مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ دی ۱۳۳۶ نشست ۱۴۷
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۴۷
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یک شنبه هشتم دی ماه ۱۳۳۶
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- سؤال آقای ابتهاج راجع به راه پهلوی و پل غازیان و فرودگاه‌های رشت و پهلوی و جواب آقای معاون وزارت راه
۳- سؤال آقای مهدوی راجع به راه بجنورد و مشهد و جواب آقای معاون وزارت راه
۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۶ چاپخانه مجلس شورای ملی
۵- تعیین موقع و دستور جلسة بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان: یارافشار. دکتر اسدی. دکتر اصلان افشار. علامه وحیدی. برومند. ذوالفقاری. اورنگ. موسوی. عبدالحمید بختیار. صراف‌زاده. مهندس اردبیلی. بزرگ‌نیا. بهادری. عباسی. غضنفری. ثقةالاسلامی. عامری. کیکاوسی. خزیمه علم. امامی‌خویی. رامبد. دکتر هدایتی. کاظم شیبانی. بوربور. ساگینیان.
غائبین بی‌اجازه- آقایان: سنندجی. دکتر جهانشاهی. دکتر طاهری. اریه. مشار. اخوان. شادمان. دولتشاهی. جلیلوند.
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه- آقایان: حشمتی. ارباب. مسعودی. دکتر نفیسی. مهدوی. مهندس فیروز. قراگزلو.
اظهار می‌کند که به موقع به آنها پول نمی‌رسد.
رئیس- نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای پردلی بفرمایید.
پردلی- در صورت‌جلسه سؤال بنده که از وزارت راه بود اشتباهاَ از وزارت دارایی نوشته شده.
رئیس- بسیار خوب اصلاح می‌شود، دیگر اعتراضی نیست (اظهاری نشد) صورت جلسه پیش تصویب شد.
رئیس- امروز سؤالات مطرح است هر سه سؤال آقایان از وزارت راه می‌باشد و چون آقای وزیر راه در تهران نیستند آقای معاون وزارت راه آمده‌اند برای جواب و البته باید سعی کنند هر سؤالی که از وزارتخانه‌ها می‌شود حتی‌الامکان خود آقایان وزرا برای جواب در محل حاضر شوند مگر این که گرفتاری واضحی داشته باشند (صحیح است) و نتوانند بیایند. آقای بهبهانی بفرمایید.
بهبهانی- یک شکایتی است از طرف اتحادیه نان تقدیم می‌کنم.
۲- سؤال آقای ابتهاج راجع به راه پهلوی و پل غازیان و فرودگاه‌های رشت و پهلوی و جواب آقای معاون وزارت راه
رئیس- آقای ابتهاج بفرمایید.
ابتهاج- تاریخ سؤال بنده دو ماه قبل است بنابراین یک قسمتش که مربوط به راه بندر پهلوی به رشت است تقریباَ می‌توانم عرض کنم که منتفی شده است علاوه بر این که این راه را به شرکت کامیساکس واگذار کرده‌اند و مشغول نقشه‌برداری شده و به علاوه خود وزارت راه یک گروه مکانیزه فرستاده آنجا که امیدواری می‌رود به زودی مشغول کار بشوند و تا زمانی که این راه ساخته بشود راه را مرتب بکنند، موضوع دوم راجع به تعمیر پل غازیان است بعد از سؤال بنده جناب آقای وزیر راه تشریف بردند به بندر پهلوی و در آنجا به مقاطعه‌کار دستور دادند و او با یک جدیت بیشتری کار کرد ولی گاهی کارشان لنگ می‌شود این است که بنده تمنی می‌کنم در این قسمت توجه بشود اما عرض اساسی بنده (اکبر- اصل مطلب لایروبی مرداب است) آن اقدام شد، و قراردادش بسته شده است و مربوط به سازمان برنامه است و مربوط به وزارت راه هم نیست سؤال اصلی بنده راجع به فرودگاه است چند دفعه قبل هم عرض کرده‌ام ولی متأسفانه جناب آقای مهندس مشایخی پیشنهاد بنده را با یک تناقضی رد کردند، بنده عرض کردم از این پولی که برای راه‌های آسفالت گرفته می‌شود نصفش را اقلاَ از هر استانی که می‌گیرند خرج آسفالت همان استان بکنند هیچ نظری نیست که رشت باشد یا بندر پهلوی یا طالش باشد برای بنده علی‌السویه است هر جایی که می‌خواهند بسازند ما می‌خواهیم یک فرودگاهی داشته باشیم که آماده باشد (صحیح است) جناب آقای مهندس مشایخی متأسفانه رفتند روی تعصب که معاون وزارت راه هستند ایشان فراموش کردند که تنها معاون وزارت راه نیستند معاون قسمت هواپیمایی هم هستند و معاون وزارت راه هستند و همه جا هستند و بنابراین وقتی که بنده پیشنهادی دادم که نصف این پول به مصرف فرودگاه برسد در بندر پهلوی از این جهت است که از این اداره در بیاورند و در یک اداره دیگری مصرف کنند مطابق آماری که بنده گرفتم ۱۲۲ میلیون تومان از ۱۳۲۵ تا به امروز برای آسفالت پول گرفته شده است ولی البته محتاج به این نیست که بنده عرض کنم که چقدر از این ۱۲۲ میلیون تومان خرج آسفالت راه‌ها شده است، آقای مهندس مشایخی می‌فرمایند که ما نمی‌توانیم از این پول فرودگاه بسازیم بنده هم قبول دارم ولی در آن قانون هم ذکر نشده است که با این پول پل می‌شود ساخت من منظورم این نیست که با دادن این سؤال ایراد بگیرم از وزارت راه که چرا پول آسفالت را برمی‌دارد پل می‌سازد برای این که پل هم لازم است بنده مقصودم این است که الان تشریف نیاوردند و یک شرحی را که از ادارات مربوطه تهیه کرده‌اند در پشت این تریبون به عنوان تشریفات بخوانند و بفرمایند که ما بودجه نداریم و از این قبیل حرف‌ها و تشریف ببرند پآئین بنده می‌دانم که همین طور خواهد شد ولی تمنی دارم یک تصمیمی اتخاذ بفرمایند و یک راهی خودشان پیدا کنند که به وسیله آن اقلاً یکی از فرودگاه‌های شمال ایران ساخته بشود شما اگر این ۱۲۲ میلیون تومان را تقسیم کنید به ده استان کشور به استان گیلان‌ده، دوازده میلیون تومان می‌رسد چند فرودگاه می‌توانید بسازید امروز با این هواپیماهایی که در ایران پرواز می‌کنند ما بیش از شش یا هفت کیلومتر راه آسفالت نمی‌خواهیم، شما اول خودتان تصمیم بگیرید و اعتبار آسفالت را تقسیم کنید بین شهرستان‌ها بپرسید از نمایندگانشان که آسفالت می‌خواهند برای راه‌ها یا برای فرودگاه‌ها اعتبار در نظر گرفته بشود که فرودگاه بسازید و به عقیده بنده با ساختن فرودگاه‌ها موافقت خواهد شد و ما نمایندگان گیلان با فرودگاه موافقت داریم.
رئیس- آقای معاون وزارت راه بفرمایید.
معاون وزارت راه (مهندس مشایخی)- قسمت تعمیر راه بندر پهلوی و رشت همان طوری که فرمودید اقدام شده و آن قسمت‌هایی که لازم بود تعمیر بشود تعمیر شده است و با بستن قرارداد نسبت به ساختمان اصلی راه‌ها امیدوارم که مهندسین مشاور کارشان را تمام کنند (عمیدی‌نوری- مهندسین مشاور کارهای اساسی می‌کنند؟) خواستم عرض کنم البته ساختمان اساسی را مهندسین مشاور عمل خواهند کرد و ترمیم خرابی راه‌ها کار اساسی نیست برای این که باران می‌آید و از بین می‌رود و کار اساسی به مهندسین مشاور واگذار شده است و وزارت راه مسیر آن را در نظر گرفته است و مهندسین مشاور روی آن عمل می‌کنند، در قسمت پل غازیان همان طور که ملاحظه فرمودید در نتیجه طغیان رودخانه‌ها پل بازشو کج شده و آسیب دیده بود و با وسایل بسیار دقیق پل موقتی ساخته شد که عبور و مرور برقرار باشد و من هیچ فکر نمی‌کنم که عبور و مرور در آنجا متوقف بشود و یکی هم در نتیجه طغیان خیلی شدیدی که پیش آمد محور طولی پل کج شده بود که با به کار انداختن موتورخانه پل متحرک یک قسمت را بالا بردیم و رفع نگرانی شد و پل ده متری که بنا بود ساخته بشود در یک ماه پیش نصف آن را ساخته‌اند و تا یک هفته دیگر عبور و مرور برقرار خواهد شد منتهی یک قدری آهسته‌تر باید از آن عبور کنند و حالا ما با وضع موجود جای هیچ نگرانی نیست اما قسمت فرودگاه رشت و بندر پهلوی همان طور که فرمودید ما هم در رشت و هم در بندر پهلوی فرودگاه داریم منتهی در این فرودگاه‌ها هنوز ساختمان اساسی نشده است مثل نه دهم فرودگاه‌های دیگر مملکت‌مان که هنوز ساختمان اساسی در آنها نشده بایستی آنها را زهکشی بکنند پی ریزی بتونی بکنند آسفالت کنند یک بناهایی هم لازم دارد در آنها بسازند وزارت راه سعی بلیغ می‌کند که مسافرین آنجا سرگردان نمانند و تا حد امکان استفاده کنند بندر پهلوی و رشت تنها نیست چند فرودگاه است که اعتبار آنها در سازمان برنامه تأمین شده (اکبر- از فرودگاه‌های فعلی آقای مشایخی در سال فقط دو ماه از آنها استفاده می‌شود در موقع بارندگی استفاده از آنها مشکل است) و آنچه که از اعتبار آسفالت فرمودید البته اعتبار آسفالت در قانون برای ساختمان راه است و در صورتی که در جواب آقای فضایلی تقدیم کردم مبالغی که دریافت شده است و مخارجی که شده است جزء به جزء خدمت آقایان عرض شده با وجود این چون وزارت راه معتقد است برای این که به نحو احسن و تا حد امکان رفع مزاحمت مردم بشود با اعتبار خودمان یا از اعتبار آسفالت سعی می‌کنیم که در سال آتیه این فرودگاه را بسازیم و اقدام هم می‌کنیم ولی بنده عرض می‌کنم که با این اعتبارات ناچیز که ما سفته می‌دهیم به مقاطعه‌کاران برای تعمیر فرودگاه‌ها باز یک میلیون تومان خواهد شد و الا با این وضع این فرودگاه‌هایی که داشتیم قابل استفاده نبود.
رئیس- آقای ابتهاج بفرمایید.
ابتهاج- بنده یقین داشتم که آقای مهندس مشایخی راجع به این اعتبار آسفالت همین جواب را خواهند داد که این اعتبار اختصاص به آسفالت راه‌ها دارد و نمی‌شود اختصاص به باندهایی که در فرودگاه‌ها هست داده شود بنده هم تقاضای دیگر جز آسفالت نکردم باندهایی که برای فرودگاه‌ها ساخته می‌شود آن هم آسفالت است این را هم وزارت راه می‌سازد منتهی بنده نمی‌خواستم عرض کنم خیلی قبل و پیش از این پول‌ها را خرج راه نیاوران کرده‌اند که البته راه نیاوران بسیار خوب است که آسفالت بشود ولی قانونی که مجلس تصویب کرده اعتبار آسفالت برای راه‌های داخل شهر تهران و اطراف تهران نبود (اعظم زنگنه- پس آنهایی که زمین دارند در نیاوران تکلیف‌شان چیست؟) اگر این اعتبار را در آن موقع برای فرودگاه‌ها مصرف می‌کردند خیلی مفیدتر بود حالا هم چون فرمودند یکی از این دو تا را در سال آتیه آسفالت خواهند فرمود بنده به همین متقاعد می‌شوم ولی مشروط به این که این قسمت را حتماً در بودجه وزارت راه با اسم قید بکنند باز هم تکرار می‌کنم که برای ما علی‌السویه است خوتان انتخاب کنید رشت یا بندر پهلوی ولی شما در بندر پهلوی فرودگاه ندارید زمین آن مال دیگری است و از نجابت او سوء‌استفاده می‌کنید و در آن هواپیماهای داخلی و خارجی فرود می‌آیند اما فرودگاه رشت مال خود دولت ایس خریده‌اید پس حالا آنجا را درست کنید (پرفسور اعلم- و نخواهند کرد)
رئیس- آقای مهندس مشایخی جوابی دارید بدهید به ایشان
معاون وزارت راه- همان طور که عرض کردم ما سعی می‌کنیم یکی از این فرودگاه‌ها را در سال آتیه بسازیم.
ابتهاج- متشکرم
رئیس- آقای خلعتبری بفرمایید (گفته شد، نیستند) آقای سعید مهدوی بفرمایید.
۳- سؤال آقای مهدوی راجع به راه بجنورد و مشهد و جواب آقای معاون وزارت راه
سعید مهدوی- بنده همیشه معتقدم سؤال و جواب در مجلس و همچنین نطق قبل از دستور شاید تأثیر مثبتی نداشته باشد ولی ضمناً اثر منفی را معلوم شده است که دارد ولی روی تحریک احساساتی که چندی قبل شد صحبت از ۱۲۰ یا ۱۳۰ میلیون پولی است که جان مولم حیف و میل کرده بود بنده یا در راه گرگان به مشهد افتادم که چهار پنج سال است برنامه‌ای تهیه شد و مباحثاتی در اطرافش شد که آن را بسازند بنده خاطرم هست در سال گذشته همان وقتی که اعلیحضرت همایونی برای افتتاح راه‌آهن بنا بود که تشریف بیاورند به مشهد در آنجا جزو برنامه یکی هم افتتاح راه گرگان به مشهد بود سه چهار ماه قبل زمزمه‌ای بلند شد که این راه به تأخیر افتاده و ممکن است در موقع راه‌آهن افتتاح نشود و همان طور هم شد اعلیحضرت همایونی تشریف آوردند و از مشهد تا بجنورد بی‌راهه تشریف بردند ولی در جریان این صحبت پیش آمد وزیر راه دولت آقای دکتر اقبال وزیر راه دولت آقای علاء وزیر راه آقای سپهبد زاهدی وعده‌های سه یا چهار ماهه دادند که تمام بشود یادم هست که در آنجا وقتی که اعلیحضرت همایونی تشریف‌فرما شدند آنجا هم به عرض رسید که تا سه چهار ماه دیگر مناقصه این راه اعلام خواهد شد و حتماً در وسط سال بعد این راه تمام می‌شود و ما هم به امید این بودیم که وزارت راه عمل خودش را انجام می‌دهد حالا می‌بینم که اصولاً و به کلی این راه فراموش شده یک راهی که از مشهد به گرگان عبور می‌کند با این مخارج سنگین که شروع شده است با این که شاهراه است معلوم نشد که آن قسمت آخرش چه شد و معلوم می‌شود از برنامه که به کلی خارج می‌شود و بنده حقیقتاً این را بی‌انصافی می‌دانم که ذکری از یکی از استانداری‌های سابق خراسان نکنم تا وقتی که او در آنجا بود واقعاً دلسوزی می‌کرد و چندین بار به تهران مسافرت کرد و امروز او هم نیست و روی سعی و کوشش او این راه ادامه پیدا کرد امروز می‌توانم ادعا کنم که از داشتن یک چنین استانداری محروم هستیم پس اگر یک تذکری به دولت داده می‌شود این را نمی‌شود حمل بر غرض کرد زیرا یک تذکر مفیدی است از این جهت است که تکمیل یک راه مهم به کلی از قلم افتاده است.
رئیس- آقای معاون وزارت راه بفرمایید.
معاون وزارت راه- راه کناره شمال که از بندر پهلوی شروع می‌شود و به مشهد ختم می‌شود ۱۰۷۰ کیلومتر است که از سال‌های قبل ساختمان اساسی پل‌ها در زمان اعلیحضرت فقید شروع شده استفاده هم می‌کردند وزارت راه برای این که از این راه کمال استفاده بشود شروع به ساختمان اساسی و زیرسازی اساسی کرد و از این هزار کیلومتر در حدود پانصد کیلومتر آماده شد یعنی زیرسازی آن آماده شد قطعاتی بین لاهیجان و لنگرود به رامسر و همچنین ساری و بابلسر و همچنین قطعه ۲ و ۳ از راه گنبد کاوس به بجنورد که ملاحظه فرموده‌اید قسمت زیرسازیش تمام شده ولی این که فرمودید قسمتی از برنامه‌ها حذف شده هیچ قسمتی از برنامه ما حذف نشده است یعنی وزارت راه همیشه معتقد بوده است که باید این دو قطعه ساخته بشود حتی پارسال نقشه‌برداری آن هم تمام شد نقشه را ملاحظه بفرمایید طول این راه ۲۶۰ کیلومتر است به جای ۲۹۰ کیلومتر بنده تصدیع می‌کنم که راه فعلی به‌خصوص بین بجنورد و شیروان و قوچان بسیار راه بدی است در موقع بارندگی قابل عبور نیست جنابعالی و همچنین از سایر آقایان تمنی دارم که اعتبار این قسمت را برای ما تأمین بفرمایید ما همه مقدماتش را فراهم کرده تا آن را بلادرنگ به موقع اجرا بگذاریم امیدواریم با این کمکی که می‌شود یکی از آرزوهای وزارت راه برآورده شود (انشاءالله) (پرفسور اعلم- کدام یکی برآورده شده که این یکی برآورده بشود)
رئیس- آقای مهدوی بفرمایید.
مهدوی- مطالبی که جناب آقای معاون وزارت راه تذکر دادند تأیید همان عرایض بنده بود منتهی فرمودند که کوشش ما باید در این باشد که بودجه آن را تأمین کنیم بنده تعجب می‌کنم دو ماه قبل بنا بود مناقصه‌اش را بگذارند بودجه‌اش هم در نظر بود درست است که حذف نشده ولی وقتی عملی نمی‌شود صورت حذف را دارد بنده از شما استدعا دارم با سازمان برنامه که در این جور مواقع بنده دیده‌ام کمک می‌کند مذاکره بفرمایید و خودتان اعتبارش را تأمین
کنید، من می‌دانم که در تشکیلات ما هماهنگی نیست و به نظر بنده اگر این راه را خود سازمان برنامه بنا بود اقدام کند و اداره کند الان افتتاحش نزدیک بود چون تشریک مساعی لازم نیست همین طور مانده و بنده از طرف اهالی قوچان که محروم از همه چیز هستند این را از آقای ابتهاج استدعا می‌کنم که این کمک را به وزارت راه بکنند تا این مختصر راهی که باقی مانده است تمام بکنند.
۴- بقیه مذاکره و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به بودجه ۱۳۳۶ چاپخانه مجلس
رئیس- در جلسه گذشته در ماده اول بودجه چاپخانه مجلس به کفایت مذاکرات رأی گرفته شد. و حالا باید پیشنهادات ماده اول قرائت بشود پیشنهاد آقایان مهران و بختیار.
(به شرح ذیل قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی.
پیشنهاد می‌کنم جمله زیر به آخر قسمت ۱ تبصره ۲ از ماده اول بودجه چاپخانه مجلس اضافه شود، به استثنای ماشین‌آلات و لوازم مورد احتیاج مجلس شورای ملی که برای چاپخانه کوچکی لازم است طبق صورتی که کارپردازی مجلس تهیه خواهد نمود.
احمد مهران، سلطان‌مراد بختیار.
رئیس- آقای مهران بفرمایید.
مهران- این پیشنهاد از طرف بنده و آقای سلطان‌مراد بختیار قبل از این نظری که آقایان جدیداً اتخاذ فرمودید تقدیم شده بود یعنی ما فکر کردیم حالا که چاپخانه منتقل می‌شود ادواتی را که برای یک چاپخانه بسیار کوچک که برای مجلس شورای ملی ضرورت دارد تحویل نشود ولی چون اخیراً تصمیم اتخاذ فرمودند که محل مختصری برای چاپخانه کوچک جدید در نظر گرفته بشود و آن چاپخانه در مجلس مستقر بشود و آن چند نفر کارمند هم نگاهداری بشوند بنابراین موضوع این پیشنهاد بعد از تصمیم جلسه خصوصی منتفی می‌شود دیگر این پیشنهاد موردی ندارد و با اجازه همکار محترم آقای سلطان‌مراد بختیار پس می‌گیرم (احسنت)
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام منیع ریاست محترم مجلس شورای ملی اینجانب بزرگ ابراهیمی پیشنهاد می‌کنم که دستگاه چاپخانه با بودجه مربوطه به وزارت فرهنگ واگذار شده و مورد استفاده چاپ کتاب‌های تحصیلی قرار گیرد.
چند نفر از نمایندگان- نیستند.
رئیس- پیشنهاد دیگری خوانده می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت گردید)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم تبصره انتقال چاپخانه مجلس شورای ملی به وزارت دارایی تجزیه گردد.
مهندس جفرودی
چند نفر از نمایندگان- نیستند.
رئیس- پیشنهاد دیگری خوانده می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره ۲ قانون بودجه مجلس شورای ملی حذف شود.
مهدی ارباب
رئیس- به قسمت حذف در موقع رأی تجزیه می‌شود.
عده‌ای از نمایندگان- پس گرفتند.
مهدی ارباب- پس گرفتم.
رئیس- پیشنهاد دیگری خوانده می‌شود.
(به شرح زیر قرائت گردید.)
ریاست محرتم مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید تبصره در ماده اول به شرح ذیل تغییر داده شود.
تبصره- کارپردازی مجلس شورای ملی مکلف است از اول سال ۱۳۳۷ مؤسسه چاپخانه مجلس را به صورت بازرگانی در آورده و طبق اساس‌نامه که به تصویب کمیسیون محاسبات مجلس خواهد رسانید اداره نماید.
دکتر مشیر فاطمی
چند نفر از نمایندگان- نیستند.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌کنم در واگذاری این چاپخانه به وزارت دارایی ذکر شود که وزارت دارایی مکلف است چاپخانه را دایر نگاه داشته و به هیچ عنوانی حق فروش یا واگذاری آن را به غیر ندارد.
صادق بوشهری
رئیس- آقای بوشهری
صادق بوشهری- بنده کلیه با واگذاری این چاپخانه به وزارت دارایی مخالف هستم ولی با مذاکراتی که در جلسه خصوصی شد تا اندازه‌ای مرا قانع کرد که اشکالی در این کار نیست ولی نگرانی که برای کارمندان چاپخانه فراهم شده این است که اینها می‌ترسند چاپخانه را که ما امروز به وزارت دارایی منتقل کردیم و وزارت دارایی را مکلف کردیم که این کارگرها را قبول بکند و همان حقوق و مزایایی را که می‌گرفته‌اند به آنها بپردازد، چاپخانه را وزارت دارایی دایر می‌کند یک مدتی کار می‌کند و به طور کلی ضرر خواهد کرد برای این که وقتی مجلس شورای ملی نتواند از چاپخانه استفاده بکند وزارت دارایی به طور قطع ضرر خواهد کرد بعد به بهانه این که مقداری خرج چاپخانه می‌شود و عایدی ندارد و در بودجه محلی برای تأمین مخارج چاپخانه نیست چاپخانه را یا می‌فروشد یا تعطیل می‌کند، اگر این قسمت ذکر بشود که کارگرها مطمئن بشوند که چاپخانه دایر خواهد بود و سر پا خواهد ماند به عقیده من نگرانی آنها مرتفع می‌شود و ضرری هم نخواهد داشت.
رئیس- اینجا یک پیشنهادی آقای عمیدی‌نوری کرده‌اند که نظر آقای بوشهری را تأمین می‌کند و نظر کارگران و کارمندان هم تأمین خواهد شد، بنابراین گمان می‌کنم بهتر است پیشنهاد را مسترد بفرمایید.
صادق بوشهری- اگر آن پیشنهاد نظر بنده را تأمین می‌کند بنده عرضی ندارم.
رئیس- پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم تبصره ذیل اضافه بشود:
تبصره- کارکنان فنی چاپخانه مجلس شورای ملی از لحاظ استخدامی و حقوق و مزایا و بازنشستگی تابع مقررات کارمندان و مستخدمین جزء مجلس شورای ملی خواهند بود.
عمیدی‌نوری
رئیس- آقای عمیدی‌نوری: کارکنان چاپخانه مجلس شورای ملی نوشته شود.
عمیدی‌نوری- بنده اصلاح می‌کنم کارگران و کارکنان این چاپخانه، نظر بنده این است که حالا که این هم‌فکری بین نمایندگان محترم پیش آمده است که به هر حال کار این چاپخانه برگذار بشود به وزارت دارایی و کارمندان و کارکنان هم انتقال پیدا بکنند از آن طرف هم ما باید همیشه رعایت بکنیم به حقوق مکتسبه مردم ما یک عده کارمند و کارگر در این دستگاه سی ساله داریم که اینها با در نظر گرفتن وضع استخدامی و مزایا و اوضاع و احوالی که در این دستگاه هست آمده‌اند استخدام شده‌اند و حالا هم به سنینی رسیده‌اند که می‌رسند به بازنشستگی و استحقاق این که بتوانند مثل سایرین استفاده از مزایا و حقوق‌شان بکنند دارند مخصوصاً این که به هر حال در این مدت اینها زحمت کشیده‌اند و این چاپخانه از نظر مالی استفاده کرده است و تمام قیمت‌های ماشین‌آلات مستهلک شده و برگشته و در حدود سی میلیون ریال هم تا به حال استفاده این چاپخانه بوده است بنابراین این کارکنان و این کارگرانی که متعلق به آنجا هستند می‌بایستی از همان مزایایی که در مجلس شورای ملی کارمندان جزء و دیگران از نظر بازنشستگی و از نظر حقوق و مزایا داشته‌اند از آن استفاده بکنند بنابراین این پیشنهاد تازه‌ای نیست که جناب آقای صارمی تصور بفرمایید ممکن است اثری داشته باشد جز این که یک توضیحی است که وضع اینها مثل سایر کارمندان و کارکنان و مستخدمین جزء خود مجلس شورای ملی باشد این بود که با تذکری که مقام ریاست فرمودند بنده اصلاح می‌کنم به عبارت کارکنان فنی جناب آقای دکتر شاهکار هم می‌فرمایند که فنی‌اش عوض بشود آن را هم اصلاح می‌کنم کارکنان و کارگران چاپخانه مجلس شورای ملی، فکر می‌کنم که نظر آقایان تأمین می‌شود این است که بنده تمنی می‌کنم تصویب بفرمایید که از این حیث نگرانی برای کارمندان و کارگران این مؤسسه قدیمی نباشد (دکتر شاهکار- بسیار خوب است)
رئیس- آقای صارمی
صارمی- مستخدمین جزء مجلس شورای ملی دارای یک آئین‌نامه استخدامی هستند به موجب آن آئین‌نامه که این مستخدمین جزء طرز خدمت‌شان به درجات مختلف تفسیم شده است و در هر سال می‌توانند ترفیع بگیرند و چون عضو ثابت مجلس شورای ملی هستند حتی پیش‌بینی شده در آن آئین‌نامه که حقوق‌شان به میزان نهصد تومان می‌رسد و در هر سال یک درجاتی به آنها داده می‌شود مثل رتبه‌هایی که به مستخدمین رسمی داده می‌شود ولی کارگری که یک سال دو سال در چاپخانه کار کرده است و او را صرفاً برای کارگری آنجا استخدامش کرده‌اند او را آوردن و مشمول آئین‌نامه استخدام خدمتگزاران جزء کردن درست نیست برای این که او را استخدام کرده‌اند برای این که فقط در چاپخانه کارگر باشد، این آئین‌نامه امتیازی است که برای مستخدمین جزء مجلس شورای ملی به طور دایم از لحاظ این که در اینجا کار کرده‌اند داده شده است و یک کارگر عادی که توی چاپخانه کار می‌کرده است نباید دارای این امتیازات باشد ولی کارمندان چاپخانه که مستخدمینی هستند که صاحب رتبه خواهند بود ممکن است که جناب آقای عمیدی‌نوری آنها را مشمول وضع استخدامی کارمندان مجلس شورای ملی بدانید ولی کارگر را اگر بخواهید بیایید مشمول آئین‌نامه استخدامی خدمتگزاران جزء بدانید بسیار مواجه با اشکال خواهید بود برای این که وزارت دارایی مجبور خواهد شد که این کارگری راکه در روز ۵ تومان حقوق دارد و گفته‌اند این پنج تومان را امروز بگیر و اینجا کار کن و یک مقررات استثنایی در مجلس اجرا می‌شود اگر بنا شود درباره این کارگر این مقررات هم مجری باشد صحیح نخواهد بود ولی مستخدمین و کارمندان رسمی که در چاپخانه کار می‌کنند اگر آنها از این مزایا استفاده بکنند بلا اشکال است و کارگرهای
چاپخانه هم یک مقررات خاصی دارند به همین جهت بود که در لایحه پیش‌بینی شد که آن مقررات خاصی که برای کارگران چاپخانه در مجلس شورای ملی به موقع اجرا گذاشته می‌شود عین همان مقررات حالا که منتقل می‌شوند برای آنها به موقع اجرا گذاشته بشود و الا هر سال آمدن درجه دادن و ترفیع دادن با یک وضعیت خاصی شاید متناسب نباشد و به علاوه کارمندان رسمی چاپخانه همان طور که در ظرف این مدت مذاکره شد دو طبقه هستند یک عده کارمندانی هستند که مستخدم مجلس شورای ملی بوده‌اند مأموریت به آنها داده شده بود که بروند در چاپخانه کار بکنند یک کارمندانی بوده‌اند که منتقل به مجلس شورای ملی شده‌اند و گفته‌اند بروید در چاپخانه کار کنید اینها می‌گویند ما کارمند مجلس شورای ملی هستیم و بودیم افتخار این را داشتیم که در مجلس شورای ملی خدمت کردیم حالا هم که می‌خواهید چاپخانه را منتقل کنید چون ما مأمور در چاپخانه بودیم با ابقا خدمت‌مان در مجلس شورای ملی موافقت بفرمایید این را تصمیم گرفته شد و موافقت شده که انجام بشود ولی یک عده‌ای بوده‌اند که اصلاً برای چاپخانه استخدام شده‌اند اینها همین مزایا را می‌گیرند و می‌روند در آنجا کار می‌کنند بنابراین بهتر است برای کارگران همان مقررات خودشان اجرا بشود بدون این که مشمول آئین‌نامه خدمتگزاران جزء بشوند.
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری موافق هستید؟
مرآت اسفندیاری- بنده می‌خواستم تذکری بدهم، خیال می‌کنم پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری با تبصره سه ماده ۲ یک مغایرتی داشته باشد.
رئیس- بفرمایید.
مرآت اسفندیاری- بنده خیال می‌کنم با این که پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری بسیار به جا است ولی در قسمت سه از تبصره ۲ منظور ایشان روشن شده در آنجا نوشته شده «وضع استخدامی کارمندان و خدمتگزاران و کارگرانی که جزء کادر چاپخانه هستند در مورد کارمندان کماکان طبق مقررات و قوانین استخدامی و بازنشستگی مجلس شورای ملی و در مورد کارگران به موجب آئین‌نامه کارگران مجلس تثبیت و به موقع اجرا گذارده می‌شود بنده خیال می‌کنم با ذکر این قسمت پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری دیگر لزومی نداشته باشد، و گمان نمی‌کنم چیز دیگری به نظر آقای عمیدی‌نوری رسیده باشد.
رئیس- این توضیح تأمین می‌کند نظر آقای عمیدی‌نوری را، بسته است به نظر ایشان.
مرآت اسفندیاری- در تبصره ۲ بنده نظری دارم اجازه می‌فرمایید توضیح عرض کنم؟
رئیس- خیر، باید اول پیشنهاد آقای عمیدی‌نوری رأی گرفت، آقای مخبر.
مخبر کمیسیون محاسبات- (امیدسالار) بنده در یک قسمت از ماده عرضی داشتم که بعد عرض خواهم کرد.
رئیس- آقای عمیدی‌نوری رأی بگیریم یا مسترد می‌کنید؟
عمیدی‌نوری- اگر تأمین است بنده پس می‌گیرم، منظور این است که حقوق آنها تأمین باشد.
رئیس- نسبت به هر طبقه‌ای همان قانون و مقرراتی که الان برای‌شان مقرر است مشمول همان مقررات خواهند شد. آقای دکتر مشیر فاطمی یک پیشنهادی داده بودند که حضور نداشتند حالا که آمده‌اند قرائت می‌شود.
(به شرح ذیل خوانده شد)
ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌نماید تبصره ۲ ماده اول به شرح ذیل تغییر داده شود.
تبصره- کارپردازی مجلس شورای ملی مکلف است از اول سال ۱۳۳۷ مؤسسه چاپخانه مجلس را به صورت بازرگانی در آورده و طبق اساس‌نامه که به تصویب کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی خواهد رسانید اداره نماید.
رئیس- آقای دکتر مشیر فاطمی
دکتر مشیر فاطمی- بنده نمی‌دانم چطور شده است با این که پریروز همه موافق بودند، حالا چرا بعضی‌ها نظرشان برگشته است، بنده عقیده دارم که این چاپخانه مجلس یک ترادیسیونی برای مجلس شورای ملی است همان طوری که زنگ زدن آقای سید کمال برای مجلس باید باقی بماند چاپخانه مجلس هم باید باقی بماند ولی مذاکراتی شد که نخواستند به مناسباتی این جزء مجلس شورای ملی باشد به واسطه داشتن کارگر و وضعیت کارگری این بود که بنده پیشنهاد کردم به صورت بازرگانی اداره شود و خارج از مجلس باشد یعنی بستگی به مجلس شورای ملی باشد ولی خارج از محیط مجلس و اعتقاد بنده این است که مجلس شورای ملی باید چاپخانه داشته باشد و این چاپخانه هم اگر به صورت بازرگانی اداره بشود ضرر نمی‌کند آن توهماتی هم که بعضی اوقات شاید پیش می‌آید که چاپخانه جزء مجلس نباشد از بین می‌رود به هر حال این پیشنهاد را بنده کرده‌ام و خیال می‌کنم که آن ترادیسیون‌های مجلس را نباید از بین ببریم چقدر بیشینیان ما زحمت کشیده‌اند که این چاپخانه را دایر کردند، مرحوم ارباب کیخسرو خدا بیامرزدش خودش را کشت تا این چاپخانه را دایر کرد، این همه زحمت کشیدند، پس فردا می‌رود به وزارت دارایی همه‌اش از بین می‌رود، تمبر را یک جا چاپ می‌کنند اوراق بهدار را یک جا چاپ می‌کنند بنده خیال می‌کنم که این پیشنهاد صرف داشته باشد.
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- بنده یک نظری در این تبصره ۲ داشتم خواستم عرض کنم که اگر در اشتباه هستم بفرمایید، در قسمت گزارش دو سطر ۵.
رئیس- مربوط به این جا نیست مرآت اسفندیاری مربوط به تبصره است. تبصره ۲ یک قسمتش مخالف با گزارش است عرض کنم در گزارش در سطر پنجم نوشته است «با توجه به مفاد مواد تبصره‌های مربوطه دایر به تثبیت وضع استخدامی و مزایای کارگران چاپخانه از تاریخ تصویب بودجه به وزارت دارایی انتقال خواهد یافت»، و در تبصره ۲ ذکر شده است «به کارپردازی مجلس اجازه داده می‌شود مؤسسه چاپخانه مجلس را از آغاز ۳۶ منتقل کند» یعنی اینجا از اول سال ۳۶ ذکر شده است و در یک جا از تاریخ تصویب بودجه، بنده این توضیح را خواستم عرض کنم که این دو قسمت با هم مغایر است و اصلاح شود.
رئیس- از تاریخ تصویب پیشنهاد بدهید. (دکتر مشیر فاطمی- بنده قربان عرضی دارم) بفرمایید.
دکتر مشیر فاطمی- اگر تصمیم گرفته شده است که به وزارت دارایی منتقل بشود در پیشنهاد بنده به جای کارپردازی مکلف است بنویسند وزارت دارایی مکلف است.
رئیس- یک پیشنهادی آقای مرآت اسفندیاری کرده‌اند قرائت می‌شود اگر شما آن را قبول کردید همان باشد، نظر شما را تأمین می‌کند، قرائت می‌شود.
دکتر مشیرفاطمی- ممکن است بنده پیشنهادم را اصلاح کنم که به جای کاربردازی مجلس بنویسیم وزارت دارایی مکلف است.
رئیس- ما می‌خواهیم که مجلس شورای ملی در یک چنین چاپخانه‌ای دیگر مداخله مستقیم نداشته باشد و هیچ جای دنیا هم مجلس شورای ملی هیچ مملکتی یک چنین چاپخانه‌ای ندارد برای کارهای داخلی مجلس هم یک چاپخانه کوچک تأمین می‌شود (پرفسور جمشید اعلم- آن قسمت قیمت را هم بفرمایید) نوشته شده است، اگر شما تأمل بکنید نوشته شده.
دکتر مشیر فاطمی- بنده پیشنهادم را اصلاح می‌کنم به جای (کارپردازی) نوشته شود (وزارت دارایی).
رئیس- پیشنهاد اصلاحی آقای مشیر فاطمی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم تبصره به شرح زیر اصلاح شود.
تبصره- وزارت دارایی مکلف است از اول سال ۱۳۳۷ مؤسسه چاپخانه را به صورت بازرگانی در آورده و طبق اساس‌نامه که به تصویب کمیسیون محاسبات مجلس خواهد رسانید اداره نماید (دکتر مشیر فاطمی- اساس‌نامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد نوشته شود)
رئیس- آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری- بنده موافق هستم.
رئیس- آقای صارمی در نظر داشته باشید که فقط پنج دقیقه می‌توانید صحبت کنید.
صارمی- این پیشنهاد یک مقداری با این تصمیم کلی که اتخاذ شده است معارض است و تقریباً نقض غرض است مربوط به آن موقعی است که چاپخانه منتقل نشود ولی اگر منتقل شود دیگر ما حق نداریم مجلس شورای ملی را مداخله بدهیم که در وضع و تدوین قانون و آئین‌نامه و اینها مداخله‌ای داشته باشد و فردا هم بگوید چون مجلس شورای ملی سابقاً اداره می‌کرده است حالا هم نظارت دارد در وضع مقررات، بنده خیال می‌کنم اگر تصمیم این است که به صورت بازرگانی اداره بشود در آنجا این طور قید بشود که وزارت دارایی می‌تواند یا مکلف است که چاپخانه واگذاری مجلس شورای ملی را به صورت بازرگانی اداره نماید بنابراین آئین‌نامه و مقرراتش به چه صورتی باشد با نظر کمیسیون محاسبات باشد، هیئت. رئیس باشد اینها را حذف بفرمایید.
دکتر مشیر فاطمی- عرض کردم که اساس‌نامه‌اش با تصویب هیئت وزیران باشد.
رئیس- آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری- بنده با این پیشنهاد موافق هستم برای این که این پیشنهاد لااقل یک تکلیفی برای این کاری که ما داریم می‌کنیم تعیین می‌کند در لایحه مطروحه آنچه قید است این است که ماشین‌آلات و اثاثیه انتقال داده می‌شود به وزارت دارایی کارگران و کارمندانش هم می‌روند آنجا، هیچ تکلیفی معین نکرده برای وزارت دارایی و یا خود این تشکیلات این مؤسسه‌ای که سی سال است که تشکیل است و سی میلیون ریال تا به حال سود ویژه داشته است بیلانش موجود است مجلس شورای ملی به ملاحظاتی می‌خواهد این چاپخانه را از اینجا بکند و بدهد به وزارت دارایی، بعد هم یک چاپخانه کوچکی که سیصد هزار تومان یا چهارصد هزار تومان خرج داشته باشد آن را برای خودش بخرد، یک چنین تصمیمی گرفته شده است لااقل یک مؤسسه‌ای که انتفاعی است، مؤسسه‌ای که سی سال است از عمرش گذشته است، ماشین‌آلات و وسایلی دارد این را که نباید ضمن این تصمیم بلاتکلیف بگذاریم، بنابراین این پیشنهاد با
پیشنهاد مشابهی هم که آقای مرآت اسفندیاری هم داده بودند بنده عقیده‌ام این است اگر جناب آقای رئیس اجازه بفرمایند این دو پیشنهاد خوانده بشود از مجموعش یک پیشنهاد کاملی در بیاید که این نظر را تأمین بکند که بعدها تکلیف این چاپخانه معلوم بشود چه جور در وزارت دارایی اداره می‌شود پیشنهاد بسیار خوبی خواهد بود، و تعیین تکلیف می‌کند و عمل مجلس را هم تأیید می‌کنند.
رئیس- پیشنهاد آقای مرات اسفندیاری در همین زمینه است همین طور که اظهار کردند ممکن است از مجموع اینها یک پیشنهاد مفیدی در نظر گرفته شود این پیشنهاد هم قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای مرآت اسفندیاری به شرح ذیل خواند شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نماید که تبصره ۲ قانون بودجه سال ۳۶ چاپخانه مجلس شورای ملی به شرح زیر اصلاح شود.
تبصره ۲- به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود مؤسسه چاپخانه مجلس را از تاریخ تصویب بودجه به شرح زیر به ضمیمه بودجه آن به وزارت دارایی منتقل نماید.
مرآت اسفندیاری
رئیس- این پیشنهاد نیست پیشنهاد دیگر ایشان خوانده شود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانب پیشنهاد می‌نماید ماده سوم از قانون بودجه سال ۳۶ چاپخانه مجلس شورای ملی به شرح زیر اصلاح شود. ماده سوم وزارت دارایی مکلف است مؤسسه چاپخانه مجلس شورای ملی را که از طرف مجلس به طور رایگان واگذار شده به صورت بنگاه مستقلی تحت نظر هیئت مدیره مرکب از نمایندگان وزارت دارایی وزارت دادگستری، نخست وزیری به سبک بازرگانی اداره نموده و کلیه امور چاپ (مربوط به وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگهاه‌های مستقل دولتی را در بنگاه مزبور به طبع رسانیده و بودجه چاپخانه را برای سال ۱۳۳۷ اعم از درآمد و هزینه در بودجه کل کشور منظور دارد.
محسن مرآت اسفندیاری
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌نمایم تبصره دو به طریق زیر اصلاح شود:
تبصره ۲- وزارت دارایی مکلف است از اول سال ۳۷ مؤسسه چاپخانه مجلس را به صورت بازرگانی در آورده و اساس‌نامه آن را به تصویب هیئت دولت برساند و آن را اداره نماید- مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- بنده یک تذکری در پیشنهاد آقای دکتر مشیر فاطمی دارم.
رئیس- این پیشنهاد را شما مشترکاً با آقای دکتر مشیر فاطمی بدهید.
مرآت اسفندیاری- بنده همین را می‌خواستم عرض کنم چون پیشنهاد آقای دکتر مشیر فاطمی معلوم نیست که به چه صورتی باید اداره شود بنده در پیشنهاد خودم ذکر کردم که با یک هیئت مدیره و به صورت بازرگانی اداره شود اگر آقای دکتر مشیر فاطمی قبول بفرمایند بنده عرضی ندارم.
پرفسور اعلم- بنده مخالف هستم.
رئیس- آقای دکتر مشیر فاطمی
دکتر مشیر فاطمی- عرض کنم بنده خیال می‌کنم که نظر جناب آقای مرآت اسفندیاری تأمین است چون به صورت بازرگانی که اداره شود طبق مقررات جاری کشور یعنی با داشتن یک هیئت مدیره یعنی صورت یک شرکت و یا یک بنگاه را پیدا می‌کند که هیئت مدیره می‌خواهد و قید این مطلب ضرورت ندارد و بنده خیال می‌کنم که این تاریخ از اول سال ۳۷ را که گذاشتیم از تاریخ تصویب نظر همه آقایان تأمین است و تکلیفش معین شده است اجازه می‌فرمایید پیشنهادم را یکبار دیگر قرائت کنم (پیشنهاد را به شرحی که گذشت مجدداً قرائت کردند)
رئیس- آقای تیمورتاش مخالف هستید؟ (تیمورتاش- بلی) بفرمایید.
تیمورتاش- بنده واقعاً متأسفم که با این پیشنهادی که آقایان همکاران محترم من داده‌اند مخالف هستم و علت مخالفتم خیلی ساده است عرض کنم که یک چاپخانه‌ای خود مجلس دارد و به قول خود آقایان سی سال از عمرش می‌گذرد یعنی شاید قسمتی از ماشین‌آلاتش کهنه و فرسوده شده و اگر بخواهیم این را تعمیر کنیم و مجدداً به کار بیندازیم مستلزم مخارج هنگفتی است از طرف دیگر یک موضوع مورد توجه همه آقایان بود و به حق هم مورد توجه همه آقایان بود و آن این است که یک عده از کارمندان و کارکنان و کارگرانی که سالیان متمادی برای ما مخصوصاً زحمت کشیده‌اند باید حفظ حقوق آنها بشود و این لایحه‌ای که داده شده است این موضوع را برای آنها حل کرده است که با همان حقوق و با همان مزایا این را بدهیم به وزارت دارایی اگر شما بخواهید جنبة بازرگانی به این بدهید اولین ضرری که کرده‌اند همان کارمندان کرده‌اند به دلیل این که یا باید بیرون‌شان کنند و یا باید این حقوقی که به اینها می‌دهید به آنان ندهند لذا این معقول نیست و من حیث اصل وقتی که وزارت دارایی کشور شاهنشاهی ایران آن چنان وزارت دارایی است که همه گونه کار و معامله می‌کند از قند و شکر از این، از آن، فلان و غیر هم یک چاپخانه کوچکی که به او می‌خواهند واگذار کنند اگر تکلیف برایش تعیین کنید که هیئت مدیره باشد، تجارتی باشد و چنین و چنان این بنظر بنده کاری دور از اصل است بنابراین استدعا می‌کنم حالا که همه آقایان موافقت فرموده‌اید که چاپخانه به وزات دارایی منتقل بشود همان طور دربست منتقل بکنید و بگذارید هر کاری که دل‌شان می‌خواهد بکنند اگر سود دارد مال خودشان و اگر زیان دارد مال خودشان اگر خوب است یا بد است تکلیف برای‌شان معلوم نکنید و بنده در غیر این صورت مخالف هستم.
رئیس- آقای مهدوی
مهدوی- بنده مخالف هستم.
رئیس- آقای پرفسور اعلم مخالف هستید (پرفسور اعلم- بلی) آقای صدرزاده مخالف هستید.
صدرزاده- بنده مخالف هستم.
رئیس- آقای مهندس هدایت (مهندس هدایت- مخالف هستم) بنابراین رأی گرفته می‌شود.
پرفسور اعلم- بنده پیشنهاد مسکوت ماندن این لایحه را کرده‌ام.
رئیس- پیشنهاد مسکوت ماندن لایحه قبلاً شده و رد شده است و دیگر در این لایحه نمی‌شود پیشنهاد سکوت داد. آقای مرآت اسفندیاری در جلسه قبل پیشنهاد کرده‌اند که لایحه مسکوت بماند و مجلس رد کرده است بنابراین نمی‌شود پیشنهاد سکوت داد رأی گرفته می‌شود به این پیشنهادی که قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی اینجانبان پیشنهاد می‌کنیم که تبصره دو به طریق ذیل اصلاح شود:
تبصره ۲- وزارت دارایی مکلف است از تاریخ تصویب مؤسسه چاپخانه مجلس را به صورت بازرگانی تحت نظر هیئت مدیره در آورده و طبق اساس‌نامه‌ای که به تصویب هیئت دولت می‌رساند آن را اداره نماید.
دکتر مشیر فاطمی. مرآت اسفندیاری
رئیس- اولا آقایان می‌دانند که این چاپخانه تا حالا اگر ضرر می‌کرده است وزارت دارایی داده است و اگر نفع می‌کرده است او برده است فقط رسیدگی به کارهایش به عهده مجلس شورای ملی بود و این چاپخانه خود دولت بود و کارهای دولت را می‌کرده است منتهی ما می‌خواستیم که حقوق کارمندان و کارکنان و کارگران محفوظ بماند این را خود من هم نظر داشتم و اینجا گذاشته شده است باز فکر می‌کنم که کارکنان فعلی یک کلمه فعلی بایستی اضافه شود و اگر کارمندان بعدی بیاورند مشمول نیست آنهایی که زحمت کشیده‌اند ۲۵ سال یا ۳۰ سال خدمت کرده‌اند حقوق اینها را می‌خواهیم تأمین کنیم و همه موافق هستند.
پرفسور اعلم- به شرط این که بنگاه نشود که ده تا اتومبیل بخرند.
رئیس- رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای دکتر مشیر فاطمی آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگری در این زمینه نرسیده و در ماده اول دیگر پیشنهادی نیست رأی گرفته می‌شود به ماده اول با تبصره‌هایی که دارد آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده دوم مطرح است و قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ماده دوم- به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود ماشین‌آلات یک چاپخانه کوچک که منحصراً برای طبع مذاکرات و مطبوعات مجلس کافی باشد از محل صرفه‌جویی مجلس خریداری و نصب نماید.
رئیس- آقای صدرزاده
صدرزاده- بنده نظریات خودم را راجع به مسئله چاپخانه در این لایحه در جلسات گذشته به عرض رسانیدم و الان هم نظریات خودم را در ماده دوم بیان می‌کنم البته اکثریت مجلس رأی داد و همان جور اجرا خواهد شد ولی مطمئنم و گمان می‌کنم که در آتیه معلوم خواهد شد که بعد از این که این دستگاه به وزارت دارایی منتقل شد چه مخارج هنگفتی برای دولت ایجاد خواهد کرد در اینجا داده شد بی‌اساس نبوده اما در موضوع چاپخانه و خرید چاپخانه بنده نظرم هست در جلسه گذشته یکی از آقایان فرمودند که ما یک چاپخانه‌ای می‌خواهیم برای مجلس که با ۳ نفر کارگر اداره بشود اگر این طور است که یک چاپخانه‌ای که با ۳ نفر کارگر کار کند قیمتش هم معلوم است و بسیار قیمت ناچیزی خواهد داشت ولی با وجود این به طور کلی اختیار دادن که هر مبلغ لازم بشود بروند و چاپخانه خریداری کنند از آن طرف هم بر بودجه مجلس یک مبلغی تحمیل می‌شود لااقل آقایانی که موافقت فرموده‌اند که چاپخانه منتقل بشود و چاپخانه دیگری خریداری بشود تعیین بکنند در اینجا که حداکثر و یا حداقل مبلغی که باید به مصرف این کار برسد چقدر است که دیگر در کارپردازی زائد بر آن مبلغ مصرف نشود و اگر هم بخواهند مصرف کنند لااقل با تصویب خود آقایان باشد.
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری شما مخالف هستید یا موافق (مرآت- بنده مخالف هستم) مخالف صحبت کرد آقای بهبهانی مخالف هستید یا موافق (بهبهانی- بده موافق هستم) بفرمایید.
بهبهانی- بنده با ماده اول این لایحه مخالف بودم ولی حالا که مجلس شورای ملی رأی داد که چاپخانه را ببرند به وزارت دارایی موافق هستم که یک چاپخانه کوچکی خریداری بشود ولی یک تذکری می‌خواستم
اینجا بدهم و آن این است که مجلس شورای ملی یک عده‌ای را برای کار مجلس استخدام کرده است که اینها فعلاً در مطبعه کار می‌کنند می‌خواستم این تذکر را بدهم که این آقایان مدت‌های زیادی در مجلس سابقه دارند و رتبه دارند و هیئت رئیسه مجلس شورای ملی و جناب آقای رئیس تصمیم بگیرند که این آقایانی که در کار مجلس متبحر هستند و کار کرده‌اند و پول گرفته‌اند و رتبه گرفته‌اند این آقایان را به وزارت دارایی منتقل نکنند و اگر می‌شود از وجود این آقایان استفاده کنند.
رئیس- بنده خودم توضیح دادم که آقایانی که سوابق زیادی دارند و مورد احتیاج ما هم خواهند بود همین کار را خواهیم کرد.
امیدسالار- بنده توضیحی دارم که باید عرض کنم.
رئیس- بفرمایید.
امیدسالار (مخبر کمیسیون محاسبات)- در این قسمت در ماده دوم برای این که نظر جناب آقای صدرزاده تأمین بشود بنده موافقت می‌کنم که مبلغ قید بشود به این صورت که در اینجا که نوشته شده است به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود بنویسیم به کارپردازی مجلس شورای ملی معادل مبلغ سیصد هزار تومان فقط اعتبار داده می‌شود (مهندس هدایت- سه میلیون ریال) یا به صورت یک تبصره‌ای بنویسیم که حداکثر اعتبار جهت خرید ماشین‌آلات جدید فقط سه میلیون ریال است (احسنت) با این صورت نظر آقای صدرزاده تأمین می‌گردد اما این که آقای بهبهانی فرمودند آقایانی که عضو مجلس هستند و مأمور چاپخانه بوده‌اند مسلماً باقی خواهند ماند و آنهایی هم که کارمند هستند در صورت جلسات کمیسیون محاسبات تصریح شده است که در صورت احتیاج برای کار کردن در مجلس اولویت خواهند داشت اما در قسمت ماده ۱ یک اصلاح عبارتی بود اجازه می‌فرمایید عرض کنم؟
رئیس- اصلاح عبارتی را وقتی می‌خواهیم رأی بگیریم بفرمایید شما چون مخبر هستید می‌توانید بفرمایید.
آقای مرآت اسفندیاری (عده‌ای از نمایندگان- تشریف ندارند) آقای سعید مهدوی
سعید مهدوی- بنده با نظریات آقای صدرزاده که توضیح دادند موافق هستم ولی با تذکری که جناب آقای مخبر دادند که قید مبلغ بشود مخالف هستم بایستی مجلس اگر یک چاپخانه‌ای باید داشته باشد با یک مطالعه و تماس‌هایی که با دارندگان کارخانه می‌شود مذاکره کنند که چه کارخانة برای مجلس مناسب است و برای منظور ما رفع احتیاج می‌کند و بهتر است این قیمت معین کردن درست نیست به عقیده من نظر جناب آقای صدرزاده به این ترتیب تأمین می‌شود که برای چاپخانه باید اجازه مجلس گرفته بشود و آن وقتی است که شما مطالعات خود را بکنید یک دفعه ممکن است که شما سیصد هزار تومان بکنید و رفع احتیاجات شما را نکند و بگویند که ۳۳۰ هزار تومان و شما مجبور شوید یک چیز نامناسبی را به ۲۸۰ هزار تومان بخرید این هیچ اشکالی ندارد مجلس همیشه حاضر است و اجازه مجلس هم چیز مهمی نیست مطالعات که شد اینجا همه موافق هستند و اجازه گرفته می‌شود و این به نظر بنده مناسب نیست که برای مبلغ کمتری ما یک چاپخانه بهتری را رد کنیم وقتی که مطالعه می‌شود در اطرافش بحث می‌شود و آنچه که به نظر مجلس مناسب باشد انتخاب می‌شود.
رئیس- در این ماده یک پیشنهادی آقای عمیدی‌نوری کرده‌اند که در این موضوع وارد هستند و ایشان پنج میلیون ریال پیشنهاد کرده‌اند که در موقع خودش قرائت می‌شود آقای مرآت اسفندیاری (عده‌ای از نمایندگان- نیستند) دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادات قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم ماده دوم این طور اصلاح شود.
ماده دوم به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود تا پنج میلیون ریال از محل صرفه‌جویی بودجه مجلس شورای ملی برای خرید ماشین‌آلات و لوازم یک چاپخانه کوچک برای طبع مذاکرات مجلس خریداری و در محل متناسبی در مجلس نصب نماید و از کارکنان فعلی چاپخانه مجلس شورای ملی نیز به قدر ضرورت به چاپخانه مزبور انتقال دهد عمیدی‌نوری (پرفسور اعلم- عرض کردم دارد می‌رود بالا)
رئیس- آقای عمیدی‌نوری
عمیدی‌نوری- در ماده دوم اجازه داده می‌شود مجلس شورای ملی اجازه می‌دهد که کارپردازی یک چاپخانه کوچکی که برای طبع مذاکرات و مطبوعات مجلس کافی باشد از محل صرفه‌جویی خریداری و نصب کند (پرفسور اعلم- اگر صرفه‌جویی نباشد چه بکند؟) اگر نباشد وزارت دارایی می‌دهد و اگر ما صرفه‌جویی داشتیم می‌دهیم با این پیشنهاد به عقیده خودم خواستم چند نکته را اصلاح بکنم یکی آن که در اینجا نوشته است ماشین‌آلات چاپخانه، چاپخانه منحصراً از ماشین‌آلات تشکیل نمی‌شود از لوازم هم تشکیل می‌شود به این جهت بنده اضافه کردم و لوازم، لوازم عبارت است از حروف و گارسه و یک چیزهایی است که جمله لوازم چاپخانه است به اضافه ماشین‌آلات (یکی از نمایندگان- آلات جمع است) دیگر این که راجع به محلش اینجا نیست که در کجا نصب شود بنده تصریح کردم که در خود مجلس باشد این دو تا تصریح، سوم این که چاپخانه هیچ وقت با ماشین‌آلات نمی‌چرخد و آدم هم می‌خواهد تا کار بکند و در این ماده راجع به کارمندان و کارکنانش قید نشده یعنی ما در ماده اول گفتیم که این آقایان بروند به وزارت دارایی و بنده تکلیف این کار را هم معلوم کردم که از کارکنان فعلی چاپخانه به مقداری به تعدادی که لازم است و ضروری است برای این چاپخانه کوچک از بین کارکنان فعلی اینجا بگذاریم به این جهت بود این پیشنهادی را که دادم این قسمت را درش گنجاندم ولی چون میزان معلوم نکردند به طور کلی گفتم بنده معتقد نیستم که ما بدون میزان و یک حدودی این را همین طوری بدهیم پنج میلیون ریال که بنده عرض کردم این حداکثری است برای یک چاپخانه کوچکی که بتواند طبع مذاکرات و مطبوعات مجلس را انجام دهد ضمنا آنجا اشتباه کردم در پیشنهادم اصلاح بفرمایید طبع مذاکرات و مطبوعات مجلس که اوراق و لوایح است این است که ما برای یک چنین چاپخانه‌ای دو سه تا ماشین می‌خواهیم و مقداری حروف می‌خواهیم صحافی می‌خواهیم اینها در حال حاضر با ماشین‌های جدیدی که سریع کار بکند (یکی از نمایندگان- و ساختمان) خیر ساختمان مربوط به این نیست این فقط برای ماشین‌آلات و لوازم است که می‌دانید یکی از اشکالاتی که مطبوعات ما دیر چاپ کند بنده آنچه که اطلاع دارم در حدود اطلاعات خودم خیال می‌کنم همان پنج میلیون ریال حداکثر باشد که بنده پیشنهاد کرده‌ام و اگر زیاد بود از آن هم صرفه‌جویی می‌شود گو این که بنده نظرم همان بود و حالا هم هست ولی لااقل حالا که این کار را مجلس شورای ملی می‌کند یک کار کامل‌تری بکند (کاملاً صحیح است)
رئیس- کسی مخالفتی نکرده است پیشنهاد قرائت می‌شود با آن اصلاحاتی که نموده‌اند.
(پیشنهاد به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌نمایم: ماده دوم این طور اصلاح شود.
ماده دوم- به کارپردازی مجلس شورای ملی اجازه داده می‌شود تا پنج میلیون ریال از محل صرفه‌جویی بودجه مجلس شورای ملی برای خرید ماشین‌آلات و لوازم یک چاپخانه کوچک برای طبع مذاکرات و مطبوعات مجلس خریداری و در محل متناسبی در مجلس نصب نماید و از کارکنان فعلی چاپخانه مجلس شورای ملی نیز به قدر ضرورت به چاپخانه مزبور انتقال دهد- عمیدی‌نوری
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافق هستند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم مطرح است و قرائت می‌شود. (به شرح زیر قرائت شد)
ماده سوم- وزارت دارایی مکلف است بودجه چاپخانه را برای ۱۳۳۷ اعم از درآمد و هزینه در بودجه کل کشور منظور دارد.
رئیس- آقای طباطبایی
احمد طباطبایی قمی- بنده در جلسه گذشته راجع به اصل این قانون عقیده‌ام را ابراز کردم و حالا که اتمسفر مجلس امروز با جلسه قبل خیلی فرق کرده است و آقایان تصمیم گرفته‌اند که این کار صورت بگیرد و حالا هم گفتگو است که وزارت دارایی راجع به این بودجه سال ۳۷ چاپخانه در بودجه دولت بگذارد و این قضیه را انجام بدهند و کار چاپخانه را تمام کنند بنده لازم دانستم که اینجا از وزارت دارایی خواهش کنم که برای این کار یک تشکیلات جدید یک هیئت مدیره و یک مدیرکل‌های فراوان و یک مأمورین زیاد اینجا درست نفرمایند که اصلاً یک اداره‌ای تشکیل بشود و یک وزارتخانه‌ای درست کنند تحمیل به وزارت دارایی به نام وزارت چاپ این عمل را بکند و یک بودجه‌ای بر بودجه دولت اضافه نکنند و ده تا مدیرکل درست نکنند (صحیح است) این تقاضای بنده بود که این عمل صورت نگیرد و حالا که به وزارت دارایی منتقل می‌شود کاری بکنند که لااقل بودجه‌اش را اضافه نکنند و بار مردم را سنگین‌تر نکنند (احسنت) (پرفسور اعلم و خرازی- این تقاضای همه نمایندگان است)
رئیس- آقای دکتر رضایی موافق هستید (دکتر رضایی- بلی) بفرمایید.
دکتر رضایی- بنده با آن قسمت موافق هستم فقط یک تذکری به نظر بودجه که خیال می‌کنم ذکرش مفید باشد تا آنجایی که بنده اطلاع دارم مطابق قانون اساسی لایحه بودجه کل کشور باید سه ماه قبل از فروردین تقدیم بشود حالا ما در اینجا در این ماده می‌گوییم که دولت مکلف است در بودجه ۳۷ بودجه چاپخانه را ملحوظ بدارد اینجا یک مغایرتی با آن تکلیفی که قانون اساسی دارد پیدا نمی‌شود؟ بنده فکر می‌کنم اگر آقایان موافقت بفرمایند به جای ذکر بشود این اشکال هم رفع می‌شود (پرفسور اعلم- راست گفت تصدیق ضمنی کرده‌ایم)
رئیس- از حسابداری مجلس هم یک تذکری داده‌اند که می‌گویند اگر از تاریخ تصویب بگذاریم اشکال پیدا می‌شود یا باید از اول دی یا از اول بهمن ماه بگذارید که اول هر ماه باشد ممکن است که از اول بهمن ماه بگذارید به هر حال این محاسبات می‌رود به وزارت دارایی و کسر یا اضافه را می‌فرستند این یک صورتی است و البته تا حالا این طور عمل شده است در ماده سوم
کسی صحبتی ندارد آقای مرآت باز یک پیشنهادی داده‌اند.
مرآت اسفندیاری- اگر موافقت می‌فرمایید قرائت بشود.
رئیس- رأی گرفته می‌شود به ماده سوم آقایانی که موافق هستند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است در کلیات آقای مخبر می‌توانید هر اصلاحی را که می‌خواهید بکنید آقای عمیدی‌نوری با کلیات مخالف هستید؟ (عمیدی‌نوری- بلی) بفرمایید.
عمیدی‌نوری- مجلس شورای ملی برای همین است که عقاید مختلف گفته بشود اکثریت هم رأیش قاطع است و مورد احترام بنده است (مهندس هدایت- شما که پیشنهاد دادید و تصویب شد) پیشنهاد از نظر اکثریت که لااقل حالا که یک همچو کاری می‌شود این درست است که پیشنهاد دادم ولی بنده معتقد هستم که چاپخانه مجلس و مجله رسمی که البته بعد طرح می‌شود و بحث می‌شود بنده در آنجا هم مخالف هستم که اینها از مجلس شورای ملی منتقل بشود به همان دلیلی که ملاحظه فرموده‌اید و معتقد شدید که وجود یک چاپخانه‌ای لازم است و دو مرتبه می‌خواهید چاپخانه‌ای بخرید و محلی برایش معین کنید و کارمندانی برایش استخدام کنیم، خوب پس مسلم شد که به عقیده بنده از نظر مجلس شورای ملی وجودش لازم‌تر از کتابخانه است کتابخانه مؤسسه فرهنگی است بنده می‌توانم در خارج هم بروم به کتابخانه ملی و کتاب بخوانم گو این که این افتخار و توفیق را پیدا نکردم که در این چند سال به این کتابخانه کوچک مجلس هم قدم بگذارم انشاءالله نمایندگان محترم به کتابخانه رفته‌اند و مطالعه فرموده‌اند مع‌هذا آقایان آمدید برای کتابخانه یک بنای مفصلی تشکیل دادید که به سلامتی انشاءالله چند میلیون تومان خرجش می‌شود در موقعی که بنده در روزنامه‌ها می‌خوانم که نخست‌وزیر مملکت به رفسنجان که می‌رود می‌بیند در یک شهر یک بیمارستان بیست تختخوابی وجود دارد و تعداد تخت‌های آن به ۵۰ تختخواب نرسیده است و ما در مملکتی هستیم که وضع عمومی ما این طور است ساختمان‌های ما باید متناسب با وضع عمومی ما باشد و الا ساختمان کردن بسیار خوب است الان مجلس سنا هم بنا درست کرده و از نظر ساختمان بسیار زیبا و عالی است ولی از نظر مملکت بسیار بد است به همین جهت است که بنده معتقدم مجلس شورای ملی چاپخانه‌ای که تصدیق کردیم لازم‌ترین امر بود و لازم است برای مجلس باشد و مقدم بر کتابخانه است ولی ما آمدیم کتابخانه را حفظ کردیم یک بنا هم برای کتابخانه به وجود آوردیم (صفاری- کتابخانه هم ضرور است) البته بحث بنده از نظر ضرور و غیر ضرور نیست بحث الاقدم فالا قدم است و الا از نظر مملکت خیلی چیزها ضرور است اما کدام مقدم است از نظر یک ملت ۲۰ میلیونی و کدام ضرورتر است و چه احتیاجاتی ضرورتر است در آن بحث می‌کنیم بنده معتقدم که برای مجلس شورای ملی کتابخانه البته لازم است و خوب است محلی برایش ساخته شود ولی برای چاپخانه باید چهار کار الان بکنیم یکی این بنا را خراب بکنند یکی ماشین‌آلات را بکنند به پیشنهاد آقای دکتر مشیر فاطمی هم که وزارت دارایی این چاپخانه را خراب بکنند مجلس چاپخانه را و ماشین‌آلات را بکند و ببرند تحویل وزارت دارایی بدهند و وزارت دارایی در یکی از انبارهایش این ماشین‌آلات را بگذارد و بعد هم هر وقت دلش خواست به من چاپخانه چی و یا دیگری این ماشین‌آلات را بفروشد و ما بخریم توی چاپخانه‌های خودمان نصب بکنیم و این کار صحیح نیست معذرت می‌خواهم برای این که بنده یک بیلانی از چاپخانه دیدم که در ظرف ۲۸ سال تمام قیمتش را استهلاک کرده ۳۰ میلیون ریال هم منفعت کرده بنابراین چون تصمیم آقایان این بود البته رأی آقایان و اکثریت همیشه محترم است ولی عقیده بنده این بود و به این جهت در این کلیات آخر به عرض رساندم و مخصوصاً حالا که مکلف کردیم که بودجه سال ۳۷ چاپخانه را ازحیث درآمد و هزینه بگذارند در بودجه عمومی بنده نمی‌دانم وقتی که انتقال این چاپخانه مجلس لازم بود برای ساختمان یا برای نرده کشیدن تا این که فضای مجلس زیبا بشود و چمن‌هایش را مردم ببینند بعد از این که این بنا خراب شد و این ماشین‌آلات را دادیم به وزارت دارایی که هنوز جایش را ندارد که بسازد فقط یک محلی برایش معین فرموده‌اید که ممکن است از زمین‌های رسومات یک قیمتش را برای این کار بردارند بسیار خوب خرج ساختمان دولتی را آقایان می‌دانند نمونه‌اش سالن شهرداری است جناب آقای ابتهاج اینجا تشریف دارند سالن شهرداری را موقعی که شهردار بودند ۳ سال است که خراب کردند هنوز این سالن ساخته نشده است (خرازی- جناب آقای عمیدی‌نوری ده ماه است شهرداری نتوانسته دو تا خیابان را بسازد) با این کیفیت ما گفتیم که بودجه چاپخانه از حیث درآمد و هزینه سال ۳۷ منظور بشود اینجا را هم خراب می‌کنیم و نرده می‌کشیم بنده نمی‌دانم اینجا چه جور عملی خواهد شد وزارت دارایی هم محلی ندارد که در حال حاضر این چاپخانه را نصب بکند و همان طور که آقای صدرزاده فرمودند اگر زنده ماندیم بعد می‌بینیم دو سال دیگر و یا سال‌های بعد وضع این چاپخانه که در وضع موجود فقط عیبش این بود که می‌گوییم بد اداره می‌شود، خوب اداره نکردن یا بد اداره کردن دلیل بر این موضوع نیست که خود چاپخانه خوب نباشد بایستی خوب اداره‌اش می‌کردند و الا چاپخانه مؤسسه‌ای مفید بوده و به درد ما می‌خورده است اگر یک سال بد اداره کردند یک سال هم خوب اداره می‌شد و روی هم رفته خوب بوده است این است که بنده از نظر کلیات آخر این لایحه این را عرض کردم و البته اکثریت هم عرض بنده را گوش نمی‌دهند ولی بنده وظیفه‌ام را انجام دادم.
رئیس- این که گفتند وزارت دارایی این ماشین‌آلات را می‌برد می‌ریزد توی انبار اگر این قانون اجرا نشود پس آقایان اینجا برای چه نشسته‌اند؟ من برای چه اینجا نشسته‌ام؟ قانون باید اجرا شود آخر این چه حرفی است که وزارت دارایی اینها را ببرد بریزد توی انبار چرا این حرف‌ها را می‌فرمایید؟ آقای صارمی موافق هستید بفرمایید (خرازی- هزار تا قانون را اجرا نکردند)
صارمی- بنده می‌خواستم عرض کنم که در جلسه گذشته هم گفته شد پس از این که چاپخانه به وزارت دارایی داده شد به طریق علمی و فنی چاپخانه را از اینجا منتقل خواهیم کرد و طوری نخواهد بود که در گاری بریزند و ببرند به انبار بریزند و ما از لحاظ عدم اعتماد نسبت به وزارت دارایی به این موضوع نگاه می‌کنیم بنده تعجب می‌کنم چاپخانه مجلس شاید یک هزارم کارهای مملکتی و یک هزارم بودجه مملکت باشد شاید از یک هزارم هم کمتر باشد چطور ما در آنجاها هیچ صحبت نمی‌کنیم و نمی‌گوییم که وزارت دارایی صالح نیست فقط در این کار کوچک می‌گوییم صلاحیت ندارد وزارت دارایی کارهای مهمی را انجام می‌دهد و این یک کار کوچک ناقابلی برای او است بنده عرض می‌کنم کاری ندارد مراقبت بفرمایید وزارت دارایی اگر این طور مورد عدم اعتماد و اطمینان است چطور هزارها کارهای دیگر را انجام می‌دهد؟ راجع به کتابخانه و چاپخانه گفته شد بزرگ‌ترین کتابخانه‌ای که در ایران وجود دارد کتابخانه مجلس شورای ملی است که دارای کتب نفیسه عالی است که ارتباط با فرهنگ چندین هزار ساله دارد و ما وقتی کتابخانه باید داشته باشیم محققاً باید کتابخانه آبرومند و بزرگ داشته باشیم برای این که کتاب قابل استفاده است و هر چه زیادتر باشد بیشتر مورد استفاده خواهد شد افرادی که در امروز دیروز و یا چند سال قبل می‌خواسته‌اند کتبی که با زحمت و خون جگر و یک عمر زحمت به دست آورده‌اند برای این که در یک محلی محفوظ باشد آن کتب را به رایگان به مجلس شورای ملی اهدا کردند و تشخیص دادند که بهترین محل برای نگاهداری کتاب مجلس شورای شورای ملی است و یک عمر وقت خودشان را تلف کرده‌اند دیده‌اند بهترین وسیله حفظش همین مجلس است از آنها اظهار قدردانی می‌کنم و حقیقتاً برای احساساتی که ابراز شده برای این که این کتابخانه بزرگ محفوظ بماند خیال می‌کنم ساختمانی هم که شده است متناسب خواهد بود و هیچ جای تردیدی نیست شما اگر به کتابخانه کنگره امریکا مراجعه کنید و عظمت کتابخانه آنجا را به نظر بیاورید و در عین حال در نظر بگیرید که کنگره آمریکا نیامده است چاپخانه‌ای تهیه بکند که کارهای غیر ضروری و غیر مربوط به کنگره را انجام بدهد چاپخانه‌اش متناسب با وضع آنجا است ولی کتابخانه هر چه بزرگ‌تر باشد بهتر است این راهی است که دیگران رفته‌اند ما هم می‌رویم و فکر می‌کنم یکی از تصمیمات لازم و ضرور تصمیمی است که امروز مجلس شورای ملی اتخاذ خواهد کرد.
رئیس- آقای صدرزاده
صدرزاده- اینجا بحث کتابخانه نبود حالا دیگر از باب این که توجیه بکنند سایر مسائل را کتابخانه را مورد بحث قرار داده‌اند اما کتابخانه‌ای که برای مجلس لازم است آن کتابخانه‌ای است که قوانین و آئین‌نامه‌ها در آن باشد قوانین مربوط به پارلمان‌های دنیا در آنجا باشد که نمایندگان مجلس بتوانند از آن استفاده بکنند الان هیچ یک از نمایندگان از این کتابخانه استفاده نمی‌کنند این کتابخانة بسیار خوبی است اما آن چیزی که ما باید استفاده بکنیم آن نوع کتابی که عرض کردم در آن نیست موقعی که ما آئین‌نامه تنظیم می‌کردیم آقایان اعضا کمیسیون می‌دانند خواستیم آئین‌نامه‌های تمام نقاط دنیا و پارلمان‌های دنیا را مورد مطالعه قرار دهیم متأسفانه در این کتابخانه وجود نداشت اما راجع به چاپخانه مذاکراتی شد و بحث هم شد حالا نظر اکثریت هم هر چه هست قاطع است من فقط یک خواهشی دارم و آن این است که مقام محترم ریاست به وزارت دارایی تذکر بفرمایند این چاپخانه‌ای که سی سال به دست ایرانی نصب شده و به دست ایرانی اداره شده دیگر فردا برایش متخصص از خارج نیاورند (احسنت)
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری مخالف هستید؟
مرآت اسفندیاری- بنده عرایضی دارم.
رئیس- بفرمایید.
مرآت اسفندیاری- عرض کنم بنده متأسفم که یک پیشنهادی تقدیم کردم حضور مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی و بعد از آن هم متوجه شدم که معنی جلسه خصوصی و جلسه علنی چیست؟ در اینجا
بحثی شد که روی این مسئله توافقی بشود و بنده هم روی منتهای حسن‌نیت این پیشنهاد را به مجلس تقدیم کردم هیچ گونه غرض و نظری نداشتم و اگر می‌دانستم که اکثریت آقایان یا یک نفر از آقایان اینجا با نظر بنده مخالفت می‌کرد این پیشنهاد را نمی‌دارم برای این که امروز یک چاپخانه‌ای در مجلس شورای ملی هست که اینها مدت‌ها کار کرده‌اند و می‌خواهیم واگذار کنیم به وزارت دارایی با اطمینانی که ما به هیئت رئیسه و همکاران خودمان داریم همه مطمئن هستیم ولی این درست شبیه این است که به چه را از شیر تگیرند و به شیرکی کز ببندند مجلس شورای ملی سی سال چاپخانه‌ای داشته با یک بودجه یا وزارت دارایی پولش را می‌داده حالا می‌گویند وزارت دارایی پولش را بدهد آقای سی هزار کارمند وزارت دارایی را مواجه می‌کنید با یک مشکلی که معلوم نیست چه بشود کارمند چاپخانه امروز یک حقوقی می‌گیرد که هیچ کارمندی نمی‌گیرد پس‌فردا جواب این را چه خواهید داد؟ واقعاً توجه بفرمایید ملاحظه بکنید بودجه چاپخانه‌ای که جمعاً ۶۰، ۷۰ نفر است ببینید چقدر است مطالعه بفرمایید بعد هم بدانید که کارمندان وزارت دارایی چه می‌گویند بنده کمال تأسف را از این موضوع دارم و هنوز هم تقاضای بنده این است که اگر به صورت قانون نشد به وزارت دارایی این توصیه و این پیشنهاد داده بشود که آن را به صورت بنگاه مستقل در بیاورد و الا سی هزار کارمندان وزارت دارایی فردا همه دنبال آقایان خواهند افتاد که چرا حقوق کارمندان چاپخانه هزار تومان است و مال ما صد تومان است.
رئیس- این بیانی که ایشان کردند عین پیشنهاد ایشان بود که به اتفاق آقای دکتر مشیر فاطمی کردند که به صورت بازرگانی اداره بشود و تصویب نشد حالا آن پیشنهاد قرائت می‌شود.
(به شرح زیر خوانده شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
اینجانبان پیشنهاد می‌کنم تبصره ۲ به طریق ذیل اصلاح شود.
تبصره ۲- وزارت دارایی مکلف است از تاریخ تصویب مؤسسه چاپخانه مجلس را به صورت بازرگانی تحت نظر هیئت مدیره در آورده و طبق اساس‌نامه‌ای که به تصویب هیئت دولت می‌رساند آن را اداره نماید.
دکتر مشیر فاطمی
رئیس- پیشنهاد شما عین همین است چون این رد شد دیگر آن را قرائت نکردیم حالا اگر میل دارید ینده حرفی ندارم منظور این است که چاپخانه از اینجا برود به صورت بنگاه مستقل می‌خواهید اداره شود بشود هر جور می‌خواهید بکنید وزارت دارایی که خرج و دخلش را می‌دهد ببرد شأن مجلس نیست که چاپخانه داشته باشد بعضی پارلمان‌ها کتابخانه دارند ولی چاپخانه ندارند کجا دیده‌اید که چاپخانه داشته باشند کدام پارلمانی در دنیا چاپخانه دارد و اگر دارد چاپخانه‌ای محدود برای خودش دارد بنده هم جز این نظری ندارم که چاپخانه‌ای با چهار تا اطاق و چند نفر کارمند داشته باشیم با یک وضعی که اگر خواستید صورت مجلس چاپ کنید و به موقع حاضر کنید وسیله داشته باشیم اینجا بهتر است به نظر آقایان برسانم که یک موقعی فکر می‌کردیم مذاکرات مجلس شوری ملی با مطالب مهم مملکتی به عنوان روزنامه مجلس هفته‌ای سه روز که مجلس دایر است منتشر بشود چند دفعه هم به این آقای رئیس تندنویسی گفتم ولی ایشان گفتند با این چاپخانه وسایلش فراهم نمی‌شود و وسایلش فراهم نشد در صورتی که می‌دانید روزنامه اطلاعات روزانه ۲۰ صفحه یا ۱۶ صفحه در چند ساعت می‌دهد (خطاب به رئیس اداره تندنویسی) چند دفعه مگر من نگفتم به شما؟ حالا این کاری که می‌خواهیم بکنیم این است که خودمان چاپخانه مجهزی داشته باشیم عصر روز جلسه صورت مجلس را آماده منتشر بکنیم این هم بودجه زیادی نمی‌خواهد و حقوق سایرین را هم بنده عرض می‌کنم باید محفوظ بماند در اینجا هم محفوظ مانده است باز هم هر طور میل دارید و مربوط به این کار هر طرحی دارید به مجلس تقدیم کنید و تصویب بکنید بنده موافق هستم یک اصلاحاتی است که آقای مخبر باید بگویند که انجام بشود آقای مخبر بفرمایید.
خرازی- بنده هم اجازه خواسته‌ام.
رئیس- بعد از مخبر بفرمایید.
مخبر (امیدسالار)- بیاناتی که نمایندگان محترم در کلیات آخر فرمودند یکی راجع به این بود که اصل چاپخانه منتقل بشود یا خیر و یکی هم راجع به تأمین منافع کارمندان و کارکنانی بود که الان در چاپخانه مجلس کار می‌کنند در قسمت اول مجلس تصمیم گرفت نظر هیئت محترم رئیسه را که به موقع عمل گذارده شده است تأیید بکنند و کرد در قسمت دوم برای تأمین منافع آقایان که در چاپخانه کار می‌کنند (رئیس- کلمه فعلاً را بگذارید) برای مزید اطمینان نوشته شده است وضع استخدامی کارکنانی که جزء کادر چاپخانه هستند البته با نظر مقام ریاست اجازه بفرمایید کلمه فعلاً را بعد از کلمه (کارگرانی) اضافه بشود در تبصره ۳ و بعد هم یک عبارت در موقع چاپ از قلم افتاده بود که بنده به عنوان مخبر می‌خواستم عرض کنم که برای تأمین منافع آنها است و آن این است (و وزارت دارایی مکلف است کلیه سوابق خدمت و حقوق و مزایایی را که کارمندان و خدمتگذران و کارگران چاپخانه مجلس شورای ملی دریافت می‌دارند منظور نماید» یعنی در بودجه سال ۳۷ منظور کند این جمله در چاپ افتاده بود اضافه می‌شود (صحیح است) و باز برای رفع اشتباه محاسباتی اگر اجازه بفرمایید در تبصره ۲ آنجایی که نوشته شده است چاپخانه مجلس از آغاز سال ۳۶» این را به آغاز سال ۳۷ تبدیل می‌کنم آن وقت تبصره ۲ با تبصره ۳ تطبیق می‌کند و اشکال محاسباتی از بین می‌رود (صحیح است)
رئیس- آقای خرازی
خرازی- بنده چون می‌دانم اکثریت مجلس رأی داده که چاپخانه مجلس منتقل بشود به وزارت دارایی بنابراین وقت مجلس را چون وقت هم گذشته است نمی‌گیرم (احسنت) ولی چون مقام ریاست فرمودند که مگر قوانین اجرا نمی‌شود عرض می‌کنم قانونی گذشته در مجلس هیجدهم که البته از قوانین اختیارات دکتر مصدق بوده مجلسین هم این را تصویب کردند مطابق این قانون لیتری بیست دینار یعنی یک عباسی از بنزین بگیرند و در قانون هم مطرح است که این پول برای نگاهداری و به کار گماردن فقرا است بنده شخصاً با گدا تراشی مخالف هستم و باید مردم این مملکت کار کنند و نان مفت نخورند در همین قانون قانون آقایان نه آئین‌نامه قید است که دولت مکلف است در ظرف شش ماه ترتیبی بدهد که از این محل فقرا به کار گمارده بشوند آقایان دیشب روزنامه کیهان را خواندید نوشته بود سه نفر از سرما تلف شده‌اند همه ساله از محل این ایتری ۲۰ دینار ۴ ماه برای فقرا جای گرم تهیه می‌کردند (یک نفر از نمایندگان- به هیچ جا نمی‌دهند) به تهران هم نمی‌دهند از این لیتری ۲۰ دینار ۴ ماه یک جایی درست می‌کردند ذغال می‌دادند لحاف می‌دادند ولی تا حالا ندادند و این قانون اجرا نشده این یکی از آن قوانین است که اجرا نشده چند تای دیگرش هم همین طور.
(زنگ رئیس)
رئیس- رأی گرفته می‌شود به بودجه چاپخانه مجلس با اصلاحاتی که به عمل آمده است آقایان موافقین ورقه سفید با نام خواهند داد.
(اسامی آقایان نمایندگان به ترتیب ذیل به وسیله آقای سعیدی (منشی) اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد)
آقایان: دکتر بینا. دکتر سید امامی. صفاری. عماد تربتی. صارمی. امیدسالار. ارباب. خرازی. فخرطباطبایی. صادق بوشهری. مهندس هدایت. ابتهاج. عامری. مرآت اسفندیاری. اقبال. مهندس ظفر. مرتضی حکمت. دکتر رضایی. دکتر وکیل. دکتر مشیر فاطمی. دکتر عدل. ساگینیان. هدی. دکتر امین. دکتر فریدون افشار. صدرزاده. بیات ماکو. مجید ابراهیمی. اکبر. محمودی. رستم امیربختیار. دشتی. سراج حجازی. مهندس فروهر. مهندس فیروز. دولت‌آبادی. اردلان. تیمورتاش. مهندس بهبودی. دکتر امیر حکمت. توماج. باقر بوشهری. دکتر امیر نیرومند. عمیدی‌نوری. شیبانی. دکتر نفیسی. فولادوند. قبادیان. شادلو. کدیور. سعید مهدوی. دادگر. فرشی. دکتر ضیایی. پردلی. ارباب. گیو. بهبهانی. خلعتبری. بزرگ ابراهیمی. دیهیم. حکیمی. نصیری. دکتر آهی. عرب. شیبانی. استخر. دهقان. سالار بهزادی. معین‌زاده. غضنفری. عباسی. مشایخی. کشکولی. پناهی. ثقةالاسلامی. مهندس سلطانی. سلطان‌مراد بختیار. سعیدی. فرود.
(آرا مأخوذه شماره شده ۵۶ ورقه سفید موافق و دو ورقه مخالف و ۱۲ ورقه سفید بی‌اسم شمرده شد)
رئیس- بودجه ۱۳۳۶ چاپخانه مجلس شورای ملی تصویب شد.
اسامی موافقین- آقایان: تیمورتاش. هدی. توماج. نصیری. دادگر. دکتر امیر حکمت. قبادیان. صفاری. مهندس ظفر. دکتر ضیایی. شادلو. کشکولی. کدیور. کاظم شیبانی. دکتر امیر نیرومند. دکتر نفیسی. دیهیم. اقبال. دکتر فریدون افشار. اکبر. پناهی. سلطانی. ثقةالاسلامی. سعیدی. باقر بوشهری. غضنفری. فولادوند. عباسی. معین‌زاده. مشایخی. دهقان. مرتضی حکمت. مهندس هدایت. سلطان‌مراد بختیار. سالار بهزادی. فرشی. استخر. ابتهاج. محمودی. مهدوی. اردلان. دکتر آهی. مجید ابراهیمی. بیات ماکو. صارمی. عامری. رستم امیربختیار. دکتر سید امامی. امیدسالار. صادق بوشهری. دکتر بینا. فخرطباطبایی. عماد تربتی. ساگینیان. مرآت اسفندیاری. پردلی.
اسامی مخالفین- آقایان: خرازی. دکتر عدل.
ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع ۱۲ برگ.
۵- تعیین موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود. دستور هم بودجه ۱۳۳۶ روزنامه رسمی
(مجلس سه ربع بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت