مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ مهر ۱۳۱۶ نشست ۶
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح بمجلس پنج شنبه هشتم مهر ماه ۱۳۱۶
فهرست مطالب
۱-تصویب صورت مجلس
۲- تصویب نمایندگی آقای دکتر محمد قلی تاج بخش
۳- بیانات آقای رئیس راجع به هدایای ارسالی از طرف سنا و مجلس ملی فرانسه
۴- معرفی آقایان وزیر داخله و وزیر تجارت و وزیر صناعت و تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای رئیس الوزراء
۵- شور و تصویب لایحه تبدیل ادارات کل تجارت و صناعت به وزارت تجارت و وزارت صناعت
۶- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای (فروهر) وزیر داخله
۷- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر آقایان نمایندگان
۸- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه
۹- موقع ودستور جلسه بعد – ختم جلسه
(مجلس یکساعت و سه ربع پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس پنج شنبه اول مهر ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟
(اظهاری نشد)
صورت مجلس تصویب شد. آقای توانا
توانا – بنده را غایب بی اجازه قید فرموده‌اند بنده بواسطه کسالت غایب بودم استجازه هم شده است
رئیس – اصلاح می‌شود. آقای زوار
زوار – عرض کنم جناب آقای صدر را که دیر آمده بی اجازه نوشته بودند البته همه آقایان می‌دانستند از نظر کدورتی است که بخاطر ایشان وارد شده است کمیسیون عرایض و مرخصی هم این قسمت را در نظر گرفته است این قسمت هم اصلاح شود.
- تصویب نمایندگی آقای دکتر محمد قلی تاج بخش
(۲- تصویب نمایندگی آقای دکتر محمد قلی تاج بخش)
رئیس – آقای مؤید احمدی
(آقای مؤیداحمدی مخبرشعبه چهارم گزارش انتخابات شاهرودونمایندگی آقای دکتر آصف را این قسم قرائت نمودند)
انتخاب حوزه انتخابیه شاهرود برای یازدهمین دوره قانون گذاری در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۱۶ شروع و طبق قانون جریان یافته وازآراء ماخوذه که مجموع آن ۱۱۵۷۳ بوده است آقای دکتر محمد قلی تاج بخش باکثریت ۱۰۱۵۳ رای به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شده‌اند شعبه چهارم پس از رسیدگی بپرونده مربوطه صحت جریان انتخابات و نمایندگی آقای دکتر محمد قلی تاج بخش را تصدیق واینک گزارش آنرا برای تصویب بعرض مجلس شورای ملی می‌رساند.
رئیس – رای می‌گیریم به نمایندگی آقای دکتر آصف تاج بخش آقایانی که موافقند برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد
- بیانات آقای رئیس راجع بهدایای ارسالی از طرف سنا و مجلس ملی فرانسه
(۳- بیانات آقای رئیس راجع بهدایای ارسالی از طرف سنا و مجلس ملی فرانسه)
رئیس – اجازه می فرمائید مطلبی را عرض کنم – خاطر اقایان مسبوق است یک سفارت فوق العاده‌ای از دربار دولت فرانسه بدربار دولت اعلیحضرت همایون شاهنشاهی مامور شد. سفیر مامور آقای هونورا که وزیر معارف سابق فرانسه وعضو محترم سنای فرانسه و مرد فاضل و عالم و ایران دوست و بایرانیان علاقه خصوصی داشتند و مخصوصا نسبت بشخص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی هم حسن عقیده کاملی دارند مامور این کار شده بطهران آمدند از طرف سنای فرانسه و مجلس شورای ملی فرانسه هدایائی را شخصا حامل بودند از این قرار:
از طرف سنای فرانسه: یک قطعه نشان – یک رشته حمایل –سه قطعه مدال – دو جلد تاریخچه لوکزامبورک که مجلس در آنجا تشکیل می‌شود. از طرف مجلس ملی فرانسه: یک قطعه نشان – یک رشته حمایل سه قطعه مدال – از طرف آقای رئیس پارلمان فرانسه برای رئیس مجلس ایران آلبوم البسه سابق نمایندگان بیاد گاریک جلد – از طرف آقای سناتور هونورا عکس فرمان سلطان احمد جلایر در باب خزائن مقبره شاه صفی و در روز جشن مجلس شورای ملی هم از طرف دولت فرانسه و جناب آقای رئیس جمهور فرانسه یک گلدان کار سور ارسال نمودند بنده هم با اجازه فحوائی که از طرف آقایان نمایندگان داشتم تشکرات لازمه را کتبا و شفاها بعمل آوردم. بعد از آنکه شفاها اظهار امتنان شد هم از ایشان خواهش کردم از طرف مجلس ایران مراتب را به جناب آقای رئیس جمهوری فرانسه و جنابان رؤسای سنان و پارلمان فرانسه ابلاغ نمایند و چون مایل بودند از مطبوعات مجلس برای دفاترسنا ومجلس ملی فرانسه داشته باشندبرای مجلس سنا قوانین نه دوره مجلس شورای ملی و شش جلد مجله مذاکرات مجلس از دوره هفتم تا دهم با جلدهای خوب و همچنین برای مجلس ملی فرانسه از همان نسخه‌ها پانزده جلد فرستاده شد که از طرف مجلس اهداء نمایند. در این محل هم پذیرائی از ایشان بعمل آمد که البته آقایان شنیدند و چون آقایان مدعوین خوشوقت بودند این است که بنده هم اظهار می‌دارم که پذیرائی مناسبی بعمل آمد و با اینکه وقت خیلی کم بود و دو سه روز بیشتر وقت نبود و مجلس هم تعمیراتی داشت اداره کارپردازی و مخصوصا آقای ارباب کیخسرو مراقبت کردند که در پذیرائی قصوری واقع نشد ومهمانهای محترم راضی بودند چون اطلاع آقایان لازم بود عرض کردم
(صحیح است) آقای مرتضی امین
مرتضی امین – گویا هدایا را غیر از هیئت رئیسه سابق هیچیک از آقایان محترم ندیده باشنداگر اجازه می فرمائید و موافق میفرمائید امر شود هدایائی را که آورده‌اند در تالار آئینه تشریح نمایند که آقایان هم هدابا را ببینند.
رئیس – بلی مانعی ندارد البته همه هدایا را گفتم که ضبط کنند و امروز می‌گویم در تالار آئینه بگذارند که همه آقایان ببینند. اگر تصویب میفرمائید چند دقیقه تنفس داده شود
(صحیح است)
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از یکربع ساعت مجددا تشکیل گردید)
- معرفی آقایان وزیرداخله و وزیرتجارت ووزیرصناعت وتقدیم یک فقره لایحه ازطرف آقای رئیس الوزراء
(۴- معرفی آقایان وزیرداخله و وزیرتجارت ووزیرصناعت وتقدیم یک فقره لایحه ازطرف آقای رئیس الوزراء)
رئیس - آقای رئیس الوزراء
رئیس الوزراء (آقای محمود جم) – بواسطه ترقیات و بسط فوق العاده که در کارهای تجارت و صناعت و معادن پیدا شده است دولت تصمیم گرفته است که بر حسب اراده ملوکانه این دو اداره کل را بدو وزارتخانه تبدیل کند. اینک لایحه اینست که بقید دو فوریت تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و از اول مهرماه این دو اداره کل به دو وزاتخانه تبدیل می‌شود و در نتیجه آقای علاء که به ریاست کل تجارت بمجلس شورای ملی معرفی شده‌اند به وزارت تجارت و آقای فرخ بوزارت صناعت و معادن و آقای فروهر هم که سمت کفالت وزارت داخله را داشتند بوزارت داخله بمجلس شورای ملی معرفی می‌شوند
(صحیح است)
- شور و تصویب لایحه تبدیل ادارات کل تجارت و صناعت به وزارت تجارت و وزارت صناعت
(۵- شور و تصویب لایحه تبدیل ادارات کل تجارت و صناعت به وزارت تجارت و وزارت صناعت)
رئیس – لایحه قرائت می‌شود:
مجلس شورای ملی
از نظر توسعه و اهمیتی که امور تجارت و صناعت در کشور پیدا کرده و توجهی که باید نسبت بآنها مبذول گردد موارد ذیل با قید دو فوریت پیشنهاد و تقاضای تصویب آن می‌شود:
ماده ۱ – بجای اداره کل تجارت و اداره کل صناعت که فعلا موجود هستند دو وزارتخانه ذیل تاسیس می‌شوند:
اول – وزارت تجارت
دوم – وزارت صناعت و معادن
ماده ۲ – تشکیلات اداری دو وزارتخانه مذکور بر طبق نظامنامه خواهد بود که بتصویب هیئت وزراء خواهد رسید.
ماده ۳- قانون تاسیس وزارت طرق و شوارع و وزارت اقتصاد ملی مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۰۸ و قانون راجع به تقسیمات وزارت اقتصاد ملی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۱۰ در قسمتی که با این قانون مباین است نسخ می‌شود.
ماده ۴- این قانون از اول مهر ۱۳۱۶ مجری است.
رئیس – آقایانی که با یک فوریت موافقت دارند قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد.
رئیس – آقایانی که با یک فوریت ثانی موافقند برخیزند
(عده زیادی برخاستند)
رئیس – تصویب شد در کلیات مذاکره هست
(اظهار شد – خیر)
آقایانی که با ورود در شور مواد موافقت دارند برخیزند
(عده کثیری برخاستند)
تصویب شد: ماده اول قرائت می‌شود
ماده ۱- بجای اداره کل تجارت و اداره کل صناعت که فعلا موجود هستند دو وزارت خانه ذیل تاسیس می‌شوند
اول – وزارت تجارت
دوم – وزارت صناعت و معادن
رئیس – موافقین با ماده اول قیام نمایند
(عده زیادی قیام نمودند)
تصویب شد. ماده دوم
ماده ۲- تشکیلات اداری دو وزارت خانه مذکور بر طبق نظامنامه‌ای خواهد بود که به تصویب هیئت وزراء خواهد رسید.
رئیس – موافقین با ماده دوم قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد. ماده سوم
ماده ۳- قانون تاسیس وزارت طرق و شوارع و وزارت اقتصاد ملی مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۰۸ و قانون راجع به تقسیمات وزارت اقتصاد ملی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۱۰ در قسمتی که با این قانون مباین است نسخ می‌شود.
رئیس – آقای کاشف
کاشف – بطوری که خاطر آقایان محترم مستحضر است بموجب قانونی که وزارت اقتصاد را تشکیل می‌داد سه اداره فلاحت و تجارت و صناعت بود که ضمیمه آن وزارتخانه بود و رؤساشان در حکم معاون وزارتی بودند در آن قسمت که آن قانون لغو و ملغی می‌شود تکلیفی برای اداره فلاحت از نقطه نظر تشکیلات قانونی معین نشده است این بود که بنده خواستم تمنی کنم از آقای رئیس الوزراء که در این قسمت توضیحی بفرمایند که رفع اشکال بشود.
رئیس – آقای عراقی
عراقی – در همین ماده که خوانده شد آن قسمتی که با آن تنافی داشته باشد لغو می‌شود و اداره فلاحت بقوت خودش باقی است و تصریح دارد در این ماده
(صحیح است)
رئیس الوزراء -
(صحیح است)
رئیس – موافقین با ماده سوم قیام فرمایند
(عده زیادی برخاستند)
تصویب شد. ماده چهارم
ماده ۴- این قانون از اول مهر ماه ۱۳۱۶ مجری است.
رئیس – آقایانی که با ماده چهارم موافقند برخیزند
(اکثر برخاستند)
تصویب شد در کلیات آخر هم نظری نیست
(گفته شد – خیر)
رای می‌گیریم بمجموع قانون آقایانی که موافقت دارند قیام نمایند
(اکثر نمایندگان قیام کردند)
تصویب شد.
- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر داخله
(۶- تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر داخله)
وزیر داخله (آقای فروهر) – راجع به تشکیلات وزارت داخله اعم از مرکز یا ولایات قوانینی نبوده است و یا اگر هم بوده است تا کنون بموقع اجراء گذارده نشده بوده است چون مطابق مقتضیات کشور نبوده است به این مناسبت دو لایحه قانونی است یکی راجع به تشکیلات مرکزی وزارت داخله و یکی راجع بوظائف حکام و نایب الحکومه‌ها که تقدیم می‌شود و تقاضای تصویب آن را دارم.
رئیس – به کمیسیون داخله فرستاده خواهد شد.
(صحیح است)
قانون تاسیس وزارت صناعت و تجارت که تصویب شد البته دو کمیسیون هم باید انتخاب شود یک کمیسیون برای تجارت یک کمیسیون هم برای صناعت و تدارکات این کار هم خواهد شد که برای جلسه آتیه انتخاب شود. آقای عراقی
عراقی – عده را هم باید معین بفرمائید که برای کمیسیون صناعت و معادن چقدر و عده کمیسیون تجارت چقدر بعلاوه راجع به کمیسیون اقتصاد ملی هم که حالا دائر است بایستی یک تصمیمی اتخاذ شود و همچنین اداره فلاحت هم هنوز به قوت خودش باقی است
رئیس – آقای زوار
زوار - عرضی ندارم
رئیس – آقای اورنگ
اورنگ - بنده را اعتقاد این است که راجع بکمیسیون تجارت و کمیسیون صناعت و معادن عده موافق اصول هر یکی دوازده نفر باید باشد کمترش موجبی ندارد و زیادترش مقتضی ندارد همان دوازده نفر کافی است. اما راجع به کمیسیون فلاحت همانطور که آقای عراقی بیان فرمودند کمیسیون خاصی لازم دارد و آن کمیسیون اقتصادی که تا بحال بود طبعا از میان می‌رود و با این انتخاب جدید طبعا منحل است و موضوعی برایش باقی نمی‌ماند و همچنین قسم اگر اعلام بفرمائید در آخر این جلسه انتخابش را بعمل بیاورند بهتر است.
رئیس – آقای کاشف
کاشف – بنده تصور می‌کنم که چون در چهاردهم مهر بایستی انتخاب هیئت رئیسه و کمیسیونها تجدید بشود این است که انتخاب این کمیسیونها هم باشد تا همان موقع (که شاید جلسه آتیه باشد) که ترتیب همه کمیسیونها معلوم می‌شود ترتیب این کمیسیونها هم معلوم شود که یک ترتیب صحیحی داشته باشد.
رئیس – آقای عراقی
عراقی – عرض کنم که عده کمیسیونها تجدید شود یا نشود برای هر کاری و لو یک روز باشد مجلس باید آماده باشد که اگر یک لایحه بیاید بمجلس باید کمیسیونش حاضر باشد. دولت هم شاید کار داشته باشد بنابراین بنده تصور می‌کنم که انتظار تجدید کمیسیونها را نباید داشته باشیم و کمیسیون تجارت و صناعت و معادن و همچنین کمیسیون فلاحت را همانطور که آقای رئیس بیان فرمودند ترتیب انتخابش برای جلسه آتیه باید داده شود بنده این عقیده را دارم
(صحیح است)
رئیس الوزراء – منظور فعلا این است که چون لایحه تشکیلات وزارت داخله خیلی مهم است هر چه زودتر کمیسیون داخله تشکیل شود که مشغول رسیدگی این لایحه شود بهتر است.
رئیس – هیچ مانعی ندارد کمیسیون داخله الآن تشکیل است و لایحه باید طبع و توزیع شود که هر چه زودتر مطرح شود و تعطیلی برای او نیست فقط این مذاکرات برای آن دو کمیسیون است. آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری- بنده عقیده‌ام این است که آن لایحه که فوریت دارد کمیسیون آن موجود است. کمیسیون داخله که موجود است و حاضر است برای هر وقت که بخواهند. در موضوع آن سه کمیسیون، کمیسیون تجارت در حقیقت همان کمیسیون اقتصاد است اعضایش هم همان آقایان تجار هستند دو کمیسیون یکی برای صناعت و یکی برای فلاحت انتخاب شود آنها را هم اگر کاری فوری ندارند در این دو سه روزه وزارت صناعت و اداره فلاحت لایحه ندارند ترتیب کمیسیونها را طوری می‌دهیم که با کمیسیونهای دیگر انتخاب شود والا کمیسیون داخله که حالا هست و حاضر است و کار خودش را می‌کند.
رئیس الوزراء – برای این دو سه روز اگر باشد عیبی ندارد چون کار فوری ندارد وزارت تجارت و صناعت
- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر از آقایان نمایندگان
(۷- اجرای مراسم تحلیف از طرف هشت نفر از آقایان نمایندگان)
رئیس – اگر تصویب بفرمائید شروع کنیم به بقیه مراسم تحلیف.
(در این موقع کلام الله مجید را با احترامات لازمه به مجلس آورده و مطابق اصل یازدهم قانون اساسی آقایان نامبرده پایین در مقابل قرآن مجید قسمنامه را بشرح ذیل قرائت و امضاء نمودند)
بسم الله الرحمن الرحیم
من که در ذیل امضاء می‌نمایم خداوند را بشهادت می‌طلبیم و بقرآن مجید قسم یاد می‌کنم مادام که حقوق مجلس و مجلسیان مطابق قانون اساسی محفوظ و مجری است تکالیفی را که بمن رجوع شده است مهما امکن با کمال راستی و درستی و جد و جهد انجام داده و نسبت باعلیحضرت شاهنشاه متبوع عادل مفخم خود صدیق و راستگو باشم و باساس سلطنت و حقوق ملت خیانت ننمایم و هیچ منظوری نداشته باشم جز فوائد و مصالح دولت و ملت ایران
آقایان: توانا – طهرانچی – دکتر نیرومند – اورنک – صفوی – سلطانی شیخ الاسلامی – جعفر پناهی – دکتر تاج بخش
رئیس – لایحه دولت برای مجلس خواهند فرستاد این است که چند دقیقه تنفس داده می‌شود که آن لایحه هم حاضر شود.
(در این موقع (سه ربع ساعت قبل از ظهر) جلسه بعنوان تنفس تعطیل وبفاصله یک ربع ساعت مجددا تشکیل گردید)
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه
(۸- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر مالیه)
رئیس – آقای وزیر مالیه
وزیر مالیه (آقای بدر) – بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در دی ماه ۱۳۱۲ قانونی گذشت برای خالصجات و در آنجا خالصجات غیر مشترک اطراف طهران را استثنا کرده. بعد در خلال احوال اینطور معلوم شد که فقط برای دولت یک قسمت از آن خالصجات لازم است و آن قسمتهائی است که یا از لحاظ وسعت خاک و استعداد زیاد بیشتر برای دولت با صرفه است که نگاهدارد تا این که بفروشد و باشخاصی واگذار کند مثل خالصجات خوار که یک جائی است خیلی وسیع و البته اقتضا دارد که یک سرمایه زیادی در آنجا مصرف شود تا این که آباد شود یا یک نقاطی است که برای مزارع نمونه اداره فلاحت آنها را لازم دارد غیر از آنها بقیه اش نگاهداریش برای دولت لزومی ندارد و اشخاصی هم با کمال خوبی می‌توانند آنها را داشته باشند و آباد کنند و منتفع شوند از این جهت لازم شد که یک درجه در این خصوص تقدیم شود و علاوه بر این در آن قانون یک نقاطی را اجازه داده است که دولت واگذار کند برای اسکان بعد معلوم شد علاوه بر آن نقاط در جاهای دیگر هم لازم است در قسمت دشتی و دشتستان و خوزستان و بعضی قسمتهای ساحلی و دولت از در آمد آن بیشتر منتفع می‌شود باین جهت یک قسمتهای دیگر هم بر آن قسمتهائی که در آن قانون ذکر شده است در این لایحه اضافه شده است برای تامین این دو منظور این لایحه را تقدیم می‌کنیم
رئیس بکمیسیون رجوع خواهد شد – آقای وزیر مالیه دیگر فرمایشی ندارید.
وزیر مالیه – عرضی ندارم
موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۹- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)
رئیس – اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم جلسه آینده روز چهار شنبه چهاردهم مهر ماه سه ساعت قبل از ظهردستور لوایح موجوده آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری – بنده خیال می‌کنم که چون کمیسیون قوانین مالیه حاضر است برای هر کاری در روز چهاردهم باز انتخابات شروع می‌شود چند روز معطلی دارد خوبست جلسه را زودتر معین بفرمائید که این لایحه آقای وزیر مالیه مطرح شود زیرا اگر بگذاریم به چهاردهم مهر آنوقت انتخابات داخلی مقداری طول می‌کشد از این جهت عرض کردم جلسه را زودتر تعیین بفرمائید سه شنبه یا دوشنبه که این لایحه مطرح شود.
رئیس – آقای مؤید احمدی
مؤید احمدی- عرض کنم چون یکشنبه تعطیل است و البته میدانید روز مبعث است و باید سلام شرفیاب شد و تا چهارشنبه هم کمیسیون قوانین مالیه تشکیل می‌شود و لایحه را ملاحظه میفرمائید دو شوری است کمیسیون هم الآن هست لایحه را می‌خواند و عجله نیست.
ملک مدنی – اگر مقام ریاست توجه فرمایند ممکن است که این نظر آقای دکتر طاهری را باین نحو عمل کرد که روز شنبه کمیسیون قوانین مالیه بنشینند کار کنند و گزارش کارشان را بعرض مجلس برسانند و روز دوشنبه مجلس تشکیل شود و شور اول لایحه بشود و شور دومش بماند برای کمیسیون بعد خواستم عرض کنم اگر موافقت فرمایند به اینصورت ممکن است حالا بسته بنظر مجلس است
رئیس – کمیسیون بودجه ترتیبش داده شده؟
بعضی از نمایندگان – بلی
رئیس – آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری- مقصودعرض بنده این است که کار مجلس همه اش به انتخابات نگذرد اینمدتی که کمیسیون قوانین مالیه هست یک کاری کرده باشم دوشنبه در مجلس مطرح می‌کنیم
(مؤید احمدی –لایحه باید طبع و توزیع شود)
چون روز چهارشنبه یک لزومی دارد نمی‌شود این لایحه مطرح شود. نظر بنده این بود که عرض کردم
رئیس – در هر صورت روز چهارشنبه جلسه می‌شود تا اینکه انتخابات را تمام کنیم و بعد از این لوایح مطرح می‌شود.
(مجلس ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
اجازه تأسیس دو وزارتخانه تجارت و صناعت
ماده اول- به جای اداره کل تجارت و اداره کل صناعت که فعلاً موجود هستند دو وزارتخانه ذیل تأسیس می‌شوند
اول- وزارت تجارت
دوم- وزارت صناعت و معادن
ماده دوم- تشکیلات اداری دو وزارتخانه مذکور بر طبق نظامنامه خواهد بود که به تصویب هیئت وزرا خواهد رسید.
ماده سوم- قانون تأسیس وزارت طرق و شوارع و وزارت اقتصاد ملی مصوب ۲۷ اسفند ماه ۱۳۰۸ و قانون راجع به تقسیمات وزارت اقتصاد ملی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۱۰ در قسمتی که با این قانون مباین است نسخ می‌شود.
ماده چهارم- این قانون از اول مهرماه ۱۳۱۶ مجری است.
این قانون که مشتمل بر چهار ماده است در جلسه هشتم مهرماه یک هزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری