مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ دی ۱۳۵۳ نشست ۱۹۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و سوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۸ دی ۱۳۵۳ نشست ۱۹۹
صورت مشروح مجلس روز یکشنبه ۸ دی ماه ۱۳۵۳
فهرست مطالب:
| مجلس ساعت ۹ صبح بریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل
۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل.
رئیس ـ اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
غائبین با اجازه
- آقایان اکبر ـ اولیاء شیرازی ـ مهندس بدیعی ـ دکتر برزگر ـ مهندس بهبهانی ـ بهنیا ـ مهندس پروشانی ـ حق شناس ـ دشتی ـ رامبد ـ دکتر رشتی ـ حسام الدین رضوی ـ دکتر رهنوردی ـ دکتر سعید ـ سمیعی ـ شاهنده ـ دکتر شمس ـ مهندس عطائی ـ غضنفری ـ فیاض ـ فیصلی ـ کمالاتی - مهندس عبدالحمید معینی ـ نجد شیبانی ـ نیک پور - دکتر وفا ـ دکتر ابوالهدی خانم پیرنیا - خانم جهانبانی.
غائبین مریض
- آقایان مهندس اردلان ـ امام مردوخ ـ دکتر امامی خوئی اوحدی ـ اولیا ء ـ بختیاری پور - مهندس جلالی نوری ـ تیمسار حکیمی ـ حیدری ـ ریگی ـ کریم بخش سعیدی ـ محدث زاده ـ دکتر موثقی ـ موقر ـ مهرزاد ـ خانم سعیدی ـ خانم ضرابی ـ خانم طالقانی ـ خانم مزارعی.
- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر ناوی ـ شیخ رضائی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر ناوی ـ شیخ رضائی
رئیس ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر ناوی تشریف بیاورید.
دکتر ناوی ـ ریاست محترم مجلس شورای ملی همکاران گرامی در جلسه علنی روز ۱۲/ ۸ / ۵۳ طی نطق قبل از دستور توجه حزبی را به خانواده هائی که به علل قهری سرپرست خود را از دست دادن اند جلب کرده متذکر شدم که شایسته است دولت سازمانی به نام سازمان سرپرستی اطفال بی سرپرست بوجود آورده تا با زیر نظر گرفتن آن کودکان معصوم از بهدر رفتن استعدادها و رانده شدن انان به سیاهی و تباهی جلوگیری به عمل آید (احسنت).
بسی مایه خوشحالی است از مدتی اندک اطلاع رسید که موضوع کاملاً مورد دقت قرار گرفته و انجام این مهم را به عهده وزیر فعال رفاه سپرده‌اند و قریباً لایجه آن به مجلس برای تصویب تقدیم خواهد شد. البته از دولتی که به افکار عمومی معتقد و متکی است همین انتظار هم می‌رفت (احسنت).
موضوعی که امروز به عرض نمایندگان محترم ملت می‌رسد و لحظه‌ای چند اوقات شریفشان را به خود مشغول میدارد موضوع کارمندان دولت ونقش مؤثر آنان در انجام برنامه‌های انقلابی رهبر بزرگ ملت ایران می‌باشند.
در ترقیات شگرف اخیر ایران و پیشرفتهای چشمگیر و عظیمی که نصیب ملت شده است و نام ایران و ایرانی را بلند آوازه و جهانی ساخته است به حدی که محسود دول کوچک و بزرگ چشم تنگ آسیائی و اروپائی قرار گرفته‌ایم. قاطبه مردم سهیم و شریکند ولی به طور مسلم و قاطع نقش کارمندان دولت که مجری مستقیم فرامین انقلابی بوده و هستند بسیار مهم است راست است که انچه بدست آمده است کلاً جزئاً مدیون تدبیر و اندیشه و شجاعت شاهنشاه بوده دقت نظر و موقع شناسی معظم له راهنما و گره گشای کارها بوده است (صحیح است) ولی به هر حال هر سردار لایق سربازانی فداکار و فرمانبردار هم لازم دارد کامندان دولت سربازان جانبار انقلابند دولت بیدار و خدمتگزار هم مسلک هویدا همگام با مهیا کردن وسایل رفاه دیگر طبقات توجه مخصوص به آسایش کارمندان شریف دولت داشته و معتقد است تا کارمندی از فراغت کامل خاطر بهره مند نباشد نمی‌تواند به طور صحیح انجام وظیفه نماید. (صحیح است).
آن پاسبان که تا صبح در شبهای سرد یخبندان بیدار می‌ماند و آن آموزگار که در اقصی نقاط کشور دور از یار و دیار چراغدار دانش فرزندان روستائیان است و آن پزشک برای نجات جان بیمار جان و جوانی خود را به خطر می‌افکند و آن سپاهی انقلاب که در مناطق دور دست با دانش و بینش خود مواد انقلابی را تا اعمال قلب ملت مردم شاهدوست رسوخ می‌دهد تا خیالشان از حال و آینده زندگی خود وزن و فرزندانشان فارغ نباشد کی می‌تواند به نحو شایسته و کامل برای ما جانفشانی نشان دهد. (صحیح است) همه می دانند که هر تغییری در بازار بوجود آید و هر افزایش بهاء تحمیلی که حاصل تورم بین والمللی است برای طبقات دیگر قابل هضم تر است تا کارمندی که به جز در آمد ثابت ماهانه حقوق دیگری ندارد به همین دلیل است که دولت حزبی با کمکهای مختلف از قبیل کمک جنسی ماهانه و تأمین خدمات درمانی و تشکیل شرکتهای تعاونی تا حدود زیادی کوشش در سبک کردن بار زندگی کارمندان اعم از شاغل و بازنشسته می‌کند یکی از مسائل که همیشه کارمند معیل را رنج می‌دهد اندیشیدن به این مسئله است که روزی به جکم حق خرقه تهی کردم تکلیف زن و فرزندانم چه می‌شود؟ طبق قانون موجود اگر کارمندی به علت شغل فوت کرد تمام حقوق بازنشستگی او به وارث قانونیش تعلق می‌گیرد ولی در غیر این صورت نصف حقوق به ورثه می‌دهند چرا؟ مگر در مرگ‌های دیگر مثلاً تصادف اتومبیل سرطان ذات الریه سقوط از ارتفاع سوختن تیر خوردن سکته مخارج بازماندگان به ۵۰ در دص تقلیل می‌یابد که نصف حقوق بازنشستگی قابل پرداخت است و از طرف دیگر به علت شغل این لعنتی کشدار است و این موجب می‌شود که بازماندگان بدر یوزه گی وزاری و جزع و ذلت تن در داده تا عنایت مسئولین را که هیچ نوع ضابطه‌ای برای به علت شغل مردن ندارند جلب کنند شاید این قانون در وقتی تصویب شده که ما از لحاظ مالی دست تنگ بوده با وضع آن روز ما سازگار بوده است ولی اکنونکه به خواست خداوند و همت شاهانه دست و بال ما باز و در ناز و نعمت غوطه وریم (صحیح است ـ احسنت).
نظر من بر این است که اولاً که وراث کارمند متوفی اعم از اینکه حین انجام وظیفه فوت کند به هر علت که باشد از تمام حقوق بازنشستگی مورث استفاده کند پیشنهاد دوم …
رئیس ـ آقای دکتر ناوی جنابعالی می دانید که نماینده حق پیشنهاد خرج را ندارد؟
دکتر ناوی ـ بلی، مطلب دوم اینکه وسائل نقلیه عمومی (ترن ـ هواپیما) برای کارمندان تخفیف در نظر بگیرند همان عنایتی که در مسافرت به خارج می‌شوند در داخل کشور بشود. اینک احتیاجات حوزه انتخابیه خود را جهت توجه مقامات مربوط دولتی فهرست وار به عرض می‌رسانم: اول اینکه بانک رفاه کارگران در سبزوار تأسیس شود. و چون شهر من به افتخار شهر حاشیه کویر ملقب شده است ومی دانید که خانه در انجا کم است و از این جهت اشکالات زیادی بوجود امده تقاضا دارم در این مورد هم بذل توجه شود و خانه‌های سازمانی برای مردم این شهر ساخته شود. مطلب دیگر این که مرکز بخش راه جغتای به سبزوار اصلاح گردد و آسفالت راه سبزوار و کاشمر بشود. عرایضم را با دعا به ذات شاهنشاه آریا مهر که همه چیز ما مدیون اوست، خاتمه می‌دهم. (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ آقای شیخ رضائی بفرمائید.
شیخ رضائی ـ با اجازه مقام محترم ریاست و گرامی همکاران عزیز، چند روزی است همکاران ارجمند هم مطلع شده‌اند که باز سپردگان خارجی در کشور همسایه ما برادران روحانی و مسلمان ما را اعدام می‌کنند. و اعمال غیر انسانی خود را تا آن حد ادامه داده‌اند که حتی از فردای خود هم بیمناک نمی‌باشند در حالیکه نمی دانند چراغی را که پرتو عنایت خداوند افروخته شده است اگر چند نفر مشترک و از خدا بی خبر بخواهند یا میل داشته باشند خاموش نمایند سراپای وجودشان سوخته خواهد شد و از پای در خواهند آمد. و اما جناب آقای یزدان پناه، امروز بودجه مهم دولت در مجلس مطرح خواهد شد. ما همگی می دانیم در رنسانس آریا مهر تمام ملت ایران از عدل پهلوی بهره مند شده‌اند، اگر تذکری در اینجا داده می‌شود حمل بر این نشود که قصد خرده گیری دارم بلکه این شکایت نیست حکایت است و امیدوارم شما و دولت حزبی شما وزارت تعاون و امور روستاها را کمک کنید که این مشکلات را از بین ببرد. اصلاحات ارضی در اقصی نقاط ایران با موفقیت انجام شده است و تمام زارعین از این عدل پهلوی بهره مند شده‌اند. در مدت ۲ سال است که در حوزه انتخابیه بنده مشکل پرونده‌ای بوجود آمده است درباره بالغ بر۳ هزار هکتار زمین بایر و دایر. مجبورم بطور خلاصه جریان این پرونده را بعرضتان برسانم که در این مدت ۲ سال پی گیری کردم، خیلی قابل جالب توجه است که تمام این مدارک را یک روز ساعت ۸/۲۵ دقیقه صبح از اداره بازرسی مجلس برای وزارت تعاون و امور روستاها فرستادم، ساعت ۱۰/۲۵ دقیقه همان روز نامه رسان آن وزارت خانه دم در مجلس بود و نامه‌ای بعنوان من داشت نامه را باز کردم، در آن نوشته شده بود که ۱۸۷ برگ سندی را که شما فرستادید همه راخواندیم، این زارعین حقی ندارند. از ساعت ۲۵ /۸ دقیقه تا ۱۰/۲۵ دقیقه همان روز، در ظرف این مدت کوتاه که نامه را از مجلس فرستاده‌اند و آنها جواب داده‌اند، چطور فرصت این را یافته‌اند که ۱۸۷ برگ سند مفصل را بخوانند و دقیق جواب دهند؟ خوشبختانه در زمان حال آقای صدقیانی تشریف آورده‌اند و فرم را عوض کرده‌اند و چون حسن نیت دارند و می‌خواهند رسیدگی کنند برای اطلاع شما خلاصه‌ای از پرونده را بعرضتان می‌رسانم.
مالک این زمینها از بدو شروع اجرای مرحله دوم قانون اصلاحات ارضی تا سال ۱۳۵۱ مدعی بر آن بوده که مورد مالکیت آن داخل محدوده شهر است و مشمول ماده ۴۳ آئین نامه الحاقی به قانون اصلاحات ارضی بوده که با مکاتبات بادارات مربوط باین مقصود دست نیافتند اصولا وقتی یک مالک از ماده ۴۳ آئین نامه الحاقی به قانون اصلاحات ارضی استفاده می‌کند که ملک مورد در نظر با داشتن زارع در محدوده شهر واقع است که طبق ماده ۴۳ آئین نامه الحاقی از اجرای قانون اصلاحات ارضی معاف می‌باشند و بهد از یک سال و نیم فعالیت این منظور مالک یا مالکین جامعه عمل بخود نپوشایند.
بدین جهت با تبانی با ادارات اصلاحات ارضی در تهران زارعین بیچاره را برزگر محسوب نموده و آنان را از خانه و زمینی که در آن خودشان و بعضی از آنها پدرشان کشف نموده‌اند خارج کنند. لذا استدعای توجه مخصوص به مطالب زیر دارم:
در تمام مکاتباتی که از طریق مالکین با دستگاهای اصلاحات ارضی بعمل آمده عنوان زارع بودن به آنان ارضی بعمل آمده عنوان زارع بودن به آنان داده شده است، چه عللی باعث شد که یک مرتبه ۳۵ نفر زارع فسکان گرمسار سقوط نمایند و برابر تصمیم شورای اصلاحات ارضی برزگر شناخته شوند؟
اگر این ۳۵ نفر زارع نبودند به چه استنادی اداره اصلاحات ارضی طی نامه شماره ۲۷۸۲ ـ ۴۹/۱/۱۲ به آنان ابلاغ می‌نماید (چون قسمتی از اراضی فسکان برابر صورت جلسه مورخه ۴۵/۱/۲۹ تنظیمی شورای شهرستان و شهرداری گرمسار که طی نامه شماره ۳۰۰۸۱ ـ ۴۵/۳/۳۰ بتأیید وزارت کشور رسیده است مطابق با بند ۵ مصوبه ۲۸۶ شورای اغصلاحات ارضی مورخ ۲۴ /۲ / ۴۷ که طی شماره ۱۶۷۳۲ ـ ۴۸/۸/۱۵ از طریق اداره کل تعاون و امور روستاها استان تهران باین اداره واصل گردیده مشمول امور روستاها استان تهران باین اداره واصل گردیده مشمول قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره زارعین مستاجر خواهد بود) و به همین دلیل دستور داده شد که زارعین حق برداشت محصول را دارند و مالکین را مکلف بان دانستند که نسبت به دریافت اظهار نامه و اعلام انتخاب شق مورد نظر و تسلیم اظهار نامه به اداره اصلاحات ارضی اقدام نمایند اگر زارعین فسکان واقع در گرمسار زارع قانونی نبودند به چه استنادی نامه شماره ۱۸۱۵ ـ ۵۰/۵/۲۸ به مالکین ابلاغ و اعلام نموده هر گونه دخالت شما در اراضی مربوط و محصول سال جاری بی مورد است و شما فقط حق وصول مال الاجاره تعیین شده را دارید؟ و رونوشت این نامه را جهت اطلاع و اقدام و برداشت محصول به نماینده زارعین ابلاغ می‌نماید.
اگر ۳۵ نفر کشت کاران مزرعه فسکان در گرمسار زارع نبودند چرا مالکین اقدام به تنظیم صورت جلسه مبنی بر تعیین مقدار سهمیه زارعین می‌نمایند؟ و اگر واقعا زارع نبودند چرا ۱۸ نفر از آنان در دفتر خانه ۷ گرمسار اقدام به تنظیم سند ملک می‌نمایند؟ اگر زارع فسکان زارع نیستند چرا و به چه استنادی با سند رسمی حق ریشه دو نفر از همین زارعین را خریداری می‌نمایند (در این موقع ناطق فتوکپی رسمی معامله حق ریشه دو نفر زارعین را بنمایندگان نشان داد) گفتنی‌ها زیاد است ولی بهمین جمله اکتفا می‌کنم جناب آقای دکتر یزدان پناه پدری در مزرعه کار می‌کند و صاحب پسری می‌شود وپس از بزرگ شدن هردو باهم در مزرعه ودر آن زمین کشت می‌کنند ولی مالک می‌آید وطبق این سند حق پسر را می‌خرد و به پدر می‌گوید تو بزرگری جدا خجالت دارد.
معمولا مالکین که مسنکف از قانون شناخته می‌شوند اصلاحات ارضی به استناد ماده ۳۷ آئین نامه الحاقی به قانون راسا و مستقیما اقدام به اجرای قانون نماید که در نتیجه مامورین اصلاحات ارضی گرمسار براساس قانون و مقررات اصلاحات ارضی در مزرعه فسکان در گرمسار دست به چنین اقدامی می‌زنند و با تنظیم فرم ۳ اجاره میزان مال الاجاره را که طبق آن قیمت ملک تعیین شده و اعلام نموده و در اجرای قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستاجر فرم فروش تهیه و تنظیم و به دفتر خانه شماره ۱۷ تهران احاله می‌نمایند، در این خلال مالکین از موقعیت بعضی از مقامات سوء استفاده نموده با حیله ونیرنگ و اعلام یک نامه بعنوان مقام وزارت اظهار می‌کنند که ما دارای برزگر هستیم دستگاههای مربوط بخاطر اینکه نظرات سوء مالک کنند و راه فرار از اجرای قانون را برای مالک باز نمایندگی از مآمورین که جهت انجام این کارها مشهور است و شاید دستگاههای تعاون و امور روستاها کاملا اورا بشناسند برگ ۵ فورم ۳ اجاره را که با خط خودش تهیه شده تعویض می‌نماید ودر مبلغ و قیمت تغییراتی حاصل نموده حقوق مباشر را که در سال ۶۰۰۰ تومان در نظر گرفته شده تقلیل داده و ۶۰۰۰ تومان در سال تعیین می‌کنند (در این موقع ناطق فتوکپی اصل برگ ۵ فورم ۳ اجاره را که بعدا در آن دخل و تصرف شده است به نمایندگان نشان داد) در کجای مملکت مباشری بماهانه ۵۰ تومان اکتفا نموده که در این ملک تقریبا ۶۰۰ هکتاری زیر کشت مباشرش به ۶۰۰تومان حقوق در سال قانع باشد ؟؟ و باز میگوئیم اینها زارع نیستند ؟؟ اگر زارع نبودند چرا اقدام به تنظیم فورم ۳ اجاره گردیده است. مگر تشخیص برزگر از تنظیم فورم ۳ احراز می‌گردد؟ بنده به استناد همین فورم ۳ استنادی دستگاه وزارت تعاون و امور روستاها که به موجب آن اظهار می‌کنند ۳۵ نفر زارعین را برزگر شناخته‌اند استدلال می‌کنم که باز هم زارع هستند همانطور که ملاحظه کردید فتوکپی اصل فورم را در دست دارم بنده می‌گویم به استناد همان بزرگ ۵ مورد معاوضه اینها زارع هستند به دلیل اینکه اداره اصلاحات ارضی می‌گوید چون کشت کاران بر اساس برگ ۵ فورم ۳ فاقد عامل زارعی هستند یعنی شخم و بذر نداشتند برزگر شناخته می‌شوند ولی من می‌گویم طبق قانون در یک ملک تقریباً ۷۰ خروار بذر کشت می‌شود قیمت بذر در مملکت ما در آن زمان مشخص بود گندم خرواری ۲۰۰ تومان بطور معمول متداول بوده است ۷۰ را در ۲۰۰ ضرب کنید ۱۴ هزار توامن می‌شود در حالیکه در فورم تنظیمی نوشته شده است تخم ۵۴۰۰ تومان پس باقیمانده ۱۴ هزار تومان را چه کسی تأمین نموده است؟ پس عازم زارعی داشته است چه کسی تأمین نموده است؟ پس عامل زراعی داشته است باز مراجعه می‌کنیم به همان برگ ۵ که قید گردیده شخم در حدود ۶۰۰۰ در حالیکه در گرمسار شخم و دیکس و کیل کش از قرار هکتاری ۱۱۰ تومان است که جمع ۱۳۰ هکتار کشت در سال بالغ بر ـ /۱۴۳۰۰۰ ریال است پس باقی آن را چه کسی تأمین کرده است که هر هکتار پنبه ۳۳ کیلو بذر می‌خواهد پس می‌شود ۳۳۰۰ کیلو از قرار کیلوئی ۱۵ ریال می‌شود ۴۵۰۰ تومان به انضمام ۱۰۰ هکتار سیفی کاری که بذر خربوزه ۲۵۰۰۰ توامن می‌شود پس بذر و شخم می‌شود در حدود ۵۰ یا ۶۰ هزار تومان در مقابل ۳۳۰ هکتار کشت در هر سال. پس دارای عامل زراعی می‌باشند و علاوه از همه این حرفها در کجا قانون اصلاحات ارضی متداول بوده که از ۵% بابت ازدیاد به سهم برزگر اصژضافه شود به چه استنادی در برگ فورم ۳ قید گردیده کسر می‌شود بابت ۵% ازدیاد سهم زارعین (ناطق فتوکپی برگ ۵ فورم ۳ را نشان می‌دهد) پس زارع بودن را مسجل می‌نماید.
و در همان فورم استنادی مورد نظر اصلاحات ارضی در برگ گردیده طرز تقسیم محصول آبی نصف پس از کسر مخارج صفحه ۵ فورم ۳ که این خود زارع بودن ۳۵ نفر زارعین رنجیده را مستل می‌نماید یعنی به این صورت کلیه هزینه هائی که وسیله مالک انجام گردیده از کل محصول برداشت و سپس محصول نصف می‌گردد. به این ترتیب ۳۵ نفر زارعین زارع قانونی هستند فاقد عامل زراعی نیستند که برزگر شناخته شوند. در صفحه ۳ فورم ۳ نیز قید گردیده مستثنیات مالک قلعه و انبارهای مخروبه با محدوده محصور حوض و کوره کورسازی این مطلب را خودشان زیر فرم نوشته‌اند آغل و اصطبل (ناطق فورم را نشان می‌دهد) و محوطه که مساحت آن به تقریب یک هکتار معادل ۶ هکتار از اراضی از اخرین دیوار شهر به بالا تا گورستان که مشمول ماده ۴۳ آئین نامه و ماده ۲۲ قانون اصلاحات ارضی خواهد بود توضیح آنکه حق آبه ۶ هکتار بالا معادل ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه می‌باشد باز به این مطلب می‌رسیم که اگر زارع نبودند و ملک مشمول اصلاحات ارضی نبود به چه استنادی این مستثنیات را برای او در نظر گرفتند.
مدارک و دلایل زیاد است که در صورت لزوم تمام آن را برای اثبات حق ۳۵ نفر زارعین زحمت کشیده که حق لایزال و قانونی آنان از بین رفته به موقع ارائه می‌دهم.
جناب آقای یزدان پناه، جناب آقای صدقیانی در حال حاضر درباره این مطلب مشغول رسیدگی هستند. کلیه همکارانشان مدیر کل بازرسی و رئیس اصلاحات ارضی استان تهران که مردان بسیار با شرفی هستند، وقتی این مطالب را با آنها در میان گذاشتم همگی به من حق دادند و گفتند کاملاً درست است ولی گذشتگان آنان کسانی بودند که خلف آنها می‌گوید سلف من اشتباه کرده است. من از شما استدعا دارم و از خداوند می‌خواهم که آقای صدقیانی را در این راه موفق بدارد. اکنون معاون محترم وزارت تعاون و امور روستاها تشریف ندارند، مرد با شرفی است از ایشان خواهش می‌کنم که از نتیجه اقدامات را که در این مورد می‌شود، بنده را هم با خبر فرمایند. ضمناً به این نامه آخری هم توجه فرمائید:
نامه شماره ۱۳۱۴/ م ـ ۵۰/۵/۶ سازمان اصلاحات ارضی کل کشور عنوان اداره کل تعاون امور روستاهای استان تهران که بر اساس آن اظهار نظر نموده قریه فسکان مشمول بند ۵ مصوبه ۱۲۵ جلسه شورای اصلاحات ارضی نبوده و بایستی قوانین و مقررات اصلاحات ارضی در آن اجرا شود رو نوشت همین نامه نیز طی شماره ۵۱۹/ م ـ ۵۰/۵/۲۰ به گرمسار جهت اطلاع و اجرای مقررات قانون ابلاغ گردیده است.
و اما در مورد وزرات آموزش و پرورش جناب آقای دکتر بطحائی، وزارت آموزش و پرورش در این سال کارش بسیار سنگین است چون مجری در فرمان عظیم شاهنشاه می‌باشد یکی مسأله تغذیه، که حدود ۶ میلیون نفر از دانش آموزان را در روز تغذیه می‌کنید و برنامه تغذیه با تمام مشکلاتی که داشته است اعتراف می‌کنم که با موفقیت خوبی انجام گرفته است و مسأله دیگر، مسأله آموزش رایگان است می دانیم تا شب عید باید تکلیف مدارس ملی را شما بهتر از من می دانید که چگونه است. امریه شاهنشاه است که کار را بدست کاردان بسپارید. این سرکار خانم جهانبانی که در اینجا تشریف داند با سابقه ترین دبیرستانها را در تهران دارند. شغل معلمی را از مدرسه ایشان شروع کردم ایشان خودشان معلم بوده‌اند بدینجهت کار را باید به دست کاردان سپرد در این تهران آقای رئیس حسابداری بانک آمده یک گروه فرهنگی بزرگ دایر کرده است و در سرنوشت معلمین دخالت می‌کند به صرف اینکه پول دارد اینها را شما بهتر از من می دانید و او باید بگوید که فلان معلم می‌تواند درس بدهد یا نه خوشبختانه با این اقداماتی که شما می‌کنید تا شب عید تکلیف همه مدارس باید روشن شود چرا چون در قطعنامه هفتمین کنفرانس ارزشیابی انقلاب آموزشی را مسر منظور شده که تا شب باید تکلیف مدارس ملی روشن شود، منتظر اقدام وزرات آموزش و پرورش هستیم بحمدالله به یمن برکات شاهنشاه این نقیصه مدارس خصوصی هم برطرف خواهد شد و به طور قطع تکلیفشان روشن می‌شود توسعه عظیم تعلیم و تربیت در سال جاری که در اجرای قانون تأمین وسایل وامکانات تحصیلی برای اطفال ایرانی افزایش دانش آموز را بیشتر کرده است که اگر شایستگی انجام آن را خدای ناکرده نداشته باشند وقفه جبران نا پذیری عاید خواهد شد این سنگینی بار و اجرای فرامین شاهنشاه به ما حکم می‌کند که ناظر اقدامات دست اندر کاران تعلیم و تربیت باشیم و این را باید دانست که در خاتمه سال تحصیلی ملت ایران از کار مجریان تعلیم و تربیت ارزش یابی خواهم نمود.
برای من واضح است که شما گردانندگان همانطور که در امر تغذیه موفق بودید در این باره هم انشاء الله تعالی موفق و مؤید خواهید بود.
در هر حال زحمتی را که متجاوز از دویست هزار نفر معلم ایرانی در شهر و روستا برای ساختن نسل آینده ایران متقبل می‌شوند از صمیم قلب ستایش می‌کنیم باز هم می‌گویم در امر تغذیه موفق تر بوده‌اید مخصوصاً در شهرستانها که این امر با مسافرتهای جناب هویدا در کردستان و سایر استانها روشن شده است پس جای تشکر دارد.
موضوع دیگر وزیر محترم آموزش و پرورش دستور داده‌اند که در همه جای مملکت مدارسی راکه تعمیر لازم دارد تعمیر کنند متأسفانه در این کار هم بعضی از کارمندان خود و کارشکنی می‌کنند آن را هم دستور به فرمائید آقایان به وظایفشان عمل کنند.
موضوع این مدارس ملی را سرسری نباید پنداشت شخصی مدرسه ملی دارد نزدیک تهران وقتی به حسابش رسیدگی می‌کنید می‌بینید ۴۰ معلم دولتی دارد (خانم جهانبانی ـ اینها هم تکلیفشان روشن است).
اگر شما از ۴۰ معلم دولتی یک نفرش را بخواهید با شما دشمن می‌شود شما سفری به کویت، بحرین و قطر و شیخ نشینان اطرافش بکنید می‌بینید معلمینی که سر کلاسهای مدارس ایرانی هستند همه از قوم و خویشهای معاون سابق آموزشی منطقه ۳ هستند همه از قوم و خویشهای معاون سابق آموزشی منطقه ۳ هستند همه از قوم و خویشهای معاون سابق آموزشی منطقه ۳ هستند به این کارها کی باید رسیدگی شود؟ البته من اعلام جرم هم کرده‌ام و در دادگستری هم رسیدگی شده و در جراید هم منعکس گردیده است ولی اصل کاری به عنوان مشاور آموزش و پرورش راه می‌رود و به این قضایا تماشا می‌کند شما لیستی از معلمین مدارس مناطق شیخ نشینها را تهیه کنید و به من هم نه به آقای دکتر الموتی بدهید ببینید چه نسبتی با آن «آقا» دارند مگر سایرین واجد شرایط نبودند که از آن فوق العاده مخصوص مزایای آنجا استفاده کنند، ضمناً شخص مذکور موکل بنده هم هست آقای صادق احمدی هم تشریف آوردند تشکر می‌کنم که آن خلافکاران را تحت تعقیب قرار دادند ولی چرا اصل کاری راست راست راه می‌رود آن لایحه از کجا آورده‌ای را در مورد من و او اقلا اجرا کنید او که مدتی مدیر کل بوده و بعد معاون بوده چقدر پول گرفته و حالا انچه را دارد حساب کنید از کجا اینها را آورده است مجدداً موفقیت وزیر آموزش و پرورش و همکاران ایشان را در راه اجرای منویات شاهنشاه آریامهر از درگاه خداوند متعال خواستارم (احسنت ـ احسنت).
- تصویب صورت جلسه قبل
۳- تصویب صورت جلسه قبل
رئیس ـ نسبت به صورتجلسه قبل نظری نیست ؟(اظهاری نشد) صورتجلسه تصویب می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان و ابلاغ به دولت
۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان و ابلاغ به دولت
رئیس ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان مطرح است قرائت می‌شود.
گزاارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امورخارجه در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۹/۲۴ با حضور آقایان احمد اقبال معاون وزارت امور خارجه، دکتر جهانگیر میر علاء معاون وزارت علوم و آموزش عالی و علی اصغر طباطبائی معاون وزارت امور اقتصادی و دارائی لایحه شمارهٔ ۲۹۹۴ مورخ ۱۳۵۳/۲/۱۶ دولت تقدیمی به مجلس سنا راجع به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان را که گزارش شور اول آن به شمارهٔ ۱۴۰۶ چاپ گردیده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و مصوبه شور اول را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را تقدیم مجلس شورای ملی میدارد.
مادهٔ واحده ـ کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان که در تاریخ ۱۶ نوامبر ۱۹۷۲ (۲۵ آبان ۱۳۵۱)به تصویب هفدهمین اجلاسیه کنفرانس عمومی یونسکو رسیده است مشتمل بر یک مقدمه و سی و هشت ماده تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور دوم از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه روز سه شنبه ۱۳۵۳/۹/۲۶ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق دولت ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان را برای شور دو مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی ـ امان الله ریگی.
گزارش شور دوم از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی
کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۱۰/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن ا در تأیید گزارش کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر ـ خلیل اسعد رزم آرا.
گزارش شور دوم از کمیسیون علوم اموزش عالی به مجلس شورای ملی
کمیسیون علوم و آموزش عالی در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۱۰/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید وتصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون علوم و آموزش عالی ـ دکتر امیر حسن زهرائی.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۱۰/۱ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به الحاق ایران به کنوانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون امور خارجه را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی ـ مهندس نظمی.
رئیس ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست ؟آقای دکتر بوذرجمهر مهر بفرمائید.
دکتر بوذرجمهر مهر ـ بنده خواستم با اجازه ریاست محترم درباره قانون الحاق ایران به کنانسیون حمایت میراث فرهنگی و طبیعی جهان چند کلمه‌ای به اختصار به عرض برسانم گمان می‌کنم همکاران محترم بنده موافق هستند که تمدن و فرهنگ و هنری که خانواده بشری امروز از آن استفاده می‌کند حاصل کار و کوشش ملل و اقوام مختلف گیتی است که در طی سالهای متمادی بدست آمده است (صحیح است) هیچ ملت و کشوری نمی‌تواند ادعا کند که به تنهائی پایه گذار تمدن و فرهنگ و هنر جهان بوده است اگر چه می‌توان گفت که سهم ملل مختلف در پایه گذاری این تمدن یکسان و یکنواخت نبوده است.
به طور کلی می‌توان گفت که دین ـ اخلاق ـ حکمت و فلسفه و معنویت در شرق پایه گذاری شده و علم و صنعت تکنولوژی در غرب پیشرفت کرده است مردم شرق به دانش صنعت، تکنولوژی غرب نیازمندند و غربیها هم به معنویت و دین و اخلاق و فلسفه شرق.
اگر تمدن و صنعت و تکنولوژی پیشرفته غرب وسیله استفاده مردم نادان قرار بگیرد چه بسا فاجعه ببار آورد نمونه این فاجعه در ۶۰ سال گذشته دوبار در جهان روی داده و منجر به جنگ جهانی اول و دوم شده است باید گفت این شعر شاعر ایرانی مصداق پیدا کرده که:
- تیغ دادن در کف زنگی مست.
- به که افتد علم را نادان بدست (احسنت).
در دو جنگ گذشته زیان و ضرر جبران ناپذیری به تمدن و فرهنگ بشری وارد آمد بنابراین وظیفه ما است که از این تمدن و فرهنگ و هنر جهانی که گرانبهاترین میراثی است که از پیشینیان به ما به ارث رسیده است نگهبانی و حمایت بکنیم.
پس از دو جنگ بزرگ جهانی متفکرین و دانشمندان جهان به فکر چاره جوئی بر آمدند (سازمان ملل) را تشکیل دادند که اهم وظایفش نگاهداری صلح، احترام به حقوق بشر، بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی مردم یونسکو یکی از ۱۳ تشکیلات سازمان ملل است و برای تعلیم و تربیت و پیش بر دانش عمومی مردم برای نگاهداری صلح فعالیت می‌کند و همیشه فعالیت ثمربخش و مفید داشته است فعالیت یونسکو بر روی این پایه است:
از آنجائیکه جنگ و ستیز از فکر و اندیشه بشر سرچشمه می‌گیرد باید نگهبانی از صلح و حفظ آن نیز در فکر و اندیشه و روح بشر ایجاد و تقویت گردد.
به قول مولوی:
- ای برادر تو همه اندیشه‌ای
- ما بقی خود استخوان و ریشه‌ای (آفرین)
ایران به شهادت تاریخ همیشه طرفدار علم ـ دانش ـ اخلاق ـ هنر و معنویت بوده است.
علاقه به فرهنگ و هنر یکی از مظاهر تمدن ایرانیان بوده است به قول یکی از ایران شناسان (هنر هدیه ایست که ایرانیان در طول تاریخ خود به همهٔ جهانیان تقدیم داشته‌اند) با تصویب این لایحه ما می‌خواهیم به جهانیان یک بار دیگر اعلام کنیم که ایران همیشه به فرهنگ ـ دانش ـ معنویت ـ اخلاق و هنر خانواده بشری احترام می‌گذارد و از آن دفاع می‌کند و همیشه در راه ایجاد تفاهم بین المللی و سعادت خانواده و جامعه بشری کوشا بوده و هستند و خواهند بود.
در اینجا از ۰ سازمان ملی یونسکو) که با راهنمائی دولت در راه پیشبرد آرمان سازمان فرهنگی و علمی و تربیتی ملل متحد کوشش می‌کند و همچنین از انجمن آثار ملی که از سالها قبل برای حفظ آثار ملی ایران کوشش و جدیت کرد به نیکی یاد کنم.
در پایان وظیفه خود می دانم از دولت که در تنظیم لوایح مفید تا به این حد کوشش می‌نماید تشکر کنم و موفقیت بیش از پیش دولت را آرزو نمنایم (احسنت).
رئیس ـ خانم دکتر سرخوش بفرمایید.
خانم دکتر سرخوش ـ جناب آقای رئیس همکاران محترم در کنفرانس مربوط به حمایت از میراث فرهنگی ملتها که در سازمان ملل متحد تشکیل گردیده است و مطرح شده است به یک مسئله بسیار اساسی و ضروری اشاره گردیده و آن مسئله این بود که می‌بایست ملتها به فرهنگ و به تمدن و به اخلاق ملی یکدیگر احترام بگذارند این لایحه یعنی الحاق به کنوانسیون وحمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان برای کشور ما تازگی ندارد کشور ما طی رون واعصار ثابت کرده که نظام شاهنشاهی ایران یعنی احترام به استقلال هنری و فرهنگی و تمدن ملتهاست تاریخ کشور ما سند زنده ایست بر این ادعا و شکی نیست که چنانچه مراجعه به تاریخ پر افتخار کشور ما بشود خواهند دید که چنین کنوانسیون و الحاق ایران به چنین کنوانسیون و معاهده‌ای برای ما امر تازه و جدیدی نیست. ایرانی خو گرفته است که روی همان روش‌ها، معیارها، شیوه‌های ناسیونالیستی و میهن پرستی و انساندوستی خود همیشه به فرهنگ و میراث فرهنگی ملتها احترام می‌گذرد مسأله‌ای که در ناسیونالیست ایران مورد توجه است و می‌باید رابطه آن را با این کنوانسیون مورد بحث و تجزیه و تحلیل قرار بدهیم این است که در این کنوانسیون به دولتها توصیه شده است که هر گونه تصمیم و تدبیری را اتخاذ کنند تا اینکه به طور کلی در قلب همه مردم جهان و همه ملتها حس احترام به فرهنگ ملی آنها را زنده نگاه دارد این مسئله می‌بایست در یک مورد بخصوص توجه دولت را به خودش جلب کند و آن از نظر تدابیر ارشادی است که باید برای هدایت اذهان مردم درجهت احترام به فرهنگ ملتها اعمال بشود.
همکاران محترم شکی نیست کسانی که فرهنگ ملی خودشان را بشناسند خواهند توانست به فرهنگ ملی کشورهای دیگر ارج بگذارند. (صحیح است) لذا در درجه اول ضرورت دارد که ملتها به فرهنگ اصیل خودشان آگاهی یابند (احسنت). به خاطرم هست در فستیوال نوجوانان و کودکان که علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی افتتاح فرمودند اشاره بیک مسئله اساسی که باز از نقطه نظر ناسیونالیسم کشور ما اهمیت دارد فرمودند : ما نمی‌بایست شخصیت فرهنگی و سنتها و آداب و رسوم ملی خودمان را در چنین تحول و رو به تکنولوژی رفتن فراموش بکنیم. یک مسأله دیگری که در اینجا باید حتماً دولتهای عضو به آن توجه داشته باشند این است که اگر چنانچه روزی یکایک کشورها بخواهند از میراث فرهنگی خودشان که در قلمرو آنهاست حمایت بکنند ناچارند که در درجه اول هر گونه اعمال سیاسی را دولت تنظیم بکند برای شناخت فرهنگ ملی آن کشور این را از نظر دور نکند و بدانند که غنایم فرهنگی تنها آن اشیایی نیست که در اثر کاوش از زیر خاک بیرون می‌آید بلکه غنائم فرهنگی در بنیاد ذهنی یک جامعه جای دارد (صحیح است) این بنیاد ذهنی و اخلاقی و روحیات یک مملکت است که غنائم آن کشور را از نظر میراث فرهنگی بوجود می‌آورد و معرفی می‌کند شکی نیست اگر چنانچه ملتی باخلاق ملی خودش وارد باشد اخلاق ملی یعنی یک وجدان مشترک اجتماعی و احترام به سنتها اگر چنانچه در ملتی یک چنین روحیه‌ای رسوخ پیدا کرد شکی نیست که آن ملت خواه و نا خواه به غنائم میراث فرهنگی سایر ملل هم احترام خواهد گذاشت. از این موقعیت استفاده می‌کنم و تذکری به خانواده‌های ایرانی که همیشه طی قرون و اعصار ثابت کرده‌اند که همواره نمودار و نماینگر و مظهر اخلاق ملی ما بوده‌اند توجهشان را باین مسئله جلب می‌کنم بخصوص به مادران، به مادران ایرانی که طی قرون و اعصار و به شهادت تاریخ ثابت کردند که همیشه از وفادارترین و از فداکارترین مادرها در جهان بوده‌اند (صحیح است) نگذارید تصور بکنند که مدرن بودن و آزادی و تطبیق با تکنولوژی یعنی ادای بیگانگان را در آوردن و از سیمای اصلی و ملی و فرهنگی خود گریختن این صحیح نیست؟ (احسنت) در پایان عرایضم برای اینکه باز هم ثابت شود که ملت ایران با همه وجودش به این کنوانسیون به مقررات این کنوانسیون احتام خواهد گذاشت یک مسئله را متذکر می‌شویم و آن این است که غیر ممکن است اگر چنانچه ملتی طی قرون و اعصار ثابت نکرده باشد که نمی‌خواهد میراث فرهنگی ملتهای جهان را بغارت ببرد یک چنین ملتی مثل کشور ما ایران نخواهد توانست افتخارات سیاسی خودش را در تاریخ حفظ و تکمیل کند لذا شکی نیست که استعمار گران چپاول گران بین المللی و غارتگران فرهنگ و میراث ملتها حتماً آن کسانی هستند که به میراث و فرهنگ ملی خودشان آشنائی ندارند یا اگر آشنائی ندارند یا اگر آشنائی دارند آنقدر این میراث فرهنگی فقیر است که به آنها اجاره نمی‌دهد که در مقابل از میراث فرهنگی دیگران هم حمایت و بهره وری بکنند (آفرین) در پایان عرایضم به یک نکته دیگر اشاره می‌کنم و آن این است که اگر چنانچه ملتی موفق شد بر اینکه سیمای فرهنگی و چهره اصلی و اصیل خودش و چهره واقعی ملت خودش را حفظ کند آن موقع دیگر هیچ ملت و استعمار گری و هیچ چپاول گری نخواهد توانست به میراث فرهنگی آن ملت لطمه وارد بکند بنابراین نتیجه می‌خواهم بگیرم که فقط در یک صورت ملتها می‌توانند جلوی چپاول گران را بگیرند و سد کنند و آن در صورتی است که سیمای واقعی وچهره اصلی و اساسی ملی خودشان را در بنیادهای مستحکم ناسیونالیستی پیدا کنند به قول شاعر:
- جوهر خود را هویدا کن کمال این است و بس
- خویش را در خویش پیدا کن کمال این است و بس
تشکر می‌کنم (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ آقای جوانشیر بفرمائید.
جوانشیر ـ همکاران محترم بیانات بسیار شیوا و مستدل جناب دکتر مهر و خانم دکتر سر خوش بنده را بی نیاز کرد از اینکه در پیرامون چنین لایحه‌ای سخن بگویم ولی در زوایای این لایحه نکات جالبی است که من می‌خواهم با توجه به این نکات در مسائل داخلی خودمان استفاده کنم. روی چشممان می‌گذاریم، مائی که خانم دکتر سرخوش با بیاناتشان بنده را بی نیاز کردند که درباره این لایحه صحبت بکنم. در شیراز، ستاه درخشان ازلی و ابدی فرهنگ و میراث فرهنگی ما، ذوق ما و شعر ما، حافظ شیرازی در مزار این ستاره درخشان شعر و فرهنگ و ادب حلبی زنگ زده است وکلای شیراز کجائید؟ وکلای شیراز نمایندگان فارس غیر از این است؟ به بنده بفرمائید شأن حافظ شیرازی ستاره درخشانی که گوته آلمانی در اشعار نوشته‌هایش افتخار به این شاعر می‌کند، شأن و مقامش اینست که سقف مزارش حلبی زنگ زده باشد؟ بنده به کرات که به شیراز رفتم این منظره را دیدم رنج بردم. بازگو کردن این مسئله که در هر سال میلیونها فارسی زبان ایرانی، پاکستانی، هندی و اندونزی از اقصی نقاط جهان به پایبوس استاد مشرق زمین نایل می‌شوند، حیف نیست در آن مزار در آن گوشه آسمانی که دری از بهارستان جهان باز شده و گوشه‌ای که آرامگاه ابدی حافظ است یک حلب زنگ زده و رنگ رو رفته سمبل قدر دانی ما از بزرگترین شاعر ما باشد؟ (آفرین) یک نکته دیگر عرض کنم ما چگونه می‌خواهیم میراث فرهنگی خودمان را به نسل جوان منتقل بکنیم؟ الآن خانم دکتر سرخوش راجع به ناسیونالیسم ایران صحبت کردند. درودهای بی پایان مرا به وزیر محترم که نهایت ذوق و شوق و تدبیر و علاقمندی را واقعاً دارند برسانید. در استان خراسان مجسمه ابومسلم خراسانی سمبل ناسیونالیسم ایران و قیام ضد مهاجران عرب کجاست؟ ما در مدارس و دبستان‌های خراسان صحبت از قیام ایرانی در پایان قرن اول هجری و اوایل قرن دوم هجری علیه استعمار گران تازی می‌کنیم. سمبل این قیام کیست؟ و مجسمه سمبل این قیام کجاست؟ چرا نباید در خراسان آرامگاه و مجسمه ابومسلم خراسانی بدرخشد؟ عرض کردم در اهمیت این لایحه همین بس که دو تن از همکاران من بسیار شیوا و برازنده صحبت کردند ولیکن این مسائل مسائلی است که خیال می‌کنم تمام آقایان و خانمها با من هم عقیده هستند من از شما تقاضا می‌کنم شب عید انشاءالله وقتی شرفیاب برای آستان بوسی حافظ بزرگ شدیم سقف آرامگاه این شاعر بزرگ مطابق شأن او باشد، جوانان ما می‌خواهند به عنوان سپاس ملت ایران، بخصوص در انقلاب والی شاهنشاه آریامهر مجسمه ابومسلم خراسانی را در خراسان ببینند.
و اما نکته دوم بنده از پشت این تریبون سپاس بی پایان خود را به آستان شهبانوی بزرگوار و دانشمند و دانش پرور خودمان نثار می‌کنم معظم لها با آن ذوق و هوش سرشار و فراست هنرمندانه خود پایه گذار نمایشگاههائی بودند که ما از آن غافل بودیم ازجمله جنابآقای کورس شما می دانید هنرمندانی که از قعر اجتماع از ژرفنای جامعه می‌درخشند چقدر ارزش دارند؟ ما در مقابل مکتب شاگال نقاش معروف فرانسوی مکتب قوللر آقاسی را داریم چرا ما در مقابل این مکتب‌های نقاشی خارجی نباید مکتب قوللر آقاسی داشته باشیم قوللر آقاسی را توده مردم می‌شناسد انقلاب ایران نشان داد که این انقلاب متعلق به آنهایی است که از میان مردم برخاستند متلق به افرادی است که از قعر جامعه برخاستند ما دیگر هنرمندان فئودال نداریم قوللر آقاسی نقاش مردم است؟ قوللر آقاسی نقاش کلاه نمدی هاست، قوللر آقاسی ژنده پوست است، قوللر آقاسی نقاش چپق کش هاست، قوللر آقاسی نقاش قهوه خانه خوابها است که به آن پیوسته‌ایم هنرمندان خود را به توده مردم معرفی کنیم باید به نسل جوان بگوئیم اگر قوللر آقاسی برای یک لقمه نان سی سال پیش در قهوه خانه مرد امروز در تحت توجهات علیا حضرت شهبانوی هنردوست ما دیگرهنرمندی از گرسنگی نخواهد مرد (آفرین) سی سال پیش قوللر آقاسی پایه گذار بزرگترین مکتب ایران در کنج قهوه خانه گرسنه مرد بنده از پشت این تریبون به پاس محبت‌ها و قدرشناسی‌های شهبانو اعلام می‌کنم که دیگر هنرمندی نباید کنج قهوه خانه از گرسنگی بمیرد و ۵۰ سال بعد ما به فکر بیفتیم. نابغه‌ای گرسنه مرد روح این لایحه چنین است اما جناب وزیر دادگستری ما هم مثل شما به هرمندان احترام می‌گذاریم و این تریبون برای همین است که ما هنرمندان مملکت از بزرگترین نابغه ازلی و ابدی که حافظ شیرازی است شروع کردم و دو تن دیگر قوللر آقاسی و تائب را نام بردم و دو نفر دیگر هستند جناب آقای کورس جنابعالی بفرمائید (کورس ـ محمد مدبر و هادی تجویدی) بلی اینها هنرمندان بزرگ برای ما بوده‌اند من نگاه می‌کنم و می‌بینیم که دوست عزیز من آقای دولو مجذوب شده است امروز روز دولو بود خوشوقتم که به عرایض بنده توجه فرمودند (دولو ـ از طرف بنده دارید صحبت می فرمائید) و من هم در حاشیه مسائل فلسفی به مسائل اساسی ترملی پرداختم و آنچه را که باید بگویم گفتم که روزگاری در صورت جلسات بعنوان تاریخ باقی بماند (احسنت ـ احسنت).
رئیس ـ نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه به دولت ابلاغ می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به اصلاح مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان
رئیس ـ گزارش شور اول اصلاح مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۰ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور هنرمندی معاون وزارت دادگستری و آقای عالیمرد معاون وزارت کشور لایحه شماره ۷۳۸۷ مورخ ۱۳۵۳/۹/۱۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به لایحه اصلاح مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان را که وصول آن دار جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۹/۱۷ به مجلس شورای ملی اعلام و به شمارهٔ ۱۴۱۸ چاپ شده است مطرح و به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مادهٔ واحده ـ عبارت زیر به صدر مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان اضافه می‌شود.
در کلیه موارد مذکور در این قانون هر گاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی یا استمداد از مأموران انتظامی از این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب، محل حادثه را ترک و مصدوم رارها کند بر حسب نتیجه حاصل از صدمه وارد به حداکثر مجازاتهای مقرر در مواد ۱ تا ۵ این قانون محکوم خواهد شد. در صورت وجود کیفیات مخففه دادگاه نمی‌توانند مجازات را به کمتر از حداقل مجازات مقرر در مواد مذکور تنزیل دهد و یا از مقررات قانون تعلیق مجازات استفاده کند و هر گاه موضوع اتهام با مواد ۳و ۴ این قانون منطبق باشد با گذشت شاکی تعقیب یا اجرای حکم موقوف می‌گردد.
راننده در صورتی می‌تواند برای انجام تکلیف مذکور در این ماده وسیله نقلیه را از صحنه حادثه حرکت دهد که برای کمک رساندن به مصدوم توسل به طریق دیگر ممکن نباشد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۵۳/۱۰/۱ با حضور آقای هنرمندی معاون وزات دادگستری و آقای دکتر عالیمرد معاون وزارت کشور لایحه اصلاح مادهٔ ۸ قانون تشدید مجازات رانندگان را مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون کشور ـ رضا سجادی.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور مادهٔ واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند ۰اکثر برخاستند) تصویب شد. در مادهٔ واحده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) لایحه برتای شور دوم به کمیسونهای مربوط ارجاع می‌گردد.
- طرح گزارش شور اول کمیسون امور خارجه راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم
۶- طرح گزارش شور اول کمیسون امور خارجه راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم
رئیس ـ گزارش شور اول الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۴ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای اقبال معاون وزارت امور خارجه لایحه شمارهٔ ۲۳۵۲ مورخ ۱۳۵۳/۹/۱۲ دولت ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم را که وصول آن در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۹/۱۷ به مجلسشورای ملی اعلام و به شمارهٔ ۱۴۱۹ چاپ شده است مطرح و به شرح زیر تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مادهٔ واحده ـ کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم مورخ اول ژوئیه ۱۹۵۷ (۱۰ تیر ۱۳۳۶) مشتمل بر یک مقدمه و ۳۲ ماده را تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه ـ مهروش صفی نیا (مستوفی).
گزارش شور اول از کمیسیون امور اقتصادی و دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسه ۲۶ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم را مطرح و مصوبه کمیسیون امور خارجه را تأئید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور اقتصادی و دارائی ـ امان الله ریگی.
گزارش شور اول از کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی در جلسه اول دیماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون تأسیس کمیسیون بین المللی پرورش کرم ابریشم را مطرح و مصوبه کمیسون امور خارجه را تأئید و تصویب کرد.
اینک گزارش شور اول آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی ـ مهندس نظمی.
رئیس‌ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور مادهٔ واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد در مادهٔ واحده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسونهای مربوط ارجاع می‌گردد.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون بازرگانی راجع به اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به ماده مزبور
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون بازرگانی راجع به اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به ماده مزبور
رئیس ـ گزارش شور اول اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاحقسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به مادهٔ مزبور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون بازرگانی به مجلس شورای ملی
کمیسیون بازرگانی در جلسه روز دوشنبه ۲۵ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور آقای زعیمی معاون وزارت بازرگانی و آقای هنرمندی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۶۱۰۴ مورخ ۱۳۵۳/۳/۲۰ ارسالی ازمجلس سنا راجع به اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به مادهٔ مزبور را که در جلسه روز یکشنبه ۱۳۵۳/۹/۱۷ وصول آن اعلام و به شماره ۱۴۲۰ چاپ گردیده است مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه مجلس سنا را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
ماده واحده ـ مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب اسفند ماه ۱۳۴۷ به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به آن الحاق می‌گردد.
مادهٔ ۱۷ ـ مجمع عمومی مؤسس با رعایت مقررات این قانون تشکیل می‌شود و پس از رسیدگی و احراز پذیره نویسی کلیه سهام شرکت و تأدیه مبالغ لازم و شور درباره اساسنامه شرکت و تصویب آن اولین مدیران و بازرس یا بازرسان شرکت را انتخاب می‌کند. مدیران و بازرسان شرکت باید کتباً قبول سمت نمایند، قبول سمت به خودی خود دلیلبر این است که مدیر و بازرس با علم به تکالیف و مسئولیتهای سمت خود عهده دار آن گردیده‌اند از این تاریخ شرکت تشکیل شده محسوب می‌شود.
- تبصره ـ هر گونه دعوت و اطلاعیه برای صاحبان سهام تا تشکیل مجمع عمومی سالنه باید در دو روزنامه کثیرالانتشار منتشر شود یکی از این دو روزنامه بوسیله مجمع عمومی مؤسس و روزنامه دیگر از طرف وزارت اطلاعات و جهانگردی تعیین می‌شود.
مخبر کمیسیون بازرگانی ـ حسن اوحدی.
گزارش شور اول از کمیسون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه روز سه شنبه ۲۶ آذر ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به مادهٔ مزبور را مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون بازرگانی را عیناً تأیید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دادگستری ـ علی احمد خورشید.
گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روز سه شنبه ۲۶ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت لایحه مربوط به اصلاح مادهٔ ۱۷ قانون اصلاح قسمتی از قانون تجارت و الحاق یک تبصره به مادهٔ مزبور را مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را در تأیید گزارش کمیسیون بازرگانی به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری ـ رضا پیرزاده.
رئیس ـ کلیات لایحه مطرح است نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ورود در شور مادهٔ واحده رأی می‌گیریم خهانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. در مادهٔ واحده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌گردد.
- طرح گزارش یک شوری در کمیسیون بودجه راجع به بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور
۸- طرح گزارش یک شوری در کمیسیون بودجه راجع به بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور.
رئیس ـ گزارش یک شوری بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۵۴ کل کشور که به رعایت مدلول مادهٔ ۱۱ قانون برنامه و بودجه کشور مصوب اسفند ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و یک بر طبق موازین قانون مزبور و منطبق با مقررات قانون محاسبات عمومی مصوب دی ماه یکهزار و سیصد و چهل و نه در قالب و ترکیب نظام پیشرفته و نو بودجه نویسی به صورت بودجه برنامه‌ای و عملیاتی متضمن شرح دقیق برنامه‌ها و عملیات اجرائی سالانه دولت در قالب هدفها و سیاستهای مندرج در برنامه تجدید نظر شده عمرانی پنجم و هدفهای بلند مدت توسعه اقتصادی و سایر ملاحضات تنظیم و همراه با اطلاعات جامع و مبسوطی از اوضاع و احوال شکوفان مالی و گستردگی پیشرفتهای خیره کننده اقتصادی و اجتماعی کشور و گزارشات توجیهی متکی و مستد به ارقام و آمار در کلیهٔ زمینه‌های فعالیت وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر مؤسسات در تاریخ روز یکشنبه مورخ دهم اذر ماه یکهزار و سیصد و پنجاه و سه از طرف جناب آقای امیر عباس هویدا نخست وزیر به مجلس شورای ملی تقدیم شده بود در ۲۷ جلسه چهار ساعته با حضور آقایان وزراء و معاونان پارلمانی و معاون سازمان برنامه و بودجه و روساء و مدیران سازمانها و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر مؤسسات و مسئولان و کارشناسان بودجه وزارتخانه‌ها و سازمان برنامه و بودجه با امعان نظر و دقت فراوان ارقام و اعداد درآمد و هزینه و برنامه‌ها و عملیات و هدفها و سیاستهای مالی دولت مورد رسیدگی و بررسی کمیسیون بودجه قرار گرفت. قسمتهای مختلف این بودجه مشتمل بر ماده واحده و تبصرهٔ‌ها، جداول خلاصه، درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار، اعتبارات بر حسب دستگاهها و ردیفها، اعتبارات دستگاهها و ردیف بر حسب برنامه، اعتبارات جاری دستگاهها بر حسب مواد هزینه، اعتبارات بر حسب امور، فصل و برنامه، توزیع اعتبارات جاری وزارت آموزش و پرورش در مناطق، اعتبارات طرحهای خاص ناحیه‌ای استانها و فرمانداری کل، عملکرد بودجه شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت و بودجه سایر مؤسسات جزء به جزء مطرح و در برابر اظهار نظرها و سؤالات متعدد و متنوع اعضاء کمیسیون بودجه توضیحات مفصل و لازم از طرف وزرای مربوط و جناب آقای عیدالمجید مجیدی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه و جناب آقای عزت الله یزدان پناه وزیر مشاور و معاون پارلمانی نخست وزیر و جناب آقای مهدی صفویان معاون سازمان برنامه و بودجه و سایر مسئولان اقامه و در اختیار گذارده شد و در نتیجه اصلاحاتی در ماده واحده انجام و تبصره‌های پیشنهادی در مواردی حذف و یا اصلاح ماهوی و عبارتی یافته و تبصره‌های جدیدی اضافه و (۳) تبصره حذف گردید در عناوین درامدها و ارقام و عناوین هزینه‌ها و قسمتهای مربوط نیز اصلاحاتی به عمل آمد که مجموع این اصلاحات و تغییرات و پیشنهادها کلاً به تصویب کمیسیون بودجه رسید. اینک نتایج برسی‌ها و رسیدگی‌های کمیسیون بودجه را به ترتیسب زیر به اطلاع نمایندگان محترم مجلس شورای ملی می‌رساند:
الف ـ نحوه تهیه و تنظیم بودجه
نمایندگان محترم به خوبی استحضار دارند که در سالهای پر برکت اخیر که اثرات و ثمرات رهبریهای حکیمانه شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر و اندیشمند ایران در کلیه شئون زندگی جامعهٔ ایرانی به نحوی روشن و بارز متجلی است دولت خدمتگزار با استفاده از این تعالیم ارزنده و با الهام از افکار بلند و تابناک معظم له با برداشتی واقع بینانه از انقلاب مقدس شاه و ملت از نظر ماهیت و کیفیت به توفیقات چشم گیری در زمینه‌های مختلف دست یافته که شعاع این اقدامات وجوه گوناگون زندگی اجتماعی و اقتصادی کشور ما را در بر گرفته است. به این ترتیب که با ایجاد تغییرات و تحولات شگرف بنیادی نظامی نو و متناسب با نیازهای دنیای جدید جایگزین نظام کهنه گذاشته شده و دولت توفیق یافته است با استقرار و توسعه دید علمی در تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی و اشاعه و گسترش فنون و روشهای علمی برنامه ریزی و وضع و اجرای سیاستهای اقتصادی معقول اعم از مالی و پولی و بازرگانی و غیره و گسترش خدمات زیر بنائی مبانی امور اقتصادی و مالی وبرنامه ریزی را به صورتی گسترده و شکوفا در آورد و به شهادت امار و ارقام موجود و دلائل و مدارک عینی به پیشرفتهای فوق العاده‌ای نائل آید. در این رهگذر موفقیت دولت در استقرار نظام نوین بودجه نویسی نیز جالب دقت و حائز کمال اهمیت می‌باشد. زیرا از سال یک هزار و سیصد و چهل و سه به بعد که دولت روش بودجه نویسی متداول و معمول را پشت سر گذارده و نظام جدید تهیه و تنظیم بودجه‌ای را جانشین آن ساخته است همه ساله شاهد و ناظر بوده‌ایم که در این طریق رهنورد ترقی و تکامل بوده و گامهای بلندی برداشته است به طوریکه امروز بودجه برنامه‌ای و عملیاتی ایران در محافل دانشگاهی و اقتصادی و جهان واجد مقامی والا بوده و همه جا به عنوان شاهد و مثال یک بودجه مترقی و علمی و پیشرفته از آن یاد می‌شود. کمیسیون بودجه پس از بررسی دقیق بودجه برنامه‌ای و عملیاتی کل کشور از لحاظ ترکیب و شکل و فرم آن به چند نکته اساسی دست یافت که ذکر بعضی از آنها را ضروری می داند.
۱ ـ طبقه بندی منابع درآمد
طبقه بندی منابع درآمد به ترتیبی که عوائد دولت را به تفکیک منابع درآمد به صورت جامع عرضه نماید مخصوصاً در بودجه‌های برنامه‌ای واجد اهمیت فراوان است خوشبختانه بودجه حاضر علاوه بر اینکه واجد این خصیصه ضروری است در سیستم طبقه بندی درآمدهای آن نیز تغییرات کلی مشاهده می‌شود که همه نشانه هائی از تکامل و ترقی بیشتر بودجه می‌باشد. نظری اجمالی به بخشهای هفتگانه منابع درآمد بودجه عمومی دگرگونیهائی را روشن می‌سازد که ذکر چند مورد آن خالی از فایده نیست بخش اول اختصاص به درآمدهای مالیاتی دارد این بخش که جایگزین دو بخش سابق مالیاتهای مستقیم و مالیاتهای غیر مستقیم گردیده است با بندهای متعدد و اجزاء متنوع خود علاوه بر اینکه از جامعیت لازم و وسعت دامنه شمول برخوردار است اشکالات متصور گذشته را نیز بکلی از بین برده است. بخش پنجم که تحت عنوان حق بیمه و کمکهای دریافتی و درآمدهای انتقالی و متفرقه مذکور افتاده است برای اولین بار این ارقام را که سابقاً به طور پراکنده در ذیل سایر بخشها ذکر می‌شد در یک بخش جمع آوری نموده و به صورت جامع و کلی در اورده است که از لحاظ طبقه بندی و تفکیک درآمدها حائز اهمیت و در خور تذکار است.
علاوه بر موارد مذکور در بخشهای درآمد بودجه عمومی به بخش جدیدی بر می‌خوریم که اسباب افتخار و مایه مباهات فراوان است. این بخش که تحت عنوان سود و بهره سرمایه گذاریهای دولت در خارج از کشور مذکور افتاده نموداری از شکوفائی و گستردگی اوضاع و احوال مالی، موقعیت استثنائی مملکت، حضور مؤثر ایران در بازارها و اقتصاد بین المللی و بالاخره ترجمان قدرت بی چون و چرای اقتصاد ایران در صحنه جهانی است که همه از پرتو رهبریهای اندیشمندانه شاهنشاه آریامهر برای ملت و مملکت ایران تحصیل شده و در خور سپاس بیحد و حصر و امتنان فراوان است.
در بند دوم از بخش ششم تحت عنوان استفاده از وامهای خارجی رقمی معادل پانزده میلیارد ریال مشاهده می‌شود که با وضع ممتاز مالی و ارزی مملکت ممکن است موجبی برای استفسار و پرسش نمایندگان محترم گردد. برای روشن شدن مطلب باید اضافه نماید که این وام مربوط به قراردادهائی است که قبلا منعقد شده بعلاوه دارای شرایط بسیار سهل و نرخ بهره بسیار نازل است بحدیکه دریافت آنها مقرون به صرفه و صلاح بوده و دولت پصرفاً به رعایت این صرفه و صلاح مبادرت به دریافت این وامها نموده و می‌نماید.
۲ ـ تنظیم اعتبارات
نحوه تنظیم اعتبارات و طبقه بندی هزینه‌ها در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور در خور تذکار و شایان تمجید است زیرا در این بودجه نیز مانند بودجه‌های گذشته اصول اساسی طبقه بندی هزینه‌ها دقیقاً رعایت شده و تمایز هزینه‌های جاری از هزینه‌های سرمایه‌ای و تسهیل اعمال محاسباتی وآگاهی از اثر هزینه‌های دولت بر اقتصاد کشور را به خوبی فراهم نموده است به طوریکه یک مطالعه اجمالی در ابعاد چهارگانه اعتبارات (بر حسب دستگاهها و ردیفها، بر حسب دستگاه برنامه، بر حسب امور فصل و برنامه و بر حسب مواد هزینه) اطلاعات جامعی از هدفها، وظیفه برنامه، طرحها، فعالیتها و بطور کلی برنامه وسیع و مفصل مالی بدست می‌دهد که در روشهای نوین بودجه نویسی خود یکی از مزایاو محاسن بسیار ارزنده ایننوع بودجه‌ها به شمار می‌رود.
۳ ـ بودجه با دید دو ساله
تهیه و تنظیم بودجه به شکل و فرم حاضر که از سال گذشته معمول و متداول شده واجد فوائد بیشمار است زیرا علاوه بر اینکه تصویری روشن از برنامه مالی و عملیاتی دولت طی دوسال به نمایندگان محترم ارائه می‌نماید و موجبات بررسی بیشتری را فراهم می‌سازد با دید دوساله انعطاف لازم و کافی بین دو سال مالی و عملیاتی فراهم می‌آورد و به دستگاههای اجرائی امکان می‌دهد تا به موقع خود را برای ایفای مسئولیت‌ها و اجرای برنامه هائی که برای سال آینده مالی در نظر گرفته شده آماده سازند و تعهدات لازم را بای به ثمر رساندن طرحها و فعالیتهای مختلف پذیرا شوند. به هر تقدیر اقدام دولت در ایجاد تقارن زمان تقدیم بودجه اصلاحی هر سال با زمان تقدیم بودجه سال بعد که تحت عنوان بودجه با دید دوساله از آن یاد کردیم با نقش عظیم و تازه دولت در اجرای برنامه‌های سنگین توسعه اقتصادی و اجتماعی سازگاری بیشتری دارد و می‌تواند بیش از پیش در اجرای وظایف و برنامه‌ها و طرحهای متعدد و متنوع دولت را یاری و مدکاری می‌نماید.
۴ ـ طبقه بندی عملیات
طبقه بندی عملیات که در یکی از ابعاد طبقه بندی اعتبارات به نحو بارز و روشنی ترسیم گردیده علاوه بر اینکه رسیدگی عملیات سالانه دولت را در قوه مقننه بسیار سهل و ساده می‌نماید مبین و مترجمی گویا از فوائد اجتماعی و اقتصادی حاصل از انجام آن عملیات نیز می‌باشد علاوه بر این امروز ثابت شده است که طبقه بندی عملیات در بودجه در زمینه برنامه ریزی برای توسعه اقتصادی نیز نقشی عظیم دارد زیرا میان برنامه‌های بلند مدت و کوتاه مدت از یک سو و آن قسمت از برنامه‌ها که قرار است در سال بودجه اجرا شوند از سوی دیگر ارتباطی مناسب بر قرار می‌سازد و در حد خود برای تجزیه و تحلیل عملیات در زمان مربوط و نشان دادن تغییرات حاصل در محتوای برنامه‌های آن از سالی به سال دیگر فوقالعاده مؤثر خواهد افتاد از این گذشته در دنیای پیشرفته امروزانچه در بودجه‌ها در درجه اول اهمیت قرار دارد همان برنامه عملیات است که در اخرین تحلیل تحقق هدفهای معین تنظیم می‌گردد خوشبختانه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور که تصویر گویا و روشنی از سه سال برنامه عمرانی پنجم کشور است به حد بارزی از این خصیصه برخوردار بوده و علاوه بر انکه می‌توان آن را به عنوان یک بودجه برنامه‌ای و عملیاتی علمی و ارزنده عرضه کرد با امعان نظر و دقت در طبقه بندی عملیات آن به حجم عملیات و محاسبه اعتبارات پی برد و عملیات هر دستگاه را بر حسب برنامه و فعالیتهای تابعه ارزیابی نمود. این بودجه که با رعایت کامل موازین علمی نظام جدید بودجه نویسی تدوین شده از لحاظ تأمین اعتبارات لازم برای عملیات جاری و سرمایه گذاری دولت یکپارچگی و تلفیق کامل داشته و علاوه بر اینکه در قالب و قیافه جدید و تغییر یافته‌ای تنظیم شده رعایت کامل اصول وحدت، جامعیت و تمرکز عایدات را که از اصول عمده بودجه نویسی و مالیه عمومی هستند فراهم کرده است.
۵ ـ زمان تقدیم بودجه
تقدیم بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور در آغاز فعالیت اجلاسیه سالانه مجلس شورای ملی مبین این واقعیت است که دولت همواره سعی داشته و دارد که هر سال بیشتر از سال پیش امکاناتی در جهت بررسی کامل تر نمایندگان محترم که ناظر بر دخل و خرج مملکت می‌باشند فراهم اورد و تسهیلاتی برای اجرای کامل مرحله رسیدگی و تصویب بودجه در پارلمان که دارای اعتبار و اهمیت سیاسی فراوان می‌باشد ایجاد کند خوشبختانه امسال نیز مانند سال گذشته با استفاده از وسعت زمان رسیدگی، کمیسیون بودجه برنامه‌ای تحت عنوان برنامه رسیدگی به لایحه بودجه تهیه و تدوبن نمود و اوقات ریسیدگی به بودجه هر وزارتخانه و مؤسسات وابسته آن را دقیقاص مشخص و به اطلاع عموم نمایندگان محترم رسانید تا هر یک از همکاران گرامی در هر قسمتی از برنامه‌ها و ارقام نظری داشته باشند و یا مایل به شرکت در مذاکرات کمیسیون باشند به موقع در کمیسیون حضور به هم رسانند خوشبختانه در طول رسیدگی به بودجه عده‌ای از نمایندگان محترم که عضویت کمیسیون را نداشتند نیز در کمیسیون حضور یافته و سؤالات خود را مطرح ساختند ،.
۶ـ تعادل بودجه
در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور اصل تعادل بودجه را باید با زاویه دید وسیعتری بررسی کرد زیرا این بودجه نه تنها واجد تعادل ارقام به صورت موازنه دخل و خرج دولت است بلکه وجوه مختلف تعادل از نظر مالی، اقتصادی و اجتماعی نیز در آن ملحوظ گردیده است. علت این دقت و مراقبت هم بسیار روشن است زیرا در دنیای پیشرفته کنونی بودجه‌ها مبین و نمایشگر اقداماتی است که دولتها برای مردم خود انجام می‌دهند و در هر گونه نظام سیاسی و اقتصاد بودجه نقشی نوین و عشیم یافته است زیرا کشورها برای وصول به هدفهای کوتاه مدت و بلند مدت اجتماعی و اقتصادی مبادرت به طرح نقشه می‌نمایند و بودجه را وسیله و ابزاری می دانند که بتوان از آن برای پیشرفت و بهبود مدیریت بهره گرفت و بر کفایت و کارآئی دستگاهها افزود و بدین مناسبت وجود نعادل بودجه با وجوه مختلف در امر بوئدجه نویسی و تهیه و تنظیم آن مقامی بس شامخ دارد.
خوشبختانه دولت در دههٔ گذشته به این مهم عنایت و توجه خاص داشته و همواره در تنظیم بودجه‌ها این اصل کلی را دقیقاً ملحوظ نظر داشته و رعایت کرده است.
ب ـ تجلی سیمای اقتصاد ایران در بودجه
از نظر اینکه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۵ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشورمظهر و جلوه‌ای از سیمای تابناک اقتصاد شکوفان ایران است در سر آغاز این فصل مناسب دانست تا شمه‌ای از اوضاع و احوال اقتصاد پیشرفته کنونی ایران را در نهایت ایجاز و اختصار ترسیم نماید. در این برههٔ از زمان که کشورهای زیادی در گوشه و کنار جهان با احتیاطی آمیخته با هراس به چشم انداز تورم و بحران اقتصای بین المللی می‌نگرند و بورسهای بزرگ بین المللی با تشویشی خاص در حالت سکون و سکوت به انتظار بازتاب ضربه‌های تورم و انعکاس پیکار پراکنده دولتها با بحران نشسته‌اند و جهان صنعتی گرفتار رکود و کند شدن رشد اقتصادی می‌باشد ایران عزیز ما به هنمونی رهبر عالیقدر خویش فصل تازه‌ای از اقتصاد را آغاز کرده است که به لحاظ ویژگیهای خاص و شکوفائی و گستردگی شایسته است به دوره استثنائی نام گذاری گردد. در این زمان جهش کمال یافته ایران در میدان اقتصاد جهانی از جهت‌ها و دیدگاههای مختلف و متنوع کاملا چشم گیر ودر خور یادآوری است که چند مورد آن را به شرح زیر معروض دارد:
۱ ـ در پیشاپیش این جهش مسأله ریال ایران قرار دارد که به عنوان یک پول بین المللی مستحکم موقعیت ممتاز خود را تثبیت نموده و از اعتبار و استحکامی بی نظیر برخوردار می‌باشد.
۲ ـ توسعه سریع مبادلات ایران با کشورهای کوچک و بقزرگ در حال حاضر در مقیاسی قابل توجه به پیش می‌تازد و روز به روز دامنه این مبادلات با رعایت صلاح و صرفه مملکت رو به ازدیاد و افزایش است.
۳ ـ ذخائر سرشار ارزی کشور ما که از طریق حاکمیت مطلق ایران بر منابع نفتی و اقتصاد شکوفان آن پی ریزی شده عامل مؤثری در تأمین کالاهای سرمایه‌ای و واسطه مورد نیاز جهت تسریع رشد اقتصادی کشور به شمار رفته و در بودجه حاضر نیز اتکائ اصلی دولت از نظر منابع درآمد کماکان به درآمد نفت می‌باشد که در خور یادآوری و تذکار است.
۴ ـ اعتماد دولتها و منابع اقتصادی جهان بر ثبات سیاسی و اقتصادی ایران موجبات جذب سرمایه‌های بزرگ و جلب سرمایه گذاران به ایران شده و هم اکنون عده زیادی با اعتماد و اطمینان کامل به امنیت و آرامش سرمایه‌های خود را در ایران به کار گمارده‌اند.
۵ ـ پرداخت دیون خارجی حتی پیش از فرا رسیدن زمان سر رسید و اعطای وام و اعتبار به تعدادی از کشورها و به خود صندوق بین المللی پول نموداری از وضع ممتاز اقتصادی ومالی کشور محسوب می‌گردد.
۶ ـ گستردگی روابط اقتصادی، بازرگانی، فنی و صنعتی ایران با کشورهای شرق و غرب جلوه دیگری از سیاست مستقل ملی ایران و اقتصاد خیره کننده مملکت است که اسباب سر بلندی است.
۷ ـ سرمایه گذاریهای چشم گیر ایران در دیگر کشورها و مشارکت ایران با عظیم ترین کمپانی‌های جهان نمودار و مظهر دیگری از وضع ممتاز مالی و اقتصادی ایران است که در خور تمجید و تحسین می‌باشد.
۸ ـ انعکاس بزرگترین جهش‌ها در بودجه‌های سال جاری که بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ از ۱۰۸۶/۳ میلیارد ریال به ۲۰۸۲/۶ میلیارد ریال تغییر یافته و بودجه سال ۱۳۵۴ بالغ بر ۲۴۴۷/۲ میلیارد گردیده است دلیل روشن دیگری بر استحکام مبانی مالی و اقتصادی ایران می‌باشد.
۹ ـ مشارکت ایران با چند کشور آسیائی و اروپائی برای ایجاد پالایشگاه نفت در کشورهای آنان و توسعه صنایع پتروشیمی دلیل زنده دیگری از موقعیت ممتاز و استثنائی ایران است که در خور یاد آوری است. تقر باید بهر توجه به موارد مذکور در بالا که در واقع جزئی از کل آنها بیان شده و با توجه به ورود و خروج روزمره هیئت‌های مهم اقتصادی و بازرگانی از شرق و غرب همه و همه مؤید این واقعیت است که ایران انقلابی که در کوتاه ترین زمان طولانی ترین جهش را برای دست بازی به بالاترین موفقیت و والاترین موقعیت انجام داده است اینک با اعتقاد بر قدرت و سلامت اقتصاد خویش بدون هراس از بحرانهای بین المللی هر روز توفیقی تازه بر موفقیت‌های گذشته خود می‌افزاید و به رهبری شاهنشاه بزرگ و دور اندیش خود به سوی قله‌های رفیع تر پیشرفت گام بر میدارد و در حقیقت همه اینها نشانه‌های قدرت اقتصاد ماست که در لا به لای ارقام و محتوای بودجه حاضر نمودهای روشن و بینی می‌توان از آنها مشاهده کرد و بودجه را مظهر و تجلائی از سیمای پر فروغ اقتصاد ایران به شمار آورد.
پ ـ ویژگیهای بودجه واثرات اجتماعی و اقتصادی آن
بودجه متعادل و متواضع اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور که تفاوت رقم بودجه اصلاحی آن ۹۹۶/۳ میلیارد ریال و تفاوت بودجه سال ۱۳۵۴ با بودجه مصوب سال ۱۳۵۳ معادل مبلغ ۱۳۶۰/۹ میلیارد ریال است از هر جهت گویای جهش و سرعت بوده و ارقام و اعداد آن از تحرک و تحولی خبر می‌دهد که مبشر وضع ممتاز مالی مملکت و اداره امور مالی در ابعادی تازه و افتخار آفرین است این ارقام و اعداد نشانگر و گویای این واقعیت است که مملکت عزیز ما امروز در میان کشورهای مترقی و پیشرفته مقام و موقعیت واقعی خود را احراز کرده در کشوری که در گذشته نه چندان دور بودجه دخل و خرج خود را با زحمت و تلاش توازن و تراز می‌داد. امروز با حضور مؤثر خود در اقتصاد بین المللی در بازار سرمایه بین المللی وزنه سنگین شده و دست یاری به سوی کشورهای شرق و غرب گشوده و با جهان بینی و واقع نگری خاص و شگفت انگیز رهبر هشیار و اندیشمند خود در ساختن سرنوشت و سعادت بار ملتها ایفا گر نقشهای پر ثمر گردیده است ارقام و اعداد بوجخ در کلیه سطوح حاکی از این امر است که دولت در زمینه سازندگی داخلی نیز برنامه‌های خود را با رعایت اولویت‌ها در مقیاسهای وسیعی تنظیم و با چرخشی همه جانبه به زمینه‌های رفاه اجتماعی و اقتصادی و غیره معطوف داشته و امکاناتی را که برای تأمین رفاه اجتماعی شاید پس از سالها می‌توانست به دست بیاورد اکنون به سهولت درحیطه اختیار گرفته و به خوبی در بودجه انعکاس داده است کمیسیون بودجه ضمن بررسی دقیق بودجه و ارقام واعداد و محتوای آن به خصوصیاتی چند دست یافت که چند مورد را به استحضار نمایندگان محترم می‌رساند:
۱ـ سند مالی پر افتخار
این بودجه نه تنها از لحاظ ارقام و اعداد و برنامه‌های متعدد و متنوع در خور امعان نظر و دقت است بلکه از این نظر که نشانه اعتماد به نفس، قابلیت دور اندیشی و آمادگی برای بلند پروازی‌های دیگر است نیز در خور توجه و جالب دقت می‌باشد فرصتهائی که در این بودجه پر وسعت و پر دامنه برای سهولت در گردش امور مالی تعبیه شده، چاره اندیشی هائی که برای مقابله با تورم پیش بینی گردیده و در تعبیری نیکو تر ترکیب متعادلی که از نیازها و امکانات پر توان مملکت به دست داده همه و همه نشانه هائی از هشیاری سیاسی و مهارت فنی در امر مهم برنامه ریزی مالی است که جا دارد از این لحاظ به دولت خدمتگزار چنین جهشهای عظیم را شاد باش بگوئید و توفیقش را در اجرای صحیح و دقیق این سند پر افتخار مالی از درگاه احدیت مسئلت کنیم
۲ـ روشهای نوع در اداره امور مالی
افزایش سریع و گسترده خدمات دولتی که به نحو بارزی در سرتاسر بودجه تجلی دارد، توسعه سریع مبادلات ایران با کشورهای کوچک و بزرگ، اعطای وام و اعتبار به تعدادی از کشورها، سرمایه گزاری از خارج و سایر تحولات و دگرگونی‌های ارزنده‌ای که از لا به لای ارقام و اعداد بودجه مستفاد می‌شود این مطلب را روشن می‌سازد که در باقی مانده سال ۵۳ و ۵۴ در روشهای اداره امور مالی تغییرات عمده‌ای شاهد و ناظرخواهیم بود از جمله این تغییرات سیاست مالیاتی تازه‌ای است که هم اکنون راههای اجرائی آن در دست بررسی است زیرا بدون شک اعمال سیاست مالیاتی حساب شده و به کار بردن مقررات و قوانین مالیاتی در جهت پیش برد صنایع و اقتصاد کشور و نحوه تدوین و اجرای این مقررات با توجه به طرحهای اقتصادی یکی از عوامل مؤثر توسعه و رشد به شمار می‌رود بدین منظور هم اکنون برای تجدید نظر در مقررات مالیاتی کشور چندین کمیته مشغول بررسی مقررات قانون فعلی است بر اساس آن بررسی‌ها به جز بخش مالیات حقوق مقررات مربوط به سایر بخشها اغلب تغییر می‌کند و تسهیلات فراوانی از نظر وصول مالیاتها فراهم می‌شود در این زمینه می‌توانیم از ادغام وزارتخانه‌های اقتصاد و دارائی، ایجاد وزارت صنایع و معادن و پیدایش وزارت جدیدی به نام بازرگانی نام ببریم و همه را مؤید این واقیت بدانیم که امروزه اداره امور مالی و امور مربوط به بازرگانی و صنایع و به ویژه اقتصاد و دارائی وسیعتر و فنی تر از آن است که با ابزار، و روشهای گذشته حل و فصل گردد
۳ـ اثرات اجتماعی بودجه
تأمین رفاه عمومی بسط و گسترش خدمات رفاهی و اجتماعی در میان قشرهای مختلف جامعه به ویژه گروههای کم در آمد، تأمین کار، توزیع عادلانه تر در آمد ملی بین طبقات مختلف مردم و صدها اقدام ثمر بخش دیگر از مسائلی است که از مندرجات بودجه به خوبی استنباط می‌گردد و نحوه تقسیم و توزیع اعتبارت طوری است که افراد جامعه برای بهزیستی و بر خورداری از زندگی بهتر و همچنین آماده ساختن زمینه و محیط مناسب برای پرورش استعدادها و قابلیت‌های نهفته افراد جامعه کمک خواهد شد. در این طریق توجه و عنایتی که به امر آموزش و پرورش در سطوح مختلف، آموزش عالی، تربیت بدنی و تفریحات سالم، فرهنگ و هنر، بهداشت و درمان، رفاه اجتماعی، و بسط و توسعه عدالت اجتماعی مبذول شده در خور ذکر است در زمینه امور مربوط به رفاه اجتماعی با تشکیل وزارتخانه جدید، بودجه گویای این واقعیت است که در باقیمانده سال ۱۳۵۳ و سال ۱۳۵۴ بخش عظیمی از فعالیتهای دولت به آن اختصاص دارد بدون تردید دولت از لحاظ مسایل اجتماعی و بخصوص توجه به بهبود زندگی اجتماعی مردم و فراهم آوردن امکاناتی در جهت توسعه و گسترش خدمات رفاهی و به طور کلی در طریق اجرای اصل تامین اجتماعی در اجرای اوامر موکد شاهنشاه آریامهر همواره کوشا بوده و در بودجه پر وسعت و توان خود فرصتهایی برای توسعه و گسترش بیمه و تعاونیها تحت اشکال مختلف آن گنجانده است که در خور امعان نظر و توجه می‌باشد. بهر تقدیر برنامه‌های متعدد و متنوع دولت که ناظر بر اصل رفاه و تامین اجتماعی است در بودجه کل کشور مقام و موقع خاصی را به خود اختصاص داده است.
۴ ـ تجلی فرامین مقدس شاهنشاه آریامهر در بودجه
در قسمت پنجم بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور که اختصاص به (اعتبارات دستگاهها و ردیفها بر حسب برنامه و اعتبارات جاری دستگاهها بر حسب مواد هزینه) داردبه ارقامی برمی خوریم که مربوط به اجرای فرامین مقدس شاهنشاه آریامهر در زمینه تغذیه رایگان نوباوگان کشور از کودکستان تا پایان دوره راهنمایی، تحصیل رایگان و بهداشت رایگان می‌باشد که اسباب افتخار و سربلندی و در خور سپاس فراوان و امتنان بی حد و حصر است. در زمینه تغذیه رایگان باید متذکر شویم که با جهش سریع کشور به سوی تمدن بزرگ و پیشرفتهای اعجاب انگیز سالهای اخیر ایران همه افراد ملت بخصوص کودکان و نوجوانان که سازندگان فردای کشورند لزوماً باید از جهت تغذیه صحیح بهترین شرایط را داشته باشد تا با سلامت کامل، عضلاتی نیرومند و افکاری آماده و پر توان که از تغذیه صحیح بهره یافته باشد وظایف انقلابی خود را در حد مطلوب به انجام برسانند در این طریق و از جهت آموزش رایگان اقداماتی که از طرف دولت و وزارت آموزش و پرورش به منظور اجرای دو فرمان مقدس شاهنشاه آریامهر معمول شده در خور قدردانی است زیرا علاوه بر تغذیه رایگان به اجرای فرمان آموزش رایگان تعمیم و تویعه آموزش و پرورش در مفهوم کلی آن ظهور و بروز خواهد نمود و به تدریج نتایج آن را نمایان خواهد ساخت. بدیهی است آموزش رایگان به همه نوباوگان کشور امکان تحصیل و فراگرفتن علوم و فنون را می‌دهد و محیط پر از سعادت ایران بیش از پیش آماده و مناسب برای پرورش و بروز استعدادها و قابلیت‌های نهفته افراد جامعه خواهد شد که مسلماً در توسعه اقتصادی و اجتماعی مملکت هم بسی موثر خواهد افتاد. سومین فرمان مقدس شاهنشاه آریامهر مبتنی بر بهداشت رایگان است که دولت و وزارت بهداری در اجرای این فرمان نیز به موفقیت‌های چشم گیری نایل آمده و مقدمات و وسایل کار را از هر جهت فراهم و سریعاً شروع به اجرا نموده‌اند که در خور امتنان است مسلماً توسعه و تعمیم خدمات بهداشتی رایگان علاوه بر کنترل بیماریهای واگیر و پیشگیری بیماریها موجب خواهد شد که صدمه‌ای به نیروی فعاله ملی و اقتصاد کشور نخورد و از این لحاظ همه زیر چتر حمایت یک بهداشت کامل قرار گیرند و از آنجا است که مقام والا و درجه عظمت و اهمیت فرامین مقدس شاهنشاه آریامهر در موارد یاد شده به نحو احسن ظور و بروز می‌کند و متجلی می‌گردد.
۵ ـ اثرات اقتصادی بودجه
نیازی به تذکر نیست که اقتصاد ایران بر اثر تحولاتی که پس از اجرای اصول منشور انقلاب مقدس ایران در آن به وقوع پیوسته به سرعت وارد مراحل پر ارزشی از پیشرفت شده و بهم پیوستگی روز افزون بخشهای مختلف اقتصادی مسایل بسیار حساس و دقیقی از نظر برنامه ریزی اقتصادی فرا روی مسؤلان قرار داده است. خوشبختانه دولت در تهیه و تنظیم بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور برای حل مسایل اقتصادی مطروحه تدابیر و سیاستهای جامع، منطقی و سنجیده‌ای اتخاذ نموده که جوابگوی نیازهای کنونی جامعه متحول کشور بوده و امکان تحولات بنیادی و تحکیم زیر بنای اقتصادی و اجتماعی را به منظور نیل به رشد سریع و چشم گیر اقتصادی فراهم خواهد ساخت. عنایت و توجه دولت به جوانب گوناگون مسایا اقتصادی و اجتماعی و اثرات متقابل آنها بر روی هم موجب شده است که در بودجه ضمن توجه به نیازهای فوری و ضروری جامعه، برنامه‌های عمرانی که حصول هدفهای آتی را میسر خواهد ساخت تحت الشعاع قرار نگیرند و پیوند بین حال و آینده به نحو مطلوب حفظ گردد.
در کمیسون بودجه راجع به وضع کلی اقتصادی مملکت به تفصیل مباحثی عنوان شد که خلاصه‌ای از آن را به استحضار می‌رساند.
در آستانه تصویب بودجه سال اینده باید عنوان کنیم که سال جاری از دیدگاه اقتصاد و صنعت و بازرگانی باید به «سال ثبات و شکوفایی اقتصاد ایران در سطح بین المللی» نامگذاری گردد. رویدادهای مهم اقتصادی سال این واقعیت را به دست می‌دهد که از آغاز سال تاکنون ایران مقصدی واحد برای هیئت‌های متعدد اقتصادی خارجی بوده به همین جهت نشریات خارجی ایران را چهارراه اقتصاد منطقه خوانده‌اند. بدیهی است اگر خواستهای این گروههای اقتصادی مختلف بوده ولی انگیزه همه آنها یکی بوده است و آن این است که همه معتقد بوده‌اند ایران از ثبات اقتصادی و سیاسی پر جذبه‌ای برخوردار است، قدرت خرید مردمش افزایش یافته است، پولش محکم است و در شمار پولهای معتبر بین المللی قرار دارد، فراورده‌های صنعتی اش قابل رقابت با مصنوعات مشابه قطب‌های صنعتی است و بالاتر از همه اینها رهبر عالیقدرش سیاست سیاست مستقل ملی کشور را در حد یک واقعیت مسلم و انکار ناپذیر به ثبوت رسانیده است و این همان پشتوانه باارزشی است که دست اندر کاران اقتصاد و بازرگانی کشورهای مختلف با رژیم‌ها و نظامهای مختلف را به سوی ایران گسیل داشته داشته است تا به نوعی با ایران روابط تجاری، اقتصادی و صنعتی داشته باشند و یا در ایران سرمایه گذاری کنند. پیشرفت و توسعه صنایع ـ افزایش سطح صادرات کالاهای صنعتی ـ تغییر شکل واردات از کالاهای مصرفی به کالاهای سرمایه‌ای ـ سرمایه گذاری وسیع ایران در دیگر کشورهای جهان ـ سرمایه گذاری کشورهای ریادی در ایران و موارد بسیار دیگری از این قبیل جلوه‌های پر شکوهی از پرباری و ثمر بخشی اقتصاد ایران است که به صورت خیلی فشرده معروض افتاد.
ت ـ سیاستهای عمده دولت در سال آینده
در آغاز این بحث به علت اینکه اتکاء اصلی دولت از نظر منابع درآمد کماکان مربوط به درآمد نفت می‌باشد وظیفه دارد اشاره‌ای به استقرار مالکیت مطلق ایران بر سرنوشت منابع نفت و اثرات این اقدام بسیار شجاعانه بنماید. بدون شک تیر ماه سال ۱۳۵۲ مبدا درخشانی در حیات سیاسی و اقتصادی ایران به شمار می‌رود و برگ زرین و غرور انگیزی را در تاریخ ملت ما تشکیل داده است.
رهبر عالیقدر ایران با این اقدام خطیر افقی از اقتصاد خیره کننده کشور و مظاهری از سعادت و رفاه و سربلندی بیشتر ملت ایران در مقابل ما گستردند. این افق یک روشنایی حقیقی و این رویا یک واقعیت مسلم بود که عظمت و وسعت اداره اقتصاد نفت و متعاقب آن ارتقاء و ترقی روز افزون عوائد ملی را به دنبال داشت تا جائیکه امروز می‌بینیم بودجه‌های عظیم و پر توان مملکتی ما با ارقام سترگ متکی به همین عوائد هستند و رهبری واقع بینانه این همه مواهب و مزایا را برای ما فراهم کرده است. از جمله آثار دیگر این پیروزی درخشان تجدید نظر در برنامه پنجم عمرانی و افزایش حجم اعتبارات آن به بیش از دو برابر برنامه اولیه بوده که مبین رشد سریع و جهشهای بلند جامعه ما به سوی هدفهای عظیم اقتصادی و اجتماعی در مقیاسهای جهانی است به هرتقدیر وجود این عواید سرشار اقتصاد پر تحرک و شکوفان، مشارکت روز افزون گروههای مختلف جامعه در بهره گیری از نتایج توسعه اقتصادی و اجتماعی ارتقای قدرت خرید مردم نیازهای تازه‌ای را عنوان کرده است که دولت در تامین این نیازها برنامه جامع مالی و اقتصادی تدوین و برای اجرای آن اقداماتی انجام و سیاستهایی اتخاذ نموده است که به چند مورد آن اشاره مختصری می‌نماید.
۱ ـ تعدیل و تثبیت قیمتها
کوشش وسیع و همه جانبه‌ای که برای جلوگیری از افزایش بی رویه قیمتها مرتباًاز طرف دولت اعمال شده و می‌شود در خور قدردانی است علاوه بر این حمایت شدید دولت از مصرف کننده، فراهم کردن رشد سریع تولیدات کشور، تثبیت قیمت کالاهای اساسی مورد نیاز مردم از طریق ایجاد صندوق حمایت مصرف کننده تجدید نظر در در قیمت محصولات صنعتی و کشاورزی، ذخیره سازی، و ورود انواع مواد غذائی از قبیل گندم، روغن، شکر، برنج، گوشت، پنیر، مرغ و تخم مرغ، تهیه سیلوها و سرد خانه‌ها همه و همه از اهم اقداماتی است که دولت در زمینه اعمال سیاست خود در قبال جلوگیری از افزایش بی رویه قیمتها اتخاذ نموده است.
۲ـ حمایت از سرمایه گذاری
در زمینه صنعت سیاست دولت در جهت حمایت از سرمایه گزاری و ایجاد شرایطی بوده است که موجبات هر چه بیشتر گسترش فعالیت در این رشته تأمین گردد.
۳ـ صنایع و معادن
توسعه صنایع سنگین در بخش عمومی و گسترش وتسهیل سرمایه گزاری صنعتی توسط بخش خصوصی و استفاده از تکنولوژی و شیوه‌های بهتر تولید و بهبود مدیریت سازمانها و وتسعه و بهبود کمی و کیفی منابع انسانی مورد توجه و عنایت دولت بوده ومی باشد.
۴ـ در زمینه نفت
با توجه به این مطلب که اکنون رهبریهای داهیانه شاهنشاه آریا مهر بالاترین عوائد را از نفت برای ما تضمین نموده برنامه ریزی در این بخش بزرگ اقتصادی را با رعایت کامل منابع مملکت انجام داده و خواهد داد. در این زمینه می‌توان از احداث پالایشگاههای جدید در اصفهان و اهواز، توسعه پالایشگاههای شیراز و تهران، احداث خطوط لوله جدید نفت برای حمل نفت خام، توسعه انبارهای نفتی و تأسیسات سوخت گیری در فرودگاهها و بنادر کشور و گسترش فعالیتهای اکتشاف و استخراج با توجه به اصل حفظ و نگهداری مخازن نفت نام برد.
۵ـ در زمینه گاز طبیعی
اکتشاف و توسعه منابع گازی احداث خطوط لوله جدید گاز به خصوص خط لوله گاز قشم ـ بندر عباس ـ سرچشمه و خطوط لوله سرخس ـ نکا و توسعه و ایجاد شبکه‌های گاز رسانی در تهران و شیراز و اصفهان و اهواز و مشهد و روستاهای اطراف شاه لوله گاز و دهها برنامه دیگر می‌توان نام برد.
۶ـ صنعت برق
در مورد صنعت برق یعنی تولید، انتقال و توزیع نیروی برق سیاست دولت سیر پیشرفت و توسعه این صنعت بوده و این توسعه با همان سرعت سالهای گذشته تعقیب و دنبال خواهد شد. در این زمینه می‌توان از احداث نیروگاههای برق هسته‌ای ایجاد نیروگاههای حرارتی بزرگ، ادامه نیروگاه سدهای در دست ساختمان، احداث خطوط انتقال فوق فشار قوی، احداث خطوط انتقال فشار قوی، توسعه و گسترش شبکه‌های توزیع برق در شهرهای کشور، عرضه نیروی برق در روستاها و دهها برنامه دیگر نام برد.
۷ـ سایر قسمتها
در مورد سایر قسمتها از قبیل کشاورزی و دامپروری و آبیاری و نیرو و حمل ونقل و ارتباطات و غیره دولت به پیروی از خط مشی‌های اساسی برنامه پنجم مانند چند موردی که مذکور افتاد تعقیب و دنبال خواهد نمود و همه جا طی برنامه‌های دقیق و صحیح برای توسعه و سرعت لازم در امور فوق اقدام خواهد نمود.
۸ ـ رشد اقتصادی
با توسعه و بهبود کمی و کیفی منابع انسانی و مالی کشور رشد سریع اقتصادی کشور کماکان ادامه خواهد یافت و اهنگ عمومی رشد اقتصادی همچنان سیر سعودی خود را دنبال خواهد نمود بدیهی است کشور ما در پرتو جمیع امکانات مساعدی که آن را در جامعه کشورهای مترقی متمایز نموده در فاصله زمانی کوتاه دروازه‌های تمدن بزرگ را فتح خواهد نمود.
۹ـ زمینه‌های دیگر
سیاستهای معقول دولت در زمینه مقابله با تنگنای زیر بنائی و کمبود کالاها و مواد مورد نیاز سرمایه گذاری، تعمیم هر چه بیشتر آموزش و پرورش، توسعه خدمات رفاهی توزیع عادلانه تر در امدها، توجه به پرورش جسمی و روحی و رفاه جوانان بهداشت و درمان تأمین مسکن توجه به بهبود وضع گروههای مولد (کارگران و کشاورزان) در خور یادآوری و امتنان است.
۱۰ـ تقویت بنیه دفاعی
خوشبختانه سیاست دفاعی کشور به نحوی تنظیم شده است که ضمن تذمین امنیت، استقلال و حفظ منافع ملی امکان آن فراهم گردد که ایران عزیز در سایه صلح، ثبات و امنیت فارغ از هر گونه تهدید به عنوان یک نیروی بازدارنده نسبت به تمامیت ارضی کشور در راه آبادانی، رفاه و بهبود نسبت به تمامیت ارضی کشور در راه آبادانی، رفاه و بهبود سطح زندگی مردم گام بردارد.
تا زمانی که صلح و آرامش جایگزین اغتشاشات و تشنجات منطقه‌ای نگردیده و مادام که خلع سلاح عمومی در جهان عملی نشده است ایران همواره به تقویت نیروی دفاعی خود اقدام خواهد نمود تا حدود و ثغور کشور و میراث فرهنگی و تاریخی و ثمرات اقتصادی و اجتماعی درخشانمان حفظ گردد. ارتش نوین ایران به فرماندهی رهبر عالیقدر کشور انچنان از نظر کمی و کیفی و دانش نظامی تجربه و کارآئی لازم را حاصل نموده است که اسباب افتخار و سربلندی تمام افراد کشور می‌باشد.
۱۱ـ سیاست خارجی ایران
کشور ایران از آغاز تاریخ پر افتخار خویش به صلح و دوستی و محبت و احترام به ابناء بشر معروف و موصوف بوده و بهترین گواه رفتار احترام آمیز ایران با کشورهای مختلف جهان می‌باشد اصول سیاست مستقل ملی کشور که با الهام از اندیشه‌های بلند شاهنشاه از جانب دولت دنبال می‌شود، در صحنه بین المللی بر اساس احترام به اصول منتشر ملل متحد، احترام به حاکمیت وتمامیت ارضی کشور و عدم دخالت در امور داخلی آنها رعایت همزیستی مسالمت آمیز مجاهدت در تأمین صلح بین المللی و پشتیبانی از هر نوع کوششی که به منظور بر قراری عدالت در سطح بین المللی صورت گیرد استوار است. روابط دولت شاهنشاهی با کلیه دول جهان به خصوص همسایگان خویش روز به روز در توسعه و گسترش است و در رامور مربوط به همکاری منطقه‌ای روابط ایران با متحدین بسیار دوستانه است که اسباب افتخار و مباهات فراوان است.
ث ـ منابع بودجه
بودجه کل کشور از سه قسمت تشکیل می‌شود. اول بودجه عمومی دولت شامل هزینه‌های از محل در امدهای عمومی و اختصاصی است. دوم بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت که قسمتی از هزینه‌های آن از محل در امدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات این شرکتها تأمین می‌شود و قسمتی نیز به صورت جبران زیان و یا جهت اجرای طرحهای عمرانی از بودجه عمومی دولت به بودجه آنها منتقل می‌شود و سوم بودجه سایر مؤسسات که عمدتاً از مؤسسات عام المنفعه تشکیل می‌شود. این مؤسسات نیز علاوه بر تأمین قسمتی از هزینه‌های خود از محل منابع اختصاصی که از محل کمکهای مردم و مؤسسات تأمین می‌شود برای سایر هزینه‌های جاری و سرمایه گذاری از بودجه عمومی دولت کمک می‌گیرند. درذیل این فصل فهرست ارقام هر کدام از انواع بودجه‌های مذکور به منظور تشریح بیشتر برنامه مالی دولت از لحاظ دریافتهای بودجه به اختصار ارائه می‌شود.
۱ـ دریافتهای بودجه عمومی
پیش بینی می‌شود که در سال ۱۳۵۴ دریافتهای بودجه عمومی به ۱۷۹۰/۷ میلیارد ریال بیشتر از رقم مشابه ۱۳۵۳ می‌باشد. رقم عمده این افزایش ۱۳۰ میلیارد یال است که مربوط به در آمد نفت و گاز می‌باشد. با توجه به اصلاحات قانون جدید مالیات مستقیم رشد این در آمد در سال ۱۳۵۴ کمتر از رشد سال ۱۳۵۳ خواهد بود. رقم عمده دیگر درمادهای مالیاتی بر واردات می‌باشند که در حدود ۳۵ در صد از درامدهای مالیاتی را تشکیل می‌دهد این امکانات ارزی کشور و سیاست دولت مبنی بر جبران کمبود عرضه بعضی از کالاها از طریق واردات حدود ۷۷/۹ میلیارد بر مصرف و فروش فرآوردهای نفتی می‌باشد که در سال ۱۳۵۴ با رشد ۱۷/۷ در صد حدود ۱۸ میلیارد ریال وصولی خواهد داشت. اقلام عمده مالیات بر ثروت مانند مالیات مسغلات نقل وانتقالات املاک و مالیات اراضی بایر در سال آینده با توجه به رشد معاملات پولی و افزایش قیمتها و همچنین افزایش در آمد رشد افراد از رشد زیادی برخوردار خواهند بود.
درآمد نفت در سال ۱۳۵۴ حدود ۹/۶ در صد شد خواهد داشت صدور نفت خام توسط شرکتهای بازرگانی با رشدی حدود ده در صد نسبت به سال ۱۳۵۳ خواهد داشت. فروش مستقیم نفت خام توسط شرکت ملی نفت ایران ۱۲۲/۴ میلیارد ریال و در آمد دولت از سایر شرکتهای نفتی برابر ۷/۴۹ میلیارد میلیارد پیش بینی شده است. در امد حاصل از فروش گاز نیز با توجه به تغییراتی که در سال ۱۳۵۳ در قیمت آن به وجود امد با رقم ۶ میلیارد ریال از رشدی حدود ۲۱ درصد برخوردار است. در امدهای حاصل از انحصارات و مالکیت دولت در سال ۱۳۵۴ از رشد فوق العاده ۷۵/۲ درصد نسبت به سال ۱۳۵۳ برخوردار خواهد بود که قسمت عمده این افزایش مربوط به پرداختی شرکت دخانیات ایران و بانک مرکزی ایران بابت سود سهام می‌باشد. در امدهای حاصل از حق بیمه، انتقالی، کمکها، متفرقه و سود بهره سرمایه گذاریها در خارج از کشور است که به ۵۵/۶ میلیارد ریال در سال ۱۳۵۴ از رشدی حدود ۴۴/۸ در صد برخوردار است. در مورد سایر منابع تأمین اعتبارات در سال ۱۳۵۴ دولت نه تنها در نظر ندارد که از اعتبارات سیستم بانکی استفاده نماید بلکه مقادیر قابل ملاحظه‌ای از دیون خود به سیستم بانکی را نیز باز پرداخت خواهد نمود در مورد ۱۵ میلیارد وام خارجی هم قبلاً توضیحات لازم معروض افتاده است.
۲ـ بودجه شرکتهای دولتی و سایر مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت
حجم بودجه و تعداد شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت با توجه به گسترش عملیات دولت و سرمایه گذاریها عمده‌ای که در رشته‌های مختلف در طول برنامه عمرانی پنجم صورت گرفته، همچنین با توجه به سیاست دولت در جهت تنظیم بازار به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش یافته است. این شرکتها و مؤسسات برای حفظ و حمایت گروههای تولید کننده و مصرف کننده، اداره امور مؤسسات اعتباری تخصصی و ارشاد بخش خصوصی تذسیس یافته‌اند برخی از این شرکتها و مؤسسات به لحاظ وظایفی که در جهت تأمین رفاه و یا اجرای طرحهای سرمایه گذاری یه عهده دارند مبالغ عمده‌ای از بودجه عمومی دولت دریافت می‌دارند. بودجه شرکتها ومؤسسات انتفاعی وابسته به دولت در سال ۱۳۵۴ با حدود ۲۱ در صد رشد به ۵/۲۰۶۳ میلیارد ریال بالغ خواهد شد در این سال درآمدهای عملیاتی این شرکتها و مؤسسات حدود ۱۶۰۶ میلیارد ریال خواهد داد که ۶/۱۲ درصد نسبت به سال جاری افزایش خواهد داشت.
۳ـ بودجه سایر مؤسسات
در سال ۱۳۵۴ بودجه سایر مؤسسات ۴/۵۱ میلیارد ریال بالغ می‌گردد. در این سال کمک دولت از بودجه به این مؤسسات حدود ۳/۴۱ میلیارد ریال خواهد بود. دریافتهای این مؤسسات از محل منابع اختصاصی با ۴/۱۷ در صد رشد به ۱/۱۰ میلیارد ریال بالغ خواهد شد.
ج ـ مصارف بودجه
۱ـ پرداختهای بودجه عموم
در بودجه پیشنهادی سال ۱۳۵۴ پرداختهای بودجه عمومی دولت جمعاً ۷/۱۷۹۰ میلیارد ریال پیش بینی شده که در مقایسه با رقم بودجه اصلاحی سال جاری حدود ۱۸۶ میلیارد ریال و یا ۶/۱۱ در صد افزایش دارد. توزیع منابع سال آینده میان نیازهای گوناگون جامعه، ادامه رشد چشم گیر اقتصادی، ادامه هر چه بیشتر خدمات اجتماعی از قبیل آموزش و پرورش و درمان و رفاه و تقویت بنیه دفاعی کشور مورد توجه خاص قرار گرفته است. ذیلاً اشاره مختصری به ترکیب پرداختهای بودجه عمومی می‌نماید:
الف ـ امور عمومی
در بودجه سال ۱۳۵۴ اعتبار منظور شده برای امور عمومی با رقم ۱۷۶/۶ میلیارد ریال حدود ۱۰ درصد از کل اعتبارات بودجه عمومی را تشکیل می‌دهد. هزینه مربوط به این امور به علت گسترش خدمات دولتی با ۸/۳۵ در صد افزایش نسبت به سال ۱۳۵۳ برآورد گردیده است از کل اعتبارات منظور شده برای امور عمومی ۴۱ میلیارد با ۲۳/۳ درصد رشد به فصل مربوط به حفظ نظم و امنیت داخلی و مبلغ ۹/۶ میلیارد ریال با حدود ۴ در صد برای امور قضائی ثبتی و موقوفات و ۷۳/۹ میلیارد ریال با ۴۲ درصد رشد به ساختمان‌ها و تأسیسات دولتی اختصاص داده شده است و نیز مبلغ ۱۵/۲ میلیارد ریال با حدود ۶/۸ در صد از کل هزینه‌های امور عمومی در جهت توسعه وسائل ارتباط جمعی مصرف خواهد شد. بقیه اعتبارات امور عمومی بمنظور اداره امور عمومی کشور وضع قوانین، اداره روابط خارجی وسایر وظایف در نظر گرفته شده است.
ب ـ امور اجتماعی
با توجه به نقش بارز آموزش و پرورش در توسعه اقتصادی و اجتماعی که در واقع نوعی سرمایه گذاری در منابع انسانس تلقی می‌شود، سهم قابل توجهی از اعتبارات امور اجتماعی باین فصل اختصاص یافتهاست. توسعه روز افزون آموزش در سطوح مختلف خاصه با توجه به تامین نیازهای نیروی انسانی متخصص که در سالهای آتی بیشتر مطرح خواهد شد مورد توجه خاص دولت بوده وبرنامه‌های مختلف این فصل از اولویت برجسته‌ای برخوردار خواهد شد اعتباری معادل ۱۲۶/۳ میلیارد برای فصل آموزش و پرورش در نظر گرقته شده که نسبت بسال ۳۶/۵ در صد افزایش دارد.
همچنین بموازات توسعه اقتصادی کشور و لزوم بهره گیری از کادر متخصص و تربیت افراد آزموده که مورد نیاز کشور می‌باشد آموزش فنی و حرفه‌ای و آموزش عالی مورد توجه خاص قرار گرفته است وبه ترتیب اعتباری معادل ۱۳/۷ و ۱۹/۳ میلیارد ریال برای آنها در نظر گرفته شده که افزایشی معادل ۳۶و۳۰ در صد نسبت بسال ۱۳۵۳ نشان می‌دهند.
بهبود و توسعه خدمات درمانی و بهداشتی و تامین تغذیه بهتر از جمله هدف هائی است که در سال ۱۳۵۴ مورد توجه بیشتر دولت قرار خواهد گرفت واز این رو اعتباری معادل ۵۶/۳ میلیارد ریال در بودجه سال ۱۳۵۴ برای این منظور در نظر گرفته شده است که معادل ۱۷/۷ درصد اعتبار امور اجتماعی را بخود اختصاص داده ودر مقایسه با سال قبل حدود ۲۷ در صد افزایش نشان می‌دهد. برنامه خدمات درمانی با حدود ۴۴ درصد از کل اعتبارات بالاترین سهم را دراین فصل بخود اختصاص داده است. در سال ۱۳۵۴ گسترش خدمات مربوط بتامین و رفاه اجتماعی توام باتعمیم و توسعه انواع حمایت‌های بیمه‌ای مورد توجه خواهد بود بدین منظور از طریق بودجه عمومی مبلغی حدود ۳۶/۹ میلیارد ریال مصرف خواهد شد که در مقایسه باسال قبل از افزایشی برابر ۴۱/۴ میلیارد ریال با ۱۲/۵ درصد رشد برخوردار است همچنین بمنظور اجرای سیاست تامین مسکن برای طبقات مختلف مردم حدود ۶۷/۴ میلیارد ریال با حدود ۲۱ درصد از کل هزینه‌های امور اجتماعی به تهیه مسکن اختصاص یافته است که مصروف احداث خانه‌های سازمانی برای کارگران و کارمندان و همچنین کمکهای اعتباری از طریق بانکها خواهد شد.
ج ـ امور اقتصادی
اعتبارات مربوط به امور اقتصادی در بودجه سال ۱۴۵۴ معادل ۴۲۳/۱ میلیارد ریال پیش بینی شده است که حدود ۱۲/۴ درصد نسبت به سال قبل رشد داشته و ۲۳/۶ درصد از اعتبارات بودجه عمومی را تشکیل خواهد داد. امور اقتصادی در بودجه عمومی برنامه‌های مربوط به کشاورزی و منابع طبیعی، منابع آب، صنایع نفت و گاز، معادن، بازرگانی، حمل و نقل و ارتباطات پست و مخابرات و جهانگردی را در بر می‌گیرد که ارقام آنها بصورت خلاصه معروض می‌افتد.
۱ـ کشاوزی با رقم ۱۲۸/۲ میلیارد ریال حدود ۳۰/۳ درصد از اعتبارات امور اقتصادی را بخود اختصاص داده است.
۲ ـ اعتبارات فصل منابع اب معادل ۲۹/۲ میلیارد ریال است که حدود ۶/۹ درصد اعتبارات امور اقتصادی را داراست.
۳ ـ اعتبارات مربوط به برق معادل ۳۵ میلیارد ریال است که حدود ۸/۳ درصد اعتبارات امور اقتصادی را در بر می‌گیرد.
لزوم ادامه سیاست صنعتی کردن کشور در برنامه عمرانی پنجم موجب گردید که بدنبال افزایش سریع اعتبارات این فصل در سال ۱۳۵۳ در سال ۱۳۵۴ نیز مبلغ ۹۱/۴ میلیارد ریال برای فصل صنایع منظور گردد که حدود ۲۱/۶ درصد از اعتبارات امور اقتصادی بوده واز رشدی معادل ۴/۸ درصد نسبت به سال برخوردار می‌باشد در زمینه بهره برداری از معادن بجز نفت که برای آن برنامه خاصی منظور شده اعتباری معادل ۱۹/۴ میلیارد ریال جهت اکتشاف و استخراج و بهره برداری معادن منظور شده است. اعتبار پیش بینی شده برای حمل ونقل و ارتباطات معادل ۶۵/۴ میلیارد ریال می‌باشد که ۱۵/۵ درصد از اعتبارات امور اقتصادی خواهد بود اعتبارات پیش بینی شده برای فصل پست و و مخابرات در سال ۱۳۵۴ به حدود ۲۵/۴ میلیارد ریال بالغ خواهد گردید که حدود ۶ در صد از اعتبارات امور اقتصادی می‌باشد رشد اعتبارات این فصل در سال آینده معادل ۱۹/۸ درصد در نظر گرفته شده است.
د ـ امور دفاعی ملی
اعتباراتی که بمنظور تقویت بنیه دفاعی کشور در بودجه سال ۱۳۵۴ منظور گردیده ۵۲۵/۵ میلیارد ریال می‌باشد که نسبت به بودجه اصلاحی ۵۳ معادل ۷/۱۵۲ میلیارد افزایش دارد و بیش از ۲۸ در صد کل هزینه را بخود اختصاص داده است.
ه ـ سایر پراختها
در بودجه سال ۱۳۵۴ برای هزینه متفرقه و باز پرداخت وامها اعتباری معادل ۲/۱۷۰ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است که با تغییر موقعیت ایران از کشور وام گیرنده بوام دهنده در سطح بین المللی در سال آینده اعتباری معادل ۱۷۶/۵ میلیارد ریال برای سرمایه گذاری در خارج از کشور، پرداخت وام و کمک به کشورها و موسسات خارجی و بین المللی اختصاص داده شده است.
۲ ـ پرداختهای شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت
هزینه‌های جاری شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت در سال ۱۳۵۴ با حدود ۲۱ درصد رشد به حدود ۵۱۹ میلیارد ریال خواهد رسید همچنین مبلغ ۴۱۷/۳ میلیارد ریال سرمایه گذاری این شرکتها و موسسات در سال ۱۳۵۴ با رشدی حدود ۵۹ درصد نسبت بسال جاری خواهد بود.
۳ ـ پرداختهای سایر موسسات
پرداختهای سایر موسسات در سال ۱۳۵۴ به ۵۱/۴ میلیارد بالغ می‌گردد که مبلغ ۴۱/۳ میلیارد ریال آن از محل دریافتهای این موسسات از بودجه عمومی و بقیه از محل منابع اختصاصی آنها در سال ۱۳۵۴ معدل ۱۷/۴ درصد پیش بینی می‌شود.
در خاتمه ضمن تقدیر از مساعی مسؤلان و کارکنان سازمان برنامه و بودجه در جهت تهیه و تنظیم بودجه برنامه‌ای و عملیاتی که خوشبختانه همواره رو به تکامل و ترقی بوده امیدوار است گزارش تقدیمی مورد توجه و عنایت نمایندگان محترم قرار گیرد.
مخبر کمیسیون بودجه ـ صدری کیوان..
ماده واحده ـ الف ـ قسمت ب ماده واحده قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور به شرح زیر اصلاح می‌شود.
بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور از حیث در آمدها و سایر منابع تذمین اعتبار بر دو هزارو هشتاد و دو میلیارد و ششصد و سی و پنج میلیون و هشتصد و بیست و هفت هزار (۰۰۰/۸۲۷/۶۳۵/۰۸۲/۲) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر دو هزار و هشتاد و دو میلیارد و ششصد و سی و پنج میلیون و هشتصد و بیست و هفت هزار (۰۰۰/۸۲۷/۶۳۵/۰۸۲/۲) ریال می‌باشد.
بودجه عمومی دولت از لحاظ در امدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر یک هزار و ششصد و چهار میلیارد و هفتصد و یک میلیون و پانصد و پنجاه و هشت هزار (۰۰۰/۵۵۸/۷۰۱/۶۰۴/۱) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر یک هزار و ششصد و چهار میلیارد و هفتصد و یک میلیون و پانصد و پنجاه و هشت هزار (۰۰۰/۵۵۸/۷۰۱/۶۰۴/۱) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر یک هزار و ششصد و چهار میلیارد و هفتصد و یک میلیون و پانصد و پنجاه و هشت هزار (۰۰۰/۵۵۸/۷۰۱/۶۰۴/۱) ریال و به شرح زیر است:
۱ـ درآمد عمومی و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر یکهزار و پانصد و هشتاد میلیارد و هفتصد و بیست میلیون و هفتصد و هفتاد هزار (۰۰۰/۷۷۰/۷۲۰/۵۸۰/۱) ریال.
۲ـ درآمد اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی بالغ بر بیست و سه میلیارد و نهصد و هشتاد میلیون و هفتصد و هشتاد و هشت هزار (۰۰۰/۷۷۰/۷۲۰/۵۸۰/۱) ریال و هزینه‌ها و سایر پرداختها از آن محل بالغ بر بیست و سه میلیارد و نهصد و هشتاد میلیون و هفتصد و هشتاد و هشت هزار (۰۰۰/۷۸۸/۹۸۰/۲۳) ریال.
ب ـ بودجه در سال ۱۳۵۴ کل کشور از حیث در امدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر دو هزار و چهارصد و چهل و هفت میلیارد و یکصد و هفتاد و چهار میلیون و سیصد و سی هزار (۰۰۰/۳۳۰/۱۷۴/۴۴۷/۲) ریال و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر دو هزار و چهار صد و چهل و هفت میلیارد ویکصد و هفتاد و چهار میلیون و سیصد و سی هزار(۰۰۰/۳۳۰/۱۷۴/۴۴۷/۲) ریال می‌باشد.
بودجه عمومی دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر یکهزار و هفتصد و نود میلیارد و هفتصد و بیست و نه میلیون و چهارصد و هشتاد و چهار هزار (۰۰۰/۴۸۴/۷۲۹/۷۹۰/۱) و از حیث هزینه‌ها و سایر پرداختها بالغ بر یکهزار و هفتصد و نود میلیارد وهفتصد و بیست و نه میلیون و چهار صد و هشتاد و چهار هزار (۰۰۰/۴۸۴/۷۲۹/۷۹۰/۱)ریال و به شرح زیر است:
۱ـ در امد عمومی و سایر منابع تأمین اعتبار بالغ بر یکهزار و هفتصد و شصت و پنج میلیارد و نهصد و نود و یک میلیون و ششصد و هفتاد و هفت هزار (۰۰۰/۶۷۷/۹۹۱/۷۶۵/۱) ریال و هزینه‌ها و سایر پرداختها از آن محل بالغ بر یکهزار و هفتصد و شصت و پنج میلیارد و نهصد و نود و یک میلیون و ششصد هفتاد و هفت هزار (۰۰۰/۶۷۷/۹۹۱/۷۶۵/۱) ریال.
۲ـ درآمد اختصاصی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی بالغ بر بیست و چهار میلیارد و هفتصد و سی و هفت میلیون و هشتصد و هفت هزار (۰۰۰/۸۰۷/۷۳۷/۲۴) ریال و هزینه‌ها و سایر پرداختها از آن محل بالغ بر بیست و چهار میلیارد و هفتصد و سی و هفت میلیون وهشتصد و هفت هزار(۰۰۰/۸۰۷/۷۳۷/۲۴)ریال.
درآمدهای عمومی و سایر منابع تأمین اعتبار منظور در قسمت ۱ بند الف و قسمت ا بند ب این ماده تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود که درامدها و سایر منابع تأمین اعتبار منظور در قسمت سوم این قانون را در سال ۱۳۵۳ و سال ۱۳۵۴ وصول و هزینه‌های وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و همچنین کمکها و اعانات و سایر اعتباراتی را که در جداول قسمتهای چهارم و پنجم این قانون منظور شده است در حدود وصولی درآمدها و سایر منابع تامین اعتبار در هر سال و براساس تخصیص اعتبار تعهد و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و تبصره‌های این قانون در سال ۱۳۵۳ و سال ۱۳۵۴ پرداخت نماید. بودجه شرکتهای دولتی و موسسات انتفاعی وابسته به دولت و سایر موسسات منظور در قسمتهای نهم و دهم این قانون طبق قوانین و مقررات و اساسنامه‌های مربوط قابل اجرا خواهد بود. بودجه آندسته از موسسات انتفاعی وابسته بدولت که در هریک از سالهای ۱۳۵۳و۱۳۵۴ بصورت موسسات دولتی در آیند برای مدت باقی مانده مصوب در این قانون پس از تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی قابل اجرا خواهد بوذ.
تبصره‌های سال ۱۳۵۳
- تبصره ۱ ـ اجازه داده می‌شود وجوه پرداختی به سازمان تعاونی مصرف کادر نیروهای مسلح شاهنشاهی موضوع بند ج وبند د سال ۱۳۵۳ کل کشور بهزینه قطعی منظور شود.
- تبصره ۲ ـ به ژاندارمری کشور اجازه داده می‌شود تا مبلغ دویست ودو میلیون و یکصد و نود ودو هزار وپنجاه (۴۵۵/۱۹۲/۲۶۲) ریال بابت پاداش آخر سال ۱۳۵۲ پرسنل خود را از محل مانده اعتبارات تعهد نشده همان سال ژاندرامری کشور به هزینه قطعی منظور نماید.
- تبصره ۳ ـ با توجه به مفاد قانون اجازه پرداخت هزینه‌های اضافی عملیات نظامی فوق العاده نیروهای مسلح شاهنشاهی مصوب سال ۱۳۴۸ اجازه داده می‌شود هزینه سالهای ۱۳۵۲و۱۳۵۳ که اعتبار آن براساس قانون مذکور بتصویب هیئت وزیران رسیده است با رعایت سایر مقررات مربوط بحساب قطعی منظور گردد.
تبصره‌های سال ۱۳۵۴
- تبصره ۴ ـ بدولت اجازه داده می‌شود مفاد تبصره ۴۲ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور را تا آخر سال ۱۳۵۴ اجرا نماید و آثار مالی حاصل ازاجرای آن را در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ و بودجه سالهای بعد منعکس سازد.
- تبصره ۵ ـ الف ـ کاهش یا افزایش اعتبار هریک از مواد هزینه یا برنامه‌های دستگاه اجرائی از محل اعتبارات جاری منظور در قسمت پنجم این قانون با موافقت نخستع وزیر تا میزان ده در صد و مازاد بران فقط برای یکبار با تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات جاری دستگاه تغییری حاصل نشود.
ب - نقل و انتقال اعتبار مواد هزینه و برنامه‌های مربوط به سپاهیان ترویج و آبادانی بین وزارتخانه هائی که از خدمات این سپاهیان استفاده می‌نمایند بنابر پیشنهاد مشترک وزارتخانه‌های مربوط و موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود.
ج ـ کاهش یا افزایش اعتبار هر یک از مواد هزینه و یا برنامه‌های وزارت جنگ از محل اعتبار جاری تا میزان ده درصد در اختیار وزیر جنگ و مازاد بر آن برای یکبار با موافقت نخست وزیر و تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مجاز خواهد بود مشروط به اینکه در جمع اعتبارات جاری وزارت مزبور تغییری حاصل نشود.
- تبصره ۶ ـ میزان تنخواه گردان خزانه در سال ۱۳۵۴ پنجاه میلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۵۰) ریال است.
- تبصره ۷ ـ به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده می‌شود مبلغ یک میلیارد و سیصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۳۰۰/۱) ریال موضوع ردیف ۳۱۰۱۰۰ قسمت سوم این قانون از در آمد سازمان بنادر و کشتی رانی را در سال ۱۳۵۴ به در امد عمومی کشور منظور نماید.
- تبصره ۸ ـ الف ـبسازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود اعتبار مربوط به هزینه‌های پرسنلی و نگهداری بیمارستانهای وزارت بهداری را که براساس «قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری مصوب خردادماه ۱۳۵۰»به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران واگذار می‌شود از بودجه مصوب سال ۱۳۵۴ وزارت مذکور کسر و بعنوان اعانه بجمعیت شیر و خورشید ایران واگذار کند.
این نقل و انتقالات باید به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.
ب ـ به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده می‌شود آن قسمت از اعتبارات ردیفهای ۵۱۱۰۹۰۰۰ و ۱۱۱۰۰۰۰ د و ۵۱۱۱۱۰۰۰ و ۵۱۱۱۲۰۰۰ و ۵۱۱۱۳۰۰۰ قسمت پنجم این قانون را در مورد کارمندانی که در اجرای قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری مصوب خرداد ماه سال ۱۳۵۰ به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و جمعیت کمک به جذامیان منتقل شده و خواهند شد به عنوان «اعانه» و به میزانی که از طرف سازمان برنامه و بودجه تشخیص داده می‌شود در اختیار جمعیتهای مزبور بگذارد.
- تبصره ۹ـ دولت مکلف است اعتبار منظور را در ردیف ۵۲۲۰۵۰۰۰ قسمت پنجم این قانون را بر اساس ضوابط و ترتیباتی که به پیشنهاد وزارت جنگ به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید به مصرف برساند.
- تبصره ۱۰ـ به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده می‌شود آن قسمت از اعتبارات ردیفهای ۵۱۱۰۹۰۰۰ و ۵۱۱۱۰۰۰۰ و ۵۱۱۱۳۰۰۰ و ۵۱۱۰۹۰۰۰ و ۵۱۱۱۰۰۰۰ و ۵۱۱۱۱۰۰۰ و ۵۱۱۱۳۰۰۰ قسمت پنجم این قانون به میزان مورد نیاز مناطق آموزش و پرورش با توجه به مفاد تبصره ۲۰ قانون بودجه سال ۱۳۴۸ و تبصره ۴۹ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ و تبصره‌های ۲۵ و ۸۲ این قانون به عنوان کمک برای مصارف مقرر در اختیار مناطق مربوط بگذارد.
- تبصره ۱۱ـ مفاد تبصره قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳کل کشور تا پایان سال ۱۳۵۴ تمدید و مبلغ موضوع آن به چهار میلیارد (۴۰۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال افزایش داده می‌شود.
- تبصره ۱۲ـ به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود در اجرای قانون تشکیل سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اعتبارات جاری مؤسسات و بنگاهها و واحدها و فعالیتهائی را که به موجب قانون مذکور جزء تشکیلات و وظایف سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قرار می‌گیرد حسب مورد به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع طبیعی یا وزیر نیرو و تصویب کمیسیون بودجه در مجلس شورای ملی از بودجه‌های مصوب سال ۱۳۵۴ دستگاههای مربوط کسر و به عنوان کمک به سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اختصاص دهد و در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ کل کشور منظور نماید.
- تبصره ۱۳ـ ملت مقرر در تبصره ۴۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور تا پایان سال ۱۳۵۴ تمدید می‌شود.
- تبصره ۱۴ـ مانده اعتبارات مصرف نشده سال ۱۳۵۳ طرحهای خاص ناحیه‌ای و مانده اعتبارت منظور در ردیف ۵۱۱۳۲۰۰۰ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان هزینه‌های طبق بندی نشده عمرانی تا آخر شهریور ماه ۱۳۵۴ قابل مصرف است.
- تبصره ۱۵ـ الف ـ به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود که به منظور تطبیق هر چه بیشتر برنامه‌های خاص ناحیه‌ای با نیازهای خاص، تجدید نظر لازم را با استفاده از ترتیب مذکور در ماده واحده «قانون تأمین اعتبارات عمرانی برای آبادانی شهرها و روستاهای کشور» مصوب ۱۳۵۳/۵/۱ با رعایت نکات زیر در جدول طرحهای خاص ناحبیه‌ای مندرج در قسمت هشتم این قانون برای سال خاص ناحیه‌ای مندرج در قسمت هشتم این قانون برای سال ۱۳۵۴ به عمل آورد و نتیجه را قبل از پایان سال ۱۳۵۳ به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی گزارش نماید:
۱ـ ضوابط مربوط به تسهیم اعتبارات میان شهر و روستا و همچنین امضای موافقتنامه بوسیله رئیس انجمن استان موضوع تبصره‌های ۲ و ۳و ۶ ماده واحده مذکور الزام آور نخواهد بود.
۲ـ توزیع اعتبارت بین شهرهستانهای هر استان و فرمانداری کل بر اساس جمعیت و احتیاجات ضروری محل به پیشنهاد دفتر برنامه و بودجه استان و تصویب انجمن استان صورت خواهد گرفت.
۳ـ مدت بررسی و تصویب پیشنهادهای دفاتر برنامه و بودجه استانها و فرمانداریها کل توسط انجمن‌های استان و شهرستان حداکثر ۱۵ روز خواهد بود.
۴ـ نحوه نظارت مندرج در تبصره ۸ ماده واحده مذکور بر اساس مفقاد ماده ۳۴ قانون برنامه و بودجه کشور خواهد بود.
۵ـ افزایش یا کاهش اعتبارات موضوع این تبصره بین برنامه‌های هر فصل در هر استان یا فرمانداری کل تا میزان ده در صد با موافقت دفاتر برنامه و بودجه استانها و فرمانداریها ژی کل و تصویب انجمن استان مجاز خواهد بود مشروط بر آنکه در جمع اعتبار استان یا فرمانداری کل تغییری حاصل نشود.
ب ـ به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود علاوه بر اعتبارات مصوب در این قانون تا مبلغ شش میلیارد ریال دیگر موافقت وزارت امور اقتصادی و دارائی از محل درآمد عمومی با رعایت مقررات و به ترتیب مقرر در این تبصره به مصرف برساند.
ج ـ دولت مکلف است آثار اعتباری ناشی از اجرای این تبصره را در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ کل کشور منعکس سازد.
تبصره‌های سالهای ۱۳۵۴ ـ ۱۳۵۳
- تبصرهٔ ۱۶ ـ شرکت سهامی بنگاه شیمیایی در شرکت سهامی پخش کود شیمیایی ادغام می‌شود و اعتبارات مربوط به شرکت مزبور پس از تصویب اساسنامه شرکت سهامی پخش کود شیمیایی دراختیار شرکت اخیر الذکر قرار می‌گیرد.
- تبصرهٔ ۱۷ ـ طبقه بندی درآمدها در تفریع بودجه سال ۱۳۵۳ و طبقه بندی هزینه‌ها از لحاظ دستگاهها و ردیفها و برنامه‌ها در بودجه سال ۱۳۵۴ به ترتیبی است که توسط سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارائی تعیین و به اطلاع کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی خواهد رسید.
- تبصرهٔ ۱۸ ـ نحوه عمل محاسباتی در مورد آن قسمت از وامهایخارجی مربوط به طرحهای عمرانی برنامه‌های گذشته که پس از انقضاء دوران برنامه چهارم قطعیت یافته یا خواهد یافت بر اساس دستورالعملی است که از طرف وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه تنظیم خواهد شد.
- تبصرهٔ ۱۹ ـ اجازه داده می شودوجوهی که از محل اعتبارات جاری برای انجام هزینه‌های مربوط به شرکت جوانان در اجرای برنامه‌های عمران ملی اختصاص یافته و خواهد یافت به ترتیبی که بنا به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و وزارت امور اقتصادی و دارائی با تصویب هیئت وزیران مقرر خواهد شد مصرف و به هزینه قطعی منظور گردد.
- تبصرهٔ ۲۰ ـ به وزارت بازرگانی اجازه داده می‌شود اعتبار موضوع تبصره ۱۹ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور منظور در ردیف ۵۱۱۰۲۰۰۰ قسمت پنجم این قانون را بر اساس ضوابط مصوب هیئت وزیران از طریق مرکز توسعه صادرات ایران به مصرف مقرر در تبصرهٔ مذکور برساند.
- تبصرهٔ ۲۱ ـ نحوه مصرف اعتبار بهبود تغذیه دانش اموزان مصوب در بودجه وزارت آموزش و پرورش بر اساس آئین نامه‌ای خواهد بود که بنا به پیشنهاد وزارت مزبور و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارائی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
- تبصرهٔ ۲۲ ـ به وزارت جنگ اجازه داده می‌شود:
الف ـ تا مبلغ پنجاه و پنج میلیون و یکصدو هفتاد و هفتهزار و ششصد و شصت و هشت (۶۸۸/۱۷۷/۵۵)ریال مانده اعتبار موضوع تبصره ۳۱ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور را برای انجام بقیه کارهای ساختمانی مربوط تا پایان سال ۱۳۵۴ تعهد و پرداخت نماید.
ب ـ تا مبلغ سه میلیارد و هفتصد و نود و یک میلیون و هفتصد و دو هزار (۰۰۰/۷۰۲/۷۹۱/۳) ریال از محل مانده اعتبارات تعهد نشده بودجه جاری سال ۱۳۵۲ خود را برای هزینه‌های ضروری و دفاعی در مواد و برنامه‌های مربوط اختصاص داده و تا پایان سال ۱۳۵۴ تعهد و پرداخت نماید.
- تبصرهٔ ۲۳ ـ اجازه داده می‌شود مبلغ دو میلیون و یکصد و هفتاد و هفت هزار و پانصدو پنجاه و چهار (۵۵۴/۱۷۷/۲) ریال مانده اعبار چایخانه خسروی در برنامه چهارم به مصرف تکمیل تأسیسات چایخانه مذکور برسد.
- تبصرهٔ ۲۴ ـ اعتبار موضوع ردیف ۵۱۱۲۶۰۰۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور تا پایان سال ۱۳۵۴ با رعایت مقررات استخدامی شرکتهای دولتی قابل تعهد و مصرف است.
- تبصرهٔ ۲۵ ـ اضافه حقوق مربوط به دو پایه ترفیع مستخدمین رسمی مشمول قانون استخدام کشوری موضوع تبصره ۱۵ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور و قانون «اعطای یک پایه ترفیع و تمدید مهلت اصلاح قانون استخدام کشوری مصوب بیست و چهارم تیر ماه ۱۳۵۳» در مورد مستخدمین وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مشمول قانون استخدام کشوری از محل اعتبار ردیف ۵۱۱۱۰۰۰۰ قسمت پنجم این قانون نیز قابل پرداخت است.
- تبصرهٔ ۲۶ ـ تبصرهٔ ۱۹ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و ودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور به شرح زیر اصلاح می‌شود و تا آخر سال ۱۳۵۴ مجری خواهد بود:
به وزارت آموزش و پرورش اجازه داه می‌شود اعتبار مربوط به آموزش رایگان و بهبود تغذیه دانش آموزان موضوع ردیف ۹۹۹۸ و اعتبار مربوط به تربیت معلم، سپاه دانش و توسعه برنامه‌های موضوع ردیف ۹۹۹۹ قسمت هفتم این قانون را در سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ بر حسب نیازمندیهای هر یک از مناطق آموزش و پرورش به تفکیک برنامه‌ها و فصول بین آنها به صورت کمک توزیع کند و در صورت لزوم نسبت به خرید مواد عذائی از اعتبار ردیف ۹۹۹۸ در مرکز اقدام و به حساب منظور نماید.
توزیع اعتبارات مذکور بر اساس نیازمندیهای مناطق در هر صورت در همان سال باید به اطلاع سازمان برنامه و بودجه و تأیید کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی برسد.
- تبصرهٔ ـ اجازه داده می‌شود اعتبار منظور در ردیف ۱۰۶۶ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان «تجهیز و تقویت کادر فنی و اجرائی استانها و فرمانداریهای کل» به میزانی که سازمان برنامه و بودجه با موافقت وزارت کشور تعیین خواهدکرد بین استانداریها و فرمانداریهای کل توزیع گردد تا به ترتیبی که به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه با اطلاع سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید مصرف و ه هزینه قطعی منظور شود. و از شمول کلیه مقررات مغایر مستثنی است.
- تبصرهٔ ۲۸ ـ اعتبار ردیف ۵۱۱۰۲۰۰۰ قسمت چهارم این قانون تحت عنوان «هزینه‌های خاص دستگاههای اجرائی» به تشخیص سازمان برنامه و بودجه تفکیک می‌شود و با پیشنهاد سازمان مزبور و طبق مقررات مربوط به اعتبار دولت قابل مصرف است.
- تبصرهٔ ۲۹ ـ اعتبار سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ منظور در ردیف ۱۴۴۱ قسمت پنجم این قانون تحت عنوان «نگهداری مجموعه ورزشی آریامهر» توسط سازمان برنامه و بودجه بر حسب مواد هزینه تفکیک می‌گردد و پس از ابلاغ آن به دستگاه اجرائی مربوط قابل مصرف خواهد بود.
- تبصرهٔ ۳۰ ـ الف ـ اعتبار طرحهای عمرانی (سرمایه گذاری ثابت) مندرج در قسمت اول پیوست شماره ۴ این قانون به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین خواهد رسید. تفکیک اعتبار طرحهائی که در این منضمه به تفکیک نشان داده نشده و تحت عنوان «سایر طرحها» مندرج است و همچنین تفکیک اعتبارات عمرانی منظور در ردیفهای ۵۱۱۲۹۰۰۰ و ۵۱۱۳۲۰۰۰ قسمت پنجم این قانون به طرحهای عمرانی مشخص توسط سازمان برنامه و بودجه انجام خواهد شد. افزایش یا کاهش اعتبار طرحهای عمرانی در داخل هر یک از برنامه‌های دستگاه اجرایی تا بیست درصد با موافقت سازمان برنامه و بودجه و مازاد بر آن با تصویب شورای اقتصاد مجاز می‌باشد مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات طرحهای عمرانی هر برنامه در دستگاه تغییری حاصل نشود.
افزایش یا کاهش اعتبارات عمرانی بین برنامه‌های هر دستگاه اجرائی در داخل فصل تا میزان ده در صد با موافقت سازمان برنامه و بودجه و مازاد بر آن تا بیست درصد با تصویب شورای اقتصاد مجاز خواهد بود. مشروط بر اینکه در جمع اعتبارات طرحهای عمرانی هر دستگاه اجرائی تغییری حاصل نشود.
ب ـ به سازمان برنامه و بودجه اجازه داده می‌شود با موافقت دستگاههای اجرائی مربوط و با تصویب شورای اقتصاد دستگاههای اجرائی طرحهای عمرانی را تغییر دهد.
ج ـ موافقتنامه مربوط به طرحهای عمرانی (سرمایه گذاری ثابت) که دستگاه مسئول بهره برداری از آن غیر از دستگاه اجرائی طرح است بین دستگاه اجرائی و دستگاه مسئول بهره برداری و سازمان برنامه و بودجه منعقد خواهد شد و هر گونه تغییری در این قبیل طرحها نیز با موافقت سه دستگاه مزبور انجام خواهد شد.
وزارت امور اقنتصادی و دارائی مکلف است اعتبارات طرح مربوط را مستقیماً در اختیار دستگاه اجرائی قرار دهد.
- تبصرهٔ ۳۱ ـ الف ـ به دولت اجازه داده می‌شود از محل اعتبارات مصوب بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی در کشورهای خارج سرمایه گذاری کند.
ب ـ تفکیک اعتبارات منظور برای اعطاء وام به کشورهای خارجی و سرمایه گذاری در خارج بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی و تأیید سازمان برنامه و بودجه با شورای اقتصاد است.
ج ـ در صورتیکه اعتبارات مندرج در این قانون برای سرمایه گذاری و اعطاء وام به کشورها و مؤسسات خارجی و کمک به سایر کشورها تکافو نکند وجوه لازم برای مصارف مذکور با رعایت مقررات مربوط در قالب اعتبارات منظور در برنامه پنجم از محل درآمد عمومی پرداخت و مبالغ استفاده شده در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ منظور خواهد شد.
- تبصرهٔ ۳۲ ـ در صورتیکه اعتبارات منظور در این قانون برای واریز وامهای خارجی اعم از موعد رسیده و یا موعد نرسیده و همچنین برای پرداخت مانده استفاده نشده و از وامهای خارجی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت که مورد نیاز دستگاه وام گیرنده است کافی نباشد وزارت امور اقتصادی و دارائی می‌تواند پس از رسیدگی و موافقت مشترک وزارت مزبور و سازمان برنامه و بودجه وجوه لازم را از محل درآمد عومی تأمین و پرداخت کند و ارقام مربوط را در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ منظور دارد. نحوهٔ عمل در مورد باز پرداخت وامهای مزبور و تأمین مانده استفاده نشده آنها به ترتیبی است که بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید.
- تبصرهٔ ۳۳ ـ افزایش یا کاهش اعتبارات طرحهای عمرانی در داخل یک برنامه بین دو دستگاه اجرائی وابسته به یک وزارتخانه تا میزان ۱۰ درصد با موافقت سازمان و بودجه و برنامه و مازاد بر آن با تصویب شورای اقتصاد مجاز خواهد بود مشروط بر اینکه در جمع اعتبار برنامه به دستگاههی وابسته به وزارتخانه تغییری حاصل نشود.
- تبصرهٔ ۳۴ ـ الف ـ به دستگاههای اجرائی اجازه داده می‌شود که در سال ۱۳۵۳ از محل اعتبارات مصوب سال ۱۳۵۴ طرحهای عمرانی خود تأمین اعتبار نمایند و در صورتیکه قبل از پایان سال به مرحله تعهد برسد وزارت امور اقصادی و دارائی می‌تواند پس از رسیدگی و موافقت مشترک وزارت مزبور و سازمان برنامه و بودجه وجوه لازم را به عنوان پیش پرداخت از محل درآمد عمومی پرداخت کند و در سال ۱۳۵۴ از محل اعتبارات مربوط واریز نماید.
ب ـ به وزارت امور اقتصادی و دارائی اجازه داده می‌شود تعهدات پرداخت نشده سال ۱۳۵۳ طرحهای عمرانی را از محل اعتبار سال ۱۳۵۴ همان طرح پرداخت نماید. این پرداخت در صورت لزوم در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ کل کشور منعکس خواهد شد.
- تبصرهٔ ۳۵ ـ اجازه داده می‌شود علاوه بر اعتبارات سرمایه گذاری ثابت منظور در قسمت پنجم از محل اعتبارات مندرج در پبیوست شمارهٔ ۴ این قانون تحت عنوان» اعتبار قابل تعهد در قالب اعتبارات برنامه پنجم» نیز با رعایت مقررات مربوط و موافقت سازمان برنامه و بودجه و جلب نظر وزارت امور اقتصادی و دارائی تأمین اعتبار و تعهد شود و در صورتیکه به مرحله پرداخت برسد از محل درآمد عمومی پرداخت و در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ کل کشور منظور گردد.
- تبصرهٔ ۳۶ ـ سازمان برنامه و بودجه مکلف است توزیع اعتبارات موضوع مادهٔ واحده قانون تأمین اعتبارات عمرانی برای آبادانی شهرها و روستاهای کشور مصوب ۱/۵/۱۳۵۳ را که در ردیف ۵۱۱۳۲۰۰۰ قسمت پنجم تحت عنوان هزینه‌های طبقه بندی نشده عمرانی درج شده است تا آخر سال ۱۳۵۳ به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تسلیم نماید و توزیع اعتبارات مربوط به سال ۱۳۵۴ ردیف مذکور را در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ منعکس سازد.
- تبصرهٔ ۳۷ ـ اجازه داده می‌شود در صورتیکه اعتبار منظور در ردیف ۵۲۲۰۴۰۰۰ و ردیف ۵۲۲۰۶۰۰۰ قسمت پنجم این قانون برای پرداخت مطالبات مربوط به اشتباه محاسبه حقوق کارکنان دولت و دارندگان پایه‌های پزشکی کافی نباشد مابه التفاوت ازمحل درآمد عمومی پرداخت و در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ منظور شود.
- تبصرهٔ ۳۸ ـ به دولت اجازه داده می‌شود تمام یا قسمتی از زیان سالهای گذشته و زیان احتمالی سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ شرکت سهامی قند هگمتان و شرکت سهامی قند قهستان را به نسبت سهام خود از محل درآمد عمومی پرداخت و در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ منظور نماید.
- تبصرهٔ ۳۹ ـ مفاد تبصرهٔ ۳۵ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور تا آخر سال ۱۳۵۴ تمدید می‌شود.
- تبصرهٔ ۴۰ ـ مفاد تبصرهٔ ۴۶ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور تا آخر سال ۱۳۵۴ تمدید و تنخواه گردان مذکور در آن تبصره به مبلغ ده میلیارد ریال افزایش داده می‌شود.
- تبصرهٔ ۴۱ ـ عبارت «بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ کل کشور» در تبصره ۴۱ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور به «بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ و بودجه سال ۱۳۵۵ کل کشور» تغییر می‌یابد.
- تبصرهٔ ۴۲ ـ مفاد تبصرهٔ ۳۱ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور بر اساس جداول مندرج در قسمتهشتم این قانون تا پایان سال ۱۳۵۴ معتبر است.
- تبصرهٔ ۴۳ ـ اجازه داده می‌شود کرایه مسکن پرسنل مشمول قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی بعد از تصویب مقررات مربوط از محل درآمد عمومی پرداخت و آثار اعتباری آن در بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ کل کشور منعکس گردد.
- تبصرهٔ ۴۴ ـ به دولت اجازه داده می‌شود در صورتی که اعتبار موضوع ردیف ۴۲۴۳ قسمت پنجم این قانون برای انجام هزینه‌های مربوط تکافو نکند وجوه لازم را بنا به پیشنهاد سازمان برنامه و ودجه و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارائی از محل درآمد عمومی پرداخت و مبالغ استفاده شده را در لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ و ودجه سال ۱۳۵۵ کل کشور منظور نماید.
- تبصرهٔ ۴۵ ـ به دولت اجازه داده می‌شود اعتبارات مورد نیاز برای پرداخت مابه التفاوت بهای واحدهای مسکونی و وجوه حاصل از انتشار اوراق پس انداز مسکن را که به پیشنهاد وزارت مسکن و شهرسازی و موافقت مشترک وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید از محل درآمد عمومی تأمین و پرداخت نماید و مبالغ مربوط را در لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۴ و بودجه سال ۱۳۵۵ کل کشور منظور دارد.
- تبصرهٔ ۴۶ ـ مفاد مادهٔ ۴۱ قانون بیمه‌های اجتماعی در مورد پرداخت یک درصد از حق بیمه وصولی به وزارت کار و امور اجتماعی تا پایان سال ۱۳۵۳ به قوت خود باقی است و از اول سال ۱۳۵۴ معادل ۵۰% از یک درصد مذکور در اختیار وزارت کار و امور اجتماعی و ۵۰ درصد بقیه در اختیار وزارت رفاه اجتماعی گذارده می‌شود که به عنوان درآمد اختصاصی به مصرف انجام برنامه‌های رفاهی برسد.
از ابتدای سال ۱۳۵۵ مادهٔ ۴۱ قانون بیمه‌های اجتماعی لغو می‌گردد و اعتبار لازم از محل درآمد عمومی تأمین خواهد شد.
تبصره هائی که تا ملغی نشده به قوت خود باقی است
- تبصرهٔ ۴۷ ـ ازاول سال ۱۳۵۴ مفاد تبصره ۶۷ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور ملغی می‌گردد و سازمان جغرافیائی کشور مکلف است درآمد حاصل از اجرای وظادف سازمان نقشه برداری را به حساب درآمد عمومی واریز نماید.
- تبصرهٔ ۴۸ ـ دولت مجاز است به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی معافیت موضوع بند ۱۰ مادهٔ ۹۵ قانون مالیاتهای مستقیم را در مورد مستخدمین سایر دستگاههی انتظامی نیز از اول مرداد ماه ۱۳۵۳ اجراء نماید.
- تبصرهٔ ۴۹ ـ الف ـ مابه التفاوت نرخ قند و شکر محصول سال ۱۳۵۳ به بعد کارخانجات داخلی لغو می‌گردد و زیان حاصل از خرید و فروش کود شیمیائی موضوع تبصرهٔ ۵۸ قانون بودجه اصلاحی ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور از محل اعتبارات مربوط تأمین خواهد شد.
ب ـ از اول سال ۱۳۵۴ هر کیلو ۳ ریال عوارض قند و شکر موضوع بند ب ماده ۳ قانون لغو عوارض دروازه‌ای ملغی می‌شود واعتباری که متناسب با میزان مصرف قند و شکر همه ساله در بودجه کل کشور تحت عنوان کمک به شهرداریها منظور می‌شود در اختیار وزارت کشور قرار می‌گیرد مبالغ مزبور کلاً طبق ضوابطی که به پیشنهاد وزارت کشور به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید به عنوان کمک بین شهرداریها تقسیم خواهد شد.
- تبصرهٔ ۵۰ ـ از اول سال ۱۳۵۴ کلیه درآمدهای اختصاصی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به درآمد عمومی منتقل می‌شود و مؤسسه مزبور مکلف است در آمدهای مذکور را بحساب در امد عمومی واریز کند.
- تبصره ۵۱ ـ بمنظور تامین خدمات فوری پزشکی (اورژانس) اجازه داده می‌شود سازمان تامین خدمات درمانی مرکزی برای انجام خدمات مزبور بوجود آورد و برای اجرای این وظیفه همه ساله اعتبار لازم در بودجه کل کشور تامین و بصورت کمک به سازمان مزبور پرداخت شود. آئین نامه اجرائی لازم حداکثر ظرف ششماه بنا به پیشنهاد وزارت رفاه اجتماعی با جلب نظر وزارت بهداری و سازمان امور اداری و استخدامی کشور تهیه و بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
- تبصره ۵۲ ـ به وزارت کار و امور اجتماعی اجازه داده می‌شود مراکز تعلیمات حرفه‌ای خود را از نظر مالی و اداری و استخدامی و تجهیزاتی، بطور مستقل زیر نظر هیئت‌های امناء که به پیشنهاد وزیر کار وامور اجتماعی بتصویب شورای عالی کار آموزی خواهد رسید اداره نماید. آئین نامه‌های مالی و معاملاتی و اداری و استخدامی مراکز مذکور بنا به پیشنهاد وزیر کار و امور اجتماعی حسب مورد به تایید وزارت امور اقتصادی و ذارائی و سازمان امور اداری و استخدامی کشور می‌رسد و با تصویب شورای عالی کار آموزی بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
اعتبارات مورد نیاز این مراکز هر سال بصورت کمک در بودجه وزارت کار و امور اجتماعی پیش بینی و در اختیار مراکز مزبورقرار خواهد گرفت.
- تبصره ۵۳ ـ طبع و نشر مجلات، نشریات و کتب خاص فرهنگی وزارت فرهنگ وهنر از شمول مفاد تبصره ۶۰ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور مستثنی است.
- تبصره ۵۴ ـ از اول سال ۱۳۵۴ مفاد ماده واحده «قانون توسعه شبکه‌های گیرنده تلویزیونی در شهرستانها مصوب تیرماه ۱۳۴۹» در باره دستگاههای گیرنده تلویزیونی ساخت خارج که بکشور وارد می‌شود نیز مجری خواهد بود و مبالغ مربوط از وارد کنندگان اخذ خواهد شد.
- تبصره ۵۵ ـ به سازمان اوقاف اجازه داده می‌شود وجوه لازم بابت خدمات رفاهی زائرین را کماکان به ترتیب مقرر از طرف شورایعالی حج دریافت و به مصارف مربوط برساند ودر صورتی که مازادی علاوه بر مصارف مربوط باقی بماند جزو در آمد اختصاصی سازمان محسوب وبا تصویب نخست وزیر بمصرف امور خیریه برساند.
- تبصره ۵۶ ـ تنخواه گردان موضوع تبصره ۲» قانون اجازه تعهد اضافی برای تسریع در اجراء برنامه‌های عمرانی و جاری و باز پرداخت وامها» به مبلغ سی میلیارد ریال افزایش داده می‌شود.
- تبصره ۵۷ ـ عناوین «کمک»و «اعانه»مندرج در بودجه کل کشور منحصرا ناظر بر اعتبارات جاری است.
- تبصره ۵۸ ـ دستگاههای اجرائی مکلفند اعتبارات ارزی بودجه مصوب خود را اعم از جاری و سرمایه گذاری ثابت بمیزانی که در موافقت نامه مربوط یا از طرف سازمان برنامه و بودجه تعیین می‌شود منحصرا بمصرف هزینه‌های ارزی برسانند. تخلف از این حکم بمنزله تجاوز از اعتبارات مصوب است.
- تبصره ۵۹ ـ وجوهی که برای خرید مواد غذائی و کالاهای اساسی و بذر و کود وسم و علوفه و نظایر آن اختصاص می‌یابد (اعم از این که محل تامین آن اعتبارات منظور در جداول بودجه، مجوزهای خاص، تنخواه گردان خزانه، در آمد عمومی و یا اعتبارات بانکی باشد) باید منحصرا بمصرف تدارک همان مواد برسد. زیان حاصل از خرید و فروش این قبیل کالاها پس از حسابرسی از طرف وزارت امور اقتصادی و دارائی قابل پرداخت خواهد بود.
- تبصره ۶۰ ـ اعتبارات عمرانی مربوط به دستگاههای اجرائی مذکور در ماده ۵۶ قانون محاسبات عمومی مصوب ۱۳ دی ماه ۱۳۴۹ نیز بر طبق مقررات مفاد ماده مزبور قابل استفاده می‌باشد.
- تبصره ۶۱ ـ هیئت مذکور در ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی در مورد معاملات راجع به طرحهای عمرانی غیر ناحیه‌ای استانها و فرماندار کل با موافقت وزیر مربوط از استاندار یا فرماندار کل، مسئول دستگاه اجرائی درمحل و ذیحساب طرحهای عمرانی محل تشکیل خواهد شد و وظایف مقرر در ماده مزبور را انجام خواهد داد.
- تبصره ۶۲ ـ به بانک مرکزی ایران اجازه داده می‌شود اعتبار اسنادی خدمات و کالاهای وارداتی مورد تقاضای وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی ووابسته به دولت و شرکتهای دولتی را در صورت اعلام سازمان برنامه و بودجه مشعر بر پیش بینی اعتبار لازم در بودجه سال یا سالهای بعد بدون دریافت آن قسمت از بهای خدمات و کالاهای موضوع سفارش که در سالهای بعد باید بفروشنده پرداخت شود افتتاح نماید.
- تبصره ۶۳ ـ الف ـ وزارت آموزش و پرورش مکلف است گزارش عملکرد مالی و عملیات اعتباراتی را که به مناطق آموزش و پرورش اختصاص داده شده است پس از پایان هر سال به سازمان برنامه و بودجه تسلیم دارد.
ب ـ وجوه حاصل از صرفه جوئی اعتباراتی که برای هزینه‌های جاری در اختیار مناطق آموزش و پرورش گذاشته می‌شود براساس ضوابطی که وزارت آموزش وپرورش تعیین و ابلاغ خواهد کرد در همان منطقه بمصرف می‌رسد و مراتب از طریق وزارت آموزش و پرورش به اطلاع سازمان برنامه و بودجه خواهد رسید.
- تبصره ۶۴ ـ در تبصره ۵۰ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه ۱۳۵۳ کل کشور عبارت «ویا جبران کسر هزینه‌های جاری» بعد از عبارت «مورد نیاز»علاوه می‌شود.
- تبصره ۶۵ ـ اعتباراتی که برای خرید و فروش و سایر اشیاء تزئینی مورد نیاز نمایندگیهای اقتصادی خارج کشور در بودجه وزارت امور اقتصادی و دارائی منظور است طبق مقررات قانون خرید فرش و سایر اشیاء تزئینی مورد نیاز نمایندگیهای سیاسی شاهنشاهی خارج کشور قابل مصرف خواهد بود.
- تبصره ۶۶ ـ خرید زمین از محل اعتبارات مصوب در بودجه عمومی در صورتی مجاز است که اعتبار آن بطور مشخص در موافقت نامه طرح عمرانی یا فعالیت مربوط و بودجه دستگاه اجرائی منعکس گردد و ترتیب پرداخت بهای آن مورد تایید سازمان برنامه و بودجه باشد.
- تبصره ۶۷ ـ به دولت اجازه داده می‌شود تمام یا قسمتی از اعتبارات عمرانی را که به صورت وام به بانکهای تخصصی دولتی پرداخت شده ویا می‌شود بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه و تایید شورای اقتصاد بعنوان افزایش سرمایه گذاری مذکور منظور دارد.
- تبصره ۶۸ ـ سازمان سرمایه گذاری و کمکهای اقتصادی ون فنی موظف است در مورد کلیه وامها و اعتبارات اعطائی به دولتها و موسسات خارجی و بین المللی تا نیم درصد بابت هزینه‌های مدیریت در نرخ بهره وامهای مذکور منظور نماید. وجوه حاصله از این محل در حساب جداگانه در خزانه داری کل نگهداری خواهد شد و بر طبق بودجه‌ای که به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارائی و تایید شورائی مرکب از وزیران امور اقتصادی و دارائی، امور خارجه و رئیس سازمان برنامه و بودجه بتصویب نخست وزیر خواهد رسید بوسیله سازمان مزبور برای هزینه‌های مربوط به امور سرمایه گذاری در خارج کشور مورد استفاده قرار خواهد گرفت. مصرف این وجوه منحصرا تابع مقرراتی است که به تصویب شورای مذکور برسد. مانده در آمد مذکور در پایان هر سال بسال بعد منتقل می‌شود و برای مصارف موضوع این تبصره قابل استفاده است.
- تبصره ۶۹ ـ به دولت اجازه داده می‌شود ظرف پنج سال تا مبلغ سه میلیارد ریال بمنظور تهیه محل ملکی و ساختمان و تکمیل و تجهیز و تعمیر نمایندگیهای سیاسی، کنسولی، اقتصادی، فرهنگی و سایر تاسیسات مورد نیاز دولت در خارج از کشور بترتیب زیر:
۱ ـ برای خرید زمین - ساختمان - احداث ساختمان مبلغ دو میلیارد (۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۲) ریال.
۲ ـبرای تکمیل و تعمیرات اساسی مبلغ پانصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰۰) ریال.
۳ - برای تجهیز ساختمان مبلغ پانصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰۰)ریال.
از محل در آمد عمومی و با رعایت مقررات مربوط بمصرف برساند و مبالغ استفاده شده هر سال را در بودجه اصلاحی همان سال یا بودجه سال بعد منظور نماید.
- تبصره ۷۰ ـ الف - به وزارت آموزش وپرورش اجازه داده می‌شود در اجرای فرمان اموزش رایگان، اراضی و ابنیه و تجهیزات مدارس غیر دولتی مشمول فرمان را با اجاره بگیرد و یا در صورت توافق، خریداری نماید و بهای آن را براساس قیمت عادله طبق نظر کارشناس نقدا یا به اقساطی که حداکثر از پنج سال تجاوز نکند با احتساب بهره‌ای معادل بالاترین بهره اوراق قرضه در تاریخ خرید و با معافیت مالیاتی شامل آنها تعهد و پرداخت کند. در هر حال آن قسمت از بها که نقدا باید پرداخت شود تا ده میلیون ریال بها از بیست درصد بها و نسبت بمازاد بر آن از ده درصد بها کمتر نخواهد بود. اراضی مورد نیاز برای طرحهای عمرانی وزارت مذکور نیز مشمول حکم قسمت اخیر تبصره ۶۶ خواهد بود.
ب ـ بدولت اجازه داده می‌شود بهای نقدی اراضی و ابنیه‌ای را که بشرح فوق بوسیله وزارت آموزش و پرورش خریداری می‌شود به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورشو تایید وزارت امور اقتصادی و دارائی و سازمان برنامه و بودجه از محل در آمد عمومی پرداخت نماید و اقساط و بهره آنرا در بودجه اصلاحی همان سال یا بودجه سالهای بعد منظور کند.
ج ـ در صورتی که محل مدارس غیر دولتی مشمول فرمان مذکور استجاری یا واگذاری باشد وزارت آموزش وپرورش قائم مقام مستاجر یا انتقال گیرنده خواهد بود.
- تبصره ۷۱ ـ بند ب و بند ج تبصره ۵۷ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور بشرح زیر اصلاح می‌شود:
ب ـ آن دسته از طرحهای عمرانی برنامه‌های گذشته که واریز حساب و پرداخت تعهدات آنها موکول بتصویب یا کسب موافقت هیئت عامل برنامه بوده است به استثناء موارد مذکور در ماده ۷ قانون برنامه عمرانی پنج ساله پنجم توسط هیئتی مرکب از یکی از معاونان سازمان برنامه و بودجه و یکنفر دیگر به انتخاب رئیس آن سازمان و یکی از معاونان وزارت امور اقتصادی و دارائی مورد بررسی قرار گرفته و به هیئت مزبور اختیار و اجازه داده می‌شود تا در مواردی که دستگاههای اجرائی بعلل اجتناب ناپذیری نتوانسته باشند موافقت هیئت عامل را بموقع تحصیل نمایند موارد بنا به پیشنهاد دستگاههای اجرائی و یا سازمان برنامه و بودجه در این هیئت مطرح و با توجه به کارهای انجام یافته تصمیم لازم اتخاذ و مراتب را به شورای اقتصاد گزارش نماید.
ج ـ در مواردی که به تشخیص و پیشنهاد دستگاه اجرائی در اثر تغییر قیمتها تجدید نظر در پیمانهای مربوط به طرحهای عمرانی که در تاریخ هفتم بهمن ماه ۱۳۵۲ در دست اجراء بوده ضرور باشد هیئتی مرکب از یکی از معاونان سازمان برنامه و بودجه و یک نفر دیگر به انتخاب رئیس آن سازمان و یکنفر از معاونان وزارت امور اقتصادی و دارائی نحوه تجدید نظر در قیمتها را براساس روشهای مصوب شورای اقتصاد تعیین می‌نماید و در صورتی که به تشخیص دستگاه اجرائی آثار مالی تجدید نظر بیش از یکصد میلیون ریال باشد اجرای آن موکول به تصویب هیئت وزیران خواهد بود. این حکم از اول سال ۱۳۵۳ مجری است.
- تبصره ۷۲ ـ پرداختهائی که بابت حق نسبی از حق الاجراء موضوع ماده ۱۵ قانون متمم بودجه سال ۱۳۱۷ کل کشور از تاریخ لازم الاجراء شدن قانون استخدام کشوری تا تاریخ تصویب این قانون انجام شده تایید می‌شود و پرداخت آن از این تاریخ به بعد بموجب آئین نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت دادگستری پس از جلب نظر وزارت امور اقتصادی و دارائی بتصویب هیئت وزیران خواهد رسید.
- تبصره ۷۳ ـ از اول فروردین ماه ۱۳۵۴ کلیه حقوق بازنشستگی و وظیفه از کارافتادگی و وظیفه و مستمری وراث و شهریه و مستمری افسران و درجه داران و افراد و همردیفان شهربانی کشور و ماموران واحد خدمات عمومی شهربانی کشور در وزاتخانه‌ها و موسسات دیگر که بموجب قوانین و مقررات مربوط قابل پرداخت است و تغییرات آتی آن تماما از صندوق بازنشستگی شهربانی کشور که در بانک سپه ایجاد می‌گردد پرداخت خواهد شد هر گونه مطالبات و دیون و تعهدات صندوق بازنشستگی کشوری در مورد فوق کلا به صندوق بازنشستگی شهربانی کشور منتقل و اعتبار لازم برای اجرای این تبصره همه ساله در قوانین بودجه پیش بینی خواهد شد.
حکم این تبصره شامل بازنشستگان و وظیفه بگیران و مستمری بگیران پلیس انتظامی راه آهن و هواپیمائی کشوری و گمرکات و بنادر و کشتیرانی و وراث آنان مربوط به قبل از اجرای قانون ضمیمه شدن واحدهای مزبور به شهربانی کشور مصوب سال ۱۳۴۶ و همچنین عائله پرسنل اخراجی شهربانی کشور نیز خواهد بود. از تاریخ اجرای این تبصره، تبصره ۶۶ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۴۳ کل کشور لغو می‌شود.
دستور العمل اجرای این تبصره توسط شهربانی کشور تهیه و به تصویب وزارت جنگ خواهد رسید.
- تبصره ۷۴ ـ مستخدمین شاغل در بیمارستانهای معتادان و روانی که در اثر اجرای قانون تشکیل وزارت رفاه اجتماعی به وزارت مزبور منتقل شده‌اند به انجمن توان بخشی منتقل می‌گردند و از نظر استخدامی مشمول مقررات قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران مصوب سال ۱۳۵۰ خواهند بود.
- تبصره ۷۵ ـ به دانشگاه فردوسی اجازه داده می‌شود تا زمانی که اداره امور بیمارستانهای شاهرضا و منتصریه آستان قدس رضوی، طبق قرار داد منعقده بین آستان قدس رضوی و دانشگاه فردوسی از وظایف دانشگاه نامبرده می‌باشد، حقوق و مزایای کارکنان این بیمارستانها را معادل حقوق و مزایای سایر کارکنان هم طراز آنها که در دانشگاه و بیمارستانهای وابسته به آن کار می‌کنند به تشخیص هیئت امناء دانشگاه مزبور از محل اعتبارات خود پرداخت و کسور بازنشستگی آنها را بصندوق بازنشستگی آستان قدس رضوی واریز و علاوه براین با استفاده از اعتبارات خود ساختمانهای مورد نیاز برای توسعه امور درمانی را در محل بیمارستانهای نامبرده احداث نماید.
- تبصره ۷۶ ـاز اول سال ۱۳۵۴ حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث مستخدمین مشمول قانون استخدام کشوری که از اول سال ۱۳۴۹ تا اول سال ۱۳۵۳ بازنشسته یا از کار افتاده یا فوت شده‌اند با احتساب ترفیعات استحاقی موضوع ماده ۳۵ قانون استخدام کشوری و با رعایت مقررات مربوط محاسبه واز محل اعتبار صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد.
- تبصرهٔ ۷۷ ـ حقوق بازنشستگی مستخدمین رسمی سازمان برنامه و بودجه که در اجرای بند الف تبصرهٔ یک مادهٔ ۵۲ قانون برنامه و بودجه کشور تعیین و بر قرار شده است مشمول مفاد بند الف تبصرهٔ ۷۷ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور خواهد بود.
- تبصرهٔ ۷۸ ـ الف ـ در بند الف تبصرهٔ ۱۷ قانون متمم بودجه سال ۱۳۵۱ کل کشور و در قسمتهای ۱ و ۲ بند الف تبصره ۷۵ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور عبارت «یا فوق العاده شغل» از اول سال ۱۳۵۴ حذف می‌شود.
ب ـ در تبصرهٔ ۵۲ قانون بودجه سال ۱۳۵۲ کل کشور عبارت فوق العادهٔ مخصوص قضائی یا» از تاریخی که به پیشنهاد وزارت دادگستری به تصویب شورای حقوق و دستمزد می‌رسد حذف می‌شود.
- تبصرهٔ ۷۹ ـ وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی می‌توانند در مواردی که ساعات رسمی کار آنها ایجاب می‌کند که مستخدمین آنان در محل خدمت غذا صرف کنند قسمتی از هزینه‌های مربوط را از اعتبار خود پرداخت نمایند. آئین نامه لازم برای اجرای این تبصره توسط وزارت امور اقتصادی و دارائی وسازمان امور اداری و استخدامی کشور تنظیم و پس از تصویب هیئت وزیران به موقع اجراء گذارده می‌شود.
- تبصرهٔ ۸۰ ـ نحوه و میزان اعطای کمکهای غیر نقدی به کلیه مستخدمین رسمی و پیمانی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی مشمول قانون استخدام کشوری و مستخدمین رسمی بازنشسته یا موظف و همچنین وراث مستخدمین متوفی که حقوق وظیفه انان از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت می‌شود و همچنین مستخدمین رسمی که به موجب قانون واگذاری بیمارستانهای وزارت بهداری به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و جمعیت کمک به جذامیان منتقل شده و خواهند شد از محل اعتباراتی که همه ساله در ودجه کل کشور منظور می‌گردد طبق آئین نامه‌ای تعیین خواهد شد که بپیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
- تبصرهٔ ۸۱ ـ تا زمانیکه اعتبار فوق العاده شغل موضوع مادهٔ ۳۸ قانون استخدام کشوری در بودجه کل کشور پیش بینی نشده است فوق العاده مزبور با رعایت مقررات مربوط از محل اعتبار وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی برای پرداخت مزایای مستمر قابل پرداخت است.
- تبصرهٔ ۸۲ ـ اجازه داده می‌شود:
الف ـ از اول سال ۱۳۵۴ در اجرای ماده ۳۳ قانون استخدام کشوری ضریب جدول حقوق موضوع
ماده ۳۲ قانون مذکور به میزانی که بنا به پیشنهاد دولت به تصویب کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی و کمیسیونهای استخدام مجلسین خواهد رسید تعیین و تفاوت حاصل از این افزایش از محل اعتبار مربوط پرداخت شود.
ب ـ از اول سال ۱۳۵۴ حقوق دارندگان پایه‌های قضائی به میزانی که بنا به پیشنهاد دولت به تصویب کمیسیونهای مذکور در بند الف خواهد رسید تعیین و افزایش حقوق ماه اول که به پایه قضائی مربوط تعلق می‌گیرد به نفع صندوق بازنشستگی کشوری کسر گردد.
ج ـ از اول سال ۱۳۵۴ در اجرای ماده ۹۸ قانون استخدام کشوری به حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و ظیفه وراث مستخدمینی که تا پایان سال ۱۳۵۳ باز نشسته یا از کار افتاده ویا فوت شده یا بشوند و حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت می‌شود به استثنای مستخدمین رسمی مذکور در بندهای (الف) و (ب) و (ث) مادهٔ ۲ قانون استخدام کشوری و دارندگان پایه‌های قضائی و اعضای هیئت اموزشی و پژوهشی دانشگاهها و مؤسسات عالی علمی دولتی که تابع مقررات خاص استخدامی خود خواهند بود به میزانی که بنا به پیشنهاد دولت به تصویب کمیسیونهای مذکور در بند الف خواهد رسید اضافه شود. مشمولین این بند منحصراً تابع یکی از دو حکم بند الف تبصره ۲۳ قانون سال ۱۳۴۹ کل کشور یا حکم این بند (هر کدام که موجب افزایش بیشتر حقوق بازنشستگی یا وظیفه آنان بشود) خواهند بود. حقوق بازنشستگی یا وظیفه از کار افتادگی یا وظیفه وراث مستخدمین رسمی مشمول این بند که از اول سال ۱۳۵۴ به بعد بازنشسته یا از کار افتاده یا فوت شوند در صورتیکه بر اساس مقررات مربوط در اسفند ماه ۱۳۵۳ به علاوه درصد افزایش موضوع این بند از حقوق بازنشستگی یا وظیفه که طبق مقررات مربوط از اول سال ۱۳۵۴ تعیین می‌شود بیشتر باشد ما به التفاوت به آنان پرداخت خواهد شد.
د ـ از اول سال ۱۳۵۴ به حقوق بازنشستگی و وظیفه از کار افتادگی و وظیفه وراث دارندگان پایه‌های قضائی که تا پایان سال ۱۳۵۳ بازنشسته یا موظف یا فوت شده یا بشوند به میزانی که به پیشنهاد دولت به تصویب کمیسیونهای مذکور در بند الف خواهد رسید اضافه شود.
ه ـ افزایش ناشی از اجرای بند ج و د از صندوق بازنشستگی کشوری پرداخت خواهد شد.
- تبصرهٔ ۸۳ ـ الف ـ به منظور نیل به رشد بیشتر اقتصادی و اجتماعی کشور و با توجه به امکانات مالی اعتبارات سرمایه گذاری دولت در طول برنامه پنجم عمرانی که از اول فروردین ماه ۱۳۵۲ آغاز گردیده و تا پایان سال ۱۳۵۶ ادامه خواهد یافت به مبلغ دو هزار و هشتصد و چهل و هشت میلیارد و یک صد میلیون ریال افزایش داده می‌شود.
دولت مجاز است از محل منابع مالی مندرج در قانون برنامه و بودجه کشور اعتبارات مذکور را بر اساس جداول کلی که به تصویب کمیسیونهای برنامه مجلسین می‌رسد به مصرف برساند و مکلف است برنامه پنجم عمرانی را برای نیل به هدفهای مندرج در خلاصه برنامه تجدید نظرشده پنجم عمرانی کشور اجراء نماید.
ب ـ به کمیسیونهای برنامه مجلسین اجازه داده می‌شود که اصول و هدفها و برناکمه‌های اجرائی برنامه پنجم عمرانی را که تحت عنوان خلاصه برنامه تجدید نظر شده پنجم عمرانی کشور تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود و ارقام مربوط به سرمایه گذاری را بر حسب امور و فصل و برنامه بررسی و تصویب نماید.
ج ـ مدت رسیدگی و تصفیه حسابهای برنامه‌های عمرانی گذشته موضوع مادهٔ ۶ قانون برنامه عمرانی پنجساله تا پایان سال ۱۳۵۶ تمدید می‌گردد.
- تبصرهٔ ۸۴ ـ معافیتهای مالیاتی موضوع بند ۷ مادهٔ ۲ و قسمت آخر تبصرهٔ ۳ مادهٔ ۱۱۶ و بند ۴ مادهٔ ۱۸۳ قانون مالیاتهای مستقیم شامل جمعیت خیریه فرح پهلوی نیز می‌باشد. حکم این تبصره از تاریخ اجرای قانون مالیاتهای مستقیم مجری خواهد بود.
- تبصرهٔ ۸۵ ـ به شرکت ملی نفت ایران اجازه داده می‌شود در موارد استثنائی که به علت سنگین بودن میزان سرمایه گذاری برگشت سرمایه را به طور معقول در مدت مقرر در جزء ب بند ۳ مادهٔ ۳ قانون نفت میسر نمی داند و یا ماهیت و مقتضیات طرح ایجاب نماید مدت طولانی تری را با تصویب هیئت وزیران برای مشارکت قبول کند.
- تبصرهٔ ۸۶ ـ به دولت اجازه داده می‌شود آن قسمت از اراضی عباس آباد را که به موجب قانون اجرای برنامه نو سازی عباس آباد مصوب ۱۵/۳/۱۳۵۰ و سایر مقررات موضوعه به شرکت نو سازی عباس آباد تعلق گرفته یا می‌گیرد و مورد نیاز سازمانهای دولتی است و به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه و تأیید وزارت امور اقتصادی و دارائی به تصویب شورای اقتصاد خواهد رسید خریداری نموده و بهای آن را بر اساس مقررات مذکور در قانون مزبور و یا سایر قوانین موضوعه بابت بدهی شهرداری پایتخت به دولت (موضوع اوراق قرضه عباس آباد) محسوب دارد.
اصلاحات در عناوین
۱ ـ در قسمت پنجمصفحه ۳ کلمه (کمک) به آخر و کلمهٔ «تجهیز و» به اول عنوان ردیف ۱۰۶۶ اضافه می‌شود.
۲ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۲ عبارت «وزارت علوم و آموزش عالی» به اول عنوان ردیف ۱۲۶۴ مؤسسات آموزش عالی غیر دولتی (کمک) اضافه می‌شود.
۳ ـ در قسمت پنجم صفحه ۲۳ عنوان ردیف ۱۵۶۱ از وزارت رفاه اجتماعی ـ نگهداری بیمارستانهای روانی و معتادین (کمک) با اعتبارات و برنامه مربوط به عنوان انجمن توانبخشی ـ بابت نگهداری بیمارستانهای روانی و معتادین (کمک) ردیف ۱۵۵۱ ذیل انجمن مزبور تغییر و انتقال می‌یابد.
۴ ـ در قسمت پنجم صفحه ۳۳ ردیف ۱۹۶۰ مجتمع پزشکی بین المللی ایران (کمک) با اعتبارات و برنامه مربوطه عینا به ردیف جدید ۴۷۳۰ در صفحه ۶۷ انتقال می‌یابد.
۵ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۸ عنوان ردیف ۵۱۱۰۲۰۰۰ از «مصارف خاص دستگاههای اجرائی» به«هزینه‌های خاص دستگاههای اجرائی» اصلاح می‌گردد.
۶ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۸ عبارت آخر ردیف ۵۱۱۱۲۰۰۰ از «موضوع تبصره ۱۶ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و بودجه سال ۱۳۵۳ کل کشور» حذف می‌گردد.
۷ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۹ عنوان ردیف ۵۱۱۲۸۰۰۰ از «پروژه تأسیس مرکز بیومدیکال در دانشگاه راکفلر نیویورک» به «ایجاد مرکز بیومدیکال دانشگاه راکفلر نیویورک در دانشگاه پهلوی» اصلاح می‌گردد.
۸ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۷ کلمه (کمک) به آخر عنوان ردیف ۴۷۲۰ اضافه می‌شود.
۹ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۹ در ردیفهای ۵۱۱۲۱۰۰۰ و ۵۱۱۲۲۰۰۰ «شرکتهای واحد» قبل قبل از «اتوبوسرانی» اضفه می‌شود.
۱۰ ـ قسمت پنجم صفحه ۱ عنوان برنامه ۳۰۲۰۳۰۰۰ ذیل ردیف ۱۰۱۱ به برنامه آموزش هنری و فرهنگی اصلاح می‌شود.
اصلاحات فوق در سایر قسمتها و جداول مربوط نیز انجام گردیده است.
اصلاحات و تغییرات در ارقام
۱ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱ مبلغ پنجاه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰) ریال به اعتبارات سرمایه گذاری ثابت مجلس شورای ملی ردیف ۱۰۳۰ ستون ۱۲ برای سال ۱۳۵۴ برنامه ۱۱۱۰۱۰۰۰ اضافه می‌شود.
۲ ـ در قسمت پنجم صفحه ۲ به ترتیب مبلغ یکصد و بیست میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۲۰) ریال و دویست و پنجاه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲۵۰) ریال به اعتبارات جاری سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ نخست وزیری ردیف ۱۰۵۰ ستونهای ۷و۱۱ برنامه ۱۰۳۰۱۰۰۰ اضافه می‌شود.
۳ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۲ مبلغ بیست میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲۰) ریال به اعتبارات جاری سالل ۱۳۵۳ وزارت علوم و آموزش عالی ردیف ۱۲۶۰ در ستون ۷ برنامه ۳۰۱۰۷۰۰۰ اضافه می‌شود.
۴ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۲ به ترتیب مبلغ سی و سه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۳۳) ریال و یک صد و شصت میلویون (۰۰۰/۰۰۰/۱۶۰) ریال به اعتبارات جاری سالهای ۱۳۵۳. ۱۳۵۴ «تربیت و تأمین کادر هیئت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی (کمک)» ردیف ۱۲۶۲ در ستونهای ۷ و ۱۱ برنامه ۳۰۱۰۹۰۰۰ اضافه می‌شود.
۵ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۲ مبلغ یکصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۰۰) ریال به اعتبارات جاری سال ۱۳۵۳ وزارت علوم و آموزش عالی ـ مؤسسات آموزشی عالی غیر دولتی (کمک) ردیف ۱۲۶۴ ستون ۱۱ برنامه ۳۰۱۰۷۰۰۰ اضافه می‌شود.
۶ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۷ جمعاص به ترتیب مبلغ پنجاه و هشت میلیون و پانصد هزار (۰۰۰/۵۰۰/۵۸) ریال و نود و هفت میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۹۷) ریال از اعتبارات سرمایه گذاری ثابت سالهای ۱۳۵۳و ۱۳۵۴ وزارت فر هنگ و هنر ردیف ۱۴۳۰ ستونهای ۸ و ۱۲ از اعتبار برنامه ۳۰۲۰۲۰۰۰ مبلغ پنجاه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰) ریال و از اعتبار برنامه ۳۰۲۰۳۰۰۰ مبلغ هشت میلیون و پانصد هزار (۰۰۰/۵۰۰/۸) ریال در سطح ۱۳۵۳ و از اعتبار برنامه ۳۰۲۰۲۰۰۰ مبلغ پنجاه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰) ریال و از اعتبار برنامه ۳۰۲۰۳۰۰۰ مبلغ چهل و هفت مییلیون (۰۰۰/۰۰۰/۴۷) ریال در سال ۱۳۵۴ کسر و عیناً به ترتیب به اعتبارات جاری همان دستگاه در همان برنامه‌ها و سالها در ستونهای ۷ و ۱۱ اضافه می‌شود.
۷ ـ در قسمت پنجم صفحه ۲۹ مبلغ سی میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۳۰) ریال به اعتبارات جاری سال ۱۳۵۴ مرکز توسعه صادرات (کمک) ردیف ۱۸۱۰ در برنامه ۴۰۸۰۲۰۰۰ اضافه می‌شود.
۸ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۰ به ترتیب مبلغ پانصد میلییون (۵۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال و پانصد میلیون (۵۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال به اعتبارات سرمایه گذاری ثابت سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ جکمعیت شیر و خورشید سرخ ایران ـ کمکهای فوری (اعانه) ردیف ۴۲۴۳ برنامه ۳۰۸۰۳۰۰۰ در ستونهای ۸ و ۱۲ اضافه می‌شود.
۹ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۲ به ترتیب مبلغ پنجاه و چهار میلیون (۵۴۰۰۰۰۰۰) ریال و یک صد میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰۰)ریال از اعتبارات سرمایه گذاری ثابت سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ جمعیت خیریه فرح پهلوی (اعانه) ردیف ۴۳۶۰ برنامه ۳۰۴۰۴۰۰۰ در ستونهای ۸ و ۱۲ کسر و عیناً به اعتبارات سرمایه گذاری ثابت انجمن ملی حمایت کودکان (اعانه) ردیف ۴۳۷۰ در ستونهای ۸ و ۱۲ همان برنامه و همان سالها اضافه می‌شود.
۱۰ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۷ مبلغ ده میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰) ریال و چهل میلیون (۴۰۰۰۰۰۰۰) ریال به ترتیب برای سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ در ستونهای ۷ و ۱۱ اعتبارات جاری برای سازمان گیاهان داروئی و صنعتی ایران (کمک) با ردیف جدید ۴۷۴۰ در برنامه ۳۰۱۰۸۰۰۰ اضافه می‌شود.
۱۱ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۸ به ترتیب مبلغ هشتاد و پنج میلیون (۸۵۰۰۰۰۰۰) ریال و سیصد و چهل میلیون (۳۴۰۰۰۰۰۰۰) ریال برای سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ به اعتبارات جاری «هزینه‌های خاص دستگاههی اجرائی» ردیف ۵۱۱۰۲۰۰۰ در ستونهای ۷و ۱۱ اضافه می‌شود.
۱۲ ـ در قسمت پنجم صفحه ۶۹ به ترتیب مبلغ پانصد و بیست و شش میلیون (۵۲۶۰۰۰۰۰۰)ریال و ششصد میلیون (۶۰۰۰۰۰۰۰۰) ریال به اعتبارات جاری سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ «وزارت علوم و آموزش عالی ـ کمک به آموزش رایگان در آموزش عالی بابت شهریه دانشجویان» ردیف ۵۱۱۳۰۰۰۰ در ستونهای ۷ و ۱۱ اضافه می‌شود.
۱۳ ـ در قسمت پنجم صفحه ۷۶ به ترتیب مبلغ یکصد و بیست میلیون (۱۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال و دویست و پنجاه میلیون (۲۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال برای سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ به اعتبار مادهٔ ۸ نخست وزیری ردیف ۱۰۵۰ اضافه می‌شود و ارقام مربوط نیز به همین ترتیب اضافه و اصلاح می‌شود.
۱۴ ـ در قسمت پنجم صفحه ۸۵ مبلغ ده میلیون (۱۰۰۰۰۰۰۰)ریال از اعتبار ماده ۲ و مبلغ پنج میلیون (۵۰۰۰۰۰۰) ریال از اعتبار مادهٔ ۳ اعتبارات سال ۱۳۵۴ وزارت دادگستری ردیف ۱۱۷۰ کسر و به ترتیب به اعتبار مواد ۱۷ و ۵ همان دستگاه و همان سال اضافه می‌شود و سایر ارقام مربوط نیز به همین نحو اصلاح می‌گردد.
۱۵ ـ در قسمت پنجم صفحه ۹۱ مبلغ بیست میلیون (۲۰۰۰۰۰۰۰) ریال به اعتبار ماده ۱۷ سال ۱۳۵۳ وزارت علوم و آموزش عالی ردیف ۱۲۶۰ اضافه می‌شود و سایر ارقام مربوط نیز به همین ترتیب اصلاح می‌گردد.
۱۶ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۱۰ مبلغ یک میلیون و ششصد هزار (۰۰۰/۶۰۰/۱) ریال از اعتبار ماده ۱۳ سال ۱۳۵۴ وزارت بازرگانی ردیف ۱۹۱۰ کسر و عیناً به اعتبار ماده ۸ همان دستگاه در همان سال اضافه می‌شود و سایر ارقام مروط نیز به همین ترتیب اصلالح می‌گردد.
۱۷ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۱۶ مبلغ دو میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲) ریال از اعتبار مادهٔ ۵ سال ۱۳۵۳ استانداری ساحلی ردیف ۰۱۲۰ کسر و مبلغ یک میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱) ریال از آن به اعتبار مادهٔ ۷ و مبلغ یک میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱) ریال بقیه به اعتبار مادهٔ ۱۲ همان دستگاه در همان سال اضافه می‌شود و سایر ارقام مربوط نیز به همین ترتیب اصلاح می‌گردد.
۱۸ ـ در قسمت پنجم صفحه ۱۰۴ مواد هزینه وزارت تعاون و امور روستاها ردیف ۱۷۵۰ به شرح زیر اصلاح گردیده و در جمع کل آن تغییری حاصل نشده است.
ردیف دستگاه ۱۷۵۰
نام دستگاه ـ وزارت تعاون و امور روستاها مبالغ به هزار ریال
| شماره طبقه بندی مواد |
عنوان | ۱۳۵۲ برآورد قطعی |
۱۳۵۳ برآورد |
۱۳۵۴ برآورد |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ |
| جمع کل | ۲۲۷۰۸۰۵ | ۳۶۷۸۲۸۳ | ۴۳۴۶۶۹۸ | |
| ۱۰۰۰۰ | فصل اول ـ هزینه‌های پرسنلی | ۱۳۱۴۰۸۰ | ۲۲۰۷۰۹۱ | ۲۶۰۴۹۸۵ |
| ۱۰۱۰۰ | مادهٔ ۱ ـ حقوق دستمزد | ۷۰۰۹۳۷ | ۶۱۳۱۴۳ | ۱۳۲۸۹۶۶ |
| ۱۰۲۰۰ | مادهٔ ۲ ـ مزایا و کمکها | ۸۷۸۱۲۵ | ۱۵۰۱۸۴۴ | ۱۱۰۳۱۴۱ |
| ۲۰۰۰۰ | فصل دوم ـ هزینه‌های اداری | ۷۶۱۱۰۶ | ۱۱۸۱۱۳۷ | ۱۴۴۵۷۰۵ |
| ۲۰۳۰۰ | مادهٔ ۳ ـ هزینه سفرـ مأموریت ـ حمل ونقل وارتباطات | ۲۶۲۵۷۸ | ۴۰۵۸۶۰ | ۵۰۲۹۰۰ |
| ۲۰۴۰۰ | مادهٔ ۴ ـ اجاره | ۶۰۷۹۴ | ۸۴۶۳۸ | ۸۷۲۸۰ |
| ۲۰۵۰۰ | مادهٔ ۵ ـ خدمات قراردادی | ۱۸۷۷۰۸ | ۳۰۸۵۹۸ | ۳۹۴۵۲۷ |
| ۲۰۶۰۰ | مادهٔ ۶ ـ سوخت، برق و آب | ۶۲۰۵۴ | ۱۰۷۳۴۳ | ۱۳۵۷۶۸ |
| ۲۰۷۰۰ | مادهٔ ۷ ـ مواد و لوازم مصرف شدنی | ۱۸۲۷۲۲ | ۲۶۹۴۴۸ | ۳۱۹۹۸۰ |
| ۲۰۸۰۰ | مادهٔ ۸ ـ هزینه های سری | ۵۲۵۰ | ۵۲۵۰ | ۵۲۵۰ |
| ۳۰۰۰۰ | فصل سوم ـ هزینه‌های سرمایه‌ای | ۱۵۲۴۸۴ | ۲۲۱۵۹۷ | ۲۰۸۴۲۲ |
| ۳۰۹۰۰ | مادهٔ ۹ ـ مطالعه برای ساختمان و تأسیسات | ۳۸ | - | - |
| ۳۱۰۰۰ | مادهٔ ۱۰ - خرید ساختمان، زمین و حقوق انتفاعی | - | - | - |
| ۳۱۱۰۰ | مادهٔ ۱۱ ـ ساختمان | ۲۶۵۸۲ | ۵۱۴۶۲ | ۴۳۹۷۴ |
| ۳۱۲۰۰ | مادهٔ ۱۲ ـ ماشین آلات و تجهیزات عمده | ۷۵۴۳۶ | ۱۰۱۰۴۸ | ۸۵۸۴۷ |
| ۳۱۳۰۰ | مادهٔ ۱۳ ـ سایر کالاهای مصرف نشدنی | ۴۹۸۲۷ | ۶۷۵۸۷ | ۷۷۱۰۱ |
| ۳۱۴۰۰ | مادهٔ ۱۴ ـ وام، مشارکت و کمک برای سرمایه گذاری بخش عمومی | ۶۰۱ | ۱۵۰۰ | ۱۵۰۰ |
| ۳۱۵۰۰ | مادهٔ ۱۵ ـ وام، مشارکت و کمک برای سرمایه گذاری بخش خصوصی | ـ | ـ | ـ |
| ۴۰۰۰۰ | فصل چهارم ـ پرداختهای انتقالی | ۴۳۱۳۵ | ۶۸۴۵۸ | ۸۷۵۸۶ |
| ۴۱۶۰۰ | مادهٔ ۱۶ ـ کمک و اعانه ـ بخش عمومی | ۵۰۰ | ۵۰۰ | ۵۰۰ |
| ۴۱۷۰۰ | مادهٔ ۱۷ ـ کمک و اعانه ـ بخش خصوصی | ۲۲۸۸۹ | ۴۲۲۵۰ | ۵۴۷۳۰ |
| ۴۱۸۰۰ | مادهٔ ۱۸ ـ باز پرداخت وام و پرداخت بهره | - | - | - |
| ۴۱۹۰۰ | مادهٔ ۱۹ ـ پرداختهای انتقالی به کارکنان | ۱۸۷۸۰ | ۲۳۱۰۸ | ۲۷۳۵۶ |
| ۴۲۰۰۰ | مادهٔ ۲۰ ـ دیون بلامحل | ۹۶۶ | ۲۶۰۰ | ۵۰۰۰ |
۱۹ ـ در قسمت پنجم صفحه ۹۲ مواد هزینه وزارت فرهنگ و هنر ردیف ۱۴۳۰ با توجه به افزایشهای موضوع ردیف ۶ اصلاحات و تغییرات در ارقام به شرح صفحه مقابل اصلاح گردیده است.
اعتبارات جاری دستگاه بر حسب مواد هزینه
ردیف دستگاه ۱۴۳۰
نام دستگاه وزارت فرهنگ و هنر مبالغ به هزار ریال
| شماره طبقه بندی مواد |
عنوان | ۱۳۵۲ برآورد قطعی |
۱۳۵۳ برآورد |
۱۳۵۴ برآورد |
|---|---|---|---|---|
| ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ |
| جمع کل | ۱۲۸۶۹۷۳ | ۲۲۹۳۳۰۵ | ۳۰۴۱۰۰۰ | |
| ۱۰۰۰۰ | فصل اول ـ هزینه‌های پرسنلی | ۴۶۱۵۰۰ | ۶۸۴۷۶۵ | ۸۶۵۲۳۷ |
| ۱۰۱۰۰ | مادهٔ ۱ ـ حقوق و دستمزد | ۲۹۶۶۰۰ | ۴۴۷۲۵۵ | ۵۶۲۳۴۲ |
| ۱۰۲۰۰ | مادهٔ ۲ ـ مزایا و کمکها | ۱۶۴۹۰۰ | ۲۳۷۵۱۰ | ۳۰۲۸۹۵ |
| ۲۰۰۰۰ | فصل دوم ـ هزینه‌های اداری | ۵۶۹۲۶۰ | ۹۹۶۹۱۸ | ۱۳۳۹۳۲۵ |
| ۲۰۳۰۰ | مادهٔ ۳ ـ هزینه سفر، مأموریت، حمل ونقل و ارتباطات | ۷۷۴۱۵ | ۱۰۱۸۲۰ | ۱۱۷۹۲۰ |
| ۲۰۴۰۰ | مادهٔ ۴ ـ اجاره | ۴۸۴۶۲ | ۹۰۰۰۰ | ۱۰۹۹۸۰ |
| ۲۰۵۰۰ | مادهٔ ۵ ـ خدمات قراردادی | ۲۷۹۰۸۰ | ۵۲۱۳۶۸ | ۶۶۴۲۵۵ |
| ۲۰۶۰۰ | مادهٔ ۶ ـ سوخت، برق و آب | ۲۷۴۸۹ | ۳۶۸۹۳ | ۵۱۷۸۳ |
| ۲۰۷۰۰ | مادهٔ ۷ ـ مواد و لوازم مصرف شدنی | ۱۳۲۸۲۷ | ۲۴۲۸۵۰ | ۳۹۱۴۰۰ |
| ۲۰۸۰۰ | مادهٔ ۸ ـ هزینه‌های سری | ۳۹۸۷ | ۳۹۸۷ | ۳۹۸۷ |
| ۳۰۰۰۰ | فصل سوم ـ هزینه‌های سرمایه‌ای | ۷۶۸۵۸ | ۱۵۵۲۳۸ | ۱۱۹۰۵۵ |
| ۳۰۹۰۰ | مادهٔ ۹ ـ مطالعه برای ساختمان و تأسیسات | ـ | ـ | - |
| ۳۱۰۰۰ | مادهٔ ۱۰ ـ خرید ساختمان، زمین و حقوق انتفاعی | ۶۵۰ | ۶۰۰۰۰ | - |
| ۳۱۱۰۰ | مادهٔ ۱۱ ـ ساختمان | - | ـ | - |
| ۳۱۲۰۰ | مادهٔ ۱۲ ـ ماشین آلات و تجهیزات عمده | ۳۷۴۷۵ | ۵۰۶۹۴ | ۶۳۱۸۵ |
| ۳۱۳۰۰ | مادهٔ ۱۳ ـ سایر کالاهای مصرف نشدنی | ۳۷۸۵۳ | ۴۲۳۰۰ | ۵۲۶۰۰ |
| ۳۱۴۰۰ | مادهٔ ۱۴ ـ وام مشارکت و کمک برای سرمایه گذاری بخش عمومی | ۸۸۰ | ۲۲۴۴ | ۳۲۷۰ |
| ۳۱۵۰۰ | مادهٔ ۱۵ ـ وام، مشارکت و کمک برای سرمایه گذاری بخش خصوصی | ـ | ـ | - |
| ۴۰۰۰۰ | فصل چهارم ـ پرداختهای انتقالی | ۱۷۹۳۵۵ | ۴۵۶۳۸۴ | ۷۱۷۳۸۳ |
| ۴۱۶۰۰ | ماده ۱۶ ـ کمک و اعانه ـ بخش عمومی | ۲۸۱۵۷ | ۷۶۵۴۸ | ۱۴۲۰۰۰ |
| ۴۱۷۰۰ | مادهٔ۱۷ ـ کمک و اعانه ـ بخش خصوصی | ۱۲۴۲۸۸ | ۳۵۲۳۳۶ | ۵۴۵۳۸۳ |
| ۴۱۸۰۰ | مادهٔ ۱۸ ـ باز پرداخت وام و پرداخت بهره | - | - | - |
| ۴۱۹۰۰ | مادهٔ ۱۹ ـ پرداختهای انتقالی به کارکنان | ۱۹۱۰ | ۲۵۰۰ | ۵۰۰۰ |
| ۴۲۰۰۰ | مادهٔ ۲۰ ـ دیون بلامحل | ۲۵۰۰۰ | ۲۵۰۰۰ | ۲۵۰۰۰ |
۲۰ ـ در قسمت سوم صفحه ۴ به ترتیب مبلغ یک میلیارد و دویست و نود و چهار میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۲۹۴/۱)ریال و دو میلیارد و هفتاد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۰۷۰/۲)ریال به درآمدهای سالهای ۱۳۵۳ و ۱۳۵۴ «رقم تعدیلی» ردیف ۲۱۰۳۰۰ اضافه می‌شود و سایر ارقام و جداول مربوطه نیز به همین ترتیب اصلاح می‌گردد.
۲۱ ـ در قسمت هشتم صفحه ۱ اعتبار برنامه احداث ساختمانهای کشوری (بخشداریها) شمارهٔ ۱۱۱۰۱۰۰۰ برای سال ۱۳۵۳ در ستون مربوط به استان ساحلی رقم نوزده میلیون و پانصد هزار (۰۰۰/۵۰۰/۱۹) ریال به چهارده میلیون و پانصد هزار (۰۰۰/۵۰۰/۱۴) ریال کاهش و جمع برنامه فوق از یکصد و هشتاد و پنج میلیون (۰۰۰/۱۸۵۰۰۰) ریال به یکصد و هشتاد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۸۰) ریال اصلاح می‌گردد.
۲۲ - در قسمت هشتم صفحه ۲ اعتبار برنامه احداث خانه‌های ارزان قیمت ۳۰۸۰۳۰۰۰ برای سال ۱۳۵۳ در ستون مربوط به استان ساحلی رقم یکصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۰۰) ریال به یکصد و هفتاد و پنج میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۱۷۵) ریال افزایش می‌یابد و جمع اعتبار برنامه فوق از هفتصد و بیست و هشت میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۷۲۸) ریال به هشتصد و سه میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۸۰۳) ریال اصلاح می‌گردد ودر نتیجه کل اعتبارات طرحهای خاص ناحیه‌ای در سال ۱۳۵۳ از دوازده میلیارد و ششصدو هجده میلیون و ششصد و بیست و پنج هزار (۶۲۵۰۰۰/۶۱۸/۱۲)ریال به دوازده میلیارد و ششصد و هشتاد و هشت میلیون و ششصدو بیست وپنج هزار (۰۰۰/۶۲۵/۶۸۸/۱۲) ریال بالغ می‌گردد. توضیح این که تغییرات قسمت هشتم در قالب اعتبارات پنجم این قانون بوده است ودر کل اعتبارات سرمایه گذاری ثابت از بابت قسمت هشتم تغییری حاصل نگردیده است.
افزایش‌ها و اصلاحات فوق در قسمت پنجم در سایر قسمتها و جداول مربوط نیز انجام گردیده است.
گزارش از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی
کمیسیون برنامه در جلسه روز سه شنبه ۱۹ آذر ماه ۱۳۵۳ تبصره‌های مربوط به لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور را با حضور نمایندگان دولت مورد رسیدگی قرار داد و تبصره‌های مزبور را تایید و تصویب کرد.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.
مخبر کمیسیون برنامه - دکتر فروزین.
گزارش از کمیسیون رفاه اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون رفاه اجتماعی در جلسه روز چهار شنبه ۲۰ آذر ماه ۱۳۵۳ تبصره ۷۴ لایحه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور را با حضور نمایندگان دولت مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد واصلاحات مزبور در جلسه اول دیماه ۱۳۵۳ به تایید کمیسیون بودجه رسید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبرکمیسیون رفاه اجتماعی - دکتر محمد حسن رهنوردی.
گزارش از کمیسیون کار وامور اجتماعی به مجلس شورای ملی
کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه روز دوشنبه ۲۵ آذر ماه ۱۳۵۳ با حضور نمایندگان دولت تبصره ۵۲ لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور امور در رسیدگی قرار داد وبا اصلاحاتی تصویب کرد.
اصلاحات مزبور در جلسه اول دی ماه ۱۳۵۳ به تایید کمیسیون بودجه رسید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.
مخبر کمیسیون کار وامور اجتماعی - علی اصغر قدردان.
گزارش از کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام و سازمانهای اداری در جلسه روزسه شنبه ۲۶ آذر ماه ۱۳۵۳ تبصره‌های مربوط به لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ وبودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور را با حضور نمایندگان دولت مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد و اصلاحات مزبور در جلسه اول دی ماه ۱۳۵۳ به تایید کمیسیون بودجه رسید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.
مخبر کمیسون امور استخدام و سازمانهای اداری - رضا پیرزاده.
گزارش از کمیسیون امور اقتصادی ودارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور اقتصادی و دارائی در جلسات روز سه شنبه ۱۹ و چهارشنبه ۲۷ آذر ماه ۱۳۵۳ تبصره‌های مربوط به لایحه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور را با حضور نمایندگان دولت مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی تصویب کرد و اصلاحات مزبور در جلسه اول دی ماه ۱۳۵۳ به تایید کمیسیون بودجه رسید.
اینک گزارشآن را به مجلس شورای ملی تقدیم میدا رد.
مخبر کمیسیون اقتصادی و دارائی - امان الله ریگی.
رئیس ـ آقای صدری کیوان فرمایشیدارید بفرمائید.
صدری کیوان (مخبر کمیسیون بودجه) - با اجازه مقام معظم ریاست، در گزارش کمیسیون چند مورد اشتباه چاپی هست همان طور مه معروض می‌افتد استدعا می‌کنم آنها را تصحیح بفرمائید:
در صفحه ۳۹ سطر دوم تبصره ۱۳ قطعا توجه فرموده‌اید که بودجه سال ۱۴۵۳ غلط و مقصود ۱۳۵۳ بوده است (نخست وزیر - به آن هم می‌رسیم) (خنده نمایندگان) انشاءالله، در تبصره ۸۵ سطر چهارم بجای «ایجاب» ایجاد چاپ شده استکه اغصلاح خواهید فرمود.
در تبصره ۸۶ بعلت اشتباه چاپی سکته‌ای در جمله پیدا شده است باین ترتیب که در سطر پنجم باید بجای «بتصویب»«پس از تصویب» گذاشت و «خواهد رسید» را هم حذف باید کرد و همچنین در سطر سوم تبصره ۶۰بعد از کلمه مفاد کلمه ماده باید اضافه شود به این ترتیب که «مفاد ماده مزبور» ودر سطر چهارم تبصره ۷۴ بعد از جمله وزارت بهداری باید اضافه شود به جمعیت شیر وخورشید سرخ ایران.
رئیس ـ اشتباهات چاپی اصلاح می‌شود. برای چند تبصره بودجه پیشنهاد فوریت شده است پیشنهاد قرائت می‌شود.
محترما پیشنهاد می‌نماید تبصره‌های: ۱۳-۱۶-۳۱-۳۷-۴۵-۴۸-۴۹-۵۱-۵۲-۵۴-۵۵-۶۱-۶۲-۶۷-۶۸-۷۰-۷۱-۷۳-۷۴-۷۵-۷۶-۷۷-۷۸-۷۹-۸۰-۸۱-۸۲-۸۳-۸۴-۸۵-۸۶ لایحه بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۳ و بودجه سال ۱۳۵۴ کل کشور با قید فوریت مطرح گردد.
رئیس فراکسیون پالمانی حزب ایران نوین در مجلس شورای ملی مصطفی الموتی.
رئیس ـ نسبت به این پیشنهاد نظری نیست؟ آقای فخرطباطبائی بفرمائید.
فخر طباطبائی ـ عرض کنم نسبت به فوریت این تبصره‌ها در عین حال که من در کمیسیون هم تذکر دادم وسالهای گذشته هم این بحث به میان آمد که حتی الامکان تبصره هائی که غیر بودجه‌ای هستند و مستلزم دو شور است ضمیمه بودجه نباشد متاسفانه در این بودجه با این ارقام و اقلام و اهداف تقدیم شده بنده فکر می‌کنم بهتر بود این تبصره‌های غیر بودجه‌ای که مستلزم دو شور است.
دکتر الموتی ـ غیر بودجه‌ای نیست دو شوری است، الحاقی به بودجه است.
فخر طباطبائی ـ بهمین ضرورت که دو شوریست تقاضای فوریت فرموده‌اید اگر بودجه‌ای بود فوریت تقاضا نمی کرید بنده فکر می‌کنم حق بود از بودجه منفک شود و علیحده برایش تصمیمی گرفته شود و دلیل عرض بنده هم همین فوریتی است که اکثریت محترم تقاضا نموده‌اند، و اگر این فوریت تصویب شود نتیجتا یک شوری خواهد شد.
رئیس ـ آقای صدری کیوان بفرمائید.
صدری کیوان ـ در مورد بیانات همکار گرامی آقای فخر طباطبائی باید عرض کنم که این تبصره‌ها بر خلاف نظر ایشان بودجه‌ای است و بطوریکه از مدلول و متن آنها استنباط می‌شود حتما می‌بایستی دولت جزء تبصره‌های بودجه آنها را پیشنهاد نماید اما در مورد دو شوری بودن آنها پیشنهاد ریاست محترم فراکسیون صرفا در طریق اجرای دقیق و صحیح آئین نامه داخلی مجلس می‌باشد زیرا بلحاظ اینکه این تبصره‌ها جزء لواحق و لوازم اجرای بودجه می‌باشند حتما باید همزمان با بوجه بتصویب برسند و به همین مناسبت تقاضای فوریت برای آنها شده است از این گذشته اداره مالی مملکت به درجه‌ای از رشد و وسعت رسیده و ویژگیهای خاص و شکوفانی و گستردگی اقتصاد ایران بپایه‌ای رسیده است که برای اداره آن دولت باید امکانات و تسهیلات لازم را در اختیار داشته باشد بنابراین اگر در این زمینه با رعایت کامل مقررات و قوانین. آئین نامه داخلی مجلس تسهیلاتی برای دولت فراهم شود بنظرم همکارم هم موافق است.
رئیس ـ به فوریت این تبصره‌ها رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای فرهاد پور بفرمائید.
فرهادپور ـ جناب آقای رئیس جناب آقای نخست وزیر، اعضای محترم دولت، همکاران عزیز اکثریت و اقلیت، معتقدم قبل از ورود در بحث چنین بودجه عظیم بدرگاه خداوند متعال شکر گزار باشیم که در این موقعیت پر تلاطم جهان از چنین وضع باثبات سیاسی و از چنین امکانات عظیم مالی برخورداریم که دولت توانسته است بودجه سال ۵۴ و اصلاحی بودجه سال ۵۳ را با حجمی سه برابر بودجه سال ۵۲ به مجلس سورای ملی تقدیم کند این بودجه عظیم آخرین بودجه ایست که این دولت با چنین رقمی به این مجلس خواهد داد (چند نفر از نمایندگان ـ خیر این طور نیست) بطور قطع اگر دولت را ابد مدت میدانید مجلس در سراشیب سال آخر است و این مجلس سعادت آن را نخواهد داشت …… (چند نفر از نمایندگان - ما هم خواهیم بود) شما اگر مطمئن هستید بنده که چنین اطمینانی ندارم بهرحال در دوره بیست و سوم مجلس شورای ملی آخرین فرصتی است در بحث بودجه مملکت که بنظر من مهمترین و پر ارزش ترین و پر اهمیت ترین لایحه ایست که در ساحت مقدس مجلس شورای ملی مطرح میشور من برحسب عادت، شاید همکاران اکثریت وقوف داشته باشند که لوایح را می‌خوانم (مظهری ـ همه می‌خوانند) بنده هم تکذیبی نکردم، انشاالله شما هم می‌خوانید، من از خودم صحبت کردم، آنچه مسلم است از روزی که بنمایندگی مجلس انتخاب شده‌ام یک شغل و یک وظیفه بیشتر نداشته‌ام و آن وظیفه را به نحواکملی که در قدرت من است انجام می‌دهم به همین دلیل رؤسای کمیسیونها پیشنهادها و بحث‌های من احساس خستگی هم می‌کنند و این علامت آن است که لوایح را می‌خوانم، لایحه عظیم بودجه و ملحقات آن را هم بدقت خوانده‌ام، اصطلاح قشنگی آقای صدری کیوان فرمودند مثل اینکه این تبصره‌ها جزو ملحقاتی است به بودجه ولی در ضمن مطالعه آنها. بنده توضیحات و بیانات شیوای جاب نخست وزیر را از صورت مذاکرات مجلس بدفعات خواندم و فکر می‌کنم آنچه ایشان فرمودند برای من از نظر مطالعه نتیجه گیری از این بودجه و پیدا کردن قوتها و صعفها راهگشای بهتری بود تا آنچه که آقای دکتر مجیدی، شما در کتابهای قطور با حروف ریز نوشته‌اید که برای خواندنش ناگزیر هستیم دو عینک بزنیم، بودجه سال پنجاه و دو ۸۷۵ میلیارد بوده و بودجه اصلاحی سال پنجاه وسه ۲۰۸۱ میلیارد و بودجه سال پنجاه و چهار ۲۴۴۵ میلیارد (دکتر دادفر ـ کمی بیشتر است) بلی با ارقام ریزی بالاتر، ما آنقدر گشایش مالی پیدا کرده‌ایم که ارقام ریز بنظرمان نمی‌آید ولی از این بهتر بودجه است که شما در دو ماهه آخر سال ۵۳ دارید یعنی برای دو ماه آخر سال پنجاه و سه ۹۹۵ میلیارد در بودجه اصلاحی دارید که مندعا می‌کنم دستگاههای شما با تمام تاکیداتی که بر کسر نیروی انسانی هست قدرت جذب و خرج این مبلغ عظیم را داشته باشد، چون رقم بحدی است که تصور می‌کنم اگر بودجه را بماه تقسیم کنیم عظیم ترین رقمی که پیدا می‌کنیم رقمی است که در بهمن و اسفند بحکم بودجه در اختیار دولت قرار می‌گیرد.
دکتر دادفر - تا آخر شهریور سال آینده هم قابل خرج است.
فرهادپور - بلی در آن زمینه هم بخثی دارم:
تبصره ۱۴ هست که می‌گوید تا آخر شهریوور سال آینده هم قابل خرج است ولی جناب دکتر دادفر حتی در تنظیم این تبصره هم رعایت این اصل را نکردند که سنت و مصوبه قانونی سال مالی را رعایت کنید و تبصره را بکیفیتی تنظیم کردید که سال مالی را به ۱۸ ماه و در نتیجه تفریغ بودجه سال ۵۳ را بیک زمان عقب تر بیاندازید، من قبول دارم که می‌شد که اعتبارات مصرف نشده سال ۵۳ را بسال ۵۴ منتقل کرد و اجازه دیگر داد وبر اعتبارات سال ۵۴ اضافه کرد چون بر طبق قانون محاسبات عمومی که خوشبختانه مخلوق طرز فکر و مطالعه و مشاوره اکثریت فعلی است، این دیگر قانون محاسبات ۵۰ سال پیش بینی نیست و شما این قانون را منطبق با زمان در دوره گذشته تصویب فرمودید این قانون فصلی دارد در تعریف بودجه که من وقتی بحث در فوریت تبصره‌ها شد و مطالب منطفی که همکار محترم آقای فخرطباطبائی فرمودند شنیدم به این فکر افتادم وقتی که اکثریتی چنین متشکل و پر کار از دولت حمایت می‌کند و اقلیتی با چنین انصاف، خوب را خوب و بد را بد می‌گوید و چقدر خوشحالم که شخص نخست وزیر همواره تاکید براین مطلب فرمودند که از انتقاد منتقدین بیشتر از تعریف دوستان استفاده می‌کنند، یک چنین مجلس آماده ایکه قوانین و مقرراتی را که ما لازم داریم و بحکم این آیه شریفه (امر هم شوری بینهم) ما بایستی شور بیشتر بکنیم و براساس فلسفه مشورت در مجلس و دو شوری بودن لوایح می‌شد همه این تبصره‌ها را لایحه بدهند بشما که خوشبختانه فعالیت و سرعت عمل دارید و ماهم که سنگی جلو پا نمی کذاریم و چوبی لای چرخ نمی‌گذاریم بنظر من ما در این دو سال از جناب آقای مجیدی و کارکنان دفتر بودجه مختصری از علم بودجه نویسی را یاد گرفته‌ایم ولی استدعا دارم آئین نامه مجلس شورای ملی را هم مقام ریاست بسازمان برنامه ابلاغ بفرمایند و اگر به بنده حقیر هم اجازه بدهند ماهم در آن جا کنفرانس قانون نویسی بدهیم و چند جلسه در خدمتشان باشیم تا بتوانیم آنچه را الزام بترکش نداریم از طریق احترام بقانون بارعایت مقررات و با رعایت فلسفه مشورت کامل در کارها به آنها برسیم، بنظر من این افزایش حجم تبصره‌های بودجه هماهنگ با افزایش حجم اعتبارات بودجه به این کیفیت بخصوص تبصره‌های دو شوری مه بتعداد کثیر وجود داشت و تقاضای فوریت کردید در جهت حق ناشناسی با اکثریت است شما که آماده شور و تصویب یک هفته و دوهفته در کمیسیون هستید چه اشکالی دارد که آن تعداد از مقررات و تبصره‌ها را که مربوط به امور بوزارت کار است، مربوط به استخدام است و مربوط به رشته‌های مختلف است ما آنها را هم آهنگ با بودجه بصورت یک شوری مطرح کنیم خیلی از مطالب مفید دارد که بنده معتقد هستم برای تصویب چنین بودجه عظیمی محتاج به چنین قوانین پیشرفتهای هستیم ولی از طریق صحیح و با مشورت کامل بطوری که از پاره‌ای از اشتباهات که واقعا نمی دانم چرا به آنها توجه نشده است ما در قانون محاسبات عمومی تبصره‌های یکساله و تبصره‌های دائمی داریم در قانون محاسبات عمومی تعریف کاملی از بودجه و متمم بودجه داریم حالا ذوق وسیله کارشناسان دفتر بودجه این است که متمم بودجه را تبدیل به بودجه اصلاحی بکنند بحثی است، سلیقه‌ها فرق می‌کند بنده معتقدم که متممبودجه به مافرصت می‌داد که وسط سال اندازه گیری هائی بشود برای این که ببینیم پیش بینی‌ها تا چه حد نزدیک به حقیقت بوده و بتوانیم بر پایه نتیجه گیری از آنچه که تا ماه ششم و هفتم و هشتم سال انجام شده است بودجه سال بعد و در آمدهای خود را بطور قطعی و نزدیک به حقیقت پیش بینی کنیم ما در این قانون محاسبات عمومی تبصره‌های یکسال و نیمه و تبصره‌های دوساله و پنجساله نداریم و متاسفانه من می‌بینم در جایی که تبصره‌های سال ۵۴ هست شما حکم بسال ۵۵ داده‌اید حالا که بنظر من نمی‌توانیم شما را مجبور کنیم که براساس قانون محاسبات عمومی عمل کنید لااقل بیائیم قانون محاسبات عمومی را برحسب میل شما تغییر بدهیم لایحه اش را بیاورید تصویب می‌کنیم تا آنچه را که می‌کنید برحسب قانون مقررات مملکتی باشد در مملکت دمکراسی مقدم برهر چیز احترام بقانون است.
صدری کیوان ـ بودجه اصلاحی چیز تازه‌ای نیست سال ۴۳آمده به مجلس وسنت شده.
فرهادپور ـ بلی چنین سابقه‌ای هست ولی همین مصوبه با قانون محاسبات عمومی منطبق نیست من عرض می‌کنم آن قانون را تطبیق بدهید با رویه موجود تا یک وظیفه سنگینی برای سازمان تنقیح قوانین که در نخست وزیری تشکیل شده بوجود نیاوریم که ما منظما قانونی، علمی، مصوبه‌ای، مغایر قبلی داشته باشیم و بعد چنین اداره‌ای در مقام این باشد که آنها را اصلاح کند، بهر حال از جناب آقای مجیدی استدعا دارم لااقل امر بفرمایند قانون محاسبات عمومی را در دفتر بودجه مطالعه کنند آنچه که در مقررات آن قانون با برنامه‌های شما و نظرات شما منطبق نیست اصلاحیه آن را به مجلس بدهید تا بدون جهت کار و عمل ما با قوانینی مغایر توام نشود. در بودجه تقدیمی دولت نسبت‌هایی که برای امور مختلف در نظر گرفته شده است و مختصاتی که این بودجه دارد از یک دید فوق العاده قابل تقدیر است که البته این تقدیر به من وشما و حزب ایران نوین و حزب مردم بر نمی‌گردد، نعمتی است که طبیعت بما ارزانی داشته و همت و اداره والای شاهنشاه ما حق را از این خدا دادی بنحو کامل در حدی که توانسته‌ایم، استیفا فرموده‌اند و نتیجتا ارقام در آمد بودجه امسال، ما را فارغ از آن کرد که بحث زیادی در ستون در آمد داشته باشیم چون همه ساله بحث من در این است که در ستون در آمد و پیش بینی‌ها باید آنقدر گفتگو درباره اش بشود، آنقدر در کمیسیون راجع به آن صحبت بشود و پیش بینی هائی را قبول بکنیم که به حقیقت نزدیکتر است و ما بتوانیم براساس پیش بینی‌های نزدیک به حقیقت اجازه هزینه هائی را بدهیم در حدود وصولی‌ها، که البته با کمال خوشوقی در چند سال گذشته همه این پیش بینی‌ها خوشبختانه نه تنها بحقیقت پیوست بلکه مبلغی هم سرک داشت، من فکر می‌کنم دست آقای آموزگار برکت داشت که کیسه و خزانه دولت در گذشته خالی نماند و قدمشان برکت دارد چون هررفت و آمدشان همراه با برکتی برای دولت توام است (عباس میرزائی ـ دولت همه وزرایش برکت دارد) بنابراین بد نیست ایشان را بعنوان نفس کابینه بخوانیم، این نفس که فرو می‌رود ممد حیات است. چون برمیاید مفرح ذات وقتی بسفر می‌روند به خیر و نفع دولت است و وقتی برمی گردند باعث برکت دولت و افزایش حجم وصولی خواهند بود نتیجتا در رقم وصولی امسال بحث‌های گذشته را نداریم، چون ما در این وصولی دیگر اتکاء به سیستم بانکی و سایر منابع یا وام به آن کیفیت نداریم و خوسبختانه ارقامی برای استرداد وامهای گذاشته پیش بینی شده و از آن افتخار آمیز تر اعتباراتی برای کمک بسایر کشورها در نظر گرفته شده بنظر من روش ما در این کمک افتخار امیز از مبلغ آنست، ما به کمک گیرنده‌ها شرایط تحمیل نمی‌کنیم، ما به کسانی که وام می‌دهیم اعمال نظر نمی‌کنیم، ما بحق براساس فلسفه ایکه شاعر بلند پایه ما فرمود، مثل اینکه جناب آقای جوانشیر از حافظ صحبت کردند بنابراین بنده از سعدی صحبت می‌کنم که می‌فرماید. بنی ادم اعضای یک پیکرند، ما بحق باید متوقع باشیم که این شعر و این فلسفه ترجمه شده در تمام مجامع بین المللی منعکس باشد تا آثار تمدن ملتی ۲۵۰۰ ساله با چنین فرهنگی با عظمت و با چنین فلسفه‌ای انسانی بچشم تمام ملل دنیا برسد و بدانند آن روزی که ما امکان نداشتیم و از آنها وام می‌خواستیم و هزار شرایط بما تحمیل می‌کردند، امروز که ما امکان داریم بکمک از پا افتادگان می‌رویم بدون اینکه هیچ نوع شرط استثماری یا شرایط خاص سیاسی یا اعمال نظر داشته باشیم و این نیت خیر رهبر مملکت ما است که واقعا انسانی کامل و فردی بشر دوست و صلح خواه هستند (صحیح است) بنظر من شرایط وام دادن ما افتخار آمیز تر از میزان وامها است، گرچه همین کمکها هم بحدی است که بایستی هر فرد ملت ایران افتخار داشته باشد که بچنان پایه‌ای از در آمد و امکانات رسیده است که می‌تواند بدول بزرگ و کوچک محتاج کمک کند، در گزارش شیوا و دلنشین جناب آقای نخست وزیر آنچه در صورت مذاکره است چون واقعا فرمایشاتشان آموزنده است و من مذاکراتشان را مورد استفاده قرار دادم بحثی شد برنسبت استفاده برای تامین اعتبارات از عایدات حاصل از منابع نفت که در سال ۵۳ با بودجه اصلاحی ۸۷ % ودر سال ۵۴ با بودجه تقدیمی ۸۲ % است بنظر من آنچه جناب آقای الموتی در مناظره تلویزیونی گفته بودند یک مطلب صحیح داشت و آن این بود که (عباس میرزائی ـ همه اش صحیح بود) با شنیدن این فرمایش یک مطلبی بنظرم رسید، بنده همیشه فکر می‌کردم که چرا در خلقت به ما دوتا گوش دادند چون اگر یک گوش می‌دادند و فقط تعریفهای شمارا می‌شنیدیم معلوم نبود بکجا می‌رسیدیم، خوشبختانه بشر و رئیس دولت دوگوش شنوا دارد و قضاوت منصفانه برای شنیدن مطالب منقد را دارد و بنده هم فرصت زیادی بعد از بیاناتم برای حمایت از دولت بشما خواهم داد، انشاالله جناب نخست وزیر هم متقابلا حق شناسی عنایت و محبت زیادی بشما خواهند داشت، پس راحت باشید و عجله نداشته باشید، مرادف با در آمدها که بحث کردیم ستون در آمدهای امسال از نظر تحقق جای بحث ندارد، قطعی و مسلم است، ولی از نظر ارقام و اقلام تشکیل دهنده آن ۱۳ % یا ۱۸ % بقیه بنده نظر جنابعالی را به بحث مالیاتهای مستقیم جلب مبکنم که متاسفانه رشد پیش بینی، رشد وصولی مالیاتهای مستقیم ما بخصوص از شرکتها در چنین دوران شکوفای اقتصادی با رشد ۴۰ % تصور می‌کنم یا خفض جناح کردند و می‌خواهند بعد ما را غافلگیر کنند وبا پیش بینی کم بعدا می‌خواهند نتیجه زیاد نشان بدهند یا متاسفانه رقم پیش بینی مطابق با انتظار نیست بنده از شرکتها صحبت کردم (صدری کیوان - سر جمع کم شده و معافیت‌ها را هم باید حساب کرد بعلت معافیت مالیات حقوق کم می‌شود) به معافیت‌ها هم می‌رسیم و تشکر می‌کنم یادداشتی به من رسیده به نویسنده‌ای که امضاء نکرده عرض می‌کنم بنده معتقدم که باید حقیقت را گفت مخالفت و موافقت در امور مملکتی، نه موافق بایستی روی تعصب با ایرادات منطقی که گفته می‌شود مخالف باشد و نه مخالف روی غرض مطالبی را عنوان بکند، خوب را خوب میگوئیم بد رابد می گوئیم (احسنت) و با صراحت نقائض را می گوئیم چون ما از آزادی و دمکراسی کامل برخوردایم و خوشبختانه می‌بینیم در خصوصیات اخلاقی شخص جناب آقای نخست وزیر که یکبار هم از پشت این تریبون رسما گفتم صفات انسانی ایشان این فرصت را می‌دهد که اگر عیبی، نقصی در کار دولت می‌بینم بصراحت بگویم وبر خلاف آن چه دیدم یک روزنامه عصر تفسیری نوشته بود چون دوره رو به آخر است بحث اقلیت و اکثریت داغ نخواهد بود بنده برخلاف این معتقدم که به دلیل همین فلسفه ایکه گفته شده است دوره بآخرنزدیک است از نظر من اقلیت بحث در بودجه. داغ. داغ خواهد بود چون ما جز تکیه به رای مردم جز این که بدی‌ها را بگوئیم و انتقاد کنیم و مردم را بخود جلب بکنیم تکیه دیگری نداریم و انصافی که در چهره‌های شما می‌بینم این اجازه را بمن می‌دهد که خوب را خوب بگویم و بد را بد بگویم (دکتر متین ـ بد نداریم که گفته شود) بدهم داریم آقای دکتر متین این حرف شما دولت را غافل می‌کند (دکتر متین ـ عیب ممکن است باشد، نقص ممکن است باشد ولی بد نداریم)(عباس میرزائی ـ مواظب باشید اینقدر داغ صحبت نکنید) آنچه که مسلم است وقتی بودجه با رقم ۲۴۴۵ میلیاردی به مجلس داده می‌شود و این رقم مسلم است (یکی از نمایندگان ـ ۲۴۴۷ میلیاردی)۲۴۴۷ میلیاردی، عرض کردم بجای آن دفاتر بودجه که یکبار خواندم نطق آقای نخست وزیر را چندین بار خواندم چنین در آمد محققا جای بحث ندارد ولی برای هزینه هر رقم که بچه کیفیت خرج می‌کنید جای بحث هست آن چه که مسلم است امکانات مالی موجود و روز افزون بما اجازه این را داده که در شروع برنامه پنجم نسبت به اعتبارات و هدفهای این برنامه تجدید نظر در جهت افزایش جحم اعتبارات و بالابردن هدفها و برنامه‌ها بکنیم به طوریکه جناب آقای نخست وزیر در بیاناتشان فرمودند تولید نا خالص ملی ما به قیمت سلب ۵۱ اگر ۱۱۶۵ میلیارد ریال بوده در سال ۵۶ به ۳۶۸۸ میلیارد ریال و تولید نا خالص ملی سرانه از ۵۵۶ دلار به ۱۵۲۱ دلار خواهد رسید این مژده به نظر من بسیار دل چسب است اما جناب آقای هویدا بار جنابعالی در اجرای هدف توزیع عادلانه تر درآمد بسیار سنگین می‌شود یعنی ما در درآمد سرانه ۵۵۶ دلار برای توزیع عادلانهٔ درآمد مجاهدت در برنامه و فعالیت داشتیم و برای درآمد سرانه ۱۵۲۱ دلار واقعاص باید جهاد عظیم کرد تا بتواند این درآمد سرانه فوق العاده به نسبتی منطقی در بین افراد صاحب درآمد با صاحبان مشاغل یا گیرندگان دستمزد و حقوق قسمت شود، نظر مبارک رهبر عظیم الشأن مملکت ما هم بر این بوده است که ما به نسبت یک به هشت در حقوق‌ها برسیم، متأسفانه باید به شما با تمام حسن نیت که دارید عرض کنم که در پاره‌ای از ادارات شما جناب آقای دکتر وحیدی اجازه بدهید مختصر عرضی بکنم که در بعضی از شرکتهای وابسته به وزارت نیرو که انشاءالله نیرومندی این را داشته باشد که در برنامه هائی که دارید موفق بشوید و عدالت را اجرا بکنید در این شرکت مدیرانی هستند که فقط در فکر دریافتی خودشان هستند و به طبقات پائین توجهی ندارند سند رسمی جوابی است که خود شما برای بنده نوشته‌اید که حقوق یک باغبان گروه سه را از ۲۱ تومان به ۲۴تومان افزایش دادید و در این شرایط ۲۴ تومان ۷۵۰ تومان ماهانه را پر نمی‌کند و مدیر دستگاه که این حقوق را برای هزینه زندگی به کارگر و باغبان زیر دستش می‌پردازد، جنابعالی بفرمائید که چقدر حقوق و مزایا و فوق العاده و اضافه کار وفوق العاده شغل و چیز دیگر می‌گیرد (یکی از نمایندگان ـ چیز دیگر دیگر چیست ؟)این مسئله‌ای است که به نظر من توجه به آن در شرایط امروز برای رفاه عمومی و بای توزیع عادلانه تر درآمد لازم است شما برنامه‌های رفاهی وسیعی دارید، قبول داریم آموزش رایگان، بهداشت رایگان، تغذیه کودکان در دبستان و دوره راهنمائی، اینها همه کمکی است و خدمتی است به طبقات کم درآمد جامعه که بیش از حد مورد لطف و عنایت رهبر عزیز ما هستند (صحیح است). ولی همین فلسفه حکم می‌کند که ما برای رعایت این نظر و تحقیق توزع عادالانه تر درآمد نسبت به درآمد که امروز سرانه از ۱۲۰۰ دلار رد شده‌ایم رقم صحیحش را نمی دانم ولی از هزار و خورده‌ای حتماً رد شده‌ایم و این روند درآمد سرانه ملی تحقق رسیدن به درآمد سرانه ۱۵۲۱ دلار را که من از آن یک دلارش می‌فهمم که شما خیلی دقیق و علمی حساب کرده‌اید مسلم خواهد کرد. بنابراین آموزش و بهداشت و تغذیه رایگان و بخشودگی مالیاتی درآمدهای کم به جای خود محفوظ بایستی برای تحقق این هدف قدمهای بلندتری برداشت و ضمن کمک به افزایش درآمد طبقات کم درآمد که خوشبختانه می‌بینیم که اگر از نفوذ تورم جهانی زیان بسیار بردیم و از گرانفروشی طبقه‌ای که درک موقغیت زمان را نمی‌کنند و متأسفانه منفعت جوئی شخصی آنها بر مصلحت مملکت غلبه می‌کند زیان کردیم، این دو زیان موجب افزایش قیمت تولیدات کشاورزی شده است که عملاً درآمد ۵۰% افراد روستانشین مملکت ما را بالا برده ولی جناب آقای مهندس روحانی چون یادداشت می‌کنید عرض می‌کنم که واقعاص برای نجات برنامه شکست خورده کشاورزی شما را مرد فعالی می‌شناسیم .(چند نفر از نمایندگان ـ شکست نخورده) آنچه مسلم است برنامه‌های کشاورزی گذشته ما (چند نفر از نمایندگان ـ کدام گذشته ؟) برنامه چهارم را عرض می‌کنم، آیا شما به رشد پیش بینی شده اش رسیدید ؟(دکتر متین ـ بلی رسیدیم) من جز و خدمات دولت یک کار قابل دفاع دیدم و آن خرید به موقع ۲۵۰۰۰۰۰ هزار تن گندم است. آیا با این وضع خرید گندم به رشدتان رسیده‌اید؟ دکتر معین ـ بلی آن پیش بینی دولت است.
فرهادپور ـ پس معجزه است آقای دکتر متین ایا این جزو افتخارات است که ما گندم داریم و باز می‌خریم؟
دکتر متین ـ علتش را در خارج از جلسه عرض خواهم کرد.
یک نفراز نمایندگان ـ تقصیر دولت نبوده است.
فرهادپور ـ شما چرا اینقدر تعصب دولت دارید؟ بندده عرض کردم، به رشد کشاورزی در برنامه چهارم نرسیدیم. البته علاقه رئیس دولت در رسیدن به این رشد را من بیشتر از همه دیده‌ام. من در کمیسیون برنامه آقای دکتر قهرمان شاهن هستند که چه درگیری با جناب آقای مقدم قائم مقام سازمان برنامه داشتم، کار کشاورزی چیزی نیست که امروز یک تومان بدهیم و فردذا برداریم سه چهار پنج سال فرصت می‌خواهد.
دکتر علومی ـ رشد کشاورزی در برنامه چهارم ۶ درصد بوده بنابراین ما موفق بوده‌ایم.
فرهاد پور ـ به هر حال آنچه مسلم است، اعم از اینکه خشک سالی باشد اعم از اینکه اشتباه پیش بینی باشد باشد اعم از اینکه رشد قابل پیش بینی و افزایش قابل مصرف را که بنده عرض کنم بیشترش مربوط به پولدار شدن نیست بیشتر مربوط به با سواد شدن است یعنی وقتی انقلاب اجتماعی ایران سدها و محرومیت‌ها را شکست و غل زنجیره‌ها را از پای زارع روستانشین برداشت و سپاه دانش به روستاها رفت و آن وقت یک زارع فهمید یک کالری یعنی چه؟ بنابراین می‌شد پیش بینی کرد که در جامعه متحول ما این رشد یک رشد سریعی است و ما باید برای رشد مصرف یک پیش بینی‌های بیشتری بکنیم خوشبختانه که در این بودجه دولت برای سال بعد پیش بینی عظیم تری کرده و در استدلال این پیش بینی نکته ایست که مفهوم آن عقب افتادگی رشد کشاورزی در گذشته است من این را از بیانات رئیس دولت استدلال می‌کنم آقای دکتر مبین حالا شما اگر به کلمه شکست آلرژی دارید نمیدانم می فرمائید بنده به جای کلمه شکست چه بگویم؟
دکتر مبین ـ موفقیت کمتر. (خنده نمایندگان) بنده شکست برنامه کشاورزی را تکذیب کردم برای اینکه در برنامه چهارم موفقیت کمتر داشته شکست نداشته.
فرهادپور ـ بسیار خوب پس بنده فکر می‌کنم که وزیر فعال کشاورزی فعلی برای تأمین موفقیت بیشتر و از بین بردن موفقیت‌های کمتر که این اصطلاح جدیدی است و امیدوارم ادبا بعهده من نگذارند، به هر حال من عدم موفقیت می‌گویم که توجه به این نکات باید داشته باشید که اقتصاد کشاورزی ما وقتی می‌تواند نتیجه کامل به ما بدهد که عناصر لازم برای تولیدات کشاورزی در اختیار یک ستاد فرماندهی باشد جناب آقای نخست وزیر برای مسائل اقتصادی فکری کردید یک سیستم مرتبط اقتصادی و صنعتی و تجارتی بوجود آورده‌اید که بنده یقین دارم برای کشاورزی زمین آب و نیروی انسانی و همه عوامل کمک دهنده باید در اختیار یک ستاد باشد بنده معتقدم که وزارت نیرو بایستی آبهای سطحی را کنترل کند و رودخانه‌ها را که به هدر می‌رود بایدکنترل کند متأسفانه هنوز داریم رودخانه‌های زیادی را در اطراف دزفول که به هدر می‌رود و به دریا می‌ریزد ابهای تحت الارضی را کنترل کنید اما این آبها را در کنار شهرها برای مصرف به شهردارها تحویل بدهید یا به شرکتهای توزیع آب آشامیدنی در مزارع و روستاها سیاست آب قیمت آب ـ قیمت برق و تولید آب بایستی با دستگاه ستادی باشد که مسئول تأمین تولیدات کشاورزی مملکت و رشدی است که در این لایحه پیش بینی کرده‌اید هر کس می‌خواهد باشد این توصیه‌ای است که من به دولت می‌کنم امیدوارم مطالعه بفرمایید و به کیفیتی این مطلب را فرم و شکل بدهید که ستاد و فرماندهی برای بالا بردن سطح تولیدات کشاورزی و عوامل کار در یک جا متمرکز باشد. بنده در این بودجه یک تبصره می‌بینم البته نیت خیر است ولی من نمی دانم ما چرا باید اشتباه آن هائیکه جلوی پایشان را نگاه می‌کنند، و دور را نمی‌بیند تکرار کنیم. از اول سال ۵۴ یعنی از دو ماه دیگر ما کیلوئی سه قران در حقیقت از عوارض قند و شکر را بر می‌داریم، کم می‌کنیم اگر موجودی کلیه کارخانجات تولید شکر را تحویل گرفتید از اول ۵۴ کم می‌کنیم یعنی چه؟ اگر تحویل نگرفتید کسی که موجودیش را تحویل نداده ازاول ۵۴ کیلو ۳ قران منفعت ببرد؟ به کشاورز چغندر کاری که چغندرش را به قیمت کمتر فرخته چیزی داده نمی‌شود. به نظر من افزایش نرخ محصولات کشاورز، خیلی معذرت می‌خواهم اگر این توصیه را می‌کنم بایستی در زمان خاص و منطبق با شرایط کشاورزی باشد یعنی ما وقتی می‌خواهیم نرخ گندم را افزایش دهیم درست د اول فصل کشت یعنی فصلی که مشوق زارع است اعلام کنیم در آن صورت ما بتوانیم نتیجه بگیریم وگرنه یک سال گم می‌کنیم. یعنی وقتی می‌خواهیم تولید قند و شکر را افزایش بدهیم که به نظر من اگر کارخانه داران ما مدیر و فنی بودند تمام کمک و امکانات دولت بای افزایش تولید کشت چغندر صرف می‌کردند چون معادل ۴۰% ظرفیت خالی دارند. پر شدن این ظرفیت خالی منفعت خالص برای کارخانه دار است و اگر کارخانه دار، مدیر مطلع اقتصادی بود از آن چه که ما برای افزایش درقیمت قند و شکر از عوارض دولتی تخفیف می‌دهیم و به آنها بر می‌گردانیم، دیناری خودش بر نمی‌داشت و همه این را به کشاورز منتقل می‌کرد بهره او از بازده تولید بیشتر از منفعتی است که آن کشاورز می‌برد آن مدیر کارخانه فقط جلوی پای خودش را می‌بیند و به حکم این نقد بگیر و دست از آن نسیه بدار همین نقد را می‌گیرد شما تا به حال دو بار در نرخ خرید چغندر تجدید نظر کردید نتیجه ایکه من در سطح مملکت از بعضی کارخانجات دیدم این شد بذز مجانی می‌دادند صاحب کارخانه دیگر نداد، کود را به نصف قیمت می‌دادند دیگر نداد خوشبختانه در این بودجه تان توجه شد آقای عباس میرزائی آن را که خوب است می‌گویم و آن چه که بد است آن را هم می‌گویم مساعده به زارع می‌دادند ندادند کمکهای فنی به زارع می‌کردند به دفع آفتش کمک می‌کردند، نکردند از همه بدتر با نرخ ثابت چغندر در شرایط اقلیمی متفاوت و بعد سپردن اندازه گیری شهد بدست صاحب کارخانه که وقتی چغندر را می‌برد خودش اندازه گیری می‌کند صرفنظر از اینکه این زارع تا چه حد مورد حمایت است اضافه بر اینکه حمایت مشخص وزیر کشاورزی با زارع است نه با کارخانه دار، مدتی که پشت در معطل می‌شود، افت تبخیری که به چغندر او می‌خورد به حکم آن که در خانه مو شبنمی طوفان است موجب می‌شود، اکثراً در مناطقی که آب به صورت طبیعی در اختیار دارند شالیکاری می‌کنند و در مناطقی که آب را بایستی با موتور پمپ و با قیمت وزارت نیرو از زمین بیرون بیاورند برایشان چغندر کاری صرف نمی‌کند و جناب وزیر تجارت چون خوب جنبیدند، و خیلی عجله کردند و به موقع به بازار رفتند و به قیمت ۵ ماه پیش خرید کردند، حالا باید وزیر بازرگانی تفاوت بهای کیلوئی سی وسه قران قند و شکر ارزان خوردن مردم را بدهد، به نظر من مصالح اقتصادی مملکت کمک به افزایش تولید است، یک مقدار کمک به اجرای توزیع عادلانه تر درآمد ایجاب می‌کند مبالغی از این پرداخت زیان‌ها را به شرط افزایش تولید در اختیار شما بگذارند و تولید چغندر را در سطح مملکت به کیفیتی برسانیم که ظرفیت کارخانه هائی را که پول داده‌ایم و خریده‌ایم لااقل کامل بشود و زارع اطراف این کارخانجات شایق به کشت چغندر قند باشد یکی از اه هائی که به شما عرض می‌کنم آبی که او دارد و آبی که از چاه خودش بیرون می‌آورد به مصرف چغندر کاری شما نمی‌رسد اگر می‌خواهید تولید چغندر بیشتری داشته باشید آب روی زمین، زمینی که آب ندارد بیاورید بنده تعجب می‌کنم در منطقه و حوزه اتخابیه خود من در یاسوج دولت کارخانه قند سازی بسیار مدرن و با ارزشی دارد و ظرفیت این کارخانه در حدود ۱۰۰ هزار تن چغندر و تولید شکرش حداقل باید ۱۴هزار تن باشد امسال تصور می‌کنم خرید شما از ۲۴ یا ۲۵ هزار تن در این کارخانه تجاوز نکرده باشید یعنی ۱/۴ ظرفیت و از این عجیبتر کارخانه ممسنی است که از پشت دیوار کارخانه، جناب آقای نخست وزیر شالی زار است یعنی صرف زارع ممسنی در آن منطقه کشت شالی است و کشت چغندر به این کیفیت برای او صرف نمی‌کند در صورتی که ما سرمایه گذاری کردیم کارخانجات موجود است و با یک توجه و برنامه ریزی خاص روی کشت چغندر ما می‌توانیم این چهل درصد ظرفیت خالی را پر کنیم و من فکر می‌کنم در آن شرایط ما به خود مصرفی یا خود کفائی خواهیم رسید و البته هم از آن اصطلاحات بسیار خوبی است که ما از فرهنگ ایران نوین یاد گرفتیم (یکی از نمایندگان ـ بسیار اصطلاح خوبی است) بنده هم که تعریف کردم، به هر حال در فرهنگ ایران نوین نوشته شده است ما به حد خودکفائی خواهیم رسید (یک نفر از نمایندگان ـ بسیار خوبی است و (فارسی شده است) آن وقت وزیر تجارت برای ذخیره سازی به خرید مقدار کمتری شکر نیاز دارد ما در مملکتمان کارهای بسیار بزرگی انجام دادیم و هانطور که می گوئیم همه افتخارش با دولت نیست ولی به طور قطع دولت هم از این افتخار بی نصیب نیست و این منصفانه ترین عرضی است که می‌توانم بکنم ما در زمینه در اختیار گرفتن کامل منابع نفتی چقدر خوشحالیم که می‌بینیم مطلبی را که یک روز رهبر بزرگ ما فرمودند که از چاه نفت تا پمپ بنزین را باید در دنیا در اختیار داشته باشیم، دارد تحقق پیدا می‌کند این توفیقی است که امرز ملت ایران به عنوان سرمشق برای سایر صاحبان منابع نفت بدست اورده و استفاده می‌کند و از این تجربه و استفاده اش آنها را محروم نمی‌کند و تجربیاتی را که دارد در اختیار آنها می‌گذارد و ارشاد و راهنمائی می‌کند من امیدوارم هر دفعه که جناب دکتر آموزگار به کنفرانس اوپک تشریف می‌برند موفق تر مراجعت کنند تمام این توفیقات در زمینه صنعت نفت و در زمینه انجام برنامه‌های عظیم آبیاری، راهسازی، بندر باید قبول کنیم که آنها را مدیون اراده شخص شخیص شاهنشاه هستیم (صحیح است ـ احسنت) ولی در قبال چنین کارهای بزرگ بنیادی جناب آقای نخست وزیر ما مشکلات و همکاران شما به نظر من آن صمیمیت لازم را برای فداکاری در همکاری بعضاً نشان نمی‌دهند برای اینکه منصفانه نیست برای من که خودم یک روز در دستگاه اجرائی بودم البته نه در سطح آقایان بلکه پائینتر تمام نواقص و کسر کارها و کمبودها را ما از رئیس دستگاه می‌خواهیم و این درست نیست این نواقص و کمبودهایی که هست به هیچوجه من بر عهده شخص جنابعالی نمی دانم ولی با تذکری که در بحث‌های گذشته و امروز به عرضتان می‌رسانم نباید این کمبودها از دید شما پوشیده بماند دوستان عزیز لغتهای زیبائی می‌سازند و من واقعاً لذت می‌برم کمبود، نقص، اشتباه، کسر کار را زیر یک جمله قشنگ تنگناها خلاصه کرده‌اند البته تنگناهائی در کار داریم در عین حال که خزانه فراخ و درآمد فوق العاده داریم در عین حال که رشد اقتصادی چهل درصد داریم در عین حال که این کمبودها قابل پیش بینی بوده و هست کسر کارمان را به اسم تنگناها می‌نامیم ما خوشبختانه امار داریم دولت شخص جنابعالی به مسایل اماری توجه داشته و این امارها همه در اختیار دولت است و رشد جمعیت را برای جلوگیری و کنترلش اندازه داریم اما ۶ سال بعد این بچه متولد شده معلم می‌خواهد چرا اندازه نداریم؟ هر بچه‌ای که امسال متولد می‌شود خواه نا خواه شش سال دیگر به مدرسه می‌رود پیش بینی معلم برای شش سال آینده یک برنامه‌ای است که رشدش را دارید پیش بینی اش را دارید پولش را دارید برنامه اش را دارید امکاناتش را دارید چرا این کمبود معلم باید باشد چرا آقای دکتر شریفی باید از کمبود کتاب بگوئیم. کاغذ گران شده ولی الحمدالله آنقدر پول داریم که کاغذ گران هم بتوانیم بخریم چرا باید همکاران شما تجربه در رشته‌های نظری و علمی نمی دانم اصطلاحات جدیدی در نظام آموزشی دارید این پیش بینی کافی را نداشته باشند که ما بگوئیم چون عدهٔ زیادی داوطلب رفتن به این رشته شدند ما کتابی که پیش بینی کرده بودیم ددر نتیجه کم درآمد. عمر یک بچه‌ای که واقعاص برای ما عزیز است یک بچه‌ای که آینده مملکت ماست و این جوانها که بنده می ینم جناب آقای نخست وزیر برای تأمین وسایل تحصیل آنها و کمک به رشد تزبیت فکری و روحی و جسمی آنها از هیچ اعتباری در بودجه دریغ ندارید چرا بایستی به علت نارسایی یا نرسیدن کتاب یک ماه یا دو ماه یا شش ماه عمرشان بیهوده تلف بشود مسئله تنگنای نیروی انسانی تنها مربوط به آموزش نیست جناب پویان بهداری هم در مورد پزشک همین تنگناها را دارد اصطلاح قشنگی در کمیسیون بهداری برای کارهای پیراپزشکی یا به عبارت دیگر اطراف وظیفه پزشکی بکار برده شده کمبود ما در نیروی انسانی پیراپزشک کم نیست کمبودها در تکنسین مهندس و کارگ حرفه‌ای کم نیست به نظر من در برنامه تربیت حرفه‌ای و فنی جوانان ما، با کمال معذرت ما مرتکب اشتباه شدیم چون مسئله ایست که سالیان متمادی مورد توجه بوده و تذکراتی در این زمینه داده شده و دولت هم به این مطلب توجه داشته ولی متأسفانه نتیجه منطبق با نیاز و احتیاج نبوده بنده فکر می‌کنم اشتباه در انتخاب دستگاهی است که تربیت کارگر و افراد فنی را بعهده دارد که بایستی رشته فنی و حرفه‌ای را آموزش بدهد چون وزارت آموزش و پرورش ما در طول چند دهه گذشته حد کمال کارش سواد آموزی بوده آن هم بیک درصدی از جوانان و کادری که آنجا بوده است فنی نبوده‌اند بنده معذرت می‌خواهم که این مطلب را می‌گویم، اصلا فنی فکر نمی‌کنند. کادری که در وزارت آموزش و پرورش کار می‌کند بدون اینکه گناهی داشته باشد اصلا طرز فکر فنی و حرفه‌ای ندارند سپردن این کار به دستگاهی که وظیفه اصلی او سواد آموزی است و آماده کردن جوانان ما برای تحصیل در رشته‌های مختلف است درست نیست و در نتیجه نتوانسته در رشته فنی و حرفه‌ای مطابق نیاز مملکت نیروی انسانی لازم را تربیت بکند نسبت دیپلم ادبی و ریاضی و طبیعی را که علوم نظری و تئوری است بانسبت دیپلم‌های حرفه‌ای و فنی بسنجند بنده عرض نمی‌کنم رشد ندارند ممکن است در مدت وزارت جنابعالی از یک رشد ۳۰ درصدی و یا ۵۰ درصدی هم در این کار با دقت و توجه و پشتکار جنابعالی بهره مند بشویم ولی اینجا مسئله درصد مطرح نیست چون ۳۰ درصد صد نفر می‌شود ۳۰ نفر این جا مسئله تعداد نیروی انسانی برای انجام برنامه‌های پنج ساله عظیمی است که دولت شما به مجلس شورای ملی تقدیم کرده است. و تجدید نظر در اصولش الآن مورد بحث در کمیسیون است. بنابراین به نظر من برای تربیت نیروی انسانی ماهر از سطح کارگر فنی ماهر تا سطح مهندسی بایستی برنامه خاصی و سازمان و تشکیلات خاصی را در نظر بگیریم که بتواند ما را از این تنگناهائی که واقعاً خیلی هم تنگ است نجات بدهد و بتوانیم برنامه عمران ۵ ساله مان را آنطور که مورد نظر رهبر بزرگ مملکت و مورد انتظار ملت ایران است به ثمر برسانیم که در زمان معینی و در مدت پیش بینی شده به دروازه‌های تمدن بزرگ برسیم این کار با این نوع تربیت نیروی انسانی میسر نخواهد بود آقای هویدا در شخص جنابعالی ابتکارات خاص ایرانی سراغ دارم خیلی خوشم می‌آید که اکثراً به این مطلب تکیه می فرمائید که مشکلات خودمان را با برنامه‌های خودمان با راه حلهای خودمان بدون تقلید از دیگران می‌توانیم حل کنیم به نظر من برای تربیت نیروی انسانی ماهر باید دستگاهی را در نظر گرفت که به طور اطمینان بخشی در اسرع وقت این نیرو را در اختیار شما بگذارد امروز می‌توانیم و امکان داریم دیگران را به خدمت می‌گیریم اما ضرورت ندارد چون ما می‌توانیم دیگران را به خدمت بگیریم از تربیت نیروی انسانی ماهر برای مملکت خودمان خدای نکرده کوتاهی کنیم. یکی دیگر از تنگناهای چشمگیری که دولت شما و قسمتی از دولت شما متأسفانه با آن مواجه است مسئله تأمین مسکن است.
رئیس ـ آقای فرهادپور حالا که به فصل مهم دیگری رسیدید چون وقت این جلسه تمام است اگر اجازه بدهید بقیه مطالبتان را در جلسه آینده بفرمائید.
فرهادپور ـ هر طور جنابعالی امر بفرمائید.
- تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه
۹- تعیین موقع جلسه آینده ـ ختم جلسه.
رئیس ـ با اجازه خانمها و آقایان این جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۴ بعد از ظهر امروز خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی ـ عبدالله ریاضی.