مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ آبان ۱۳۴۲ نشست ۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۹ آبان ۱۳۴۲ نشست ۷
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- قرائت پیام مجلس ملی کبیر ترکیه و ابراز سپاسگزاری
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر عاملی - ویلیام ابراهیمی- سرلشگر نکوزاد- بانو دکتر مهرانگیز دولتشاهی - مجید محسنی
۴- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای فخرطباطبایی
۵- قرائت‌نامه آقای دکتر مهدی دایر به واگذاری کتب و نامه‌های مرحوم سید جمال‌الدین اسدآبادی به کتابخانه مجلس
۶- تصویب دو فقره اعتبارنامه
۷- اعلام ختم جلسه
| مجلس ساعت نه و ربع صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه –
- آقایان بالاخانلو – دکتر خطیبی – مهندس اسدی سمیع – غلام نیاکان – دکتر رمضانی – دکتر غنی – بانو دولتشاهی.
غائب بی اجازه –
- آقای ساگینیان.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل اگر نظری هست بفرمائید. آقای دکتر مهذب.
دکتر مهذب – بنده درجلسه قبل اواخر وقت بودکه با اجازه مقام ریاست مرخص شدم در صورت جلسه منعکس نشده و چون آخر جلسه بدولت گرفته شد بنده مخصوصا خواستم تذکر بدهم که علت حضور بنده در جلسه قبل چه بود.
رئیس- اصلاح می‌شود، آقای نکوزاد.
سرلشگر نکوزاد – در صفحه ۳۱ سطر ۲۵ از ستون دوم در آنجا که بنده عرایضی بعرض رساندم نوشته شده موجبات ایجاد یک سازمانی باید اضافه شود (غیر مفیدی را فراهم نکنیم).
رئیس – اصلاح می‌شود. آقای حاذقی.
حاذقی – چند اشتباه لفظی است که در چاپ اشتباه شده این را اصلاح می‌کنم میدهم به تندنویسی.
رئیس – اصلاح می‌شود. آقای دکتر بقائی.
دکتر بقائی یزدی – درصفحه ۱۹ سطر ۲۵ در تعریف حاشیه کویر (یزد) از قلم افتاده.
رئیس – اصلاح می‌شود. خانم دولتشاهی.
خانم دکتر دولتشاهی – بنده هم می‌خواستم همین تذکر غایب با اجازه بودن را بدهم که خوشبختانه ذکر شد.
رئیس – بسیار خوب – دیگر نظری نیست؟ آقای دکتر سام.
دکتر سام – درصفحه دوم سطر ۱۵ جمله (اشاره کنیم) بعد از هست حذف شده و درسطر ۳۲ بجای درباره حقوق نظر این بود که نحوه اضافه حقون آموزگاران و کمک آموزگاران قابل تامل است.
رئیس – اصلاح می‌شود. دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب شد.
- قرائت پیام مجلس ملی کبیر ترکیه و ابراز سپاسگزاری
۲- قرائت پیام مجلس ملی کبیر ترکیه و ابراز سپاسگزاری
رئیس – پیامی از مجلس ملی کبیر ترکیه رسیده قرائت می‌شود:
بطوریکه از سفارت کبرای دولت جمهوری ترکیه در تهران بوزارت امور خارجه اطلاع داده شده مجلس ملی کبیر ترکیه در جلسه علنی مورخه ۱۶ اکتبر ۱۹۶۳ خود بنا به پیشنهاد آقایان رؤسا و نواب رئیس عموم دستجاب احزاب سیاسی که در پارلمان نماینده دارند پیام ذیل را باتفاق آراء تصویب وبرای پارلمان ایران فرستاده‌اند.
‹‹ مجلس ملی کبیر بمناسبت افتتاح بیست و یکمین دوره قانونگذاری مجلس شورای ملی و چهارمین دوره مجلس سنای کشور شاهنشاهی از طرف اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در تاریخ ۱۶ اکتبر ۱۹۶۳ که مبدء تحولات جدیدی در تاریخ سیاسی و مشروطیت ایران می‌باشد بهترین تبریکات و تمنیات قلبی خود را تقدیم داشته موفقیت پارلمان ایران را آرزومند است ››
اینک با اجازه آقایان نمایندگان محترم بعرض میرسانم که:
مجلس شورای ملی از این پیام محبت آمیز و ابراز احساسات صمیمانه مجلس محترم ملی کبیر کشور دوست و هم کیش خود، ترکیه نهایت سپاسگزاری و تشکر را داشته و با توجه به بیانات اعلحضرت همایون شاهنشاه هنگام افتتاح مجلس دائر بوجود روابط دوستانه ناگسستنی بین دو کشور همجوار، عموم نمایندگان مجلس شورای ملی متقابلا توفیق و سعادت ملت نجیب ترکیه و نمایندگان محترم مجلس ملی کبیر را مسئلت داشته و امیدواریم علاقه دوستی و مودت بین دو کشور روزبروز محکم تر گردد (صحیح است – صحیح است).
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر عاملی و یلیام ابراهیمی – سرلشگرنکوزاد – بانو دکتر مهرانگیز دولتشاهی – آقای مجید محسنی
۳- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر عاملی و یلیام ابراهیمی – سرلشگرنکوزاد – بانو دکتر مهرانگیز دولتشاهی – آقای مجید محسنی
رئیس – نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود. آقای ویلیام ابراهیمی چند دقیقه وقت بآقای دکتر عاملی داده‌اند آقای دکتر عاملی بفرمائید.
دکتر عاملی – چون امروز روز نهم آبان ماه ۱۳۴۲ و مصادف با میلاد مسعود والا حضرت همایون ولایتعهد است و چهارمین سال زندگانی ولیعهد ایران شمرده می‌شود بنده از طرف نهضت مأموریت دارم و مسلما مترجم احساسات سایر نمایندگان می‌باشم (صحیح است) که میلاد مسعود والا حضرت ولیعهد را تبریک عرض کنم و دوام عمر فرزند برومند خانوادة سلطنتی ایران را از خداوند مسئلت نمایم ازمقام ریاست خواهشمندم مراتب احساسات شاهدوستی و وطن پرستی نمایندگان مجلس شورای ملی را بعرض خاکپای ملوکانه برسانند (صحیح است).
رئیس – آقای ویلیام ابراهیمی.
ویلیام ابراهیمی – با کسب اجازه از مقام ریاست نمایندگان محترم مجلس بعنوان اولین نمایندة اقلیت آشوری و کلدانی در مجلس شورای ملی سپاس بی پایان وتشکرات قلبی اقلیت شاه دوست و مهین پرست زحمتکش آشوری و کلدانی را بپیشگاه همایونی عرضه بدارم همانطوریکه نمایندگان محترم اطلاع دارند اقلیت آشوری و کلدانی در ۵۷ سالی که از عمر مشروطیت می‌گذرد نماینده‌ای در مجلس شورای ملی نداشت البته نماینده مستقل نداشته برای انیکه نماینده مشترک با برادران ارمنی داشتند و چون اکثریت با آنها بود همیشه نمایندگان مسیحیت از آنان بود شاید مقدر چنین بود که این آرزوی ما مانند تمام آرزوهای ملت ایران در دوران پرافتخار سلطنت اعلیحضرت همایونی برآورده شود البته دولت ایران و شاهنشاهان بزرگ ما از زمانهای بسیار قدیم در آنوقتی که هنوز اسمی از مشروطیت و دموکراسی درمیان نبود نسبت باقلیت عموما و اقلیت آشوری وکلدانی خصوصا خوش رفتار و مهربان بوده واصول برادری و مساوات را درباره آنها اجرا می‌کردند (صحیح است) بهترین دلیل این مدعای من اینست که ما بعد ازگذشت ۲۵۰۰ تا سه هزار سال هنوز توانسته‌ایم زبان مادری و آداب و رسوم و مذهب خودمان را حفظ نمائیم شاید این آزادی که در ایران به اقلیت داده شده است در ممالک دیگری بی نظیر یا کم نظیر باشد البته آشوری و کلدانیان همیشه نسبت بدولت و شاهنشاهان وفاداری و شاهدوستی و میهن پرستی خود را به ثبوت رسانیده‌اند حتی آنهائی که از سالهای پیش درممالک دیگر بعللی یا برای کسب و کار مهاجرت کرده‌اند آنان نیز طبق نوشته‌های سیاحان و مورخین بایرانی بودن خود افتخار می‌کنند و خانه شان روی ایراینان که بآنجا مسافرت می‌کنند باز است (صحیح است) از طرف موکلین خود و شخص خودم بقاء عمر و دوام سلطنت و سعادت و سلامت اعلیحضرت شهریاری که وجود مبارکشان همیشه منبع قوت و قدرت و منشاء اثر ومظهر عدل و عدالت و الهام بخش ملت ایران بوده است. خواهانم (احسنت).
رئیس – تیمسار نکوزاد.
سرلشگر نکوزاد – بنام یزدان پاک با عرض تشکر از مقام محترم ریاست وفرصتی که برای بیان مطالب و نظریاتم دادند همچنین حوصله‌ای که همکاران محترم دراستماع آن می‌فرمایند و توجهاتی که احیانا هیئت محترم دولت بمنطقه لرستام مبذول خواهند فرمود قبلا تشکر می‌کنم.
بنده قبل از داخل شدن درمطلب و عرایضم می‌خواستم یک تذکر و توجهی بدهم البته مقام ریاست محبت فرمودند و بنده را بنام سرلشگر خطاب فرمودند آقایان مستحضرند که درجات نظامی و ارتشی مانند یک مراحل آموزشی است که آقایان مهندسین و دکترها می‌گیرند تیتری است که بآن مفتخر شده‌اند بنده البته پس از طی دوره متوسطه دانشکده افسری را طی کردم و بمقام افسری مفتخر شدم و بعد از چندین سال کوردیلیکاسیون را طی کردم که البته بعدا اسم ان عوض شده و بنام دانشگاه نظامی معروف است که بتوانم افسر ارشد بشوم و بعد هم دانشگاه جنگ را طی کردم که بتوانم امیر شود بنابراین، این یک افتخار است برای بنده افتخار سربازی حتی که یک درجه کوچک ارتش باشم و همین را جزو افتخارات خودم میدانم و سنت هم همینطوربوده است در دوره‌های گذشته مجلس و چه اکنون در مجلس سنا، این عناوین رعایت می‌شود و از مقام ریاست تشکر می‌کنم ازاین محبتی که فرمودند و این عنوان را بیان فرمودند بعد از ذکر این مقدمه بنده برای بحث و تجزیه و تحلیل برنامه دولت در لوحه جلسه علنی مجلس شورای ملی نام نویسی نموده بودم بنام موافق مشروط که میسر نشد مطالب خود را بطور جامع با حضور هیئت دولت مطرح نمایم در جلسه علنی یکشنبه گذشته برنامه دولت مورد تایید نمایندگام محترم مجلس شورایملی واقع و به دولت رأی اعتماد داده شد امیدوارم که تحت توجهات و راهنمائی‌های خردمندانه شاهنشاه ترقیخواه ما توفیق خدمت گزاری به شاهنشاه و ملت و میهن بیش از پیش نصیبشان گردد و به نیازمندیهای حوزه انتخابی و اهالی شاه دوست و میهن خواه لرستان هم توجه خاص مبذول بفرمایند چه این منطقه تا کنون از توجه و تنعمات دولتها چنانکه درخور آن بوده بهره مند نشده است با آنکه در ملاقاتیکه با جناب آقای نخست وزیر دست داد نسبت برفع نیازمندیهای استان بالاخص موردخانه سازی یادداشت فرمودند که ضمنا تعدادی بلرستان تخصیص داده شود که متاسفانه برابر اخبار رادیو و مندرجات جرائد در جلسه هیئت دولت که عصر روز یکشنبه تشکیل و تعداد خانه‌هایی که مقرر بود ساخته شود تقسیم شد مع التاسف شنیده نشد که سهمی برای لرستان درنظر گرفته باشند.
آقایان، لرستان یک منطقه صد در صد عشایری است که از طوایف و عشیره‌های مختلف تشکیل شده منطقه لرستان بواسطه صعب العبور بودن وشاید عدم اهمیت سوق الجیشی در اعصار گذشته وسکونت عشایر و طوایف دلیر در این منطقه از هجوم اقوام وملل وحشی که چندی در طول تاریخ میهن عزیز ما را مورد تاخت و تاز قرار دادند مصون مانده بنابراین خون پاک ایرانی درعروق انها جاری است.
و آنان نیز مانند تمام عشایر ایران مردمانی خداپرست شاهدوست و میهن خواه، شجاع و دلیر می‌باشند عشایر لرستان عموما ساده دل و دارای صفای باطن می‌باشند بحد پرستش شاهنشاه خود را دوست دارند و درحقیقت در صف سربازی و جانبازان واقعی شاهنشاه هستند، شاهنشاه درتشریف فرمائی اخیر خود در ۲۸ شهریور باین منطقه تحت تاثیر این احساسات واقع گردیدند درفرمایشات نغز و پرمعنی ملوکانه فرمودند آنچنانکه باید تاکنون باین منطقه توجه نشده است لرستان با این وسعت استعداد استان شدن را دارد وباید استان شود فرمودند با همه چشمه سارها وآب فراوانی که درخرم آباد وجود دارد استعداد صنعتی شدن را دارد وباید در آتیه این یک شهر صنعتی شود یک کارخانه قند هم بان تخصیص خواهیم داد. چون این منطقه فاقد افراد فنی می‌باشد باید هنرستان صنعتی و آموزشگاههای حرفه‌ای درآن تشکیل شود. چون پایان کارشرکتهای راه سازی از قبیل شرکتهای ارمه، لزکار، شوسه و موسل بونه و دیگران نزدیک است و قریب ده دوازده هزار نفر از مردم لرستان بیکار خواهند شد که باید برای آنها فکری کرد بزرگترین فکری که می‌شود کرد این فرمایش ملوکانه است راجع به تاسیس یک کارخانه قند در لرستان و توسعه کشت چغندر و واداشتن یک عده بیکار بکار من نظر جناب آقای نخست وزیر و هیئت محترم دولت را بانجام اوامر و فرموده‌های شاهنشاه دراین منطقه جلب می‌کنم شاهنشاه در لرستان مقرر فرمودند نسبت بتوسعه دادگستری و بیمارستان و امور بهداشت آن بررسی و اقدام شود علاوه بر موردیکه متذکر کردید در لرستان باید نسبت بایجاد جاده‌های فرعی بالاخص ساختن پل صیمره که یک بخش ۵۰ هزار نفری را از یک وضع فلاکت بار و عصر بربریت بعهد و قرن اتم سوق خواهد داد باید تسریع شود همچنین ایجاد واتصال بخشهای الشترفیروز آباد و نورآباد به نهاوند ساختن جاده ززو ماهر و بالیگودرز، جاده آباد بایستگاه کشور، جاده هرو به چغلوندی رباط به ریمله ضروریست.
لوله کشی آب خرم آباد دارای نواقص زیادی است که باید رفع شود وشبکه لوله کشی توسعه یابد بفرهنگ توجه بیشتری باید مبذول شود از مقام محترم ریاست مجلس تمنی دارد مراتبی را که مورد بحث قراردادم بمنظور توجه جناب آقای نخست وزیر برفع نیازمندیهای این منطقه بالاخاص اجرای اوامر ملوکانه که جداگانه نیز یادداشت شده و تقدیم می‌شود جهت هیئت محترم دولت ارسال فرمایند.
نیازمندیهای لرستان که برحسب ضرورت به ترتیب تقدیم نوشته خواهد نمود.
۱- تبدیل فرمانداری باستانداری که بسیار ازمشکلات منطقه را حل خواهد نمود.
۲- ترویج کشت چغندر و تاسیس کارخانه قند در خرم آباد.
۳- تکمیل لوله کشی آب و رفع نواقص.
۴- رفع نیازمندیهای بهداشتی – بیمارستان صد تخت خوابی – درمانگاه مسئولین ومبارزه باسل (ریگی – این نواقص درتمام مملکت هست) آقایان بیست تختخواب دارد لرستان با پانصد هزار جمعیت آقایان نمایندگان تمام ملت هستند هیچ فرق ندارد لرستان یا بلوچستان.
۵- تقویت دادگستری – تعداد قاتل هائی که در لرستان می‌شود مساوی است با تمام قتل هائی که در تمام کشور می‌شود آمار نشان می‌دهد که از اول سال تا کنون که بنده آمده‌ام هشتاد قتل شده.
۶- ایجاد جاده‌های فرعی بالاخاص راه پل دختر به صیمره و پل رودخانه صیمره.
۷- جاده الشتریه نهاوند – خرم آباد بایستگاه کشور جاده هرو به چغلوندی – رباط به ریمله – الیگودرز به ززو ماهر و جاده‌های دیگر که ازدفتر فرمانداری کل لرستان بدفتر فنی سازمان برنامه ارسال شده.
۸- ایجاد هنرستان صنعتی و آموزشگاه حرفه‌ای.
۹- خانه سازی.
۱۰- وام طویل المدت ازسازمان برنامه به شهرداری خرم آباد بمنظور اصلاحات شهری.
۱۱- ایجاد هتل از بنیاد پهلوی.
۱۲- چاه‌های عمیق و نیمه عمیق در بخشهای کم آب.
مطلب دیگر که نباید ناگفته بماند هر چند قبلا وسیله بعضی از آقایان نمایندگان محترم عنوان شده لیکن آنچه تکرار شود چون موضوع بسیار مهم وجنبه حیاتی برای ملت ما و میهن ما دارد ذکرش بجاست و آن راجع به شهامت و تهورخارق العاده و از خود گذشتگی نجات دهنده ملت اعلیحضرت همایونی در تحویل اخیر باشد. بر همه همکاران محترم و عموم همیهنان و پروش یافتگان این آب و خاک واضح و مبرهن است و عموما بدان ایمان داریم که منشور ۵ ماده‌ای ابداعی اعلیحضرت همایون شاهنشاه ما را قریب یک قرن بجلو پرتاب نمود و در تاریخ ملتها کم نظیر است. در عصر حاضر با توجه باوضاغ و احوال بین المللی تنها راه نجات و فلاح ملت و رسیدن میهن کهنسال ما بشاهراه ترقی وقافله تمدن جهانی است این بوده عمل شاهنشاه روی خواسته‌های اکثریت اما، ما باید چه کنیم.
رئیس – تیمسار وقت جنابعالی متاسفانه تمام شده است.
سرلشگر نکوزاد – بنده استدعا می‌کنم ۵ دقیقه به بنده وقت بدهید.
رئیس – خانم دولتشاهی ممکن است ۵ دقیقه از وقت خوتان را به تیمسار لطف بفرمائید (خانم دولتشاهی – بله) بفرمائید تیمسار.
سرلشگر نکوزاد – آقایان ما که نمایندگان برگزیدگان واقعی از طرف ملت و توده اکثریت اجتماع هستیم موکلینی که بطرز کار وفکر ما آشنا بودند ما را برای بثمر رساندن این منشور و کمک به پیشرفت سریع اصلاحات درکلیه شئون کشور انتخاب و به مجلس فرستادند تعلل از اجرای این نظر خیانت محض بموکلین است بنابراین برای وصول باین هدف مقدس و اجرای امیال توده و اکثریت که همان اجرای منویات مترقیانه و مفاد انقلاب سفید شاه و ملت است باید روش شترمآبانه سابق ولنگ لنگان قدمی برداشتن دوران گذشته را همچنان که گذشته است پشت سربگذاریم و با فدا نمودن منافع فردی درمقابل مصالح اجتماع عمه با هم متحد ومتفق خود را با انقلاب هم آهنگ ساخته با کومک و معاضدت یکدیگر در پیشرفت این منظور دولت را یاری کنیم من از ذکر این مقدمه می‌خواهم دو نتیجه بگیرم یکی از آنکه برای به ثمر رسایندن منشور شاهنشاه و انقلاب سفید همچنانکه آقای نخست وزیر کرارا در سخنرانیهای خود بدان اشاره نموده‌اند جهش بجلو لازم است. این جهش در کلیه دستگاهها باید مشاهده شو در سرلوحه برنامه تدوینی دولت هم در رفورم اداری باین نکته اشاره شده که برای بثمر رساندن این انقلاب بزرگ باید چرخهای مختلف اداری کشور با انقلاب هم آهنگ کند که متاسفانه اکنون چنین نیست. آقایان این قسمت بسیار مهم است من تصور می‌کنم چنانچه دولت تنها باصلاح و انجام همین قسمت‌ها هم نایل شود کشور گلستان شود و بسیاری از ابتلائات ناگوار مردم رفع می‌شود ترتیبی داده شود که هر کس هر ماموری بمیل خود از طرفی نرود و از هر جانبی این رشته را نکشد و همه در یک سمت بروند مأمورین دولت که خود بجریان دولت آشنا هستند خادمین ملت اند و خود باید حرمت قانون را نگاهدارند و پا را از آن فراتر نگذارند و با همه یکسان رفتار کنند رأفت و مهربانی شاهنشاه مشمول عموم طبقات است مأمورین دولت نیاید بمیل و یا به نفع خود قانون را تفسیر وتعبیر نماید و برخلاف همان قانون و مقرراتی که دست اوست واز آن باید پیروی نماید اشخاص و یا طبقاتی را زیر فشار و بیمهری خود قرار دهد چنین مأمورین خطا کار چنانچه با راهنمائی و تذکر هدایت نشوند مردم را باید از مزاحمت آنان نجات داد و سایه آنها را از سرشان کم کرد چون تخریب و خیانتی از این بالاتر نمی‌شود که با این قبیل رفتار حس بدبینی را درجامعه رسوخ داده و تقویت نمایند وظیفه دولت است آنچه میسر باشد محیطی آرام در سایه تعمیم عدالت اجتماعی برای مردم بوجود آورد با آنکه در دادگستری آقای دکتر باهری وقضات پاکدامن و فعال با کوشش شبانه روزی نهایت جد و جهد را در تامین عدالت اجتماعی بعمل می‌آورند لیکن با توجه به قوانین و روش کار فعلی نحوة عمل دادگستری جوابگوی انقلاب شاه و ملت نبوده و آن جهشی که مورد نظر ترقیخواهان و مردم است به چشم نمی‌خورد من پیشنهاد می‌کنم وزارت دادگستری کمیسیودن دادگستری مجلس شورای ملی و سایر دستگاههای صلاحیتدار بررسی فرمایند. این قبیل جنایاتی که ننگ بشری است و موجبات تهییج احساسات جامعه است مانند دزدیدن اطفال، ربودن بانوان وسیله رانندگان و دیگران، پخش هیروئین بین جوانان و امثال آن را یا مانند سرقت مسلحانه و تخریب آن را بدادگاههای نظامی ارجاع نمایند و یا سازمان خود دادگستری دادگاه خاصی شبیه و مانند دادگاه صحرائی نظامی بوجود آورند که این قبیل جرائم بآن دادگاهها احاله شود تا ظرف مدت ۴۸ ساعت تمام تشریفات مربوط باین قبیل جنایات خاتمه داده شود جانی وجنایتکار هم بکیفر خود برسد و موجبات تسکین آلام جامعه فراهم شود این سرعت در عمل نتیجه بسیار مطلوبی را در ریشه کن نمودن این قبیل جرائم حاصل خواهد نمود.
در این قسمت سرعت عمل البته بنده یک مثال کوچکی دارم، در مدینه طیبه دیدم یک نفری را گرفته‌اند می‌برند، دادمیزنند حرامی، حرامی و جمعیت زیادی هم پشت سر او بود، تصور کردم قضیه ابوطالب یزدی می‌خواهد تکرار بشود سؤال کردم موضوع چیست؟ گفتند این دستش را در جیب یک نفر کرده بود او را گرفته‌اند گفتم چه می‌کنند، گفتند الساعه در جوار حرم مقدس قاضی هست می‌برند آنجا شهودهم شهادت می‌دهند آنهم ناچار به اقرار است همانجا انگشت هائی که در جیب رفته قطع می‌کنند و برای بار اول آقایان، درمدتی که بنده در کشور سعودی بودم با یک میلیون زوار یک سرقت و یک جیب بری نشد، آقای مهندس اردبیلی که آقایان نمایندگان آذربایجان ایشان ر امیشناسند در قسمت سنگ جمره کمرش باز شده بود و همیان ایشان افتاده بود آقای حاج عزالممالک اردلان که با بنده هم منزل بودند آمدند از آقای مهندس اردبیلی سؤال کردند که چه شده؟ گفتند پولهای من گم شده گفتند اسکناس بوده یا ریال ؟گفتند اسکناس که بین سنگ جمره اول و دوم بزمین ریخته شده گفتند مطمئن باش کسی جرأت نمی‌کند که نگاه کند برو همانجا و بردار. این است نتیجه سرعت وشدت عمل در خاتمه عرایضم از خداوند بزرگ استعانت می‌جوید که بهمه ما در راه خدمت به میهن عزیز و اجرای منویات شاهنشاه که هدفی جز رفاه و آسایش ملت و عظمت و حفظ افتخارات میهن عزیز ندارند توفیق کامل عنایت فرماید و خدمات دوره قانون گذاری بیست و یکم مجلس شورای ملی به نحوی باشد که بتوانیم با خدمات برجسته خود صفحه زرینی بتاریخ افتخارات ملی خود بیفزائیم.
رئیس – خانم دکتر دولتشاهی.
دکتر مهرانگیز دولتشاهی – جناب آقای رئیس: خیلی متشکرم که چند دقیقه وقت به بنده داده شد و چون در نظر نداشتم که زیاد صحبت بکنم این بود که چند دقیقه از وقت خودم را به اختیار همکار محترم گذاشتم. در درجه اول بنده برای روز یکشنبه گذشته وقت صحبت قبل از دستور خواسته بودم برای این که در اینجا اظهار تاسف بکنم ار واقعه ناگواری که درکرمانشاه پیش آمده و راجع به سانحه سیل صحبت بکنم ولی چون در همان روز بنا به پیشنهاد جناب آقای دکتر خطیبی مدیر عامل جمعیت شیرو خورشید سرخ آقای نیاکان همکار بنده و بنده بهمراهی ایشان به کرمانشاه رفتیم این بود که تقاضا کردم وقت صحبت بنده را برای امروز محفوظ بدارند خوشبختانه مسافرتی که بکرمانشاه کردیم در یک مدت بسیار کوتاهی بطرز عملی و راحتی انجام شد به لطف و محبت شیر وخورشید سرخ، چون باطیاره شیروخورشید توانستیم صبح برویم و عصر برگردیم و توانستیم از نزدیک وضع سیل زدگان و آسیب دیدگان را ببینیم و خرابیهائی که ببار آمده مشاهده کنیم ویک خوشبختی اضافی برای بنده پیش آمد که دیدم گزارشهائی که به بنده بوسیله تلفن و تلگراف رسیده بود دیدم همان مطالب و اطلاعاتی بود که ما در آنجا و در محل دیدیم البته تلفاتی که وارد شده بسیار ناگوار است و آسیب هائی که بیک عده‌ای از همشهریهای ما رسیده بسیارناگوار است ولی خوشبختانه وضع طوری است که قابل جلوگیری اسن البته متخصصین مشغول مطالعه هستند و گزرش نهائی را خواهند داد ولی تا آن حدی که از نزدیک مشاهده کردیم و متخصصین و مهندسین تا کنون نظر داده بودند شاید ترمیم و جبران خرابی‌ها و خسارات مخارج زیادهنگفتی هم نداشته باشد برای اینکه متاسفانه در نتیجه بی مبالاتی یک عده بسیار معدودی آمده‌اند درمعبرسیل و در مسیل خانه ساخته‌اند و هیچ راه دیگری خیال نمی‌کنم داشته باشد بجزاینکه این تعداد خانه‌ها را بخرند و خراب بکنندو دیگر اجازه ندهند در مسیل خانه بسازند چون این طبیعی است وقتی درمسیل خانه ساختند وقتی آب بالا آمد می‌افتد در این خانه‌ها و از طرف دیگر معبر آب تنگ می‌شود وقتی آب بالا آمد نه تنها آب به خانه‌ها صدمه می‌زند بلکه خانه‌های جلوتر را هم صدمه می‌زند انصافا آنطوری که ما از اهالی شنیدیم فرماندار، شهردار و اعضای شیر وخورشید سرخ مقامات شهربانی و شخص آقای استاندار خیلی زحمت کشیده بودند و تمام این آقایان شب را تا صبح درگل ولای وسیل اقدام به کمک به مردم کرده‌اند که انصافا بنده باید در اینجا بنام اهالی ازعموم آنها تشکر بکنم و درجلسه‌ای که همانروز در استانداری تشکیل شد خوشبختانه آقای مدیر عامل جمعیت شیروخورشید سرخ هم منتهای حسن نیت ر ابخرج دادند و با یک قدری چانه زدن از دو طرف بالاخره توافق شد که مبلغی فورا حواله بشود برای این خانواده هائی که بآنها صدمه رسیده البته اگر مجموع را حساب بکنم مبلغ هنگفتی نیست ولی آن خسارات برای آن خانواده‌ها خیلی سنگین است و الان با حسن نیتی که از طرف جمعیت شیرو خورشید سرخ شد این کمک خیلی مؤثر بود و من خیال داشتم تا خاطر جمع نشوم که مبلغ حواله شده اینجا تشکر نکنم ولی امروز آقای دکتر خطیبی یادداشتی برای بنده مرقوم فرمودند که دیروز حواله شده پس بنابراین بنده تشکر می‌کنم چون بعضی اوقات اگر کمک دیر برسد نتیجه اش خیلی کمتر می‌شود چون الان روحیه این اشخاص خیلی ناراحت است در این موقع اگر کمک برسد خیلی امیدوار می‌شوند البته ما نمایندگان کرمانشاه که وظیفه مان بود ولی بازدید آقای دکتر خطیبی اثر بسیار خوبی داشت در روحیه آسیب دیدگان. در این قسمت دیگر بنده تذکر نمی‌دهم و خواهش می‌کنم داشته باشد و در مرحله دوم البته نامه هائی که می‌رسد همه اش را نمی‌شود در اینجا منعکس کرد یک پیشنهادی ازطرف یک دبیر بمن رسید، و وقتی هم که من درکرمانشاه بودم درهمان یک روز خبر شدند و بمن تلفن کردند و از من خواستند که این مطلب را اینجا منعکس بکنم دراطراف گرفتاریهائی که پیش می‌آید راجع به بچه‌ها و دزدی بچه و این قبیل فجایع که تقاضای این دبیر همه اش را نیمخوانم که نوشته است توجهی باصل وعلت این قبیل پیش آمد بیشتر بشود تا بشود در آتیه پیش گیریهای اساسی تری کرد ایشان نکاتی را تذکر دادند و حتی تذکر داده‌اند که استیضاح بکنم بنده خیال استیضاح ندارم سؤال هم نمی‌کنم چون یقین دارم که حسن نیت هست نامه را می‌فرستم به کمیسیون عرایض و یقین دارم و آنجا اقدام می‌شود البته نظر این قبیل آقایان که در کار تعلیم وتربیت سابقه و تجربه دارند بسیار مفید است وقطعا مقامات مربوطه هم توجه خواهند کرد.
(دکتر شادمان – تقدیم کنید خدمت آقای رئیس)
رئیس – آقای مجید محسنی.
مجید محسنی – اشهد ان لا الله الا الله. اشهد ان محمدا رسول الله – اشهد ان امیرالمومنین علیا ولی الله. اشهدم را گفتم برای اینکه بعد از بیست و شش، هفت سال که درکار هنر بودم و از این راه به تصدیق ملت ایران توانسته‌ام بحدود قوة خودم از طریق هنرم خدمت بجامعه خودم، بمردم وطنم به شاهم بکنم (احسنت) امروز هم اشهدم را گفتم برای اینکه ازامروز تصمیم گرفته همان جدیتی که در ان راه داشتم در این راه یعنی در راه به ثمر رساند انقلاب شاه و ملت بکار برم (احسنت) اگر من الان دستهایم می‌لرزد از این جهت نیست که از صحبت کردن درجمع می‌ترسم تصدیق می‌کنید که ۲۷ سال کارهنری و در ۳۷۰ نقش مختلف بازی کردن در هر حال به بی استعداد ترین اشخاص هم قدرت قلب وروح می‌دهد که با کمال راحتی در هر جمعی صحبت بکنند ولی این احساسات لطیف، و پاک ومنزه و خوبی است که در قلب خودم سراغ دارم برای شاه و ملت، این باعث شده که من این جا الان پشت ای میکروفون بلرزم و صحبت کنم، اشهدم را برای این گفتم که چون مسلمانم که اگر در این راه از بین رفتم، شهید راه شاه وملتم شدم لال از دینا نرفته باشم (بکنفر از نمایندگان – مگر خیال رفتن دارید ؟) بله خیال رفتن دارم من مطیع اراده خودم هستم، اگر تا امروز بصورت منفرد درین جمع شرکت کردم نه اینکه معنای اجتماع رانفهمم، خودم آدمی هستم که هنری جنبه اجتماعی دارد، یک نقاش ممکن است توی خانه اش تنها نقاشی کند ولی یک هنرمند نمی‌تواند تنها توی خانه اش هنری بخرج بدهد باید مثل یک تیم فوتبال دسته جمعی کار کند و هنرش یک هنر دسته جمعی است بناربراین من معنای اجتماع را خوب می‌فهمم ولی دلم میخواهدکه آن روزی دریک فراکسیونی اسم بنویسم که خوب راهش را، هدفش را، اشخاصش را حس کرده باشم. بنابراین خواستم بگویم که بنده یک چنین تصمیمی دارم بدلیل اینکه اولین صحبتی که می‌خواهم بکنم دفاع ازمردمی است که به من رأی داده‌اند، مردم دماوند و فیروز کوه بمن رأی دادند که بیایم اینجا و از حقشان دفاع کنم. یک گوشه‌ای ازمنطقه دماوند و فیروز کوه بنام همند آب سرد است مسلما یکعده از آقایان و خانمهای محترم سالها است این کلمه را حتی در روزنامه‌ها شنیده‌اند که در این همت آب سرد اشخاصی کشته شدند بوسیله اشخاص یا نفوذ، زارعین فقیر و مردم بدبختی از بین رفتند که هیچ توجهی بآنها نشده کما اینکه بعد از غائله چند سال پیش که بوسیله چند نفر با نفوذ که من اسامی آنها را درست وارد نیستم من جمله آقای سرهنگ طاهری دعوائی آنجا شد، غائله‌ای برپا شد، چند نفر کشته شدند آقای سرهنگ طاهری بده سال حبس محکوم شد والان سه سال یا دو سال گذشته با اینکه هر شب یا هفته‌ای یک شب می‌روند آنجا و دستوراتی مید هند و با اینکه محکوم هستند چطور می‌شود که ایشان را نمی‌توانند پیدا بکنند ولی سه نفر از شاکیانی که از ایشان شکایت داشتند بسه سال حبس محکوم شده‌اند والان دو سالش را از آن مدت در زندان گذارانده‌اند تعارف را باید بگذاریم کنار ما این جا جمع شده‌ایم که حقایق را بگوئیم یک عده‌ای آمدند ۸۱۵ سند مالکیت مربوط به همندآب سرد است که این جا در مجلس شورایملی دادند دست بنده و گفتند شما نماینده ماهستید تا کنون نمایندگان ما آنطوری که باید بدرد ما نمی‌رسیدند چون بین ما و انها فاصله بوده ولی تو که پسر ما هستی بیا بداد ما برس ۸۱۵ سند مالکیت بدست ما داده شده سفته‌ها یش را امضاء کرده‌ایم پولش را می‌پردازیم ولی زمین نیست که ما تحویل بگیریم این زمینی که می‌خواهند بما بدهند و در تحویل ما بوده الان مأمورین با تفنگ ایستاده‌اند و نمی‌گذارند که ما برویم بکاریم، کشت سال گذشته ما راکه ۸۰۰ خروار بوده برده‌اند بکی بگوئیم بیائید این اسناد را که شخص اول مملکت بما مرحمت فرموده‌اند بگیرید و سفته‌های ما را پس بدهید تا خیال ما راحت بشود که بدانیم با کسی دعوا نداریم در هر حال بنده از جناب آقای رئیس مجلس استدعا دارم عریضه‌ای، تقاضائی را که این مردم نوشته‌اند تقدیم می‌کنم که رسیدگی بشود البته بنده صحبت‌های زیادی دارم منجمله خواستم بگویم که اصلا مال کجا هستم، منطقه دماوند و فیروز کوه یعنی گوشواره تهران، جائی که دریاچه طار آنجاست ولی شاید اشخاص ندانند که زیباترین دریاچه ایران است، شاید در سویس هم نظیر چنین محلی پیدا نشود و ما که می‌خواهیم سیاحان خارجی را جلب کنیم هنوز نمی دانیم جائی در اطراف تهران هست که یکساعت ونیم راه است اگر جاده اش اسفالت بشود که بروند وببینند بهترین جای تهران و ایران است چشمه علا داریم که دورش را گرفته‌اند و دیوارهای کاهگلی کشیده‌اند (یک نفر از نمایندگان – دعوت بفرمائید بیائیم ببینیم) با کمال میل الان آدرسش را میدهم جاده اسفالت آمل – هراز را که می‌روید برود هن که رسیدید جاده اسفالت اول کنید دست راست یک جاده خاکی است این خاکی را آنقدر می‌روید تا باسفالت برسید آن اسفالت جادة مازندران است و تمام این خاکی منطقه دماوند و فیروز کوه است و آدرسش خیلی سرراست است. خود مرکز شهرستان دماوند مرکزمنطقه دماوند و فیروز کوه است که در یک بن بستی قرارگرفته که کاش دست بهش نمی‌زدند یک مزبله دانی است بتمام معنی، درصورتی که بهترین و مشهورترین ییلاق ایران است ولی اگر امسال شما تشریف ببرید آنجا، امسال که فکر نمی‌کنم اگر امسال پیش تشریف برده بودید قطعا قبول می‌کردید و من امیدوارم با کمک آقایان و خانمها بپیروی از منویات اعلیحضرت همایونی یا جانم را روی اینکارمیگذارم یا انجا را با کمک شما اصلاح خواهم کرد، مطلب دیگری که می‌خواستم عرض کنم این است که چون در مورد بنده صحبت هائی می‌شود خواستم بعرض خانمها وآقایان محترم همکاران عزیزم برسانم که گمان نمی‌کنم برای هیچیک از خانمها و آقایان یک میلیون نمی‌گویم درحدود صدو پنجاه هزار نامه و تلگراف از سراسر ایران و خارج رسیده باشد ممکن است نامه تبریک زیادی رسیده باشد و گمان نمی‌کنم باین مقدار رسیده باشد، دلیل اینکه اینقدر کاغذ تبریک برای من آمده این است که مردم ایران تمدن خودشان را ثابت کردند و نشان دادند که قدر هنر را درمملکت ما می دانند اگر یک چند نفری بین هنرمندان براه خطا رفتند همه را نباید بیک چوب زد، بین افسران ارتش ما اشخاصی هم پیدا شدند خدای نکرده یکی دو نفر که شاید یک سوء استفاده هائی هم کرده‌اند در بین وکلا و دربین وزراء هم پیدا شدند چرا فقط این کار در هنرمند بزرگ شده، آگراندیسمان شده آمده بروی پرده، ما همه اش شاید سی نفر باشیم و شاید سه نفر از هنرمندان آلوده باشند بمواد مخدره یا غیره ولی تمام هنرمندان را بیک چوب نباید بست امروز درتمام ممالک مترقی دینا بهترین وبرگزیده ترین وکلای مجلسشان هنرمندانشان هستند، امروز بهترین دوستان آقای کندی بوب هوپ است، لقب سر درمملکت انگلستان به متر چرچیل و اتلی داده نشده سر لورنس اولیویه. سرالگس کینز بهترین هنرمندان انگلستان لقب سر گرفته‌اند، همسایه شمالی ما اکثر وکلای مجلسشان هنرمندان هستند، درهر حال از اینکه ۱۵۰ هزارنامه و تلگراف از طرف مردم ایران یمن رسیده و بمن گفته‌اند که تو تنها نماینده منطقه دماوند نیستی بلکه نماینده مملکت ایران هستی ازتمام آنها از پشت این تریبون مجلس شورای ملی تشکر می‌کنم دستشان را می‌بوسم (ارسنجانی – شامل ما هم می‌شود چون بشما تبریک گفتیم) من خیلی معذرت می‌خواهم که وقت مجلس را دارم می‌گیرم التبه بعد وقت زیادی خواهم داشت که در مورد منطقه دماوند و فیلم بحث زیادی بکنم برای اینکه راجع بفیلم چند نفر از دوستان و همکاران عزیزمان صحبت کردند ولی جزئیات را البته بمناسبت اینکه تخصصشان نبوده شرح ندادند این است که بنده منحصرا در چند کلمه عرض می‌کنم، موضوع فیلم موضوعی نست که ما سرسری بگیریم امروز بعد از نفت در اکثر کشورهای جهان فیلم گرفته، نقشی را که درمعنویات بازی می‌کند در هدایت مردم، در ارشاد مردم بازی می‌کند بجای خودش بخصوص برای مملکت ما تاچند سال دیگر که همه مردم مملکت ما باسواد می‌شوند فیلم بتواند نقش بزرگی را بازی کند برای اینکه یک فرد زارع که سواد ندارد و بوسیله کتاب نمی‌شود هدایت بشود بوسیله قلم یعنی از طریق سمعی وبصری خیلی خوب می‌شود مردم را هدایت و ارشاد کرد فیلم درمورد اقتصادیات هم نقش مؤثری دارد اینکه عرض کردم بعد از نفت یک رقم صحیحی است بنده امار اینها را می‌آورم خدمتتان تقدیم می‌کنم در تمام ممالک که فیلم بدینا صادر می‌کنند نقش بزرگی در اقتصاد بازی مکند ولی دروازه‌های مملکت ما بروی فیلمهای خارجی بازاست اگر شما میآئید گله می‌کنید که چرا فیلمهائی را نشان می‌دهند که آنطوری که باید وشاید صحیح نیست. بجوانها نشان داده شود ما این درد را سالها است که حس کرده‌ایم و گفته‌ایم ولی کو گوش شنوا ولی خدمتتان عرض بکنم تشکیلاتی داده شده که ان شاء الله همین روزها عملا نشان خواهند داد که ماجدا جلوگیری می‌کنیم ومبارزه خواهیم کرد بدلیل اینکه امروز دولت ما و اعلیحضرت همایونی خودشان دستور فرمودند بدولت فیلم ایرانی جزو صنایع ملی محسوب بشود تا کنون چندین فرصتی بما داده نمیشده یک عده اشخاصی که از همه جا وامیماندند فکر می‌کردند که دیگر چه رنگی بزنند همه رنگی که زدیم حالا برویم فیلم فارسی بسازیم در اداره نمایش وزارت کشورما شخصی می‌آید اجازه بگیرد فیلم فارسی بسازد باو می‌گویند سناریو را بیاور، سناریو خواندن دلیل نمی‌شود سناریو زیر بغل طرف بود سناریو همیشه خوب نوشته می‌شود مثلا تصور بفرمائید رستم وسهراب و منیژه وبیژن، وامق و عذرا وقتی که نگاه می‌کنند می بینید موضوع خوبی است و اصلا به خودش اجازه نمی‌دهد که یک کلمه ازآن را پس و پیش بکند اینقدر عالی نوشته شده است توی کلمه فردوسی که نمی‌شود دست برد می‌نویسد عالی است اما یک مرتبه سرش را بلند نمی‌کند که هیکل این شخص را ببیند که آیا فردوسی توی قبر روحش ناراحت نیست که رستم وسهرابش زیر بغل این شخص است یا نمی‌گوید این صفحه رابگیر خودت بخوان توکه می‌خواهی فیلمی از آن تهیه بکنی می‌توانی یک خط از این فردوسی را بخوانی صلاحیت این اشخاص که فیلم فارسی را بسازید یعنی یک صنعت بزرگ ملی ایران را درعین حال یک ستون بزرگ ادبیات و هنر ایران را درعین حال یک ستون بزرگ شود؟ می‌تواند انجام بدهد متزلزل نمی‌کند درد زیاد است من الان فرصت ندارم که آنطوریکه دلم می‌خواهد این را موشکافی بکنم ولی این را بدانید با دروازه‌های بازی که ما داریم بروی این فیلمهای خارجی سالی چندین میلیون دلار ازم مملکت ما بی حساب خارج می‌شود بخاطر فیلمهای خارجی اکر که گمرکش را درست می‌دادند مالیاتش را درست می‌دادند عوارضش را درست می‌دادند و برای مملکت در آمدی می‌شد من حرفی نداشتم فیلم خیلی باید تحت شرایطی بیاید و ما هم باندازه کافی بتوانیم فیلم خوب بسازیم البته باید از فیلم خارجی استفاده بکنیم ولی نه اینکه هر بنجلی را هر دلالی به این مملکت بیاورد با تقلب و دوروئی و ریا این فیلم را با قیمت خوب بفروشد وپول مملکت ما را که با این زحمت به دست می‌آید بردارد ببرد (احسنت) این کار را در هیچ کشوری سراغ ندارم و نخوانده‌ام که کمپانیهای خارجی بیایند فیلم را حتی خودشان نشان بدهند. و پورسانتاژی بگیرند و یا تمام عواید ر ابی دردسر بردارند ببرند این درست نیست.
رئیس – آقای مجید محسنی وقت سرکارتمام شد.
مجید محسنی – وقت بنده تمام شد ادب امر می‌کند که دستور جناب آقای رئیس را اطاعت کنم اگر که من یک قدری سرتان را درد آوردم معذرت می‌خواهم امیدوارم یک موقعی فرصت بیشتری بدست بیاید (نمایندگان – دردماوند انشاء الله) که بدون اینکه داخل احساسات بشوم مدارکی بیاورم خدمتتان باستناد ان مدارک خدمتتان عرض کنم که وضع هنر و فیلم در ایران چیست انشاء الله و حتما در مورد منطقه دماوند برای اینکه من از آنجا انتخاب شده‌ام خدمتتان عرض می‌کنم منطقه‌ای بمن رأی دادند ووکیل آنجا شدم محروم ترین منطقه ایرن است اگر در این منطقه در اطراف بلوچستان بود این گله را نمی‌کردم حالا یک جلسه بنده اتوبوس می‌گیرم و تمام خانمها وآقایان را خواهش می‌کنم تشریف بیاورند آنجا (خنده نمایندگان) (زنگ رئیس) (یکنفر از نمایندگان – فقط یک اتوبوس؟) یک اتوبوس را برای آنهائی عرض کردم که ماشین ندارند که تشریف بیاورند که ببینند دماوند و فیروزکوه چه وضعی دارد و این عرایضی را که بنده راجع به همند دماوند عرض کردم جدا تقاضا دارم رسیدگی بشود برای اینکه یک عده زارع را بجان هم انداخته‌اند و زمین هائی داده شده که حالا درمقابل این زمینها گلوله و سرنیزه قرارگرفته این زارع می‌گوید من که سرزمین می‌روم گلوله است من که نمی‌توانم با دولت خودم دعوا کنم این وظیفه خود دولت است وظیفه سازمان اصلاحات ارضی است که یک چیزی داشته و رفته بکنند بدهند دست زارع.
رئیس – آقای محسنی وقت سرکار تمام شده است.
مجید محسنی – من یادم رفت خیلی معذرت می‌خواهم صحبت خودم را تمام می‌کنم.
- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای فخر طباطبائی
۴- تقدیم یک فقره سؤال بوسیله آقای فخر طباطبائی
رئیس – وارد دستور می‌شویم. آقای فخر طباطبائی بفرمائید.
فخرطباطبائی – سؤالی است از وزارت فرهنگ تقدیم می‌کنم.
- قرائت نامه آقای دکترمهدی دائر بواگذاری کتب و نامه‌های مرحوم سید جمال الدین اسد آبادی بکتابخانه مجلس
۵- قرائت نامه آقای دکترمهدی دائر بواگذاری کتب و نامه‌های مرحوم سید جمال الدین اسد آبادی بکتابخانه مجلس
رئیس – آقای بوشهری.
بوشهری – عریضه‌ای است که آقای دکتر مهدوی خدمتتان عرض کرده‌اند راجع به اهداء بعضی نوشته جات ذیقیمتی که دردسترسشان بوده تقدیم کتابخانه مجلس کرده‌اند تقاضا می‌کنم امر بفرمائید نامه شان قرائت بشود تا آقایان نمایندگان محترم مستحضر بشوند.
رئیس – نامه اقای دکتر اصغر مهدوی قرائت می‌شود.
چون مقداری نوشتجات و کتب مربوط بمرحوم سید جمال الدین اسد آبادی مشهور به افغانی که در اختیار مرحومین حاج محمد حسن و حاج محمد حسین آقا مهدوی ‹‹ امین الضرب›› جد و پدر اینجانب بوده و در جزء ما ترک آن مرحوم باینجانب منتقل گردیده است. و بطوریکه درکتاب ‹‹ مجموعه اسناد و مدارک چاپ نشده درباره سیدجمال الدین ›› تقدیمی به پیوست تشریح شده از نظر تاریخی اهمیت بسزائی دارد و امکان آن هست که اگر در محل مطمئنی مضبوط نماند دستخوش حوادث گردد و بعضا یا کلا تضییع شود ویا از بین برود کلیه اوراق و نامه‌ها و کتب مربوط بآن مرحوم ر ابرای نگاهداری در کتابخانه مجلس شواری ملی شیدالله ارکانه تقدیم می‌نمایم وچون برای مرجعه اهل تتبع بهتر آن است که همه آنها دریک جامتمرکز بماند تا یادداشت‌های متفرقی که مربوط بآن مرحوم در اوراق و نامه‌ها وکتابها بجای مانده بتواند مورد توجه اهل تتبع قرار گیرد بنظر می‌رسد شایسته چنین باشد که مدارک واسناد درصندوق وکتابها درقفسه‌های مخصوصی نگاهداری شود. اینک مستدعی است برای تحویل گرفتن این اسناد و مدارک و کتب دستور مقتضی صادر فرمایند و ینز برای آنکه عموم اشخاصی که مایل به شناختن احوال سید جمال الدین می‌باشند بتوانند از اسناد و مدارک مزبور استفاده نمایند و در عین حال در اثر استعمال زیاد بآنها صدمه غیرقابل جبرانی وارد نیاید خواهشمند است مقرر فرمایند در صورت امکان از آنها عکس برداری شود و آن عکس‌ها درمعرض استفاده مراجعین به کتابخانه مجلس شورای ملی قرار گیرد و ضمنا یک نسخه میکرو فیلم به کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران داده شود.
با تقدیم احترامات فائقه – دکتر اصغر مهدوی.
حاذقی – باید قدردانی شود.
مهندس والا – بنده اجازه صحبت خواستم.
رئیس – آقایان اجازه می‌فرمایند که این موضوع در مجلس مطرح شود؟
نمایندگان – قابل طرح نیست.
مهندس والا – بنده عرض مختصری دارم.
رئیس – بفرمائید.
مهندس والا – بنده ضمن تقدیر از این عمل خواستم استدعا کنم که بسیاری از مدارک و آرشیوهای ما که اسناد ذی قیمتی هست متاسفانه نه تنها در یک جا متمرکز نیست بلکه دردستگاههای مختلف اداری بصورت بسیار نامنظمی هست و لزوم جمع آوری و کلکسیونه کردن این قبیل اسناد بسیار از نظر تاریخ و از نظر ذخایر ملی به عقیده من قابل توجه است برای مزید استخضار آقایان محترم و جناب آقای رئیس عرض می‌کنم در سال ۱۳۲۹ برای مجله تهران مصور ما احتیاج داشتیم یک مطالعاتی درباره نفت بکنیم و به وزارت خارجه مراجعه کردیم.
نمایندگان – مطلب چون مفصل است پشت تریبون بفرمائید.
مهندس والا- بنده معذرت می‌خواهم از اینکه تکرار مطلب می‌کنم عرض کردم بسیار از اسناد و مدارک تاریخی ما بواسطه عدم توجه و عدم کلکسیونه کردن این قبیل اسناد از بین می‌رود و حتی بسیاری از مدارک ذی قیمت ما بصورتی جمع آوری شده که نه مورد استفاده است و نه منظم و آبرومند بطور مثال عرض کردم درسال ۱۳۲۹ موقعی که یکی از دونفر از خبرنگاران تهران مصور برای تهیه رپرتاژی ازنفت مشغول مطالعه بودند به وزارت خارجه مراجعه کردند و متوجه شدند که دریک انبار مرطوب و نمناک یک مقداری از این اوراق و اسناد دریک گونیهائی ریخته شده که بدون تردید از بین می‌رود ازجمله یک سندی آنجا بود بنام سند سه ستاره که ما ازش عکس بردای کردیم و در همان موقع درمجله چا پ کردیم خواستم استدعا کنم جناب آقای رئیس یک ترتیبی برای این کار بدهند یا در کتابخانه مجلس یا دریک آرشیو ملی این اسناد ذی قیمت، جمع آوری شود کما اینکه همه آقایان مستحضر هستند که مثلا یکی از اسناد بسیار ذی قمیت که الان تصور می‌کنم که در اختیار دولت هم نباشد مربوط به رفراندومی بود که نادرشاه در دشت مغان کرد و این یک مقدارش پاره شده و از بین رفته وشاید در اختیار دستگاههای دولتی نباشد و من می‌خواهم استدعا کنم و مصرا دراین مورد تقاضا دارم که توجهی به این مطلب بشود که یک آرشیو ملی درست بشود یا کتابخانه مجلس در این راه اهتمام بورزد.
منصور – قانونش تهیه شده آقای دکتر یگانه تهیه کرند.
مهندس والا – بسیار متشکرم در صورتیکه اینکار بشود یک مقداری از اسناد ما که جنبه تاریخی دارد و برای مملکت فوق العاده مهم است اینها اگر بصورت کلکسیون در بیاید بسیار خوب است.
رئیس – آقایان اگر نظری داشته باشند بهیئت رئیسه مراجعه بفرمایند البته مطالعه خواهد شد.
- تصویب دو فقره اعتبارنامه
۶- تصویب دو فقره اعتبارنامه
رئیس – گزارش شعبه یک موضوع نمایندگی آقای حاج حسن تبریزی از میاندوآب مطرح است. آقای دکتر الموتی.
(آقای دکتر الموتی مخبر شعبه اول گزارش شعبه را دائر بانتخابات میاندوآب و نمایندگی آقای حاج حسن تبریزی بشرح زیر قرائت نمودند).
طبق محتویات پرونده انتخابات میاندوآب دردوره بیست ویکم قانونگذاری، فرمانداری بموجب دعوت نامة شماره ۲۵۷۹-۱۱ر۶ر۴۲ از ۳۶ نفر طبقات ششگانه و معتمدین محل دعوت بعمل آورده حاضرین از بین خود اعضاء اصلی وعلی البدل انجمن نظارت بر انتخابات را تعیین کرده‌اند انجمن پس از انجام تشریفات قانونی و تشکیل شعب فرعی درتاریخ ۲۶ شهریور۴۲ اخذ رأی بعمل آورده و پس از استخراج و قرائت آراء آقای حاج حسن تبریزی با اکثریت ۱۶۳۷۰ رأی بنمایندگی دوره بیست یکم مجلس شورای ملی انتخاب گردیده‌اند. درهفته قبول شکایت یک فقره شکایت بانجمن واصل و مردود تشخیص گردیده است و انجمن پس از صدور اعتبارنامه بنام اقای حاج حسن تبریزی انحلال خود را اعلام داشته است.
شعبه اول پرونده مزبور را مورد رسیدگی قرارداده و چون انتخابات طبق موازین قانون انجام یافته و شکایتی نیز بدفترمجلس شورای ملی نگردیده صحت جریان انتخابات حوزه میاندوآب و نمایندگی آقای حاج حسن تبریزی مورد تأیید قراگرفت اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد.
رئیس – مخالفی نیست ؟(اظهار نشد) تصویب شد .(مبارک است) چون آقایانیکه به پرونده آقای کمالوند اعتراضی کرده بودند اعتراض خودشان را کتبا پس گرفتند اعتبارنامه آقای کمالوند هم تصویب می‌شود (مبارک است).
- اعلام ختم جلسه
۷- اعلام ختم جلسه
رئیس – چون فعلا دستورمطلبی نداریم و هنوز هم دولت لایحه‌ای به مجلس نداده است جلسه را ختم می‌کنیم و تاریخ جلسه بعد به اطلاع آقایان خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی