مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ بهمن ۱۳۲۱ نشست ۱۲۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه ۱۲۹
شماره مسلسل ۱۱۶۲
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۸ بهمن ماه ۱۳۲۱
مجلس یک ساعت و سه ربع پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید
صورت مجلس روز ۶ بهمن ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد. آقای وزیر خواربار
منشور - بنده اجازه خواسته بودم قبل از دستور عرض داشتم
رئیس - قبل از شما چند نفر دیگر اجازه خواسته‌اند
منشور - اجازه بنده گویا فراموش شده
نبیل سمیعی - خیر فراموش نشده‌است
رئیس - فراموش نشده‌است آقا. شما بنظرم می‌آید که شکل مجلس را می‌خواهید تغییر بدهید وقتی مجلس گفت مذاکرات کافی است یا گفت وارد دستور شویم....
روحی - هنوز که نگفته‌است
رئیس - دیگر شما نباید مذاکره بفرمائید پیش از شما
هم چند نفر اجازه خواسته‌اند. آقای وزیر خواربار فرمایشی داشتید
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر خواربار
۲ - تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر خواربار
وزیرخواربار(آقای فرخ) - خاطر محترم آقایان نمایندگان محترم مستحضر است که برای تشکیلات وزارت خوابار بعد از آنکه مستشاروزارت خوابار آمد چند نفر را در نظر گرفتند برای ادارات آنجا منجمله یک نفر را برای اداره غله وبرای تهیه لوایحی که برای جمع آوری غله وطرز جمع آوری غله وقسمتهائی که برای این کار لازم است دراین اداره که مهمترین ادارات وزارت خواربار را تشکیل میهند ودر نظر گرفته‌اند آقای هاچینس تبعهدولت آمریکا برای اینکار استخدام شود واین لایحه مربوط باین کار است که باقید یک فوریت تقدیم می‌شود که اگر آقایان نمایندگان محترم موافقت بفرمایند ترتیب استخدام این شخص برای اداره غله داده شود
- اظهارات آقای دکتر سمیعی و دشتی و منشور و آقای وزیر خواربار
۳ - اظهارات آقای دکتر سمیعی و دشتی و منشور و آقای وزیر خواربار
رئیس - آقای دکتر سمیعی
دکترسمیعی - دراین لایحه کمک بمستخدمین دولت که از طرف دولت تقدیم شد وبتصویب مجلس شورای ملی رسید ازاین حقوق ومساعدت کارمندان شهرداری محروم ماندند برای اینکه در آن لایحه تصریح شده بود که کلیه کارمندانی که از صندوق دولت حقوق می‌گیرند مشمول آن قانون خواهند بود درصورتیکه صندوق شهرداری غیر از صندوق دولت است خواستم تذکر بدهم که دولت یک توجهی دراین باب بکند که کارمندان شهرداری هم مشمول این قانون بشوند
وزیر خواربار - دولت متوجه بوده‌است وبابانک ملی مذاکراتی در جریان است واین منظورآقاتأمین شده واین اضافه که بسایر مستخدمین شهرداری هم داده خواهد شد. (صحیح است. احسنت)
رئیس - آقای دشتی
دشتی - در هشت نه سال پیش ازاین که خانواده مرحوم اسعد دچار مصیبت بدبختی بودند از طرف مباشر کارهایشان برای تصفیه کارهای مالی شان یک مقدار از اسباب واثاثیه آنها را فروخته ودر این ضمن یک چند قلم چیزهائی بود که اینها را مباشر مجلش برای مجلس شورای ملی خریده‌است حالا که آزاد شده‌اند خانواده اسعد این را برای خودشان یک توهینی میدانند که چند تیکه چیز را بمجلس شورای ملی فروخته باشند ازاین جهت از مقام ریاست مجلس استدعا کرده‌اند که این اشیاء را بعنوان هدیه ناقابل وبیادگاری از طرف خانواده اسعد وبعنوان خدماتی که مرحوم اسعدبمشروطیت وآزادی ایران کرده‌است قبول بکنند ازاین جهت یک عریضة بمقام ریاست مجلس نوشته‌اند راجع باین موضوع وتقدیم این اشیاء وآن پول راهم پس داده‌اند واستدعا کرده‌اند مه این پولی راکه پسداده‌اند قبول شود(صحیح است. احسنت)
رئیس - اگر اجازه میفرمائید کاغذی کهنوشته‌اند به استحضار خاطر اقایان محترم برسد (صحیح است) (بشرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
در سال ۱۳۱۲ که خانواده اسعددچار مصیبت شیرازة زندگانی ما از هم گسیخته شده بود ومباشر کارهای ما مشغول تصفیه امور مالی ما بود شش قلم اشیائی راکه در زیر بعرض می‌رسد:
مجسمه فرشته (۱) مجسمه شیر(۲)پایه چراغ(۳)میزمشکی موزائیک(۱)
بمجلس شورای ملی فروخته ومتأسفانه پول آنرا که بالغ برچهارده هزارریال می‌شود از کار پردازی مجلس دریافت داشته بود. البته سابقة آزادی خواهی خانواده اسعد وخدمت گذاری آنها بمشروطیت بااین عمل مباینت داشته ولی درآن تاریخ مانمی توانستیم اظهار وجودی بکنیم اکنون مبلغ مزبور بهپیوست این نامه تقدیم واستدعا می‌کنیم اشیاء نامبرده رابعنوان هدیه ناقابل خانواده اسعد ویادگار خدمات صادقانه مرحوم جعفر قلی اسعد بمشروطیت ایران قبول و ما را باعطاء این افتخار مرهون وسرافراز فرمایند واجازه فرمایند باشیاء نامبرده پلاکی را که تهیه شده‌است ونشانة قبول خدمات مرحوم اسعد بمجلس شورای ملی است نصب کنند. محمد نقی اسعد. سهراب اسعد. عنوان پلاک - بیادگار خدمات مرحوم جعفر قلی اسعد بختیاری بآزادی ومشروطیت تقدیم مجلس ملی گردید. محمد نقی اسعد. سهراب اسعد
نمایندگان - صحیح است. بسیارخوب است. احسنت.
رئیس - اگر تصویب میفرمائید بنده هم از طرف مجلس اظهار امتنان بکنم (صحیح است) واین وجهی را هم که از طرف مجلس اظهار اتنان بکنم (صحیح است)واین وجهی راهم که فرستاده‌اند بمصرف امور خیریه برسانم که البته دو فایده داشته باشد (صحیح است)
افشار - بدهید بمستخدمین جزء مجلس
رئیس - آقای منشور
منشور - مطابق قانون اساسی ار امور مختصهمجلس شورای ملی است ودولت هم موظف باجراء ونظارت آن است متأسفانه بنده می‌بینم اغلب قوانینی که اینجا وضع می‌شود آنطور که لازم است اجرا نمی‌شود بلکه ادارات مربوطه تصور می‌کنند که می‌توانند با یک مقرراتی آن قوانینی که وضع شده‌است آنطوریکه میل دارند ودر نظر دارند تغییر بدهند وهمچنین قوای مملکتی از هم تفکیک است همان طوریکه قوای مقنن قوة مقننة مملکت در کارهای اجرائی نمی‌تواند دخالت کند همینطور هم قوة اجرائیه نمی‌تواند در امور حقوقی دخالت کند. درنتیجه بالا بردن قیمت گندم اختلافاتی از قراری که بنده شنیده‌ام بین مالکین ومستاجرین املاک مزروعی پیش آمده منجمله این موضوع درحوزه انتخابیه بنده که همدان باشد اختلافاتی بین مالکین ومستاجرین تولید کرده و مالکین شکایاتی کرده‌اند از دست مستاجرین واین شکایات رجوع شده‌است به اداره نخست وزیری وازآنجا هم رجوع شده‌است ودستوری صادر شده‌است بحکومت همدان که درخود همدان رسیدگی کنند معلوم است در حدود مقررات وقتی می‌گویند بیک حاکمی رسیدگی کند یک کاری راباید اجمالاًیک تحقیقاتی بکندوبعد احاله بدهد بآن مرجع قانونی خودش که عبارت از عدلیه باششد نه اینکه عرض کنم بشما که مدعی را بخواهد واستنطاق بکند واین کارها را بکند عرضکنم که حاکم محل نماینده سیاست دولت مرکزی است ووظیفه جزاین ندارد که نظارت بکند دراجرای قوانین درحوزه که حکومت دارد خوب اجراشود وچون عدة از مستاجرین که ازهمدان آمده‌اند ازاین قسمت شکایت دارند ازحکومت همدان بنده خواستم بعرض مجلس شورای ملی برسانم که آقای نخستوزیر وهم چنین وزارت کشور مطلع بشوند ویک کمیسیونی بفرستیند بهمدان ودر این موضوع تحقیقات بکنند که اگر واقعاً دخالتهای غیر قانونی وبر خلاف قانون درامور حقوقی شده‌است این قسمت را جلوگیری بکنند
یکی از نمایندگان - تازه کمیسیون رفته‌است.
منشور - فرق نمی‌کند چه تازه رفته باشد چه کند رفته باشد در هرصورت یک حاکم باید تابع قوانین باشد
تهرانچی - اصلاً حاکم نباید دخالت کند.
منشور - خوب حالا کرده‌است. اینطور می‌گویند
تهرانچی - نباید بکند.
منشور - قسمت دوم عرض بنده چون آقای وزیر خواربار هم تشریف دارند ویک اندازة قضیه ممکن است باایشان تماس داشته باشد استدعا می‌کنم توجه بفرمایند مطابق قانون ۲۴ خرداد ماه ۱۳۲۰ که درزمان کابینة سهیلی بقید فوریت گذشت دولت اختیاریگرفت که بتواند از وسائل نقلیه موجوده درمملکت برای امور خواربار فقط استفاده بکند ودر همین قانون ذکر شده‌است که در مواردی که در قانون احتکار پیش بینی شده‌است حق دارد یک مجازات هائی طبق ماده ۳ قانون احتکار بکند در باره متخلفین که در همین قانونذکر است که درمواردی که درقانون منع احتکار پیشبینی نشده‌است دولت حق دارد یک مجازاتهائی طبق ماده ۳ قانون منع احتکار بکند ودر ماده ۳ ذکر شده‌است که دولت می‌تواند تاششماه اشخاص رامحکوم بکند بحبس وتا ده هزار ریال هم جریمه بکند ومنتهی اختیاری که دولت دارد تاده هزار ریال است نظامنامة اخیری که از طرف اداره بار بری وزارت خواربار منتشر شده وبنده دیدم ودر روزنامه‌ها طبع وتوزیع شده در آنجا حتی جریمه را رساندهاست به پنجاه هزار ریال....
امیر تیمور - آن نظامنامه قانونی نیست باید لغو شود.
منشور - هیئت وزراء تصویب تصویب کرده‌است.
تهرانچی - حق ندارد.
امیر تیمور - قانونی نیست.
منشور - بنده هم چون خلاف قانون است دارم تذکر می‌دهم....
یکی از نمایندگان - کافی است آقا. دستور.
منشور - نمی‌گذارند که عرایضم را بکنم.
طباطبائی - نه خیر. بفرمائید.
آقا منشور - بلی مثلاً اگر یک کسی یک لاستیک کهنه داشته باشد واعلام نکند در ظرف ده روز که این لاستیک کهنه توی اتومبیلش است این مشمول این جزامی‌شود این یک قسمتش قسمت دیگرش مربوط بحمل ونقل است.
یکی از نمایندگان - آقا دستور.
طباطبائی - بفرمائیدآقا.
منشور - بلی سابق براین وزارت خواربار یک ترتیبی داشت وقتی که می‌خواست یک کامیون برای حمل ونقل بگیرد یک اعلان مزایدة در روز نامه‌ها منتشر می‌کردند وهرکس کامیون یا یک ماشین داشت می‌رفت آنجا ویک پیشنهادی می‌داد وهرکس که حائز حد اقل می‌شد او می‌برد حالا آمده‌اند یک اداره بار بری این جا درست کرده‌اند بمیل خودشان سه چهارنفر را پیداکرده‌اند واینها یک کلوبهائی تشکیل داده‌اند وتمام کارها را منحصربخودشان کرده‌اند یعنی وزارت خواربار که خودش باید کمک کند وجلو گیری کند از احتکار ومنع احتکار بکند خودش برای یک عدة کمک می‌کند باحتکار ویک عدة از تجار که همینطور مال التجاره هایشان مانده‌است ومی‌خواهند حمل کنند نمی‌گذارند و آن اشخاصی که با وزارت خواربار قرار داد دارند تهدید شان می‌کنند ودائم در روزنامه‌ها اعلان می‌کنند که بارهای تان را بما بدهید و بفلان نمره......
امیرتیمور - آقا این خلاف قانون است.....
منشور - خوب معلوم می‌شود آقایان همه این نظامنامه را خوانده‌اند دیگر بنده زائد میدانم توضیح بدهم
عدة از نمایندگان - دستور دستور.
منشور - موضوع چهارم موضوع منع مشروبات است ازطرف دولت (همهمه نمایندگان) ومعلوم نیست که از روی چه نظراست وباید این امر از طرف مجلس شورایملی باشد وبا اجازة مجلس شورای ملی باشد..... (همهمه نمایندکان)
یکی از نمایندگان - این که کاری بدی نیست آقا....
منشور - بنده آقا راجع به جنبة مالی ان بحث می‌کنم وکنفراس در این باب نمی‌خواهم بدهم فقط از جنبة مالی وقانونی آن صحبت می‌کنم. مجلس شورای ملی یک قانونی را وضع می‌کند ودر سال ۱۴ یا ۱۵ میلیون مالیات مشروبات ورسومات است وقتی که این جا آقای دکتر ملک زاده پیشنهاد کردند که از کشمش وخرما مشروبات الکلی ساخته نشود پنجاه نفر هم ازوکلاءپیشنهاد ایشان را تصویب کردند آقای وزیر خواربار ونماینده وزارت مالیه هردو مخالفت کردند ونگذاشتند تصویب شود توجه فرمودید حالا آمده‌اند ومنع کرده‌اند وحتی نمی‌گذارند الکل صنعتی وطبی وادوکلونی هم ساخته شود وآمده‌اند واین جور کرده‌اند اگر باید اساساً منع شود ابن باید با اجازه مجلس شورای ملی وبانظر مستشار مالی باشد نه اینکه هرکس خواست هرکاری بکند بکند. موضوع دیگرعرض بنده راجع بساختمانها است. مدتی است قریب یکماه است که جواز ساختمان باشخاص نمی‌دهند در صورتیکه همه میدانیم که در توی این شهر خانه خیلی کم است وجمعیت زیاد کرایه خانه هم می‌رود بالا وهیچ معلوم نیست مبنی ودلیل این کار چه چیز است اگر تصور می‌کنند اشخاص از خارج می‌آیند در اینجا کار می‌کنند دیگر نیایند خیلی از عملجات هستند که اساساً ساکن خود تهران واهل تهران هستند وآنهائی کارمی‌کنند در هرصورت جلو گیری از ساختمانها بیک عده دیگر بنده گمان می‌کنم این یک تبعیض فوق العاده بدی است.
جمعی از نمایندگان - بس است دیگر. دستور. دستور.
وزیر خواربار - چون فرمایشات نماینده محترم در یک قسمت اگر چه مربوط بوزارت کشور بود ولی از نقطه نظر مسئولیت مشترک تا حدی که بنده مستحضر هستم بعرض آقایان میرسانم در موضوع اختلاف بین مالک ومستأجر چنانکه در هیئت مذاکره شد آقایان نمایندگان محترم همبطور اجماع تذکر فرمودند دولت وارد مطالعه شد البته این اضافه نرخ یک تغییری داده بود که شاید اشخاصی که ملک را بقیمت نقدی اجاره داده بودند بآنها خسارتی وارد می‌شد ولکن ازنقطه نظر حقوقی اقتضاء نداشت که عملیات دیگری بشود ووزارت خواربار اجازه داد هرکس محصول را تحویل می‌دهد قیمت باو پرداخته شود البته این آقا تا یک حدی هم قانونی بود وهم مطابق عدالت بود ولی باز یک شکایاتی می‌رسد دولت بحکام دستور داد که بطور خصوصی وکدخدا منشی بین مالک ومستأجر را یک طوری اصلاح بدهند این هیچ عملی نیست که حاکم همدان برخلاف قانونکسی رااستنطاق یا مداخله در امورقضائی کرده باشد اگر طرفین حاضر شدند وتراضی بین شان حاصل شد که یکدیگر یک طوری کنار می‌آیند اگر توافق نشد البته مرجع کار قضائیه‌است وبمرجع قانونی خودش رجوع می‌شود. اما موضوعی را که راجع بوسائط نقلیه فرمودند شاهزاده فرمانفرمائیان هم سئوالی دراین موضوع از وزارت خواربار کرده‌اند که بنده از حق قانونی خودم که تا یکماه برای دادن جواب سئوالات وقت دارم استفاده می‌کنم وجئاب این موضوع را در آتیه نزدیکی بعرض آقایان نمایندگان محترم میرسانیم. راجع به قسمت ساختمانها که آقا فرمایشاتی فرمودند باید یک نکته راتذکر بدهم جمعیت تهران درچند سال قبل که سرشماری شد ۵۴۲ هزار نفر بود وبعدها رسید به ۸۳۵ هزار نفر والبته امروز بدو دلیل تمام رعایااز دهات واطراف می‌ریزند بشهرها بالاخص بشهر تهران علتش هم این است که رعیت گندمی که تعلق بخودش است خرواری سیصدتومان، سیصدپنجاه تومان در خارج می‌فروشد ومی‌آید به طهران برای اینکه از نان یکمن شش ریال استفاده کند ما سابقاً صدوشصت تن الی صد ونود تن برای مصرف نان تهران جنس می‌دادیم الان دویست وده تن می‌دهیم معذانمی‌رسد لذا دولت مجبور شد از تهاجم رعایا بطهران یک طوری جلو گیری کند ویکی از آن وسائل این است که ساختمانهای زیاد وجدید را تایک حدی جلوگیری کند که شاید از هجوماین رعایا برای عملگی جلوگیری بعمل آید والا اگر بااین ترتیب پیش برویم عنقریب جمعیت طهران بیک میلیون یک میلیون ونیم، دومیلیون می‌رسد وبااین مضیقه که هست آقایان تصدیق دارند که این عمل لازم وصحیحی است. راجع بقسمت مشروبات چون بنده اطلاعی ندارم البته بعرض هیئت دولت میرسانم وآقای وزیردارائی در جلسه بعد جواب آنرا بعرض آقایان خواهند رساند.
رئیس - لایحه تقدیمی وزارت خواربار مطرح است.
امیرتیمور -. اجاره میفرمائید؟
رئیس - بفرمائید.
امیرتیمور - بنده اولاً سئوالی از آقای وزیر خواربار داشتم که نوشته‌ام وتقدیم می‌کنم وتمنا می‌کنم وقت جوابرا تعیین بفرمایند وراجع بهمین موضوع باربری است که الان صحبتشد. راجع بلایحه‌ای هم که آقای وزیر خواربار الان تقدیم کردند تمنامی‌کنم موافقت بفرمایند سیر عادی خودش را بکند وبرود بکمیسیون ودر کمیسیون مطرح شود وبعد بیاید بمجلس (صحیح است) وحالا هم یک لایحه جزء دستور مجلس است که مورد علاقة همة مجلس است وآن لایحه نظام وظیفه‌است تمنا می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند که بقیه شور اول آن لایحه هم مطرح شود واین لایحه هم برود بکمیسیون.
وزیر خواربار - نظر آقایان نمایندگان این است که لایحه یک فوری بشود وبرود بکمیسیون بنده هم موافقت می‌کنم ولی خواهش می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند جلسه کمیسیون بودجه زودتر تشکیل شود واین لایحه مطرح شود که درجلسة بعد گزارش آن بمجلس تقدیم شود ومطرح شود.
رئیس - آقای اعتبار.
اعتبار - بنظر بنده برای آقایان یک اشتباهی شده‌است برای اینکه وقتی دریک لایحه مالی واستخدامی که ازنظر حقوق جنبة مالی دارد تقاضای یک فوریت شد فی المجلس مطرح می‌شود چون لایحة مالی اساساً یک شور دارد واگر بخواهند لایحه برود بکمیسیون باید یکفوریت آنرا هم پس بگیرند.
وزیر خواربار - عرض کردم که بنده موافقت می‌کنم که این لایحه برود به کمیسیون وفوریت آنرا پس می‌گیریم.
- بقیه شور اول لایحه نظام وظیفه
۴ - بقیه شور اول لایحه نظام وظیفه
رئیس - بقیه شور لایحه نظام وظیفه مطرح است. ماده ۷۳:
فصل دهم - دانش آموزان ودانشجویان
ماده ۷۳ - تمام دانشآموزان ودانشجویان مشمول به محض ترک تحصیل یا فراغت از تحصیل بخدمت زیر پرچم احضار می‌شوند.
رئیس - آقای روحی.
روحی - بنده خواستم خاطر معاون محترم وزارت جنگ رابیک موضوعی که دیشب اتفاقاً از طرف جمعی از آقایان لیسانسه ودیپلمه‌ها بمن مراجعه شده بود جلب کنم. این آقایان اظهارشان بنظر بنده خیلی اظهار منطقی است می‌گویند ما بمجرد یکه اعلان شد در روز معین آمدیم خدمت نظام وظیفه راانجام دادیم بسرباز خانه رفتیم وپس از خاتمه خدمت هم رفتیم به کارهای دولتی مشغول شدیم یک دسته از آمدند بعناوین مختلف متشبت شدند وبعنوان کفالت وعناوین دیگر بخدمت نرفتند وحالا هم این قانون آنهارا معاف کرده‌است پس ما گناه نکرده‌ایم که آمده‌ایم. خدمت زیر پرچم خودمان راباکمال شوق ورغبت انجام داده‌ایم وفعلاً برای اینکه دو سال هم ازآنهائی که معاف شده‌اند دیرتر بخدمت دولتی رفته‌ایم الآن یکی دو رتبه هم ازآنها عقب تر هستیم آنها هم از حیث رتبه وترفیع از ما جلوتر هستند وهم این قانون آنها را معاف کرده‌است بنده خودم یکی ازموافقین این قانون بوده وحالا هم هستم وخواهش می‌کنم آقای معاون وزارت جنگ با هیئت دولت ویا شورای عالی مذاکره بکنند واین قسمت طوری در کزارش شور دوم گنجانده شود که که این دیپلمه‌ها ولیسانسه ازحق ترفیع محروم نمانند.
مخبر - عرض کنم این قسمتی که فرمودند در تبصره ۴ ماده ۶۴ پیش بینی شده‌است که اشخاصی که انجام خدمت کرده‌اند تا مشمولین ۱۲۹۴مدت خدمتشان باپرداخت کسور تقاعد جزء خدمتشان محسوب شود وآنها هم البته می‌توانند ازموقع استفاده کنند وقتی حق داده شد که آن مدت خدمت زیر پرچم جزء مدت خدمت اداری او محسوب شود البته در ترفیع او مؤثر است برای اینکه وقتی این مدت جزء مدت خدمت او شد از ترفیع هم می‌تواند بتناسب همان مدت استفاده کند.
رئیس - آقای اوحدی.
اوحدی - بنده دراین ماده عرضی ندارم.
رئیس - ماده ۷۴ خوانده می‌شود:
ماده ۷۴ - کسانی که دوره تحصیلات آنان کمتر ازدورة متوسطه باشد مشمول مقررات مربوط بسایر افراد وظیفه خواهند بود.
رئیس - ماده ۷۶:
فصل یازدهم - کادر افسری احتیاط وذخیره.
ماده ۷۶ دانش آمئزانی که دورة تحصیلات آنان مطابق دورة کامل متوسطه یاکمتر از لیسانس باشد پس از ششماه تعلیمات مقدماتی در صف وداشتن استعداد ولیاقت افسری از بین آنان کسانی که داوطلب از ورود بدانشکده افسری احتیاط باشند از روی آزمایش انتخاب و بدانشکده اعزام و معرفی می‌شود.
رئیس - آقای نراقی.
نراقی - در این ماده یک مساعدت و ارفاقی نسبت به تحصیل کرده‌های کشور شده‌است که خیلی بجا و بمورد بوده‌است یعنی کسانی که تحصیلاتشان معادل دیپلم لیسانس و بالاتر است دورة خدمتشان به یکسال تنزل کرده‌است و کسانی که دیپلم متوسطه دارند به یکسال و نیم یعنی لیسانسیه‌ها و بالاتر شش ماه اولیه را در دانشکده خدمت می‌کنند و شش ماه دوم با درجة افسری در ارتش کار خواهند کرد و دیپلمه‌های متوسطه شش ماه خدمت مقدماتی را در صف و شش ماه هم در دانشکده افسری و شش ماه آخر را بصورت افسر خدمت می‌کنند بنده خدمت آقای معاون وزارت جنگ عرض کرده بودم که این ارفاق و مساعدتی که نسبت به تحصیل کرده‌ها شده‌است شامل حال کسانی که الان هم در دانشکده افسری احتیاط مشغول اخذ تعلیمات هستند بشود یعنی آنهائی که از لیسانسیه و دیپلمه‌ها در دانشکده پذیرفته شده‌اند آنها هم دورة خدمتشان به شش ماه تقلیل یابد طبق این قانون و دورة افسری آنها هم شش ماه باشد به بنده فرمودند با این نظریه موافقند و تمنا می‌کنم این موافقت را در مجلس هم اظهار بفرمایند که اسباب خوشوقتی و مسرت و علاقمندی آنها بشود.
معاون وزارت جنگ - بنده توضیحاً عرض می‌کنم که همان موقعی که این پیشنهادها مطرح بود ما تمام واحدهایمان را با مقررات این قانون تطبیق کردیم و در در این قسمت هم ترتیبات کار را طوری داده‌ایم که این نظر انجام شود و دورة دانشکده افسری را عوض هشت ماه به شش ماه تقلیل دادیم پس مانعی ندارد این عده آقایانی هم که فعلاً مشغول اخذ تعلیمات هستند وقتی که این قانون گذشت آنها را هم مشمول این قسمت قرار دهیم و برای این که این نظر بموقع انجام شور تمنا می‌کنم آقایان موافقت بفرمایند هر چه زودتر این قانون بگذرد که آنها هم مشمول شوند و بتوانند استفاده کنند.
رئیس - آقای اوحدی.
اوحدی - بنده در موقعیکه قانون نظام وظیفه مطرح بود تذکر دادم که این امتیاز برای دارندگان دیپلم و دارندگان گواهی نامه لیسانس و دکترا از حیث مدت خدمت و از حیث وضعیت ورود بخدمت بعقیده و نظر بنده فلسفه ندارد که گفته شود کسی که دارای دیپلم متوسطه کامل باشد او باید یکسال و نیم خدمت بکند و کسی که دارای گواهی نامه لیسانس و دکترا باشد او باید یکسال خدمت بکند من نفهمیدم که اگر یکنفر دارای گواهی نامه دکترا شد در ادبیات و اشعار مثنوی را خوب فهمید این چه امتیازی پیدا خواهد کرد بر آن شخصی که دارای دیپلم کامل متوسطه‌است که او باید یکسال در نظام وظیفه خدمت بکند و این یکسال و نیم این را بنده نمی‌توانم بفهمم زیرا فن دکتری و لیسانس اینها یک فنون مختصة بخودش است و دخالت در امر نظام ندارد فلان دکتر حقوق یا اقتصاد یا فلان لیسانسیه حقوق و اقتصاد از امر نظام و قشون چه اطلاعی دارد و تحصیلات او چه مدخلیتی دارد که موجب شود زمان را برای آنها و دارندگان دیپلم متوسطه مختلف قرار دهند باین بگویند تو یکسال خدمت کن و باو بگویند یکسال و نیم بنده هر چه فکر کردم یک فلسفه و علتی برای این قسمت پیدا نکردم و نفهمیدم (نبیل سمیعی - برای این است که دکتر زیاد شود) نکته دیگر این است که دارندة دیپلم متوسطه باید اول برود در صف ششماه تعلیمات اولیه را یاد بگیرد و بعد از آن اگر داوطلب شد و اگر تشخیص داده شد بلیاقت و استعداد او آنوقت بدانشکده فرستاده می‌شود ولی دارندگان گواهی نامه لیسانس ودکترا نباید ابتدا برود به صف ونه تشخیص لیاقت او داده می‌شود درصورتیکه آقای معاون وزارت جنگ در آن جلسة قبل فرمودند که سربازی که بسن بیست وهفت سالگی برسد دیگر بدرد نمی‌خورد ومن استفاده می‌کنم بفرمایش خود ایشان عرض می‌کنم دوره تحصیل ابتدائی شش سال، دورة متوسطه شش سال این می‌شود دوازده سال هشت ساله هم که باشد آن بچه ورفته باشد بمدرسه تازه از مدرسه متوسطه که بیرون بیاید بیست ساله‌است آن وقت اگر بنا باشد برود برای تحصیلات لیسانس سه سال اگر برود بدکترا دوسال که جمعاً می‌شود پنج سال جمعاً می‌شود بیست وپنج سال یا بیست وشش سال اگر رفوزه نشود واگر یک سالی مثل سال قبل پیدا نشود که یک مرتبه ششصدنفر رفوزه بشوند، اگر رفوزة در کار نباشد در سن بیست وشش وبیست وهفت سالگی دکتر می‌شود من از دکتر و لیسانسیه نمی‌خواهم مذمت کنم من خودم طرفدارعلم وطرفدار عالم وطرفدار دکتر وطرفدارلیسانس وهمة اینها هستم اما مقصودم سر این قانون است ووضعیت این قانون که می‌گوید دارندگان دیپلم متوسطه کامل باید برود ابتدا درصف بااین افرادی که بعضی‌ها را خودم دیده‌ام در یک جاهائی که بعضی ازاین افراد را دردست راستشان گچ می‌گذارند ودر دست چپشان ذغال می‌گذارند برای خاطر اینکه دست چپ وراست را بداند ووقتی به او می‌گویند چپ گرد کن وراست گرد کن از روی گچ وذغال بفهمند آن وقت یک دیپلمه متوسطة کامل باید با این آدم هم دوش بشود درخدمات اولیه وبا ید با این تعلیمات اولیه را یاد بگیرد حالا فکرش را بفرمائید این دیپلمه متوسطه که خودش درمدرسة که تحصیل کرده این کارها را یاد گرفته واین جریان را طی کرده وبمحض اینکه آن وکیل باشی باو هرچه رابگوید در ظرف نیم ساعت یاد می‌گیرد ملاحظه میفرمائید اورا هم ردیف قرار دادن با آن دهاتی که یک ماه وقت لازم دارد که دست چپ وراست را یاد بگیرد به بینید بآن دیپلمه چه می‌گذرد. این عقیده من است که اگر موافقت بفرمائید کلیه اشخاصی که دارای گواهینامة متوسطه و لیسانس و دکترا هستند تمام آنها یکراست بروند به دانشکده و در دانشکده هم همانطور که ممکن است دردارندگان دیپلم متوسطه پیدا شود کسی که قابلیت و استعداد نداشته باشد برای افسری ممکن است در دکترها هم پیدا شود که این استعداد نباشد یا از حیث هیکل یا استعداداً یا علماً و ممکن است در لیسانسیه و دکترا هم باشند که از عهدة امور نظامی و افسری برنیایند پس تمام اینها از این جهات با هم مشترک هستند و عقیدة من این است که از این حیث امتیازی نباشد و همه یکسان باشند حالا در مدت اگر اختلافی باشد بنده عرضی ندارم ولی در طرز خدمت اگر موافقت بشود که هر سه طبقه یکسان باشند بنده متشکر هستم اگر موافقت بفرمایند و بنده این قسمت را کاملاً معتقدم که این امتیاز برداشته شود
مخبر - پیشنهاد بفرمائید نظر خودتان را برود به کمیسیون
رئیس - آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - بنده عرضی ندارم.
رئیس - آقای هاشمی.
هاشمی - شرحی راجع به دارندگان دیپلم عالی در موضوع نظام وظیفه رسیده‌است که بنده وقت مجلس را نمی‌گیرم و در کمیسیون آنرا به عرض میرسانم.
رئیس - آقای رضوی.
رضوی - اگر چه در قسمت اخیر نطق خودشان آقای اوحدی اهمیت مقام دانشجویان و تحصیل کرده‌های دورة متوسطه و لیسانس و دکترا را فرمودند ولی در قسمت اول که فرمودند در مدتش تفاوتی من قائل نیستم می‌خواستم عرض کنم که اقوی دلیل هر امری وقوع آن است. در قانون نظام وظیفة که قبل از ۱۳۱۷ مجرا بود یک امتیازی از نظر مدت برای تحصیل کرده‌ها قائل شده بودند و بنده به خوبی در نظر دارم که در آن موقع یک رواج فراوانی در تحصیلات متوسطه و عالیه پیدا شد که اغلب از افرادی که حتی گریز پا بودند و قبلاً میل نداشتند به دبیرستانها و دانشکده‌ها بروند و تحصیل کنند با شوق و ذوق می‌رفتند و تحصیلات خوبی هم کردند و فعلاً هم بنده تصور می‌کنم که این تفاوت مختصر ممکن است آن تأثیر را داشته باشد و البته آنها بواسطة تحصیلاتی که دارند آنچه را که سایرین در مدت دو سال فرا می‌گیرند البته می‌توانند در مدت یکسال و هیجده ماه فرا بگیرند اما این توضیحی که با یک مدت کمی لیسانسه‌ها را به دیپلمه‌ها دارده‌اند بنظر بنده کمال ضرورت را دارند.
رئیس - آقای نقابت.
نقابت - بنده عرضی ندارم.
رئیس - آقای اورنگ.
اورنگ - آقای اوحدی کجا تشریف دارند (بعضی از نمایندگان - هستند) این اشکال آقای اوحدی چون از طرف ایشان است باید تعجب کرد ولی اگر از طرف من بود خیلی جای تعجب نبود برای اینکه آن اشکال اینجا هم وارد است که چه فرقی است بین آن کسی که دیپلمه‌است با آن کسی که سیکل اول متوسطه را تمام کرده‌است یا چه فرقی است بین آن کسی که سه کلاسة متوسطه را طی کرده یا آن کسی که شش کلاس ابتدائی را طی کرده‌است و بعد چه فرقی است بین آن کسیکه هیچ مدرسه نرفته و ان کسیکه شش ساله ابتدائی را طی کرده‌است و هکذا این عالم عالم مرتبه‌است پس در هر مرتبه هر کس واقع است آن مزتبه مادون آن امتیاز را واجد نیست؟ شما ملاحظه کنید وقتی که در آن قانون نظام ملاحظه فرمائید کلیة مردمان با معلومات را که در حدود لیسانس معلومات داشتند بنا بود اینها هیچ نروند بنظام وظیفه احصائیه آنوقت دانشکده‌ها را مراجعه کنید چه تشویق مهمی بود مردم دنبال تحصیل می‌رفتند و می‌گفتند باین مقدار از علم می‌رسم دیگر آن مقدار زحمت نمی‌بریم بعد آمدند گفتند خیر همه باید خدمت بکنند و این منطق صحیح است هر کس هر مقدار دانش دارد باید خدمت به وطن خودش را بکند و حرف به قائده هم بود گفتند کسانی که معلوماتشان تا آن حد است یکسال که بروند وآن زحمت اولیه را نکشند وآن کسانیکه تحصیلاتشان از آن مرتبه کمتر است زیادتر زحمت بکشند واین یک حرف معقولی است وبنده خیال می‌کنم که یک همچو چیزی در مغز ما نباید خطور کند البته اشخاص عالم هستند مقامی دارند خیلی امتیازات دیگر هم در مملکت برای آنها قائل هستند اگر بنا شد اینجا پایه خراب شود آن وقت در سایر مراحل هم دیگر نمی‌شود درست کرد به هرحال باید امتیاز در کار باشد وباعتقاد بنده هیچ اشکالی ندارد که آن دسته یک سال برود یا آنهای دیگر هجده ماه برود یا دیگران که نرفته‌اند برای تحصیل زحمت بکشند دوسال بروند وحفظ این مراتب از طرف ما خیلی مورد ضرورت است وخیلی لازم است وخیلی تشویق است که اشخاص بروند دنبال تحصیل مثلاً اگر امتیازات دیگر هم باشد برای خاطر علما خوب ااشکال است مثلاً مجتهد چرا باید همیشه معاف باشد وهکذا بالاخره اینها یک امتیازاتی است که پایه اجتماعی بروی این امتیازات است والا اساس اجتماع برهم می‌خورد.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
اوحدی - بنده برای رفع سوء تفاهم که برای آقای اورنگ پیدا شد اجازه خواسته‌ام اجازه می‌دهید عرض کنم اجازه نمی‌دهیم که بنده هم موافقم مذاکرات کافی است.
رئیس - ماده هفتادوهفت:
ماده ۷۷ - دانش آموزان اعزامی بدانشکده افسری احتیاط پس از طی دوره دانشکده در صورتیکه از عهده امتحانات نهائی برآیند مطابق مقررات فصل پنجم قانون ترفیعات بدرجه افسری نائل وشش ماه بادرجه افسری در صف خدمت خواهند نمود.
رئیس - ماده ۷۸:
ماده ۷۸ - دانش آموزانیکه مشمول مقررات ماده ۷۶ نشده باشند باقی ماندة دوره خدمت زیر پرچم خود را مانند سایر افراد وظیفه در صف انجام وآموزشگاه گروهبانی احتیاط را طی خواهند نمود.
رئیس - ماده ۷۹:
ماده ۷۹ - دانشکده افسری احتیاط هر سال در اول مهر ماه تشکیل ودوره آن ششماه خواهد بود.
رئیس - ماده ۸۰:
ماده ۸۰ - کسانیکه دوره تحصیلات آنان معادل لیسانس یا دکترا باشد بطور کلی ۱۲ ماه در خدمت زیرپرچم خواهند بود وپس از طی دوره دانشکده افسری احتیاط درصورتیکه از عهده امتحانات نهائی برآیند مطابق فصل پنجم قانون ترفیعات بدرجه افسری نائل وششماه با درجه افسری در صف خدمت خواهند نمود.
رئیس - ماده ۸۱:
ماده۸۱ - افراد نامبرده در ماده ۷۶ و ۸۰ از تاریخ معرفی بدانشکده افسری تا خاتمه دوره دانشکده تابع مقررات عمومی دانشکده افسری احتیاط بوده وطبق برتامه مخصوص تعلیمات لازمه را طی خواهند نمود.
رئیس - ماده ۸۶:
ماده ۸۶ - دارندگان گواهی نامه دوره متوسطه یابیشتر درموقع ورود بخدمت یا اعزام بدانشکده افسری مانند سایر افراد مورد معاینه پزشکی واقع خواهند شد.
رئیس - ماده ۸۷:
ماده ۸۷ - دانشجویان افسری احتیاط در صورتیکه ازعهده امتحان برنیایند مدت تحصیل آنها جزو دوره خدمت زیر پرچم محسوب وبرای طی بقیه خدمت بدون درجه بصف اعزام خواهند شد. فصل دوازدهم - پزشکان - دامپزشکان - دارو سازان - دندانسازان
رئیس - ماده ۹۰:
ماده ۹۰ - کسانیکه دارای گواهی نامه دانشکده پزشکی دامپزشکی - دندانسازی - دارو سازی باشند بطور کلی دوازده ماه در خدمت زیر پرچم خواهند بود وپس از طی دوره ششماهه تعلیمات تکمیلی نظامی تحت نظر ادارات مربوطه وگذرانیدن امتحان مطابق فصل پنجم قانون ترفیعات بدرجه افسری نائل و ششماه در قسمتهای مربوطه با درجه افسری خدمت خواهند نمود.
رئیس - مادة ۹۱:
ماده ۹۱ - دام پزشکان - دندانسازان و داروسازانی که تحصیلات آنان معادل دورة کامل متوسطه باشد پس از ششماه خدمت مقدماتی در صف کسانیکه از بین آنان مشمول مقررات ماده ۷۶ بشوند پس از طی دوره چهار ماهه تعلیمات تکمیلی تحت نظر ادارة مربوطه و گذرانیدن امتحان نهائی طبق مقررات فصل پنجم قانون ترفیعات به درجه افسری نائل و هشت ماه با درجه افسری در صف خدمت خواهند نمود و سایرین بقیة خدمت زیر پرچم خود را مانند افراد وظیفه در صف انجام خواهند داد
رئیس - ماده ۹۲:
ماده ۹۲ - معافیت بعنوان تحصیل برای دانش آموزان از تاریخ تصویب این قانون تا اکمال ۲۷ سالگی منظور و دانش آموزانی که تا این سن موفق بفراغت از تحصیل نشده باشند بخدمت زیر پرچم احضار خواهند شد مگر اینکه جزو طبقات مشمولین ماده ۶۳ باشند.
رئیس - آقای اوحدی.
اوحدی - بنده توجه آقای معاون وزارت جنگ را باین نکتة که می‌خواهم عرض کنم جلب می‌کنم که این ماده روی هم رفته خوب تنظیم نشده‌است بعقیدة بنده یکنفری که تا سن بیست و هفت سالگی مشغول زحمت تحصیل است اگر یکسال برای او باقیمانده باشد که نتیجه بیست و هفت سال عمر خود را بخواهد بگیرد آنوقت بگویند چون شما رسیده‌اید به حد بیست و هفت سال دیگر حق ندارید تحصیل خود را تعقیب کنید و باید وارد خدمت نظام وظیفه شوید و بعقیده بنده از انصاف بدور است و از مروت و فتوت خارج است زیرا این آدمی که بیست و هفت سال دارد تحصیل می‌کند برای این تحصیل نمی‌کند که از خدمت زیر پرچم فرار کرده باشد ولی روزگار پیش آمد سوانخ این شخص را عقب انداخته‌است که به آن نتیجه مطلوبه که باید برسد یعنی گرفتن گواهینامه لیسانس یا دکترا او را به ادامه تحصیل مجبور کرده‌است نباید به او گفت که چون به بیست و هفت سال رسیده‌ای و هنوز گواهی نامه نگرفته‌ای باید احضار بزیر پرچم بشوی من موافقت شما را جلب می‌کنم که تا این اندازه سخت گیری نشود و توضیحی داده شود که اگر نزدیک به اتمام باشد شش ماه یا یکسال این را موافقت بفرمایند که نتیجه خودش را بگیرد آنوقت برای خدمت زیر پرچم حاضر شود.
معاون وزارت جنگ - بنده یک توضیحی عرض می‌کنم که آقای اوحدی تصور نفرمایند که سن بیست و هفت سالگی که ما گفتیم هیچ فرجه برای دانش جویان قائل نشده‌ایم در صورتیکه ما اینجا حساب کردیم که سن بیست و سه سالگی الی ۲۴ سالگی موفق به لیسانس می‌شود و آمدیم تا بیست و هفت سالگی فرجه دادیم باز سه چهار سال دیگر ما حد اکثر را برای پزشکان گرفته‌ایم که دوره تحصیل شان برای دکتری طب طولانی تر است بنابراین از سن بیست سالگی که متوسطه کامل شده باشد پنج سال هم برای تحصیلات پزشکی این می‌شود بیست و پنج سال و آنوقت برای کار آموزی و دکترا دوسال وقت باقی گذاشتیم که کاملاً دانش جویان تا بیست و هفت سالگی بتوانند برسند و علت اینکه ۲۷ را قائل شدیم برای این است که اگر از بیست و هفت گذشت دیگر آن استفادة خوبی که باید ما بکنیم نمی‌توانیم بکنیم ولی مانعی ندارد که آن دانش جویانی که تحصیل می‌کنند وقتی که دیپلم شش را گرفت بیاید خدمت خودش را بکند و آن وقت برود پانزده سال دیگر هم درس بخواند ما مانع تحصیل دانش جویان نمی‌شویم و حالا دانش جویان اگر نتوانست در این مدت دیپلم بگیرد خوب این میاید نظامش را انجام می‌دهد بعد به تحصیل خودش ادامه می‌دهند.
رئیس - آقای ملک مدنی
ملک مدنی - بنظر بنده این ماده یک اشکالی دارد که باید تذکر داده شود که در شور دوم اصلاح شود اینجا گفته می‌شود که اشخاص که به سن بیست و هفت سالگی رسیده‌اند اگر دوره تحصیلات شان خاتمه پیدا نکرده‌است و موفق بگرفتن گواهینامه دکترا و لیسانس نشده‌اند بخدمت زیر پرچم احضار می‌شوند البته این اصل کلی که آقای معاون وزارت جنگ فرمودند در جای خودش صحیح است ولی چون تا کنون این عمل مجری نبوده الآن یک اشخاصی هستند که در جریان تحصیل هستند مثلاً فرض کنید الآن یک محصلی در کلاس چهار دانشکده پزشکی است سنش هم به بیست و هفت سال رسیده‌است ما اگر این را بخواهیم احضار بخدمت کنیم این یک وقفه به تحصیلش وارد می‌شود که البته که بضرر کشور است که ما بخواهیم این شخص را از تحصیل باز داریم بنابراین بنده معتقد هستم که اشخاصی که در سن بیست و هفت سالگی دورة تحصیلاتشان خاتمه پیدا کرده‌است اینها که حاضر هستند ولی آنهائی که در کلاس هستند و از طرف دانشکده هم گواهی نامه به آنها داده می‌شود که مشغول تحصیل هستند بایستی راجع به اینها یک ارفاقی بشود که بتوانند تحصیلات خودشان را تمام کنند بعد وارد خدمت شوند زیرا الآن یک دسته از شاگردانی هستند که به اروپا اعزام شده‌اند و مشغول تحصیل هستند این قانون که گذشت که از بیست و هفت باید بخدمت زیر پرچم احضار شوند ممکن است یک شاگردی دو سال دیگر سه سال دیگر در دانشکده فنی کار داشته باشند و یک مردی باشد که مهندس بشود و برای کشور ما مفید باشد او ترک تحصیل کند و بیاید خدمتش را انجام بدهد و آنوقت دو مرتبه برگردد تحصیلات خودش را تمام کند پس اینکه میفرمائید عملی نیست بنابراین بنده می‌خواستم خواهش کنم که در شور دوم این نقصی که در این ماده هست مورد توجه قرار دهید و یک فورمولی پیدا کنید که این اشکال رفع شود.
رئیس - آقای انوار
انوار - بنده کاملاً با نظر ملک موافقم و پیشنهادی هم کرده‌ام و امیدوارم که آقای معاون و اعضای کمیسیون هم موافقت کنند ما باید در مملکت فلاسفه طبیعی و الهی ایجاد کنیم و یک علمائی که حقیقتاً مملکت ما را زنده کنند اگر حالا این رفته‌است مشغول تحصیل است همانطور که آقای ملک مدنی فرمودند در خارجه‌است وقتی که وارد در مسائل طبیعی یا الهی باشد این یک دریای مواجی است اگر بخواهیم او را احضار کنید این بجائی نمی‌رسد پس یک همچو اشخاصی که دارای یک همچو درجه هستند و بخواهند تحصیلات خودشان را تا این حد ادامه بدهند و اینها عدة قلیلی هم می‌شوند عقیدة بنده این است که اینها را از جهت احترام به مقام علم و دانش باید یک مرد عالی بکنند که بتوانند تحصیلات خودشان را بپایان برسانند.
مخبر - البته حضرتعالی و آقایانی که در این قسمت نظریاتی می‌فرمایند نظریات خودشان را پیشنهاد بفرمایند در شور دوم در کمیسیون مذاکره می‌شود و در نظر گرفته می‌شوند.
رئیس - پیشنهاداتی هم کرده‌اند. ماده ۹۴
فصل سیزدهم - اجرای مراسم سربازگیری
ماده ۹۴ - مجالس سربازگیری در پانزدهم فروردین ماه هر سال در مراکز حوزه‌ها تشکیل می‌گردد.
رئیس - آقای دهستانی
دهستانی - این ماده و این موقعی را که برای احضار مشمولین معین کرده‌اند موقعی است که صدمه به امور کشاورزی خواهد زد اگر چه امور کشاورزی و کارگران یکطوریست که تمام مدت سال مشغول هستند و می‌توان گفت که فقط در سه ماهه زمستان را حتی دارند ولی در اسفند ماه و فروردین موقعی است که زارع باید مشغول باشد وزراعت صیفی خودش را مشغول شود اگر دراین موقع ما هم بخواهیم او رااحضار کنیم مثل این است که دست این زارع را بسته‌ایم واو از کارهای صیفی کاری محروم خواهد ماند وچون این مسئله ارتباط به امر کشاورزی دارد ومورد توجه همه آقایان است بنده پیشنهاد کردم که از اول اسفند تا پانزدهم فروردین مجلس سرباز گیری تشکیل شود ودر پنزدهم فروردین خاتمه پیداکند
رئیس - ماده ۹۸:
ماده ۹۸ - هیچیک ازوزارت خانه‌ها وادارات وبنگاه‌های دولت وملی وهمچنین اشخاص نباید مشمولینی را که وضعیتشان روشن نشده وبرگ معافیت موقت که مدت آن منقضی نشد باشد وبا برگ معافیت دائم وبا کتابچه خاتمه خدمت در دست ندارند استخدام ویا در خدمت نگاه دارند.
رئیس - ماده ۱۴۳:
فصل هفدهم - کبر وصغر سن
ماده ۱۴۳ - هر گاه درموقع رسیدگی بوضعیت مشمولین معلوم شود که سن واقعی مشمول با تاریخ تولد مندرج در برگ شناسنامه از حیث کمی یا زیادی سن تفاوت فاحش داشته ومورد اعتراض خود مشمول باشد دراین صورت جلسه به امضای هیئت رسیدگی حاکی از تعین مشخصات کامل شخص مشمول با الصاق دو قطعه عکس گواهی شده تنظیم وبه پیوست رو نوشت برگ شناسنامه بدادگاه مرکز مناطق مذکور در ماده ۵۷ فرستاده می‌شود واین دادگاه پس از رسیدگی بترتیب زیر عمل می‌نماید
۱ - نسبت باشخاصی که کوچکتر ازسن مشمولیت تشخیص داده شوند برگ معافیت موقت نا رسیدن بسن تاسربازی می‌دهد.
۲ - نسبت به اشخاصی که بزرگتر از سن مشمولیت تشخیص داده شوند برگ معافیت دائم بعنوان خارج از مشمولیت به آنان تسلیم می‌دارد.
تبصره - راجع باشخاصی که تولد زمان طبق مقررات قانون در دفاتر موالید به ثبت رسیده باشد این تاریخ تولد معتبر شناخته شده وقابل هیچگونه اعتراضی نخواهد بود واگر اشتباهاتی بین برگ شناسنامه ودفاتر موالید مشاهده شود برابر قانون ثبت احوال رسیدگی ورفع خواهد شد.
رئیس - آقای طباطبائی
طباطبائی - بنده می‌خواستم یک توضیحی آقای معاون وزارت جنگ در ضمن این ماده بدهند چون این نظر را سابق هم ما داشتیم ونظرم هست که در یکی از مواد نوشته شد برگشناسب‌نامه وآنچه که اوراق شناسنامه معین می‌کند معتبر است ومأمورین حق چون وچرا نسبت بیک سند رسمی که شناسنامه‌است ندارند ودراین ماده بنده اینطور می‌فهمم که کبر یاصغر سن آنچه که در شناسنامه هست از لحاظ مأمورین معتبر است اما اگر خود مشمول اعتراضی داردآنوقت حق تعقیب دارد ومی‌تواند مورد رسیدگی قراربدهد ودر این صورت البته مأمورین حق چون وچرا واعتراضی ندارند وآن سند البته سند رسمی است.
رئیس - ماده ۱۴۴:
ماده ۱۴۴ - در تاریخ اجرای این قانون پرونده هائی که بر اثر اجرای مقررات ماده ۱۴۳ قانون خدمت نظام وظیفه مصوب ۲۹ خرداد ماه ۱۳۱۷ در هیئت تجدید نظر مقرر در ماده ۱۴۴ قانون مذکور رسیدگی نشده باشد بایستی در هیئت نامبرده طبق ماده ۱۴۳ این قانون رسیدگی وپرونده‌ها برای صدور برگهای معافیت موقت ویا دائم بمناطق مربوطه اعاده گردد ومناطق مربوطه موظف بصدور برگ معافیت هستند. تبصره - هیئت تجدید نظر مقرردر ماده ۱۴۴ قانون نظاموظیفه مصوب ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ بریاست یک افسر ارشد و دو افسر جزء که از طرف اداره نظام وظیفه معین می‌شوند ونماینده اداره کل آمار وثبت احوال ونماینده دادسرا ی تهران ویک پزشک بانتخاب بهداری ارتش تشکیل خواهد شد
رئیس - ماده ۱۴۵:
ماده ۱۴۵ - پرونده هائیکه براثر اجرای مقررات ماده ۱۴۵ قانون خدمت نظام وظیفه مصوب ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ تشکیل وتا این تاریخ منجر بصدور رأی هیئت تجدید نظر نشده باشد بایگانی می‌شود وپس از انتشار آگاهی در مناطق مربوطه عین مدارک به تقاضای صاحبان مدارک بخود آنان یانمایند گانشان مسترد خواهد شد.
رئیس - ماده ۱۴۶:
ماده ۱۴۶ - رؤساء وکارمندان وپزشکان مجالس سربازگیری ویادادگاه اداری حوزه‌ها که در جریان اولیه امور مربوطه به مشمولین رأی داده باشند حق شرکت در دادگاه مرکز منطقه برای اظهار نظر نسبت بهمان موضوع نخواهند داشت.
فصل هیجدهم - دادگاه اداری ووظایف حوزه‌های سربازگیری
رئیس - ماده ۱۴۹:
ماده ۱۴۹ - در مرکز هر یک ازحوزه‌های اصلی سربازگیری دادگاه اداری بکار مندی نمایند نمایندگان وزارت کشور واداره آمار وثبت احوال واداره نظام وظیفه ودوپزشک صلاحیت دار تحت ریاست مأمور یکه ارشد ازسایرین است تشکیل وبوضعیت مشمولین غائب وباقیماندگان مجلس سربازگیری رسیدگی ورأی خواهد داد.
تبصره - در نقاطی که اداره ژاندارمری وشهربانی وجود داشته باشد نمایندگان آنان نیز شرکت خواهند نمود.
رئیس - ماده ۱۵۴:
ماده ۱۵۴ - وضعیت وطرز عمل مناطق وحوزه‌های سرباز گیری لااقل درهر سال یکمرتبه با اعزام بازرس از مرکز باید تحت بازرسی قرار گیرد در صورت اقتضاء نیز درهرموقعیکه ضروری باشد بازرس اعزام خواهد شد.
رئیس - ماده ۱۵۶:
ماده ۱۵۶ - غائبین زیر هرگاه دارای عذر موجه نباشند معادل ایام غیبت بمدت خدمت زیر پرچم آنان افزوده خواهد شد.
الف - مشمولینی که برای اجرای مراسم سربازگیری احضار شده ودر موعد مقرر حضور نیافته باشند.
ب - مشمولین آماده بخدمت که در موقع احضار حاضر نشده باشند.
ج - کسانیکه بنابراین علت مزاج احضار آنها بتعویق افتاده ودرخاتمه مدت مقرره خود را معرفی نکرده باشند.
تبصره ۱ - مشمولین بیماری که معالجه آنان برای مدت معین به بنگاه بهداری کشور محول ودر اجرای دستور پزشک معالج تعلل ورزیده ویا اساساً برای معالجه به بنگاه بهداری مراجعه نکرده باشند دراین صورت معادل نصف مدتیکه برای معالجه معین شده بمدت خدمت زیر پرچم آنان افزوده خواهدشد.
تبصره ۲ - درصورتیکه ادامه معالجه مشمولین بند (ج) و تبصره بالا ازطرف دوپزشک تصدیق شده باشد پس ازخاتمه معالجه وبهبود یافتن تنبیهات مقرره در باره آنان اعمال خواهد شد.
تبصره ۳ - اصولاً حداکثر تنبیهات مشمولین مصرحه در این ماده ازلحاظ خدمت ازمدت چهارسال تجاوز نخواهد کرد.
تبصره ۴ - افسران وافراد احتیاط وذخیره که پس از احضاربرای انجام تعلیمات مدت یکماهه طبق مقررات ماده ۱۲۳ در موعد معین حاضر نشده باشند باید دو برابراین مدت خدمت نمایند.
تبصره ۵ - مشمولینی که تا آخر سن ۴۵ سالگی از خدمت غیبت نمایند بحد اکثر مجازات مندرجه در بند الف ماده ۳۵۶ قانون دادرسی وکیفر ارتش محکوم خواهند شد.
تبصره ۶ - کسیکه پس از مدتی غیبت یا قرار شخصاً حاضر شده ویا جلب گردیده باشد ودر معاینه مطابق ماده ۶۰ معاف دائم تشخیص داده شود از انجام خدمت معاف ولی برای مجازات بدادگاه نظامی تسلیم خواهد شد ودر صورتیکه دادگاه مقتضی بداند وغائب مزبور بیمار نباشد از ۱۵ روز تا ششماه محکوم بحبس خواهد شد.
رئیس - آقای اوحدی
اوحدی - بنده راجع بماده ۱۵۶ وتقسیماتی که شده اشکالی ندارم فقط مخالفت بنده باتبصره چهار است دراین تبصره چهار احضار افسر وافراداست برای تعلیمات یک ماهه در سنوات ذخیره واحتیاطی مدت یکماهه فرق می‌کند بنده اساساً خواستم بفهمم یک فرد نظام وظیفه که دوسال تمام تعلیمات نظامی رادیده‌است اگر حقیقتاً بایک استعدادی این تعلیمات را یاد گرفته برای سه سال فاصله یا دوسال فاصله این یک ماهه احضار شدن نتیجة برای اوخواهد داشت؟ (تهرانچی - برای اینکه یادش نرود) اگر یادش رفته‌است آن دوساله که دریک ماهه هم نمی‌تواند آنرا جبران بکند واگر یاد گرفته‌است که یک ماهه احضارش برای تعلیمات این نتیجه از هر دو طرف موجب ضرر وزیان وزحمت می‌شود اول برای افسر وآن فرد که پس ازانجام خدمت وظیفه خودش به یک کاری بیک پیشة به یک شغلی به یک اداره بیک کاری مشغول شده‌است وبخواهید شما دروسط این کاراورا یکماه احضار کنید رشته زندگی اورا بهم پاشیده‌اید ار آنطرف هم برای افراد وبرای افسر یک مکان ویک خوراک تهیه دیده‌اید واین برای خود ارتش هم اسباب زحمت ضرر است که من بااین تبصره مخالف هستم وتقاضامی‌کنم که این تبصره را حذف کنند واین یکماهه را ازبین ببرند.
رئیس - پیشنهاد کنید آقا
مخبر - بنده خواستم دراین قسمت البته چون خاتمه شور اول قانون است عرض کنم مطالب آقایان که جواب عرض نشده علتش این است که البته درکمیسیون در مطالب وبیانات آقایان که اکثراًهم ممکن است وارد باشد وپیشنهاد شده شوربشود ودر شوردوم نظرآقایان تأمین شده باشد ویکی هم برای این سات وقت مجلس گرفته نشود ویک قسمت هم که آقای اوحدی فرمودند یکی برای یاد نرفتن است وازیک طرف هم یک تعلیمات تربیتی است که هر ساله در نظام ممکن است البته پیدا بشود وپیش بیاید ومورد لزوم است این یکماه خدمت (صحیح است) که سرباز آن تعلیمات جدید را یاد بگیرد.
رئیس - آقای طباطبائی.
طباطبائی - عرض کنم که این تبصرة پنج منافات دارد باآن نظری که درماده ۶۴ هست درمادة ۶۴ تا۱۲۹۴ رامعاف کردیم می‌پرسند چرا؟ می‌گویند برای اینکه از سی سال تجاوز کرده وقابل نیست برای خدمت نظام واین حرفها آنوقت اینجا ما درتبصرة پنج چسبیدیم یقة مرد چهل وپنج ساله را که بیا خدمت کن ملاحظه میفرمائید چقدر تبصره پنجم بد تنظیم شده یک مردی چهل وپنج سالش است وهزار کارهم دارد این را آورده اندمطابق مادة۳۵۶ قانون ۱۳۱۲ به خدمت این آیا موافقت دارد با آن نظری که میفرمائید از بیست وهفت سالگی دیگر بدرد نظام وظیفه نمی‌خورد؟ (مخبر - آنوقت همه غیبت می‌کنند) خوب چهل وپنج سال پیدایش نکردیم حالا چه میکوئیم دیگر ولش کنید.
رئیس - مادة ۱۵۷ قرائت می‌شود
ماده ۱۵۷ - مشمولین نظاموظیفه که تا کنون غائب بوده وبخدمت حاضر نشده‌اند وهمچنین سربازانی که از خدمت زیر پرچم فرار کرده‌اند هرگاه تا اول مهر ماه ۱۳۲۲ شخصاً حاضر وخود رامعرفی نمایند از مجازات معاف می‌باشندودر غیر این صورت باحضار آنان اقدام شده ومشمولین مقررات مواد ۱۵۵ و۱۵۶ این قانون خواهند بود.
رئیس - آقای دهستانی
دهستانی - در تبصرة شش مادة ۱۵۶ می‌نویسد کسی که پس از مدتی غیبت یا فرار شخصاً حاضر شده ویا جلب گردیده باشد ودر معاینه مطابق مادة ۶۰ معاف دائم تشخیص داده شود از انجام خدمت معاف ولی برای مجازات بدادگاه نظامی تسلیم خواهد شد ودرصورتیکه دادگاه مقتضی بداند وغائب مزبور بیمار نباشد از ۱۵ روز تا شش ماه محکوم به حبس خواهد شد. درصورتی که در ماده ۱۵۷ می‌نویسد اگر خودش حاضر شود ازمجازات معاف است بنده خواستم متذکر شوم پس تبصرة شش نسبت باشخاصی که حاضر می‌شوند باید آن قسمت مشمول مجازات نباشند ودراین ماده اشخاصی که خودشان حاضر می‌شوند باید حذف شود.
رئیس - آقای طوسی
طوسی - ببخشید این عرضی که می‌کنم خارج از موضوع نیست یک عملی رابنده خواستم تذکر بدهم مادة ۱۰۶ نظامنامه را خواستم برای آقایان تذکر عرضکنم ملاحظه بفرمائید آنچه که اینجا گفته می‌شود همان چیزهائی است که ضبط می‌شود برای همه وآقایان تند نویسها نطق را نمی‌شنوند دیگرانی هم که باید بشنوند واستفاده کنند ازاین بیانات آنها هم نمی‌شنوند من استدعا می‌کنم آن مادة نظامنامه را آقایان همیشه رعایت بفرمایند وتشریف بیاورند پشت تریبون وحرفشان را بزنند.(صحیح است)
رئیس - مادة۱۶۷ قرائت می‌شود.
ماده ۱۶۷ - از تاریخ اجرای این قانون مواد۲۳ و ۲۴ و ۳۳ و ۳۴ و ۳۵ و ۳۶ و ۴۶ و ۵۱ و ۵۲ و ۵۳ و ۵۴ و ۵۶ و ۵۷ و ۵۹ و ۶۰ و ۶۱ و ۶۲ و ۶۳ و ۶۴ و ۶۵ و ۶۶ و ۶۷ و ۶۹ و ۷۳ و ۷۴ و ۷۶ و ۷۷ و ۷۸ و ۷۹ و ۸۰ و ۸۱ و ۸۶ و ۸۷ و ۹۰ و ۹۱ و ۹۲ و ۹۴ و ۹۸ و ۱۴۳ و ۱۴۴ و ۱۴۵ و ۱۴۶ و ۱۴۹ و ۱۵۴ و بند(د) ماده ۱۵۵ و مواد۱۵۶ و ۱۵۷ و قانون خدمت نظام وظیفه مصوب ۲۹ خرداد ماه ۱۳۱۷ ملغی و همچنین هر قسمت از قوانین که مخالف بااین قانون باشد نسبت به این قانون بلا اثر خواهد بود.
رئیس - آقای منشور
منشور - همان موقعی که قانون نظام وظیفه مطرح بود گمان می‌کنم که آقای اوحدی بودند که فرمودند مکرربا آقای نخست وزیر ملاقات واستدعا کردم که این قانون نظام وظیفه سابق را ازاول تا آخر اصلاح بکنند وبه این ترتیب نباشد که بعضی ازمواد اصلاح شود وبعضی از مواد بماند واگر آن ترتیب شده بود البته بهتر بود ولازم نبود که یک قسمت اصلح شود ویک قسمت بماند باید یک طوری ترتیب داد که اشخاص بفهمند وظیفه خودشان را رفتار کنند حالا آن کار رانکرده‌اند واین جور کرده‌اند واصلاح کرده‌اند حالا در مادة ۱۶۷ چند ماده را لغو می‌کنند وبنده استنباط می‌کنم این مواد همان موادی است که اصلاح شده‌است ویک موادی جای آنها گذاشته شده‌است خیلی خوب بنده دراین قسمت هم حرفی ندارم ولی اشکال سر چیز دیگری است که نوشته‌است که هر قسمت از قوانین که مخالف با این قانون باشد بلا اثر خواهد بود این تشخیص را چه جور باید داد؟ نمیدانم این تشخیص را باید محاکم بدهد یا خود ادارة نظام وظیفه این کار را خواهد کرد اگر این را محاکم می‌خواهند تشخیص بدهند که این قانونی که هست با آن قانون مخالف است البته محاکم ما مطابق قانون اساسی این اختیار راندارند که بگویند آن قانون صحیح نیست یا این قانون بر او رجحان دارد یا ندارد اگر هم مابخواهیم واگذار کنیم بخود مأمورین ادارات یا وزارت جنگ آنها هم تصور نمی‌کنم این قدر صلاحیت داشته باشند که بتوانند که بگویند کدامش لغو است وکدامش نیست وباین مناسبت این اسباب اشکال است ومردم از فردا بااین قانون باید بیفتند در خانة این وکیل یا آن وکیل که آقا این قانون را برای ما حل کن.
مخبر - راجع باین موضوع که آقای منشور بیاناتی فرموده‌اند در نظر داریم بلکه برای شور دوم آن قسمتهای مخالف را بوسیلة ادارة آمار و نظام وظیفه بگیریم که اگر ممکن شود تصریح بکنیم که کدام قسمتهائی است که باید اصلاح شود (صحیح است)
بعضی از نمایندگان - کافی است - کافی است
رئیس - آقای صفوی
صفوی - در مادة ۱۶۷ تقریباً چهل و دو سه ماده از قانون سابق را اینجا مرقوم فرموده‌اند آن که مخالف با این قانون است و نقض می‌شود البته موقعی که مباینت با این قانون داشته باشد البته باید لغو شود ولی در آخرش اضافه می‌شود که هر قسمت از قوانینی که مخالف با این قانون باشد لغو می‌شود و به نظر بنده عوض این چهل و پنج شش ماده که ذکر شد اگر یک مختصر زحمتی کشیدند و یک وقت بیشتری صرف می‌کردند بهتر از این بود که سربسته نوشته شود هر قوانینی که با این قانون مباینت داشته باشد لغو شود و رأی دادن به اینکه قوانینی را ما متزلزل کنیم به اینکه معلوم نباشد که چه چیزی است این شایسته نیست و متذکر شده‌اند آقای بیات در نظر دارم مکرر در این قسمت در قوانین که ذکر می‌شود توضیح فرمودند اینجا هم آقایان متذکر شدند در بعضی قوانین مخصوصاً درقانون متمم بودجه و امسال آن نوشته می‌شود فقط در اینجا نوشته شده‌است که هر قسمت از قوانینی که ناقض این قانون باشد منسوخ است بطور کلی رأی دادن و یک قوانینی را نقض کردن این شایسته نیست و بنده عقیده‌ام این است همینطوری که زحمت کشیده‌اند و این موارد را معلوم کرده‌اند آن موارد را هم معلوم بکنند و در قانون تصریح بکنند
مخبر - عرض کردم قبل از فرمایشات نمایندة محترم در جواب آقای منشور. تمام این قسمت هائی که ملغی شده‌است اصالح شده و آمده‌است در توی این قانون و جای گزین آن موارد شده‌است و در قانون نظام وظیفه سابق هم بوده‌است و آن قسمتی که نوشته شده‌است که هر قسمت از قوانینی که مخالف با این قانون باشد بلااثر است این از برای چه‌است برای اینکه ممکن است در متمم بودجه یا لایحه قوانینی که در این مدتها گذشته‌است یک قسمتهائی باشد که منطبق با قانون تا سال ۱۳۱۷ هم باشد و چون اینجا حالا این قانون اصلاح شده‌است البته مغایرت دارد این است که گفتیم بلا اثر است معذلک ما امیدواریم بلکه بتوانیم برای شور دوم آن قسمتها را هم بدست بیاوریم و ذکر کنیم که آن قسمتها البته محرز و معلوم باشد
رئیس - ماده ۱۶۸ قرائت می‌شود
مادة ۱۶۸ - این قانون پس از تصویب بموقع اجرا گذاشته خواهد شد
مؤید ثابتی - پیشنهادات خوانده شود
رئیس - پیشنهادات آقایان می‌رود به کمیسیون چون شور اول است رأی گرفته می‌شود بورود در شور دوم این لایحه آقایان موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دارائی
۵ - تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دارائی
وزیر دارائی (آقای صالح) - در سوم خرداد گذشته لایحة از طرف دولت راجع به قرارداد مالی که باستناد مادة هفت پیمان سه گانه با دولت اعلیحضرت پادشاه انگلستان امضاء شده‌است تقدیم شورای ملی گردیده‌است که هنوز متأسفانه تکلیف آن معلوم نشده‌است اینک لایحة دیگری که مربوط بهمان قرارداد و متمم آن می‌باشد تقدیم می‌کنم و چون با اتحاد و دوستی واقعی که امروز بین ما و متفقین موجود است مقتضی می‌باشد در این قبیل مسائل تصمیم سریع گرفته شود و خواهش دارم مقرر فرمایند هر چه زودتر این دو لایحه در کمیسیون مربوطه طرح و تصمیم مقتضی گرفته شود.
رئیس - به کمیسیون ارجاع می‌شود.
- تصویب یک فقره گزارش مرخصی]
۶- تصویب یک فقره گزارش مرخصی
رئیس - گزارش مرخصی آقای آزادی خوانده می شود:
آقای آزادی درخواست بیست و هفت روز مرخصی از تاریخ چهارم دی ماه 1321 نموده اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض می رسد.
رئیس - آقایان موافقین با مرخصی آقای آزادی قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
رئیس - آقای نخست وزیر فرمایشی دارند؟
نخست وزیر: خیر عرضی ندارم.
بعضی از نمایندگان- ختم جلسه
- اخذ رأی جهت انتخاب اعضاء دیوان محاسبات
۷ – اخذ رأی جهت انتخاب اعضاء دیوان محاسبات
جمعی از نمایندگان- انتخاب اعضاء دیوان محاسبات
عده‌ای از نمایندگان- بماند برای جلسه بعد
وزیر دارائی- برای استحضار خاطر آقایان عرض می‌کنم امروز روز آخر موعد قانونی دیوان محاسبات است و چون مجلس شورای ملی علاقمند می باشد که دیوان محاسبات که یکی از اصول اولیه قانونی و مشروطیت ما است وظائف خودش را انجام دهد تمنا می‌کنم اعضاء دیوان محاسبات را انتخاب بفرمائید که مشغول کار شوند (صحیح است)
رئیس - صورت اسامی عده که باید از بین آنها انتخاب شوند طبع و توزیع شده و به اطلاع آقایان رسیده است. آقایان نسبت به عده‌ای که که موافقت دارند رأی خودشان را خواهند داد.
رئیس - آقای انوار فرمایشی دارید؟
انوار- آقای صالح توجه داشته باشید، آقای وزیر مالیه این اصل صد و دوم قانون اساسی است که می‌نویسد دیوان محاسبات مأمور به معاینه و تفکیک محاسبات اداره تابعه و تفریع حساب کلیه محاسبین خزانه است و مخصوصاً مواظب است که هیچیک از فقرات مخارج معینه در بودجه از میزان مقرر تجاوز ننموده تغییر و تبدیل نپذیرد هر وجهی در محل خود به مصرف برسد و همچنین معاینه و تفکیک محاسبه مختلفه کلیه ادارات دولتی را نموده اوراق سند خرج محاسبات را جمع آوری خواهد کرد و صورت کلیه محاسبات مملکتی را باید بانضمام ملاحظات خود تسلیم مجلس شورای ملی نماید. این یک کلمه آخر است مدت هاست دیوان محاسبات تشکیل شده مدت هاست که مجلس اعضاء آن را انتخاب می‌کند و وظایف آنجا را هم مجلس هفت سال است که مطابق قانون معین کرده است تصدیق بفرمائید کدام وقت شده است که دیوان محاسبات راپرت خودش را نسبت به این موضوع بن مجلس شورای ملی داده باشد چون شما یک سوابق ممتد دارید مابین مردم و همه ماها معتقد هستیم به شما و صالح بودن شما، خواهش داریم شما یک شق القمری بکنید شاید بتوانید از این دیوان محاسبات یک راپرتی به مجلس بدهید این بود عرض بنده.
رئیس - یک راپرتی فرستاده بودند که قرار شد به اطلاع آقایان برسانند، چند روز قبل یک راپرتی رسیده بود و قرار شد که طبع شود و به اطلاع آقایان برسد. شروع می‌شود به انتخاب اعضاء دیوان محاسبات بدواً پنج نفر به قرعه برای نظارت در استخراج آراء معین می شوند.
(آقای نبیل سمیعی افتراع نمودند و آقایان ذیل معین شدند)
آقایان: چایچی - معتضدی - طباطبائی - فرخ گیو - باتفاق آقای هاشمی استخراج آراء خواهند نمود . حالا رأی گرفته یم شود. آقایان رأی خودشان را خواهند داد (صحیح است)
(اخذ رأی بعمل آمد)
رئیس - از آقایانی که انتخاب شده‌اند خواهش می‌شود در روز شنبه نتیجه را معلوم کنند که روز یک‌شنبه نتیجه آن به اطلاع مجلس برسد . (صحیح است)
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
۸- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس - اگر تصویب می فرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است)
جلسه آتیه روز یک‌شنبه 11 بهمن ماه سه ساعت پیش از ظهر دستور لایحه آبیاری (مجلس مقارن ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری