می‌کنم و نکاتی که دبیر کل حزب ایرانیان در اینجا تذکر دادند آن قسمت که مربوط به پیشرفت کار ما بود تشکر می‌کنم ولی یک نکته‌ای را باید تذکر بدهم ایشان در فرمایشاتشان در سمت دبیر کل حزب خودشان درباره خلیج فارس صحبت از سیادت ایران کردند بنده اعلام می‌کنم که دولت شاهنشاهی ایران به همکاری در خلیج فارس اعتقاد دارد (صحیح است) و همانطور که همیشه تذکر داده شده ماباید از این قسمت از دنیا در خلیج فارس که متعلق به تمام بردارانی است که در این سوی خلیج فارس یا آن سوی خلیج فارس زندگی می‌کنند با همکاری و تعاون زندگی کنیم(‎آفرین) دولت من باین سیاست اعتقاد دارد و این سیاست را دنبال می‌کند برادر برادر است و در یک مقام است و ایران خودش را برادر آنها میداند بخصوص که دین مبین اسلام و روح اسلام می‌تواند برای تعاون و برای همکاری به ما کمک کند و اطمینان دارم این همکاری می‌تواند برای پیشرفت و تعالی این منطقه مفید باشد (احسنت-احسنت).

- ختم جلسه

۶- ختم جلسه.

رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه فوق العاده امروز را ختم می‌کنیم.

(ساعت یازده و ده دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- عبدالله ریاضی.